Chương 4. Con người bao giờ cũng là lối mở

Sét đánh bất thần

Bài nói về Thiền

Chương 4. Con người bao giờ cũng là lối mở

Câu hỏi thứ nhất:

Tôi tin tôi không có tính sáng tạo. Cái gì khác có thể có tính sáng tạo bên cạnh nhảy múa và vẽ và làm sao tìm ra tính sáng tạo của tôi là gì?

Tính sáng tạo chẳng liên quan gì tới bất kì hoạt động nào nói riêng - với vẽ, thơ ca, nhảy múa, ca hát. Nó chẳng liên quan gì tới bất kì cái gì nói riêng.

Bất kì cái gì cũng có thể có tính sáng tạo - bạn đem phẩm chất đó tới hoạt động. Bản thân hoạt động không có tính sáng tạo cũng không phải là không sáng tạo. Bạn có thể vẽ theo cách không sáng tạo. Bạn có thể hát theo cách không sáng tạo. Bạn có thể lau sàn theo cách sáng tạo. Bạn có thể nấu ăn theo cách sáng tạo.

Tính sáng tạo là phẩm chất mà bạn đem vào hoạt động bạn đang làm. Nó là thái độ, cách tiếp cận bên trong - cách bạn nhìn vào mọi sự.

Cho nên điều đầu tiên cần nhớ: không giới hạn tính sáng tạo và bất kì cái gì nói riêng. Con người có tính sáng tạo - và nếu con người có tính sáng tạo, bất kì cái gì người đó làm, ngay cả người đó bước đi, bạn có thể thấy trong việc bước của người đó có tính sáng tạo. Ngay cả người đó ngồi im lặng và không làm gì, ngay cả việc không làm cũng sẽ là hành động sáng tạo. Phật ngồi dưới cây Bồ đề không làm gì cả là người sáng tạo vĩ đại nhất mà thế giới đã từng biết tới.

Một khi bạn hiểu nó - rằng nó là bạn, con người đó, người có tính sáng tạo hay không sáng tạo - thế thì vấn đề này biến mất.

Không phải mọi người đều có thể là hoạ sĩ - và cũng không có nhu cầu. Nếu mọi người đều là hoạ sĩ thế giới chắc sẽ rất xấu; sẽ khó mà sống được. Và không phải mọi người đều có thể là vũ công, và không có nhu cầu. Nhưng mọi người có thể có tính sáng tạo.

Bất kì cái gì bạn làm, nếu bạn làm nó một cách vui vẻ, nếu bạn làm nó một cách đáng yêu, nếu hành động làm nó của bạn không thuần kinh tế, thế thì nó là sáng tạo. Nếu bạn có cái gì đó phát triển ra từ nó bên trong bạn, nếu nó cho bạn sự trưởng thành, nó là tâm linh, nó là sáng tạo, nó là thiêng liêng.

Bạn trở nên thiêng liêng hơn khi bạn trở nên nhiều tính sáng tạo hơn. Mọi tôn giáo của thế giới đều đã nói: Thượng đế là Người sáng tạo. Tôi không biết liệu Ngài là Người sáng tạo hay không, nhưng một điều tôi biết: Bạn càng trở nên sáng tạo, bạn càng trở nên có nhiều tính thượng đế hơn. Khi tính sáng tạo của bạn đi tới cực đỉnh, khi toàn thể cuộc sống của bạn trở thành sáng tạo, bạn sống trong Thượng đế. Cho nên Ngài phải là Người sáng tạo vì những người đã từng có tính sáng tạo đều đã là người gần gũi Ngài nhất.

Yêu điều bạn làm đi. Có tính thiền trong khi bạn làm nó - dù nó là bất kì cái gì! sự kiện nó là cái gì là không liên quan.

Bạn có thấy Paras lau sàn thính phòng Trang Tử không? Thế thì bạn sẽ biết: việc lau có thể trở thành có tính sáng tạo. Với tình yêu làm sao! Gần như hát và nhảy múa bên trong. Nếu bạn lau sàn với tình yêu như vậy, bạn đã làm việc vẽ vô hình. Bạn sống khoảnh khắc đó trong niềm vui sướng tới mức nó đã cho bạn trưởng thành bên trong nào đó. Bạn không thể là như cũ sau hành động sáng tạo.

Tính sáng tạo nghĩa là yêu bất kì cái gì bạn làm - tận hưởng, mở hội nó, như món quà của Thượng đế! Có thể không ai đi tới biết về nó. Ai sẽ ca ngợi Paras về việc lau sàn này? Lịch sử sẽ không tính tới nó; báo chí sẽ không công bố tên cô ấy và hình ảnh - nhưng điều đó là không liên quan. Cô ấy thích thú nó. Giá trị có tính bản chất.

Cho nên nếu bạn đang tìm kiếm danh tiếng và thế rồi bạn nghĩ bạn có tính sáng tạo - nếu bạn trở thành nổi tiếng như Picasso, thì bạn có tính sáng tạo - thế thì bạn sẽ bỏ lỡ. Thế thì, thực ra, bạn không có tính sáng tạo chút nào: bạn là chính khách, tham vọng. Nếu danh tiếng xảy ra, tốt. Nếu nó không xảy ra, tốt. Nó không nên là mối quan tâm. Quan tâm nên ở chỗ bạn tận hưởng bất kì cái gì bạn đang làm. Nó là chuyện tình của bạn.

Nếu hành động của bạn là chuyện tình của bạn, thế thì nó trở thành có tính sáng tạo. Những điều nhỏ bé trở thành lớn bởi cái chạm của yêu và vui sướng.

Người hỏi hỏi: "Tôi tin là tôi không có tính sáng tạo." Nếu bạn tin theo cách đó, bạn sẽ trở nên không sáng tạo - bởi vì niềm tin không chỉ là niềm tin. Nó mở ra các cánh cửa; nó đóng lại các cánh cửa. Nếu bạn có niềm tin sai, thế thì điều đó sẽ treo quanh bạn như cửa đóng. Nếu bạn tin rằng bạn không có tính sáng tạo, bạn sẽ trở nên không sáng tạo - bởi vì niềm tin đó sẽ cản trở, phủ định liên tục, mọi khả năng của việc tuôn chảy. Nó sẽ không cho phép năng lượng của bạn tuôn chảy vì bạn sẽ liên tục nói: "Tôi không có tính sáng tạo."

Điều này đã được dạy cho mọi người. Rất ít người được chấp nhận có tính sáng tạo: Vài hoạ sĩ, vài nhà thơ - một trong cả triệu người. Điều này là ngu xuẩn! Mọi người đều là một người sáng tạo bẩm sinh. Quan sát trẻ con và bạn sẽ thấy: mọi đứa trẻ đều có tính sáng tạo. Dần dần, chúng ta phá huỷ tính sáng tạo của chúng. Dần dần, chún ta áp đặt những niềm tin sai lên chúng. Dần dần, chúng ta làm sao lãng chúng. Dần dần, chúng ta làm cho chúng thàng ngày một kinh tế và chính trị và tham vọng hơn.

Khi tham vọng bước vào, tính sáng tạo biến mất - vì người tham vọng không thể có tính sáng tạo được, vì người tham vọng không thể yêu bất kì hoạt động nào chỉ vì nó thôi. Trong khi người đó vẽ người đó đang nhìn lên trước; người đó nghĩ, 'Khi nào mình sẽ nhận được giải thưởng Nobel?' Khi người đó đang viết tiểu thuyết, người đó nhìn lên trước. Người đó bao giờ cũng ở trong tương lai - và người sáng tạo bao giờ cũng trong hiện tại.

Chúng ta phá huỷ tính sáng tạo. Không ai được sinh ra mà không có tính sáng tạo, nhưng chúng ta làm cho chín mươi chín phần trăm mọi người không sáng tạo.

Nhưng chỉ đổ trách nhiện lên xã hội sẽ không giúp được gì - bạn phải nắm cuộc sống của bạn trong tay của bạn. Bạn phải vứt bỏ các ước định sai. Bạn phải vứt bỏ những tự gợi ý thôi miên, sai mà đã được trao cho bạn từ thời thơ ấu của bạn. Bỏ chúng đi! Làm thuần khiết bản thân bạn khỏi mọi việc ước định... và đột nhiên bạn sẽ thấy bạn có tính sáng tạo.

Hiện hữu và có tính sáng tạo là đồng nghĩa. Không thể nào hiện hữu mà không có tính sáng tạo. Nhưng điều không thể được đó đã xảy ra, hiện tượng xấu đó đã xảy ra, vì mọi nguồn sáng tạo của bạn đã bị bít lại, bị chặn lại, bị phá huỷ, và toàn thể năng lượng của bạn đã bị ép buộc vào trong hoạt động nào đó mà xã hội nghĩ sẽ trả tiền được.

Toàn thể thái độ của chúng ta về cuộc sống đều hướng theo tiền. Và tiền là một trong những thứ phi sáng tạo nhất người ta có thể trở nên quan tâm tới. Toàn thể cách tiếp cận của chúng ta là hướng theo quyền lực và quyền lực có tính phá huỷ, không sáng tạo. Người theo đuổi tiền sẽ trở nên có tính phá huỷ, vì tiền phải được cướp lấy, được bóc lột ra; nó phải được lấy đi từ nhiều người, chỉ thế bạn mới có thể có nó. Quyền lực đơn giản nghĩa là bạn phải làm cho nhiều người thành bất lực, bạn phải phá huỷ họ - chỉ thế thì bạn mới có quyền lực.

