Chương 58. Trong tay bạn

Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 3 - Osho

Sách về các Bí mật: Bình luận mới

Chương 58. Trong tay bạn

Câu hỏi 1

Công nghệ là lối tắt, cách mạng, nhưng chẳng phải những điều này chống lại đạo, swabha, tự nhiên đó sao?

Chúng vậy đấy. Chúng chống lại đạo, chúng chống lại swabhav. Bất kì mọi nỗ lực đều chống lại shabhav, đạo; nỗ lực như vậy là chống lại đạo. Nếu bạn có thể bỏ mọi thứ cho swabhav, đạo, tự nhiên, thế thì không kĩ thuật nào được cần, vì đó là kĩ thuật tối thượng. Nếu bạn có thể bỏ mọi thứ cho đạo, đó là việc buông xuôi sâu sắc nhất có thể được. Bạn đang buông xuôi bản thân bạn, tương lai của bạn, khả năng của bạn. Bạn đang buông xuôi bản thân thời gian, mọi nỗ lực. Điều này ngụ ý kiên nhẫn vô hạn, chờ đợi.

Nếu bạn có thể buông xuôi mọi thứ cho tự nhiên thế thì không có nỗ lực, thế thì bạn không làm bất kì cái gì. Bạn chỉ nổi. Bạn đang trong buông bỏ sâu sắc. Mọi sự xảy ra cho bạn, nhưng bạn không làm bất kì nỗ lực nào cho chúng - bạn thậm chí không tìm kiếm chúng. Nếu chúng xảy ra, điều đó là được; nếu chúng không xảy ra, điều đó là được - bạn không có chọn lựa. Bất kì cái gì xảy ra, xảy ra; bạn không có mong đợi và tất nhiên, không thất vọng.

Cuộc sống chảy đi, bạn chảy trong nó. Bạn không có mục đích để đạt tới, vì với mục đích nỗ lực đi vào. Bạn không có đâu mà đi, vì nếu bạn có chỗ nào đó để đi, nỗ lực sẽ bước vào; điều đó được ngụ ý. Bạn không có đâu để đi, không đâu để đạt tới, không mục đích, không lí tưởng; không cái gì là để được đạt tới - bạn buông xuôi tất cả.

Trong khoảnh khắc buông xuôi này, trong chính khoảnh khắc này, mọi thứ sẽ xảy ra cho bạn. Nỗ lực sẽ cần thời gian; buông xuôi sẽ không cần thời gian. Kĩ thuật sẽ cần thời gian; buông xuôi sẽ không cần thời gian. Đó là lí do tại sao tôi gọi nó là kĩ thuật tối thượng. Nó là vô kĩ thuật. Bạn không thể thực hành nó - bạn không thể thực hành buông xuôi. Nếu bạn thực hành, nó không phải là buông xuôi. Thế thì bạn đang dựa trên bản thân bạn; thế thì bạn không bất lực toàn bộ; thế thì bạn đang cố làm cái gì đó - cho dù nó là buông xuôi, bạn đang cố làm nó. Thế thì kĩ thuật sẽ bước vào, và với kĩ thuật thời gian bước vào, tương lai bước vào.

Buông xuôi là phi thời gian; nó ở bên ngoài thời gian. Nếu bạn buông xuôi, chính khoảnh khắc này bạn ở ngoài thời gian, và mọi thứ có thể xảy ra, sẽ xảy ra. Nhưng thế thì bạn không tìm nó, không kiếm nó; bạn không tham về nó. Bạn không có tâm trí dành cho nó chút nào: dù nó xảy ra hay không, điều đó tất cả là như nhau với bạn.

Đạo nghĩa là buông xuôi - buông xuôi theo swabhav, theo tự nhiên. Thế thì bạn không hiện hữu. Mật tông và Yoga là các kĩ thuật. Qua chúng bạn sẽ đạt tới swabhav, nhưng nó sẽ là quá trình lâu dài. Chung cuộc sau mọi kĩ thuật bạn sẽ phải buông xuôi, nhưng với kĩ thuật nó sẽ tới ở chỗ cuối; với đạo, trong đạo, nó tới ở lúc bắt đầu. Nếu bạn có thể buông xuôi ngay bây giờ, không kĩ thuật nào được cần, nhưng nếu bạn không thể buông xuôi, và nếu bạn hỏi tôi cách buông xuôi, thế thì kĩ thuật được cần. Cho nên, hiếm khi trong hàng triệu và hàng triệu người, một người có thể buông xuôi mà không hỏi làm sao. Nếu bạn hỏi 'làm sao', bạn không phải là kiểu người đúng mà có thể buông xuôi, vì cái 'làm sao' ngụ ý bạn đang hỏi kĩ thuật.

Những kĩ thuật này dành cho tất cả những người không thể gạt bỏ được cái 'làm sao' này. Những kĩ thuật này chỉ để gạt bỏ lo âu cơ bản của bạn về 'làm sao' - làm sao làm nó. Nếu bạn có thể buông xuôi mà không hỏi, thế thì không kĩ thuật nào được cần cho bạn. Nhưng thế thì bạn chắc sẽ không tới tôi, bạn có thể buông xuôi bất kì lúc nào, vì buông xuôi không cần thầy giáo. Thầy giáo chỉ có thể dạy kĩ thuật.

Khi bạn tìm kiếm, bạn đang tìm kiếm kĩ thuật; mọi việc tìm kiếm đều là tìm kiếm kĩ thuật. Khi bạn đi tới ai đó và hỏi, bạn đang hỏi về kĩ thuật, về phương pháp. Bằng không không có nhu cầu đi bất kì chỗ nào. Chính việc tìm chỉ ra rằng bạn có nhu cầu sâu sắc về kĩ thuật. Những kĩ thuật này dành cho bạn. Không phải là không có kĩ thuật thì nó không thể xảy ra được. Nó có thể xảy ra, nhưng nó đã xảy ra cho rất ít người. Và vài người đó cũng thực sự không hiếm: trong các kiếp quá khứ của họ, họ đã từng vật lộn với kĩ thuật, và họ đã vật lộn nhiều với kĩ thuật tới mức bây giờ họ phát chán, họ ngán. Điểm bão hoà tới khi bạn đã hỏi đi hỏi lại 'Làm sao? Làm sao? Làm sao? - và chung cuộc cái 'làm sao' sụp đổ. Thế thì bạn có thể buông xuôi.

Theo mọi cách kĩ thuật là được cần. Một Krishnamurti, ông ấy có thể nói rằng không kĩ thuật nào được cần - nhưng đây không phải là kiếp đầu tiên của ông ấy. Và ông ấy có thể đã không nói điều này trong kiếp quá khứ của ông ấy. Ngay cả trong chính kiếp này nhiều kĩ thuật đã được trao cho ông ấy, và ông ấy đã làm việc trên chúng. Bạn có thể đi tới một điểm qua các kĩ thuật nơi bạn có thể buông xuôi - bạn có thể vứt mọi kĩ thuật và đơn giản hiện hữu - nhưng điều đó nữa là qua kĩ thuật.

Điều đó là ngược với đạo, vì bạn là ngược với đạo. Bạn phải được giải ước định. Nếu bạn ở trong đạo thế thì không kĩ thuật nào được cần. Nếu bạn khoẻ mạnh thế thì không thuốc nào được cần. Mọi thuốc là chống lại khoẻ mạnh. Nhưng bạn ốm bệnh; thuốc được cần. Thuốc này sẽ giết ốm bệnh của bạn. Nó không thể cho bạn khoẻ mạnh, nhưng nếu ốm bệnh bị loại bỏ, khoẻ mạnh sẽ xảy ra cho bạn. Không thuốc nào có thể cho bạn khoẻ mạnh. Về căn bản mọi thuốc đều là chất độc - nhưng bạn đã thu thập chất độc nào đó; bạn cần thuốc giải độc. Nó sẽ cho cân bằng, và khoẻ mạnh sẽ là có thể.

