Read more
Tùng tùng cắc
tùng - Osho
Bài nói về Thiền
Có một bà già ở Trung Quốc chuyên phụng dưỡng
một sư trong hơn hai mươi năm. Bà ấy đã dựng một túp lều cho ông ấy, và bà ấy
phụng dưỡng ông ấy trong khi ông ấy thiền.
Một hôm bà ấy quyết định tìm ra xem ông ấy
đã tiến bộ thế nào trong mọi lúc này.
Bà ấy nhờ sự giúp đỡ của một cô gái còn nhiều
ham muốn, và nói với cô ấy: 'Tới và ôm ông ta, và thế rồi đột nhiên hỏi ông ta,
"Bây giờ thì sao?"'
Cô gái tới thăm sư và lập tức vuốt ve ông
ta, và hỏi ông ta sẽ làm gì về điều đó.
'Cây già mọc trên đá trong mùa đông,' bằng
cách nào đó sư trả lời mang tính thơ ca, 'không đâu có hơi ấm nào.'
Cô gái trở về và kể lại điều ông ta đã nói.
'Nghĩ tới ta đã nuôi gã đó trong hai mươi
năm!' Bà già kêu lên trong giận dữ. 'Gã đã không biểu lộ sự quan tâm nào tới
nhu cầu của cô, không có khuynh hướng giải thích nào về hoàn cảnh của cô. Gã
không cần đáp ứng với đam mê, nhưng ít nhất gã đáng phải trải nghiệm từ bi nào
đó chứ.'
Bà ấy lập tức tới chiếc lều của sư và đốt
nó đi.
Một câu ngạn ngữ cổ nói:
Gieo ý nghĩ, gặt hành động.
Gieo hành động, gặt thói quen. Gieo thói quen, gặt tính cách. Gieo tính cách, gặt
số mệnh.
Và tôi nói với bạn: gieo hư
không, và gặt thiền hay yêu.
Gieo hư không - đó là điều thiền
tất cả là gì. Và hệ quả tự nhiên của nó là yêu. Nếu, ở đầu cuối cuộc hành trình
của thiền, yêu đã không nở hoa, thế thì toàn thể cuộc hành trình đã là vô tích
sự. Cái gì đó đã đi sai ở đâu đó. Bạn bắt đầu nhưng bạn không bao giờ đạt tới.
Yêu là phép thử. Với con đường
của thiền, yêu là phép thử. Chúng là hai mặt của một đồng tiền, hai khía cạnh của
cùng một năng lượng. Khi mặt này có đó, mặt kia phải có đó. Nếu mặt kia không
có đó, thế thì mặt này cũng không có đó.
Thiền không phải là tập trung.
Con người của tập trung không thể đạt tới yêu được; thực ra, người đó sẽ không
đạt tới. Con người của tập trung có thể trở nên ngày càng bạo hành hơn vì tập
trung là huấn luyện để vẫn còn căng thẳng, tập trung là nỗ lực làm hẹp tâm trí
lại. Nó là bạo hành sâu với tâm thức của bạn. Và khi bạn bạo hành với tâm thức
của bạn, bạn không thể bất bạo hành với người khác. Dù bạn là bất kì cái gì với
bản thân bạn, bạn sẽ là vậy với người khác.
Để điều này là qui tắc nền tảng
của cuộc sống, một trong những qui tắc nền tảng nhất: dù bạn là bất kì cái gì với
bản thân bạn, bạn sẽ là vậy với người khác. Nếu bạn yêu bản thân bạn, bạn sẽ
yêu người khác. Nếu bạn tuôn chảy bên trong bản thể bạn, bạn sẽ tuôn chảy trong
các quan hệ nữa. Nếu bạn bị đông cứng bên trong, bạn sẽ bị đông cứng bên ngoài
nữa. Cái bên trong có xu hướng trở thành cái bên ngoài; cái bên trong liên tục
biểu lộ bản thân nó ở cái bên ngoài.
Tập trung không phải là thiền;
tập trung là phương pháp của khoa học. Nó là phương pháp luận khoa học. Con người
của khoa học cần kỉ luật sâu về tập trung, nhưng con người của khoa học không
được trông đợi là từ bi. Không có nhu cầu. Thực ra, con người của khoa học trở
nên ngày càng bạo hành hơn với tự nhiên. Mọi tiến bộ khoa học đều dựa trên bạo
hành với tự nhiên. Nó có tính phá huỷ vì, ngay chỗ đầu tiên, con người khoa học
có tính phá huỷ cho tâm thức đang mở rộng riêng của người đó. Thay vì mở rộng
tâm thức của mình người đó làm hẹp nó lại, làm cho nó có tính loại trừ, vào một
điểm. Đó là bó buộc, bạo hành.
Cho nên nhớ, thiền không phải
là tập trung nhưng thiền cũng không là suy tư. Nó không suy nghĩ. Có thể bạn
đang nghĩ về Thượng đế - cho dù thế, đó là suy nghĩ. Nếu có 'về', có suy nghĩ.
Bạn có thể nghĩ về tiền, bạn có thể nghĩ về Thượng đế - điều đó về căn bản
không tạo ra khác biệt. Suy nghĩ liên tục, chỉ đối thể thay đổi. Cho nên nếu bạn
đang nghĩ về thế giới, hay về dục, không ai sẽ gọi nó là suy tư. Nếu bạn nghĩ về
Thượng đế, đức hạnh, nếu bạn nghĩ về Jesus, Krishna, Phật, thế thì mọi người sẽ
gọi nó là suy tư.
Nhưng Thiền là rất nghiêm khắc
về điều đó - điều đó không phải là thiền, nó vẫn là suy nghĩ. Bạn vẫn quan tâm
tới cái khác. Trong suy tư cái khác có đó, mặc dầu tất nhiên không loại trừ thế
như trong tập trung. Suy tư có nhiều linh động hơn tập trung. Trong tập trung
tâm trí dồn về một điểm; trong suy tư tâm trí hướng tới một chủ thể, không hướng
tới một điểm. Bạn có thể liên tục nghĩ về nó, bạn có thể liên tục thay đổi và
tuôn chảy cùng chủ thể, nhưng dầu vậy, chủ thể vẫn còn như vậy.
Thế thì thiền là gì? Thiền chỉ
là vui mừng trong sự hiện diện riêng của bạn; thiền là vui mừng trong hiện hữu
riêng của bạn. Nó rất đơn giản - trạng thái thảnh thơi toàn bộ của tâm thức nơi
bạn không làm gì cả. Khoảnh khắc làm đi vào, bạn trở nên căng thẳng; lo âu đi
vào ngay lập tức. Làm thế nào? Làm cái gì? Làm sao thành công? Làm sao không thất
bại? Bạn đã đi vào trong tương lai.
Nếu bạn đang suy tư, bạn có thể
suy tư cái gì? Làm sao bạn có thể suy tư cái không biết? Làm sao bạn có thể suy
tư cái không thể biết? Bạn có thể suy tư chỉ cái đã biết. Bạn có thể nhai đi
nhai lại nó, nhưng nó là cái đã biết. Nếu bạn biết cái gì đó về Jesus, bạn có
thể nghĩ đi nghĩ lại; nếu bạn biết cái gì đó về Krishna, bạn có thể nghĩ đi
nghĩ lại. Bạn có thể liên tục sửa đổi, thay đổi, trang trí - nhưng nó sẽ không
dẫn bạn hướng tới cái không biết. Và Thượng đế là cái không biết.
Thiền chỉ là hiện hữu, không
làm gì - không hành động, không ý nghĩ, không xúc động. Bạn chỉ hiện hữu. Và nó
là vui mừng vô cùng. Vui mừng này tới từ đâu khi bạn không làm bất kì cái gì?
Nó tới từ không đâu cả, hay, nó tới từ mọi nơi. Nó không được gây ra, vì sự tồn
tại được làm từ chất liệu có tên là vui vẻ. Nó không cần nguyên nhân, không lí
do. Nếu bạn bất hạnh bạn có lí do để là bất hạnh; nếu bạn hạnh phúc bạn đơn giản
hạnh phúc - không có lí do cho nó. Tâm trí bạn cố tìm ra lí do vì nó không thể
tin được vào cái không có lí do vì nó không thể kiểm soát được cái không có lí
do - với cái không có lí do tâm trí đơn giản trở nên bất lực. Cho nên tâm trí
liên tục tìm ra lí do nào đó này khác. Nhưng tôi muốn nói với bạn rằng bất kì
khi nào bạn hạnh phúc, bạn hạnh phúc chẳng vì lí do nào cả, bất kì khi nào bạn bất
hạnh, bạn có lí do nào đó để bất hạnh - vì hạnh phúc chính là chất liệu mà bạn
được tạo ra. Nó chính là bản thân bạn, nó là cốt lõi bên trong nhất của bạn.
