Chương 72. Rơi vào yêu với người chứng ngộ

Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 4 - Osho

Sách về các Bí mật: Bình luận mới

Chương 72. Rơi vào yêu với người chứng ngộ

Câu hỏi thứ nhất:

Thầy đã nói rằng yêu là có thể chỉ cùng với chết. Thế thì xin thầy giải thích về yêu của Phật.

Với người dốt nát yêu bao giờ cũng là một phần của ghét, nó bao giờ cũng đi cùng với ghét. Với tâm trí dốt nát, ghét và yêu chỉ là hai mặt của cùng một đồng tiền. Với người dốt nát yêu không bao giờ thuần khiết.

Và đó là khổ của yêu - vì ghét trở thành chất độc. Bạn yêu một người và bạn ghét cùng người này. Nhưng bạn có thể không làm cả hai đồng thời, cho nên bạn không nhận biết về nó. Khi bạn yêu một người bạn quên mất phần hận, nó đi ở dưới, nó đi vào trong vô thức và nó đợi ở đó. Thế rồi khi yêu của bạn bị mệt mỏi, nó rơi vào trong vô thức và phần ghét trồi lên. Thế thì bạn ghét cùng người này.

Và khi bạn ghét, bạn không nhận biết rằng bạn cũng yêu - bây giờ yêu đã đi sâu bên dưới vào trong vô thức. Điều này tiếp diễn, như đêm và ngày. Nó liên tục chuyển trong vòng tròn. Nó trở thành khổ.

Nhưng với vị phật, với người được chứng ngộ, lưỡng phân này, nhị nguyên này, biến mất. Ở mọi nơi - không chỉ có liên quan tới yêu - toàn thể sự sống trở thành tính một. Thế thì không có lưỡng phân, cái đối lập không tồn tại.

Cho nên thực sự, gọi yêu của Phật là 'yêu' là không hay, nhưng chúng ta không có thuật ngữ khác. Bản thân Phật không bao giờ dùng từ 'yêu'. Ông ấy dùng từ 'từ bi'. Nhưng nó nữa cũng không rất hay. Vì từ bi của bạn bao giờ cũng bị trộn lẫn với ác của bạn, bất bạo hành của bạn bao giờ cũng bị trộn lẫn với bạo hành - bất kì cái gì bạn làm sẽ có cái đối lập của nó ngay bên cạnh. Bạn tồn tại giữa các mâu thuẫn; do đó có căng thẳng, phiền não, lo âu. Bạn không là một; bạn bao giờ cũng là hai. Bạn là đám đông, bị phân chia thành nhiều mảnh mẩu, và những mảnh mẩu đó đối lập lẫn nhau. Hiện hữu của bạn là căng thẳng; hiện hữu của Phật là thảnh thơi sâu sắc. Nhớ, căng thẳng tồn tại giữa hai cực đối lập, còn thảnh thơi là ở ngay chính giữa, nơi hai cực đối lập không còn đối lập. Chúng phủ định lẫn nhau - và có siêu việt. Cho nên yêu của Phật về căn bản khác với điều bạn biết là yêu.

Yêu của bạn là không thoải mái; yêu của Phật là thảnh thơi toàn bộ. Không có phần đầu của nó, cho nên phẩm chất của nó thay đổi hoàn toàn. Nhiều điều sẽ có trong yêu của Phật mà không thể có trong yêu thông thường. Thứ nhất, nó không thể nồng nàn. Nồng nàn tới từ ghét. Nó không phải là đam mê, thay vì thế nó là từ bi. Nó không nồng nàn, nó bình thản. Với chúng ta, yêu bình thản ngụ ý cái gì đó đã đi sai. Yêu của Phật là bình thản, không có nồng nàn cho nó. Nó không giống mặt trời, nó giống mặt trăng. Nó sẽ không tạo ra đam mê trong bạn, nó sẽ tạo ra bình thản sâu.

Thứ hai, yêu của Phật không thực sự là quan hệ tình cảm - yêu của bạn là quan hệ tình cảm. Yêu của Phật là trạng thái hiện hữu của ông ấy. Thực sự, ông ấy không yêu bạn, ông ấy là yêu. Phân biệt này phải được hiểu rõ ràng. Nếu bạn yêu một người, yêu của bạn là hành động, bạn làm cái gì đó, bạn cư xử theo cách nào đó, bạn tạo ra quan hệ tình cảm, chiếc cầu. Yêu của Phật chỉ là hiện hữu của ông ấy, nó chỉ là cách ông ấy hiện hữu. Ông ấy không yêu hướng tới bạn, ông ấy chỉ là yêu. Ông ấy chỉ giống như đoá hoa có trong vườn - bạn đi qua và hương thơm tới với bạn. Không phải là hoa đang gửi hương thơi tới đặc biệt cho bạn - khi không có ai đi qua, hương vẫn có đó. Và nếu không người nào đã từng đi qua, hương sẽ vẫn có đó.