Kĩ thuật sẽ không cho bạn điều thiêng liêng của bạn, nó sẽ không cho bạn bản tính của bạn. Mọi thứ bạn đã thu thập quanh bản tính của bạn nó sẽ phá huỷ. Nó sẽ chỉ giải ước định cho bạn. Bạn bị ước định, và ngay bây giờ bạn không thể lấy cú nhảy vào buông xuôi. Nếu bạn có thể lấy nó, điều đó là tốt - nhưng bạn không thể lấy cú nhảy. Việc ước định của bạn sẽ hỏi, 'Làm sao?' Thế thì kĩ thuật sẽ giúp đỡ.

Khi người ta sống trong đạo, thế thì không yoga, không mật tông, không tôn giáo nào được cần. Người ta là khoẻ mạnh hoàn hảo; không thuốc nào được cần. Mọi tôn giáo đều là thuốc. Khi thế giới sống trong đạo toàn bộ, tôn giáo sẽ biến mất. Không thầy giáo, không Phật, không Jesus nào sẽ được cần, vì mọi người sẽ là một Phật hay một Jesus. Nhưng ngay bây giờ, như bạn vậy, bạn cần kĩ thuật. Những kĩ thuật đó là thuốc giải độc.

Bạn đã thu thập quanh bản thân bạn một tâm trí phức tạp tới mức bất kì cái gì được nói và được trao cho bạn, bạn sẽ làm phức tạp nó lên. Bạn sẽ làm nó thành phức tạp hơn, bạn sẽ làm nó thành khó hơn. Nếu tôi nói với bạn, 'Buông xuôi đi,' bạn sẽ hỏi, 'Làm sao?' Nếu tôi nói, 'Dùng kĩ thuật đi,' bạn sẽ hỏi, 'Kĩ thuật à? Kĩ thuật chẳng chống lại đạo đó sao?' Nếu tôi nói, 'Không kĩ thuật nào được cần; đơn giản buông xuôi và Thượng đế sẽ xảy ra cho bạn,' bạn sẽ lập tức hỏi, 'Làm sao?' - tâm trí bạn.

Nếu tôi nói, 'Đạo là ngay ở đây và bây giờ; bạn không cần thực hành bất kì cái gì, bạn đơn giản lấy cú nhảy và buông xuôi,' bạn sẽ nói, 'Làm sao? Làm sao tôi có thể buông xuôi được?' Nếu tôi cho bạn kĩ thuật để trả lời cái 'làm sao' của bạn, tâm trí bạn sẽ nói, 'Nhưng chẳng phải phương pháp, kĩ thuật, cách thức, là chống lại swabhav, chống lại đạo đó sao? Nếu tính thiêng liêng là bản tính của tôi, thế thì làm sao nó có thể được đạt tới qua kĩ thuật? Nếu nó đã có đó rồi, thế thì kĩ thuật là vô tích sự, vô dụng. Tại sao phí thời gian với kĩ thuật?' Nhìn vào tâm trí này đi!

Tôi nhớ, có lần chuyện xảy ra là một người, người bố của một cô gái trẻ, đề nghị nhà soạn nhạc Leopold Godowsky tới nhà ông ta và thử tài đánh đàn cho con gái ông ta. Cô này đã học piano. Godowsky tới nhà họ; ông ấy kiên nhẫn nghe cô gái chơi đàn. Khi cô gái kết thúc, người bố tươi cười, và ông ấy kêu lên trong sung sướng và hỏi Godowsky, 'Nó chơi chẳng tuyệt vời đó sao?'

Godowsky tương truyền đã nói, 'Cháu thật tuyệt vời. Cháu có kĩ thuật đáng sửng sốt. Tôi chưa bao giờ nghe bất kì người nào chơi đoạn nhạc đơn giản thế với khó khăn lớn thế. Cháu có kĩ thuật đáng sửng sốt. Chơi những đoạn nhạc đơn giản thế với khó khăn lớn thế, tôi chưa bao giờ thấy bất kì người nào làm vậy trước đây!'

Đây là điều vẫn xảy ra trong tâm trí bạn. Ngay cả điều đơn giản bạn sẽ làm thành phức tạp, bạn sẽ làm khó cho bản thân bạn. Và đây là cách thức bảo vệ, đây là biện pháp bảo vệ, vì khi bạn tạo ra khó khăn bạn không cần làm nó - vì đầu tiên vấn đề phải được giải quyết và thế thì bạn có thể làm nó.

Nếu tôi nói buông xuôi, bạn hỏi làm sao. Chừng nào tôi chưa trả lời cái 'làm sao' của bạn, làm sao bạn có thể buông xuôi được? Nếu tôi cho bạn kĩ thuật, tâm trí bạn lập tức tạo ra vấn đề mới. 'Tại sao kĩ thuật? Swabhav có đó, đạo có đó, Thượng đế ở bên trong bạn, cho nên sao cần gắng sức này, cần nỗ lực này?' Chừng nào điều này chưa được trả lời, không có nhu cầu làm bất kì cái gì.

Nhớ, bạn có thể đi liên tục trong cái vòng luẩn quẩn này mãi mãi và mãi mãi. Bạn sẽ phải phá nó ra ở đâu đó và đi ra khỏi nó. Có tính quyết định đi, vì chỉ với quyết định, tính người của bạn được sinh ra. Chỉ với quyết định bạn trở thành con người. Có tính quyết định đi. Nếu bạn có thể buông xuôi, buông xuôi đi. Nếu bạn không thể buông xuôi, thế thì đừng tạo ra những vấn đề triết lí; thế thì dùng kĩ thuật nào đó.

Theo cả hai cách buông xuôi sẽ xảy ra cho bạn. Nếu bạn có thể buông xuôi ngay bây giờ, điều đó là được. Nếu bạn không thể buông xuôi, thế thì đi qua kĩ thuật vậy - việc huấn luyện đó được cần. Nó được cần vì bạn, không vì swabhav, không vì đạo. Đạo không cần huấn luyện. Nó được cần vì bạn. Và kĩ thuật này sẽ phá huỷ bạn. Bạn sẽ chết qua kĩ thuật, và bản tính bên trong nhất sẽ tiến hoá. Bạn phải bị tan tành hoàn toàn. Nếu bạn có thể tan tành trong một cú nhảy - buông xuôi đi. Nếu bạn không thể, thế thì từng phần một - qua các kĩ thuật làm việc trên nó.

Nhưng nhớ một điều: tâm trí bạn có thể tạo ra vấn đề mà là thủ đoạn - thủ đoạn để trì hoãn, để tạm hoãn quyết định. Nếu tâm trí không được giải quyết, bạn không cảm thấy mặc cảm. Bạn cảm thấy, 'Mình có thể làm được gì? Chừng nào cái gì đó chưa là tuyệt đối, rõ ràng, trong suốt, mình có thể làm được gì?' Tâm trí bạn có thể tạo ra mây quanh bạn, và tâm trí bạn sẽ không cho phép bạn được trong suốt bao giờ - chừng nào bạn chưa quyết định. Với quyết định mây biến mất. Tâm trí rất ngoại giao, tâm trí có tính chính trị, và nó liên tục giở trò chính trị lên bạn. Nó rất thủ đoạn, tinh ranh.

Tôi đã nghe, một lần Mulla Nasrudin tới thăm con trai ông ấy và con dâu. Ông ấy đã tới trong ba ngày, nhưng thế rồi ông ấy ở lại trong một tuần. Thế rồi một tuần trôi qua, và ông ấy ở lại trong một tháng. Thế rồi đôi thanh niên bắt đầu lo nghĩ - làm sao đuổi khéo ông già này? Thế là họ thảo luận cách đuổi khéo ông ấy, và họ khám phá ra một kế hoạch.

Chồng nói, 'Đêm nay em chuẩn bị món súp, còn anh sẽ nói nó mặn quá, không thể ăn được. Và em phải nói rằng nó không mặn. Chúng ta sẽ tranh cãi và chúng ta sẽ bắt đầu cãi nhau, và thế rồi anh sẽ hỏi bố anh ý kiến bố là gì, điều bố nói. Nếu bố đồng ý với anh, thế thì em phát điên và bảo bố đi đi.

Nếu bố đồng ý với em, anh sẽ tức giận và anh sẽ bảo bố đi ngay lập tức.'

Món súp được chuẩn bị, và như đã được lập kế hoạch, họ bắt đầu cãi nhau và tranh cãi. Và thế rồi cao trào tới. Họ ở ngay bờ miệng choảng nhau và Nasrudin đang ngồi im lặng quan sát. Và thế rồi cậu con trai quay sang ông ta và nói, 'Bố ơi, bố nói gì? Súp quá mặn hay không?'

Thế là Nasrudin nhúng chiếc thìa vào súp, nếm nó, thiền một chút về mùi vị, và thế rồi nói, 'Nó vừa hoàn hảo với bố.' Ông ấy chẳng theo bên nào. Toàn thể kế hoạch thành ra vô tích sự.

Tâm trí bạn liên tục làm việc theo cách này. Nó sẽ không bao giờ theo bất kì bên nào, vì khoảnh khắc bạn lấy một bên, hành động phải có đó. Nó sẽ không theo bất kì bên nào; nó sẽ liên tục tranh cãi. Nó sẽ không bao giờ quyết định bất kì cái gì; nó bao giờ cũng ở giữa. Bất kì cái gì được nói sẽ được tranh cãi, nhưng nó sẽ không bao giờ trở thành quyết định. Và bạn có thể tranh cãi tới vô hạn; không có kết thúc cho nó. Chỉ quyết định sẽ cho bạn hành động, và chỉ hành động sẽ trở thành biến đổi.

Nếu bạn thực sự quan tâm tới cuộc cách mạng sâu bên trong bạn, thế thì quyết định đi - và đừng liên tục trì hoãn. Đừng quá triết lí; điều đó là nguy hiểm. Với người tìm kiếm nó là nguy hiểm. Với người không thực sự tìm kiếm mà chỉ bỏ qua thời gian, nó là tốt, nó là trò chơi tốt. Triết lí là trò chơi tốt nếu bạn có thể đảm đương được nó. Nhưng tôi không thấy bất kì ai có thể đảm đương được nó vì nó làm phí thời gian.

Cho nên có tính quyết định đi. Nếu bạn có thể buông xuôi, thế thì buông xuôi. Thế thì không có 'làm sao' cho nó. Nếu bạn không thể buông xuôi, thế thì thực hành kĩ thuật nào đó, vì chỉ thế thì qua kĩ thuật bạn sẽ đi tới điểm mà buông xuôi sẽ xảy ra.

Câu hỏi 2

Trong tiến trình tự nhiên, sau hàng triệu năm và kiếp sống, người ta sẽ được chứng ngộ. Nhưng chúng tôi có thể đã trải qua hàng triệu năm và kiếp rồi vậy mà vẫn không chứng ngộ. Tại sao?

Bạn không thể hỏi tại sao. Bạn có thể hỏi tại sao chỉ nếu bạn đang làm cái gì đó. Nếu tự nhiên đang làm cái gì đó bạn không thể hỏi tại sao; nó là tuỳ vào tự nhiên. Và tự nhiên không chịu trách nhiệm; nó sẽ không trả lời bạn. Nó hoàn toàn im lặng. Và với tự nhiên, hàng triệu kiếp không là gì; với tự nhiên nó có thể chỉ là vài giây. Với bạn, hàng triệu kiếp và năm là lịch sử dài; với tự nhiên nó không là gì cả. Tự nhiên không lo nghĩ, và tự nhiên không quan tâm tới bạn nói riêng. Tự nhiên liên tục làm việc - một ngày nào đó điều đó sẽ xảy ra, nhưng bạn không thể hỏi tại sao, vì tự nhiên là im lặng.

Nếu bạn lo nghĩ về tại sao nó vẫn chưa xảy ra, thế thì bạn phải làm cái gì đó. Nếu lo nghĩ đã đi vào bạn, thế thì bạn phải làm cái gì đó. Chỉ việc làm của bạn sẽ giúp bạn đi tới điểm mà chứng ngộ có thể xảy ra. Cách thức của tự nhiên là rất kiên nhẫn, chậm chạp. Không vội vàng, vì với tự nhiên không có giới hạn thời gian. Nó là vĩnh hằng. Không có bắt đầu và không có kết thúc. Nhưng con người đã đi tới một điểm: con người đã trở nên có ý thức, con người đã bắt đầu hỏi.

Cây không bao giờ hỏi - ngay cả cây bồ đề mà dưới nó Phật đã trở nên chứng ngộ. Cây sẽ không bao giờ hỏi, 'Tại sao tôi đã không trở nên chứng ngộ? - vì tôi đã tồn tại trong nhiều triệu năm như bạn đã tồn tại, Gautam. Tại sao?' Cây sẽ không bao giờ hỏi. Cây là tuyệt đối tự nhiên. Việc hỏi làm con người thành phi tự nhiên. Cái phi tự nhiên đã đi vào trong bạn: bạn đã bắt đầu hỏi tại sao - tại sao nó vẫn chưa xảy ra.

Việc hỏi này là tốt, vì nó có thể dẫn bạn tới khoảnh khắc quyết định khi bạn có thể bắt đầu làm việc trên bản thân bạn. Và con người không thể bỏ nó cho tự nhiên, vì con người đã trở nên có ý thức. Bạn không thể bỏ nó cho tự nhiên bây giờ. Đó là lí do tại sao con người đã tạo ra tôn giáo. Không con vật nào có bất kì tôn giáo nào. Không có nhu cầu: chúng không hỏi, chúng không vội vàng. Trong tự nhiên mọi thứ là không vội vàng - di chuyển chậm rãi thế dường như không chuyển chút nào; liên tục lặp lại cùng hình mẫu, lặp lại vô hạn cùng chu kì.

Con người đã trở nên có ý thức. Con người đã trở nên có ý thức tới thời gian, và khoảnh khắc bạn trở nên có ý thức tới thời gian, bạn bị ném ra khỏi vĩnh hằng. Thế thì bạn đang vội vàng. Cho nên khi tâm thức của con người tiến hoá thêm, con người vội vàng hơn, con người trở thành ngày càng ý thức hơn về thời gian. Đi tới các xã hội nguyên thuỷ mà xem: họ không ý thức tới thời gian. Xã hội càng văn minh, càng ý thức nhiều tới thời gian. Xã hội nguyên thuỷ gần tự nhiên hơn: không vội vàng, nó chuyển động chậm chạp. Cũng như tự nhiên chuyển, nó chuyển. Bạn càng trở nên văn minh, bạn càng trở nên ý thức tới thời gian. Thực sự, thời gian có thể là tiêu chí: cách một xã hội được văn minh hoá có thể được biết bằng việc nó ý thức tới thời gian thế nào. Thế thì bạn đang vội vàng, thế thì bạn không thể chờ đợi, thế thì bạn không thể bỏ nó cho tự nhiên. Bạn phải cầm nó trong tay riêng của bạn.

Và con người có thể cầm nó trong tay riêng của mình: con người có thể làm cái gì đó và quá trình này có thể được kết thúc sớm hơn. Nó thậm chí có thể được kết thúc trong một khoảnh khắc. Mọi điều mà hàng triệu năm đã không làm, đã không có khả năng làm, bạn có thể làm trong một khoảnh khắc. Trong một khoảnh khắc đó bạn có thể trở thành mãnh liệt tới mức hàng triệu năm và hàng triệu kiếp được du hành đồng thời.

Điều đó là có thể - vì nó là có thể, bạn đâm ra lo nghĩ. Lo nghĩ của bạn là triệu chứng rằng cái gì đó là có thể mà bạn không làm thành thực tại - đó là lo nghĩ, đó là thế tiến thoái lưỡng nan của con người. Bạn có thể làm nó và bạn không làm nó - điều đó tạo ra lo nghĩ bên trong, phiền não. Khi bạn không thể làm được nó vấn đề không bao giờ nảy sinh, không có lo nghĩ. Lo nghĩ chứng tỏ rằng bây giờ có khả năng là bạn có thể nhảy - nhiều kiếp là không cần thiết, bạn có thể bỏ qua - và bạn không bỏ qua. Bạn đã trở nên có ý thức, và bạn đã đi tới trên tự nhiên.