Nhớ lấy: đây là những hành động phá huỷ. Hành động sáng tạo tôn cao cái đẹp của thế giới; nó đem cái gì đó tới cho thế giới, nó chưa bao giờ lấy bất kì cái gì khỏi thế giới. Người sáng tạo đi vào trong thế giới, tôn cao cái đẹp của thế giới - bài hát ở đây, bức tranh ở kia. Người đó làm cho thế giới nhảy múa tốt hơn, tận hưởng tốt hơn, yêu tốt hơn, thiền tốt hơn. Khi người đó rời khỏi thế giới này, người đó để lại thế giới tốt hơn đằng sau mình. Không ai có thể biết người đó, một số người có thể biết người đó - điều đó không thành vấn đề. Nhưng người đó để lại cho thế giới một thế giới tốt hơn, được hoàn thành vô cùng vì cuộc sống của người đó đã có giá trị bản chất nào đó.

Tiền, quyền, danh là không sáng tạo; không chỉ không sáng tạo, mà còn là các hoạt động có tính phá huỷ. Cảnh giác với chúng! Và nếu bạn cảnh giác với chúng, bạn có thể trở nên sáng tạo rất dễ dàng. Tôi không nói rằng tính sáng tạo của bạn sẽ cho bạn quyền, danh, tiền. Không, tôi không thể hứa với bạn bất kì vườn hồng nào. Nó có thể cho bạn rắc rối. Nó có thể buộc bạn sống cuộc sống của người nghèo. Mọi điều tôi có thể hứa với bạn là ở chỗ sâu bên trong bạn sẽ là người giầu có nhất có thể được; sâu bên trong bạn sẽ được hoàn thành; sâu bên trong bạn sẽ đầy niềm vui và mở hội. Bạn sẽ liên tục nhận được ngày càng nhiều ân huệ từ Thượng đế. Cuộc sống của bạn sẽ là cuộc sống của phúc lành.

Nhưng có thể là bên ngoài bạn có thể không nổi tiếng, bạn có thể không có tiền, bạn có thể không thành công trong cái gọi là thế giới. Nhưng thành công trong cái gọi là thế giới này là thất bại sâu sắc, là thất bại trong thế giới bên trong. Và bạn làm gì với toàn thể thế giới dưới bàn chân bạn nếu bạn đã mất đi cái ta riêng của bạn? Bạn sẽ làm gì nếu bạn sở hữu toàn thế giới và bạn không sở hữu bản thân bạn? Người sáng tạo sở hữu bản thể riêng của người đó; người đó là người chủ.

Đó là lí do tại sao ở phương Đông chúng ta đã gọi các sannyasin là 'swamis'. 'Swami' nghĩa là người chủ. Người ăn xin đã được gọi là swamis - người chủ. Các hoàng đế chúng ta đã biết, nhưng họ đã chứng minh trong bản tổng kết cuối cùng, trong kết luận cuối cùng của đời họ, rằng họ là kẻ ăn xin. Người theo đuổi tiền và quyền và danh là kẻ ăn xin, vì người đó liên tục ăn xin. Người đó không có gì để cho thế giới.

Là người cho đi. Chia sẻ bất kì cái gì bạn có thể chia sẻ! Và nhớ lấy, tôi không làm phân biệt gì ở giữa, những thứ nhỏ bé và những thứ lớn lao. Nếu bạn có thể mỉm cười toàn tâm, cầm tay ai đó và mỉm cười, thế thì đó là hành động sáng tạo, hành động sáng tạo lớn. Chỉ ôm lấy ai đó tới tận tim bạn và bạn là sáng tạo. Chỉ nhìn với con mắt yêu thương vào ai đó... chỉ cái nhìn yêu thương cũng có thể làm thay đổi toàn thế giới của một người.

Có tính sáng tạo đi. Đừng lo nghĩ về điều bạn làm - người ta phải làm nhiều thứ - nhưng làm mọi thứ một cách sáng tạo, tận tâm. Thế thì công việc của bạn trở thành tôn thờ. Thế thì bất kì điều gì bạn làm cũng là lời cầu nguyện. Và bất kì cái gì bạn làm đều là việc cúng dường trên bàn thờ.

Bỏ niềm tin này rằng bạn là không sáng tạo. Tôi biết cách niềm tin này được tạo ra: bạn có thể đã không phải là người được huy chương vàng ở đại học; bạn có thể đã không ở hàng đầu trong lớp bạn; tranh của bạn có thể không được ca ngợi; khi bạn thổi sáo, hàng xóm đi báo cảnh sát. Có thể - nhưng chỉ bởi vì những điều này, đừng lấy niềm tin sai rằng bạn không sáng tạo. Điều đó có thể bởi vì bạn đang bắt chước người khác.

Mọi người có ý tưởng rất giới hạn về việc có tính sáng tạo là gì - chơi ghi ta hay thổi sáo hay viết thơ - cho nên mọi người liên tục viết ra các thứ rác rưởi nhân danh thơ ca. Bạn phải tìm ra bạn có thể làm được gì và bạn không thể làm được gì. Mọi người không thể làm được mọi thứ! Bạn phải tìm và tìm ra định mệnh của bạn. Bạn phải dò dẫm trong bóng tối, tôi biết. Không thật rõ ràng định mệnh của bạn là gì - nhưng đó là cách thức cuộc sống là vậy. Và điều tốt là người ta phải tìm nó - trong chính việc tìm này, cái gì đó trưởng thành.

Nếu như Thượng đế trao cho bạn sơ đồ cuộc đời bạn khi bạn vào trong thế giới này - đây sẽ là cuộc đời bạn: bạn sẽ trở thành người chơi ghi ta - thế thì cuộc đời bạn sẽ có tính máy móc. Chỉ máy mới có thể được dự đoán, không phải con người. Con người là không dự đoán được. Con người bao giờ cũng là lối mở... một tiềm năng cho cả nghìn lẻ một thứ. Nhiều cánh cửa và nhiều phương án bao giờ cũng hiện diện ở từng bước - và bạn phải chọn, bạn phải cảm. Nhưng nếu bạn yêu cuộc sống của bạn, bạn sẽ có khả năng tìm ra.

Nếu bạn không yêu cuộc sống của bạn và bạn yêu cái gì đó khác, thế thì có vấn đề. Nếu bạn yêu tiền và bạn muốn có tính sáng tạo, bạn không thể trở nên có tính sáng tạo được. Chính tham vọng về tiền sẽ phá huỷ tính sáng tạo của bạn. Nếu bạn muốn danh tiếng, thế thì quên tính sáng tạo đi. Danh tiếng tới dễ dàng hơn nếu bạn có tính phá huỷ. Danh tiếng tới dễ dàng hơn cho một Adolf Hitler; danh tiếng tới dễ dàng hơn cho một Henry Ford. Danh tiếng dễ dàng hơn nếu bạn có tính cạnh tranh, cạnh tranh bạo hành. Nếu bạn có thể giết và tiêu diệt mọi người, danh tiếng tới dễ hơn.

Toàn thể lịch sử là lịch sử của những kẻ giết người. Nếu bạn trở thành kẻ giết người, danh tiếng sẽ rất dễ. Bạn có thể trở thành thủ tướng; bạn có thể trở thành tổng thống - nhưng đây toàn là mặt nạ. Đằng sau chúng bạn sẽ thấy những người rất bạo hành, người bạo hành khủng khiếp đang ẩn nấp, mỉm cười. Những nụ cười đó là có tính chính trị, ngoại giao. Nếu mặt nạ tuột ra, bạn bao giờ cũng sẽ thấy Genghis Khan, Timur Leng, Nadir Shah, Napoleon, Alexander, Hitler, ẩn đằng sau.

Nếu bạn muốn danh tiếng, đừng nói về tính sáng tạo. Tôi không nói rằng danh tiếng không bao giờ tới cho người sáng tạo, nhưng rất hiếm khi nó tới, rất hiếm hoi. Nó giống nhiều với ngẫu nhiên hơn, và nó cần nhiều thời gian. Gần như bao giờ chuyện cũng xảy ra là đến lúc danh tiếng tới thì người sáng tạo, người đó mất rồi - nó bao giờ cũng là hoat động xảy ra sau; nó rất chậm trễ.

Jesus không nổi tiếng vào thời của ông ấy. Nếu như không có Kinh Thánh, chắc đã không có bản ghi nào của ông ấy. Bản ghi này thuộc vào bốn đệ tử của ông ấy; không ai khác đã bao giờ nhắc tới ông ấy, liệu ông ấy đã tồn tại hay không. Ông ấy không nổi tiếng. Ông ấy đã không thành công. Bạn có thể nghĩ về thất bại nào lớn hơn Jesus không? Nhưng, dần dần, ông ấy đã trở nên ngày càng có ý nghĩa hơn; dần dần, mọi người thừa nhận ông ấy. Điều đó cần thời gian.