Vui vẻ là cốt lõi bên trong nhất của bạn.
Nhìn cây, nhìn chim, nhìn mây,
nhìn sao... và nếu bạn có mắt bạn sẽ có khả năng thấy rằng toàn thể sự tồn tại
là vui vẻ. Mọi thứ đơn giản hạnh phúc. Cây hạnh phúc chẳng bởi lí do nào; chúng
sẽ không trở thành thủ tướng hay tổng thống và chúng sẽ không trở thành giầu và
chúng sẽ không bao giờ có bất kì số dư ngân hàng nào. Nhìn hoa - không vì lí do
nào. Đơn giản không thể nào tin được là hoa hạnh phúc làm sao.
Toàn thể sự tồn tại này được
làm ra từ chất liệu có tên là vui vẻ. Người Hindus gọi nó là satchitanand,
ananda, vui vẻ. Đó là lí do tại sao không lí do, không nguyên nhân nào được cần.
Nếu bạn có thể chỉ hiện hữu với bản thân bạn, không làm gì cả, chỉ tận hưởng bản
thân bạn, chỉ hiện hữu cùng bản thân bạn, chỉ hạnh phúc rằng bạn hiện hữu, chỉ
hạnh phúc rằng bạn đang thở, chỉ hạnh phúc rằng bạn đang lắng nghe những con
chim cúc cu này - chẳng vì lí do gì thế thì bạn đang trong thiền. Thiền là hiện
hữu ở đây bây giờ. Và khi người ta hạnh phúc chẳng bởi lí do nào, hạnh phúc đó
không thể được chứa bên trong bản thân bạn. Nó liên tục lan toả sang người
khác, nó trở thành việc chia sẻ. Bạn không thể giữ nó lại được, nó nhiều thế,
nó vô hạn thế. Bạn không thể giữ nó trong tay bạn được, bạn phải cho phép nó
lan toả.
Đây là điều từ bi là gì. Thiền
là hiện hữu với bản thân bạn và từ bi là tràn ngập với hiện hữu đó. Theo cùng
cách năng lượng đã đi vào trong đam mê, cái đó trở thành từ bi. Nó là cùng năng
lượng đã bị làm hẹp lại vào thân thể hay vào tâm trí. Nó là cùng năng lượng đã
dò rỉ từ những lỗ nhỏ.
Dục là gì? Chỉ là việc dò rỉ của
năng lượng từ một lỗ nhỏ trong thân thể. Người Hindus gọi điều này - đích xác -
là các lỗ. Khi bạn tuôn chảy, tràn ngập, khi bạn không đi qua các lỗ, mọi bức
tường biến mất. Bạn đã trở thành cái toàn thể. Bây giờ bạn lan toả. Bạn không
thể làm được bất kì cái gì về nó.
Không phải là bạn phải là từ
bi, không. Trong trạng thái thiền bạn là từ bi. Từ bi là ấm áp như đam mê - do
đó mới có từ 'compassion'. Nó là chính say đắm nhưng đam mê không có địa chỉ và
đam mê không trong tìm kiếm bất kì lòng biết ơn nào. Toàn thể quá trình đã trở thành
chính điều đảo ngược. Đầu tiên bạn đã đi tìm hạnh phúc nào đó ở đâu đó - giờ bạn
đã tìm thấy nó và bạn đang diễn đạt nó. Đam mê là việc tìm hạnh phúc; từ bi là
cách diễn đạt của hạnh phúc. Nhưng nó là nồng nàn, nó là ấm áp, và bạn phải hiểu
nó trước khi nó có điều ngược đời trong nó.
Một thứ càng lớn, nó càng ngược
đời hơn, và thiền và từ bi này là một trong những đỉnh cao nhất, đỉnh tối thượng.
Cho nên nhất định có điều ngược đời.
Điều ngược đời là ở chỗ con người
của thiền là rất mát mẻ, không lạnh lùng; mát vậy mà ấm, không nóng. Đam mê là
nóng, nó gần như sốt, nó có nhiệt độ. Từ bi là mát mẻ vậy mà ấm áp, đón chào,
tiếp nhận, hạnh phúc chia sẻ, sẵn sàng chia sẻ, chờ đợi chia sẻ. Nếu con người
của thiền trở thành lạnh lùng, người đó đã bỏ lỡ. Thế thì người đó chỉ là con
người của kìm nén. Nếu bạn kìm nén đam mê bạn sẽ trở thành lạnh lùng - đó là
cách toàn thể nhân loại đã trở thành lạnh lùng.
Đam mê đã bị kìm nén trong mọi
người.
Từ chính thời thơ ấu đam mê của
bạn đã bị làm què quặt và kìm nén. Bất kì khi nào bạn bắt đầu trở nên sôi nổi,
có người nào đó - mẹ bạn, bố bạn, thầy cô giáo của bạn, cảnh sát - có người nào
đó lập tức trở nên nghi ngờ bạn. Đam mê của bạn bị kiềm chế, kìm nén. 'Không
làm điều đó!' Ngay lập tức bạn co lại bên trong bản thân bạn. Và dần dần người
ta học rằng để sống sót, tốt hơn cả là lắng nghe những người xung quanh bạn. Điều
đó an toàn hơn. Cho nên phải làm gì? Đứa trẻ được cho là phải làm gì khi nó cảm
thấy sôi nổi, khi nó cảm thấy đầy năng lượng và nó muốn nhảy và chạy và múa còn
bố nó đang đọc báo? Nó là rác rưởi, nhưng ông ấy đang đọc báo, và ông ấy là người
rất quan trọng, ông ấy là chủ nhà. Phải làm gì? Đứa con đang làm cái gì đó thực
sự lớn lao - trong nó đó là Thượng đế sẵn sàng nhảy múa - nhưng bố đang đọc
báo, cho nên phải có im lặng. Nó không thể nhảy múa, nó không thể chạy, nó
không thể la hét. Nó sẽ kìm nén năng lượng của nó; nó sẽ cố là lạnh lùng, tự chủ,
có kiểm soát.
Kiểm soát đã trở thành giá trị
tối cao thế. Nó không phải là giá trị chút nào. Người có kiểm soát là người chết;
người có kiểm soát không nhất thiết là người có kỉ luật.
Kỉ luật là khác toàn bộ. Kỉ luật
tới từ nhận biết; kiểm soát tới từ sợ. Những người quanh bạn là mạnh hơn bạn, họ
có thể phạt bạn, họ có thể phá huỷ bạn. Tất cả họ đều có quyền kiểm soát, làm
biến chất, kìm nén. Và đứa trẻ phải trở thành có tính ngoại giao.
Khi năng lượng dục nảy sinh, đứa
trẻ gặp khó khăn. Xã hội chống lại điều đó; xã hội nói nó phải được chuyển
kênh. Và nó đang tuôn chảy khắp đứa trẻ. Nó phải bị cắt bỏ.
Ở trường học chúng ta đang làm
gì? Thực ra, các trường không phải là công cụ gì mấy để truyền đạt tri thức mà
là công cụ kiểm soát. Trong sáu, bẩy giờ đứa trẻ ngồi đó. Đây là hạn chế nhảy
múa của nó, hạn chế ca hát của nó, hạn chế niềm vui của nó; Đây là kiểm soát
nó. Ngồi trong sáu, bẩy giờ mỗi ngày trong bầu không khí gần như nhà tù, dần dần
năng lượng giảm đi, đứa trẻ trở nên bị kìm nén, đông cứng. Bây giờ không có
dòng chảy, năng lượng không tới, nó sống ở mức tối thiểu - đó là điều chúng ta
gọi là kiểm soá. Nó không bao giờ đi tới tối đa.
Các nhà tâm lí học đã đi tìm và
họ đã đi tới nhận ra một yếu tố lớn trong sự không may của con người - đó là,
là người bình thường chỉ sống mười phần trăm. Họ sống mười phần trăm, họ thở mười
phần trăm, họ yêu mười phần trăm, họ tận hưởng mười phần trăm - chín mươi phần
trăm cuộc sống của họ đơn giản không được phép. Đây là lãng phí cực kì. Người
ta đáng sống tại một trăm phần trăm năng lực, chỉ thế thì việc nở hoa mới là có
thể.
Cho nên thiền không phải là kiểm
soát, nó không kìm nén. Nếu bằng cách nào đó bạn đã có ý tưởng sai này - bạn
đang kìm nén bản thân bạn - thế thì bạn sẽ trở thành rất bị kiểm soát, nhưng thế
thì bạn sẽ là lạnh lùng. Thế thì bạn sẽ trở nên ngày một dửng dưng hơn, không
vô tư. Dửng dưng, không chăm nom, không yêu thương - bạn sẽ gần như tự tử. Bạn
sẽ sống ở mức tối thiểu. Bạn có thể gọi là sống 'chỉ hờ hững'. Bạn sẽ không đốt
cháy từ cả hai phía, ngọn lửa của bạn sẽ rất mờ nhạt. Nhiều khói sẽ có đó nhưng
gần như không có ánh sáng.
Điều xảy ra cho những người
đang trên con đường của thiền - người Cơ đốc giáo, Phật tử, người Jains - là họ
trở nên lạnh lùng, vì để kiểm soát tới dễ dàng. Nhận biết là rất gian nan. Kiểm
soát là rất dễ dàng vì kiểm soát chỉ cần trau dồi thói quen. Bạn trau dồi các
thói quen, thế rồi những thói quen đó sở hữu bạn và bạn không cần lo nghĩ. Thế
rồi bạn tiếp diễn với thói quen của bạn, chúng trở thành máy móc và bạn sống cuộc
sống robot. Bạn có thể có vẻ giống Phật nhưng bạn sẽ không vậy. Bạn sẽ chỉ là
tượng đá chết.
Nếu từ bi đã không nảy sinh
trong bạn, thế thì lãnh đạm sẽ nảy sinh. Lãnh đạm ngụ ý thiếu vắng đam mê; từ
bi ngụ ý biến đổi của đam mê. Đi và xem các sư Cơ đốc giáo, sư Jaina, sư Phật tử,
và bạn sẽ thấy những nhân vật rất lãnh đạm - đờ đẫn, ngu xuẩn, không rạng ngời,
đóng, sợ, liên tục lo âu.
Mới hôm nọ tôi đọc một bài báo
về Oscar, người sáng lập Arica. Người phỏng vấn ông ấy có hơi chút ngạc nhiên
khi thấy rằng ông ấy liên tục hút thuốc, cho nên người này hỏi, 'Sao ông hút
thuốc nhiều thế và tại sao ông hút thuốc?' Ít nhất Oscar là thực. Ông ấy nói,
'Bất kì khi nào tôi cảm thấy lo lắng tôi lại hút thuốc, điều đó giúp ích.'
Nếu một người như Oscar, người
đã trở thành thầy cho nhiều người ở Mĩ, mà vẫn còn lo lắng và cần hút thuốc để
giúp làm cho ông ấy không lo lắng, thế thì cái gì sẽ xảy ra để giúp cho những
người đi theo ông ấy? Ông ấy phải đã kiểm soát bản thân mình.
Người bị kiểm soát bao giờ cũng
lo lắng vì sâu bên dưới rối loạn vẫn còn bị ẩn kín. Nếu bạn không kiểm soát,
tuôn chảy, sống động, thế thì bạn không lo lắng. Không có vấn đề về lo lắng - bất
kì cái gì xảy ra, xảy ra. Bạn không có mong đợi về tương lai, bạn không biểu diễn.
Thế thì tại sao bạn phải lo lắng?
Nếu bạn đi tới các sư Cơ đốc
giáo, Jaina giáo, Phật giáo, bạn sẽ thấy họ rất lo lắng - có thể không lo lắng
trong tu viện của họ, nhưng nếu bạn mang họ ra thế giới, bạn sẽ thấy họ rất, rất
lo lắng vì trên từng bước đi đều có cám dỗ.
Con người của thiền đi tới điểm
mà không cám dỗ nào còn lại. Cố hiểu điều đó đi. Cám dỗ không bao giờ tới từ
bên ngoài, nó là ham muốn bị kìm nén, năng lượng bị kìm nén, dục bị kìm nén,
tham bị kìm nén, cái đó tạo ra cám dỗ. Cám dỗ tới từ bên trong bạn, nó chẳng
liên quan gì tới cái bên ngoài. Không phải là quỉ tới và cám dỗ bạn, đó chính
là tâm trí bị kìm nén riêng của bạn trở thành quỉ quái và muốn báo thù. Để kiểm
soát tâm trí đó người ta phải vẫn còn lạnh lùng và đông cứng tới mức không sinh
lực nào được phép chuyển động vào các chi của bạn, vào thân thể bạn. Nếu năng
lượng được phép chuyển động, những kìm nén đó sẽ trồi lên bề mặt. Đó là lí do tại
sao mọi người đã học cách lạnh lùng, cách chạm vào người khác và vậy mà không
chạm vào họ, cách nhìn mọi người mà vậy mà không nhìn họ. Mọi người sống với lời
nói sáo rỗng - 'Xin chào. Anh khoẻ không?' Không ai ngụ ý bất kì cái gì. Những
điều này chỉ để tránh việc đương đầu thực của hai người. Mọi người không nhìn
vào mắt nhau, họ không cầm tay nhau, họ không cố cảm thấy năng lượng của nhau,
họ không cho phép nhau rót ra. Rất sợ. Bằng cách nào đó chỉ xoay xở. Lạnh lùng
và chết. Trong áo chẽn bó chặt.
Con người của thiền đã học cách
là đầy đủ năng lượng, ở mức tối đa, tối ưu. Người đó sống ở đỉnh, người đó làm
chỗ trú ngụ ở đỉnh. Chắc chắn người đó có ấm áp nhưng nó không sốt, nó chỉ chỉ
ra sự sống. Người đó không nóng, người đó mát mẻ, vì người đó không bị ham muốn
mang đi. Người đó hạnh phúc tới mức người đó không còn tìm kiếm bất kì hạnh
phúc nào. Người đó thoải mái thế, người đó ở nhà thế, người đó không đi bất kì đâu,
người đó không chạy đuổi và săn bắt... người đó rất bình thản.
Trong tiếng Latin có một châm
ngôn: agere sequitur esse - làm theo sau hiện hữu; hành động theo sau hiện hữu.
Nó cực kì hay.
Đừng cố thay đổi hành động của
bạn; cố tìm ra hiện hữu của bạn, và hành động sẽ theo sau. Hành động là phụ; hiện
hữu là chính. Hành động là cái gì đó bạn làm; hiện hữu là cái gì đó bạn đang đấy.
Hành động bắt nguồn từ bạn, hành động chỉ là mảnh mẩu. Ngay cả mọi hành động của
bạn được tập hợp lại với nhau chúng sẽ vẫn không bằng hiện hữu của bạn vì mọi
hành động được tập hợp lại với nhau sẽ là quá khứ của bạn. Tương lai của bạn
thì sao? Hiện hữu của bạn chứa quá khứ của bạn, tương lai của bạn, hiện tại của
bạn; hiện hữu của bạn chứa vĩnh hằng của bạn. Hành động của bạn, cho dù tất cả
được tập hợp lại, sẽ chỉ là của quá khứ. Quá khứ bị giới hạn. Tương lai là vô
giới hạn. Cái đã xảy ra là bị giới hạn, nó có thể được xác định, nó đã xảy ra.
Cái đã không xảy ra là vô giới hạn, không thể xác định được. Hiện hữu của bạn
chứa vĩnh hằng, hành động của bạn chỉ chứa quá khứ.
Cho nên có thể là một người đã
từng là tội nhân mãi cho tới khoảnh khắc này có thể trở thành thánh nhân khoảnh
khắc tiếp. Đừng bao giờ phán xét một người qua hành động của người đó; phán xét
một người bằng hiện hữu của người đó. Tội nhân đã trở thành thánh nhân và thánh
nhân đã sa ngã và trở thành tội nhân. Từng thánh nhân có quá khứ và từng tội
nhân có tương lai. Đừng bao giờ phán xét một người bởi hành động của người đó.
Nhưng không có cách khác vì bạn thậm chí đã không biết tới hiện hữu riêng của bạn,
làm sao bạn có thể thấy được hiện hữu của người khác? Một khi bạn biết hiện hữu
riêng của bạn, bạn sẽ học ngôn ngữ này, bạn sẽ biết manh mối của cách nhìn vào
hiện hữu của người khác. Bạn có thể nhìn vào người khác chỉ tới mức độ mà bạn
có thể nhìn vào bản thân bạn. Nếu bạn đã nhìn thấu bản thân bạn, bạn trở nên có
năng lực nhìn thấu vào người khác.
Cho nên vài điều trước khi tôi
đi vào câu chuyện hay này.
Nếu bằng thiền của mình, bạn
đang trở nên lạnh lùng - cảnh giác. Nếu thiền của bạn đang làm cho bạn ấm áp
hơn, đáng yêu hơn, tuôn chảy hơn - tốt, bạn đang trên đường đúng. Nếu bạn đang
trở nên ít đáng yêu hơn, nếu từ bi của bạn biến mất và lãnh đạm của bạn lắng đọng
bên trong bạn - thế thì bạn càng sớm đổi chiều hướng của bạn sẽ càng tốt hơn. Bằng
không bạn sẽ trở thành bức tường.
Tôi đã nghe.
Khi Ford là phó tổng tống, ông ấy
sang Israel và đề nghị bà Golda Meir cho xem Bức tường Than khóc. Thủ tướng
Meir đưa ông ấy tới bức tường này, phó tổng thống bắt đầu cầu nguyện, 'Xin giúp
cho ông Nixon hướng dẫn đất nước chúng tôi.'
Ông ấy quay sang bà Meir và hỏi,
'Điều đó hay chứ?'
'Điều đó hay,' bà ấy trả lời.
'Cám ơn bà đã làm tôi thành phó
tổng thống,' ông ấy hướng vào bức tường và thế rồi hướng sang thủ tướng, 'Điều
đó hay chứ?'
'Điều đó hay,' bà ấy đáp.
'Để Israel trao lại mảnh đất họ
đã lấy từ người Arabs để cho sẽ có hoà bình ở Trung Đông. Điều đó hay chứ?'
Và Golda Meir nói, 'Ông đang
nói với bức tường.'
Đừng trở thành bức tường. Vẫn
còn sống động, đập rộn ràng, chảy xuôi, tuôn chảy, tan chảy.
Tất nhiên có vấn đề. Tại sao mọi
người đã trở thành bức tường? Vì tường có thể được xác định. Chúng cho bạn biên
giới, hình và dạng xác định - điều người Hindus gọi là nam roop, cái tên và
hình tướng. Nếu bạn tan chảy và tuôn chảy bạn không có biên giới; bạn không biết
bạn ở đâu và bạn kết thúc ở đâu và người khác bắt đầu ở đâu. Bạn liên tục hiện
hữu cùng với mọi người nhiều tới mức tất cả các biên giới dần dần trở thành tựa
mơ. Và một ngày nào đó chúng biến mất.
Đó là cách thực tại hiện hữu.
Thực tại là vô giới hạn. Bạn nghĩ bạn dừng lại chỗ nào? Ở da bạn? Bình thường
chúng ta nghĩ, 'Tất nhiên, chúng ta ở bên trong làn da của mình và da là tường
của chúng ta, là biên giới.' Nhưng da của bạn không thể sống được nếu không khí
không bao quanh nó. Nếu da bạn không thường xuyên thở ô xi được cung cấp bởi
các thứ xung quanh, da bạn không thể sống được. Lấy đi bầu khí quyển và bạn sẽ
chết ngay lập tức. Cho dù da bạn đã không bị cào rách bạn sẽ chết. Cho nên cái
đó không thể là biên giới của bạn được. Có hai trăm dặm bầu không khí khắp
quanh trái đất - đó có phải là biên giới của bạn không? Cái đó nữa cũng không
thể là biên giới của bạn được. Ô xi này và bầu khí quyển này và hơi ấm và sự sống
không thể tồn tại nếu không có mặt trời. Nếu mặt trởi dừng tồn tại hay chết bất
đắc kì tử... Một ngày nào đó điều đó sẽ xảy ra. Các nhà khoa học nói rằng trong
bốn nghìn năm nữa mặt trời sẽ lạnh dần và chết bất đắc kì tử. Thế thì đột nhiên
bầu không khí này sẽ không còn sống. Ngay lập tức bạn sẽ chết. Vậy mặt trời có
là biên giới của bạn không?
Nhưng bây giờ các nhà vật lí
nói mặt trời này được kết nối với nguồn năng lượng trung tâm mà chúng ta còn
chưa có khả năng tìm ra nhưng được nghi ngờ có - vì không cái gì là không có
liên quan.
Cho nên chúng ta quyết định
biên giới của chúng ta ở đâu? Quả táo trên cây không phải là bạn. Thế rồi bạn
ăn nó, nó trở thành bạn. Vậy nó chỉ đang đợi trở thành bạn. Nó là bạn trong tiềm
năng. Nó là bạn trong tương lai. Thế rồi bạn bài tiết và bạn đã bỏ nhiều rác rưởi
ra khỏi thân thể bạn. Chỉ khoảnh khắc trước, nó đã là bạn. Vậy bạn quyết định ở
đâu?
Tôi đang thở. Hơi thở bên trong
tôi là tôi, nhưng chỉ một khoảnh khắc trước nó có thể đã ở trong hơi thở của bạn.
Nó phải đã vậy vì chúng ta đang thở trong bầu không khí chung. Tất cả chúng ta
đều thở vào lẫn nhau; chúng ta là thành viên của lẫn nhau. Bạn đang thở trong
tôi, tôi đang thở trong bạn.
Và nó không chỉ là vậy với việc
thở, nó đích xác là vậy với cuộc sống. Bạn có quan sát không? Với những người
nào đó bạn cảm thấy rất sống động, họ tới với năng lượng hừng hực. Và cái gì đó
xảy ra trong bạn, sự đáp ứng, và bạn cũng hừng hực. Và thế rồi có những người...
chỉ mặt họ và người ta cảm thấy người ta sẽ rơi phịch. Chỉ sự hiện diện của họ
là đủ độc hại. Họ phải đang rót cái gì đó vào bạn mà là độc. Và khi bạn tới
quanh một người và bạn trở nên rạng ngời và hạnh phúc và đột nhiên cái gì đó bắt
đầu đập rộn ràng trong con tim của bạn, và nhịp tim bạn đập nhanh hơn, người
này phải đã rót cái gì đó vào trong bạn.
Chúng ta đang rót vào lẫn nhau.
Đó là lí do tại sao, ở phương Đông, satsang đã trở thành rất, rất quan trọng. Ở
cùng với người đã biết, chỉ ở trong sự hiện diện của người đó, là đủ - vì người
đó thường xuyên rót sự hiện diện của người đó vào bạn. Bạn có thể biết hay bạn
có thể không biết. Bạn có thể nhận ra điều đó hôm nay hay bạn không thể nhận ra
điều đó hôm nay, nhưng một ngày nào đó này khác hạt mầm sẽ đi tới nở hoa.
Chúng ta đang rót vào lẫn nhau.
Chúng ta không phải là các đảo tách rời. Người lạnh lùng trở thành giống như
hòn đảo và điều đó là không may, đó là không may lớn vì bạn đáng ra có thể đã
trở thành lục địa bao la và bạn đã quyết định trở thành hòn đảo. Bạn đã quyết định
vẫn còn nghèo, khi bạn đáng ra có thể đã trở thành giầu như bạn đã muốn là vậy.
Đừng là bức tường và không bao
giờ cố kìm nén, bằng không bạn sẽ trở thành bức tường. Người bị kìm nén cũng giống
như bạn... họ có mặt nạ, nhiều mặt. Họ đang giả vờ là ai đó khác.
Tôi đã nghe.
Một nông dân giầu có đi tới nhà
thờ vào ngày chủ nhật. Sau buổi lễ anh ta nói, 'Thưa cha, đó là buổi giảng hay
kinh tởm cha đã cho, hay kinh tởm!'
'Ta hài lòng ông thích nó,'
linh mục nói, 'nhưng ta ước ông sẽ không dùng những thuật ngữ đó trong diễn đạt
bản thân ông.'
'Tôi không thể đừng điều đó được,'
người nông dân giầu bó. 'Tôi vẫn nghĩ nó là buổi giảng hay kinh tởm. Thực ra,
tôi thích nó lắm lắm tôi để tờ một trăm đô la vào trong hộp thu tiền rồi.'
'Ông đã làm điều kinh tởm!'
linh mục đáp.
Người kìm nén đang mang cùng thế
giới như bạn. Chỉ một cơ hội được cần, việc khơi ra, và ngay lập tức cái thực sẽ
lòi ra. Đó là lí do tại sao các sư biến mất khỏi thế giới - vì có quá nhiều
khêu gợi, quá nhiều cám dỗ. Khó cho họ vẫn còn kìm lại, giữ lại. Cho nên họ đi
lên Himalayas hay vào hang động, họ lui khỏi thế giới để cho ngay cả những ý tưởng,
cám dỗ, ham muốn nảy sinh, không có cách nào hoàn thành chúng.
Nhưng đây không phải là cách biến
đổi.
Những người trở nên lạnh lùng
là những người rất nóng. Những người lấy lời nguyện vẫn còn vô dục là những người
cực kì dâm dục. Tâm trí chuyển từ cực đoan này sang cực đoan khác rất dễ dàng.
Chính quan sát của tôi là nhiều người quá bị ám ảnh với thức ăn ngày này ngày
khác trở nên bị ám ảnh với nhịn ăn. Điều đó phải xảy ra vì bạn không thể ở
trong một cực đoan lâu được. Bạn đang làm nó quá nhiều, bạn sẽ sớm chán với nó,
mệt với nó. Thế rồi không có cách khác, bạn phải đi sang cực đoan kia.
Những người đã trở thành sư là
những người rất trần tục. Chợ quá nhiều, họ đã đi quá nhiều ở chợ, thế thì con
lắc chuyển sang cực đoan kia. Người tham từ bỏ thế giới. Việc từ bỏ này không
phải là hiểu biết - nó chỉ là tham lộn ngược. Đầu tiên họ ôm giữ, giữ... giờ đột
nhiên họ thấy ra cái vô nghĩa của nó, cái vô tích sự của nó và họ bắt đầu vứt
nó đi. Đầu tiên họ sợ mất một xu, giờ họ sợ giữ một xu, nhưng sợ tiếp tục. Đầu
tiên họ quá tham về thế giới này, giờ họ quá tham về thế giới kia, nhưng tham
có đó.
Silverstein, thợ đồ gỗ lâu năm,
chạy xô về nhà tự hào giữ thẻ thành viên của tổ chức mới nhất...
Có những người liên tục tham
gia mọi thứ. Tôi đã biết một người là thành viên của năm đảng chính trị, tất cả
đều chống lại lẫn nhau. Khi ông ấy bảo tôi, tôi nói, 'Anh làm gì vậy?' Anh ta
thích thú việc là thành viên.
...Silverstein, thợ đồ gỗ lâu
năm, chạy xô về nhà, tự hào giữ thẻ thành viên của tổ chức mới nhất. 'Trông
đây,' Silverstein nói với con trai, 'bố mới gia nhập câu lạc bộ mãi dâm.'
'Cái gì?' cậu con trai nói.
'Cho con xem thẻ đi.' Sau khi đọc nó cậu ta công bố, 'Bố, đó là câu lạc bộ dù.'
'Mọi điều bố biết là,'
Silverstein nói, 'họ đã đảm bảo với bố ba trăm sáu mươi nhăm cú nhảy một năm.'
Những người này ngày này hay
ngày khác nhất định gia nhập tu viện - thế thì họ trở thành người vô dục lớn,
người từ bỏ lớn. Nhưng điều đó không thay đổi bản tính của họ. Ngoại trừ nhận
biết, không cái gì làm thay đổi con người, không cái gì chút nào.
Cho nên đừng cố giả vờ. Cái đã
không xảy ra, đã không xảy ra. Hiểu điều đó đi, và đừng cố giả vờ và đừng cố
làm cho những người khác tin rằng điều đó đã xảy ra, vì không ai sẽ thua trong
lừa dối này ngoại trừ bạn.
Những người cố kiểm soát bản
thân họ đã chọn cách rất ngu. Kiểm soát sẽ không xảy ra, nhưng họ sẽ trở thành
lạnh lùng. Đó là cách duy nhất một người có thể kiểm soát bản thân người đó -
trở nên đông cứng để cho năng lượng không nảy sinh. Những người lấy lời nguyện
vô dục sẽ không ăn nhiều; thực ra, họ sẽ bỏ đói thân thể họ. Nếu nhiều năng lượng
hơn được tạo ra trong thân thể, thế thì sẽ có nhiều năng lượng dục hơn, và thế
thì họ không biết phải làm gì với nó. Cho nên các sư Phật tử ăn chỉ một lần một
ngày - và thế nữa, không đủ. Họ chỉ ăn đủ điều thân thể cần được đáp ứng, nhu cầu
rất tối thiểu, để cho không năng lượng nào được bỏ lại. Kiểu vô dục này không
phải là vô dục. Khi bạn tuôn chảy với năng lượng và năng lượng bắt đầu biến đổi
bản thân nó thành yêu, thế thì vô dục, brahmacharya, điều là đẹp, xảy ra.
Bà già duyên dáng vào một cửa
hàng và mua một gói băng phiến. Ngày hôm sau bà ấy quay lại để mua năm gói nữa.
Ngày khác trôi qua và bà ấy về với hơn một tá gói.
'Nhà bà phải có nhiều nhậy,'
người bán hàng nói.
'Vâng,' bà già đáp, 'và tôi đã
ném những thứ này vào chúng trong ba ngày nay rồi và tôi đã xoay xở ném trúng một
con!'
Qua kiểm soát bạn thậm chí sẽ
không có khả năng ném trúng một con. Đó không phải là cách thức. Bạn đang đánh
nhau với lá, cành - chặt chúng đây đó. Đó không phải là cách phá huỷ cây ham muốn;
cách là chặt rễ. Và rễ có thể bị chặt chỉ khi bạn đã đạt tới rễ của ham muốn.
Trên bề mặt chỉ có các cành - ghen, giận, tị, hận, thèm khát. Chúng chỉ ở trên
bề mặt. Bạn càng đi sâu hơn, bạn sẽ càng hiểu hơn: tất cả chúng đều tới từ một
rễ và rễ đó là vô nhận biết.
Thiền ngụ ý nhận biết. Nó chặt
chính rễ. Thế thì toàn thể cây biến mất theo cách riêng của nó. Thế thì đam mê
trở thành từ bi.
Tôi đã nghe nói về một Thiền sư
rất vĩ đại, người đã trở nên già và gần mù ở tuổi chín mươi sáu và không còn khả
năng dạy hay làm việc về thiền viện. Yama Moto là tên ông ấy.
Thế rồi ông già này quyết định
đó là lúc chết vì ông ấy không còn hữu dụng cho bất kì người nào, ông ấy không
thể là sự giúp đỡ nào cả. Thế là ông ấy dừng ăn.
Khi được các sư hỏi tại sao ông
ấy từ chối ăn, ông ấy đáp rằng ông ấy đã sống lâu hơn sự hữu dụng của ông ấy và
chỉ là sự phiền phức cho mọi người.
Họ bảo ông ấy, 'Nếu thầy chết
bây giờ' - lúc đó là tháng giêng - 'lúc trời lạnh thế, mọi người sẽ không thuận
tiện ở chỗ hoả táng của thầy và thầy sẽ thậm chí là nỗi phiền phức lớn hơn. Cho
nên xin thầy ăn đi.'
Điều này chỉ có thể xảy ra ở
Thiền viện, vì các đệ tử yêu Thầy sâu sắc, kính trọng của họ là sâu sắc tới mức
không có nhu cầu về bất kì nghi thức nào. Cứ xem điều họ nói, Họ nói, 'Nếu thầy
chết bây giờ, và đó là tháng giêng, xem đấy, trời lạnh thế, mọi người sẽ không
thuận tiện ở chỗ hoả táng và thầy thậm chí sẽ là nỗi phiền phức lớn hơn. Cho
nên xin thầy ăn đi.'
Do đó ông ấy trở lại ăn. Nhưng
khi trời lại trở nên ấm hơn ông ấy dừng ăn, và không lâu sau đó ông ấy yên tĩnh
ngã nhào và chết.
Từ bi làm sao! Người ta sống vậy
vì từ bi; người ta chết vậy vì từ bi. Người ta thậm chí sẵn sàng chọn thời điểm
đúng để cho không ai phải lo lắng và người ta không cần phải là mối phiền phức.
Tôi đã nghe nói về một Thiền sư
khác sắp chết.
Ông ấy nói, 'Giầy của ta đâu?
Đem chúng lại.'
Ai đó hỏi, 'Thầy đi đâu? Các
bác sĩ nói thầy sắp chết.'
Ông ấy nói, 'Ta đi tới nghĩa địa.'
'Nhưng tại sao?'
Ông ấy nói, 'Ta không muốn gây
rắc rối cho bất kì ai. Bằng không các ông sẽ phải khênh ta trên vai.' Ông ấy bước
ra nghĩa địa và chết ở đó.
Vô cùng từ bi! Đây là cách xử sự
gì của con người, thậm chí không gây mấy rắc rối cho bất kì người nào? Và những
người này đã giúp hàng nghìn người. Hàng nghìn người đã biết ơn họ, hàng nghìn
người đã trở thành đầy ánh sáng và tình yêu vì họ. Vậy mà họ không thích làm bất
kì người nào bận tâm. Nếu họ hữu dụng họ muốn sống và giúp đỡ, nếu họ không hữu
dụng thế thì đó là lúc để rời bỏ và ra đi.
Bây giờ, câu chuyện.
Có một bà già ở Trung Quốc
chuyên phụng dưỡng một sư trong hơn hai mươi năm. Bà ấy đã dựng một túp lều cho
ông ấy, và bà ấy phụng dưỡng ông ấy trong khi ông ấy thiền.
Phép màu là điều đó đã xảy ra ở
phương Đông. Phương Tây vẫn không có khả năng hiểu điều đó. Trong nhiều thế kỉ ở
phương Đông, nếu ai đó thiền, xã hội sẽ nuôi dưỡng người đó. Điều đủ là người
đó thiền. Không ai nghĩ rằng người đó là gánh nặng lên xã hội. Không ai sẽ nghĩ
rằng người đó là gánh nặng lên xã hội - 'Tại sao chúng tôi phải làm việc cho
ông ta?' Chỉ bởi vì người đó thiền là đủ, vì phương Đông đã đi tới biết rằng nếu
cho dù một người trở nên chứng ngộ, năng lượng của người đó được chia sẻ cho tất
cả; nếu cho dù một người đi tới nở hoa trong thiền, hương thơm của người đó trở
thành một phần của toàn thể xã hội. Và điều thu được là mênh mông tới mức
phương Đông đã không bao giờ nói, 'Đừng ngồi đó và thiền. Ai sẽ nuôi ông? Ai sẽ
lo ăn mặc cho ông? Và ai sẽ cho ông chỗ ở?' Hàng nghìn và hàng nghìn người - Phật
có mười nghìn sư, sannyasins, đi cùng ông ấy nhưng mọi người hạnh phúc nuôi dưỡng
họ, cho họ chỗ ở, cho họ cái mặc, chăm sóc họ, vì họ đang thiền.
Bây giờ ở phương Tây nghĩ theo
cách đó là điều rất, rất không thể được. Ngay cả ở phương Đông điều đó cũng
đang trở thành khó khăn. Ở Trung Quốc bây giờ, các tu viện bị đóng cửa, các
phòng thiền bị đổi thành bệnh viện hay phòng trường học. Các Thầy lớn đang biến
mất. Họ bị buộc phải làm việc trên đồng hay trong cơ xưởng. Không ai được phép
thiền vì hiểu biết lớn bị mất. Toàn thể tâm trí đầy chủ nghĩa duy vậy, dường
như vật chất là mọi thứ tồn tại.
Nếu một người trong một thị trấn
trở nên chứng ngộ, toàn thể thị trấn được lợi. Hỗ trợ cho người đó không phải
là phí hoài. Không vì cái gì bạn đang có được kho báu mênh mông thế. Mọi người
hạnh phúc để giúp đỡ. Trong hai mươi năm người đàn bà này đã giúp một sư đang
thiền và thiền và thiền và không làm gì. Ông ấy ngồi toạ thiền. Bà ấy xây lều
cho ông ấy, bà ấy chăm sóc ông ấy, bà ấy làm mọi chăm nom. Một hôm khi bà ấy đã
trở nên rất già và sắp chết, bà ấy muốn biết liệu việc thiền đã nở hoa hay
không, hay liệu người này đã đơn giản ngồi và ngồi và ngồi. Hai mươi năm là thời
gian đủ dài, người đàn bà này đã già dần và sắp chết, cho nên bà ấy muốn biết
liệu bà ấy có đang phục vụ một người của thiền thực hay chỉ là trò bịp bợm.
Một hôm bà ấy quyết định tìm ra
...
Bản thân người đàn bà này phải
đã có hiểu biết lớn vì việc kiểm tra này, phép thử mà bà ấy thử, là đầy hiểu biết.
Một hôm bà ấy quyết định tìm ra
xem ông ấy đã tiến bộ thế nào trong mọi lúc này.
Nếu thiền là tiến bộ thế thì
tiêu chí duy nhất về tiến bộ của nó là yêu, tiêu chí duy nhất về tiến bộ của nó
là từ bi.
Bà ấy nhờ sự giúp đỡ của một cô
gái còn nhiều ham muốn, và nói với cô ấy: 'Tới và ôm ông ta, và thế rồi đột
nhiên hỏi ông ta, "Bây giờ thì sao?"'
Có các khả năng. Một: nếu trong
hai mươi năm ông ấy đã không chạm tới đàn bà đẹp, khả năng đầu tiên là ở chỗ
ông ấy sẽ bị cám dỗ, sẽ là nạn nhân, sẽ quên mọi thứ về thiền và sẽ làm tình với
cô gái này. Khả năng khác là ở chỗ ông ấy sẽ vẫn còn lạnh lẽo, được kiểm soát
và sẽ không biểu lộ bất kì từ bi nào hướng tới cô gái này. Ông ấy sẽ đơn giản
kìm bản thân lại, cứng nhắc, để cho ông ấy không thể bị cám dỗ. Và khả năng thứ
ba là: nếu thiền đã đi tới kết quả, ông ấy sẽ đầy yêu, hiểu biết, từ bi và ông ấy
sẽ cố hiểu cô gái này và sẽ cố giúp cô này. Cô ấy chỉ là phép thử cho các khả
năng này.
Nếu khả năng thứ nhất là có thể,
thế thì mọi thiền của ông ấy đơn giản là sự phí hoài. Nếu khả năng thứ hai là
có thể thế thì ông ấy đã hoàn thành tiêu chí bình thường của việc là sư nhưng
ông ấy đã không hoàn thành tiêu chí thực của việc là con người của thiền. Nếu
khả năng thứ hai là có thể thế thì nó đơn giản chỉ ra rằng ông ấy là người theo
hành vi chủ nghĩa, rằng ông ấy đã làm ra thói quen, đã kiểm soát hành vi của
ông ấy.
Bạn phải đã nghe tới cái tên của
nhà hành vi chủ nghĩa người Nga Pavlov. Ông ấy nói không có tâm thức trong con
người hay trong con vật ở bất kì đâu - toàn thể sự việc chỉ là cơ chế tâm trí.
Bạn có thể huấn luyện cơ chế tâm trí và thế thì nó bắt đầu làm việc theo cách
đó - đó toàn là vấn đề về ước định. Tâm trí vận hành như phản xạ có điều kiện.
Nếu bạn để thức ăn trước con
chó, nó lập tức chạy tới, lưỡi nó thè ra, nhỏ dãi. Nó bắt đầu tiết nước bọt.
Pavlov đã thử. Bất kì khi nào ông ấy cho con chó thức ăn ông ấy đều rung
chuông. Dần dần, chuông rung và thức ăn trở nên được liên kết. Thế rồi một ngày
nào đó ông ấy đơn giản rung chuông và con chó chạy tới, lưỡi thè ra, nhỏ dãi.
Bây giờ điều này là ngớ ngẩn,
không chó nào đã bao giờ được biết phản ứng lại chuông rung theo cách này.
Chuông không phải là thức ăn.
Nhưng bây giờ liên kết đã ước định tâm trí.
Pavlov nói con người có thể bị
thay đổi theo cùng cách. Bất kì khi nào dục nảy sinh trong bạn, tự phạt bản
thân bạn đi. Nhịn ăn bẩy ngày, quất thân thể bạn, đứng trong trời lạnh cả đêm,
hay đánh bản thân bạn, và dần dần thân thể sẽ học được thủ đoạn. Bất kì khi nào
dục nảy sinh, nó sẽ tự động kìm nén nó vì sợ trừng phạt.
Thưởng và phạt - đây là cách ước
định tâm trí nếu bạn theo Pavlov.
Sư này phải đã từng làm điều
đó, nhiều người đang làm điều đó. Gần chín mươi chín phần trăm những người
trong tu viện đang làm điều đó - chỉ ước định tâm trí và thân thể họ.
Nhưng tâm thức chẳng liên quan
gì tới điều đó. Tâm thức không phải là thói quen mới; tâm thức là sống cuộc sống
với nhận biết, không bị giới hạn bởi bất kì thói quen nào, không bị sở hữu bởi
bất kì cơ chế nào - ở trên cơ chế.
và nói với cô ấy: 'Tới và ôm
ông ta, và thế rồi đột nhiên hỏi ông ta, "Bây giờ thì sao?"'
'Đột nhiên' là manh mối của
toàn thể sự việc. Nếu bạn cho chút ít thời gian thế thì tâm trí có thể bắt đầu
làm việc theo cách có điều kiện vì với điều đó nó phải được chuẩn bị.
'Cho nên đừng cho thời gian
nào. Đi vào giữa đêm khi ông ấy sẽ một mình thiền. Cứ đi vào bên trong lều' -
ông ấy phải đã sống bên ngoài thị trấn, một mình - 'đi vào bên trong lều và đơn
giản bắt đầu vuốt ve ông ấy, ôm choàng ông ấy, hôn ông ấy. Và thế rồi lập tức hỏi,
"Bây giờ thì sao?" Quan sát phản ứng của ông ấy, điều xảy ra cho ông ấy,
điều ông ấy nói, mặt ông ấy chuyển mầu gì, mắt ông ấy chỉ ra cái gì, cách ông ấy
phản ứng và đáp ứng lại cô.'
Cô gái tới thăm sư và lập tức
vuốt ve ông ta, và hỏi ông ta sẽ làm gì về điều đó.
'Cây già mọc trên đá trong mùa
đông,' bằng cách nào đó sư trả lời mang tính thơ ca, 'không đâu có hơi ấm nào.'
Ông ấy đã ước định con chó của
mình; ông ấy đã ước định thân/tâm ông ấy. Hai mươi năm là thời gian đủ dài để ước
định. Ngay cả cuộc tấn công bất thần này cũng không thể phá vỡ được hình mẫu
thói quen của ông ấy. Ông ấy vẫn còn được kiểm soát. Ông ấy phải đã là một người
của kiểm soát vô cùng. Ông ấy vẫn còn lạnh lùng, thậm chí không một thoáng năng
lượng, và ông ấy nói, 'Cây già mọc trên đá trong mùa đông.' Không chỉ ông ấy đã
được kiểm soát và lạnh lùng, ông ấy được kiểm soát thế, ông ấy vẫn còn lạnh
lùng tới mức trong tình huống nguy hiểm như vậy, khêu gơi, cám dỗ, ông ấy vẫn
có thể dùng những lời thơ ca để đáp lại. Việc ước định phải đã đi rất, rất sâu,
tới rễ.
'Cây già mọc trên đá trong mùa
đông,' bằng cách nào đó sư trả lời mang tính thơ ca, 'không đâu có hơi ấm nào.'
Ông ấy nói, 'Tôi như tảng đá lạnh
trong mùa đông. Không chỗ nào có bất kì hơi ấm nào.' Đó là mọi điều ông ấy nói.
Cô gái trở về và kể lại điều
ông ta đã nói.
'Nghĩ tới ta đã nuôi gã đó
trong hai mươi năm!' Bà già kêu lên trong giận dữ.
Thiền của ông ấy đã không nở
hoa. Ông ấy đã trở thành lạnh lùng và chết, tựa cái xác; ông ấy đã không trở
nên chứng ngộ hay như vị Phật.
'Gã đã không biểu lộ sự quan
tâm nào tới nhu cầu của cô...
Con người của từ bi bao giờ
cũng nghĩ về bạn, về nhu cầu của bạn. Ông này vẫn còn tự định tâm một cách lạnh
lùng. Ông này đơn giản nói cái gì đó về bản thân ông ta - ''Cây già mọc trên đá
trong mùa đông, không đâu có hơi ấm nào.' Ông ấy đã không thốt ra một lời về
người đàn bà này. Ông ấy thậm chí đã không hỏi, 'Tại sao cô đã tới? Tại sao? Cô
cần gì? Và tại sao cô đã chọn ta từ nhiều người thế? Ngồi xuống đi.'
Ông ấy đáng phải đã lắng nghe
cô ấy. Cô ấy phải đang có nhu cầu sâu sắc. Không ai vào giữa đêm đi tới một sư
tiều tuỵ, người đã từng ngồi thiền trong hai mươi năm. Tại sao cô ấy đã tới?
Ông ấy đã không chú ý gì tới cô ấy.
Yêu bao giờ cũng nghĩ về người
khác; bản ngã chỉ nghĩ về bản thân người ta. Yêu bao giờ cũng quan tâm; bản ngã
tuyệt đối không quan tâm. Bản ngã chỉ có một ngôn ngữ và đó là ngôn ngữ của cái
ngã. Bản ngã bao giờ cũng dùng người khác; yêu sẵn sàng để được dùng, yêu sẵn
sàng phục vụ.
'Gã đã không biểu lộ sự quan
tâm nào tới nhu cầu của cô, không có khuynh hướng giải thích nào về hoàn cảnh của
cô.
Khi bạn đi tới con người của từ
bi người đó nhìn bạn, người đó nhìn sâu và con tim bạn. Người đó cố tìm ra vấn
đề của bạn là gì, tại sao bạn trong tình huống như vậy, tại sao bạn đang làm điều
mà bạn đang làm. Người đó quên mất bản thân người đó. Người đó đơn giản trở nên
hội tụ vào người đã tới với người đó - nhu cầu của người này, vấn đề của người
này, lo lắng của người này, là mối quan tâm của người đó. Người đó cố giúp. Bất
kì điều gì người đó có thể làm, người đó sẽ làm.
'...không có khuynh hướng giải
thích nào về hoàn cảnh của cô. Gã không cần đáp ứng với đam mê...'
Điều đó là đúng. Con người của
từ bi không thể đáp ứng theo cách say đắm. Người đó không lạnh lùng nhưng người
đó mát mẻ. Người đó có thể cho bạn hơi ấm, hơi ấm nuôi dưỡng, nhưng người đó
không thể cho bạn bất kì cơn sốt nào. Người đó không sốt. Nhớ sự khác biệt giữa
thân thể sốt và thân thể ấm. Thân thể sốt là không mạnh khoẻ, thân thể ấm đơn
giản là mạnh khoẻ. Trong đam mê, mọi người trở thành sốt. Bạn có quan sát bản
thân bạn sâu trong đam mê không? Bạn gần như là người si mê, điên, dại, cái gì
đó bạn không biết tại sao - và trong sốt lớn, với toàn thân run rẩy, trong cơn
xoáy lốc không trung tâm.
Con người của ấm áp đơn giản mạnh
khoẻ. Cũng như khi người mẹ bế đứa con lên cho bú và đứa trẻ cảm thấy hơi ấm,
được bao quanh bởi hơi ấm, được nuôi dưỡng bởi nó, được đón chào bởi nó, cũng vậy
khi bạn đi vào trong hào quanh của người từ bi, bạn đi vào hơi ấm như của người
mẹ, bạn đi vào trong chính trường năng lượng rất nuôi dưỡng. Thực ra, nếu bạn
đi tới con người của từ bi, đam mê của bạn sẽ đơn giản biến mất. Từ bi của người
đó sẽ mạnh mẽ thế, hơi ấm của người đó sẽ lớn thế, yêu của người đó sẽ mưa rào
lên bạn nhiều tới mức bạn sẽ trở thành mát mẻ, bạn sẽ trở nên được định tâm.
Gã không cần đáp ứng với đam
mê, nhưng ít nhất gã đáng phải trải nghiệm từ bi nào đó chứ.'
Bà ấy lập tức tới chiếc lều của
sư và đốt nó đi.
Đó chỉ là một cử chỉ biểu tượng
rằng hai mươi năm kia mà ông ấy đã thiền ở đó - trong khi họ đã từng hi vọng rằng
ông ấy đã tiến bộ - đã là việc phí hoài.
Chỉ là một sư về bề ngoài là
không đủ, chỉ là một sư bị kìm nén và lạnh lùng - lạnh lùng là một chỉ báo về
kìm nén, kìm nén rất sâu.
Đó là điều tôi đã từng nói với
bạn: nếu bạn đi vào trong thiền, từ bi và yêu sẽ tự động tới, theo cách riêng của
nó. Nó đi theo thiền như cái bóng. Cho nên bạn không cần bị lo nghĩ về bất kì
việc tổng hợp nào. Việc tổng hợp sẽ tới. Nó tới bởi bản thân nó, bạn không phải
mang nó. Bạn chọn một con đường. Hoặc bạn đi theo con đường của yêu, thành tâm,
nhảy múa, kirtan, bhajan, làm tan biến bản thân bạn hoàn toàn trong yêu của bạn
hướng tới Điều Thiêng liêng. Con đường đó là của việc làm tan biến, không nhận
biết nào được cần. Bạn cần bị say sưa, hoàn hoàn say với Thượng đế, bạn sẽ cần
trở thành người say. Hay, chọn con đường của thiền. Ở đó bạn không cần bị làm
tan biến vào bất kì cái gì. Bạn được cần trở thành rất được kết tinh, bạn được
cần trở thành rất tích hợp, tỉnh táo, nhận biết.
Đi theo con đường của yêu và một
ngày nào đó, đột nhiên, bạn sẽ thấy rằng thiền đã nở hoa bên trong bạn - hàng
nghìn hoa sen trắng. Và bạn đã không làm bất kì cái gì cho chúng, bạn đã làm
cái gì đó khác và chúng đã nở hoa. Khi yêu hay thành tâm tới cực đỉnh của nó,
thiền nở hoa.
Và cùng điều đó xảy ra trên con
đường của thiền. Chỉ quên đi tất cả về yêu, thành tâm. Bạn đơn giản trở thành
nhận biết, ngồi im lặng, tận hưởng hiện hữu của bạn - có vậy thôi. Hiện hữu với
bản thân bạn có vậy thôi. Học cách là một mình - có vậy thôi. Và nhớ, người biết
là một mình không bao giờ đơn độc. Những người không biết cách là một mình, họ
đơn độc.
Trên con đường của thiền, sự một
mình được tìm kiếm, ham muốn, hi vọng, cầu nguyện. Là một mình đi. Nhiều tới mức
thậm chí trong tâm thức bạn không có bất kì cái bóng nào của người khác chuyển
động. Trên con đường của yêu, được tan biến tới mức chỉ người khác trở thành thực
còn bạn trở thành cái bóng và dần dần bạn biến mất hoàn toàn. Trên con đường của
yêu, Thượng đế còn lại, bạn biến mất; trên con đường của thiền, Thượng đế biến
mất, bạn xuất hiện. Nhưng kết quả toàn bộ và chung cuộc là như nhau. Sự tổng hợp
lớn xảy ra.
Đừng bao giờ cố tổng hợp hai
con đường này lúc bắt đầu. Chúng gặp gỡ ở cuối, chúng gặp gỡ ở đỉnh, chúng gặp
gỡ trong ngôi đền.
Một trong các đệ tử của giáo sĩ
Moshe rất nghèo. Ông ấy phàn nàn với Zaddik rằng hoàn cảnh tồi tệ của ông ấy đã
là chướng ngại cho việc học và cầu nguyện.
'Vào ngày này và tuổi này,'
Giáo sĩ Moshe nói, 'thành tâm lớn nhất, lớn hơn việc học và cầu nguyện, bao gồm
việc chấp nhận thế giới đích xác như nó xảy ra là vậy.'
Người đang đi vào trong thiền,
hay người đang đi trên con đường của yêu, sẽ được giúp đỡ nếu người đó chấp nhận
thế giới như nó vậy. Người trần tục không bao giờ chấp nhận thế giới như nó vậy
- họ bao giờ cũng cố thay đổi nó. Họ bao giờ cũng cố làm cái gì đó khác, họ bao
giờ cũng cố sửa chúng theo trật tự khác, họ bao giờ cũng cố làm cái gì đó bên
ngoài. Người tôn giáo chấp nhận bất kì cái gì ở bên ngoài như nó vậy. Người đó
không bị rối loạn, người đó không bị sao lãng bởi cái bên ngoài. Toàn thể công
việc của người đó bao gồm việc đi vào bên trong. Người này đi qua yêu, người
kia đi qua thiền, nhưng cả hai đi vào bên trong. Thế giới tôn giáo là thế giới
của cái bên trong. Và cái bên trong là cõi bên kia.
Trong tiếng Latin 'sin - tội'
có hai nghĩa: một nghĩa là 'bỏ lỡ mục tiêu', và nghĩa kia thậm chí còn hay hơn
- 'bên ngoài'. Sin ngụ ý ở bên ngoài, ở bên ngoài bản thân bạn. Virtue-đức hạnh
ngụ ý ở bên trong - ở bên trong bản thân bạn.
Ngay sau cái chết của Giáo sĩ
Moshe, Giáo sĩ Mendel của vùng Kotyk hỏi một trong những đệ tử của ông ấy: 'Cái
gì là quan trọng nhất của thầy ông?'
Đệ tử này nghĩ và thế rồi đáp:
'Bất kì cái gì thầy ngẫu nhiên làm vào khoảnh khắc này.'
Khoảnh khắc này là điều quan trọng
nhất. Cho nên bất kì cái gì bạn đang làm ở khoảnh khắc này, nếu bạn đang trên
con đường của yêu, làm nó với tình yêu sâu sắc, dường như bạn đang làm nó cho
Thượng đế. Làm nó như việc hi sinh. Từ 'sacrifice-hi sinh' bắt nguồn từ cùng gốc
như 'the sacred-điều thiêng liêng'. Sacrifice-hi sinh ngụ ý làm cho một thứ
thành thiêng liêng. Nếu bạn đang trên con đường của yêu, làm mọi thứ mà bạn
đang làm thành việc hi sinh, việc linh thiêng, dường như bạn đang chuẩn bị cho
Thượng đế. Ngài sắp tới, khách sắp tới và bạn đang làm mọi thứ cho ngài.
Và thực ra, nó là vậy. Toàn thể
cuộc sống là việc chuẩn bị cho vị khách và toàn thể cuộc sống là việc chuẩn bị
để trở thành người chủ, để cho khi khách tới, bạn sẵn sàng, khi khách gõ cửa mọi
thứ là sẵn sàng để đón khách.
Nếu bạn đang trên con đường của
thiền, thế nữa - khoảnh khắc này là khoảnh khắc quan trọng nhất. Trên con đường
của thiền, quá khứ phải bị bỏ đi, tương lai phải bị bỏ đi. Bạn phải chỉ ở
đây-bây giờ.
Cho nên nhớ, trên cả hai con đường
nhiều điều là tương tự; nhiều thứ là yêu cầu cơ bản trên cả hai con đường.
Nhưng nhiều thứ là rất, rất đối lập cực.
Cho nên xin bạn, đừng cố làm việc
tổng hợp. Bạn đơn giản đi theo một con đường. Bất kì cái là bản chất đều là
tương tự - tức là, hiện hữu trong khoảnh khắc này, chấp nhận thế giới như nó vậy,
vẫn còn trong tâm trạng mở hội. Bhakto, người thành tâm, liên tục mở hội cuộc sống
vì Thượng đế hiện hữu; và trên con đường của thiền sadhaka, người yogi, người
theo Thiền, liên tục mở hội vì, 'Tôi ở đây, tôi hiện hữu.' Chính cái hiện hữu
đó, chính cái hiện hữu đó, là mở hội của người đó.
Cho nên đừng lo nghĩ. Nhiều câu
hỏi đã gửi tới tôi với đầy những lo nghĩ, lo âu, dường như, nếu bạn đi theo một
con đường, bạn sẽ bỏ lỡ cái gì đó. Không lỡ cái gì cả. Bạn sẽ không bỏ lỡ cái
gì. Bằng việc đi theo một con đường, bạn sẽ đi theo cả hai con đường; bằng việc
đi theo cả hai con đường, bạn sẽ không đi theo con đường nào.
0 Đánh giá