Khi người yêu của bạn không ở cùng bạn, khi người được yêu của bạn không ở cùng bạn, yêu biến mất, hương thơm không có đó. Nó là nỗ lực về phần bạn, nó không đơn giản là hiện hữu của bạn. Bạn phải làm cái gì đó để mang nó ra. Khi không ai có đó và Phật đang ngồi một mình dưới cây Bồ đề, thế nữa ông ấy vẫn là người yêu. Điều đó có vẻ ngớ ngẩn rằng thế nữa ông ấy vẫn là người yêu. Không có ai để được yêu nhưng dầu vậy ông ấy vẫn là người yêu. Việc là người yêu này là trạng thái của ông ấy. Và bởi vì nó là trạng thái của ông ấy, nó không bao giờ căng thẳng. Phật không thể mệt mỏi vì yêu của ông ấy. Bạn sẽ bị mệt, vì nó là cái gì đó bạn đang làm. Cho nên những người yêu bị mệt vì nhau nếu có quá nhiều yêu. Họ bị mệt, họ cần kẽ hở, khoảng hở để phục hồi. Nếu bạn ở cùng người yêu của bạn trong hai mươi bốn giờ người đó sẽ phát chán vì nó là sự chú ý quá nhiều. Hai mươi bốn giờ làm cái gì đó là quá nhiều.

Phật không làm cái gì đó, ông ấy không mệt vì yêu của ông ấy. Nó là chính hiện hữu của ông ấy, nó cũng hệt như ông ấy thở. Như bạn không bao giờ mệt về thở, bạn không bao giờ mệt về hiện hữu, cho nên ông ấy không mệt về yêu của ông ấy.

Và thế thì điều thứ ba theo sau: bạn sẽ nhận biết rằng bạn yêu, Phật sẽ không có khả năng nhận biết chút nào. Vì nhận biết cần cái tương phản. Phật do vậy được trút đầy bởi yêu mà ông ấy sẽ không nhận biết. Nếu bạn hỏi ông ấy, ông ấy sẽ nói, "Tôi yêu bạn." Nhưng ông ấy không nhận biết về nó. Nó tuôn chảy im lặng thế từ ông ấy, nó đã trở thành phần cố hữu tới mức ông ấy không thể nhận biết về nó. Bạn sẽ trở nên nhận biết rằng ông ấy yêu, và nếu bạn mở và cảm nhận bạn sẽ trở nên nhận biết nhiều hơn rằng ông ấy yêu bạn nhiều hơn. Điều đó tuỳ thuộc vào năng lực của bạn, vào bạn có thể nhận được bao nhiêu. Nhưng với ông ấy nó không phải là món quà. Ông ấy không cho bạn bất kì cái gì - ông ấy là cách thức này, ông ấy xảy ra để là cách thức này. Bất kì khi nào bạn trở nên nhận biết về hiện hữu toàn bộ của bạn, được chứng ngộ, được giải thoát, sự lưỡng phân từ cuộc sống của bạn mất đi. Thế thì không có nhị nguyên. Thế thì sống trở thành sự hài hoà - không cái gì chống lại bất kì cái gì.

Vì sự hài hoà này, nhiều an bình xảy ra. Không có rối loạn. Rối loạn không được tạo ra từ bên ngoài, nó ở bên trong bạn. Mâu thuẫn liên tục tạo ra rối loạn mặc dầu bạn có thể tìm ra các cớ bên ngoài. Chẳng hạn, quan sát điều xảy ra với người yêu của bạn, hay với người bạn, người bạn thân, rất thân thiết, gần gũi. Sống cùng người đó, và chỉ quan sát điều đang xảy ra cho bạn. Khi bạn gặp gỡ, bạn rất phấn chấn, cực lạc, nhảy múa. Nhưng bạn có thể nhảy múa được bao nhiêu? Và bạn có thể cảm thấy cực lạc thế nào? Vài phút sau bạn dịu xuống, phấn chấn đã qua, và sau vài giờ bạn bị chán, bạn nghĩ tới trốn đi chỗ nào đó khác. Và sau vài ngày bạn sẽ tranh đấu. Chỉ quan sát điều đang xảy ra. Đây là mọi sự xảy ra từ bên trong, nhưng bạn sẽ tìm ra những cái cớ bên ngoài. Bạn sẽ nói rằng bây giờ người này không đáng yêu như anh ta đã vậy khi anh ta tới; bây giờ người này đang quấy rối tôi, anh ta đang làm cho tôi giận. Và bạn bao giờ cũng sẽ tìm ra rằng anh ta đang làm cái gì đó với bạn, bạn sẽ không bao giờ nhận biết rằng tâm trí lưỡng phân của bạn, tâm trí nhị nguyên của bạn, các cái đối lập bên trong, đang làm cái gì đó. Chúng ta không bao giờ nhận biết về cách làm việc của tâm trí riêng của chúng ta.