Một người càng vĩ đại, thời gian để mọi người thừa nhận người đó càng nhiều hơn - vì khi người vĩ đại được sinh ra, không có tiêu chí để phán xét người dó, không có bản đồ để tìm ra người đó. Người đó phải tạo ra giá trị riêng của mình; đến lúc người đó đã tạo ra giá trị, người đó mất đi. Phải mất hàng nghìn năm cho người sáng tạo được thừa nhận, và thế nữa cũng không chắc chắn. Đã có nhiều người sáng tạo mà chưa bao giờ được thừa nhận. Chính ngẫu nhiên mà người sáng tạo mới thành công. Với người không sáng tạo, người có tính phá huỷ, thừa nhận là chắc chắn hơn.

Cho nên nếu bạn tìm cái gì đó khác nhân danh tính sáng tạo, thế thì bỏ ý tưởng về việc là sáng tạo đi. Ít nhất có ý thức, có chủ định làm bất kì cái gì bạn muốn làm đi. Đừng bao giờ ẩn đằng sau mặt nạ. Nếu bạn thực sự muốn có tính sáng tạo, thế thì đừng hỏi về tiền bạc, thành công, danh tiếng, kính trọng - thế thì bạn tận hưởng hoạt động của bạn; thế thì từng hành động đều có giá trị bản chất của nó. Bạn múa vì bạn thích múa; bạn múa vì bạn vui sướng trong nó. Nếu ai đó ca ngợi, tốt, bạn cảm thấy biết ơn. Nếu không ai ca ngợi, bạn chẳng việc gì mà đi lo nghĩ về nó. Bạn múa, bạn tận hưởng - bạn đã được hoàn thành.

Nhưng niềm tin này về tính không sáng tạo có thể là nguy hiểm - vứt nó đi! Không ai là không sáng tạo - thậm chí không cây, thậm chí không tảng đá nào. Những người đã biết cây và yêu cây, đều biết rằng từng cây đều tạo ra không gian riêng của nó, từng tảng đá đều tạo ra không gian riêng của nó. Điều đó giống như không gian của không ai khác. Nếu bạn trở nên nhạy cảm, nếu bạn trở nên có khả năng hiểu, qua thông cảm, bạn sẽ cực kì được lợi. Bạn sẽ thấy từng cây đều có tính sáng tạo theo cách riêng của nó; không cây nào khác giống cây đó - từng cây đều duy nhất; từng cây đều có tính cá nhân, từng tảng đá đều có tính cá nhân. Cây không chỉ là cây - chúng là người. Đá không chỉ là đá - chúng là người. Đi và ngồi cạnh tảng đá - quan sát nó một cách yêu thương, chạm nó một cách yêu thương, cảm nó một cách yêu thương.

Người ta kể về một Thiền sư rằng ông ấy có khả năng kéo những tảng đá rất lớn, di chuyển những tảng đá rất lớn - và ông ấy là người rất mảnh mai. Điều đó là gần như không thể được nếu nhìn vào thể chất của ông ấy! Người khoẻ hơn, khoẻ hơn ông ấy rất nhiều, cũng không có khả năng kéo được những tảng đá đó, và ông ấy đơn giản kéo chúng chúng rất dễ dàng.

Ông ấy được hỏi thủ đoạn của ông ấy là gì. Ông ấy nói, "Không có thủ đoạn nào cả - tôi yêu đá cho nên đá giúp đỡ. Đầu tiên tôi nói với nó, 'Bây giờ danh tiếng của tôi ở trong tay bạn, và những người này đã tới để quan sát. Bây giờ giúp tôi nhé, hợp tác với tôi.' Hừm? - thế rồi tôi đơn giản ôm lấy tảng đá một cách yêu thương... và đợi hướng dẫn. Khi đá cho tôi hướng dẫn - đó là cái rùng mình, toàn thể xương sống tôi bắt đầu rung động - khi đá cho tôi hướng dẫn rằng nó sẵn sàng, thế thì tôi di chuyển động. Các ông di chuyển ngược lại với đá; đó là lí do tại sao nhiều năng lượng thế được cần tới. Tôi di chuyển cùng với đá, tôi chảy theo đá. Thực ra, nói tôi di chuyển nó là sai - tôi đơn giản ở đó. Tự bản thân đá di chuyển."

Một Thiền sư lớn là thợ mộc, và bất kì khi nào ông ấy đóng bàn, ghế, bằng cách nào đó chúng có phẩm chất nào đó không thể nói ra được trong chúng, từ lực vô cùng. Ông ấy được hỏi, "Ông làm chúng thế nào?"

Ông ấy nói, "Tôi không làm chúng. Tôi đơn giản đi vào rừng: điều cơ bản là hỏi rừng, hỏi cây, xem cây nào sẵn sàng trở thành ghế."

Bây giờ những điều này có vẻ ngớ ngẩn - vì chúng ta không biết, chúng ta không biết ngôn ngữ. Trong ba ngày ông ấy sẽ còn lại trong rừng. Ông ấy sẽ ngồi dưới cây này, dưới cây khác, và ông ấy nói chuyện với cây - và ông ấy là người điên! Nhưng cây được đánh giá bằng quả của nó, và thầy này cũng phải được đánh giá bằng sáng tạo của ông ấy. Vài chiếc ghế của ông ấy vẫn còn sống sót ở Trung Quốc - chúng vẫn mang từ tính. Bạn sẽ đơn giản bị hấp dẫn tới; bạn sẽ không biết cái gì kéo bạn lại. Sau một nghìn năm! - cái gì đó cực kì đẹp.

Ông ấy nói, "Tôi đi và tôi nói rằng tôi đang tìm một cây muốn trở thành ghế. Tôi hỏi liệu cây có sẵn lòng không; không chỉ sẵn lòng: hợp tác với tôi nữa, sẵn sàng đi cùng tôi - chỉ thế thôi. Đôi khi chuyện xảy ra là không cây nào sẵn sàng trở thành ghế - tôi về với tay trắng."

Chuyện xảy ra: Hoàng đế Trung Quốc yêu cầu ông ấy làm cho ông ta cái kệ để sách. Và ông ấy đi và sau ba ngày ông ấy nói, "Đợi đã - không cây nào sẵn sàng tới cung điện."

Sau ba tháng hoàng đế lại hỏi. Thợ mộc nói, "Tôi đã đi liên tục. Tôi đang thuyết phục. Xin đợi cho - một cây dường như xiêu lòng chút ít."

Thế rồi ông ấy đã thuyết phục được một cây. Ông ấy nói, "Toàn thể nghệ thuật có đó! - khi cây tới theo cách riêng của nó. Thế thì nó đơn giản yêu cầu sự giúp đỡ của thợ mộc."

Bạn có thể đi và hỏi Asheesh - anh ấy có tình cảm với gỗ, và gỗ cũng có tình cảm với anh ấy.

Nếu bạn yêu bạn sẽ thấy rằng toàn thể sự tồn tại có tính cá nhân. Đừng kéo và đẩy mọi thứ. Quan sát, trao đổi; nhận sự giúp đỡ của chúng - và nhiều năng lượng sẽ được bảo tồn.

Ngay cả cây cũng có tính sáng tạo, đá cũng có tính sáng tạo. Bạn là người: chính cao trào của sự tồn tại này. Bạn ở trên đỉnh - bạn có ý thức. Đừng bao giờ nghĩ với niềm tin sai, và đừng bao giờ bị gắn bó với các niềm tin sai, rằng bạn là không sáng tạo. Có thể bố bạn nói với bạn rằng bạn không có tính sáng tạo, đồng nghiệp của bạn nói với bạn rằng bạn không có tính sáng tạo. Có thể bạn đang tìm theo hướng sai, theo các hướng mà bạn không sáng tạo, nhưng phải có một hướng theo đó bạn có tính sáng tạo. Tìm và kiếm và vẫn còn sẵn có, và liên tục dò dẫm - chừng nào bạn còn chưa tìm thấy nó.

Từng người tới thế giới này với một định mệnh riêng - người đó có cái gì đó để hoàn thành, thông điệp nào đó để được chuyển giao, công việc nào đó phải được hoàn thành. Bạn không ở đây một cách ngẫu nhiên - bạn ở đây một cách có nghĩa. Có chủ định đằng sau bạn. Cái Toàn thể định làm cái gì đó qua bạn.

Câu hỏi thứ hai - nó là từ Hareesh:

Một vầng hào quang trắng và nhỏ là thấy được trên đầu thầy. Tại sao không phải là hào quang mầu thấy được?

Nó là hào quang mầu đấy - nhưng mọi mầu đều có đó, do đó nó có vẻ trắng. Trắng không phải là mầu đâu. Trắng là sự hiện diện của mọi mầu cùng nhau. Trắng là thứ nhiều mầu nhất trên thế giới - do đó nó có vẻ trắng.

Khi tia sáng trắng đi qua lăng kính nó phân chia thành bẩy mầu. Đó là cách cầu vồng được tạo ra trong mùa mưa. Những hạt nước nhỏ lơ lửng trong không trung vận hành như lăng kính. Tia sáng trắng của mặt trời đi vào qua những hạt nước lơ lửng đó và được phân chia thành bẩy mầu. Nếu bạn trộn mọi mầu lại theo tỉ lệ đúng, bạn sẽ tạo ra mầu trắng. Trắng là mọi mầu ở cùng nhau.

Tôi không là Phật tử, tôi không là người Hindu, tôi không là người Ki tô giáo, tôi không là người Jain, tôi không là người Mô ha mét giáo - và tôi là tất cả. Mọi mầu cùng nhau! Do đó mầu trắng được tạo ra. Hào quang trắng là khả năng lớn nhất.

