Chương 2. Tham lam đằng sau tham lam đằng sau tham lam

Nguyên lí thứ nhất - Osho

Bài nói về Thiền

Chương 2. Tham lam đằng sau tham lam đằng sau tham lam

Câu hỏi

Thượng đế có thực chết rồi không?

Nếu không chết thì ốm nặng, trên giường chết. Điều còn tệ hơn nhiều.

Tôi đã nghe:

Có một giáo đường nhỏ đâu đó trong một làng vô danh ở trung tâm Ba Lan. Một đêm khi đi vòng quanh, giáo sĩ đi vào và thấy Thượng đế đang ngồi trong một góc tối. Ông ta ngã úp mặt và kêu lên, "Trời ạ, ngài đang làm gì ở đây vậy?"

Thượng đế trả lời ông ta bằng một giọng nhỏ nhẹ, "Ta mệt lắm, giáo sĩ ơi. Ta mệt đến chết."

Thượng đế mệt vì sự vô nhân của con người với con người. Thượng đế mệt vì ngu xuẩn mênh mông của con người. Thượng đế mệt vì vô nhận biết của con người. Duy nhất con người dường như bằng cách nào đó là không thích hợp. Toàn thể sự tồn tại diễn ra một cách hài hoà; toàn thể sự tồn tại là điệu vũ. Con người bị lạc bước. Và lí do là ở chỗ duy nhất con người được tự do lạc bước. Vinh quang của con người là ở chỗ con người là tự do, tự do toàn bộ. Không ai khác có tự do đó. Vì tự do, con người có thể chọn được. Con người có thể chọn hoặc ở cùng với Thượng đế hoặc con người có thể chọn chống lại - và con người đã chọn chống lại. Có lí do cho điều đó.

Từng đứa trẻ đều phải chọn chống lại bố mẹ nó. Đó là cách duy nhất cho đứa trẻ đạt tới bản ngã của nó. Nếu đứa trẻ cứ nói có với bố nó, có với mẹ nó, và bao giờ cũng nói có và không bao giờ nói không, thế thì đứa trẻ sẽ không có xương sống nào. Thế thì đứa trẻ sẽ không có linh hồn nào. Thế thì đứa trẻ sẽ chỉ là việc kéo dài của bố mẹ. Điều đó gây tổn thương, điều đó làm mất mặt. Và không chỉ là ngẫu nhiên mà chúng ta đã gọi Thượng đế là cha. Nó là cùng vở kịch được chơi trên qui mô vũ trụ hơn.

Con người vẫn còn trẻ con. Để hiện hữu, con người vẫn cần nói không. Một người là trưởng thành khi người đó có thể hiện hữu và có thể nói có nữa. Cố hiểu điều đó đi. Đứa trẻ phải nói không với bố mẹ, cả nghìn lẻ một lần nó phải nói không, bởi vì đó là cách duy nhất nó cảm thấy "mình đây." Thỉnh thoảng nó phải nói không ngược lại với hạnh phúc riêng của nó; thỉnh thoảng nó phải nói không mặc cho bản thân nó. Thỉnh thoảng nó muốn nói có, nhưng nó không thể nói điều đó được, bởi vì nói có nghĩa là không hiện hữu. Và từng khoảnh khắc đều có vật lộn: hiện hữu hay không hiện hữu. Khoảnh khắc nó nói có, nó không hiện hữu; bố mẹ hiện hữu. Khoảnh khắc nó nói không, nó hiện hữu. Cho nên đứa trẻ phải nói không. Nó phải nổi dậy, nó phải đi ngược lại, nó phải đi lạc lối để hiện hữu.

Nhưng người ta cần không là trẻ con mãi mãi. Adam đã là đứa trẻ; Jesus là người trưởng thành: Adam đi ra khỏi thiên đường. Thực ra, anh ta không bị đuổi ra, anh ta tự đuổi mình thôi. Đó là cách duy nhất để có tính cá nhân. Đó là cách thức trẻ con để có tính cá nhân. Bây giờ, Jesus chắc chắn thế về tính toàn vẹn của ông ấy, ông ấy có thể nói có và vậy mà vẫn còn là bản thân ông ấy.

Bạn có theo được điều đó không? Khi bạn có thể nói có và vậy mà vẫn còn là cá nhân, bạn trưởng thành. Thế thì không cần nói không, bởi vì nếu bạn nói không và thế rồi bạn trở thành cá nhân, tính cá nhân của bạn có vị phủ định của nó. Nó không phải là tính cá nhân thực; nó chưa có tính khẳng định. Nó chỉ là cái không sâu bên dưới, một vết thương, lỗ hổng. Và qua hư không này bạn có thể trở thành một cá nhân, nhưng tính cá nhân của bạn sẽ không bao giờ là việc thoả mãn. Sẽ không có mãn nguyện trong nó, sẽ không có phúc lạc, bởi vì phúc lạc chỉ tuôn chảy từ có. Khi bạn có thể nói có với sự tồn tại, bạn bắt đầu tuôn chảy một cách phúc lạc. Không, làm cho què quặt, tê liệt. Không, làm cho bạn thành kẻ thù của sự tồn tại; không, cho việc kháng cự. Có, làm bạn thành người không kháng cự; có, làm bạn thành mong manh.

Thượng đế chết hay đang chết bởi vì con người chưa trưởng thành. Đã từng có hàng triệu Adam và Eve, và chỉ rất hiếm khi mới có Christ - vị Phật ở đây, một Christ ở kia, một Lão Tử - chỉ ít người và xa ở giữa. Những người đã thực sự nói có, họ trao cuộc sống cho Thượng đế. Bằng việc nói không, bạn trao cuộc sống cho bản thân bạn. Bằng việc nói có, bạn trao cuộc sống cho cái toàn bộ, cái toàn thể; bạn rót cuộc sống của bạn vào trong cái toàn thể.

Cho nên nếu bạn thực sự muốn Thượng đế là sống động, bạn phải nói có.

Con người đã giết chết Thượng đế - gần như giết chết ngài - bằng việc nói không, liên tục nói không.

Tôi thích câu chuyện này. Giáo sĩ hỏi, " Trời ạ, ngài đang làm gì ở đây vậy?" Thượng đế trả lời ông ta bằng một giọng nhỏ nhẹ, "Ta mệt lắm, giáo sĩ ơi. Ta mệt đến chết." Vâng. Thượng đế mệt mỏi. Thực ra, Thượng đế không thể chết được. Thượng đế có thể chết trong đời bạn. Có hàng triệu người mà trong kiếp sống của họ Thượng đế là chết, trong các kiếp sống của họ Thượng đế đã biến mất. Đó là nghĩa khi tôi nói Thượng đế chết. Nhìn vào mắt mọi người và bạn sẽ không thấy Thượng đế sống ở đó. Và Thượng đế có thể sống động ở chỗ nào khác được nữa? Hàng triệu và hàng triệu trái tim đã hoàn toàn trống rỗng Thượng đế. Đó là điều tôi ngụ ý khi tôi nói Thượng đế chết.

Thượng đế sống trong một Jesus, trong một Phật, trong một Krishna. Thượng đế có sống trong bạn không? Câu hỏi này về căn bản không phải là về Thượng đế, liệu Thượng đế là chết hay sống. Câu hỏi này là liệu Thượng đế có sống trong bạn không! Nếu ngài không sống trong bạn, thế thì có gì khác biệt nếu ngài sống ở đâu đó khác trong cõi trời? Điều đó không tạo ra khác biệt nào. Với bạn điều đó thực tế là một: Thượng đế chết.

Nietzsche là đúng về nhân loại hiện đại khi ông ấy nói Thượng đế chết. Không phải là Thượng đế chết đâu! Làm sao Thượng đế có thể chết được? Thượng đế nghĩa là yếu tố vĩnh hằng, nguyên lí thứ nhất. Thượng đế không thể chết được. Nhưng bạn có thể chống lại Thượng đế thế, bạn có thể trống rỗng Thượng đế tới mức, với bạn, ngài chết rồi.

Bạn phải rót cuộc sống của bạn vào trong ngài, bạn phải làm cho Thượng đế sống động trong bạn, để cho ngài có thể đập qua trái tim bạn, ngài có thể đập rộn ràng trong bạn, ngài có thể yêu qua bạn, ngài có thể hiện hữu qua bạn. Đó là điều tính chất sannyas tất cả là gì: nỗ lực để cho phép Thượng đế sống trong bạn, nỗ lực để trở thành điện thờ của điều thiêng liêng.

Nhìn vào trong bản thể riêng của bạn và tìm ở đó đi. Bạn sẽ may mắn nếu bạn có thể tìm ra trong góc tối của bản thể bạn ở đâu đó Thượng đế đang ngồi, mệt mỏi - mệt đến chết. Bạn sẽ phải làm ngài sống lại. Bạn sẽ phải thở cho ngài, sống cho ngài. Bạn sẽ phải buông xuôi cuộc sống của bạn cho cái toàn thể. Người tôn giáo là người trong đó Thượng đế đã đi tới sống lần nữa.

Câu hỏi

Làm sao tôi có thể là hư không và duy nhất?

Bạn có thể là duy nhất chỉ khi bạn là hư không. Nếu bạn là cái gì đó, bạn là so sánh được. Nếu bạn là ai đó bạn có thể được so sánh với người khác, và cái mà có thể được so sánh thì không thể là duy nhất. Duy nhất nghĩa là không thể so sánh được. Duy nhất nghĩa là bạn là một mình, không có ai giống bạn. Cho nên nếu bạn là ai đó... Nếu bạn là một người, có hàng triệu người; bạn là so sánh được. Nếu bạn giầu, thế thì có hàng triệu người giầu; bạn là so sánh được. Nếu bạn là người tốt, bạn là so sánh được. Nếu bạn là người xấu bạn là so sánh được. Nếu bạn là hoạ sĩ bạn là so sánh được. Nếu bạn là ca sĩ bạn là so sánh được. Nếu bạn là ai đó bạn là so sánh được, và bởi việc là so sánh được bạn dừng là duy nhất.

Khoảnh khắc bạn đạt tới tính không, khi cái "tôi" biến mất... Cái "tôi" là so sánh được; cái "không tôi" là không so sánh được. Đó là lí do tại sao tôi nói nếu bạn trở thành hư không bạn trở thành duy nhất. Nếu bạn trở thành hư không, bạn trở thành không thể bị biến chất; hư không không thể bị làm biến chất.