Tôi đã nghe nói rằng một nữ diễn viên Hollywood rất nổi tiếng, đẹp quyến rũ đi tới một studio để lấy ảnh chụp. Ảnh đã được chụp ngày hôm trước. Người chụp ảnh đưa bức ảnh cho cô ấy, nhưng cô ấy bực tức, giận dữ. Cô ấy nói, "Ông đã làm gì vậy? Ông đã lấy ảnh chụp của tôi từ trước và chúng đã đẹp tuyệt trần!" Người chụp ảnh nói với nữ diễn viên, "Vâng, nhưng cô đã quên mất rằng tôi đã trẻ hơn mười hai tuổi khi tôi chụp ảnh cô. Tôi đã trẻ hơn mười hai tuổi, cô quên điều đó."

Chúng ta không bao giờ nhìn bên trong vào cái gì đang xảy ra. Nếu ảnh chụp là không được với bạn, cái gì đó sai với người chụp ảnh. Không phải là mười hai năm đã trôi qua và bạn già hơn - nó là quá trình bên trong, người chụp ảnh không quan tâm chút nào. Nhưng người chụp ảnh phải đã là người rất trí huệ! Anh ta nói, "Cô quên mất rằng tôi đã trẻ hơn mười hai tuổi hồi đó."

Yêu của Phật là khác toàn bộ, nhưng chúng ta không có từ khác dành cho nó. Từ tốt nhất chúng ta có là 'yêu'. Nhưng, nếu bạn có thể nhớ điều này, thế thì phẩm chất thay đổi hoàn toàn.

Và lưu ý một điều, nghĩ về nó thật sâu. Nếu phật là người yêu của bạn, bạn có sẽ được thoả mãn không? Bạn sẽ không được thoả mãn đâu. Vì bạn sẽ cảm thấy rằng nó là lạnh nhạt, rằng không có đam mê trong nó. Bạn sẽ cảm thấy rằng ông ấy yêu bạn như ông ấy yêu mọi người - bạn chẳng là gì đặc biệt. Bạn sẽ cảm thấy rằng yêu của ông ấy không phải là món quà - ông ấy đang là cách này, đó là lí do tại sao ông ấy yêu.

Bạn sẽ cảm thấy yêu của ông ấy là tự nhiên tới mức bạn sẽ không được thoả mãn với nó. Nghĩ vào bên trong đi. Bạn không thể được thoả mãn với yêu mà không có ghét. Và bạn không thể được thoả mãn với yêu mà có ghét. Đây là vấn đề. Cả hai đằng bạn sẽ không được thoả mãn. Nếu yêu mà có ghét, bạn sẽ không được thoả mãn, bao giờ cũng ốm yếu, vì phần ghét sẽ quấy rối bạn. Nếu yêu mà không có ghét, bạn sẽ cảm thấy rằng nó là lạnh nhạt. Và điều đó đang xảy ra cho phật tự nhiên tới mức cho dù bạn không có đó nó vẫn xảy ra - cho nên nó không là gì đặc biệt với bạn. Cho nên bản ngã của bạn sẽ cảm thấy không được thoả mãn. Và chính cảm giác của tôi là nếu bạn có vị phật hay người không phật để chọn làm người yêu của bạn, bạn sẽ chọn người không phật... vì bạn có thể hiểu ngôn ngữ của người đó. Người không phật ít nhất là giống bạn. Bạn sẽ tranh đấu, bạn sẽ cãi cọ, toàn thể sự việc sẽ chỉ là đống lộn xộn, đống điên khùng, nhưng dầu vậy bạn sẽ chọn người không phật. Vì phật sẽ cao tới mức bạn không thể hiểu được cách thức phật yêu trừ phi bạn vươn lên.

Với người không phật, với người dốt nát, bạn không cần biến đổi bản thân bạn. Bạn có thể vẫn còn là cùng người cũ. Người đó không là thách thức. Thực sự chính điều ngược lại xảy ra cho những người yêu. Khi hai người yêu gặp gỡ và rơi vào yêu, họ cả hai cố thuyết phục lẫn nhau rằng họ là rất cao. Họ đem ra cái tốt nhất ở bên trong họ. Họ dường như là trên đỉnh núi. Nhưng điều đó cần nhiều nỗ lực gian nan! Bạn không thể vẫn còn trên đỉnh núi này. Cho nên khi bạn bắt đầu lắng đọng, bạn quay lại xuống đất.