Mọi người có hào quang khác nhau: ai đó có hào quang đen - đen là khả năng thấp nhất. Đen là thiếu mọi mầu. Do đó, trong mọi huyền thoại chúng ta vẽ Quỉ là đen - đó là hào quang - chúng ta vẽ Quỉ là đen. Ngay cả người da đen cũng vẽ Quỉ là đen; họ đáng phải vẽ Quỉ là trắng, nhưng họ vẽ Quỉ là đen.

Đen nghĩa là thiếu vắng mọi mầu - thiếu mọi thứ. Đen là tính không có. Đen chỉ là hư vô. Đen đơn giản nghĩa là tính không có. Đen là chết. Đó là lí do tại sao chết cũng được vẽ là đen. Và khi bạn than khóc cho một người, bạn dùng bộ đồ đen. Trắng là cực đối lập của đen: đen là thiếu vắng mọi mầu; trắng là hiện diện của mọi mầu. Trắng là cầu vồng vô hình.

Liên tục quan sát mặt riêng của bạn đi. Lần sau bạn đứng trước gương, đừng bị bận tâm quá nhiều với hình dáng thể chất của bạn - cố nhìn thấy hào quang. Lúc ban đầu nó sẽ là vô hình, nhưng nếu bạn liên tục làm việc, trong vòng ba tháng bạn sẽ có khả năng thấy hào quanh tinh tế bao quanh mặt bạn trong gương. Và điều đó sẽ là chỉ dẫn lớn và có ích cho trưởng thành của bạn, vì nó sẽ chỉ ra mầu nơi bạn đang ở. Nếu nó là đen, thế thì nhiều điều phải được làm. Nếu nó là xám, thế thì bạn đang ở chính giữa việc trưởng thành của bạn; nửa con đường đã hết rồi, nửa kia còn chưa được đi qua.

Bạn hỏi: "Tại sao không phải là mầu thấy được?" - vì mọi mầu có đó nó không thể là một mầu được. Một mầu đơn giản có nghĩa là một mầu. Và bạn sẽ ngạc nhiên: nếu bạn hỏi các nhà vật lí, người biết rõ mầu sắc, nó là cái gì, bạn sẽ ngạc nhiên. Nếu bạn đang dùng bộ quần áo mầu đỏ, điều đó đơn giản nghĩa là mầu đỏ được phản xạ lại, được cho lại cho thế giới. Quần áo của bạn hấp thu mọi mầu khác; chỉ mầu đỏ là nó không hấp thu mà phản xạ lại, chia sẻ với sự tồn tại, nó cho lại mầu đỏ. Nó từ bỏ mầu đỏ - đó là lí do tại sao nó là đỏ.

Điều này dường như là ngược đời: trang phục mầu đỏ lại không đỏ! Nó từ bỏ đỏ; đó là lí do tại sao nó đỏ - mọi người nhìn bạn thấy nó đỏ và tia đỏ bật trở lại và rơi vào mắt họ và họ thấy nó là đỏ. Trang phục đen hấp thu tất cả; nó không cho lại cái gì. Nó đơn giản hấp thu tất - mầu đen là keo kiệt, nó không chia sẻ. Nó là một loại táo bón tâm linh. Nó đơn giản lấy vào và không bao giờ cho ra.

Trắng đơn giản phản xạ mọi thứ trở lại, cho mọi thứ trở lại. Do đó, ở Ấn Độ trắng trở thành mầu của từ bỏ. Trắng nghĩa là không cái gì được hấp thu; mọi tia sáng đều trở lại với sự tồn tại - với lời cám ơn, với lòng biết ơn. Khi mọi tia sáng rơi vào mắt bạn, nó có vẻ trắng. Khi một tia sáng rơi vào mắt bạn - đỏ, lam, lục - thế thì nó có mầu sắc.

Hào quang trắng là hào quang tốt nhất. Và tôi muốn nói với Hareesh... anh ấy là người rất nhạy cảm. Là một sannyasin mới theo một cách nào đó, nhưng là một người rất cổ đại theo cách khác. Tôi đã biết anh ấy trước đây - và anh ấy cũng biết điều này. Có thể không rất có ý thức về điều đó, nhưng anh ấy cảm thấy điều đó ở đâu đó. Anh ấy là người rất nhạy cảm, người nhạy cảm vô hạn. Đó là lí do tại sao anh ấy đã có khả năng thấy hào quang. Nếu anh ấy cố một chút, chẳng mấy chốc anh ấy sẽ có khả năng thấy hào quang riêng của anh ấy. Và nếu anh ấy cố thêm chút nữa, anh ấy có thể trở thành một chuyên gia hào quang, anh ấy có thể thấy hào quang của bất kì ai. Và điều đó sẽ có ích trong công việc của anh ấy. Anh ấy là nhà trị liệu tâm lí. Điều đó sẽ là giúp đỡ vô cùng cho anh ấy.

Ở phương Đông, các thầy đã dùng nó như một phương cách phân tâm. Khi một người tới một thầy, điều đầu tiên để nhìn là hào quang của người đó - vì điều đó sẽ quyết định mọi thứ. Thầy bắt đầu phân tích hào quang của người đó vì điều đó rất có tính chỉ dẫn. Điều đó chỉ ra về những tầng sâu nhất của tâm trí người đó, cả ý thức và vô ý thức.

Thỉnh thoảng có những người tới tôi nói họ không muốn nhận tính chất sannyas, và trong hào quang của họ tôi thấy rằng họ đã sẵn sàng. Mới hôm nọ, vợ cũ của Prasthan đã ở đây. Tôi thấy cô ấy sẵn sàng, nhưng cô ấy nói cô ấy phải nghĩ về nó. Hào quang của cô ấy trong như pha lê. Cô ấy đã được kết thúc với thế giới! nhưng vẫn vô ý thức về điều đó. Tôi bảo cô ấy, "Với tôi bạn đã trở thành một sannyasin - với bản thân mình bạn có thể mất chút thời gian để suy nghĩ." Có những người muốn trở thành sannyasin, và tôi thậm chí khai tâm cho họ, nhưng tôi thấy hào quang của họ vẫn còn bị dính líu quá nhiều với thế giới, quá nhiều của thế giới. Ham muốn của họ là tốt, nhưng việc chuẩn bị của họ không có gì.

Mọi người không nhận biết về hào quang của họ, bằng không họ chắc đã có khả năng tự phân tích bản thân họ. Hareesh có thể đạt tới năng lực này rất dễ dàng.

Câu hỏi thứ ba:

Khi Sri Aurobindo nói rằng Ấn Độ là trung tâm tâm linh của thế giới, các nhà tư tưởng khắp phương Tây cảm thấy bị xúc phạm. Họ chế giễu và cười vào điều đó. Xin thầy bình luận.

Sri Aurobindo chưa bao giờ thực sự là người rất tâm linh. Về nguồn gốc ông ấy là chính khách, và chính trị còn nấn ná và nấn ná tới chính tận cùng. Ông ấy trở nên có tính tôn giáo, ông ấy đã cố gắng vất vả, nhưng cái bóng của chính trị vẫn tiếp tục. Khẳng định của ông ấy không nên được cho quá nhiều giá trị. Ông ấy có chút ít ngạo mạn về Ấn Độ, như mọi người là vậy về đất nước họ trên khắp thế giới.

Người Ấn Độ nghĩ rằng mình là chính trung tâm của thế giới về tâm linh, đã tiến hoá rất cao. Toàn rác rưởi! Không nước nào là tiến hoá tâm linh như thế, không giống nòi nào là tiến hoá tâm linh như thế. Tính tâm linh xảy ra chỉ cho các cá nhân, không cho đất nước. Vâng, Phật đã tiến hoá, Jesus cũng thế; Mahavir đã tiến hoá, Mohammed cũng thế; Krishna đã tiến hoá, Zarathustra cũng thế - thì đã sao! Các cá nhân. Chỉ bởi vì Phật ngẫu nhiên được sinh ra ở Ấn Độ, Ấn Độ không trở nên tâm linh - vì người tâm linh đã từng được sinh ra trên khắp thế giới, với mọi phần, với mọi nước, với mọi thế kỉ, với mọi giống nòi. Nhưng có chủ nghĩa vị kỉ tâm linh, và cũng có lí do nữa.

Ấn Độ cảm thấy rất kém cỏi theo nhiều cách; nó phải bù lại. Phương Tây rất tiến bộ về vật chất, thịnh vượng về vật chất, giầu có - giầu có trong khoa học, giầu có trong việc sống, giầu có theo mọi cách. Ấn Độ cảm thấy kém cỏi: làm sao bù lại điều đó? Điều này trở thành việc bù lại: rằng chúng ta đã tiến hoá về tâm linh.

Không nước nào là tiến hoá về tâm linh - bởi vì tính tâm linh về căn bản là tính cá nhân. Nó chẳng liên quan gì tới đất nước và bầu khí hậu; nó không bị giới hạn và các biên giới của chính trị. Hỏi người Ấn Độ: "Bây giờ về Pakistan thì sao?" Mới hai mươi năm trước nó đã là Ấn Độ - thế thì nó đã tiến hoá về tâm linh. Bây giờ thì sao? - bây giờ nó là nước tệ nhất trên thế giới - hỏi người Ấn Độ mà xe. Nó đã là Ấn Độ chỉ mới hai mươi năm trước! Bây giờ nó không còn là Ấn Độ nữa. Các biên giới chính trị. Thế giới là một, trái đất là một, đối với người tâm linh.