Ý thức là hiện tượng mới. Bạn đã đi tới trên tự nhiên và bây giờ bạn có thể tiến hoá một cách có ý thức. Tiến hoá có ý thức là cách mạng. Bạn có thể làm cái gì đó về nó. Bạn không chỉ là nạn nhân, không chỉ là con rối. Bạn có thể nắm số mệnh của bạn trong tay bạn. Điều đó là có thể, và vì nó là có thể và bạn không làm bất kì cái gì, điều đó tạo ra lo âu bên trong. Và bạn càng trở nên nhận biết rằng điều này là có thể, lo âu sẽ càng được cảm thấy.

Một Phật là rất lo nghĩ; bạn không lo nghĩ như thế. Phật đã rất lo nghĩ, trong phiền não sâu sắc, khổ. Chừng nào ông ấy chưa đạt tới ông ấy chắc sẽ sống trong địa ngục, vì ông ấy đã nhận biết hoàn hảo rằng cái gì đó là tuyệt đối có thể, đã ở trong tay, chỉ ngay góc kia, và ông ấy đã cảm thấy, 'Dầu vậy mình đang bỏ lỡ nó. Nếu mình vươn tay ra nó sẽ xảy ra - và tay mình bị liệt. Chỉ một bước thôi và mình sẽ ở ngoài nó - và mình không thể lấy được bước đó. Mình sợ lấy cú nhảy.'

Khi bạn ở gần mục đích, và bạn có thể cảm thấy nó và bạn có thể thấy nó và dầu vậy bạn vẫn liên tục bỏ lỡ, thế thì bạn cảm thấy phiền não. Khi bạn ở rất xa và bạn không thể cảm thấy nó, bạn thậm chí không nhận biết rằng có mục đích, bạn hoàn toàn vô nhận biết về bất kì số mệnh nào, thế thì không có lo âu.

Con vật không trong phiền não. Chúng dường như hạnh phúc - hạnh phúc hơn con người. Lí do là gì? Cây thậm chí hạnh phúc hơn con vật. Chúng vô nhận biết hoàn hảo về điều có thể xảy ra, về điều là có thể, về điều chỉ gần trong tay. Chúng vô nhận biết một cách mù quáng. Không có lo âu. Chúng trôi giạt. Con người trở nên lo âu, và con người càng lớn, lo âu sẽ càng có đó.

Nếu bạn đơn giản sống, bạn đang sống sự tồn tại của con vật. Phiền não tôn giáo nảy sinh vào khoảnh khắc bạn trở nên nhận biết rằng cái gì đó là có thể - bí mật có đó và tôi phải làm cái gì đó. Tôi phải làm cái gì đó và hạt mầm sẽ đâm chồi. Hoa không còn rất xa, và tôi có thể thu hoạch được cây này - nhưng dầu vậy không cái gì xảy ra. Trạng thái rất bất lực được cảm thấy.

Đó đã là hoàn cảnh của Phật trước khi ông ấy trở thành vị phật. Ông ấy ở ngay trên bờ tự tử. Bạn sẽ phải trải qua điều đó. Và bạn không thể bỏ nó cho tự nhiên; bạn phải làm cái gì đó về nó - và bạn có thể làm. Và mục đích không rất xa.

Cho nên đừng bị chán nản nếu bạn cảm thấy lo âu. Nếu bạn cảm thấy phiền não rất căng thẳng bên trong bạn, nỗi khổ, đau đớn, đừng cảm thấy chán nản về nó - đó là dấu hiệu tốt. Điều đó chỉ ra bạn đang trở nên ngày càng nhận biết hơn về điều là có thể, và bây giờ bạn sẽ không bao giờ thấy thoải mái chừng nào nó chưa trở thành thực tại.

Con người không thể bỏ nó cho tự nhiên vì con người đã trở nên có ý thức. Chỉ một phần rất thiểu số của hiện hữu con người là có ý thức, nhưng điều đó thách thức mọi thứ. Và chừng nào toàn bộ hiện hữu của bạn chưa trở thành có ý thức, bạn không thể biết lần nữa hạnh phúc đơn giản của con vật hay của cây cối. Chỉ có một cách để biết nó bây giờ: trở nên ngày càng tỉnh táo hơn, ngày càng nhận biết hơn, và ngày càng ý thức hơn. Bạn không thể quay lui được. Không có quá trình cho đi lui lại; không ai có thể đi lui lại. Bạn hoặc vẫn còn ở chỗ bạn đang vậy và khổ, hoặc bạn phải đi lên trước và đi ra ngoài khổ. Bạn không thể quay lui.

Vô ý thức toàn bộ là phúc lạc, ý thức toàn bộ là phúc lạc - và bạn ở giữa. Một phần của bạn đã trở nên có ý thức, và phần lớn của bạn vẫn còn vô ý thức. Bạn bị phân chia. Bạn đã trở thành hai, bạn không là một. Việc tích hợp bị mất. Con vật được tích hợp và thế rồi thánh nhân được tích hợp. Con người không được tích hợp: một phần vẫn còn là con vật và một phần đã trở thành thánh thiện. Có vật lộn, xung đột, và bất kì cái gì bạn làm bạn không bao giờ có thể làm với toàn tâm.

Cho nên có hai cách. Một là chỉ lừa dối bản thân bạn - đó là trở thành vô thức toàn bộ lần nữa. Bạn có thể dùng ma tuý, bạn có thể uống rượu, bạn có thể dùng chất gây say - bạn rơi trở lại thế giới con vật. Bạn dùng ma tuý cho phần đã trở thành có ý thức; bạn trở thành vô thức toàn bộ. Nhưng đây là lừa dối tạm thời; bạn sẽ vươn dậy lần nữa. Hiệu quả của hoá chất sẽ bị mất và tâm thức của bạn sẽ trở nên có ý thức lần nữa. Phần mà bạn đã kìm ném cưỡng bức bằng rượu hay ma tuý hay cái gì đó sẽ vươn dậy lần nữa, và thế thì bạn sẽ cảm thấy khổ hơn, vì thế thì bạn có thể so sánh. Bạn sẽ cảm thấy khổ hơn.

Bạn có thể liên tục dùng ma tuý cho bản thân bạn. Có nhiều phương pháp - không chỉ hoá chất. Có những phương pháp tôn giáo. Bạn có thể dùng japa, mật chú: bạn có thể tụng nó và tạo ra hiệu qua say sưa. Bạn có thể làm nhiều thứ mà có thể làm cho bạn lại thành vô thức, nhưng điều đó sẽ là tạm thời, bạn sẽ phải đi ra - và bạn sẽ đi ra với khổ sâu hơn cùng bạn, vì thế thì bạn sẽ có khả năng so sánh. Nếu trong vô thức điều này là có thể, cái gì sẽ là có thể trong có ý thức toàn bộ? Bạn sẽ trở nên đói hơn về nó, bạn sẽ cảm thấy bị đói hơn.

Nhớ một điều: tính toàn bộ là phúc lạc. Nếu bạn vô thức toàn bộ thế nữa nó là phúc lạc, nhưng bạn không nhận biết về nó. Con vật hạnh phúc nhưng chúng không nhận biết về hạnh phúc của chúng. Cho nên điều đó là vô tích sự. Nó cũng giống như khi bạn ngủ bạn hạnh phúc, và bất kì khi nào bạn thức bạn bất hạnh. Tính toàn bộ là phúc lạc.

Bạn có thể là toàn bộ trong ý thức nữa. Thế thì sẽ có phúc lạc và bạn sẽ nhận biết hoàn hảo về nó. Điều này là có thể qua sadhana, qua các phương pháp, qua thực hành các kĩ thuật làm tăng ý thức của bạn. Bạn không chứng ngộ vì bạn đã không làm bất kì cái gì cho nó, nhưng bạn đã trở nên nhận biết rằng bạn không chứng ngộ. Điều này đã được làm bởi tự nhiên; trong hàng triệu năm tự nhiên đã làm cho bạn nhận biết.

Bạn có thể không nhận biết về sự kiện rằng con người đã dừng tăng trưởng khi có liên quan tới thân thể. Chúng ta có bộ xương đã hàng triệu năm tuổi, nhưng không có thay đổi thấy được; chúng là tương tự như bộ xương của chúng ta. Cho nên trong hàng triệu năm đã không có tăng trưởng trong thân thể, nó vẫn còn y nguyên như thế. Ngay cả não đã không tăng trưởng; nó vẫn còn cùng như vậy. Khi có liên quan tới thân thể, tiến hoá đã làm bất kì cái gì có thể đã được làm. Theo một nghĩa nào đó, con người bây giờ chịu trách nhiệm cho sự trưởng thành riêng của mình. Và trưởng thành sẽ không là về vật lí; trưởng thành sẽ là về tâm linh.

Bộ xương của vị phật và bộ xương của bạn về căn bản là không khác nhau, nhưng bạn và phật là tuyệt đối khác. Tiến hoá đang làm việc theo chiều ngang; phương pháp, kĩ thuật, tôn giáo, họ làm việc theo chiều đứng. Thân thể bạn đã dừng lại: nó đã đi tới một điểm, điềm omega. Bây giờ không có phát triển thêm cho nó. Về chiều ngang, tiến hoá đã dừng lại; bây giờ tiến hoá chiều đứng bắt đầu. Bây giờ, dù bạn ở bất kì chỗ nào, bạn phải lấy cú nhảy chiều đứng. Tiến hoá chiều đứng đó sẽ là của tâm thức, không của thân thể. Và bạn chịu trách nhiệm cho nó.

Bạn không thể hỏi tự nhiên tại sao, nhưng tự nhiên có thể hỏi bạn tại sao bạn chưa chứng ngộ, vì mọi thứ được cung cấp bây giờ. Thân thể bạn có mọi thứ được cần; bạn có thân thể của vị phật. Đích xác bất kì cái gì được cần cho Phật đều xảy ra cho bạn, bạn đã có. Chỉ thu xếp mới, sự tổng hợp mới của tất cả các phần tử được cho, và Phật sẽ xảy ra cho bạn. Tự nhiên có thể hỏi bạn tại sao bạn chưa chứng ngộ, vì tự nhiên đã cung cấp cho bạn mọi thứ.

Và việc tự nhiên hỏi bạn sẽ không liên quan, nhưng bạn hỏi tự nhiên là ngớ ngẩn. Bạn không thể được phép hỏi. Bây giờ bạn nhận biết và bạn có thể làm cái gì đó. Mọi yếu tố được trao cho bạn. Hidro có đó, o xi có đó, điện có đó; bạn chỉ phải làm nỗ lực và thực nghiệm nào đó và nước sẽ xảy ra.

Mọi thứ được cần cho bạn để được chứng ngộ là có cùng bạn, nhưng nó bị rải rác. Bạn phải tổ hợp nó, tổng hợp nó, bạn phải làm ra sự hài hoà từ nó, và đột nhiên ngọn lửa sẽ vươn lên điều trở thành chứng ngộ. Mọi kĩ thuật này là dành cho điều đó. Bạn đã có mọi thứ; chỉ bí quyết là được cần, làm gì, để cho chứng ngộ xảy ra cho bạn.

Câu hỏi 3

Thầy nói rằng hàng triệu kiếp và hàng triệu năm của tiến hoá tự nhiên có thể được tránh qua việc đạt tới nhận biết toàn bộ và tự do toàn bộ. Chẳng lẽ không thể tranh cãi rằng nghiệp, với lực tự nhiên của nó về nhân quả, sẽ không bị can thiệp bởi bất kì lối tắt nào, hay nó cũng là cách điều thiêng liêng mang tới khả năng như vậy bên trong việc đạt tới của thế giới tiến hoá, hồn tiến hoá?

Mọi thứ có thể được tranh cãi, nhưng tranh cãi không dẫn tới đâu cả. Bạn có thể tranh cãi, nhưng làm sao tranh cãi đó sẽ giúp cho bạn? Bạn có thể tranh cãi rằng quá trình tự nhiên của nghiệp không nên bị can thiệp vào - thế thì đừng can thiệp vào. Nhưng thế thì cứ hạnh phúc trong khổ của bạn đi - và bạn không hạnh phúc. Bạn muốn can thiệp vào. Nếu bạn có thể dựa trên quá trình tự nhiên, nó là tuyệt vời - nhưng thế thì đừng đưa ra bất kì phàn nàn nào. Đừng hỏi, 'Sao điều này là vậy?' Nó là vậy vì quá trình tự nhiên của nghiệp. Bạn khổ sao? - bạn khổ vì quá trình tự nhiên của nghiệp, và điều ngược lại là không thể được; đừng can thiệp.

Đây là điều học thuyết về số phận, về số mệnh là gì - học thuyết về tin vào số phận. Thế thì bạn không làm bất kì cái gì: bất kì cái gì xảy ra đều xảy ra, và bạn phải chấp nhận nó. Thế nữa nó trở thành việc buông xuôi, và bạn không cần làm bất kì cái gì. Nhưng tính chấp nhận toàn bộ được cần. Thực sự không có nhu cầu can thiệp, nhưng bạn có thể ở trong trạng thái như vậy nơi bạn không can thiệp không? Bạn thường xuyên can thiệp vào mọi thứ. Bạn không thể bỏ nó cho tự nhiên. Nếu bạn có thể bỏ nó, thế thì không cái gì khác được cần và mọi thứ sẽ xảy ra cho bạn. Nhưng nếu bạn không thể bỏ nó, thế thì can thiệp đi. Và bạn có thể can thiệp, nhưng quá trình này phải được hiểu.

Thực sự, thiền không phải là can thiệp vào quá trình nghiệp; thay vì thế, nó lấy cú nhảy ra khỏi nghiệp. Đích xác nó không can thiệp; nó lấy cú nhảy ra khỏi bánh xe luẩn quẩn, ra khỏi vòng tròn luẩn quẩn. Vòng tròn này sẽ tiếp diễn mãi, và quá trình này tự nó sẽ đi tới kết thúc. Bạn không thể đặt kết thúc cho nó, nhưng bạn có thể ở ngoài nó, và một khi bạn ở ngoài nó, nó trở thành ảo vọng.

Chẳng hạn, Raman chết vì ung thư. Các đệ tử của ông ấy cố thuyết phục ông ấy đi điều trị. Ông ấy nói, 'Được. Nếu các ông thích điều đó và nếu nó làm cho các ông sung sướng, thế thì điều trị cho ta. Nhưng khi có liên quan tới ta, điều đó là được.' Các bác sĩ ngạc nhiên, vì thân thể ông ấy đau đớn, nó trong cơn đau sâu, nhưng mắt ông ấy chẳng có đau nào. Thân thể ông ấy khổ sâu, nhưng ông ấy không khổ.

Thân thể là một phần của nghiệp, nó là một phần của vòng tròn máy móc của nhân quả, nhưng tâm thức có thể ở ngoài nó, tâm thức có thể siêu việt trên nó. Ông ấy chỉ là nhân chứng. Ông ấy nhìn thấy rằng thân thể khổ, rằng thân thể sắp chết, nhưng ông ấy là nhân chứng. Ông ấy không can thiệp vào nó, không can thiệp chút nào. Ông ấy chỉ quan sát bất kì cái gì đang xảy ra, nhưng ông ấy không trong vòng tròn luẩn quẩn, ông ấy không bị đồng nhất, thế thì ông ấy không ở bên trong nó.

Thiền không phải là can thiệp. Thực sự, không có thiền bạn đang can thiệp mọi khoảnh khắc. Với thiền bạn đi ra ngoài; bạn trở thành người quan sát trên núi. Sâu bên dưới trong thung lũng mọi thứ diễn ra, chúng tiếp tục, nhưng chúng không thuộc vào bạn. Bạn chỉ là người xem. Dường như chúng đang xảy ra cho ai đó khác, hay dường như chúng đang xảy ra trong mơ, hay trong bộ phim trên màn ảnh. Bạn không can thiệp. Bạn chỉ không ở trong bản thân vở kịch này - bạn đã đi ra. Bây giờ bạn không là diễn viên, bạn đã trở thành khán giả. Đây là thay đổi duy nhất.

Và khi bạn chỉ là nhân chứng, thân thể sẽ hoàn thành ngay lập tức bất kì cái gì phải được hoàn thành. Nếu bạn có nhiều nghiệp phải chịu, và bây giờ bạn đã trở thành nhân chứng, bạn sẽ không được sinh ra lần nữa, thân thể sẽ phải chịu đựng trong kiếp này mọi điều đáng ra đã là trong nhiều kiếp. Cho nên chuyện xảy ra nhiều lần là người chứng ngộ phải chịu nhiều ốm bệnh thân thể, vì bây giờ không có việc sinh tương lai, không có kiếp sống tương lai. Đây sẽ là thân thể cuối cùng, cho nên mọi nghiệp và toàn thể quá trình này phải được hoàn thành, được kết thúc.

Cho nên điều xảy ra là nếu chúng ta nhìn vào cuộc sống của Jesus qua con mắt phương đông, thế thì việc đóng đinh là hiện tượng khác. Với tâm trí phương tây không có kế tiếp các kiếp sống, không tái sinh, không hoá thân, cho nên họ không thực sự có phân tích rất sâu về việc đóng đinh. Họ có huyền thoại rằng Jesus chịu khổ vì chúng ta, việc khổ của ông ấy là cứu rỗi cho chúng ta. Nhưng điều này là ngớ ngẩn; và điều này không đúng với sự kiện nữa, vì nếu khổ của Jesus đã trở thành cứu rỗi cho bạn, thế thì tại sao nhân loại vẫn khổ? Nó còn khổ nhiều hơn nó đã từng khổ trước đây.

Sau việc đóng đinh của Jesus nhân loại đã không đi vào vương quốc của Thượng đế. Nếu ông ấy chịu khổ cho chúng ta, nếu việc đóng đinh ông ấy là việc ăn năn cho mặc cảm và tội lỗi của chúng ta, thế thì ông ấy là thất bại, vì mặc cảm tiếp tục, tội lỗi tiếp tục, khổ tiếp tục. Thế thì khổ của ông ấy là vô ích, thế thì việc đóng đinh đã không thành công.

Ki tô giáo đơn giản có một huyền thoại. Nhưng phân tích phương đông về kiếp người có thái độ khác. Việc đóng đinh của Jesus đã là mọi khổ của ông ấy được tích luỹ lại qua nghiệp riêng của ông ấy. Và đây là kiếp sống cuối cùng của ông ấy, ông ấy sẽ không vào thân thể lần nữa, cho nên toàn thể khổ phải được kết tinh, tập trung, trong một điểm. Điểm duy nhất đó trở thành việc đóng đinh.

Ông ấy đã không chịu khổ cho bất kì ai khác - không ai có thể chịu khổ cho bất kì ai khác. Ông ấy chịu khổ cho bản thân ông ấy, vì nghiệp quá khứ của ông ấy. Không ai có thể làm cho bạn tự do, vì bạn ở trong lệ thuộc vì nghiệp của bạn, cho nên làm sao Jesus có thể làm cho bạn tự do được? Ông ấy có thể làm cho bản thân ông ấy thành nô lệ, ông ấy có thể làm cho bản thân ông ấy thành người tự do, ông ấy có thể giải thoát cho bản thân ông ấy. Qua việc đóng đinh tài khoản nghiệp riêng của ông ấy được đóng lại. Ông ấy được kết thúc, xiềng xích đã đi tới kết thúc. Nguyên nhân và hậu quả - chúng đã đi tới kết thúc. Thân thể này sẽ không được sinh ra lần nữa; ông ấy sẽ không đi vào bụng mẹ khác. Nếu ông ấy mà không là người chứng ngộ, thế thì chắc ông ấy đã phải chịu mọi điều này cho nhiều kiếp. Nó đã trở thành được tập trung vào một điểm, trong một kiếp.

Bạn không thể can thiệp, và nếu bạn can thiệp bạn sẽ tạo ra nhiều khổ hơn cho bản thân bạn. Đừng can thiệp vào nghiệp, nhưng đi ra ngoài, là nhân chứng cho chúng. Coi chúng như mơ, không thực; chỉ nhìn vào chúng và dửng dưng. Không bị tham gia. Thân thể bạn khổ - nhìn vào cái khổ này. Thân thể bạn sướng - nhìn vào cái sướng này. Không bị đồng nhất - đó là mọi điều thiền ngụ ý.

Và đừng tìm alibis, đừng tìm cớ. Đừng nói rằng điều này có thể được tranh cãi. Bạn có thể tranh cãi bất kì cái gì, bạn được tự do làm, nhưng nhớ rằng luận cứ của bạn có thể có tính tự tử. Bạn có thể tranh cãi chống lại bản thân bạn, và bạn có thể tạo ra luận cứ mà sẽ không giúp gì cho bạn, mà sẽ không biến đổi bạn, thay vì thế, sẽ trở thành cản trở. Chúng ta liên tục tranh cãi.

Mới hôm nay một cô gái tới gặp tôi. Cô ấy hỏi tôi, 'Nói cho tôi đi, thực sự có Thượng đế không?' Cô ấy đã sẵn sàng tranh cãi rằng không có Thượng đế. Tôi nhìn mặt cô ấy, mắt cô ấy. Cô ấy căng thẳng, đầy những luận cứ; cô ấy muốn tranh đấu về điểm này. Thực sự sâu bên dưới cô ấy muốn rằng không có Thượng đế, vì nếu có Thượng đế bạn lâm vào rắc rối. Nếu có Thượng đế thế thì bạn không thể vẫn còn là bất kì cái gì bạn đang là vậy; thế thì thách thức tới. Thượng đế là thách thức. Nó ngụ ý bạn không thể được thoả mãn với bản thân bạn; cái gì đó cao hơn bạn là có thể. Trạng thái cao hơn, trạng thái tâm thức tuyệt đối là có thể. Đó là điều Thượng đế ngụ ý.

Cho nên cô ấy sẵn sàng tranh cãi, và cô ấy nói, 'Tôi là người vô thần và tôi không tin vào Thượng đế.'

Tôi bảo cô ấy, 'Nếu không có Thượng đế, làm sao bạn có thể không tin vào ngài được? Và Thượng đế là không liên quan. Tin của bạn và không tin của bạn, luận cứ ủng hộ của bạn và luận cứ chống đối của bạn có liên quan tới bạn; nó không liên quan tới Thượng đế. Tại sao bạn quan tâm? Nếu không có Thượng đế, tại sao bạn đã du hành lâu thế, và tại sao bạn đã tới tôi để tranh cãi về cái gì đó không có? Quên và tha thứ cho ngài đi. Về nhà bạn đi, đừng phí thời gian. Nếu ngài không có, thế thì sao bạn lo nghĩ? Sao phải có nỗ lực này để chứng minh rằng ngài không có? Nỗ lực này chỉ ra cái gì đó về bạn. Bạn sợ. Nếu Thượng đế có, thế thì nó là thách thức. Nếu Thượng đế không có, thế thì bạn có thể vẫn còn là bất kì cái gì bạn đang là vậy; không có thách thức cho cuộc sống.'

Người sợ thách thức, rủi ro, nguy hiểm, về thay đổi bản thân mình, về chuyển hoá, bao giờ cũng phủ nhận rằng có Thượng đế. Việc phủ nhận là tâm trí của người đó; việc phủ nhận chứng tỏ cái gì đó về người đó, không về Thượng đế.

Tôi bảo cô ấy rằng Thượng đế không phải là thứ mà có thể được chứng minh hay bác bỏ. Thượng đế không phải là đối thể mà chúng ta có thể lấy ý kiến nào đó ủng hộ hay chống đối. Thượng đế là khả năng bên trong chúng ta. Nó không phải là cái gì đó bên ngoài; nó là khả năng bên trong bạn. Nếu bạn du hành tới khả năng đó, ngài trở thành thực. Nếu bạn không du hành tới điểm đó, ngài là không thực. Và nếu bạn tranh cãi chống lại ngài thế thì không có điểm nào cho việc du hành; bạn vẫn còn như cũ. Và điều này trở thành cái vòng luẩn quẩn.

Bạn tranh cãi rằng Thượng đế không có, và vì điều đó bạn không bao giờ du hành tới ngài - vì nó là cuộc du hành bên trong, cuộc hành trình bên trong. Bạn không bao giờ du hành, vì làm sao bạn có thể du hành hướng tới điểm mà không có? Cho nên bạn vẫn còn như cũ. Và khi bạn vẫn còn như cũ bạn không bao giờ gặp, bạn không bao giờ đương đầu với Thượng đế. Bạn không bao giờ đi tới bất kì việc cảm nào, tới bất kì rung động nào từ ngài. Thế thì điều đó càng chứng tỏ cho bạn rằng ngài không có. Và nó càng được chứng tỏ vậy, bạn càng xa rời hơn, bạn càng rơi xuống, kẽ hở càng tăng lên.

Cho nên vấn đề không phải là liệu Thượng đế có hay không, tôi bảo cô ấy. Vấn đề là liệu bạn có muốn trưởng thành hay không. Nếu bạn trưởng thành, trưởng thành toàn bộ của bạn sẽ là sự gặp gỡ, trưởng thành toàn bộ của bạn sẽ là giao cảm, trưởng thành toàn bộ của bạn sẽ là việc đương đầu. Tôi kể cho cô ấy một giai thoại.

Một sáng trời gió, như khi mùa xuân sắp chấm dứt, con sên bắt đầu du hành bò lên cây anh đào. Vài con chim sẻ có đó trên cây sồi bên cạnh bắt đầu cười, vì lúc đó không phải là mùa và không có quả anh đào trên cây, và con sên đáng thương này đang làm nhiều nỗ lực thế để bò lên ngọn cây. Chúng cười vào cố gắng của sên.

Thế rồi một con sẻ bay xuống, tới gần con sên và nói, 'Cưng ơi, em đang đi đâu đấy? Chưa có anh đào trên cây đâu.'

Nhưng con sên thậm chí không bao giờ dừng lại; nó tiếp tục cuộc hành trình đi lên của nó. Không dừng lại, sên nói, 'Nhưng chúng sẽ có đó khi tôi lên tới. Chúng sẽ có đó khi tôi đạt tới. Sẽ mất thời gian cho tôi lên tới ngọn, và đến lúc đó anh đào sẽ có đó.'

Thượng đế không có, nhưng ngài sẽ có đó vào lúc bạn đạt tới. Nó không phải là cái gì đó đã có đó rồi - nó không bao giờ có đó. Nó là việc trưởng thành. Nó là trưởng thành riêng của bạn. Khi bạn đạt tới điểm mà bạn là ý thức toàn bộ, Thượng đế hiện hữu. Nhưng đừng tranh cãi. Thay vì phí hoài năng lượng của bạn vào tranh cãi, dùng năng lượng của bạn trong biến đổi bản thân bạn đi.

Và năng lượng không có nhiều. Nếu bạn làm chệch năng lượng của bạn vào các luận cứ bạn có thể trở thành thiên tài trong tranh cãi. Nhưng thế thì bạn đang làm phí hoài, nó là chi phí lớn, vì cùng năng lượng này có thể trở thành thiền. Bạn có thể trở thành nhà logic: bạn có thể làm ra các luận cứ rất logic, bạn có thể tìm ra bằng chứng hay phản chứng rất thuyết phục, nhưng bạn sẽ vẫn còn như cũ. Luận cứ của bạn sẽ không làm thay đổi bạn.

Nhớ một điều: bất kì cái gì làm thay đổi bạn đều là tốt. Bất kì cái gì cho bạn trưởng thành, mở rộng, tăng lên trong ý thức, đều là tốt. Bất kì cái gì làm bạn thành tĩnh tại và bất kì cái gì bảo vệ nguyên trạng của bạn là không tốt; nó là số mệnh, tự tử.

Câu hỏi 4

Đôi khi tôi cảm thấy trong trạng thái vô làm, rất thụ động, Nhưng nhiều nhận biết về điều đang xảy ra quanh tôi dường như ít đi. Thực ra, tôi cảm thấy tách rời khỏi các thứ quanh tôi. Bằng cách nào đó điều này ngụ ý tính thụ động giả, vì tôi hình dung - việc làm phải đồng nghĩa với nhận biết tăng lên. Thầy có thể định nghĩa trạng thái này không?

Bình thường chúng ta ở trong trạng thái sôi nổi - chủ động, nhưng theo kiểu sôi nổi. Nếu bạn trở nên thụ động, sôi nổi sẽ bị mất. Nếu bạn trở nên thụ động, không làm, nếu bạn thảnh thơi bên trong bản thân bạn, tính hoạt động sẽ bị mất, sôi nổi sẽ bị mất, và sự mãnh liệt tới qua sôi nổi sẽ không có đó. Bạn sẽ cảm thấy hơi chút ù lì, bạn sẽ cảm thấy dường như nhận biết của bạn đang giảm đi. Nó không giảm đi đâu; chỉ sự hăng hái sôi nổi là giảm đi.

Và điều đó là tốt, cho nên đừng sợ nó, và đừng nghĩ rằng tính thụ động này là không thực. Điều này được tâm trí bạn nói, cái cần và muốn hoạt động sôi nổi và sự hăng hái tới qua sôi nổi. Sôi nổi là không nhận biết, nhưng trong sôi nổi bạn có thể có nhận biết, tỉnh táo rất không lành mạnh. Đó là bị bệnh; đừng khao khát nó. Cho phép nó ra đi, rơi vào trong tính thụ động đi.

Lúc ban đầu sẽ có vẻ như nhận biết của bạn đang giảm đi thay vì tăng lên. Cho phép nó giảm đi, vì bất kì cái gì giảm đi với tính thụ động, cái đó là sôi nổi, đó là lí do tại sao nó giảm đi. Cho phép nó giảm đi. Một khoảnh khắc sẽ tới khi bạn sẽ thu lại sự cân bằng. Tại điểm cân bằng sẽ không có tăng lên và không có giảm đi. Đó là điểm lành mạnh; bây giờ sôi nổi đã trôi qua.

Tại điểm cân bằng đó, dù bạn có bất kì nhận biết nào, cái đó là thực, cái đó không sôi nổi. Và nếu bạn có thể đợi cho khoảnh khắc đó tới... Nó là khó, vì lúc ban đầu bạn cảm thấy rằng bạn đang mất nắm giữ, bạn đang trở thành thực sự chết; hoạt động của bạn, tỉnh táo của bạn, mọi thứ đã mất đi - bạn đang thảnh thơi trong chết. Nó xuất hiện theo cách đó vì bất kì cái gì bạn biết về sống đều là sôi nổi. Nó không thực sự là sống mà chỉ là sự sôi nổi, chỉ là trạng thái căng thẳng, chỉ là trạng thái siêu hoạt động. Cho nên lúc ban đầu... Và bạn chỉ biết một trạng thái - trạng thái này của sôi nổi. Bạn không biết bất kì cái gì khác cho nên làm sao bạn có thể so sánh được?

Khi bạn trở thành thụ động, thảnh thơi, bạn sẽ cảm thấy rằng cái gì đó bị mất. Cho phép cái tôi bị mất đi. Vẫn còn với thụ động. Điểm cân bằng sẽ sớm tới khi bạn sẽ ở đúng điểm nơi không có sôi nổi. Bạn sẽ đơn giản là cái ngã riêng của bạn - không bị xô đẩy bởi ai đó khác vào hoạt động, không bị kéo bởi ai đó khác vào hoạt động. Bây giờ hoạt động sẽ bắt đầu xảy ra cho bạn, nhưng nó sẽ là tự phát, nó sẽ là tự nhiên. Bạn sẽ làm cái gì đó, nhưng bạn sẽ không bị kéo và đẩy.

Và tiêu chí là gì qua đó biết được liệu hoạt động này không bị áp đặt lên bạn, không phải là sôi nổi? Đây là vấn đề: nếu hoạt động là tự phát bạn sẽ không cảm thấy bất kì căng thẳng nào qua nó, bạn sẽ không cảm thấy bất kì gánh nặng nào. Bạn sẽ tận hưởng nó. Và hoạt động này sẽ trở thành mục đích lên bản thân nó; sẽ không có kết thúc. Điều này sẽ không phải là phương tiện để đạt tới chỗ nào đó khác; nó sẽ chỉ là việc tuôn tràn năng lượng riêng của bạn. Và việc tuôn tràn này sẽ là ở đây và bây giờ; nó sẽ không vì cái gì đó trong tương lai. Bạn sẽ tận hưởng nó.

Dù nó là bất kì cái gì - đào hố trong vườn, hay tỉa cây, hay chỉ ngồi, hay bước đi, hay ăn - bất kì cái gì bạn đang làm sẽ trở thành tuyệt đối trong bản thân nó, hành động toàn bộ. Và sau nó bạn sẽ không bị mệt; thay vì thế, bạn sẽ cảm thấy được làm khoẻ lại. Hoạt động sôi nổi làm bạn mệt; nó là ốm. Hoạt động tự nhiên nuôi dưỡng bạn; bạn cảm thấy nhiều nhiệt tình hơn, sống động hơn sau nó. Bạn cảm thấy sống động hơn sau nó. Nó cho bạn sự sống nhiều hơn.

Nhưng lúc ban đầu khi bạn bắt đầu trở nên thụ động và bạn rơi vào trong vô làm, nhất định bạn sẽ cảm thấy rằng bạn đang đánh mất nhận biết. Không, bạn không mất nhận biết. Bạn đơn giản làm mất kiểu thiền sôi nổi, kiểu tỉnh táo sôi nổi. Bạn sẽ lắng đọng vào trong tính thụ động và nhận biết tự nhiên sẽ xảy ra.

Đây là khác biệt giữa tỉnh táo sôi nổi và tỉnh táo tự nhiên; đây là khác biệt: trong tỉnh táo sôi nổi có tập trung; nó loại trừ mọi thứ. Bạn có thể tập trung vào một thứ. Bạn đang nghe tôi. Nếu nó là tỉnh táo sôi nổi thế thì bạn nghe tôi và bạn vô nhận biết toàn bộ về bất kì cái gì khác. Nhưng nếu nó là nhận biết thụ động, không sôi nổi, nhưng cân bằng, tự nhiên, thế thì nếu chiếc xe hơi đi qua, bạn nghe thấy chiếc xe đó nữa. Bạn đơn giản nhận biết. Bạn nhận biết về mọi thứ; về bất kì cái gì đang xảy ra quanh bạn. Và đây là cái đẹp của nó - rằng chiếc xe đi qua và bạn nghe thấy tiếng ồn nhưng nó không là việc gây rối.

Nếu bạn chăm chú một cách sôi nổi và bạn nghe thấy chiếc xe, bạn sẽ bỏ lỡ việc nghe tôi; nó sẽ là việc gây rối, vì bạn không biết cách là toàn bộ, đơn giản nhận biết về mọi thứ đang xảy ra. Bạn chỉ biết một cách: làm sao tỉnh táo về một thứ với cái giá của mọi thứ khác. Nếu bạn chuyển vào cái gì đó khác thế thì bạn đánh mất tiếp xúc với cái đầu tiên. Nếu bạn đang nghe tôi trong tâm trí sôi nổi, thế thì bất kì cái gì cũng có thể quấy rối bạn. Vì tỉnh táo của bạn bỏ đi ở đó, thế rồi bạn cắt rời khỏi tôi. Nó là một điểm; nó không toàn bộ. Nhận biết thụ động, tự nhiên là toàn bộ; không cái gì quấy rối nó. Nó không là tập trung, nó là thiền.

Tập trung bao giờ cũng sôi nổi, vì bạn đang ép buộc năng lượng của bạn vào một điểm. Năng lượng bởi bản thân nó chảy theo mọi hướng. Nếu không có hướng để chuyển đi, nó đơn giản tận hưởng việc chảy khắp nơi. Chúng ta tạo ra xung đột vì chúng ta nói, 'Cái này là tốt nên nghe; cái kia là xấu.' Nếu bạn đang làm lời cầu nguyện và đứa trẻ bắt đầu cười, đó là việc gây rối - vì bạn không thể quan niệm được về nhận biết đơn giản trong đó lời cầu nguyện tiếp diễn và đứa trẻ liên tục cười và không có xung đột giữa hai điều này; họ cả hai đều là một phần của cái toàn thể lớn hơn.

Thử điều này: là tỉnh táo toàn bộ, nhận biết toàn bộ. Không tập trung. Mọi việc tập trung đều gây mệt mỏi, bạn cảm thấy mệt, vì bạn đang ép buộc năng lượng một cách phi tự nhiên. Nhận biết đơn giản có tính bao hàm tất cả. Khi bạn thụ động và vô làm thế thì mọi thứ xảy ra quanh bạn. Không cái gì quấy rối bạn và không cái gì bỏ qua bạn. Mọi thứ xảy ra và bạn biết nó, bạn chứng kiến nó.

Tiếng ồn tới: nó xảy ra cho bạn, nó chuyển vào bên trong, thế rồi nó đi qua, và bạn vẫn còn như bạn đã vậy. Cũng như trong phòng rỗng: nếu không có ai ở đây, giao thông sẽ cứ đi qua, tiếng ồn sẽ tới trong phòng này, thế rồi nó sẽ đi qua và căn phòng sẽ vẫn còn không bị ảnh hưởng, dường như không cái gì đã xảy ra. Trong nhận biết thụ động bạn vẫn còn không bị ảnh hưởng. Mọi thứ liên tục xảy ra; chỉ đi qua bạn, nhưng không bao giờ chạm vào bạn. Bạn vẫn còn không sợ. Trong tập trung sôi nổi mọi thứ chạm vào bạn, gây cảm tưởng cho bạn.

Một điểm nữa về điều này. Trong tâm lí học phương đông chúng ta có từ, sanskar - ước định. Nếu bạn tập trung vào cái gì đó bạn sẽ bị ước định, bạn sẽ có sanskar, bạn sẽ bị cảm tưởng bởi cái gì đó. Nếu bạn đơn giản nhận biết - nhận biết thụ động, không tập trung, không hội tụ vào bản thân bạn, chỉ hiện hữu ở đó - không cái gì ước định bạn. Thế thì bạn không tích luỹ bất kì sanskar nào, bạn không tích luỹ bất kì cảm tưởng nào. Bạn liên tục vẫn còn trinh nguyên, thuần khiết, không bị sẹo; không cái gì chạm vào bạn. Nếu người ta có thể nhận biết thụ động, người đó đi qua thế giới nhưng thế giới không bao giờ đi qua người đó.

Một Thiền sư, Bokuju, thường nói, 'Đi và lội qua suối, nhưng không cho phép nước dính vào ông.' Và không có cầu bắc qua suối gần thiền viện của ông ấy.

Nhiều người thử, nhưng khi họ lội qua, tất nhiên nước dính vào họ. Cho nên một hôm một sư tới và ông ta nói, 'Thầy cho chúng tôi thách đố. Chúng tôi thử lội qua suối đó; không có cầu. Nếu như có cầu, tất nhiên chúng tôi có thể đi qua suối và nước sẽ không dính vào chúng tôi. Nhưng chúng tôi phải lội qua suối - nước dính vào.'

Thế là Bokuju nói, 'Ta sẽ tới và ta sẽ lội qua và các ông quan sát.' Và Bokuju đi qua. Tất nhiên, nước dính vào chân ông ấy, và họ nói, 'Trông kìa, nước đã dính vào thầy!'

Bokuju nói, 'Cứ như ta biết, nó đã không dính vào ta. Ta chỉ là nhân chứng. Nước dính vào chân ta, nhưng không vào ta. Ta chỉ chứng kiến.'

Với tỉnh táo thụ động, với việc chứng kiến, bạn đi qua thế giới. Bạn ở trong thế giới, nhưng thế giới không ở trong bạn.

Xem tiếp Chương 59 - Quay về Mục lục Tập 3 - Quay về Mục lục Toàn tập