Cho nên những người yêu bao giờ cũng bị thất vọng với nhau vì họ tưởng người kia là thiêng liêng, và khi họ lắng dịu, khi mọi thứ trở thành điều tầm thường, chỉ bình thường, họ nghĩ người kia đã lừa dối. Không, người kia không lừa dối, người kia chỉ trình hiện bản thân người đó trong mầu sắc tốt nhất của người đó. Có vậy thôi. Người kia không lừa dối bất kì ai, người kia không làm bất kì cái gì một cách có ý thức. Người kia chỉ trình hiện bản thân người đó trong mầu sắc tốt nhất của người đó. Và cùng điều này cũng được làm bởi người này. Nhưng các bạn không thể liên tục trình hiện bản thân bạn như điều đó trong thời gian lâu được vì việc đó trở thành gian nan, khó khăn, nặng nề. Cho nên bạn bước xuống.

Khi hai người yêu lắng đọng, khi họ bắt đầu coi nhau là đương nhiên có đấy, thế thì họ dường như là rất tầm thường, rất xoàng xĩnh, rất bình thường - chính cái đối lập với điều họ đã tỏ ra là vậy trước đây. Thế thì họ đã là thiên thần; giờ họ dường như chỉ là đệ tử của quỉ. Bạn ngã sóng xoài, bạn đi tới mức bình thường của bạn.

Yêu bình thường không phải là thách thức, nhưng hiếm khi rơi vào yêu với người nào đó đã chứng ngộ. Chỉ những người rất may mắn rơi vào yêu như vậy. Điều đó là hiếm hoi.

Nó xảy ra chỉ khi bạn đã từng đi tìm kiếm người chứng ngộ trong nhiều kiếp. Chỉ nếu điều này xảy ra bạn rơi vào yêu với người chứng ngộ. Rơi vào yêu với người chứng ngộ trong bản thân nó là thành tựu lớn - nhưng thế thì có vấn đề. Vấn đề là ở chỗ người chứng ngộ là thách thức. Người đó không thể bước xuống mức của bạn được, điều đó là không thể có được, điều đó là không thể được. Bạn phải đi lên đỉnh của người đó; bạn phải du hành, bạn phải được biến đổi.

Cho nên yêu trở thành sadhana nếu bạn rơi vào trong yêu với vị phật. Nó trở thành sadhana, sadhana vĩ đại nhất có thể có. Vì điều này, bất kì khi nào có một Phật hay một Jesus, hay một Lão Tử, nhiều người quanh họ có khả năng đạt tới đỉnh trong một kiếp sống mà họ đáng ra đã không thể đạt tới trong nhiều kiếp sống. Nhưng bí mật là nếu họ có thể rơi vào yêu. Điều đó là không thể tưởng tượng nổi, nó là không tưởng tượng được. Bạn có thể đã từng ở đó trong thời của Phật, bạn phải đã từng ở đâu đó xung quanh. Phật có thể đã đi qua làng hay thị trấn của bạn và bạn thậm chí có thể đã không nghe thấy ông ấy, bạn có thể đã không nhìn thấy ông ấy. Vì ngay cả để nghe một Phật hay để thấy một Phật hay để tới gần ông ấy, yêu nào đó được cần tới, việc tìm kiếm nào đó được cần tới về phần bạn.

Khi ai đó rơi vào yêu một người chứng ngộ, điều đó là có nghĩa, rất có nghĩa. Nhưng gian nan sẽ là con đường này. Dễ rơi vào yêu người thường, không có thách thức, nhưng với người chứng ngộ thách thức sẽ là nhiều, và con đường này sẽ là khó khăn, vì bạn sẽ phải du hành trên tất cả. Và những điều đó sẽ gây rối. Yêu của ông ấy sẽ là lạnh nhạt, yêu của ông ấy sẽ có vẻ dường như nó dành cho mọi người, yêu của ông ấy sẽ không có phần hận thù.

Điều này đã từng là kinh nghiệm của tôi. Nhiều người rơi vào yêu với tôi, và thế rồi họ bắt đầu chơi trò chơi - trò chơi bình thường. Dù cố ý hay vô ý, họ bắt đầu chơi nó. Theo một cách nào đó điều đó là tự nhiên. Họ bắt đầu mong đợi các thứ từ tôi, những mong đợi bình thường, và tâm trí họ làm việc trong nhị nguyên. Chẳng hạn, nếu bạn yêu tôi, bạn sẽ hạnh phúc nếu bạn có thể làm cho tôi hạnh phúc. Đây là cách yêu cảm thấy, nó muốn làm cho người kia hạnh phúc. Nếu bạn có thể làm cho tôi hạnh phúc, bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc - nhưng bạn không thể làm cho tôi hạnh phúc được, tôi đã hạnh phúc rồi.