Cho nên nếu Aurobindo nói về Ấn Độ địa lí, ông ấy đang nói điều vô nghĩa. Nhưng người Ấn Độ cảm thấy hài lòng; họ chẳng có gì khác để tuyên bố. Tính tâm linh là tốt vì nó là thứ rất vô hình; bạn không thể bác bỏ nó được. Nếu ai đó nói, "Tôi rất giầu," bạn có thể chứng minh hay bác bỏ điều đó - hừm? - bạn có thể đi và xem số dư ngân hàng. Và ai đó nói, "Tôi có tính tâm linh," bây giờ làm gì? Làm sao chứng minh hay làm sao bác bỏ?

Tôi đã nghe một giai thoại:

Vài nhà thượng đế học Ki tô giáo đã kết luận rằng Adam và Eve là người Ấn Độ. Tại sao? "Thứ nhất," họ biện minh, "họ không có gì để mặc. Thứ hai, họ ăn cắp táo; và thứ ba, với mọi điều đó, họ nghĩ họ đã sống trong vườn Eden."

Họ chẳng có gì để mặc, lại ăn cắp táo, và vẫn nghĩ rằng họ đã sống trong Thiên đường! Đó là điều người Ấn Độ liên tục nghĩ. Cho nên khi ai đó như Sri Aurobindo tuyên bố rằng Ấn Độ là trung tâm, người hướng dẫn tâm linh, guru tâm linh của toàn thế giới, người Ấn Độ cảm thấy rất hài lòng. Nó tôn cao bản ngã của họ. Nó giúp cho họ đứng thẳng hơn một chút; nó giúp họ cảm thấy hài lòng một chút. Nó cổ vũ họ - có vậy thôi. Nhưng điều đó không phải là chân lí.

Và Sri Aurobindo đã dứt khoát nói về Ấn Độ địa lí - vì ông ấy là người rất cuồng tín, ngạo mạn. Ông ấy có ý tưởng rằng người Ấn Độ rất cao siêu, rằng họ có công trình tâm linh làm trong thế giới. Không. Nhưng theo cách khác, nếu bạn coi Ấn Độ không phải như thứ địa lí, không phải như bản đồ chính trị, mà nếu bạn coi Ấn Độ như việc tìm kiếm vĩnh hằng về chân lí, thế thì đất nước này đã từng trong tìm kiếm lâu dài - lâu hơn bất kì nước nào khác. Nó đã hi sinh nhiều cho việc tìm kiếm của nó. Đó là cách nó đã trở nên nghèo thế - vì khi mọi người bắt đầu nghĩ về thế giới bên trong, họ bắt đầu bỏ thế giới bên ngoài, họ trở thành người bỏ dở.

Ấn Độ đã từng tiếp cận tới bên trong một cách liên tục. Nếu bạn coi Ấn Độ như biểu tượng của việc tìm kiếm bên trong, tốt - nhưng thế thì bạn nên nhớ rằng đó là việc tìm kiếm bên trong và biểu tượng của việc tìm kiếm bên trong. Thế thì ai đó được sinh ra ở phương Tây và đang đi tìm Thượng đế, cũng là người Ấn Độ; và ai đó được sinh ra ở Ấn Độ và đi tìm tiền, là người Mĩ. Thế thì không có rắc rối - thế thì Jesus là người Ấn Độ, Zarathustra là người Ấn Độ, Lão Tử là người Ấn Độ, Trang Tử là người Ấn Độ, Bokuju, Rinzai - tất cả đều là người Ấn Độ. Thế thì 'Ấn Độ' có nghĩa khác toàn bộ.

Tôi cũng nói rằng Ấn Độ là có ý nghĩa, nhưng chỉ như biểu tượng tâm lí. Ấn Độ đã từng tìm kiếm lâu nhất. Và nhiều chư Phật đã xảy ra ở đây. Chính bầu khí hậu tâm linh, chốn này, đã giúp đỡ. Jesus là hiếm, Zarathustra là hiếm. Ở Ấn Độ, Phật, Mahavir, Krishna, Ram - dường hầu hết là trạng thái vấn đề bình thường.

Nhưng điều đó cũng giống như khi ai đó nói: "Phương Tây là biểu tượng cho khoa học." Vâng, phương Tây đã tìm kiếm lâu dài nhất về khoa học. Từ Hi Lạp cổ đại mãi cho tới ngày nay tâm trí phương Tây đã từng tìm kiếm trong các phân loại khoa học. Nó đã từng biết ngày càng nhiều hướng tới logic, toán học, thực nghiệm. Và ở phương Đông, Ấn Độ đã từng biết ngày càng nhiều hướng tới bên trong một cách phi logic, bất hợp lí.

Nếu bạn có thể nghĩ về phương Tây như biểu tượng của khoa học, thế thì phương Đông có thể trở thành biểu tượng cho tâm linh. Nếu bạn nghĩ về tâm trí Hi Lạp là logic, thế thì bạn có thể nghĩ về tâm trí Ấn Độ như có tính tôn giáo - nhưng thế thì đây là những biểu tượng, chẳng có gì để khoe khoang cả.

Nhưng mọi nước, mọi giống nòi, liên tục khoe khoang về bản thân nó. Tôi đã nghe một giai thoại:

Mẹ tối cao của nữ tu viện đang phỏng vấn ba cô gái tốt nghiệp trường trung học.

"Wee Margaret," bà ấy hỏi cô thứ nhất, "và con sẽ làm gì khi con rời bỏ chúng ta?"

"Ôi, Mẹ ơi," cô gái đáp, "con sẽ không bỏ mẹ đâu - con sẽ ở đây và đi tu!"

"Ban phúc cho con, Margaret," bà xơ nói, rất hài lòng. Quay sang cô bên cạnh bà ấy hỏi,"Còn con, Katherine, kế hoạch của con là gì?"

"Ồ," Katherine đáp, "Con sẽ tiếp tục nhận giáo dục Cơ đốc giáo tốt và thế rồi dạy trẻ nhỏ trong trường giáo xứ."

"Đáng khen nhất," bà xơ nói."Còn con sẽ làm gì, Eileen?" bà ấy hỏi cô học sinh thứ ba.

Cụp mắt xuống, cô gái đáp, "Con định trở thành gái mãi dâm."

"A cái gì?" mẹ tối cao la lên.

"Mãi dâm ạ," cô gái nhắc lại, trong khi bà xơ ngất xỉu trên sàn.

Họ nhanh chóng làm bà ấy hồi lại, nhưng ngay trước khi bà ấy ngồi dậy trên sàn, bà xơ hổn hển, "Eileen, nói lại điều đó lần nữa đi."

"Mẹ ơi," cô gái đáp lại một cách kiên quyết, "Con sẽ là gái mãi dâm! "

"Ồ, các thánh phù hộ chúng ta!" bà xơ nói vừa làm dấu thánh giá nhanh chóng."Ta cứ tưởng con nói con là người theo Tin lành!"

Mọi tôn giáo, mọi đất nước, mọi giáo phái, đều điên một cách cuồng tín. Duy nhất họ mới đúng, họ là người đúng. Họ là trên đường đúng và mọi người khác là sai, mọi người khác bị kết án.

Cho nên, điều tự nhiên là các nhà tư tưởng khắp phương Tây cảm thấy bị xúc phạm. Nhưng cảm thấy bị xúc phạm là ốm yếu với cùng bệnh."Họ chế giễu và cười vào điều đó." Không cần chế giễu và cười.

Phát biểu của Sri Aurobindo là ngớ ngẩn - nhưng không cần chế giễu và cười điều đó, vì khi bạn chế giễu và cười vào điều đó thế thì bạn đang mang cùng tâm trí bên trong bạn. Thế thì người Mĩ cảm thấy bị xúc phạm - vì Ấn Độ là guru sao? Thế thì người Anh cảm thấy bị xúc phạm. Làm sao người Anh đã bao giờ nghĩ về Ấn Độ như guru được? - không thể được. Nhưng đây là cùng tâm trí! Một cực đoan là tuyên bố rằng Ấn Độ là trung tâm, là guru cao siêu nhất của thế giới, và thế rồi cực đoan kia cảm thấy bị xúc phạm.

Không cần cảm thấy bị xúc phạm - chỉ cảm thấy đáng thương cho những phát biểu đó. Chỉ cảm thấy tiếc rằng mãi tới thế kỉ hai mươi này vẫn có những người không thuộc vào thế kỉ này - rất truyền thống, chính thống; không đương đại chút nào. Nhưng không cần cảm thấy bị xúc phạm - vì chính bản ngã khẳng định và chính bản ngã cảm thấy bị xúc phạm. Cho nên chỉ thấy ra vấn đề; đừng cảm thấy bị xúc phạm - bằng không bạn đang trong cùng một con thuyền.

Câu hỏi thứ tư:

Thầy nói tới Thượng đế bao giờ cũng là 'ông ấy'. Một số phẩm chất nữ tính của Thượng đế là gì?

Bây giờ đó là vấn đề rất tinh tế... Thực ra, mọi phẩm chất của Ngài đều là nữ tính - đó là lí do tại sao tôi gọi Ngài là 'ông ấy'. Bằng không Ngài chẳng có lí do nào để gọi bản thân ngài là nam. Bạn có thể cảm thấy tiếc cho Ngài! Và bạn có thể cho phép ngần ấy, được không? Ngài có mọi phẩm chất của đàn bà, nhưng gọi Ngài là 'bà ấy' sẽ là quá nhiều. Chỉ để bù lại tôi gọi Ngài là 'ông ấy'.

Thượng đế có nhiều tính mẹ hơn tính bố. Thượng đế giống như bụng mẹ hơn bất kì cái gì khác. Từ Thượng đế chúng ta được sinh ra, và chúng ta tan biến trở lại trong Thượng đế. Ngài là việc sinh của chúng ta và Ngài là cái chết của chúng ta. Ngài giống như đại dương: Ngài 'dậy sóng' chúng ta, chúng ta trở thành con sóng của Ngài; Ngài hấp thu chúng ta - chúng ta biến mất. Ngài là từ bi, là yêu. Mọi phẩm chất của Ngài đều là nữ tính.

Cho nên không cần lo nghĩ về điều đó, tại sao tôi gọi Ngài là 'ông ấy'. Gọi ngài là 'bà ấy' sẽ là quá thực tại. Hừm? Lãng mạn ngần này, thơ ca ngần này, bạn có thể cho phép tôi - gọi Ngài là 'ông ấy'. Điều đó làm cân bằng.

Thực ra, Ngài không là cả hai - Ngài không thể là vậy, vì đàn ông được sinh ra từ Ngài, đàn bà được sinh ra từ Ngài. Hoặc Ngài là cả hai hoặc Ngài không là cả hai - vì Ngài là tất cả.

Nhưng tôi hiểu câu hỏi này. Nó phải tới từ người đàn bà nào đó thuộc vào phong trào giải phóng phụ nữ. Họ đã bắt đầu gọi Ngài là 'bà ấy'. Không cái gì sai trong điều đó! Thực ra, điều đó có thể dần dần trở nên phổ cập. Từ 'bà ấy' là hay; theo một cách nào đó, nó bao gồm 'ông ấy' 'he' - s-h-e. 'He' không bao gồm 'she', đúng; nhưng 'she' có bao gồm 'he'. Nó là từ hay hơn, nhưng rất lẫn lộn.

Toàn thể nhân loại, trong mọi thời đại, đã gọi Ngài là 'ông ấy'. Có thể cái gì đó của tâm trí nam tính được tham gia vào trong nó, bởi vì chính đàn ông đã tạo ra mọi kinh sách. Sẽ rất chướng với đàn ông để nghĩ rằng Ngài là bà ấy, Thượng đế là đàn bà. Điều đó sẽ không tốt gì cho bản ngã đàn ông. Bây giờ, không cần đi sang cực đoan khác. Điều tôi đang chỉ ra lặp đi lặp lại là ở chỗ các cực đoan là không tốt.

Mãi cho tới giờ chúng ta đã gọi Ngài là 'ông ấy' - có thể thái độ ngạo mạn đàn ông được ngụ ý trong đó. Bây giờ chúng ta có thể bắt đầu gọi Ngài là 'bà ấy' - thế thì thái đội ngạo mạn nữ tính sẽ được ngụ ý trong nó. Ở Ấn Độ, chúng ta có giống trung: không nam không nữ - trung dung. 'Brahma', từ dành cho Thượng đế ở Ấn Độ, là từ giống trung. Chúng ta gọi Ngài là 'Nó' - điều đường như là tốt nhất và khoa học nhất. Chúng ta gọi Ngài là 'Cái đó' - không ông ấy không bà ấy. Tatwamasi Swetketu – Cái đó là ngươi, cái đó là ngươi, Swetketu. Điều này khoa học hơn.

Từ He-ông ấy rất dễ cho con lắc đung đưa sang She-bà ấy, nhưng nó sẽ lại là cùng ảo tưởng. Thượng đế là cả hai hay không cả hai.

Câu hỏi thứ năm:

Làm sao tôi có thể biết rằng một người đàn bà đã rơi vào yêu trong thực tại, không phải là chơi trò chơi?

Điều này là khó! Chẳng ai đã bao giờ có khả năng biết điều đó - vì, thực ra, yêu là trò chơi. Đó là thực tại của nó! Cho nên nếu bạn chờ đợi và quan sát và suy nghĩ và phân tích liệu người đàn bà này, người đang trong yêu với bạn, là chỉ đang chơi trò chơi hay là yêu thực, bạn sẽ không bao giờ có khả năng yêu bất kì người đàn bà nào - vì yêu là trò chơi, trò chơi tối cao nhất.

Không cần hỏi về nó có là thực không - chơi trò chơi đó đi! đó là thực tại của nó. Và nếu bạn là người tìm kiếm thực tại quá nhiều, thế thì yêu không dành cho bạn. Nó là mơ! Nó là chuyện hoang tưởng - nó là hư cấu, nó là lãng mạn, nó là thơ ca. Nếu bạn là người tìm kiếm thực tại quá nhiều, bị ám ảnh bởi thực tại, thế thì yêu không dành cho bạn - thế thì thiền đi.

Và tôi biết người hỏi không thuộc kiểu đó - câu hỏi này là từ Krishna Gautam. Không thiền nào là có thể, ít nhất trong kiếp này! Anh ấy có nhiều nghiệp phải hoàn thành với đàn bà. Cho nên anh ta liên tục nghĩ về thiền và liên tục đi với đàn bà này hay khác. Bây giờ những người đàn bà mà anh ta đi cùng, họ cũng tới tôi và họ nói, "Anh ấy có thực trong yêu với chúng tôi không?" Phải làm gì? Và ở đây anh ấy tới với câu hỏi này!

Nhưng vấn đề này tới với mọi người lúc này lúc khác - vì không có cách nào để phán xét. Chúng ta là những người xa lạ thế - chúng ta là người lạ, và gặp gỡ của chúng ta chỉ là ngẫu nhiên. Chỉ trên đường đột nhiên chúng ta đã bắt gặp lẫn nhau, không biết chúng ta là ai, không biết người kia là ai. Hai người lạ gặp nhau trên đường, cảm thấy một mình, cầm tay nhau - và tưởng họ trong yêu. Họ đang trong cần người khác, chắc chắn, nhưng làm sao chắc chắn được rằng có yêu?

Tôi đã đọc một chuyện đùa hay; lắng nghe nó cho cẩn thận vào:

Một người đàn bà tới một thị trấn trung tây nhỏ muộn trong đêm, chỉ thấy không còn một khách sạn nào còn chỗ. "Tôi rất lấy làm tiếc," nhân viên đứng quầy nói, "nhưng phòng cuối cùng chúng tôi có vừa mới được một người Italy lấy rồi."

"Nó là số mấy?" người đàn bà nói trong thất vọng."Có thể tôi thương lượng được để làm cái gì đó với ông ta."

Nhân viên nói cho cô ấy số phòng và người đàn bà đi lên gõ cửa. Người Italy để cô ấy vào.

"Này, thưa ông," cô ấy nói, "Tôi không biết ông và ông không biết tôi, nhưng tôi cần chỗ nào đó để ngủ tới mức liều lĩnh. Tôi sẽ không làm phiền gì, tôi hứa, nếu ông để tôi dùng chiếc tràng kỉ nhỏ kia ở góc kia."

Người Italy nghĩ một phút và thế rồi nói, "Thôi được." Người đàn bà thu mình trên chiếc tràng kỉ và người Italy trở lại giường. Nhưng tràng kỉ rất không thoải mái và sau vài phút người đàn bà nhón chân đi qua giường và gõ vào cánh tay người Italy. "Này ông," cô ấy nói, "Tôi không biết ông và ông không biết tôi, nhưng cái tràng kỉ đó thì không thể nào mà ngủ được. Tôi có thể ngủ ở đây, ở cạnh giường này không?"

"Thôi được," người Italy nói, "dùng cạnh giường đó đi."

Người đàn bà nằm lên giường, nhưng sau vài phút cô ấy cảm thấy rất lạnh. Lần nữa cô ấy gõ và người Italy.

"Này ông," cô ấy nói, "tôi không biết ông và ông không biết tôi, nhưng trời rất lạnh ở đây. Tôi có thể vào cùng chăn với ông không."

"Thôi được," người Italy nói, "vào chăn đi."

Người đàn bà rúc vào chăn, nhưng sự gần gũi thân thể nam làm khuấy động cô ấy và cô ấy bắt đầu cảm thấy chút ít hứng tình. Lần nữa cô ấy gõ vào người Italy.

"Này ông," cô ấy nói, "tôi không biết ông và ông không biết tôi, nhưng liệu chúng ta làm bữa tiệc nhỏ thì sao nhỉ?"

Cáu tiết, người Italy ngồi phắt dậy trên giường."Này cô," ông ta la lên, "Tôi không biết cô và cô không biết tôi. Vào giữa đêm, chúng ta sẽ mời ai dự tiệc?"

Nhưng đây là cách nó diễn ra: Bạn không biết tôi, tôi không biết bạn - nó chỉ là ngẫu nhiên. Nhu cầu có đó.

Mọi người cảm thấy đơn độc; họ cần ai đó rót đầy sự đơn độc của họ. Họ gọi nó là yêu. Họ biểu lộ yêu vì đó là cách duy nhất để móc vào người khác. Người khác cũng gọi nó là yêu vì đó là cách duy nhất để móc vào bạn. Nhưng ai biết liệu có yêu hay không? Thực ra, yêu chỉ là trò chơi. Vâng, có khả năng của yêu thực, nhưng điều đó xảy ra chỉ khi bạn không cần bất kì người nào - điều đó là khó khăn.

Nó là trên cùng tuyến như ngân hàng vận hành. Nếu bạn đi tới ngân hàng và bạn cần tiền, họ sẽ không cho bạn đồng nào. Nếu bạn không cần tiền, bạn có đủ, họ sẽ tới bạn và họ bao giờ cũng sẵn sàng cho bạn. Khi bạn không cần, họ sẵn sàng cho bạn; khi bạn cần, họ không sẵn sàng cho bạn.

Khi bạn không cần người khác chút nào, khi bạn là đủ toàn bộ cho bản thân bạn, khi bạn có thể một mình và cực kì hạnh phúc và cực lạc, thế thì yêu là có thể. Nhưng thế nữa bạn không thể chắc chắn được liệu yêu của người kia có là thực hay không - bạn có thể chắc chắn về duy nhất một điều: liệu yêu của bạn là thực hay không. Làm sao bạn có thể chắc chắn được về người khác? Nhưng thế thì không có nhu cầu.

Lo âu liên tục này - liệu yêu của người khác có là thực hay không - đơn giản chỉ ra một điều: rằng yêu của bạn là không thực. Bằng không, ai bận tâm? Tại sao lo nghĩ về nó? Tận hưởng nó đi trong khi nó đang kéo dài! Ở cùng nhau trong khi bạn có thể cùng nhau! Nó là hư cấu, nhưng bạn cần hư cấu.

Nietzsche thường nói rằng con người là tới mức người đó không thể sống được mà không có dối trá, người đó không thể sống được với chân lí. Chân lí sẽ là quá nhiều không thể dung thứ được, chịu được. Bạn cần dối trá. Dối trá, theo cách tinh tế, bôi trơn cho hệ thống của bạn; chúng là chất bôi trơn. Hừm? Bạn thấy người đàn bà, bạn nói, "Đẹp làm sao! Tôi chưa bao giờ bắt gặp người đẹp thế." Đây chỉ là dối trá bôi trơn - bạn biết điều đó!

Bạn đã nói cùng điều này cho những người đàn bà khác trước đây, và bạn biết bạn sẽ nói cùng điều này lần nữa cho đàn bà khác trong tương lai. Và đàn bà cũng nói rằng bạn là người duy nhất mà đã từng hấp dẫn cô ấy. Đây là dối trá. Đằng sau những dối trá này chẳng có gì ngoài nhu cầu. Bạn muốn người đàn bà cùng với bạn để lấp đầy lỗ hổng bên trong của bạn; bạn muốn tọng đầy trống rỗng bên trong đó bằng sự hiện diện của cô ấy. Cô ấy cũng muốn thế. Cả hai bạn đang cố dùng nhau như phương tiện.

Đó là lí do tại sao những người yêu, cái gọi là người yêu, bao giờ cũng trong xung đột - vì không ai muốn bị dùng, vì khi bạn dùng một người, người này trở thành thứ đồ, bạn đã thu người đó thành món hàng. Và mọi đàn bà đều cảm thấy, sau khi làm tình với đàn ông, chút ít buồn, bị lừa, bị dối, vì người đàn ông quay người và đi vào giấc ngủ - được kết thúc là được kết thúc!

Nhiều đàn bà đã nói với tôi rằng họ khóc và than vãn sau khi người đàn ông, người đàn ông của họ, đã làm tình với họ - vì sau yêu anh ta không còn quan tâm. Mối quan tâm của anh ta chỉ dành cho nhu cầu đặc biệt; thế rồi anh ta quay người và đi vào giấc ngủ. Và anh ta thậm chí không bận tâm về cái gì đã xảy ra cho người đàn bà. Và đàn ông cũng cảm thấy bị lừa. Họ, dần dần, bắt đầu nghi ngờ rằng người đàn bà yêu họ vì cái gì đó khác - vì tiền, quyền, an ninh. Mối quan tâm có thể là kinh tế - nhưng nó không là yêu.

Nhưng điều đó là đúng. Đây là cách nó có thể vậy; duy nhất đây là cách nó có thể vậy! Cách bạn đang vậy, sống gần như ngủ, đi trong trạng thái ngẩn ngơ, như người mộng du, đây là cách duy nhất nó có thể. Nhưng đừng lo nghĩ về điều đó, liệu người đàn bà có thực yêu bạn hay không. Trong khi bạn ngủ, bạn sẽ cần yêu của ai đó - cho dù nó là giả, bạn sẽ cần nó. Tận hưởng nó đi! Đừng tạo ra lo âu. Và cố gắng trở nên ngày một thức tỉnh hơn.

Một ngày nào đó khi bạn thực sự thức tỉnh bạn sẽ có khả năng yêu - nhưng thế thì bạn sẽ chỉ chắc chắn về yêu của bạn thôi. Nhưng điều đó là đủ! Ai bận tâm? Bởi vì ngay bây giờ bạn muốn dùng người khác. Khi bạn thực sự phúc lạc theo cách riêng của bạn, bạn không muốn dùng bất kì ai. Bạn đơn giản muốn chia sẻ. Bạn có nhiều thế, nhiều thế đang tuôn trào, bạn muốn ai đó để chia sẻ nó. Và bạn sẽ cảm thấy cám ơn rằng ai đó đã sẵn sàng nhận. Được kết thúc! Đó là dấu chấm hết.

Ngay bây giờ, bạn lo nghĩ quá nhiều liệu người khác có thực yêu bạn hay không - vì bạn không chắc về yêu riêng của bạn. Một điều. Bạn không chắc về giá trị của bạn. Bạn không thể tin được rằng ai đó có thể thực sự yêu bạn. Bạn không thấy cái gì trong bản thân bạn. Bạn không thể yêu được bản thân bạn - làm sao ai đó khác có thể yêu bạn được? Nó dường như không thực, nó dường như không thể được.

Bạn có yêu bản thân bạn không? Bạn thậm chí đã không hỏi câu hỏi này. Mọi người ghét bản thân họ. Mọi người kết án bản thân họ - họ liên tục kết án; họ liên tục nghĩ rằng họ là rất đáng ghét. Làm sao người khác có thể yêu bạn được? một người đáng ghét thế. Không, không ai có thể thực sự yêu bạn được. Người khác phải đang lừa dối, gian lận; phải có lí do khác nào đó. Cô ấy phải theo đuổi cái gì đó khác; anh ta phải theo đuổi cái gì đó khác.

Tôi đã nghe:

Một ông già Do Thái vô công rồi nghề, có vẻ dơ dáy, bốc mùi, bẩn thỉu, ngồi xuống ghế công viên cạnh một cô gái trẻ xinh xắn. Cô gái ngước nhìn vào kẻ vô công rồi nghề và quay đi trong khiếp sợ. Ngay sau đó cô ấy nghe thấy một tiếng động và quay đầu sang để nhìn cái gì đang xảy ra. Cô ấy quan sát trong khiếp hãi khi người Do Thái vô công rồi nghề lấy chiếc bánh mì kẹp ra từ túi nâu và cắn một miếng lớn. Thịt bị ôi, rau diếp sạm nâu, và bánh mì mốc meo.

Cảm thấy đôi mắt của cô gái dồn lên mình, người Do Thái vô công rồi nghề quay sang cô ấy và nói, "Tôi xin lỗi nhé, thưa cô, cô có muốn cắn miếng bánh mì kẹp thịt của tôi không? Tôi nghĩ rằng làm tình sẽ ở ngoài vấn đề này."

Đây là điều liên tục xảy ra. Bạn biết về bản thân bạn - yêu dường như ở ngoài vấn đề này. Bạn biết cái đáng ghét, cái vô giá trị - yêu dường như ở ngoài vấn đề này. Và khi người đàn bà nào đó tới và nói cô ấy quí mến bạn, bạn không thể tin cậy được. Khi bạn đi tới người đàn bà và bạn nói bạn yêu quí cô ấy, còn cô ấy ghét bản thân cô ấy, làm sao cô ấy có thể tin bạn được? Chính việc tự ghét đó đang tạo ra lo âu.

Không có cách nào để chắc chắn về người khác - đầu tiên là chắc chắn về bản thân bạn. Và một người là chắc chắn về bản thân mình là chắc chắn về toàn thể thế giới. Tính chắc chắn được đạt tới ở cốt lõi bên trong nhất của bạn trở thành tính chắc chắn về mọi thứ mà bạn làm và mọi thứ xảy ra cho bạn. Được lắng đọng, được định tâm, được tiếp đất, trong bản thân bạn, bạn không bao giờ lo nghĩ về những điều như vậy. Bạn chấp nhận.

Nếu ai đó yêu bạn, bạn chấp nhận điều đó vì bạn yêu bản thân bạn. Bạn hạnh phúc với bản thân bạn; ai đó khác hạnh phúc - tốt! Điều đó không vào trong đầu bạn; nó không làm cho bạn thành bản ngã điên khùng. Bạn đơn giản tận hưởng bản thân bạn; ai đó khác cũng thấy bạn đáng tận hưởng - tốt! Trong khi điều đó còn kéo dài, sống điều hư cấu đẹp nhất có thể được di - nó sẽ không kéo dài mãi mãi. Điều đó nữa tạo ra vấn đề.

Khi tình yêu kết thúc, bạn bắt đầu nghĩ nó là giả - đó là lí do tại sao nó đã đi tới chỗ kết thúc. Không, không cần - không cần đâu. Nó có thể đã có ý niệm mơ hồ về chân lí trong nó, nhưng cả hai bạn đã không có khả năng giữ và ôm lấy chân lí đó. Các bạn đã giết nó. Nó đã có đó - bạn đã sát hại nó. Bạn đã không có khả năng yêu. Bạn cần yêu, nhưng bạn đã không có khả năng về nó. Cho nên bạn gặp người đàn bà hay người đàn ông; mọi thứ diễn ra rất hay, rất trôi chảy, đẹp một cách tuyệt vời - lúc bắt đầu. Khoảnh khắc bạn đã lắng đọng, mọi sự bắt đầu trở thành chua ra, cay đắng. Bạn càng lắng đọng, xung đột càng nảy sinh. Điều đó giết chết yêu.

Như tôi thấy nó, mọi tình yêu đều có tia sáng trong nó lúc ban đầu, nhưng những người yêu phá huỷ điều đó. Họ nhảy lên tia sáng đó với mọi bóng tối bên trong của họ - lục địa tăm tối, châu Phi lớn bên trong. Họ nhảy lên nó và họ phá huỷ nó. Khi nó bị phá huỷ họ nghĩ nó là giả. Họ đã giết chết nó! Nó không phải là giả - họ là giả. Tia sáng đã là thực, đúng.

Cho nên đừng lo nghĩ về người khác; đừng lo nghĩ liệu yêu là thực hay không. Trong khi nó có đó, tận hưởng nó đi. Cho dù nó là giấc mơ, cũng tốt mà mơ về nó. Và trở nên ngày càng tỉnh táo và nhận biết để cho giấc ngủ bị bỏ đi.

Khi bạn nhận biết, một loại yêu khác toàn bộ sẽ nảy sinh trong tim bạn - cái tuyệt đối thực, chính là một phần của vĩnh hằng. Nhưng cái đó không phải là nhu cầu - nó là sự xa hoa. Và bạn có nhiều nó tới mức bạn khao khát có ai đó để chia sẻ nó.

Hệt như mây khi chúng trĩu nặng nước mưa: chúng muốn trút xuống bất kì chỗ nào, lên bất kì người nào. Và chúng không bận tâm liệu đó là đường đồi chúng đang trút xuống, liệu đó là nền đá chúng đang trút xuống, hay liệu đó là mảnh đất màu mỡ và khao khát chúng - chúng không bận tâm. Chúng liên tục mưa lên đá, lên đất màu, lên mọi người - tốt và xấu, khao khát, không khao khát; được cần, không được cần. Vì vấn đề không phải liệu bây giờ bạn có cần nó không; vấn đề là vì chúng đầy thế chúng phải chia sẻ.

Tôi yêu bạn - không phải bởi vì tôi cần. Tôi yêu bạn đơn giản vì bây giờ tôi có thể làm cái gì khác được? Nó có đó và tôi muốn trút nó lên bạn, và tôi liên tục trút ra - vô điều kiện. Không phải là bạn xứng đáng với nó - đừng bao giờ nghĩ điều đó. Bạn biết và tôi biết rằng bạn không xứng đáng với nó, nhưng đó không phải là vấn đề. Tôi có thể làm gì khác được?

Tôi đã nghe một chuyện Tây Tạng rất cổ:

Có một hiền nhân lớn, người không làm khai tâm cho bất kì ai làm đệ tử. Và danh tiếng của ông ấy lan xa và rộng, và hàng nghìn người mọi năm kéo tới đỉnh núi của ông ấy và họ chạm chân ông ấy và họ sẽ kêu và khóc và họ nói, "Nhận chúng tôi đi! Khai tâm cho chúng tôi vào trong chân lí mà thầy đã đạt tới! Mở cánh cửa ngôi đền của thầy cho chúng tôi nữa - chúng tôi khát."

Nhưng ông ấy nói, "Các ông không xứng đáng, các ông không đáng. Trước hết trở nên xứng đáng với ta đi!" Và điều kiện của ông ấy là tới mức không ai đã bao giờ có khả năng hoàn thành chúng: Thực thà trong ba năm, không một dối trá; trong ba năm là vô dục, thậm chí không một ý nghĩ tới đàn bà hay đàn ông - vân vân và vân vân. Những điều kiện đó là không thể được! Và những điều kiện đó là tới mức bạn càng cố hoàn thành chúng, bạn sẽ càng cảm thấy nó là không thể được. Bạn có thể là người vô dục nếu bạn không bận tâm quá nhiều về nó; nhưng nếu bạn nghĩ quá nhiều về vô dục thế thì bạn sẽ bị bao quanh bởi nhiều, nhiều đàn bà trong tâm trí bạn.

Nhiều người đã thử và không ai đã thành công, cho nên không ai được khai tâm. Thế rồi người này chết. Ngay ba ngày trước khi ông ấy chết, nhiều người đã tụ tập lại và ông ấy bảo những người gần gũi nhất của mình, "Bây giờ các ông đi đi, và bất kì ai muốn được khai tâm ta sẽ khai tâm - chỉ còn lại ba ngày thôit!"

Mọi người biết rõ ông ấy và họ nói, "Điều kiện của thầy là gì?"

Ông ấy nói, "Quên mọi thứ về các điều kiện đó đi! Thực ra, ta không sẵn sàng khai tâm cho bất kì ai; do đó, ta nhấn mạnh quá nhiều vào các điều kiện. Bây giờ ta sẵn sàng! Và ta tràn đầy và ta muốn chia sẻ. Bây giờ quên mọi thứ về điều kiện đi - bất kì ai muốn tới, tóm lấy họ! Và nhanh nhanh vào vì chỉ còn lại ba ngày thôi."

Ông ấy khai tâm cho bất kì ai và mọi người, bất kì ai tới. Mọi người không thể tin được điều đó! Họ hỏi, "Thầy đang làm gì vậy? Chúng tôi là tội nhân!"

Ông ấy nói, "Quên chuyện đó đi. Ta không phải là thánh nhân mãi cho tới giờ - đó là rắc rối duy nhất. Ta chẳng có gì để khai tâm cho các ông vào. Không có cửa - ta đang đứng bên ngoài cánh cửa bản thân ta. Nhưng bây giờ cửa đã mở rồi - bây giờ ta phải chia sẻ. Bây giờ không có vấn đề về bất kì điều kiện nào."

Khi bạn nhận biết, bạn không trong nhu cầu yêu. Khi bạn không trong nhu cầu yêu, bạn trở nên có khả năng yêu. Đây là điều ngược đời. Khi bạn đang cần bạn không có khả năng.

Và trong trạng thái ngủ này, đầy nhu cầu và ham muốn, bạn liên tục loạng choạng. Tại sao bận tâm? Để tôi kể cho bạn một giai thoại:

Hai quí ông người Anh sắp say trong quán rượu đang đi tìm đàn bà. Chung cuộc họ gặp vận may và sắp sửa lên giường với việc tìm kiếm tương ứng của họ. Khi họ đang lảo đảo theo cách của họ đi qua các phố xá London đông đúc, một người quay sang người kia và nói, "Trông đây, ông bạn già, ông có băn khoăn về việc tráo đổi các mụ không?"

"Không, tôi không băn khoăn về thứ cũ, nhưng anh có thể nói cho bạn anh tại sao không?"

"Thế này," người thứ nhất nhỏ dãi, "anh không biết, giữa rượu nặng pha nước và sương mù và khói, tôi dường như vớ được bà cô già của tôi!"

Trong bóng tối của ham muốn, trong sự điên của đam mê, giữa rượu mạnh pha nước và sương và khói, đừng quá lo nghĩ liệu yêu của người khác là thực hay không. Ngây bây giờ, như bạn vậy, cái thực không thể nào xảy ra cho bạn được. Cái thực xảy ra chỉ cho người thực. Gurdjieff thường nói: "Đừng tìm thực tại - trở thành cái thực đi!" vì cái thực xảy ra chỉ cho người thực. Với người không thực chỉ cái không thực xảy ra.

Câu hỏi cuối cùng:

Làm sao có chuyện tôi có được cơ hội tuyệt vời thế để ở dưới chân Thượng đế, và không chỉ Thượng đế, mà một Thượng đế đẹp thế?

Đó là câu hỏi của Sheela. Bạn cũng đẹp đấy, Sheela - và mọi người đều đẹp. Đó chỉ là vấn đề về việc nhận ra. Không chỉ Thượng đế là đẹp; thực ra, bởi vì Thượng đế đẹp, mọi thứ đẹp - bởi vì mọi thứ đều bắt nguồn từ Thượng đế, mọi thứ đều ở trong Thượng đế.

Bạn có thể không biết cái đẹp riêng của bạn, bạn có thể đã không nhìn vào trong bản thể riêng của bạn, nhưng để tôi nhắc bạn lặp đi lặp lại: Bạn đẹp, Sheela - mọi người đẹp. Thực ra, không có cách nào hiện hữu khác đi: chỉ cái đẹp tồn tại và chỉ cái đẹp có thể tồn tại. Chân lí là đẹp: đẹp là chân lí.

Xem tiếp Chương 5 - Quay về Mục lục