Bạn đã nghe một câu nói của Huân tước Acton, "Quyền lực làm biến chất; quyền lực tuyệt đối làm biến chất tuyệt đối." Tại sao quyền lực làm biến chất? Bởi vì quyền lực làm cho bạn thành ai đó. Nó cho bạn một cách xác định. Nó nói bạn là ai - bạn là thủ tướng của đất nước hay tổng thống của đất nước. Quyền lực cho bạn một cách xác định; nó giới hạn bạn là ai. Nếu bạn có tiền, nó giới hạn bạn. Nếu bạn không có tiền, nó giới hạn bạn. Nếu bạn là nhạc sĩ hay thi sĩ hay ca sĩ, nó chỉ ra bạn là ai. Khoảnh khắc bạn biết bạn là ai, bạn bị giới hạn, bạn là hữu hạn - và bạn là so sánh được.

Nhưng nếu bạn là không ai cả - chỉ là tính không thuần khiết, bầu trời thuần khiết mà thậm chí không một hạt bụi - thế thì làm sao bạn có thể được so sánh?

Thượng đế là duy nhất bởi vì Thượng đế là hư không. Bạn không thể tìm ra được Thượng đế ở bất kì chỗ nào. Hoặc bạn có thể tìm thấy ngài ở mọi nơi hay không nơi nào, nhưng bạn không thể tìm thấy ngài ở đâu đó. Hoặc ngài là cái toàn thể hoặc ngài là hư không.

Khi bạn là hư không bạn cũng trở thành cái toàn thể. Khi bạn là hư không bạn cũng trở thành điều thiêng liêng. Bởi việc là ai đó bạn vẫn còn là con người. Bởi việc là không ai cả bạn đạt tới tính thiêng liêng, bạn trở thành thiêng liêng. Do đó tôi đã nói rằng khoảnh khắc tính không nảy sinh trong bạn, bạn đã trở thành duy nhất.

Phật là duy nhất không phải bởi vì ông ấy là thánh nhân lớn, bởi vì có cả triệu thánh nhân. Jesus là duy nhất không phải vì ông ấy là người đức hạnh nhất. Điều đó toàn là điều vô nghĩa. Ông ấy là duy nhất bởi vì ông ấy là hư không. Ông ấy là duy nhất bởi vì ông ấy sẵn sàng đóng đinh bản ngã của ông ấy. Và khoảnh khắc bản ngã ông ấy bị đóng đinh, ông ấy phục sinh - ông ấy phục sinh như cái toàn thể. Ông ấy chết trong thời gian và được phục sinh trong vĩnh hằng.

Câu hỏi

Tôi thuộc vào giới trí thức; tôi tin vào trí tuệ và lí trí. Có cách ra cho tôi không?

Điều đó sẽ khó đấy. Trí tuệ không có lí do để ra; trí tuệ là ngõ cụt. Trí tuệ đi trong vòng tròn luẩn quẩn. Nó tạo ra thế giới riêng của nó các khái niệm, lời, lí thuyết, và sống ở đó. Không có đường ra từ cái đầu. Đường ra là từ trái tim, bởi vì trái tim mở - cho nên đường ra là có thể. Trí tuệ sống trong đường đóng. Trí tuệ không có cửa đi ra; nó là sự tồn tại đóng, bị bao kín.

Rất khó để trao đổi với người trí thức, gần như không thể được. Bạn nói cái gì đó; người đó nghe cái gì đó khác. Bạn biểu lộ cái gì đó; người đó thấy cái gì đó khác. Trí tuệ của người đó là việc can thiệp thường xuyên. Rất khó trao đổi; không có cây cầu. Trao đổi là có thể chỉ giữa hai trái tim, không giữa hai cái đầu. Hai cái đầu đơn giản đụng độ với nhau, xung đột - lẫn lộn, nhưng không gặp gỡ, không giao cảm. Chỉ trái tim mới gặp gỡ.

Nhưng trí tuệ đã từng được ca ngợi trong nhiều thế kỉ bởi vì trí tuệ là rất hữu dụng. Trí tuệ có khả năng khai thác. Trí tuệ có khả năng chi phối. Trí tuệ có khả năng lừa dối tự nhiên, khả năng đè nén. Trí tuệ là rất, rất hữu dụng khi có liên quan tới thế giới sự vật. Cho nên con người đã trau dồi trí tuệ của mình và đã phủ nhận trái tim của mình, vì trái tim là nguy hiểm. Bạn không thể khai thác được nếu bạn là con người của trái tim. Bạn không thể dùng cuộc sống của ai đó như phương tiện nếu bạn là người hướng trái tim. Người khác trở thành mục đích lên bản thân người đó. Bạn không thể trở thành một chính khách và bạn không thể trở thành nhà khoa học. Chính khách khai thác người khác, và nhà khoa học khai thác tự nhiên. Cả hai đều có tính phá huỷ. Chính khách đã phá huỷ nhân loại, và nhà khoa học đã phá huỷ tự nhiên.

Bây giờ toàn thể sự tồn tại trên trái đất này đang sụp đổ - bởi vì các chính khách và nhà khoa học. Và họ cả hai đều cùng nhau. Bom nguyên tử trở thành có thể vì Albert Einstein và Roosevelt kết liên cùng nhau. Nó chắc đã không có thể nếu như Roosevelt đã muốn điều đó một mình. Nó chắc đã không có thể nếu Albert Einstein đã muốn nó một mình. Nó trở thành có thể chỉ khi chính trị và khoa học gặp gỡ. Thế thì có một Hiroshima và một Nagasaki, và thế thì có huỷ diệt. Và chính khách và nhà khoa học đã ở trong hợp tác qua nhiều thời đại. Họ đã từng giúp lẫn nhau.

Người hướng trái tim có thể trở thành thi sĩ, nhưng thi sĩ hữu dụng gì? Thơ ca hữu dụng gì? Người hướng trái tim có thể trở thành nhạc sĩ, nhưng âm nhạc hữu dụng gì? Người hướng trái tim có thể trở thành người yêu, nhưng thế giới không cần người yêu. Nó cần người lính; nó cần người để giết và để bị giết. Nó cần đồ tể. Nó cần người điên. Nó không cần người lành mạnh, người yêu, người sống - người sống một cách an bình và người giúp người khác sống một cách an bình. Thế giới không tin vào hoa hồng. Nó tin vào lưỡi kiếm, lưỡi lê, vào bom nguyên tử.

Trí tuệ đã rất có tính phá huỷ. Tôi không nói rằng trí tuệ phải bị bỏ đi hoàn toàn. Điều đó sẽ là ngu xuẩn. Trí tuệ phải được dùng - nhưng không như người chủ, thay vì thế như nô lệ. Tâm trí rất đẹp như một nô lệ, nhưng nó là người chủ rất tệ. Đừng bao giờ làm trí tuệ thành người chủ. Dùng nó đi. Nó là công cụ hay, cái máy tính sinh học. Không máy tính nào được con người làm ra lại tinh tế thế, tiến hoá thế như tâm trí con người. Tâm trí con người là cái máy đẹp thế, tinh tế thế. Nó có thể hữu dụng nhiều, nhưng nó phải ở trong việc phục vụ cho yêu.

Cái đầu phải ở trong việc phục vụ cho trái tim; thế thì bạn là thông minh thực. Nhớ khác biệt này. Tôi không gọi người trí thức là người thông minh. Người thông minh là người có trí tuệ trong phục vụ cho trái tim, người có logic phục vụ cho yêu, người có lí trí phục vụ cho cuộc sống, điều còn nhiều hơn lí trí. Bằng không cái gọi là người trí thức chỉ là người ngu.

Một câu chuyện:

Năm người đang trên chiếc máy bay quân sự bay ngang qua Bắc Đại Tây dương - Tổng thống Jimmy Carter, cựu tổng thống Ford, Kissinger, một linh mục Cơ đốc giáo, và một người hippie...

Có thể người hippie là sannyasin của tôi.

... Máy bay đột nhiên bị cơn giông sấm sét đánh vào và phi công chạy xô sang khoang hành khách. "Chúng ta vừa bị một cú sét đánh trúng. Phi công phụ chết rồi. Động cơ tiêu rồi. Đây là bốn cái dù. Các ông tự quyết định ai sẽ dùng chúng."...

Có năm người và bốn dù.

... Nói xong, phi công nhảy ra.

Tổng thống Carter nói trước nhất: "Tôi mang gánh nặng của toàn thể thế giới tự do trên vai. Tôi chắc các ông sẽ đồng ý tôi phải tiếp tục." Ông ta đeo dù và nhảy ra.

Ford lên tiếng: "Tôi chưa bao giờ làm bất kì cái gì hại cho bất kì ai. Bên cạnh đó, tôi có hẹn đánh golf." Và ông ta nhảy ra.

Henry Kissinger tuyên bố: "Tôi chắc các ông sẽ đồng ý rằng tôi là người thông minh nhất trên thế giới. Hiển nhiên tôi phải được để dự trữ." Và ông ấy nhảy.

Linh mục quay sang người hippie, "Ta đã trải qua cuộc sống tràn đầy. Ta không sợ gặp người làm ra ta. Đi đi, con ta, và lấy chiếc dù cuối cùng."

"Nhưng thưa cha," người hippie nói, "có hai dù còn lại. Người 'thông minh nhất thế giới' vừa nhảy ra đeo cái ba lô của tôi."

Xin đừng là người thông minh nhất thế giới. Người trí thức không phải là người rất thông minh đâu.

Hỏi

Lí do gì mà tôi thấy khó áp đặt các qui tắc? Một phần của tôi trở nên giận và khăng khăng rằng các sannyasin phải tuân theo các qui tắc đơn giản như không hút thuốc hay ăn trong vườn. Teertha đã gọi tôi là "Người chỉ huy vườn," nhưng sâu bên dưới tôi ghét toàn thể trò quyền lực; nó chỉ là một phần trong công việc của tôi mà không tận hưởng được. Làm sao người ta có thể là không ai cả khi bị đặt vào trong vị trí phải áp đặt các qui tắc?

Trang Tử có thể để nằm dài cần câu cá của ông ấy và tới Poona để đóng vai trò của Laxmi không?

Câu hỏi này được Nirgun hỏi.

Bạn nghĩ ai đang đóng vai của Laxmi? Đó là Trang Tử.

Vài điều cần được hiểu về câu hỏi này. Chắc chắn là khó giữ vai trò có quyền lực, nhưng khó khăn nảy sinh không phải bởi vì vai trò mà bởi vì ham muốn vô ý thức để chi phối. Bạn có thể kìm nén ham muốn này, bạn có thể né tránh bất kì vai trò quyền lực nào; ham muốn sẽ vẫn còn đó. Bất kì khi nào vai trò quyền lực được trao cho bạn, ham muốn ẩn trong vô thức này, ham muốn bị kìm nén này, trở thành sống động, nhảy vào vai trò này.

Quan sát nó và gạt bỏ nó là hay; thay vì gạt bỏ vai trò, thay vì cố né tránh bản thân vai trò, tốt hơn cả là gạt bỏ ham muốn có quyền lực này. Cho nên Nirgun này, điều tốt là bạn được đặt vào một vai trò nơi bạn sẽ phải nói đi nói lại với mọi người, "Không làm điều này."

Nhưng điều này có thể được nói theo cách rất không quyền lực. Không cần phải có quyền lực về nó. Đừng làm nó thành cuộc du ngoạn. Và thế thì tình huống sẽ là một cơ hội lớn để trưởng thành. Tôi đã để nhiều người vào vai trò quyền lực. Đó là cách duy nhất để gạt bỏ bất kì ham muốn bị kìm nén nào. Khi tình huống có đó và cơ hội có đó, ham muốn tới, trồi lên bề mặt.

Và Nirgun có ham muốn đó sâu bên dưới; do đó mới có sợ hãi. Cô ấy muốn trốn khỏi tình huống này. Cô ấy muốn việc nào đó mà không cần nói với bất kì ai, "Không làm điều này." Nhưng làm sao bạn sẽ gạt bỏ được ham muốn này? Dễ dàng né tránh trẻ con, nhưng rất khó gạt bỏ vai trò bố mẹ. Rất dễ không bao giờ ở trong vị trí mà bạn phải nói với mọi người, "Làm cái này. Không làm cái này." Rất dễ. Nhưng làm sao bạn sẽ gạt bỏ được năng lượng hùng hổ tinh vi này trong bạn?

Tôi muốn bạn dùng những tình huống này. Và đạo tràng này phải là một nhóm tiếp diễn thường xuyên. Mọi tình huống đều phải được dùng theo cách mà nó giúp cho việc trưởng thành tâm linh của bạn.

Cô ấy nói tới Trang Tử, câu chuyện nổi tiếng mà Trang Tử đã được hoàng đế mời tới cung điện để trở thành thừa tướng. Tôi đã bình luận về câu chuyện này. Tôi yêu Trang Tử.

Hai sứ giả từ Hoàng đế tới. Trang Tử đang câu cá, và họ tới và họ nói, "Hoàng đế muốn ông trở thành thừa tướng của đất nước." Trang Tử nói, "Các ông có thấy con rùa kia, đang vẫy đuôi trong bùn không?" Họ nói, "Có, chúng tôi thấy." "Và các ông có thấy nó hạnh phúc làm sao không?" Họ nói, "Chắc chắn rồi. Nó có vẻ cực kì hạnh phúc."

Và thế rồi Trang Tử nói, "Ta nghe nói rằng trong cung điện của nhà vua có một con rùa, cổ ba nghìn năm, chết rồi, được để trong hộp vàng, được trang điểm bằng kim cương, và nó được tôn thờ. Nếu ông hỏi con rùa này đang vẫy đuôi trong bùn có muốn đổi vai trò của nó không, để trở thành con rùa kia trong cung điện - chết, nhưng được để trong hộp vàng, được trang điểm bằng kim cương, và được tôn thờ bởi đích thân hoàng đế - liệu con rùa này có sẵn sàng chấp nhận điều đó không?"

Các sứ giả nói, "Chắc chắn không rồi. Con rùa này sẽ không sẵn sàng đâu."

Thế là Trang Tử nói, "Sao ta phải sẵn sàng? Thế thì câu chuyện xong rồi! Ta hạnh phúc trong vũng bùn của ta, vẫy đuôi, và ta không muốn tới cung điện của hoàng đế đâu."

Bây giờ, đây là câu chuyện hay, nhưng nếu tôi gặp Trang Tử tôi sẽ nói ông ấy vẫn còn sợ, ông ấy vẫn có nỗi sợ nào đó. Nếu như tôi mà ở vào chỗ của Trang Tử, tôi chắc đã đi tới cung điện. Bạn có thể vẫy đuôi bạn ở cung điện nữa, và điều đó sẽ là vui đùa. Nhưng Trang Tử phải đã hơi chút sợ hãi, hơi sợ rằng có thể ông ấy sẽ trở nên bị cầm tù ở đó, có thể ông ấy sẽ phải mất tự do của ông ấy, mất cuộc sống, tính sống động, có thể ông ấy sẽ bắt đầu đi trên con đường quyền lực, con đường bản ngã. Nhưng nỗi sợ đó đơn giản chỉ ra cái gì đó trong vô thức vẫn còn lơ lửng treo đó.

Con người nên tự do tới mức nếu tình huống yêu cầu người đó ở vào vai trò quyền lực, người đó có thể ở trong vai trò quyền lực - không là quyền lực. Nếu tình huống yêu cầu điều đó từ người đó, người đó có thể dễ dàng điều chỉnh bản thân mình với tình huống mới mà không có rắc rối nào. Con người không nên có vai trò cố định trong cuộc sống. Người đó nên linh động. Và vấn đề không phải là của vai trò; vấn đề là của ý thức.

Cho nên Nirgun này, trở nên ý thức nhiều hơn đi, đáng yêu nhiều hơn đi. Đừng cho phép thôi thúc chi phối đó trở thành cuộc hành trình vô ý thức, có vậy thôi. Trở nên có ý thức về nó đi. Qua ý thức, nó sẽ bị rơi rụng đi.

Bởi vì nỗi sợ này, hàng triệu người trong nhiều thời đại đã trở thành sư và ni. Nỗi sợ của họ là gì? Tại sao họ sợ thế giới? Họ không sợ thế giới đâu, họ sợ ham muốn vô ý thức của họ. Họ biết rõ rằng cơ hội được trao cho họ, họ sẽ rơi khỏi bệ của họ. Nhưng đây là kiểu nhận biết gì vậy? Nếu bạn có thể hạnh phúc chỉ trong rừng và không thể hạnh phúc ở bãi chợ, hạnh phúc của bạn không có giá trị gì mấy đâu. Nếu bạn có thể vô dục chỉ khi không có đàn bà sẵn có, vô dục của bạn không đáng giá gì, không giá trị mấy. Nếu bạn có thể không sở hữu khi không có gì để sở hữu, thế thì việc không sở hữu của bạn thành vấn đề gì? Khi bạn có toàn thể thế giới để sở hữu và bạn vẫn còn không có tính sở hữu, điều này là thành tựu, điều này tôi gọi là siddhi, điều này tôi gọi là thành tựu thực.

Cho nên sannyasins của tôi sẽ không trở thành kẻ đào tẩu. Họ phải sống trong thế giới, và họ phải sống trên thế giới - trong thế giới vậy mà trên nó, trong và vậy mà không trong nó. Sannyasin của tôi phải đối diện nhiều hơn sannyasin của Mahavira hay sannyasin của Phật. Sannyasin của tôi phải vẫn còn linh động, tuôn chảy - và vậy mà không bị ô uế.

Câu hỏi

Tôi không là chính khách, không là nhà ngoại giao, và tôi cảm thấy thích là một anh hề. Tôi muốn nhảy múa trên bàn và hát trên điện thoại "Xin chào-Lujah" thay vì "Xin chào." Tôi có thể xin vào làm anh hề của đạo tràng được không?

Câu hỏi này là từ Vani.

Vani, điều đó còn quá sớm. Để thực sự là anh hề, người ta cần rất trí huệ. Để là anh hề người ta phải trí huệ thực sự. Đó là lí do tại sao mọi người trí huệ đều có cái gì đó ngu xuẩn trong họ. Jesus được biết tới như anh hề, Phật cũng thế, Francis ở Assisi cũng thế. Họ được biết tới như những anh hề.

Có phẩm chất nào đó của tính ngu xuẩn trong người thực sự trí huệ. Tại sao? Bởi vì người thực sự trí huệ chứa cái đối lập. Người đó là cả hai cùng nhau. Người đó bao hàm toàn diện hơn. Người trí huệ mà không có ngu xuẩn trong mình sẽ khô héo, chết. Tinh tuý của người đó sẽ không tuôn chảy. Người đó sẽ không xanh tươi. Người đó sẽ không có khả năng cười; người đó sẽ nghiêm chỉnh; người đó sẽ có mặt dài. Người trí huệ mà chỉ trí huệ và trong bản thể người đó cái ngu xuẩn đã không được tích hợp sẽ rất nặng nề. Sẽ khó sống cùng người trí huệ như vậy. Người đó sẽ rất chán. Người đó sẽ làm cho bạn chán và người đó sẽ chán bản thân mình. Người đó sẽ không có vui đùa nào; cuộc sống của người đó sẽ không biết tới bất kì vui vẻ nào. Người đó sẽ hoàn toàn không quen thuộc với tiếng cười. Và khi tiếng cười bị thiếu, nhiều thứ bị thiếu.

Và người ta không bao giờ có thể biết tới Thượng đế mà không có tiếng cười. Người ta không bao giờ có thể biết tới Thượng đế mà không có vui vẻ. Người ta không bao giờ có thể biết tới thực tại chỉ bởi việc là trí huệ.

Anh hề có cái gì đó đóng góp vào nữa - tiếng cười, niềm vui, cái không nghiêm chỉnh, phẩm chất của vui đùa, vui sướng. Anh hề có thể nhảy múa, và anh hề có thể nhảy múa chẳng vì lí do gì dù là bất kì cái gì - bất kì cớ nào cũng có tác dụng. Anh hề có thể cười. Và anh hề có thể cười không chỉ vào người khác, anh ta có thể cười vào bản thân mình.

Khi người trí huệ và anh hề gặp nhau trong một tâm thức, thế thì cái gì đó cực kì có giá trị xảy ra. Có anh hề và có người trí huệ. Anh hề là nông cạn; người trí huệ là nghiêm chỉnh. Anh hề không biết chân lí là gì, và người trí huệ không biết vui vẻ là gì. Và chân lí mà không có vui vẻ còn tồi hơn là dối trá. Và vui vẻ mà không có chân lí thì không có sự chắc chắn. Vui vẻ mà không có chân lí là nhất thời, không thể của vĩnh hằng.

Cách tiếp cận của tôi là ở chỗ giữ cân bằng lớn. Bạn phải rất, rất được cân bằng. Cân bằng là tinh tế, khó đạt tới, nhưng một khi được đạt tới bạn sẽ biết rằng có phẩm chất của tâm thức mà có thể hấp thu trí huệ và tính ngu xuẩn cùng nhau, và không có mâu thuẫn. Chúng cả hai đều trở thành hai mặt của năng lượng của bạn.

Thế thì bạn là chân thành, nhưng không nghiêm chỉnh. Thế thì bạn là trung thực, nhưng không phải là buồn. Thế thì bạn có vui vẻ, nhưng vui vẻ không của nhất thời, nó là của vĩnh hằng. Nó không trong thời gian; nó ở bên ngoài thời gian.

Cho nên Vani này, điều đó là quá sớm. Để thực sự trở thành anh hề của đạo tràng, bạn sẽ phải trở thành gần chứng ngộ. Đừng nghĩ rằng dễ dàng trở thành anh hề.

Tôi không nói về sự đa dạng chung của các anh hề. Gurdjieff thường nói về mười tám sự đa dạng của kẻ ngốc; họ tới theo đủ mọi kích cỡ và mọi hình dáng. Nhưng tôi đang nói về điều tối thượng. Gurdjieff thường nói Thượng đế là kẻ ngốc tối thượng. Có vẻ rất báng bổ. Kẻ ngốc tối thượng, là Thượng đế sao? Và Gurdjieff thường nói nếu như ngài không là kẻ ngốc, tại sao ngài phải tạo ra tất cả các bạn? Ngu si nào đó, nét ngu xuẩn nào đó phải tồn tại trong ngài; bằng không tại sao có con người? Và không chỉ bạn. Những người như Adolf Hitler, Genghis Khan, Nadir Shah; những người như Joseph Stalin, Mao Trạch Đông. Tại sao có họ ngay chỗ đầu tiên? Thượng đế phải có nét ngu xuẩn nào đó. Ngài phải đi lừa khắp xung quanh; ngài phải cố thử và sai. Vâng, thỉnh thoảng ngài biến thành vị Phật nữa, điều đó là được - nhưng hãn hữu, rất hãn hữu.

Thượng đế phải là một anh hề. Bằng không thì không thể có nhiều vui vẻ thế trong sự tồn tại. Nghĩ mà xem: một mahatma cai quản thế giới. Mọi vui vẻ sẽ đơn giản bị cấm. Bạn có thể cười trong cõi trời Ki tô giáo được không? Bạn có hỏi câu hỏi này với các nhà truyền giáo, các linh mục không? Bạn có thể cười trong cõi trời Ki tô giáo được không? Bạn có thể cười rung bụng, đứng trước Thượng đế được không? Không, điều đó dường như là không đúng.

Nhưng tôi bảo bạn, bạn có thể làm thế được đấy. Và nếu bạn không thể cười được, Thượng đế sẽ cười, khi nhìn vào tính nghiêm chỉnh của bạn.

Nhìn cây, chim, con vật, ngôi sao đi. Dường như có vui vẻ vô cùng. Cuộc sống là không nghiêm chỉnh. Cuộc sống là rất, rất vui đùa.

Cho nên khi tôi nói trở thành anh hề và trí huệ cùng nhau, tôi ngụ ý không nghĩ về cuộc sống như một nghĩa vụ, mà như việc chơi đùa. Bao giờ cũng nhớ, nếu lời nguyện của bạn mà không có tiếng cười, bạn đang bỏ lỡ cái gì đó. Nếu tiếng cười của bạn mà không có lời nguyện, bạn lại bỏ lỡ cái gì đó. Lời nguyện mà không có tiếng cười là chết, và tiếng cười mà không có lời nguyện không có chiều sâu. Bạn có thể cầu nguyện và cười cùng nhau được không? Bạn có thể có tính cầu nguyện và nhảy múa nữa được không? Bạn có thể thiền và yêu cùng nhau được không?

Đó là sự tổng hợp tôi đang cố làm. Đó là khả năng cao nhất mà một người có thể đạt tới, bản giao hưởng vĩ đại nhất, khi bạn có thể yêu và thiền cùng nhau. Đã từng có những thiền nhân, nhưng họ đã chống lại yêu, và đã có những người yêu chống lại thiền. Đã từng có những người nói ăn, uống, vui vẻ, nhưng họ chống lại Thượng đế. Những người Charvakas, những người Epicureans - học nói ăn, uống, vui vẻ, không có Thượng đế. Họ giúp bạn được vui vẻ, nhưng vui vẻ đó không thể rất sâu được. Không có Thượng đế vui vẻ của bạn không thể đi được rất sâu.

Vui của bạn - của riêng bạn - không thể là vui vẻ thực. Nó sẽ rất nông và hời hợt. Nó sẽ không có phẩm chất của điều tối thượng trong nó. Nó sẽ không đập rộn ràng với cái vĩnh hằng. Và bạn sẽ phát chán với nó sớm hay muộn.

Đó là điều đang xảy ra ở phương Tây. Phương Tây đã đi theo truyền thống Epicurean - ăn, uống, vui vẻ. Bây giờ mọi người phát chán, thực sự chán; không cái gì dường như thoả mãn. Cái hời hợt không thể thoả mãn lâu dài được. Ngày này hay ngày khác nó sẽ bị phơi ra; bạn đi tới biết rằng nó không là mấy và nó là việc lặp lại. Phương Tây chán ngán với ý thức hệ Epicurean, ý thức hệ nói rằng, "Chỉ tận hưởng thôi. Không cần tìm và kiếm."

Và phương Đông chán ngán với ý thức hệ đối lập, cực bên kia, điều nói, "Không tận hưởng," điều nói, "'Ăn, uống, vui vẻ' là ý thức hệ của tội nhân. Mang mặt dài, sống khổ hạnh, là mahatma đi. Tập yoga. Nhịn ăn. Tàn phá thân thể và các giác quan đi. Và là nghiêm chỉnh theo Thượng đế: điều duy nhất xứng đáng đạt tới là nhận ra Thượng đế; mọi thứ khác đều phải bị hi sinh."

Phương Đông chán ngán, mệt mỏi. Phương Tây chán ngán và mệt mỏi. Điều đó là tự nhiên vì cả hai đã chọn một mặt. Thượng đế là mọi mặt cùng nhau. Thượng đế nghĩa là tính toàn bộ.

Cách tiếp cận của tôi tới Thượng đế là Epicurus cộng với Phật. Là như Epicurus nhiều nhất có thể được đi, và là một thiền nhân, người tìm kiếm, đích thực nhất có thể được đi. Và tôi không thấy rằng có xung đột nào. Không có xung đột trong thiền và yêu. Thực ra, bạn càng thiền nhiều, bạn càng trở nên có khả năng yêu nhiều; bạn càng yêu nhiều, bạn càng trở nên có khả năng thiền nhiều.

Và không có xung đột giữa là anh hề và là trí huệ. Nếu bạn có thể có cả hai, đó là điều tốt nhất. Và đừng lắng đọng cho một điều; bằng không một ngày nào đó bạn sẽ hối hận. Điều bị bỏ lỡ sẽ báo thù, và sẽ trả thù.

Nhưng với Vani tôi muốn nói điều đó là quá sớm. Được sẵn sàng thêm chút ít đi.

Tôi đã nghe:

Có lần có một anh chàng quá trơ tráo. Anh ta gặp một cô gái và trong hai giây nói, "Cưng ơi, chúng mình làm tình đi." Bạn thân của anh ta kéo anh ta sang bên và giải thích rằng anh ta nên hành động một cách tinh tế và làm cuộc đối thoại thân mật một chốc trước khi anh ta gợi ý những điều như thế. Vào lần hẹn hò sau anh ta nhớ những lời của trí huệ này. Anh ta bắt đầu cuộc đối thoại bằng việc nói, "Cưng ơi, em đã bao giờ ở châu Phi chưa?" chỉ để tạo ra cuộc đối thoại.

Cô ấy nói, "Chưa." Thế là anh ta nói, "Được, chúng ta làm tình đi."

Vani, điều đó là quá sớm đấy. Đợi chút ít nữa đi. Xin chào phải trở thành xin chào-lujah, nhưng đợi thêm một chút.

Câu hỏi

Một ngày đẹp trời khi yêu rì rào trong không trung, ngay cả Winnie Kinh khủng cũng quên mất việc tìm kiếm không kết quả của mình về chiếc bình của Boney và chỉ ngồi xuống. Khi mắt anh ta mở ra anh ta bối rối khi thấy mọi thứ xung quanh mình là những bình khổng lồ đang tràn ngập cùng với nhiều mật hơn là anh ta có thể đã từng ăn.

Khi anh ta lăn vào chỗ của Eeyore muộn trong đêm đó, với mọi khó chịu và nội dung và đầy những khám phá của anh ta, Eeyore có vẻ trí huệ và nói, "Mật bao giờ cũng có đó - nhưng bạn chỉ có thể tìm được nó khi bạn không nhìn. "

Pooh Bear nghĩ anh ấy hiểu, nhưng trong nhiều ngày sau khi anh ta đã bất thần đưa cái liếc nhìn lén lút ra khỏi khoé mắt mình - không có mật! Anh ta thậm chí còn cố ngồi xuống lần nữa và nói rất to, 'Tôi không tìm mật!" Nhưng khi anh ta mở mắt ra, mật vẫn không có đó.

Eeyore thân mến, làm sao tôi có thể vứt bỏ được tham của tôi và mong đợi của tôi và chỉ hiện hữu?

Câu hỏi này là từ Deva Anando.

Vâng, đó là một trong những câu hỏi nền tảng nhất.

Khi bạn không nhìn, mật có ở mọi nơi. Khi bạn bắt đầu tìm nó, đột nhiên nó biến mất. Đây là chân lí lớn lao. Khoảnh khắc bạn bắt đầu tìm nó, bạn trở nên căng thẳng. Khoảnh khắc bạn bắt đầu tìm nó, bạn trở nên rất, rất tập trung, bạn trở nên đóng và hẹp. Và mật là có thể chỉ khi bạn mở, không đóng, không hẹp. Mật tràn ngập khắp quanh bạn khi bạn cũng tràn ngập, theo mọi hướng.

Nhìn nghĩa là bị định hướng theo một chiều. Không nhìn, không tìm, thế thì bạn sẵn có cho mọi chiều - bạn sẵn có cho mọi chiều có thể, bạn sẵn có cho toàn thể sự tồn tại.

Nhưng khó khăn là ở chỗ nếu tôi bảo bạn không nhìn, bạn nói, "Được, chúng tôi sẽ không cố," nhưng nỗ lực vô thức tiếp diễn. Bạn thậm chí cố không nhìn, nhưng điều đó nữa lại trở thành chỉ là nỗ lực để nhìn.

Câu hỏi này rất nền tảng. Phật nói, "Nếu ông vô ham muốn, mọi ham muốn sẽ được hoàn thành." Bây giờ, một sư một hôm hỏi, "Vì thầy đã nói rằng mọi ham muốn sẽ được hoàn thành nếu người ta trở thành vô ham muốn, tôi đã có chỉ một ham muốn: được là vô ham muốn. Bây giờ phải làm gì về nó?" Nhưng ham muốn được là vô ham muốn vẫn là một ham muốn; nó ở trên cùng một bình diện. Dù bạn ham muốn tiền hay bạn ham muốn quyền, danh, hay bạn ham muốn vô ham muốn, điều đó không tạo ra khác biệt chút nào: chỉ đối thể của ham muốn thay đổi; ham muốn vẫn còn như cũ. Và ham muốn là vấn đề, không phải là đối thể.

Nếu bạn ham muốn tiền, mọi người sẽ gọi bạn là rất trần tục, vật chất. Nếu bạn ham muốn Thượng đế, mọi người sẽ gọi bạn là tâm linh, thế giới khác, tôn giáo. Nhưng những người biết, với họ, không có khác biệt chút nào: bạn vẫn là trần tục. Không phải là vài ham muốn là trần tục và vài ham muốn là về thế giới khác! Ham muốn, như vậy, là trần tục. Không thể có ham muốn của thế giới khác.

Cho nên Thượng đế không thể được ham muốn. Nếu bạn ham muốn, bạn bỏ lỡ. Nếu bạn tìm, bạn sẽ không thấy. Bạn càng tìm, bạn sẽ càng trở nên khổ hơn. Không tìm, và thấy ra. Chỉ hiện hữu - trong thái độ của việc không tìm. Chẳng phải là sâu bên dưới bạn vẫn liên tục nghĩ "Bây giờ ngài phải đang tới vì mình không tìm"; thế thì bạn ở trong cùng cái bẫy lần nữa.

Vấn đề là cái gì phải được làm: "Làm sao tôi có thể bỏ được tham...?" Nhưng tại sao bạn muốn bỏ tham? Tại sao ngay chỗ đầu tiên bạn muốn vứt bỏ tham của bạn? Phải có tham nào đó đằng sau nó - để đạt tới Thượng đế, tới niết bàn, tới chứng ngộ, tới cái này cái nọ, mọi loại đồ rác rưởi, mọi thứ vô nghĩa.

Chứng ngộ xảy ra. Bạn không thể ham muốn được nó. Khi một hôm đột nhiên bạn thấy mọi ham muốn đã biến mất, chứng ngộ có đó. Nó bao giờ cũng có đó; chỉ bởi vì ham muốn mà bạn đã không thể thấy được nó. Ham muốn trở thành tấm màn che mắt bạn. Bạn mất đi sự sáng tỏ, bạn không thể thấy được cái gì đang hiện hữu. Làm sao bạn có thể thấy được cái gì đang đấy khi bạn muốn cái gì đó sẽ có đó? Khi bạn mong đợi cái gì đó, mong đợi này không cho phép bạn thấy cái đang đó. Với mong đợi bạn đã đi vào trong tương lai.

Bạn muốn người đàn bà đẹp, và bạn có tưởng tượng. Bởi vì tưởng tượng đó, bạn sẽ bỏ lỡ người đàn bà của bạn, người ở ngay trước bạn, nhưng bởi vì tưởng tượng mà bạn không thể thấy được cô ấy. Tưởng tượng liên tục dẫn bạn đi xa.

Bạn hỏi, "Làm sao tôi có thể bỏ được tham?" Tôi muốn hỏi tại sao ngay chỗ đầu tiên bạn muốn bỏ tham. Và đột nhiên bạn sẽ thấy tham nào đó ẩn đằng sau. Tham sau tham sau tham. Điều này sẽ không giúp đỡ.

Cho nên tôi sẽ không nói cho bạn cách bỏ nó. Tôi sẽ nói cho bạn cách hiểu nó. Trong hiểu biết, nó rơi rụng đi theo cách riêng của nó. Không phải là bạn bỏ nó. Bạn không thể bỏ được. Bạn là việc tham; làm sao bạn có thể bỏ tham được? Bạn là ham muốn; làm sao bạn có thể bỏ ham muốn được? Bạn là việc tìm; làm sao bạn có thể bỏ việc tìm và kiếm? Cái bạn này là trung tâm của mọi điên khùng của bạn. Bạn hỏi cách bỏ tham. Ai đang hỏi? Cái "tôi". Bây giờ cái "tôi" muốn thậm chí cả Thượng đế cũng bị sở hữu. Cái "tôi" muốn chứng ngộ được sở hữu. Cái "tôi" không chỉ muốn thế giới, nó muốn thế giới khác nữa. Cái "tôi" ngày càng mất trí hơn.

Chỉ hiểu. Không có nhu cầu bỏ bất kì cái gì. Con người không thể bỏ được bất kì cái gì. Cứ cố hiểu. Cố hiểu cách thức của tham. Cố hiểu cách tham vận hành. Cố hiểu cách tham đem tới ngày càng nhiều khổ hơn, ngày càng nhiều thất vọng hơn, cách tham liên tục tạo ra những địa ngục mới cho bạn, đi trước bạn, liên tục tạo ra địa ngục mới để cho khi bạn ở đó, chúng đã sẵn sàng. Cứ nhìn vào trong chính hiện tượng tham này - không có ý tưởng về bỏ nó, bởi vì nếu bạn muốn bỏ nó, một phần của tham sẽ vẫn còn không được quan sát. Phần muốn bỏ tham sẽ vẫn còn không được quan sát, sẽ vẫn còn trong bóng tối.

Không cần nghĩ theo những thuật ngữ này. Đơn giản cố hiểu. Đó là điều Socrates ngụ ý khi ông ấy nói, "Biết bản thân ông." Điều đó không có nghĩa là bạn ngồi im lặng và lặp lại "Mình là linh hồn," "Mình là Thượng đế"; nó không ngụ ý điều đó. "Biết bản thân ông" nghĩa là bất kì cái gì là hoàn cảnh, đi vào trong nó thật sâu, hết tầng nọ tới tầng kia. Phơi bầy nó cho việc hiểu của bạn. Đi tới chính đáy của nó, tới chính gốc rễ của nó. Nhìn thấu suốt.

Và ngày bạn đã nhìn thấu suốt mọi tầng... Các tầng cũng giống như củ hành. Bạn liên tục bóc củ hành. Cũng vậy bản thể bạn giống như củ hành, liên tục bóc. Bạn sẽ thấy những tầng tươi hơn; liên tục bóc, liên tục bóc... Một ngày nào đó đột nhiên bạn đã bóc hết và không cái gì ngoài trống rỗng còn lại trong tay bạn. Trong cái trống rỗng đó tham đã biến mất, và trong cái trống rỗng đó chứng ngộ đã xảy ra. Trong trống rỗng đó Thượng đế hiện hữu. Trống rỗng đó là Thượng đế.

Cho nên thay vì hỏi cách bỏ tham, hỏi cách hiểu tham đi. Toàn thể sự việc treo trên một điều: hiểu biết. Khi hiểu biết về bất kì cái gì là hoàn hảo, nó giải thoát. Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Chân lí giải thoát." Khi bạn biết chân lí của tham bạn được giải thoát. Khi bạn biết chân lí của tính dục bạn được giải thoát. Khi bạn biết chân lí của bất kì cái gì dù đó là cái gì, bạn được giải thoát khỏi nó. Biết là tự do; không biết là ở trong tù túng.

Cho nên đừng hỏi cách bỏ. Không có vội vàng. Thực ra, đi sâu vào trong nó, quan sát nó sâu sắc trước khi nó mất đi; bằng không bạn bao giờ cũng bỏ lỡ việc hiểu đó. Nếu nó mất đi trước khi hiểu biết, cái gì đó sẽ còn bị thiếu. Đó là lí do tại sao nó không bao giờ mất đi, nó bám lấy bạn. Nó bám cho tới khoảnh khắc cuối cùng, khi bạn hiểu nó, khi bạn đã nhìn vào trong nó sâu sắc tới mức không cái gì là không được lộ ra, bạn đã thấy cách thức của tham, cách thức tinh vi của tham.

Bây giờ, câu hỏi này là cách thức tinh vi của tham: làm sao bỏ nó? Đó là vấn đề của Pooh; anh ấy tưởng anh ấy đã hiểu: "... nhưng trong nhiều ngày sau khi anh ta đã bất thần đưa cái liếc nhìn lén lút ra khỏi khoé mắt mình - không có mật!" Bạn cũng sẽ liếc nhìn lén lút từ khoé mắt - trừ phi bạn hiểu tham một cách toàn bộ.

"Anh ta thậm chí còn cố ngồi xuống lần nữa và nói rất to, 'Tôi không tìm mật!'" Và bạn sẽ nói cùng điều đó nữa. Bạn đã nói điều đó nhiều lần rồi, rằng "Tôi không tìm Thượng đế và tôi không tìm chứng ngộ. Osho nói niết bàn là cơn ác mộng cuối cùng. Tôi không tìm nó" - và thế rồi lén lút, từ khoé mắt, bạn tìm nó. Bạn đang chờ đợi và bạn nói, "Vấn đề là gì? Và Osho đã nói, 'Khi bạn bỏ mọi ham muốn, nó xảy ra,' và nó vẫn chưa xảy ra." Bạn chưa bỏ ham muốn này.

Nhưng bạn không thể bỏ được ham muốn này! Tôi nhấn mạnh vào điều đó! Nhấn mạnh của tôi là tuyệt đối lên nó. Đã từng có các thầy giáo khác nói, "Bỏ nó đi!" Tôi không nói bỏ nó, bởi vì tôi biết bạn không thể bỏ được nó. Không ai đã bao giờ bỏ được nó. Ngay cả vị Phật cũng không có khả năng bỏ nó. Nó mất đi theo cách riêng của nó một ngày nào đó - khi Phật hiểu nó.

Nếu bạn bỏ cái gì đó, bản ngã bây giờ cảm thấy rất được tôn cao "Mình đã bỏ được nó" - và bản ngã là căn nguyên. Nó sẽ tạo ra tham mới; nó sẽ tìm cách thức mới. Nó rất có tính bịa đặt. Vì bản ngã bịa đặt này, bạn không thể khám phá ra cái đang đó. Vì quá nhiều tính bịa đặt, thực tại bị bỏ lỡ. Nó sẽ tìm cách khác nào đó; từ cửa sau nó sẽ quay lại. Cho nên đừng hỏi cách bỏ nó. Tôi không ở đây để giúp bạn bỏ nó. Tôi ở đây để giúp bạn hiểu nó. Nếu nó vẫn còn đó, điều đó đơn giản chỉ là một việc: rằng bạn đã không hiểu nó. Bạn chưa làm bài tập về nhà. Làm bài tập về nhà đi. Đừng vội vàng bỏ nó. Cứ nhìn, quan sát.

Quan sát trong những điều nhỏ bé của cuộc sống. Bạn đang bước đi trên đường; chiếc xe ô tô chạy qua. Nhìn vào bên trong bản thân bạn: tham nào đó đã nảy sinh. Khoảnh khắc bạn nói chiếc xe là đẹp, một tham tinh vi đã nảy sinh để sở hữu nó. Người đàn bà đẹp đi qua, hay người đàn ông, và đột nhiên một ham muốn sở hữu.

Tôi đã nghe:

Một người đàn bà ngồi trong phòng đợi của bác sĩ sát cạnh một người mẹ và đứa con năm tuổi của cô ta. Đứa trẻ ngồi rất yên tĩnh trong khi người đàn bà này và mẹ nó trao đổi lời đùa cợt. Người đàn bà này rất bị ấn tượng bởi hành vi tốt của đứa trẻ...

Nó thực sự duyên dáng, ngồi im như vị Phật nhỏ.

... "Tôi ước," bà ấy nói, "tôi có con trai nhỏ như cô."

"Này," cậu bé - chặn lại - cậu Phật nhỏ, "sao bác không mang thai?"

Khoảnh khắc bạn thấy cái gì đó - một đứa trẻ đẹp - và một ham muốn sâu sắc nảy sinh: bạn phải có một đứa trẻ giống thế này. Và đứa trẻ này nói, "Sao bác không mang thai?" Và nó là đúng. Thực ra, nếu bạn nhìn sâu vào trong ham muốn của bạn, bạn sẽ thấy rằng ham muốn trở nên mang thai đã nảy sinh trong bạn. Ở tầng sâu nhất nó có đó. Trên bề mặt bạn đơn giản nói, "Đứa trẻ đẹp làm sao. Mình ước mình có một đứa con trai giống thế này." Trên bề mặt nó rất đơn giản, dường như bạn đã đơn giản khen ngợi đứa trẻ, nhưng sâu bên dưới nhiều điều đã xảy ra.

Trong những điều nhỏ bé của cuộc sống... Bạn đang ăn, bạn biết sự ngon miệng mất rồi, và bạn liên tục ăn. Quan sát. Tham có đó. Bây giờ bạn không ăn từ đói; bạn ăn từ tham. Một ngày nào đó trong thiền cái gì đó đẹp xảy ra - làn gió thoảng tới trong bản thể bạn, đột nhiên có ánh sáng, đột nhiên có hương thơm, và bạn đung đưa với hương thơm đó - và thế rồi nó qua đi. Bây giờ bạn muốn mọi ngày trong thiền rằng điều đó phải xảy ra bây giờ. Bây giờ bạn thất vọng; và bạn càng thất vọng, khả năng này lại càng ít hơn. Bây giờ cửa sổ đó sẽ không bao giờ mở lần nữa. Và khi nó không mở, bạn khao khát về nó quá nhiều; thế thì bạn trở thành rất khổ - "Tại sao nó không xảy ra?"

Tôi đã từng quan sát nhiều thiền nhân thế, cả nghìn người. Khi lần đầu tiên thiền thực sự đi sâu, ngay lập tức, trong nhiều tháng, thoáng nhìn đó biến mất. Và thế rồi họ tới tôi, nói, "Điều gì đang xảy ra? Tôi đã thấy cái gì đó, và nó cực kì đẹp. Sao nó đã biến mất? Tôi đã làm gì sai?"

Bạn đã không làm gì sai cả: bạn trở nên tham thôi. Khi điều đó xảy ra lần đầu tiên, bạn không tham, vì bạn chưa bao giờ biết tới nó. Làm sao bạn có thể tham được về nó? Nó là không biết; nó tới từ trời xanh. Nó đơn giản tới; bạn đã bị bắt mà không nhận biết. Bây giờ quan sát đi. Nó tới khi bạn không đòi hỏi nó - bạn đã không biết nó, cho nên bạn không thể đòi hỏi nó. Nó tới theo cách riêng của nó. Bây giờ bạn đang đòi hỏi nó. Bây giờ bạn đang đòi hỏi cái gì đó mà đã tới mà không có việc đòi hỏi của bạn. Bạn đang tạo ra toàn thể rắc rối - tham đã đi vào.

Thỉnh thoảng chuyện xảy ra là một người đã tới rất gần với satori - tỏ ngộ, rất gần, và thế rồi người đó đi lạc lối bởi vì tham.

Cho nên quan sát đi. Ăn, quan sát. Buổi sáng, bạn biết rằng giấc ngủ qua rồi, nhưng bạn vẫn muốn trở người và có giấc ngủ thêm chút ít. Bây giờ đó là tham. Nếu thân thể bạn tươi tắn và bạn cảm thấy thoải mái và mệt mỏi qua rồi, thế thì quan sát. Nó ở mọi nơi. Ăn, ngủ, thiền - nó ở mọi nơi.

Một hôm bạn làm tình với người đàn bà hay người đàn ông của bạn, và nó là cực lạc. Bây giờ bạn khao khát, bây giờ bạn bắt đầu lặp lại, nhưng cực lạc đó không bao giờ xảy ra lần nữa. Bạn khổ. Bạn không biết cái gì đã xảy ra, cái gì đã đi sai. "Tại sao mình không đạt tới đỉnh đó?" Bạn sẽ không bao giờ đạt tới lần nữa, vì bạn đang tìm nó. Lần đầu tiên nó đã xảy ra, bạn đã không tìm nó.

Đây là luật nền tảng. Mọi sự xảy ra và chúng xảy ra theo cách riêng của chúng; bạn không thể xoay xở cho chúng xảy ra được. Những điều lớn lao không thể bị bạn quản lí; chúng ở bên ngoài bạn. Bạn có thể, nhiều nhất, cho phép chúng xảy ra. Nhiều nhất, bạn có thể giữ cửa mở để cho chúng có thể xảy ra, nhưng bạn không thể buộc chúng xảy ra.

Nếu bạn ép buộc, thế thì không cái gì xảy ra. Thế thì bạn có thể liên tục làm tình với người đàn bà và chẳng cái gì sẽ xảy ra; thực ra, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy buồn nôn về toàn thể sự việc. Bạn sẽ bắt đầu ghét người đàn bà này, bạn sẽ bắt đầu ghét người đàn ông này; bạn sẽ nghĩ rằng người kia đang lừa bạn. Và bạn sẽ bắt đầu tìm người đàn bà khác, người đàn ông khác, đâu đó khác để đi - "Nó không xảy ra ở đây thêm nữa." Và bạn sẽ trở nên nghi ngờ liệu nó đã bao giờ xảy ra chưa hay bạn đã tưởng tượng. Làm sao nó có thể xảy ra với người đàn bà này được? Nó không xảy ra bây giờ. Cho nên bạn sẽ trở nên nghi ngờ ngay cả về kinh nghiệm đã xảy ra.

Mọi người tới tôi và họ nói, "Bây giờ nhiều tháng rồi mà không cái gì xảy ra trong thiền," và họ nói họ đã trở nên nghi ngờ. Họ có tưởng tượng lần đầu tiên không? Họ đã không tưởng tượng; nó đã xảy ra. Bây giờ họ muốn nó xảy ra và họ tưởng tượng và họ đang tạo ra ý tưởng quanh bản thân họ.

Cho nên cái gì cần được làm? Bạn phải quan sát mọi cách thức của tâm trí. Tham, ham muốn, tham vọng, ghen tị, sở hữu, chi phối - bạn phải quan sát mọi thứ. Và chúng tất cả đều được liên nối nhau, nhớ lấy. Nếu tham biến mất, thế thì giận sẽ biến mất. Nếu giận biến mất, ghen tị sẽ biến mất. Nếu ghen tị biến mất, bạo hành sẽ biến mất. Nếu bạo hành biến mất, sở hữu sẽ biến mất. Chúng tất cả đều xoắn xuýt nhau. Thực ra, chúng là những cái nan hoa của cùng một bánh xe, và cái trục đỡ tất cả chúng là bản ngã. Cho nên quan sát các cách thức của bản ngã.

Quan sát, quan sát, quan sát... một ngày nào đó đột nhiên nó không có đó. Chỉ người quan sát được bỏ lại.

Khoảnh khắc đó của quan sát thuần khiết là khoảnh khắc của biến đổi.

Câu hỏi

Bố mẹ tôi đã lừa tôi bằng cha Christmas. Thầy là thực, hay tôi sẽ bị vỡ mộng lần nữa?

Câu hỏi này là từ Anand Nitya. Tại sao cô ấy đã hỏi phải được hiểu.

Vì cô ấy đã từng ở đây trong đạo tràng này, cô ấy đã không có khả năng trở thành một phần của gia đình. Cô ấy đã chống lại theo nhiều cách. Tôi dung thứ những điều này trong một thời gian, nhưng tôi không thể dung thứ chúng mãi mãi được; bằng không tôi sẽ không có khả năng giúp bạn chút nào.

Một ngày nhất định tới khi tôi sẽ bắt đầu nện búa. Ngày tôi bắt đầu nện búa, bạn bắt đầu cảm thấy tiêu cực, bạn bắt đầu cảm thấy chống lại tôi. Nếu tôi đi theo bạn, thế thì mọi sự là đẹp, thế thì Osho là đẹp. Khoảnh khắc tôi bắt đầu đi theo hướng khác nào đó khi việc bạn đi cùng tôi là không dễ dàng cho bạn, thế thì tiêu cực nảy sinh. Và tôi phải đi ngược lại mọi thứ của bạn! Vì tôi yêu bạn. Tôi phải đi ngược lại mọi thứ của bạn; bằng không tôi sẽ không giúp gì cho bạn được.

Nếu tôi đơn giản cứ an ủi bạn và đơn giản cứ vỗ về đầu bạn, và đơn giản cứ nói, "Bạn là tốt, mọi thứ là tốt"... Tôi nói điều đó một lần thôi. Lúc ban đầu tôi nói điều đó. Nếu bạn chưa là sannyasin, tôi sẽ tiếp tục nói, "Rất tốt!" Khoảnh khắc bạn là sannyasin mọi thứ thay đổi. Thế thì tôi phải thật hơn với bạn, cho dù điều đó gây đau. Nó gây đau, chân lí gây đau, vì bạn đã trở thành không thực thế.

Cho nên ngày tôi bắt đầu nện búa lên Nitya, cô ấy phải đã bắt đầu nghĩ, "Mình đã tới đâu đây? Người này có thực là Osho hay không?"

Do đó mới có câu hỏi: " Bố mẹ tôi đã lừa tôi bằng cha Christmas. Thầy là thực, hay tôi sẽ bị vỡ mộng lần nữa?"

Điều thứ nhất: Cha Christmas thực hơn tôi nhiều lắm. Tôi tuyệt đối không thực, vì tôi không tồn tại trong bản ngã. Tôi không rắn chắc chút nào. Nếu bạn đi qua tôi, bạn có thể qua tôi mà không bắt gặp người nào. Tôi là trống rỗng.

Điều thứ hai: Vì tính trống rỗng này, tôi có thể vận hành như màn ảnh cho bất kì loại phóng chiếu nào. Bạn có thể phóng chiếu bất kì cái gì lên tôi. Có những người nghĩ tôi là thánh nhân, và có những người nghĩ tôi là kẻ bất lương. Có những người nghĩ tôi là tội nhân lớn nhất có đó, và có những người nghĩ tôi là Thầy vĩ đại nhất có đó. Và cả hai đều đúng và cả hai đều sai, vì tôi không là cả hai. Bạn phóng chiếu thôi. Có một số người tới và họ nói, "Osho ơi, thầy có đôi mắt đẹp thế." Và mới hôm nọ tôi đã đọc một bài báo của Rahul Singh trong Tuần báo minh hoạ của Ấn Độ, và ông ấy nói, "Người này có đôi mắt thôi miên và nham hiểm." Tốt!

Bạn khó mà không phóng chiếu, điều đó tôi biết. Nhưng tôi phải giúp phá huỷ mọi phóng chiếu của bạn. Một khi phóng chiếu của bạn bị phá huỷ, bạn sẽ được tự do.

Cha Christmas là thực hơn nhiều. Nếu bạn nhìn vào trong ông ấy, bạn sẽ thấy một người thực ở đó. Nếu bạn nhìn vào trong tôi, không có người nào. Ở phương Đông chúng ta gọi Thượng đế là không liên quan đến ai cả. Không có nhân cách. Tôi chỉ là cửa sổ; bạn có thể nhìn qua tôi. Thậm chí không có kính; chẳng có gì. Nhưng bạn có thể phóng chiếu. Cho nên rất dễ cho bạn phóng chiếu bởi vì, bất kì cái gì bạn phóng chiếu, không có người nào phủ nhận nó. Không có người nào nói, "Không, phóng chiếu của bạn là sai." Bạn đang chơi trò chơi này một mình.

Bạn sẽ biết thực tại của tôi chỉ khi bạn đã dừng mọi phóng chiếu, khi bạn đã trở thành trống rỗng, khi bạn đã đạt tới năng lượng thiền. Năng lượng thiền là năng lượng không có tính phóng chiếu. Nó không phóng chiếu cái gì; nó đơn giản nhìn vào mọi thứ như chúng vậy.

Nếu một thiền nhân bắt gặp một đoá hoa, người đó thậm chí sẽ không nói nó là hoa hồng, vì từ "hoa hồng" trở thành việc phóng chiếu. Với từ "hoa hồng" mọi hoa hồng bạn đã biết trước đây lại tới giữa bạn và đoá hồng này. Với từ "hoa hồng" mọi điều bạn đã từng nghe về hoa hồng, mọi thơ ca bạn đã từng đọc về hoa hồng - mọi điều đó nảy sinh giữa bạn và thực tại này. Thiền nhân thực sẽ đơn giản nhìn vào hoa hồng mà thậm chí không nói lên từ "hoa hồng" bên trong bản thể mình; sẽ không có ngôn ngữ. Sẽ không có ý tưởng nó là gì. Người đó sẽ đơn giản thấy cái đang đó, cái vô danh. Và đó là cách duy nhất để nhìn hoa hồng thực.

Nếu bạn muốn thấy tôi, thực tại của tôi - tôi không là người, nhưng nếu bạn muốn thấy tính không của tôi - bạn sẽ phải tới tôi mà không có ý tưởng nào. Và đó là cách thức, nếu bạn tới ngày càng gần hơn, càng nhiều phóng chiếu sẽ rơi rụng đi.

"Thầy là thực, hay tôi sẽ bị vỡ mộng lần nữa?" Bạn sẽ bị vỡ mộng, và lần này vỡ mộng mãi mãi. Đó là hi vọng của tôi. Nếu bạn hợp tác với tôi, bạn sẽ bị vỡ mộng mãi mãi. Thế thì bạn sẽ không bao giờ phóng chiếu lần nữa. Và đó là mọi điều thầy có thể làm: giúp bạn không phóng chiếu lần nữa.

Tôi đã nghe:

Hai người sao Hoả đang bước đi dọc phố Piccadilly. Một trong số họ huých khuỷu tay sang người kia và trỏ vào đèn giao thông nói, "Cậu có thích nó là bạn gái không?"...

Đèn giao thông! Nhưng bạn có thể nghĩ về người sao Hoả - họ có thể phóng chiếu..."Úi chao!" bạn anh ta nói. "Đẹp thế! Tớ nghĩ tớ sẽ đi sang tán chuyện cô ấy."

Sau quãng mười phút anh ta nhập bọn lại với bạn đồng hành, anh này hỏi, "Này, cậu tiến tới chứ?"

"Không tệ," người sao Hoả thứ hai đáp. "Cô ấy thực tế chẳng nói gì, nhưng cô ấy cứ nháy mắt với tớ."

Đèn giao thông, nhưng bạn có thể phóng chiếu.

Mọi phóng chiếu đều là của bạn thôi, Nitya, và chúng phải biến mất. Bạn phải bị vỡ mộng. Chỉ trong khoảnh khắc đó của vỡ mộng mà thực tại mới bùng nổ.

Câu hỏi

Các Thiền sư nói, "Giết bố mẹ ông," và thậm chí, "Nếu ông gặp Phật trên đường, giết ông ta ngay lập tức. "Điều đó không gây choáng sao? Điều đó không bất kính sao?"

Điều đó gây choáng chứ, nhưng một cách chính xác, đó là chủ định. Thầy phải gây choáng cho bạn để đánh thức bạn. Thầy không phải là lời ru. Thầy không phải là thuốc an thần. Thầy phải giống như dao sắc trong tim bạn. Ở cùng thầy là đau đớn. Và thầy phải phá huỷ mọi khả năng của phóng chiếu.

Đầu tiên đứa trẻ học phóng chiếu lên người mẹ và người bố. Thế rồi trong cả đời người ta liên tục phóng chiếu. Bạn có quan sát điều đó trong bản thể riêng của bạn không? Bất kì khi nào bạn bị hấp dẫn bởi một người đàn bà, bạn có thể lại tìm mẹ bạn. Bất kì khi nào bạn bị hấp dẫn bởi người đàn ông, quan sát mà xem. Bạn có đang lại tìm bố bạn không? Vì người đàn ông đầu tiên đứa trẻ đã biết là người bố và người đàn bà đầu tiên là người mẹ. Đứa trẻ bị in dấu với dạng đầu tiên của người đàn bà và dạng đầu tiên của người đàn ông. Dấu ấn đó là rất sâu.

Tất cả các bạn đều biết rằng đột nhiên một ngày nào đó bạn thấy người đàn bà và cái gì đó nhoáng lên. Cái gì nhoáng lên? Người mẹ trong bạn đấy. Khi bạn thấy một người đàn bà và cái gì đó nhắc nhở bạn sâu về người mẹ của bạn... Nó có thể là không có ý thức, bạn có thể không nhận biết về nó, bạn có thể không có khả năng hình dung ra nó là gì, bạn có thể không có khả năng vạch ra nó đúng là gì, nhưng nếu bạn đi sâu vào trong vô thức của bạn, bạn sẽ thấy rằng cách người đàn bà đó bước đi, cái mũi dài của người đàn bà đó, hay đôi mắt đen của người đàn bà đó hay tóc cô ấy, hay tiếng nói cô ấy, hay cái gì đó, đột nhiên đã nhoáng lên trong vô thức của bạn và vô thức biết, "Đây là người đàn bà đó." Mọi người rơi vào yêu một cách bất thần thế, không biết người đàn bà, cô ấy là ai - yêu ngay thoáng nhìn đầu tiên. Làm sao điều đó là có thể? Cơ chế tâm lí gì vận hành ở đó? Mẹ bạn đấy. Và điều đó là đúng với người bố.

Khi các Thiền sư nói, "Giết bố mẹ ông," họ đang nói, "Phá huỷ dấu ấn của mẹ và bố ông khỏi vô thức của ông đi." Một khi dấu ấn đó bị phá huỷ bạn sẽ được tự do.

Ki tô giáo, Hồi giáo, hay Do Thái giáo hay Hindu giáo không phải là tôn giáo hoàn hảo như Thiền, vì họ vẫn nói về Thượng đế Cha hay Thượng đế Mẹ. Dấu ấn vẫn tiếp tục. Không chỉ trong thế giới này, nó liên tục được phóng chiếu lên trời nữa - Thượng đế Cha hay Kali Mẹ. Bạn vẫn đang tìm các bố mẹ của bạn. Bây giờ, ngay cả trong thực tại tối thượng bạn đang tìm bố mẹ bạn. Khi nào bạn sẽ trở thành người lớn? Khi nào bạn sẽ trở nên trưởng thành? Thiền là quá trình trưởng thành: cho nên giết bố mẹ.

Có câu nói trong các Thiền nhân rằng một người trở nên thực sự trưởng thành khi bố và mẹ của người đó chết. Bạn không quan sát sao? Nếu bố và mẹ bạn mà chết, bạn bị choáng. Bạn chưa bao giờ nghĩ rằng họ sẽ chết bao giờ. Mặc dầu nhiều lần bạn đã ước muốn rằng họ nên chết - một ước muốn vô ý thức - bởi vì họ là sự đè nặng lên bạn, vì chính sự hiện diện của họ là sự hạn chế.

Bạn có quan sát không, bất kì khi nào bạn đi nói chuyện với bố bạn, bạn bắt đầu nói lắp, vã mồ hôi, bạn trở nên bồn chồn? Bởi vì ông ấy nhắc bạn lần nữa rằng bạn bất lực, một đứa trẻ nhỏ, và ông ấy là người mạnh mẽ.

Bạn có quan sát không, khi bạn đi tới mẹ bạn, sao khó trao đổi thế? Khó thế để nói cái gì. Nói với mẹ trở thành khó thế, ngồi và tán gẫu là gần như không thể được. Nói gì nào? Mẹ lúng túng và bạn cũng lúng túng. Cả hai đều bối rối.

Cho nên sâu bên dưới đôi khi bạn đã nghĩ, "Họ nên chết đi, để cho mình được tự do với họ." Và khi bố và mẹ chết đi, đột nhiên bạn cảm thấy bạn không còn là đứa trẻ nữa.

Nhưng khi Thiền nhân nói điều đó, họ ngụ ý cái gì đó khác. Họ không nói về bố và mẹ ở bên ngoài. Họ đang nói về bên trong. Khi bố và mẹ ở bên trong chết đi, bạn trở nên trưởng thành, bạn trở thành tự do.

Và nhớ lấy, nếu bạn tự do với bố và mẹ của bạn trong vô thức, bạn sẽ có khả năng giao cảm với bố và mẹ bạn lần đầu tiên, vì thế thì sẽ không có rào chắn. Thực ra, bạn sẽ có khả năng yêu họ lần đầu tiên. Bạn sẽ có khả năng tha thứ cho họ lần đầu tiên. Bạn sẽ có khả năng cảm thấy từ bi với họ, họ đã làm nhiều thế cho bạn. Khi bạn trưởng thành, khi bạn tự do với họ, khi sự hiện diện của họ không còn là trọng lượng nặng đè lên tim bạn, bạn có thể cảm thấy họ lần đầu tiên. Bạn có thể ở cùng họ trong không gian yêu thương.

Cho nên điều đó gây choáng, nhưng điều đó là không liên quan, một điều.

Điều thứ hai: họ nói, "Nếu ông gặp Phật trên đường, giết ông ta ngay lập tức." Và những người đã nói điều này, họ đã tôn thờ Phật mọi ngày trong đền chùa. Họ có thể đã nói điều đó khi ngồi dưới chân tượng Phật.

Người đã nói điều này là một tu sĩ trong đền chùa. Ông ấy đã sống trong đền, tôn thờ vào buổi sáng, buổi tối, đem hoa và hương tới, và một hôm ông ấy nói với các đệ tử của mình, "Nếu các ông gặp Phật trên đường, giết ngay ông ta đi!" Một đệ tử hỏi, một cách tự nhiên, "Thầy ngụ ý gì? Và thầy đã từng tôn thờ Phật." Và người này nói, "Đúng, ta đã từng tôn thờ ông ta vì ông ta đã giúp cho ta. Ngay cả việc giết ông ta, ông ta đã từng giúp đỡ! Chính ông ta đã giúp ta giết ông ta. Chính ông ta đã giúp ta được tự do với ông ta." Công việc tối thượng của thầy là làm cho bạn tự do với bản thân bạn.

Zarathustra sắp từ giã các đệ tử của ông ấy và họ hỏi ông ấy, "Thông điệp cuối cùng của thầy là gì?" Và ông ấy nói, "Thận trọng với Zarathustra." Không bình luận nào, ông ấy trốn vào trong rừng. "Thận trọng với Zarathustra" - thông điệp cuối cùng. Hay. Thiền vô cùng. "Thận trọng với ta đi; bằng không ông có thể trở thành nô lệ của ta" - đó là điều ông ấy ngụ ý.

Cùng điều đó tôi nói với bạn. Quên chuyện Phật đi, vì bạn có thể giết Phật rất dễ dàng. Giết tôi đi. Điều đó sẽ khó hơn nhiều. Với Phật bạn chẳng có quan hệ gì chút nào, cho nên bạn có thể nhận điều đó, "Được, nếu ông ta tới trên đường, chúng tôi có thể giết ông ta." Nhưng tôi nói với bạn, giết tôi khi tôi tới trên đường của bạn. Và tôi sẽ tới đấy.

Vào khoảnh khắc cuối cùng, khi mọi thứ đã bị cắt bỏ, thầy còn lại, vì đó là mối quan hệ sâu nhất. Bạn có thể cắt bỏ quan hệ của bạn ngay cả với mẹ bạn vì đó chỉ là có tính sinh học, vật lí. Bạn có thể cắt bỏ mối quan hệ của bạn ngay cả với người yêu của bạn vì điều đó có tính tâm lí. Nhưng cắt bỏ mối quan hệ của bạn với thầy là điều khó khăn nhất. Bạn sẽ cần chiếc kiếm thực sắc, chiếc kiếm thực, thực sắc, và bạn sẽ cần dũng cảm lớn, bởi vì mối quan hệ đệ tử và thầy là mối quan hệ tâm linh. Nó đi sâu nhất trong bản thể bạn. Bạn sẽ bắt đầu run rẩy.

Khi tôi sẽ đứng trên đường của bạn... Và đó sẽ là rào chắn cuối cùng: thầy là lối chuyển tới Thượng đế và là rào chắn cuối cùng nữa. Bạn sẽ phải bỏ thầy nữa. Và những điều này là của cuộc hành trình bên trong, nhớ đi nhớ lại vào. Vào khoảnh khắc cuối cùng khi bạn biến mất vào trong cái trống rỗng, bàn tay cuối cùng mà bạn sẽ phải bỏ sẽ là tay của thầy.

Cho nên điều đó là không bất kính. Chính là với kính trọng lớn lao mà điều đó đã được nói.

Một điều nữa. Thiền nhân là khác toàn bộ với người Ki tô giáo. Bạn không thể nghĩ về người Ki tô giáo nói với người Ki tô giáo khác, "Giết Jesus khi ông ấy tới trên đường của ông. Giết ông ấy ngay lập tức!'? Điều đó sẽ có vẻ rất phạm thượng vì người Ki tô giáo chưa có khả năng không nghiêm chỉnh về tôn giáo của họ. Tôn giáo của họ là rất nghiêm chỉnh. Do đó nó bỏ lỡ nhiều. Thiền có phẩm chất của tiếng cười, nó có thể cười. Và Thiền có phẩm chất của tính nổi dậy, tính phi thẩm quyền. Và Thiền liên tục giữ cân bằng: buông xuôi theo thầy, và vậy mà vẫn còn độc lập. Rất khó, gần như không thể được. Nhưng khi bạn làm điều không thể được, chỉ thế thì điều tối thượng mới xảy ra cho bạn. Buông xuôi theo thầy, và vậy mà vẫn còn độc lập. Chân thành trong việc tìm kiếm của bạn, nhưng không làm mất tiếng cười của bạn. Trở nên trí huệ, nhưng để cái ngu ngơ là rất, rất ngớ ngẩn theo cách đó. Họ có thể nói những điều sẽ gây choáng cho bạn.

Một Thiền sư đang cân lanh, và một người tới, một người tìm kiếm, và anh ta hỏi, "Phật là gì? Phật tính là gì? Bản tính Phật là gì?" Thầy đang cân lanh, và thầy nói, "Một kí rưỡi lanh. Đó là điều Phật là gì."

Một kí rưỡi lanh! - và ông ấy đang nói về Phật sao? Có vẻ rất báng bổ.

Một Thiền sư, vào một đêm lạnh, đốt một tượng Phật, tượng gỗ, vì ông ấy cảm thấy lạnh. Không người Ki tô giáo nào có thể làm được điều đó. Không người Hindu nào có thể làm điều đó. Không người Mô ha mét giáo nào có thể làm điều đó. Do đó họ tụt lại sau. Trong đêm ông ấy đã đốt tượng Phật vì trời quá lạnh, và đến sáng ông ấy lại tôn thờ.

Tính vui đùa này, cái không nghiêm chỉnh này, là cực kì có giá trị. Với tôi cũng thế, nhớ điều đó: bạn phải buông xuôi và vậy mà bạn phải vẫn còn độc lập. Thực ra, buông xuôi của bạn được cần để cho tôi có thể làm cho bạn thành độc lập. Tất nhiên là ngược đời rồi, nhưng đây là cách người ta trưởng thành.

Tôi đã nghe một câu chuyện hay - rất choáng, nhưng cực kì hay. Câu chuyện này là từ Sheldon Kopp:

Một chiều chủ nhật sau lễ nhà thờ, Thượng đế và thánh Peter đi chơi golf. Thượng đế phát bóng vào lỗ đầu tiên, vung mạnh cái bạt, và đánh xoáy quả bóng bay vào phần gồ ghề bên cạnh đường lăn bóng. Ngay khi quả bóng chạm đất, một con thỏ chạy ra từ dưới bụi cây, đớp lấy bóng golf của Thượng đế vào mồm nó, và chạy đi cùng bóng trên đường lăn bóng. Từ trên trời một con diều hâu sà xuống và chụp lấy con thỏ. Con diều hâu cắp con thỏ trong móng vuốt của nó và bay đi qua bãi cỏ xanh. Một thợ săn phát hiện ra con diều hâu, giương súng nhắm tới, và bắn con chim đang bay nửa chừng. Con diều hâu thả con thỏ xuống bãi cỏ. Quả bóng golf rơi khỏi mồm thỏ và lăn vào trong lòng hố ghi điểm.

Thánh Peter quay sang Thượng đế bực tức nói, "Bây giờ tiếp tục đi! Ngài muốn chơi golf, hay ngài muốn đéo khắp xung quanh?"

Đây là Thiền hoàn hảo.

Xem tiếp Chương 3 - Quay về Mục lục

..............................