Chương 11. Pháp không có cổng

Thiền - Chim đơn độc, chim cu cu của rừng

Bài nói về Thiền

Chương 11. Pháp không có cổng

Osho kính yêu,

Thuý Nham, Nham Đầu và Tuyết Phong đang toạ thiền thì Lương Giới bước vào mang theo trà. Thuý Nham nhắm mắt. Lương Giới hỏi, "Ông đi đâu vậy?"

Thuý Nham đáp, "Tôi đang đi vào dhyana."

Lương Giới nói, "Dhyana không có cổng; làm sao ông có thể vào trong nó được?"

Một sư hỏi Triệu Châu, "Đạo không lầm là gì?"

Triệu Châu nói, "Biết tâm trí người ta, thấy trong bản tính của người ta, là đạo không lầm."

Một sư hỏi Nham Đầu, "Khi tam giới tấn công chúng ta, chúng ta sẽ làm gì?"

"Ngồi tĩnh lặng!" Nham Đầu nói.

Sư ngạc nhiên và nói, "Xin giải thích thêm chút nữa."

"Đem núi Ro tới cho ta," Nham Đầu nói, "và ta sẽ bảo ông."

Một dịp khác, Thuý Nham hỏi Nham Đầu, "Vĩnh hằng và nguyên lí nền tảng của mọi thứ là gì?"

Nham Đầu đáp, "Chuyển động."

Thuý Nham hỏi, "Chuyển động này là gì?"

Nham Đầu nói, "Khi ông nhìn mọi sự chuyển động, ông không thể thấy cái vĩnh hằng này và nguyên lí nền tảng của mọi sự sao?"

Thuý Nham mất hút trong ý nghĩ, và Nham Đầu nói, "Nếu ông đồng ý với điều này, ông là tĩnh lặng trong bụi của thế gian này; nếu ông bất đồng, ông bao giờ cũng sẽ bị chìm trong sống và chết."

Maneesha, những giai thoại nhỏ này là nhỏ chỉ về kích cỡ; trong chiều sâu, không đại dương nào có thể cạnh tranh được với chúng. Chính phép màu là trong những đối thoại nhỏ thế, điều vĩ đại nhất của kinh nghiệm, điều không thể diễn đạt được, lại được diễn đạt. Nhìn vào giai thoại nhỏ này:

Thuý Nham, Nham Đầu và Tuyết Phong đang toạ thiền thì Lương Giới bước vào mang theo trà.

Toạ thiền, như bạn biết, ngụ ý đơn giản ngồi và không làm gì. Thậm chí không nghĩ, vì nghĩ cũng là làm. Đơn giản không làm gì - về thể chất, về tinh thần, hay tâm linh - chỉ giống như ngọn lửa, không chập chờn, không có bất kì gió nào xung quanh.

Lương Giới bước vào mang theo trà. Thuý Nham nhắm mắt. Lương Giới hỏi, "Ông đi đâu vậy?"

Bạn có thấy vấn đề không? Bằng việc nhắm mắt, chắc chắn bạn đi vào bên trong, nhưng đích xác ở đâu? Vì chỉ từ 'bên trong' là không chỉ dẫn về bất kì điểm đến nào. Bên trong là bao là như bên ngoài. "Ông đi đâu vậy?"

Thuý Nham đáp,

"Tôi đang đi vào dhyana" - thiền. Theo cách bình thường, câu trả lời của ông ấy là hoàn hảo. Nhưng Thiền không phải là bình thường - không bao giờ vậy cho dù một khoảnh khắc. Nó bao giờ và bao giờ cũng phi thường. Vì Lương Giới lập tức nói:

"Dhyana - thiền - không có cổng; làm sao ông có thể vào trong nó được?"

Bây giờ... những thầy lớn, chỉ vào thời gian uống trà, nói những điều lớn lao... Thời gian uống trà trở thành tuyệt đối linh thiêng. Quan điểm của Lương Giới là ở chỗ dhyana không có cổng; nó toàn là mở, nó là toàn thể bầu trời bên trong - làm sao bạn sẽ đi vào? Từ cổng nào? Nó không có cổng.

Từ ba người còn lại đó, không ai nói cái gì. Điều đó là đúng; không có cổng bên trong. Và điều này cũng đúng, rằng chỉ bằng việc ngồi im lặng, không làm gì, không có cổng nào, bạn ở trong. Cổng là không cần thiết. Bạn không thể vào Phòng Phật này mà không có cổng sao? Bên trong không có tường, không có vấn đề về cổng; do đó ba thầy còn lại đã không nói một lời. Lương Giới đã thốt ra một vấn đề tối thượng; chỉ im lặng có thể là câu trả lời.

Một sư hỏi Triệu Châu, "Đạo không lầm là gì?"

Triệu Châu nói, "Biết tâm trí người ta, thấy trong bản tính của người ta, là đạo không lầm."

Tâm trí có thể phạm sai lầm nhưng một khi bạn ở ngoài tâm trí, không có người nào để phạm sai lầm. Tâm trí có thể đi sai, nhưng bên ngoài tâm trí không có cách đi sai. Bên ngoài tâm trí, bạn đơn giản bị chìm trong bản tính riêng của bạn.

Một sư hỏi Nham Đầu, "Khi tam giới tấn công chúng ta, chúng ta sẽ làm gì?"

Tam giới được ngụ ý là cõi trời, thế gian và địa ngục. Và tất cả chúng đang tấn công chúng ta, ném chúng ta theo cách này hay cách nọ, kéo theo cách này hay cách nọ.

"Khi tam giới tấn công chúng ta, chúng ta sẽ làm gì?"

Nham Đầu nói, "Ngồi tĩnh lặng!"

Sư ngạc nhiên và nói, "Xin giải thích thêm chút nữa."

"Đem núi Ro tới cho ta," Nham Đầu nói, "và ta sẽ bảo ông."

Chút ít thêm nữa là không thể được. Ngồi tĩnh lặng đã là quá đủ rồi. Ngồi tĩnh lặng và không có địa ngục, không có cõi trời, không có thế gian. Chỉ một vũ trụ, mọi biên giới tan biến, mọi phân chia biến mất. Bây giờ cái gì thêm nữa có thể được nói? Nhưng sư đáng thương này đã không thể hiểu được. Ông ấy đề nghị, Xin giải thích thêm chút nữa. Nham Đầu nói, Đem núi Ro tới cho ta...

Ro là tiếng Nhật Bản cho núi Tu Di - tôi đã giải thích nó cho bạn rồi, núi vàng trên cõi trời, nghìn lần lớn hơn Himalayas. Không ai biết kết thúc của nó và không ai biết bắt đầu của nó.

Nham Đầu nói, "Đem núi Tu Di tới cho ta và ta sẽ bảo ông." Ông ấy đang nói cho sư này, "Đừng hỏi câu hỏi nguxuẩn; bằng không ta phải trả lời một cách ngu xuẩn. Đừng ngốc; bằng không từ từ bi ta phải ngốc cùng ông, chỉ như vậy ông có sự đồng hành."

Không ai có thể mang núi Tu Di được. Nó chỉ là huyền thoại, nó không tồn tại ở đâu cả. Và cho dù nó tồn tại, làm sao bạn có thể mang nó được?

Hỏi câu hỏi mà cho rằng cái gì đó có thể được nói về thiền nhiều hơn là "Ngồi tĩnh lặng" là đang hỏi về cái gì đó tuyệt đối không thể được.

Ngồi tĩnh lặng và cả ba thế giới biến mất. Trong khoảnh khắc này, nghe con chim cu cu, mọi thứ đã biến mất. Chỉ có im lặng sâu sắc, bên trong, sâu bên trong bản thể bạn.

Một dịp khác, Thuý nham hỏi Nham Đầu, "Vĩnh hằng và nguyên lí nền tảng của mọi thứ là gì?"

Nham Đầu đáp, "Chuyển động." - thay đổi.

Thuý nham hỏi, "Chuyển động này là gì?"

Nham Đầu nói, "Khi ông nhìn mọi sự chuyển động, ông không thể thấy cái vĩnh hằng này và nguyên lí nền tảng của mọi sự sao?"

Bụi hồng mọc lên, đem tới hoa hồng... con chim cu cu đột nhiên bắt đầu hót, và từng khoảnh khắc mọi thứ đang lớn lên, cái đang sống. Tre đang trở nên lớn hơn, và ngay cả Himalayas cũng đang trở nên lớn hơn. Dù thay đổi này chậm thế nào... Himalaya trở nên cao hơn ba phân mọi năm. Nhưng trong vĩnh hằng này điều đó là quá nhiều. Cuối cùng, bạn có thể hình dung, nếu nó không dừng lớn lên sẽ tuyệt đối không có khả năng nào để một Edmund Hillary khác lên tới Núi Everest.

Nhưng sự tồn tại đang tăng trưởng. Cây đang tăng trưởng, bạn đang tăng trưởng, tâm thức của bạn đang tăng trưởng. Không cái gì là tĩnh tại. Chuyển động là vấn đề nền tảng, và Nham Đầu đã đặt điều đó đúng đắn: Khi bạn thấy mọi thứ chuyển động, bạn không thể thấy nguyên lí vĩnh hằng này của mọi thứ sao? Sống là việc trưởng thành, tóm lại. Khoảnh khắc bạn dừng trưởng thành, bạn chết.

Cuộc sống phải là dòng sông, bao giờ cũng chuyển động. Khoảnh khắc bạn trở nên bị đông cứng ở đâu đó, chuyển động bị dừng lại, cuộc sống biến mất.

Ngay cả việc đi của bạn cũng đang tăng trưởng mọi ngày, ngày càng sâu hơn. Bạn phải tìm ra cội nguồn vĩnh hằng của bản thể bạn. Nó là việc chìm lớn lao vào bên trong. Và mọi ngày, mọi khoảnh khắc, bạn có thể liên tục trưởng thành trong nó. Không có kết thúc cho nó. Bạn không đơn giản trở thành phật và dừng lại. Nếu bạn dừng lại, thế thì bạn trở thành chỉ là tượng đá.

Tôi đôi khi tự hỏi... tất cả những tượng đá của Phật này trên khắp thế giới - những người thực này đã dừng trưởng thành và trở thành đá sao? Họ có bao giờ sẽ hiểu và bắt đầu trưởng thành nữa, và nói và bước đi không?

Ngay cả Phật Gautam đã chấp nhận rằng có cái gì đó vẫn ở bên ngoài ông ấy. Ông ấy không phải là điều cuối cùng, ông ấy chỉ là điều bắt dầu. Một hiểu biết thực, cách diễn đạt chân thực - Phật nói, "Ta chỉ được sinh ra, giờ việc trưởng thành bắt đầu."

Thuý nham mất hút trong ý nghĩ - khi nghe Nham Đầu - và Nham Đầu nói, "Nếu ông đồng ý với điều này, ông là tĩnh lặng trong bụi của thế gian này."

Đây là một quan điểm rất hay cần được nhớ. Nếu bạn đồng ý với điều này, với điều tôi đã nói, nhớ: đồng ý ngụ ý chuyển động đã dừng lại. Bạn đã đồng ý. Nếu bạn đồng ý với điều này, bạn vẫn trong thế giới.

Và nếu ông bất đồng, ông bao giờ cũng sẽ bị chìm trong sống và chết.

Sáng suốt lớn lao làm sao, rằng ngay cả đồng ý hay bất đồng đều không được phép. Bạn đang trưởng thành ra ngoài mọi nhị nguyên, không thành vấn đề nhị nguyên là gì. Vì mọi nhị nguyên ngụ ý chọn cái này chống lại cái kia, và trưởng thành dừng lại.

Cuộc sống vô chọn lựa. Đừng bao giờ chọn lựa. Chỉ hiện hữu, và cho phép bản thể bạn trưởng thành tới bầu trời không được biết, tới những không gian không được biết. Và bạn sẽ thấy phật tính của bạn mang tới ngày càng nhiều hoa hơn, trút xuống ngày càng nhiều phúc lành hơn, đem tới ngày càng nhiều cực lạc hơn. Và không có kết thúc cho nó.

Manzan đã viết bài thơ:

Một phút ngồi, một li tới phật.

Như tia sét, mọi ý nghĩ tới và qua.

Ngay khi nhìn vào các chiều sâu tâm trí ông:

Không cái gì khác đã từng có.

Hai điểm ông ấy nêu ra trong bài thơ nhỏ này. Một phút ngồi - ngay cả một phút ngồi không làm gì, không ý nghĩ bị khuấy động bên trong bạn, mọi thứ là im lặng hoàn toàn - một li tới phật. Bạn đã tìm thấy ít nhất một li của phật tính. Và bạn không cần nhiều hơn ngần ấy. Từng khoảnh khắc, tiếp tục. Và bất kì cái gì bạn đã tìm thấy cũng sẽ liên tục tăng trưởng. Từ một li cho tới một mét, và từ một mét cho tới một dặm, và từ một dặm cho tới một năm ánh sáng, và nó sẽ liên tục mãi. Phật tính là cuộc hành hương không chấm dứt ở đâu cả.

Và nghĩa của ngồi là gì?

Như chớp nhoáng lên, mọi ý nghĩ tới và qua đi; bạn chỉ vẫn còn tính quan sát. Không làm bất kì phán xét hay đồng nhất nào.

Cũng như chớp loé lên, để chúng tới và đi. Bạn vẫn cỏn trong chiều sâu của bạn, chỉ im lặng và chứng kiến, và bạn sẽ ngạc nhiên: không cái gì khác đã bao giờ hiện hữu, ngoại trừ chiều sâu bên trong của bạn. Im lặng bên trong nhất của bạn là chất liệu mà sự tồn tại được tạo nên.

Maneesha hỏi:

Osho kính yêu,

Câu chuyện của Thuý Nham dường như đóng đinh vào đầu, chẳng phải thế sao?

Nếu nó không là vậy, rằng theo nghĩa đen chúng tôi "bị mất hút trong ý nghĩ" và lại được tìm thấy trong thiền sao?

Maneesha, bình thường điều bạn nói là tuyệt đối đúng. Trong ý nghĩ, bạn bị mất hút, trong thiền bạn được tìm thấy. Nhưng nếu bạn muốn lắng nghe câu trả lời trong ngôn ngữ Thiền, không có mất và không có thấy.

Đơn giản có im lặng.

Bạn không có.

Những tiếng hót này của chim cu cu đi qua bạn cũng như qua tre hổng.

Trong ý nghĩ, bạn bắt đầu tưởng tượng rằng bạn có. Khi ý nghĩ không có đó, đừng bắt đầu tưởng tượng rằng bâu giờ bạn thực sự có. Một khi ý nghĩ mất rồi, bạn đơn giản là một ý nghĩ; bạn cũng mất đi. Thế thì cái còn lại chỉ là tâm thức thuần khiết, không có bất kì cái “tôi” nào được gắn với nó.

Bạn không tìm thấy bản thân bạn, bạn đơn giản đánh mất bản thân bạn, cả hai cách: hoặc bạn đánh mất bản thân bạn trong ý nghĩ hoặc bạn đánh mất bản thân bạn trong vô ý nghĩ. Nhưng đánh mất bản thân bạn trong ý nghĩ là rất bình thường; đánh mất bản thân bạn trong vô ý nghĩ có sự huy hoàng và vĩnh hằng của niềm vui và phúc lạc. Bạn không có đó, nhưng có điệu vũ của tâm thức thuần khiết. Nó không phải là điệu vũ của bạn - bạn bị mất đi cùng ý nghĩ của bạn. Bạn đã không là gì ngoài tổ hợp của các ý nghĩ của bạn. Khi hết ý nghĩ nọ tới ý nghĩ kia biến mất, hết phần nọ tới phần kia của bạn bị tan chảy ra. Cuối cùng, bạn không còn nữa.

Và đây là khoảnh khắc - khi bạn không còn nữa - điều tối thượng ở trong tay bạn.

Nó là tình huống kì lạ:

Khi bạn có, tay bạn rỗng.

Khi bạn không có, tay bạn đầy.

Khi bạn có, bạn đơn giản khổ, phiền não. Khi bạn không có, có phúc lạc. Bạn không thể nói, "Tôi phúc lạc đây"; chỉ có phúc lạc thôi.

Chỉ có im lặng.

Chỉ có chân lí.

Con chim cu cu đã trở nên im lặng, chờ đợi vài tiếng cười từ bạn. Nhớ, tiếng cười là một trong những cách mà theo đó bạn có thể biến mất. Chỉ tiếng cười còn lại... Con chim cu cu đã lại bắt đầu rồi, tiếng gọi vọng tới.

Bác sĩ Lech, bác sĩ điều trị của trường, đang khám cho một nữ sinh viên cân đối, thanh tú. Ông ấy đeo ống nghe và đặt nó rất cẩn thận gần tim của cô gái trẻ xinh xắn, ông ấy nói, "Hơi thở lớn."

Cô gái trẻ mỉm cười một cách bẽn lẽn và nói, "Dạ, mà em thậm chí còn chưa được mười xáu!"

Một mục sư Tin Lành đi tới thợ cạo để cắt tóc. Khi thợ cạo đã cắt xong, ông mục sư nói, "Tôi phải trả ông bao nhiêu, ông bạn tốt?"

Thợ cạo đáp, "Được rồi, thưa đức cha. Không tính tiền với người có bộ quần áo này."

Ông mục sư rất hài lòng và ngày hôm sau một bó hoa từ ông mục sư được gửi tới cho bà vợ thợ cạo.

Tuần sau một linh mục Cơ đốc giáo đi vào cắt tóc. Khi cắt tóc xong xuôi ông ấy nói, "Tôi phải trả ông bao nhiêu, ông bạn tốt?"

"Không trả gì đâu, thưa cha," thợ cạo đáp. "Không tính tiền cho người có bộ quần áo này." Ngày hôm sau một hộp sô cô la lớn dành cho bà vợ ông thợ cạo được chuyển tới cửa hàng.

Hai ngày sau một giáo sĩ Do Thái tới cắt tóc và khi việc cắt tóc xong ông ấy được nói cho cùng điều. "Ông rất tốt," giáo sĩ nói, và ông ta rời khỏi cửa hàng.

Nửa giờ sau, tám giáo sĩ tới cắt tóc.

Molly O'Brien tới thăm linh mục giáo xứ, Cha Hogan, để thú tội.

"Thưa cha," cô ấy nói, "Con cảm thấy tồi tệ thế. Đêm qua con đã gọi một người đàn ông là đồ con hoang bẩn thỉu."

"Bây giờ, tại sao," cha Hogan nói, "con muốn nói điều như thế, con ta?"

"Dạ, thưa cha, cha thấy đấy," Molly nói, "anh ấy đưa cánh tay ôm vòng quanh con."

"Cái gì, như thế này à?" Hogan nói.

"Vâng," Molly nói, "giống hệt điều đó."

"Này," Hogan nói, "điều đó không phải là lí do để gọi anh ấy là đồ con hoang bẩn thỉu."

"Vâng, nhưng thế rồi, thưa cha, anh ấy hôn con!"

"Cái gì, như thế này à?" linh mục hỏi.

"Vâng," Molly nói.

"Này," Hogan đáp, "điều đó không phải là lí do để gọi anh ấy là đồ con hoang bẩn thỉu."

"Con biết, thưa cha. Nhưng thế rồi cha xem, anh ấy để con nằm lên tràng kỉ và cởi quần áo của con."

"Con ngụ ý, làm giống thế này?"

"Vâng, thưa cha."

"Này," Hogan nói, "vẫn không có lí do để gọi anh ấy là đồ con hoang."

"Vâng, nhưng thế rồi anh ấy kéo quần xuống!" Molly kêu lên.

"Như thế này sao?" linh mục hỏi.

"Vâng," Molly nói.

"Này, điều đó vẫn không phải là lí do để gọi anh ấy là đồ con hoang bẩn thỉu."

"Nhưng cha ơi... thế rồi anh ấy làm tình với con!"

"Như thế này á?" Hogan hổn hển.

"Vâng, thưa cha," Molly rền rĩ.

"Và con gọi anh ấy là đồ con hoang bẩn thỉu vì điều đó sao?"

"Nhưng, cha ơi, cha thấy đấy, thế rồi anh ấy bảo con rằng anh ấy bị bệnh lậu!"

"Jesus Christ!" Hogan kêu lên, "đồ con hoang bẩn thỉu!"

Hamish MacTavish nhặt được một cô gái ở quán rượu. Sau vài chầu uống, họ đi về phòng khách sạn và làm tình. Vào nửa đêm, Hamish thức dậy đi nhà tắm. Khi anh ta bước ra khỏi giường, anh ta để ý rằng người đàn bà này đã tháo chân gỗ ra, và đã để nó nghiêng dựa vào tường.

Hamish bị mê mải bởi điều đó, và khi cô gái đang ngủ, anh ta bắt đầu nghịch với dây chằng và dây căng của chân giả. Nhưng cuối cùng anh ta thấy rằng mình đã làm rời chân gỗ ra và không thể chắp nó lại được.

Anh ta đi ra khỏi phòng và dừng người đầu đi tiên bắt gặp, người này tình cờ là Paddy, rất say. "Ông có thể giúp tôi được không?" Hamish nói. "Tôi có một người đàn bà trong phòng với một chân rời ra, và tôi không thể gắn nó trở lại được."

"Chết tiệt!" Paddy đáp. "Điều đó chưa là gì cả. Tôi có một người đàn bà trong phòng với cả hai chân rời ra, và tôi thậm chí không thể tìm được cái cửa trời đánh!"

Bây giờ, Nivedano, cho tiếng trống đầu tiên và mọi người phát rồ.

(Tiếng trống)

(Nói lắp bắp)

(Tiếng trống)

Im lặng, nhắm mắt lại.

Không chuyển động... chỉ là tượng đá và để tâm thức bạn đi sâu vào bên trong, hệt như mũi tên đi vào... vào...vào.

Đây là một li của Phật.

Nếu bạn có thể giữ điều đó cả ngày chảy ngầm trong các hoạt động của bạn, không thành vấn đề điều bạn làm, bạn vẫn còn là vị phật.

Và là phật là giầu có duy nhất có đó, và là cuộc sống duy nhất có đó.

Chỉ trong im lặng này hoa đã nở ra, bài ca đã nảy sinh, thơ ca không lời, và điệu vũ không chuyển động.

Đây là điều bí ẩn tối thượng của bạn và của toàn thể sự tồn tại.

Để làm cho nó sâu hơn...

Nivedano ...

(Tiếng trống)

Và mọi người chết.

Thảnh thơi sâu sắc thế, dường như bạn chết, để cho chỉ tâm thức bên trong trở thành trung tâm được kết tinh, được tập trung.

Đây là nó.

Không bạn không tôi, nhưng đơn giản là tính hiện hữu của sự tồn tại, bầu trời vô biên của thế giới bên trong của bạn.

Bạn có thể giang đôi cánh và bay trong thế giới nên trong mà không có bất kì lệ thuộc nào, không có bất kì trọng lượng nào.

Điều này đã được chư phật và người đã nhận ra gọi là tự do duy nhất.

Điều vĩ đại là phúc lạc này, tính như thế này, sống trong chết này, an bình bên ngoài tâm trí này, điệu vũ này chính kinh nghiêm linh thiêng duy nhất trên thế gian.

Đáng thương là những người đã không bao giờ đi vào trong.

Nivedano ...

(Tiếng trống)

Quay lại.

Không như bạn đã đi vào, quay lại sống động, tươi tắn, quay lại như chư phật.

Ít nhất ngồi trong vài khoảnh khắc.

Vài li tới phật bên trong bạn, và họ sẽ bắt đầu trưởng thành.

Họ giống như hạt mầm. Bạn là đất.

Bạn có thể trở thành vườn.

Được chứ, Maneesha?

Vâng, thưa Osho.

Chúng ta có thể mở hội mọi chư phật không?

Vâng!

Xem tiếp Chương 12 – Quay về Mục lục