Nếu bạn rơi vào yêu tôi, bạn sẽ cảm thấy thất vọng, bạn sẽ cảm thấy rất không được thoả ước vì bạn không thể làm cho tôi hạnh phúc, bạn không thể làm cho tôi hạnh phúc hơn, không có gì hơn cả. Nếu bạn không thể làm cho tôi hạnh phúc bạn sẽ cảm thấy bất hạnh, và do vậy bạn sẽ cố làm cho tôi bất hạnh! Vì ít nhất bạn có thể làm điều đó, điều đó nữa sẽ là việc thoả mãn. Bạn sẽ cố làm cho tôi bất hạnh - một cách không cố ý, bạn không tỉnh táo, bạn không nhận biết về nó. Nếu bạn nhận biết bạn sẽ không làm nó. Nhưng bạn sẽ cố - tâm trí vô thức của bạn sẽ cố làm cho tôi bất hạnh. Nếu bạn có thể làm cho tôi bất hạnh thế thì bạn có thể chắc chắn rằng bạn có thể làm cho tôi hạnh phúc nữa. Nhưng nếu bạn không thể làm cho tôi bất hạnh bạn bị thất vọng toàn bộ. Thế thì bạn sẽ cảm thấy rằng bạn không có quan hệ tình cảm với tôi chút nào, vì đây là điều mối quan hệ tình cảm ngụ ý cho bạn.

Yêu bình thường là bệnh vì nhị nguyên liên tục còn dai dẳng. Và hiểu yêu của người chứng ngộ là khó. Về mặt trí tuệ không có cách nào để hiểu nó. Bạn phải rơi vào yêu. Và thế thì bạn phải tỉnh táo về tâm trí riêng của bạn vì tâm trí đó sẽ liên tục quấy rối.

Phật đã trở nên chứng ngộ, thế rồi ông ấy quay về nhà mình - ông ấy quay về sau mười hai năm. Vợ ông ấy, người ông ấy đã rất yêu, rất giận, bực tức. Suốt cả mười hai năm này cô ấy đã từng chờ đợi và chờ đợi - ngày nào đó người này sẽ quay về. Và cô ấy mang nhiều báo thù trong tâm trí vì người này đã làm điều bất công với cô ấy, ông ấy không công bằng. Đột nhiên một đêm ông ấy đã biến mất. Ít nhất ông ấy có thể đã nói cái gì đó, thế thì điều đó chắc đã là công bằng, nhưng không nói bất kì cái gì ông ấy đơn giản biến mất, bỏ cô ấy và đứa con nhỏ của họ. Trong mười hau năm cô ấy đã chờ đợi, và thế rồi Phật đến. Cô ấy bực dọc, cô ấy phát điên.

Đệ tử thân cận nhất, gần gũi nhất của Phật là Anand. Anand bao giờ cũng đi theo ông ấy như cái bóng. Khi Phật đi vào cung điện ông ấy nói với Anand, "Xin ông đừng đi cùng ta." Anand hỏi tại sao, vì ông này có tâm trí bình thường, ông này không chứng ngộ. Ông này trở nên chứng ngộ chỉ khi Phật chết. Ông này nói, "Sao vậy? Thầy vẫn nghĩ dưới dạng vợ và chồng sao? Rằng thầy đi gặp vợ thầy sao? Thầy vẫn nghĩ dưới dạng vợ và chồng sao?" Ông ấy choáng. Làm sao một Phật, người chứng ngộ, có thể nói, "Đừng đi cùng ta. Ta sẽ đi gặp vợ ta?"

Phật nói, "Đó không phải là vấn đề. Cô ấy sẽ bực bội hơn khi thấy rằng ta đã tới cùng ai đó. Cô ấy đã từng chờ đợi trong mười hai năm. Để cô ấy điên một mình thôi. Cô ấy thuộc vào một gia đình rất cổ đại, rất văn hoá. Cho nên cô ấy sẽ không giận trước ông, cô ấy sẽ không diễn đạt bất kì cái gì - và cô ấy đã từng chờ đợi trong mười hai năm. Cho nên để cho cô ấy bùng nổ, đừng đi với ta. Ta không là chồng cô ấy bây giờ, nhưng cô ấy vẫn là vợ. Ta đã thay đổi, nhưng cô ấy đã không đổi."

Phật đi một mình. Tất nhiên cô ấy đang bực bội, cô ấy bắt đầu kêu và khóc và la hét và nói nhiều thứ. Và Phật lắng nghe. Cô ấy hỏi đi hỏi lại, "Nếu anh yêu em chút nào, sao anh đã bỏ đi? Tại sao anh đã đi xa? Và không nói cho em. Nếu anh yêu em chút nào, nói cho em điều này." Và Phật nói, "Nếu ta không yêu em, sao ta phải quay lại?"

Nhưng đây là hai điều khác nhau, khác toàn bộ. Cô ấy đã không sẵn sàng nghe điều ông ấy nói. Cô ấy tiếp tục khăng khăng, "Sao anh đã bỏ em một một mình? Anh cứ nói với em rằng anh không bao giờ yêu em đi, thế thì mọi sự được giải quyết." Và Phật nói, "Anh đã yêu em. Anh vẫn yêu em. Đó là lí do tại sao anh đã quay về sau mười hai năm." Nhưng yêu này là khác: cô ấy giận và Phật không giận. Nếu như ông ấy cũng giận vì cô ấy đã la hét và kêu và khóc, cô ấy có thể đã hiểu. Nếu như ông ấy cũng đã giận và đã đánh cô ấy, cô ấy có thể đã hiểu. Thế thì mọi thứ chắc đã là được. Ông ấy đã là người cũ. Mười hai năm chắc đã biến mất hoàn toàn và họ chắc đã lại yêu nhau. Không có vấn đề gì. Nhưng ông ấy đứng im lặng và cô ấy đã điên. Chỉ cô ấy điên, ông ấy mỉm cười. Điều này là quá thể! Đây là kiểu yêu gì vậy? Nó phải đã rất khó để cho cô ấy hiểu.

Chỉ để mắng nhiếc Phật cô ấy bảo đứa con, chưa tới mười hai tuổi, "Đây là bố con, nhìn ông ấy đi, kẻ trốn chạy. Con mới được một ngày tuổi khi ông ấy trốn đi. Đây là bố con. Ông ấy là kẻ ăn xin, và ông ấy đã cho sinh ra con. Bây giờ hỏi về tài sản thừa kế đi. Chìa tay con ra trước ông ấy, ông ấy là bố con. Hỏi ông ấy xem ông ấy phải cho con cái gì." Cô ấy đã mắng nhiếc Phật, cô ấy giận, một cách tự nhiên. Và Phật gọi Anand người đang đứng bên ngoài và nói, "Anand, lại đây và mang bình bát ăn xin của ta tới." Khi bình bát được trao cho Phật, ông ấy đưa nó cho đứa con, Rahul, và nói, "Đây là đồ thừa kế của ta. Ta khai tâm cho cho con vào tính chất sannyas." Đây là tình yêu của ông ấy. Nhưng Yashodhara phát điên hơn. Cô ấy nói, "Anh làm gì vậy? Nếu anh yêu con anh, anh sẽ không làm cho nó thành kẻ ăn xin, không thành sannyasin chứ." Phật nói, "Ta làm nó thành kẻ ăn xin vì ta yêu nó. Ta biết đồ thừa kế thực là gì, và cái đó ta đang trao cho nó. Bố ta đã không trí huệ thế, nhưng ta biết cái gì là xứng đáng để cho và ta đang cho cái đó."

Đây là hai chiều khác nhau, hai ngôn ngữ khác nhau, không bao giờ gặp gỡ ở bất kì chỗ nào. Ông ấy đang yêu. Ông ấy phải đã yêu đứa con mình; đó là lí do tại sao ông ấy đã khai tâm cho nó. Nhưng không người bố nào có thể hiểu được điều này.

Khi bố của Phật nghe nói về điều này - ông ấy đã là một ông già, ốm yếu - ông ấy chạy ra và ông ấy nói, "Con đã làm gì vậy? Con nhất quyết phá huỷ toàn thể gia đình của ta sao? Con đã trốn khỏi nhà, con đã là con trai duy nhất của ta. Bây giờ hi vọng của ta là trên Rahul, nó là con trai duy nhất của con. Và con đã khai tâm cho nó vào tính chất sannyas. Vậy là gia đình ta bị chặt đứt. Bây giờ không có khả năng nào cho tương lai. Con đang làm gì? Con có là kẻ thù không?"

Và Phật nói, "Vì ta yêu con trai của ta, cho nên ta cho nó cái xứng đáng cho. Vương quốc của bố lẫn gia đình bố và cây gia tộc của nó là không có ý nghĩa. Sẽ chẳng tạo ra khác biệt gì cho thế giới liệu cây này tiếp tục tăng trưởng hay không. Nhưng hiện tượng về tính chất sannyas mà Rahul được khai tâm vào là cái gì đó có ý nghĩa. Ta cũng yêu con trai của ta."

Hai người bố nói chuyện... Bố của Phật lại cầu xin ông ấy, "Con quay về đi. Ta là bố của con. Ta già rồi. Ta đang giận. Con đã làm cho ta thất vọng. Nhưng dầu vậy ta vẫn có trái tim người bố và ta sẽ tha thứ cho con. Lại đây, cửa nhà ta đang mở. Quay về đi. Vứt tính chất sannyas này đi, quay về đi, cửa nhà ta vẫn mở. Vương quốc này là của con, ta đang đợi. Ta rất già nhưng ta có tình yêu sâu sắc với con và ta có thể tha thứ." Đây là tình yêu.

Thế rồi có người bố khác, bản thân Phật Gautam, đang khai tâm cho con ông ấy để bỏ thế giới. Điều đó nữa cũng là yêu.

Nhưng cả hai yêu này là khác nhau tới mức gọi chúng bằng một cái tên, một từ là không tốt - nhưng chúng ta không có bất kì từ nào khác.

Câu hỏi thứ hai:

Đêm qua thầy đã nói rằng yêu là sống động vì nó là bất an ninh, và hôn nhân là chết vì nó là an ninh. Nhưng chẳng đúng là yêu trong chiều sâu tâm linh trở thành hôn nhân đó sao?

Không! Nó không bao giờ trở thành hôn nhân. Nó càng đi sâu, nó càng trở thành yêu nhiều hơn, nhưng không bao giờ là hôn nhân. Với hôn nhân tôi ngụ ý sự ràng buộc bên ngoài, sự thừa nhận pháp lí, sự chấp thuận xã hội. Và tôi nói rằng yêu không bao giờ trở thành hôn nhân vì nó không bao giờ an ninh. Nó vẫn còn là yêu. Nó trở thành yêu nhiều hơn, ngày càng nhiều hơn, nhưng nó càng nhiều hơn, nó càng bất an ninh hơn. Không có an ninh. Nhưng nếu bạn yêu, bạn không quan tâm tới an ninh chút nào. Khi bạn không yêu, chỉ thế thì bạn quan tâm về an ninh. Khi bạn yêu, chính khoảnh khắc này là nhiều tới mức bạn không quan tâm về khoảnh khắc tiếp, bạn không quan tâm về tương lai. Cái gì xảy ra ngày mai không phải là mối quan tâm của bạn - vì cái gì đang xảy ra ngay bây giờ là nhiều thế. Nó là quá nhiều. Nó là nhiều không thể chịu nổi. Bạn không quan tâm. Tại sao an ninh tới với tâm trí? Nó tới vì tương lai. Thực sự, bạn không được bắt rễ trong hiện tại. Bạn không sống trong hiện tại. Bạn không tận hưởng nó. Nó không phải là phúc lạc. Hiện tại không là phúc lạc. Thế thì bạn hi vọng về tương lai, thế thì bạn lập kế hoạch cho tương lai, thế thì bạn muốn làm mọi an ninh cho tương lai.

Yêu không bao giờ muốn làm ra bất kì an ninh nào, bản thân nó là an ninh rồi. Đó là vấn đề. Nó là an ninh trong bản thân nó tới mức nó không bao giờ nghĩ về bất kì an ninh nào; cái gì sẽ xảy ra trong tương lai không là mối quan tâm chút nào - vì tương lai sẽ lớn lên từ hiện tại, và nếu hiện tại là sống động thế, phúc lạc thế, tương lai sẽ lớn lên từ nó. Tại sao lo nghĩ về nó?

Khi hiện tại không là phúc lạc, khi nó là khổ, thế thì bạn lo nghĩ về tương lai. Thế thì bạn muốn làm nó thành an ninh, an toàn. Nhưng nhớ, không ai có thể làm bất kì cái gì an ninh. Điều đó không trong bản tính của mọi sự. Tương lai sẽ vẫn còn bất an ninh. Bạn có thể làm chỉ một điều: sống hiện tại sâu sắc hơn. Đó là mọi điều bạn có thể làm. Nếu bất kì an ninh nào xảy ra qua điều đó, đó là an ninh duy nhất. Và nếu nó không xảy ra, nó không xảy ra - không cái gì có thể được làm.

Nhưng tâm trí chúng ta làm việc theo cách hoàn toàn tự tử. Hiện tại càng khổ, bạn càng nghĩ về tương lai và muốn làm cho nó an ninh. Và bạn càng chuyển vào trong tương lai, hiện tại sẽ càng khổ. Thế thì bạn đang đi trong vòng tròn luẩn quẩn. Vòng tròn này có thể bị phá vỡ, nhưng cách duy nhất để phá nó là sống trong khoảnh khắc hiện tại sâu sắc tới mức khoảnh khắc này trở thành vĩnh hằng trong chiều sâu của nó. Tương lai sẽ được sinh ra từ nó - nó sẽ lấy tiến trình riêng của nó, bạn không cần lo nghĩ về nó.

Cho nên tôi nói rằng yêu không bao giờ nghĩ về an ninh vì yêu là an ninh thế trong bản thân nó. Yêu không bao giờ sợ bất an ninh. Nếu nó có đó chút nào, nếu yêu có đó chút nào, nó không sợ bất an ninh. Sống là bất an ninh, nhưng yêu không sợ bất an ninh. Thay vì thế, yêu tận hưởng bất an ninh vì nó đem mầu sắc cho sống, mùa vụ và tâm trạng thay đổi. Nó cho thanh điệu. Nó là đẹp. Sống thay đổi là đẹp vì bao giờ cũng có cái gì đó để khám phá, bao giờ cũng có cái gì đó để đương đầu, cái là mới.

Thực sự, hai người yêu đi vào trong khám phá thường xuyên với nhau. Và cảnh quan này là vô hạn. Tâm yêu thương là cảnh quan vô hạn. Bạn không bao giờ có thể kết thúc nó. Không có kết thúc cho nó. Nó diễn ra mãi mãi. Nó là thoáng đạt như bản thân không gian. Yêu không bị lo nghĩ về bất an ninh, yêu có thể tận hưởng nó. Điều đó cho xúc động. Chỉ những người không thể yêu sợ bất an ninh, vì họ không được bắt rễ trong sống. Những người không thể yêu bao giờ cũng an ninh trong sống. Họ làm phí hoài cuộc sống của họ chỉ để làm cho nó an ninh - và nó không bao giờ an ninh. Nó không thể vậy.

An ninh là phẩm chất của chết; an toàn là phẩm chất của chết. Sống là bất an ninh, và yêu là không sợ nó. Yêu không sợ sống, bất an ninh, vì nó được tiếp đất thế. Nếu bạn không được tiếp đất và bạn cảm thấy cơn bão đang tới, bạn sẽ sợ. Nhưng nếu bạn được tiếp đất, bạn sẽ đón chào cơn bão, nó sẽ trở thành cuộc phiêu lưu. Nếu bạn được bắt rễ, cơn bão đi qua sẽ trở thành thách thức. Bạn sẽ rung lên tới tận rễ bởi nó; mọi thớ thịt sẽ trở nên sống động. Thế thì khi cơn bão đã đi qua bạn sẽ không nghĩ rằng nó là xấu, điều không may. Bạn sẽ nói nó là điều may mắn, phúc lành, vì mọi sự chết đã bị cơn bão lấy đi. Mọi cái là chết đã chuyển đi cùng với nó và mọi cái sống động đã trở thành sống động hơn.

Nhìn vào cây sau khi cơn bão đã đi qua. Chúng rung động cùng sống, đập rộn ràng cùng sống, rạng ngời, đầy sức sống; năng lượng trút đầy chúng. Vì cơn bão đã cho một cơ hội để cảm thấy rễ của chúng, cảm thấy 'sự tiếp đất' của chúng. Nó đã là cơ hội để cảm thấy bản thân chúng.

Cho nên người được bắt rễ trong yêu không bao giờ sợ bất kì cái gì. Bất kì cái gì tới là đẹp, sự thay đổi - bất an ninh. Bất kì cái gì xảy ra là đẹp. Nhưng nó không bao giờ trở thành hôn nhân. Khi tôi nói nó không bao giờ trở thành hôn nhân, tôi không ngụ ý rằng những người yêu phải không lấy nhau, nhưng hôn nhân đó không nên trở thành cái thay thế cho yêu. Nó chỉ nên là quần áo bên ngoài, nó không nên là cái thay thế. Và nó sẽ không bao giờ trở thành hôn nhân vì những người yêu không bao giờ coi nhau như đương nhiên có đấy. Điều tôi ngụ ý là ở chỗ nó có tính tâm lí sâu sắc - những người yêu không bao giờ coi nhau là đương nhiên có đấy. Một khi bạn bắt đầu coi người kia là đương nhiên có đấy, người kia đã trở thành đồ vật. Bây giờ người đó không còn là người. Cho nên hôn nhân thu các bạn tình thành đồ vật.

Chồng là đồ vật, vợ là đồ vật - dự đoán được, rất dự đoán được.

Tôi đã ở trong nhiều gia đình trên khắp nước này và tôi đã đi tới biết nhiều vợ và nhiều chồng. Họ không phải là người chút nào. Họ là dự đoán được. Nếu chồng quả quyết một câu thậm chí người ta có thể nói được điều vợ sẽ nói. Cách vợ sẽ phản ứng lại là dự đoán được. Và nếu vợ nói cái gì đó một cách máy móc, chồng sẽ đáp lại nó một cách máy móc. Điều đó là chắc chắn. Họ đang đóng cùng vai lặp đi lặp lại. Cuộc sống của họ giống như máy quay đĩa khi cái gì đó đi sai, khi kim mắc lại một điểm và nó liên tục lặp lại. Nó là dự đoán được kiểu như vậy. Bạn có thể biết cái gì sẽ xảy ra lặp đi lặp lại - chồng và vợ bị mắc kẹt ở đâu đó, họ đã trở thành cái máy quay đĩa. