Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 2 Chương 28. Thiền: Dỡ bỏ kìm nén

Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 2 Chương 28. Thiền: Dỡ bỏ kìm nén

Price:

Read more

Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 2 - Osho
Sách về các Bí mật: Bình luận mới
Chương 28. Thiền: Dỡ bỏ kìm nén


Câu hỏi thứ nhất:
Kìm nén đã trở thành phản ứng tự động trong thân thể và tâm trí chúng tôi, điều chúng tôi thậm chí không nhận ra hay không muốn thay đổi thêm nữa. Làm sao chúng tôi có thể học biết giữa hình ảnh giả và con người thực trong bản thân chúng tôi?
Nhiều điều phải được hiểu. Một: mọi bộ mặt của bạn đều là giả; bạn không có mặt thực nào. Đó là lí do tại sao câu hỏi này nảy sinh về cái nào là giả và cái nào là thực. Nếu bạn có cái thực, bạn biết. Thế thì câu hỏi này không bao giờ nảy sinh. Mọi mặt đều là không thực, là giả, cho nên bạn không có bất kì so sánh nào để thực hiện. Bạn không biết cái thực - đó là khó khăn. Bạn đã không thấy cái thực, và cái thực không được thấy một cách tự nhiên; nhiều nỗ lực được cần để tìm ra nó.
Trong Thiền họ nói rằng cái thực là mặt nguyên bản - mặt bạn có trước việc sinh của bạn và mặt bạn sẽ có sau cái chết của bạn. Điều đó nghĩa là mọi bộ mặt trong cuộc sống, cái gọi là cuộc sống, đều là giả. Làm sao tìm ra mặt thực là cái gì? Bạn sẽ phải đi ngược lại trước việc sinh của bạn. Đó là cách duy nhất để tìm ra mặt thực, vì khoảnh khắc bạn được sinh ra bạn đã bắt đầu là giả. Bạn đã bắt đầu là giả vì là giả thì có lợi cho bạn.
Đứa trẻ được sinh ra, và nó đã bắt đầu là chính khách. Khoảnh khắc nó có quan hệ với thế giới, với bố mẹ, với gia đình, nó ở trong chính trị. Bây giờ nó phải chăm nom về các bộ mặt của nó. Nó sẽ mỉm cười như việc hối lộ. Nó sẽ cố tìm ra nó phải cư xử theo cách nào để cho nó được chấp nhận nhiều hơn, được yêu nhiều hơn, được đánh giá cao nhiều hơn. Và sớm hay muộn đứa trẻ sẽ tìm ra cái gì bị bố mẹ, bị gia đình kết án, và nó sẽ bắt đầu kìm nén điều đó. Thế thì cái giả đã bắt đầu đi vào.
Cho nên mọi bộ mặt bạn đang có đều là giả. Đừng cố tìm ra mặt thực trong các mặt hiện tại của bạn. Chúng toàn là giả, giả tương tự nhau. Chúng là hữu dụng - đó là lí do tại sao chúng đã được chấp nhận - tiện dụng, nhưng không thực. Và lừa dối sâu nhất là ở chỗ bất kì khi nào bạn trở nên nhận biết rằng mặt của bạn là giả, bạn sẽ tạo ra mặt khác mà bạn nghĩ là mặt thực.
Chẳng hạn, một người sống cuộc sống bình thường, trong một thế giới bình thường, với công việc, gia đình, đi tới nhận ra toàn thể cái giả của mình, toàn thể cái không đích thực của cuộc đời mình, cho nên người đó từ bỏ nó. Người đó trở thành một sannyasin và bỏ thế giới, và người đó có thể nghĩ rằng bây giờ mặt là thực. Nó lại là mặt giả. Nó đã từng được chấp nhận như phản ứng với các mặt khác, và với phản ứng bạn không bao giờ có thể có được cái thực. Bằng việc phản ứng với mặt giả bạn sẽ tạo ra mặt giả khác. Cho nên cái gì cần được làm?
Cái thực không phải là cái gì đó phải được đạt tới. Cái giả là thành tựu của bạn. Cái thực không phải là cái gì đó để được đạt tới, nó không phải là cái gì đó để được trau dồi. Nó là cái gì đó để được khám phá! Nó đã có đó rồi. Bạn không cần cố đạt tới nó, vì bất kì nỗ lực nào đều sẽ chỉ dẫn tới mặt giả khác nào đó. Với mặt giả nỗ lực là được cần; nó phải được trau dồi. Với mặt thực bạn không phải làm bất kì cái gì, nó đã có đó rồi. Nếu bạn đơn giản bỏ việc bám vào mặt giả, cái giả sẽ rơi rụng đi và cái là thực sẽ còn lại. Khi bạn không có gì để bỏ, và chỉ cái không thể bị bỏ mới có đó, bạn sẽ đi tới nhận ra cái gì là thực.
Thiền là cách bỏ các mặt giả. Đó là lí do tại sao có nhiều nhấn mạnh thế vào việc là vô ý nghĩ - vì không có ý nghĩ bạn không thể tạo ra được mặt giả. Trong trạng thái vô ý nghĩ của nhận biết, bạn sẽ là thực - vì về căn bản chính ý nghĩ tạo ra mặt giả và mặt nạ. Khi không có ý nghĩ không thể có mặt được. Bạn sẽ là vô mặt, hay có mặt thực - và cả hai ngụ ý cùng điều.
Cho nên nhận biết về quá trình ý nghĩ của bạn đi. Đừng tranh đấu với nó, đừng kìm nén nó. Đơn giản có nhận biết: ý nghĩ có đó hệt như mây trên trời, và bạn đang nhìn vào chúng mà không có bất kì định kiến nào, dù là ủng hộ hay chống đối. Nếu bạn chống đối, bạn sẽ tranh đấu - và chính tranh đấu đó sẽ tạo ra quá trình ý nghĩ mới. Nếu bạn ủng hộ chúng, bạn sẽ quên mất bản thân bạn và bạn sẽ nổi trong dòng chảy của quá trình ý nghĩ. Bạn sẽ không có đó như một nhân chứng ý thức. Nếu bạn ủng hộ, bạn sẽ ở trong quá trình này. Nếu bạn chống đối, bạn sẽ tạo ra quá trình khác trong phản ứng.
Cho nên đừng ủng hộ và đừng chống đối. Cho phép các ý nghĩ di chuyển, để chúng đi bất kì chỗ nào chúng đi, ở trong buông bỏ sâu, và đơn giản chứng kiến. Bất kì cái gì đi qua, chứng kiến. Không phán xét; không nói, "Cái này tốt, cái này xấu." Nếu ý nghĩ về điều thiêng liêng tới, không nói, "Hay!" Khoảnh khắc bạn nói điều này bạn bị đồng nhất với nó, và bạn đang hợp tác với quá trình ý nghĩ này. Bạn đang giúp nó, bạn đang trao năng lượng cho nó, bạn đang nuôi dưỡng nó. Và nếu bạn đang nuôi dưỡng nó, nó không bao giờ có thể bị rơi rụng đi.
Hay nếu có một ý nghĩ, ý nghĩ dục, đừng nói, "Điều này là xấu; điều này là tội lỗi." Vì khi bạn nói, "Điều này là tội lỗi," bạn đã tạo ra chuỗi ý nghĩ khác. Dục là ý nghĩ, tội lỗi là ý nghĩ, Thượng đế là ý nghĩ. Không ủng hộ không chống đối. Đơn giản nhìn với con mắt không định kiến, chỉ quan sát một cách dửng dưng.
Điều này sẽ mất thời gian. Vì tâm trí bạn bận rộn thế với những khái niệm, điều đó là rất khó. Khoảnh khắc chúng ta thấy cái gì đó chúng ta đã phán xét nó. Chúng ta không đợi; thậm chí không có kẽ hở một khoảnh khắc. Bạn nhìn thấy đoá hoa, và bạn đã nói, "Nó đẹp." Trong chính việc nhìn diễn giải bước vào.
Bạn sẽ phải thường xuyên nhận biết để bỏ thói quen máy móc này về phán xét đi. Bạn thấy một bộ mặt và bạn đã phán xét - xấu, tốt, tệ, hay bất kì cái gì khác. Phán xét này đã trở nên được bắt rễ sâu tới mức chúng ta không thể thấy được bất kì cái gì một cách đơn giản. Tâm trí đi vào ngay lập tức. Nó trở thành diễn giải; nó không là cái nhìn đơn giản. Đừng diễn giải. Đơn giản thấy.
Ngồi xuống trong tư thế thảnh thơi hay nằm ra. Nhắm mắt lại và cho phép các ý nghĩ của bạn di chuyển. Nếu bạn nói, "Xấu!" nếu bạn kết án, thế thì bạn bắt đầu kìm nén chúng. Thế thì bạn không cho phép chúng di chuyển một cách độc lập. Đó là lí do tại sao có nhu cầu mơ nhiều thế, vì bất kì cái gì bạn đang kìm nén trong ngày bạn sẽ phải xả ra trong đêm. Cái bị kìm nén liên tục áp đặt việc diễn đạt nó, nó cần việc diễn đạt. Cho nên bất kì cái gì bạn kìm nén, bạn mơ. Giấc mơ có tính tẩy rửa.
Bây giờ nghiên cứu ngủ hiện đại nói rằng bạn có thể thiếu ngủ và không tạo ra tác hại nhiều mấy, nhưng bạn không thể thiếu mơ. Ý tưởng cũ là ngủ rất cần thiết đã bị thấy là sai. Thay vì ngủ, mơ là rất cần thiết, và ngủ là cần thiết chỉ bởi vì bạn không thể mơ mà không có ngủ.
Các nhà nghiên cứu đã phát triển các kĩ thuật mà với chúng bây giờ có thể phán xét được từ bên ngoài liệu bạn đang mơ hay liệu bạn đơn giản ngủ. Nếu bạn đơn giản ngủ, họ sẽ quấy rối giấc ngủ - cả đêm dài. Khi bạn đang mơ họ sẽ cho phép điều đó, khi bạn không mơ họ sẽ quấy rối giấc ngủ, và không khết quả xấu nào xuất hiện từ việc đó.
Nhưng nếu họ phải quấy rối bạn khi bạn đang mơ và cho phép bạn ngủ khi bạn không mơ, trong vòng ba ngày bạn sẽ bắt đầu cảm thấy choáng váng, và trong vòng bẩy ngày bạn sẽ cảm thấy không thoải mái sâu. Thân thể và tâm trí bạn cả hai sẽ cảm thấy ốm. Trong vòng ba tuần bạn sẽ cảm thấy một kiểu mất trí nào đó. Cái gì xảy ra? Chính vì mơ là tẩy rửa. Nếu bạn liên tục kìm nén trong ngày và nếu kìm nén không được phép diễn đạt, chúng sẽ tích luỹ trong bạn, và tích luỹ các kìm nén đó là mất trí.
Trong thiền bạn không kìm nén bất kì ý nghĩ nào. Nhưng điều đó là khó vì toàn thể tâm trí bạn bao gồm những phán xét, lí thuyết, `chủ nghĩa,' học thuyết, niềm tin. Cho nên người bị ám ảnh rất sâu với bất kì ý tưởng nào, triết lí hay tôn giáo, không thể thực sự đi vào thiền được. Nó là khó vì ám ảnh của người đó sẽ trở thành rào chắn. Cho nên nếu bạn là người Ki tô giáo hay người Hindu hay người Jain, sẽ khó cho bạn đi vào thiền vì triết lí của bạn cho bạn các phán xét. Cái này là tốt và cái kia là không tốt, cái này phải bị kìm nén, cái này không được phép.
Mọi triết lí đều có tính kìm nén và mọi tôn giáo, mọi ý thức hệ, đều có tính kìm nén, vì họ cho bạn các diễn giải. Họ không cho phép bạn thấy cuộc sống như nó vậy. Họ áp đặt diễn giải lên nó.
Người muốn đi sâu vào trong thiền phải nhận biết về cái vô nghĩa này của ý thức hệ. Chỉ là người đơn thuần mà không có bất kì triết lí nào, không có thái độ nào hướng tới cuộc sống. Chỉ là người tìm kiếm - người trong cuộc truy hỏi, trong truy hỏi sâu sắc để biết sống là gì. Không áp đặt bất kì ý thức hệ nào lên trên nó. Thế thì đi vào thiền sẽ là rất dễ dàng.
Vì điều này, thiền nhân vĩ đại nhất mà thế giới đã từng biết tới, Phật Gautam, nhấn mạnh rằng không ý thức hệ nào được cần, không triết lí nào được cần, không khái niệm nào về sống được cần. Liệu Thượng đế có hay không là vô nghĩa, không liên quan. Liệu moksha, giải thoát, có tồn tại hay không là vô nghĩa. Liệu linh hồn của bạn có là bất tử hay không là vô nghĩa.
Phật chống lại triết lí nhiều thế không phải vì ông ấy chống lại triết lí, nhưng vì chống lại triết lí có thể trở thành nền tảng cơ sở cho thiền nhân nhảy vào trong cái không biết. Triết lí ngụ ý biết cái gì đó về cái không được biết mà không biết nó. Nó chỉ là định kiến, giả thuyết, các ý thức hệ do con người dựng lên.
Điều này cần được nhớ như sự kiện rất nền tảng: không phán xét, để tâm trí tuôn chảy dễ dàng. Như sông chảy, để tâm trí chảy dễ dàng; chỉ ngồi trên bờ sông quan sát. Và việc quan sát này phải là thuần khiết - không có bất kì diễn giải nào. Sớm hay muộn, khi nước đã chảy đi, khi các ý tưởng bị kìm nén đã chuyển đi, bạn sẽ tìm ra kẽ hở tới. Ý nghĩ sẽ đi, và ý nghĩ khác sẽ không tới, và sẽ có kẽ hở - khoảng hở. Trong khoảng hở đó, hư không xảy ra. Trong khoảnh hở đó bạn sẽ có thoáng nhìn đầu tiên về mặt thật của bạn, về mặt nguyên bản.
Khi không có ý nghĩ, không có xã hội. Khi không có ý nghĩ, không có người khác. Khi không có người khác, không xã hội, bạn không cần có bất kì mặt nào. Vô ý nghĩ là vô mặt. Trong khoảng hở đó, khi ý nghĩ này đã qua và ý nghĩ khác chưa xuất hiện, trong khoảng hở đó, lần đầu tiên bạn sẽ biết trong thực tại mặt của bạn là gì - mặt bạn đã có khi bạn chưa được sinh ra và mặt bạn sẽ có khi bạn chết.
Mọi mặt trong cuộc sống đều là giả. Và một khi bạn biết mặt thật, một khi bạn cảm thấy bản tính bên trong này mà các Phật tử gọi là swabhava phật - bản tính của phật bên trong - khi bạn đi tới cảm thấy bản tính bên trong này cho dù một lần, ngay cả với một cái thoáng nhìn, bạn sẽ là người khác, vì bây giờ bạn sẽ thường xuyên biết cái gì là giả và cái gì là thực. Thế thì bạn sẽ có tiêu chí. Thế thì bạn có thể so sánh, và sẽ không có nhu cầu hỏi cái gì là thực và cái gì là không thực. Câu hỏi chỉ tới vì bạn không biết cái gì là thực, và bất kì cái gì bạn biết đều toàn là không thực.
Chỉ qua thiền bạn sẽ có khả năng học cái gì là hình ảnh giả và cái gì là mặt thực, đích thực. Tất nhiên, tâm trí là tự động, và bất kì cái gì bạn đã làm đều đã trở thành máy móc. Khó đập vỡ tính máy móc này.
Điều đầu tiên cần được hiểu: tính máy móc là sự cần thiết của cuộc sống - và thân thể bạn có cơ chế bên trong. Colin Wilson đã gọi nó là robot bên trong, bạn có con robot bên trong bạn. Một khi được huấn luyện, một khi bạn được huấn luyện về bất kì cái gì, huấn luyện đó được truyền cho con robot này. Bạn có thể gọi nó là kí ức, bạn có thể gọi nó là tâm trí, - bất kì cái gì - nhưng từ robot là tốt vì nó tuyệt đối là máy móc, tự động. Nó vận hành theo cách riêng của nó.
Bạn học lái xe. Khi bạn đang học, bạn sẽ phải nhận biết, tỉnh táo. Nguy hiểm có đó. Bạn không biết cách lái xe và bất kì cái gì cũng có thể xảy ra, cho nên bạn sẽ phải tỉnh táo. Đó là lí do tại sao việc học cực nhọc thế, người ta phải tỉnh táo thường xuyên. Khi bạn đã học xong việc lái xe, việc lái xe đã được trao cho phần robot của tâm trí bạn. Bây giờ bạn có thể liên tục hút thuốc, hát, nghe radio hay nói chuyện với bạn, hay thậm chí yêu bạn gái của bạn. Bạn có thể liên tục làm bất kì cái gì và phần robot của con người bạn sẽ lái xe.
Bạn sẽ không được cần tới; bạn được giảm nhẹ gánh nặng. Con robot sẽ làm mọi thứ. Bạn thậm chí sẽ không phải nhớ rẽ ở đâu; bạn không cần nhớ. Con robot sẽ biết chỗ rẽ, chỗ dừng, chỗ không dừng, phải làm gì và không làm gì. Bạn không được cần tới; bạn được giảm nhẹ việc này. Robot làm mọi thứ.
Nếu cái gì đó rất bất thần xảy ra, tai nạn nào đó hay cái gì đó mà robot không thể xử trí được vì nó không được huấn luyện trong việc đó, chỉ thế thì bạn sẽ được cần tới. Đột nhiên sẽ có cái giật mình trong thân thể bạn. Robot sẽ bị thay thế và bạn sẽ thế chỗ của nó. Bạn có thể cảm thấy cái giật mình đó. Khi đột nhiên bạn cảm thấy rằng tai nạn sắp xảy ra, có giật mình bên trong. Robot chuyển đi mất; nó nhường chỗ cho bạn. Bây giờ bạn lái xe. Nhưng khi tai nạn được tránh khỏi, lần nữa robot sẽ tiếp quản. Bạn sẽ thảnh thơi và robot sẽ lái xe.
Và điều này là cần thiết cho cuộc sống vì có nhiều thứ thế phải làm - nhiều thứ thế! Và nếu không có robot làm chúng, bạn sẽ không có năng lực làm chúng chút nào. Cho nên robot được cần, nó là sự cần thiết.
Tôi không chống lại robot. Đi và trao cho robot bất kì cái gì bạn học, nhưng vẫn còn là người chủ. Không cho phép robot trở thành người chủ. Đây là vấn đề: robot sẽ cố là người chủ, vì robot là hiệu quả hơn bạn. Sớm hay muộn robot sẽ nói với bạn, "Về hưu hoàn toàn đi. Ông không được cần. Tôi có thể làm mọi thứ hiệu quả hơn."
Vẫn còn là người chủ. Cái gì có thể được làm để cho bạn vẫn còn là người chủ của robot? Chỉ một điều là có thể, và đó là: đôi khi, không có nguy hiểm nào, nắm lấy dây cương trong tay bạn. Bảo robot thảnh thơi, đi vào chỗ ngồi, và lái xe - không có nguy hiểm nào, vì trong nguy hiểm nó lại tự động, giật mình, thay thế robot bằng bạn là tự động.
Bạn đang lái xe: đột nhiên, không có bất kì sự cần thiết nào, bảo robot thảnh thơi. Bạn vào chỗ ngồi và lái xe. Bạn đang bước đi: đột nhiên nhớ và bảo thân thể rằng "Bây giờ mình sẽ bước đi một cách có ý thức. Robot không được phép.
Mình là người chủ và mình sẽ di chuyển thân thể một cách có ý thức." Bạn đang nghe tôi: đó là phần robot đang nghe tôi. Đột nhiên cho cái giật mình với nó; không cho phép tâm trí bước vào. Nghe tôi trực tiếp, một cách có ý thức.
Tôi ngụ ý gì khi tôi nói nghe một cách có ý thức? Khi bạn đang nghe một cách vô ý thức, bạn chỉ được hội tụ vào tôi và bạn đã quên bản thân bạn hoàn toàn. Tôi tồn tại, người nói tồn tại, nhưng người nghe là vô ý thức. Bạn không nhận biết về bản thân bạn là người nghe. Khi tôi nói cầm dây cương trong tay bạn, tôi ngụ ý nhận biết về hai điểm: người nói và người nghe. Và nếu bạn nhận biết về hai điểm này, người nói và người nghe, bạn đã trở thành người thứ ba - nhân chứng.
Việc chứng kiến này sẽ giúp bạn vẫn còn là người chủ. Và nếu bạn là người chủ, robot của bạn không thể quấy rối cuộc sống của bạn. Nó đang quấy rối cuộc sống của bạn. Toàn bộ cuộc sống của bạn đã trở thành đống lộn xộn vì con robot này. Nó giúp đỡ, nó hiệu quả, nhưng nó liên tục lấy mọi thứ từ bạn - ngay cả những thứ không đáng được trao cho nó.
Bạn đã rơi vào yêu: điều đó là đẹp lúc ban đầu vì nó chưa được trao cho robot. Bạn đang học. Bạn sống động, nhận biết, tỉnh táo, và yêu có cái đẹp. Nhưng sớm hay muộn robot sẽ tiếp quản điều đó. Bạn sẽ trở thành chồng hay vợ, và bạn sẽ trao trách nhiệm cho robot.
Thế rồi bạn sẽ nói với vợ bạn, "Anh yêu em," nhưng bạn sẽ không nói điều đó. Robot sẽ nói điều đó, máy quay đĩa. Thế thì đó là thứ được ghi lại. Bạn chỉ chơi nó lặp đi lặp lại, và vợ bạn sẽ hiểu nó - vì bất kì khi nào robot của bạn nói, "Anh yêu em," nó chẳng ngụ ý cái gì. Và khi vợ bạn nói, "Em yêu anh," bạn nữa sẽ biết nó chẳng là gì cả, vì một câu được máy quay đĩa cho chỉ tạo ra tiếng ồn. Nó không tạo ra nghĩa nào; không có nghĩa trong nó.
Thế thì bạn sẽ muốn làm mọi thứ, vậy mà bạn không làm nó. Thế thì yêu trở thành gánh nặng và người ta thậm chí muốn trốn khỏi yêu. Mọi tình cảm của bạn, mọi mối quan hệ của bạn bây giờ được chỉ đạo bởi robot. Đó là lí do tại sao đôi khi bạn nhấn mạnh không làm điều nào đó, nhưng robot khăng khăng rằng bạn làm nó vì robot được huấn luyện để làm nó. Và bạn bao giờ cũng thua và robot bao giờ cũng thành công.
Bạn nói, "Mình sẽ không giận lần nữa," nhưng lời nói của bạn là vô nghĩa vì robot được huấn luyện. Và việc huấn luyện đã là lâu dài, cho nên chỉ một câu trong tâm trí rằng "Mình sẽ không giận lần nữa," sẽ không có bất kì tác dụng nào. Robot này đã được huấn luyện lâu rồi. Cho nên lần sau khi ai đó xúc phạm bạn, quyết định của bạn không giận sẽ chẳng giúp ích gì. Robot sẽ nhận trách nhiệm ngay lập tức và robot sẽ làm bất kì cái gì nó được huấn luyện để làm. Và thế rồi đến cuối, khi robot đã làm nó, bạn sẽ hối hận.
Nhưng khó khăn, khó khăn sâu sắc là điều này, rằng ngay cả việc hối hận này cũng được làm bởi robot, vì bạn bao giờ cũng làm điều đó - sau giận bạn đã hối hận. Robot đã học thủ đoạn đó nữa; nó sẽ hối hận, và bạn lại sẽ làm cùng điều.
Đó là lí do tại sao nhiều lần bạn cảm thấy rằng bạn đã làm cái gì đó, đã nói cái gì đó, đã cư xử theo cách nào đó, mặc cho bản thân bạn. Cách diễn đạt này, ‘mặc cho bản thân bạn’ ngụ ý gì? Nó ngụ ý rằng có cái ngã khác bên trong bạn mà có thể hành động, mà có thể làm cái gì đó mặc bạn. Ai là cái ngã đó? Robot đấy!
Phải làm gì? Đừng lấy lời nguyện rằng "Mình sẽ không giận lần nữa." Chúng là tự chuốc lấy thất bại; chúng sẽ không dẫn bạn tới đâu cả. Thay vì thế, ngược lại, bất kì cái gì bạn đang làm, làm nó một cách có ý thức đi. Nhận trách nhiệm từ robot - với bất kì điều bình thường nào. Khi ăn, ăn một cách có ý thức. Không ăn một cách máy móc, như bạn đã từng làm mọi ngày. Khi hút thuốc, hút một cách có ý thức. Không cho phép tay bạn đưa vào bao thuốc một cách vô ý thức, không đem điếu thuốc ra một cách vô ý thức. Có ý thức, tỉnh táo - và có khác biệt.
Tôi có thể giơ tay lên một cách máy móc, chỉ không có nhận biết nào; tôi có thể giơ tay lên với đầy nhận biết chảy trong tay tôi. Thử điều đó đi! Bạn sẽ cảm thấy khác biệt. Khi bạn nhận biết, tay bạn sẽ được giơ lên rất chậm rãi, rất im lặng, và bạn sẽ cảm thấy rằng tay được rót đầy với nhận biết. Và khi tay được rót đầy với nhận biết, tâm trí bạn sẽ vô ý nghĩ, vì toàn thể nhận biết sẽ chuyển vào tay. Bây giờ không năng lượng nào còn lại cho suy nghĩ.
Khi bạn giơ tay lên một cách tự động, máy móc, bạn liên tục nghĩ và tay bạn liên tục di chuyển. Ai đang di chuyển tay đó? Robot của bạn. Tự bản thân bạn di chuyển nó đi! Làm điều đó ban ngày vào bất kì lúc nào, trong khi làm bất kì cái gì. Nhận trách nhiệm từ robot. Bạn sẽ sớm có khả năng có quyền làm chủ trên robot. Nhưng đừng thử điều đó trong những tình huống khó khăn - điều đó là tự tử. Chúng ta bao giờ cũng thử với những tình huống khó khăn, nhưng bởi vì khó khăn đó bạn không bao giờ thắng. Bắt đầu bằng những tình huống đơn giản, nơi mà cho dù bạn không hiệu quả thì cũng không sinh ra hại gì.
Chúng ta bao giờ cũng thử với những tình huống khó khăn. Chẳng hạn, một người nghĩ, "Mình sẽ không giận." Giận là tình huống rất khó khăn và robot sẽ không bỏ việc đó cho bạn. Và tốt hơn cả là robot nên làm điều đó vì nó biết nhiều hơn bạn. Bạn quyết định về dục - không làm cái gì đó hay làm cái gì đó - nhưng bạn không thể đi theo nó suốt được. Robot sẽ tiếp quản. Tình huống này là rất phức tạp, và việc giải quyết hiệu quả hơn được cần nên bạn có thể cho nó quyền ngay bây giờ.
Chừng nào bạn chưa trở nên nhận biết hoàn hảo tới mức bạn có thể xử trí bất kì tình huống phức tạp nào mà không có sự giúp đỡ của robot, robot sẽ không cho phép bạn làm điều đó. Và đây là cơ chế phòng thủ rất cần thiết. Nếu mà khác đi, bạn chắc sẽ làm ra đống lộn xộn lớn của đời bạn - nếu bạn định liên tục lấy mọi thứ khỏi robot trong những tình huống khó khăn.
Thử đi! Bắt đầu với những thứ đơn giản như bước đi. Thử với điều này; không có hại gì. Bạn có thể nói với robot rằng "Sẽ không có hại gì đâu. Mình chỉ bước đi, lấy vài bước, và mình không đi bất kì đâu - chỉ bước đi thôi. Cho nên không cần bạn; mình có thể không hiệu quả."
Và thế rồi nhận biết và bước đi chậm rãi. Được rót đầy với nhận biết trong toàn thân bạn. Khi một chân chuyển đi, chuyển đi cùng với nó. Khi một chân rời khỏi đất, bỏ đất lại với nó. Khi chân kia chạm đất, chạm đất cùng nó. Nhận biết hoàn hảo. Không làm bất kì cái gì khác với tâm trí; chỉ quay toàn thể tâm trí vào nhận biết.
Điều đó sẽ là khó vì robot sẽ can thiệp liên tục. Mọi khoảnh khắc robot sẽ thử và sẽ nói, "Cậu đang làm gì đấy? Mình có thể làm tốt hơn cậu." Và nó có thể làm điều đó tốt hơn. Cho nên thử điều đó với những thứ không nghiêm trọng, với những thứ không phức tạp, thứ đơn giản thôi.
Phật đã nói cho đệ tử của ông ấy bước đi, ăn và ngủ với nhận biết. Nếu bạn có thể làm những điều đơn giản này, thế thì bạn cũng sẽ biết cách đi vào trong những thứ khó khăn với nhận biết. Thế thì bạn có thể thử.
Nhưng chúng ta bao giờ cũng thử với những thứ khó; thế thì chúng ta bị thất bại. Thế thì cảm giác thất bại cho bạn bi quan sâu sắc về bản thân bạn. Bạn bắt đầu nghĩ rằng bạn không thể làm được bất kì cái gì. Điều đó là rất giúp ích cho robot. Robot bao giờ cũng giúp bạn làm cái gì đó khi bạn gặp khó khăn vì thế thì bạn bị thất bại. Thế thì robot có thể nói với bạn, "Để điều đó cho tôi. Tôi bao giờ cũng có thể làm nó tốt hơn bạn có thể làm nó."
Bắt đầu với những thứ đơn giản thôi. Phật tử Thiền, các Thiền sư, đã từng nhiều lần thế tương truyền đã làm điều này. Khi Bosho được hỏi, "Thiền của thầy là gì? Sadhana, kỉ luật tâm linh của thầy là gì?" ông ấy nói, "Khi ta cảm thấy đói ta ăn và khi ta cảm thấy buồn ngủ ta đi ngủ. Có vậy thôi."
Người vừa hỏi nói, "Nhưng điều này tất cả chúng tôi đều làm mà. Cái gì đặc biệt về nó?" Bosho lặp lại điều đó lần nữa. Ông ấy nói, "Khi ta đói ‘ta’ ăn và khi ta cảm thấy buồn ngủ ‘ta’ ngủ." Và đó là khác biệt. Khi ông cảm thấy đói robot của ông ăn, khi ông cảm thấy buồn ngủ robot của ông ngủ. Bosho nói "ta", và đó là khác biệt.
Nếu bạn trở nên nhận biết hơn trong công việc hàng ngày của bạn, trong cuộc sống bình thường của bạn, nhận biết sẽ tăng trưởng. Và với nhận biết đó bạn sẽ không chỉ là một thứ máy móc. Lần đầu tiên bạn trở thành người - bây giờ bạn không là người. Và người có mặt và thứ máy móc có nhiều mặt nạ - không mặt.
Nếu bạn là người - sống động, tỉnh táo, nhận biết - bạn có thể có sự tồn tại đích thực. Nếu bạn chỉ là thiết bị máy móc, bạn không thể có sự tồn tại đích thực. Từng khoảnh khắc sẽ thay đổi bạn; từng tình huống sẽ thay đổi bạn. Bạn sẽ chỉ là thứ trôi nổi không có cốt lõi bên trong, không có hiện hữu bên trong. Nhận biết cho bạn sự hiện diện bên trong. Không có nó bạn cảm thấy rằng bạn hiện hữu, nhưng bạn không hiện hữu.
Ai đó đã hỏi Phật, "Tôi muốn phục vụ nhân loại. Xin nói cho tôi cách tôi có thể phục vụ." Phật nhìn rất sâu vào người này, xuyên thấu, với từ bi sâu sắc, và thế rồi ông ấy nói, "Nhưng ông ở đâu? Ai sẽ phục vụ nhân loại? Ông chưa hiện hữu. Trước hết hiện hữu đi, và khi ông hiện hữu, ông không cần hỏi ta. Khi ông hiện hữu, ông sẽ làm cái gì đó mà chỉ xảy ra cho ông mà là điều đáng làm."
Gurdjieff lưu ý rằng mọi người tới với khái niệm rằng mình hiện hữu, rằng mình đã hiện hữu. Ai đó tới Gurdjieff và hỏi, "Tôi rất không lành mạnh bên trong. Tâm trí tôi liên tục trong xung đột, trong mâu thuân, cho nên nói cho tôi xem tôi có thể làm gì để làm tan biến tâm trí này, để có an bình tâm trí, bình thản bên trong." Gurdjieff nói, "Đừng nghĩ về tâm trí, ông không thể làm gì được về nó đâu. Điều đầu tiên là hiện diện đã. Trước hết ông phải hiện hữu; thế rồi ông có thể làm cái gì đó. Ông không hiện hữu."
Cái gì được ngụ ý bởi điều này "Ông không hiện hữu?" Nó ngụ ý rằng bạn là robot, thứ máy móc, làm việc theo luật máy móc. Bắt đầu tỉnh táo đi. Gắn nhận biết với bất kì cái gì bạn đang làm - và bắt đầu với những thứ đơn giản.
Câu hỏi thứ hai:
Xin thầy giải thích nghĩa, việc chuẩn bị và quá trình của deeksha mật chú - khai tâm bằng mật chú. Và lí do gì mà tại sao các cá nhân phải giữ bí mật mật chú?
Trước hết cố hiểu khai tâm là gì, deeksha là gì. Nó là giao cảm sâu sắc, việc truyền năng lượng sâu sắc từ thầy sang đệ tử. Năng lượng bao giờ cũng chảy xuống. Mọi năng lượng đều chảy xuống, cũng giống như nước chảy xuống. Thầy - người đã đạt tới, người đã biết, người đã trở thành - là đỉnh năng lượng cao nhất có thể có, của năng lượng thuần khiết nhất... đỉnh Everest của năng lượng. Năng lượng này có thể chảy xuống bất kì người nào có tính cảm nhận, khiêm tốn, buông xuôi. Thái độ buông xuôi này - thái độ cảm nhận, khiêm tốn sâu sắc - sẽ được cần để nhận. Bằng không bản thân bạn là đỉnh; bạn không là thung lũng. Thế thì năng lượng không thể chảy xuống bạn được.
Bạn là một loại đỉnh khác, đỉnh của bản ngã - không của năng lượng, không của hiện hữu, không của phúc lạc, không của tâm thức. Bạn là sự cô đặc của bản ngã, của cái "Tôi đây." Bạn là đỉnh, và với đỉnh này không khai tâm nào là có thể được. Bản ngã là rào chắn vì bản ngã đóng bạn lại và bạn không thể buông xuôi.
Là đệ tử, để được khai tâm, người ta phải buông xuôi bản thân mình một cách toàn bộ. Và không có buông xuôi bộ phận. Buông xuôi ngụ ý toàn bộ. Bạn không thể nói, "Tôi buông xuôi một phần thôi" - điều đó không có nghĩa. Thế thì bạn vẫn có đó cùng bản ngã của bạn. Bản ngã phải bị buông xuôi, và khi bạn buông xuôi bản ngã, bạn trở thành cảm nhận, mở. Bạn trở thành tựa thung lũng, và thế thì đỉnh có thể chảy xuống bạn. Và tôi không nói một cách biểu tượng đâu, nó thực tại là vậy.
Bạn đã bao giờ trong yêu chưa? Thế thì bạn có thể cảm thấy rằng yêu thực tại tuôn chảy giữa hai thân thể, nó là luồng chảy thực tại. Năng lượng được truyền, được chuyển, được nhận, được cho. Nhưng yêu là trên cùng mức độ. Cả hai bạn có thể vẫn còn trên đỉnh của bản ngã, và dầu vậy yêu có thể hiện hữu.
Nhưng với thầy bạn không ở cùng mức. Và nếu bạn cố ở cùng mức, khai tâm trở thành không thể được. Yêu là có thể, nhưng khai tâm trở thành không thể được. Khai tâm là có thể chỉ khi bạn ở trên mức thấp hơn - chỉ khiêm tốn, buông xuôi, mở để đón nhận - khi đệ tử là nữ tính, giống bụng mẹ, thụ động, có khả năng nhận. Thầy là nhân tố nam tính trong khai tâm.
Bí mật này của khai tâm bây giờ hoàn toàn bị mất vì chúng ta càng được giáo dục, càng văn minh, càng văn hoá, thế thì chúng ta càng trở nên bản ngã hơn. Và bây giờ, buông xuôi đã trở thành rất, rất không thể được. Nó bao giờ cũng là khó khăn, nhưng bây giờ nó là không thể được.
Khai tâm là việc truyền năng lượng bên trong, năng lượng thực tại, và thầy có thể đi vào trong bạn và có thể biến đổi bạn nếu bạn sẵn sàng và tiếp nhận. Nhưng thế thì tin cậy sâu sắc được cần - tin cậy nhiều hơn là được cần trong yêu - vì bạn không biết cái gì sẽ xảy ra. Bạn hoàn toàn trong bóng tối.
Chỉ thầy mới biết cái gì sắp xảy ra và thầy đang làm gì. Thầy biết; bạn không thể biết được. Và có những điều không thể được nói ra về điều sắp xảy ra vì với tâm trí con người có nhiều vấn đề. Một vấn đề là thế này: rằng nếu cái gì đó được nói trước khi nó xảy ra, điều đó sẽ thay đổi việc xảy ra. Nó không thể được nói.
Cho nên có nhiều thứ mà thầy không thể nói cho bạn. Thầy có thể làm chúng cho bạn, nhưng thầy không thể nói chúng cho bạn. Việc làm đó là khai tâm. Thầy thực tại di chuyển trong bạn - trong thân thể bạn, trong tâm trí bạn. Thầy dọn sạch bạn, thay đổi bạn. Điều duy nhất được yêu cầu là sự tin cậy toàn bộ của bạn, vì không có điều đó không có việc mở và thầy không thể đi vào bạn: các cánh cửa của bạn bị đóng lại.
Bạn bao giờ cũng phòng thủ bản thân bạn. Cuộc sống là cuộc vật lộn - vật lộn để sống còn, để tồn tại. Vật lộn này cho bạn việc đóng lại. Bạn bị đóng, sợ hãi; bạn sợ là mong manh. Ai đó có thể vào, ai đó có thể làm cái gì đó bên trong bạn. Cho nên bạn co bản thân bạn lại, bạn vẫn còn đóng - chỉ ẩn kín đằng sau, thường xuyên phòng thủ.
Trong khai tâm bạn phải làm lỏng sự phòng thủ này; áo giáp phòng thủ này phải bị ném đi. Bạn trở thành mong manh, và thế thì thầy có thể đi vào bạn.
Chẳng hạn, cũng giống như hành động yêu sâu sắc. Bạn có thể cưỡng bức người đàn bà, nhưng bạn không thể cưỡng bức đệ tử. Bạn có thể cưỡng bức đàn bà vì đó là cưỡng bức thân thể, và thân thể có thể bị cưỡng bức và đi vào mà không có sự đồng ý nào. Không có ý muốn của người đàn bà bạn có thể cưỡng bức. Nó là thứ ép buộc. Thân thể là vật chất; mọi thứ có thể bị ép buộc lên nó.
Cái gì đó giống điều này xảy ra trong khai tâm. Thầy đi vào linh hồn của bạn, không đi vào thân thể bạn. Chừng nào bạn chưa sẵn sàng và đón nhận, việc đi vào là không thể được. Đệ tử không thể bị cưỡng bức vì đó không phải là vấn đề thân thể. Đó là vấn đề của linh hồn, và bạn không thể ép buộc việc đi vào trong linh hồn. Không bạo hành nào là có thể với nó.
Cho nên khi đệ tử sẵn sàng và mở, cũng giống như đàn bà yêu, mời và đón nhận, sẵn sàng, trong buông bỏ sâu sắc, chỉ thế thì thầy mới có thể đi vào và làm việc. Và nhiều thế kỉ làm việc có thể được làm trong vài khoảnh khắc. Bạn có thể không có khả năng làm trong nhiều kiếp những điều nào đó mà có thể được làm trong một khoảnh khắc. Nhưng thế thì bạn phải mong manh, tin cậy toàn bộ. Bạn không biết cái gì sắp xảy ra và cái gì thầy sẽ làm bên trong bạn.
Đàn bà sợ vì hành động dục là cuộc hành trình vào cái không biết cho cô ấy. Chừng nào cô ấy chưa yêu người đàn ông, chừng nào cô ấy chưa sẵn sàng chịu khổ, để mang gánh nặng về đứa con, để mang đứa bé trong chín tháng và thế rồi làm cam kết sống với nó, chừng nào cô ấy còn chưa ở sâu trong yêu, cô ấy sẽ không cho phép người đàn ông đi vào thân thể cô ấy - vì nó không đơn giản chỉ là thân thể cô ấy, nó là toàn thể cuộc sống của cô ấy. Khi cô ấy ở trong yêu sâu sắc, thế thì cô ấy sẵn sàng chịu khổ, hi sinh. Và hi sinh và khổ trong yêu sâu sắc là phúc lạc.
Nhưng vấn đề với đệ tử còn sâu hơn. Nó không phải là vấn đề chỉ với việc sinh vật lí, ra đứa trẻ mới, nó là việc tái sinh của người đó. Bản thân người đó sẽ được tái sinh. Người đó sẽ chết theo nghĩa nào đó và người đó sẽ được sinh ra theo nghĩa khác nào đó. Và điều này là có thể nếu thầy đi vào người đó, nhưng thầy không thể ép buộc điều đó. Không ép buộc nào là có thể, đệ tử chỉ có thể mời điều đó.
Và đó là vấn đề - vấn đề rất lớn trong tính đệ tử tâm linh, vì đệ tử liên tục phòng thủ bản thân mình, liên tục tạo ra ngày càng nhiều áo giáp quanh mình. Người đó cư xử với thầy theo cùng cách người đó sẽ cư xử với bất kì người nào trên thế giới; cùng cơ chế phòng thủ liên tục làm việc. Và thế rồi thời gian bị phí hoài không cần thiết, năng lượng bị phí hoài, và khoảnh khắc này bị để trễ mà có thể xảy ra ngay bây giờ. Nhưng điều này là tự nhiên, và đôi khi thậm chí với những thầy lớn đệ tử đã bỏ lỡ cơ hội.
Ananda, một trong những đại đệ tử của Phật và là đệ tử gần gũi nhất, đã không thể đạt tới giải thoát trong khi Phật còn sống. Phật đã ở cùng Ananda trong bốn mươi năm, và Ananda đã không thể đạt tới được. Nhưng nhiều người tới sau Ananda đã đạt tới, và thế rồi điều đó đã trở thành vấn đề. Và Ananda đã một trong những người gần gũi nhất - thân cận nhất. Ông ấy đã ngủ trong cùng phòng với Phật, ông ấy đã đi cùng Phật trong bốn mươi năm liên tục. Ông ấy như cái bóng của Phật; ông ấy đã biết nhiều về Phật mà ngay cả Phật có thể đã không biết.
Nhưng ông ấy đã không thể đạt tới được; ông ấy vẫn còn như vậy. Và một điều rất bình thường là rào chắn duy nhất: ông ấy đã là anh họ của Phật. Điều này tạo ra bản ngã.
Phật chết... một hội đồng lớn gặp nhau để viết ra bất kì cái gì Phật đã nói. Nó phải được viết ra. Chẳng bao lâu những người đã sống với Phật sẽ không còn nữa, cho nên mọi thứ phải được ghi lại. Nhưng hội đồng này sẽ không cho phép Ananda, và chỉ ông ấy mới biết những kinh nghiệm lớn, những phát biểu của Phật, cuộc đời Phật, tiểu sử của Phật.
Điều này tấy cả đều được Ananda biết tới; không ai biết nhiều đến thế.
Nhưng hội đồng đã quyết định rằng Ananda không thể được phép vì ông ấy vẫn không chứng ngộ. Ông ấy có thể không ghi lại lời của Phật vì người vô minh không thể tin được. Người đó chắc sẽ không lừa dối, nhưng với người vô minh không cái gì là tin cậy được. Người đó có thể nghĩ rằng cái gì đó đã xảy ra, và người đó có thể kể lại nó một cách đích thực như người đó biết, nhưng người đó là người còn chưa thức tỉnh. Bất kì cái gì người đó thấy và nghe trong ngủ đều không thể được tin, cho nên chỉ những người sẽ ghi lại là người đã trở nên thức tỉnh - họ đã quyết định.
Ananda khóc ngay ngoài cửa. Cửa đóng, và ông ấy vẫn còn ở ngay ngoài cửa trong hai mươi bốn giờ, vừa than vừa khóc và kêu la. Nhưng họ không cho ông ấy vào. Trong hai mươi bốn giờ ông ấy đã khóc, khóc và thế rồi đột nhiên ông ấy trở nên nhận biết rào chắn đã là gì - tại sao ông ấy đã không có khả năng đạt tới trong khi Phật còn sống, rào chắn đã là gì.
Thế rồi ông ấy quay lại trong kí ức của mình. Cuộc sống bốn mươi năm cùng Phật! Ông ấy nhớ ngày đầu tiên khi ông ấy tới với Phật để khai tâm. Nhưng ông ấy đã có điều kiện, và đó là lí do tại sao ông ấy đã bỏ lỡ toàn thể việc khai tâm. Ông ấy đã không thể được khai tâm vì đã đưa ra điều kiện.
Ông ấy tới Phật và ông ấy nói, "Tôi đã tới để là đệ tử của chú. Một khi tôi trở thành đệ tử của chú, chú sẽ là thầy và tôi sẽ phải tuân theo bất kì điều gì chú nói, tôi sẽ phải vâng lời. Nhưng ngay bây giờ tôi là anh họ của chú, và tôi có thể ra lệnh cho chú và chú sẽ phải vâng lời. Chú không phải là thầy, tôi không phải là đệ tử. Một khi tôi được khai tâm, chú sẽ là thầy và tôi sẽ là đệ tử. Thế thì tôi sẽ không có khả năng nói bất kì cái gì, cho nên trước khi tôi trở thành đệ tử đây là ba điều kiện của tôi. Nói có với ba điều kiện này đi; thế rồi khai tâm cho tôi."
Những điều kiện này là không lớn, nhưng điều kiện là điều kiện và thế thì buông xuôi của bạn là không toàn bộ. Chúng là những điều kiện rất nhỏ, những điều kiện rất đáng yêu. Ông ấy nói, "Một, tôi bao giờ cũng sẽ ở bên chú. Chú không thể bảo tôi đi bất kì chỗ nào khác. Trong khi tôi còn sống tôi sẽ là cái bóng của chú; chú không thể ra lệnh cho tôi đi xa. Cho tôi lời hứa đi - vì về sau tôi sẽ chỉ là đệ tử, và nếu chú ra lệnh cho tôi đi xa tôi sẽ phải tuân theo. Đây sẽ là lời hứa được trao cho người anh họ - rằng tôi sẽ ở cùng chú. Chú không thể bảo tôi đi bất kì chỗ nào khác. Tôi sẽ chỉ là cái bóng của chú; tôi sẽ ngủ trong phòng chú ngủ.
"Thứ hai, bất kì khi nào tôi nói, `Gặp người này,' chú sẽ phải gặp người đó. Bất kì lí do nào của chú để không gặp, chú sẽ phải đồng ý gặp. Nếu tôi muốn rằng ai đó phải được nhận darshan từ chú - sự hiện diện tâm linh - chú sẽ phải cho điều đó.
"Và thứ ba, nếu tôi nói rằng người nào đó phải được khai tâm, chú không thể từ chối. Ban cho tôi ba điều kiện này đi. Hứa với tôi và thế rồi khai tâm cho tôi. Tôi sẽ không hỏi bất kì cái gì nữa vì thế thì tôi sẽ chỉ là đệ tử."
Khi ông ấy nhớ lại điều này, trong khi ông ấy khóc, than trước cửa phòng hội đồng, sau khi ông ấy trở lại trong kí ức của mình, ông ấy đột nhiên trở nên nhận biết rằng việc khai tâm đã không có đó vì ông ấy đã không có tính cảm nhận. Phật đã đồng ý. Phật nói, "Được!" và Phật đã tuân theo ba điều kiện này trong cả đời mình. Nhưng Ananda đã bỏ lỡ, người gần gũi nhất bỏ lỡ.
Và khoảnh khắc ông ấy nhận ra điều này ông ấy đã trở nên chứng ngộ. Điều mà đã không thể xảy ra cùng Phật đã xảy ra khi ông ấy không còn nữa: ông ấy đã buông xuôi.
Nếu có buông xuôi, ngay cả thầy vắng mặt cũng có thể giúp bạn. Nếu không có buông xuôi, ngay cả thầy sống đang hiện diện cũng không thể giúp được bạn. Cho nên trong khai tâm, trong bất kì khai tâm nào, buông xuôi là được cần tới.
Khai tâm mật chú nghĩa là khi bạn đã buông xuôi, thầy sẽ đi vào bạn - thân thể bạn, tâm trí bạn, tâm linh bạn. Thầy sẽ chuyển vào trong bạn để tìm âm thanh cho bạn, để cho bất kì khi nào bạn niệm âm thanh đó, bạn sẽ là người khác trong một chiều khác.
Mật chú không thể được trao chừng nào bạn chưa buông xuôi toàn bộ, vì việc cho mật chú ngụ ý thầy đã đi vào bạn và đã cảm thấy hài hoà sâu sắc, âm nhạc bên trong của sự hiện hữu của bạn. Và thế thì thầy cho âm thanh biểu tượng mà là hài hoà với âm nhạc bên trong của bạn. Khoảnh khắc bạn niệm âm thanh đó bạn đi vào thế giới của âm nhạc bên trong của bạn, sự hài hoà bên trong được đi vào.
Âm thanh đó chỉ là chìa khoá, và chìa khoá không thể được trao chừng nào ổ khoá chưa được biết tới. Cho nên tôi không thể trao cho bạn chìa khoá chừng nào tôi chưa biết ổ khoá của bạn, vì chìa khoá là có nghĩa chỉ khi nó có thể mở ổ khoá. Bất kì chìa khoá nào sẽ không có tác dụng, và mọi người đều là một ổ khoá đặc biệt - bạn cần chìa khoá đặc biệt. Đó là lí do tại sao mật chú được giữ bí mật.
Nếu bạn trao mật chú cho ai đó người đó có thể thực nghiệm với nó, nhưng chìa khoá đó sẽ không phù hợp với ổ khoá đó. Và đôi khi, khi bạn ấn bừa chìa khoá sai vào ổ khoá bạn có thể phá huỷ ổ khoá, bạn có thể làm rối tung ổ khoá. Bạn cũng có thể gây rối nó nhiều tới mức khi chìa khoá đúng được tìm ra nó có thể không có tác dụng. Đó là lí do tại sao mật chú được giữ tuyệt đối bí mật. Chúng không được nói cho bất kì người nào, đó là lời hứa bạn làm. Thầy trao cho bạn chìa khoá, nó là chìa khoá chỉ riêng cho bạn. Bạn không thể liên tục phân phát nó - với nhiều người điều đó chắc sẽ gây hại.
Bạn sẽ được phép trao chìa khoá chỉ khi ổ khoá của bạn được mở toàn bộ. Nhưng thế thì bạn sẽ không trao chìa khoá này cho bất kì người nào. Thế thì bạn sẽ trở nên có năng lực đi vào trong người khác. Thế thì bạn sẽ có khả năng cảm thấy ổ khoá và phát minh ra chìa khoá cho nó.
Chìa khoá bao giờ cũng được thầy phát minh ra. Nếu có cả đống chìa khoá, người không biết có thể nghĩ mọi chìa khoá đều như nhau. Có thể chỉ có khác biết rất nhỏ, khác biệt chi tiết, và thậm chí cùng một lời có thể được dùng khác nhau. Chẳng hạn, Aum. Lời này có ba âm - "A-U-M." Nếu nhấn mạnh được dồn vào "U", âm giữa, nó là một chìa khoá. Nếu nhấn mạnh được dồn vào "A", nó là chìa khoá khác. Nếu nhấn mạnh được dồn vào "M", nó lại là chìa khoá khác; nó sẽ mở các ổ khoá khác nhau. Đó là lí do tại sao có nhấn mạnh nhiều thế vào việc dùng đích xác mật chú khi nó được thầy trao cho.
Cho nên thầy trao mật chú vào tai bạn; thầy niệm nó đích xác như nó phải được được dùng. Thầy niệm nó vào tai bạn, và bạn phải trở nên tỉnh táo tới mức toàn thể tâm thức của bạn đi tới tai. Thầy niệm nó, và thế thì nó đi vào trong bạn. Bạn phải nhớ nó bây giờ - việc dùng đích xác của nó.
Đó là lí do tại sao các cá nhân phải giữ bí mật mật chú của họ; chúng phải không được làm thành công cộng. Chúng là nguy hiểm, và nếu bạn được khai tâm bạn biết nó. Nếu thầy đã thực sự trao cho bạn chìa khoá, bạn biết nó. Bạn trân trọng nó như bất kì cái gì; bạn không thể liên tục phân phát nó. Nó có thể có hại cho người khác và nó có thể có hại cho bạn nữa - vì nhiều lí do.
Thứ nhất, bạn đang nuốt lời hứa, và khoảnh khắc lời hứa bị nuốt liên hệ của bạn với thầy bị ngắt. Bạn sẽ không trong tiếp xúc với thầy lần nữa. Nếu lời hứa được giữ, có liên hệ thường xuyên.
Thứ hai, nếu bạn trao mật chú cho bất kì người nào và nói về nó, nó trồi lên bề mặt của tâm trí. Rễ sâu hơn bị phá huỷ, nó trở thành chuyện tầm phào.
Thứ ba, nếu bạn có thể giữ bí mật mọi thứ, bạn càng giữ nó bí mật, nó càng đi sâu hơn. Nó nhất định đi sâu hơn.
Chuyện kể về Marpa rằng khi ông ấy được thầy mình trao mật chú bí mật, lời hứa có đó rằng mật chú phải được giữ tuyệt đối bí mật. "Ông không nói về nó," ông ấy được bảo.
Thế rồi thầy của Marpa xuất hiện trong mơ của ông ấy và thầy nói, "Mật chú của ông là gì?" Ngay cả trong mơ Marpa vẫn giữ lời hứa của mình, ông ấy từ chối nói nó. Và chuyện kể rằng vì nỗi sợ rằng một ngày nào đó trong mơ thầy có thể tới hay phái ai đó tới, và ông ấy có thể ngủ say tới mức ông ấy sẽ phá vỡ bí mật này và lời hứa sẽ bị nuốt, ông ấy đã dừng ngủ hoàn toàn. Ông ấy sẽ không ngủ!
Ông ấy đã không ngủ trong bẩy hay tám ngày, và thầy ông ấy hỏi Marpa, "Sao ông không ngủ? ta thấy ông không đi ngủ chút nào, cho nên có chuyện gì vậy?" Marpa nói, "Thầy đang giở thủ đoạn với tôi. Thầy tới trong mơ và thầy đã hỏi mật chú. Tôi thậm chí không thể nói cho thầy. Một khi lời hứa có đó, nó sẽ không ra khỏi mồm tôi ngay cả trong mơ. Nhưng thế rồi tôi trở nên sợ. Trong giấc ngủ, ai biết! Ngày nào đó tôi có thể quên."
Nếu bạn nhận biết về việc giữ lời hứa tới mức ngay cả trong mơ bạn vẫn nhớ nó, thế thì nó đi sâu. Nó đang đi sâu, nó đang đi vào các cõi bên trong. Và nó càng chuyển vào sâu hơn, nó sẽ càng là chìa khoá cho bạn - vì ổ khoá ở tầng sâu nhất. Thử với bất kì cái gì. Nếu bạn có thể giữ bí mật cho nó, nó sẽ chuyển vào sâu. Nếu bạn không thể giữ bí mật cho nó, nó sẽ chuyển ra ngoài.
Tại sao bạn muốn nói cái gì đó với ai đó? Tại sao bạn huyên thuyên? Thực sự, bất kì cái gì bạn huyên thuyên bạn đều được nhẹ gánh. Một khi bạn kể nó bạn được nhẹ gánh với nó; nó đã đi ra.
Toàn thể phân tâm học không là gì ngoài điều này. Nhà phân tâm chỉ lắng nghe còn bệnh nhân liên tục nói. Điều đó giúp ích cho bệnh nhân - vì người đó càng nói nhiều về vấn đề của mình, những xung đột bên trong và các ý tưởng liên kết, người đó càng được nhẹ gánh khỏi chúng. Điều ngược lại xảy ra khi bạn có thể giữ bí mật. Mọi khoảnh khắc bạn đều không được phép nói về nó. Nó sẽ vào sâu, sâu, và một ngày nào đó nó sẽ chạm vào khoá đích xác.
Một câu hỏi nữa:
Tham chiếu với các kĩ thuật thiền dựa trên âm thanh, xin thầy giải thích sự khác biệt giữa âm nhạc hỗn độn được chơi trong thiền động của thầy và rung lắc của nhạc rock của phương Tây.
Tâm trí bạn đang trong hỗn độn. Hỗn độn đó phải được mang ra, được bầy tỏ ra. Âm nhạc hỗn độn có thể giúp ích, cho nên nếu bạn đang thiền và âm nhạc hỗn độn được chơi hay nhảy múa hỗn độn có đó quanh bạn, nó sẽ giúp đem cái hỗn độn của bạn ra. Bạn sẽ chảy trong nó, bạn sẽ trở nên không sợ diễn đạt. Và âm nhạc hỗn độn này sẽ đập vào tâm trí hỗn độn của bạn ở bên trong và sẽ mang nó ra. Điều đó giúp đỡ.
Nhạc rock, nhạc jazz, hay âm nhạc khác có tính hỗn độn theo một cách nào đó cũng giúp cho cái gì đó ló ra, và cái gì đó đó bị kìm nén về mặt dục. Tôi quan tâm tới mọi kìm nén của bạn. Âm nhạc hiện đại quan tâm nhiều hơn chỉ với dục bị kìm nén của bạn, nhưng có sự tương tự. Tuy nhiên, tôi không quan tâm chỉ với dục bị kìm nén của bạn, tôi quan tâm tới mọi kìm nén của bạn - dù là dục hay không dục.
Nhạc rock, hay nhạc khác giống điều đó, có ảnh hưởng thế ở phương Tây bởi vì Ki tô giáo. Ki tô giáo đã từng kìm nén dục trong hai mươi thế kỉ. Họ đã ép buộc dục đi sâu xuống dưới bên trong tới mức mọi người đã trở thành suy đồi sâu bên dưới. Cho nên phương Tây phải giảm nhẹ bản thân nó khỏi tội mà Ki tô giáo đã làm với con người, với tâm trí con người, qua âm nhạc, qua điệu vũ, qua hội hoạ hỗn độn, thơ hỗn độn - theo mọi chiều.
Ở phương Tây bằng cách nào đó tâm trí phải được tự do hoàn toàn khỏi toàn thể quá khứ kìm nén kéo dài nhiều thế kỉ. Theo mọi cách họ đang làm điều đó. Mọi thứ có ảnh hưởng ngày nay là hỗn độn. Nhưng dục không phải là thứ duy nhất, có nhiều thứ khác nữa. Dục là điều cơ bản, nó rất quan trọng, nhưng còn có những thứ khác nữa. Giận của bạn bị kìm nén, buồn của bạn bị kìm nén, ngay cả hạnh phúc của bạn cũng bị kìm nén.
Con người như người đó đang vậy là sinh linh bị kìm nén. Người đó không được phép làm bất kì cái gì, người đó phải tuân theo các qui tắc. Người đó không là tác nhân tự do mà chỉ là nô lệ bị giữ lại, và toàn thể xã hội là nhà tù lớn. Các bức tường là rất tinh vi: chúng là tường kính, trong suốt. Bạn không thể thấy được chúng, nhưng chúng có đấy, và có ở mọi nơi. Đạo đức của bạn, văn hoá của bạn, tôn giáo của bạn, chúng toàn là tường. Chúng trong suốt, bạn không thể nhìn thấy chúng, nhưng bất kì khi nào bạn muốn đi qua chúng bạn bị tống trở lại.
Trạng thái này của tâm trí là thần kinh. Toàn thể xã hội là ốm yếu. Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh nhiều thế vào thiền hỗn độn. Làm nhẹ bản thân bạn đi, diễn kịch bất kì cái gì xã hội đã áp đặt lên bạn, bất kì cái gì tình huống đã áp đặt lên bạn. Diễn kịch chúng, làm nhẹ bản thân bạn khỏi chúng, đi qua tẩy rửa. Âm nhạc giúp ích.
Một khi bạn có thể tống ra mọi thứ đã từng bị kìm nén trong bạn, bạn sẽ lại trở nên tự nhiên, bạn sẽ lại là đứa trẻ. Và với đứa trẻ đó nhiều khả năng mở ra. Với bạn mọi thứ bị đóng. Khi bạn lại trở thành đứa trẻ, chỉ thế thì năng lượng của bạn mới có thể được biến đổi. Thế thì bạn là thuần khiết, hồn nhiên, và với hồn nhiên và thuần khiết đó, biến đổi là có thể.
Năng lượng bị làm suy đồi không thể được biến đổi. Năng lượng tự nhiên, tự phát được cần. Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh nhiều thế vào việc diễn kịch mọi thứ: để cho bạn có thể ném xã hội ra. Xã hội đã đi vào bạn rất sâu. Nó đã không bỏ bạn ở bất kì chỗ nào; nó đã đi vào từ mọi nơi. Bạn là thành luỹ cuối cùng, và xã hội đã đi vào từ mọi nơi. Cảnh sát của nó, tu sĩ của nó, họ đã làm nhiều điều để làm cho bạn thành nô lệ. Bạn không tự do, và người có thể đạt tới phúc lạc chỉ khi người đó trở thành tự do toàn bộ.
Để bạn được làm thành tự do toàn bộ, toàn thể xã hội phải bị tống ra khỏi bạn, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn sẽ trở thành phản xã hội. Một khi bạn tống xã hội ra, một khi bạn trở nên nhận biết về tự do thuần khiết bên trong của bạn, bạn có thể sống cùng xã hội; không có nhu cầu là phản lại. Nhưng thế thì xã hội không thể đi vào trong bạn được. Bạn có thể đi vào trong nó, bạn có thể hành động trong nó, nhưng thế thì toàn thể mọi sự trở thành chỉ là vở kịch tâm lí - bạn diễn kịch. Bây giờ xã hội không thế giết bạn được, không thể làm bạn thành nô lệ được; bạn đang diễn kịch một cách có chủ ý.
Những người trở thành phản xã hội đơn giản biểu lộ rằng họ vẫn bị trói buộc vào cùng xã hội. Mọi phong trào phản xã hội ở phương Tây đều là phản động, không phải cách mạng. Bạn đang phản ứng lại cùng xã hội, bạn vẫn có quan hệ với cùng xã hội theo cách ngược lại. Bạn đang đứng trên đầu bạn, có vậy thôi. Bạn đang làm shirshasana - tư thế đứng lộn đầu - nhưng bạn là cùng người. Bất kì cái gì xã hội đang nhấn mạnh, bạn đang làm điều ngược lại hoàn toàn - nhưng bạn vẫn đi theo xã hội. Điều này sẽ không giúp ích.
Nếu bạn phản lại, bạn sẽ không bao giờ ở bên ngoài xã hội, bạn bao giờ cũng là một phần của nó. Nếu xã hội chết, bạn sẽ chết. Nghĩ về điều ở phương Tây bây giờ gọi là thiết chế - xã hội mà được thiết lập - và xã hội thay phiên của những người hippy, yippy, hay những người khác. Họ tồn tại như một phần của thiết chế này. Nếu thiết chế bị giải thể, họ sẽ không ở đâu cả. Họ không thể tồn tại bởi bản thân họ được; họ chỉ là phản động.
Bạn không thể tạo ra được một xã hội của những người hippy bởi bản thân nó. Người hippy có thể tồn tại chỉ như một xã hội thay phiên cùng với thiết chế - chỉ như việc phản động. Họ không thể tồn tại một cách độc lập. Cho nên dù họ có thể nghĩ nhiều thế nào về họ là độc lập, họ không độc lập. Thiết chế là nguồn của họ, cuộc sống của họ. Một khi thiết chế không có đó, họ sẽ đâm lúng túng chuyển đi đâu và làm gì. Bất kì cái gì họ đang làm đều được chỉ đạo bởi thiết chế. Họ đi ngược lại nó, nhưng các chỉ đạo, chỉ dẫn được cho bởi thiết chế.
Nếu thiết chế nói cắt tóc ngắn, bạn có thể để tóc dài. Nhưng nếu không có thiết chế, thế thì phải làm gì? Nếu thiết chế nói sạch sẽ, bạn có thể là dơ bẩn. Nhưng nếu không có thiết chế và không có ồn ào về sự sạch sẽ, bạn chẳng ở đâu cả. Nếu thiết chế nói điều này, bạn có thể làm điều nọ - hoàn toàn đảo ngược - nhưng bạn tuân theo thiết chế.
Cho nên người phản xã hội không phải là người cách mạnh. Họ là phản cách mạng, một phần và là sản phẩm của cùng xã hội - những người đã chuyển sang chống đối nó trong cay đắng.
Thiền nhân, sannyasin, không phải là người phản xã hội, người đó ở bên ngoài xã hội. Người đó không chống lại thiết chế, người đó cũng không ủng hộ nó - nhưng người đó nhận nó một cách không nghiêm chỉnh. Người đó biết nó chỉ là vở kịch; người đó đi vào nó giống như một diễn viên. Và nếu bạn có thể đi vào trong xã hội như diễn viên trên sân khấu, nó không bao giờ chạm vào bạn; bạn vẫn còn bên ngoài nó. Cho nên đừng ủng hộ nó, đừng chống đối nó.
Nhưng làm sao bạn có thể làm được điều đó? Bạn có thể làm được điều đó chỉ khi bạn đã vứt xã hội ra khỏi bạn. Nếu nó có đó, thế thì có hai con đường mở ra cho bạn: đi theo nó hay chống lại nó. Nhưng bạn bị gắn với nó; bạn ở trong lệ thuộc. Đầu tiên người ta phải lau sạch bản thân mình khỏi xã hội, thế thì lần đầu tiên bạn trở thành cá nhân. Ngây bây giờ bạn không là cá nhân, bạn chỉ là đơn vị xã hội.
Khi xã hội bị ném ra, khi toàn thể sự hiện diện của nó bị ném ra, bạn lại trở lại với thời thơ ấu của bạn: bạn đã trở thành hồn nhiên. Và hồn nhiên này là sâu hơn hồn nhiên mà bất kì đứa trẻ nào có thể có, vì bạn biết việc ngã cũng như bây giờ bạn đã vươn dậy. Nó là phục sinh. Bạn đã trải nghiệm, bạn đã biết toàn thể điều vô nghĩa. Bây giờ bạn lại là thuần khiết. Sự thuần khiết này trở thành ngôi đền cho điều thiêng liêng.
Một khi bạn có thể ném xã hội ra khỏi bạn, không có cay đắng nào, không chống lại nó hay được tham gia vào bất kì phản động nào... nếu bạn có thể đơn giản ném xã hội ra khỏi bạn, điều thiêng liêng có thể đi vào bạn.
Với xã hội ở trong, điều thiêng liêng sẽ vẫn còn ở ngoài; với xã hội ở ngoài, điều thiêng liêng có thể đi vào - vì điều thiêng liêng ngụ ý sự tồn tại. Xã hội là hiện tượng cục bộ, con người. Sự tồn tại là lớn hơn, vô hạn. Nó không liên quan tới con người, đạo đức, truyền thống, nó liên quan tới chính rễ của hiện hữu.
Người ta phải ở bên ngoài xã hội, không chống lại nó, nhớ lấy. Và phương pháp hỗn độn này giúp bạn. Nó là việc tẩy rửa.

0 Đánh giá

Ads Belove Post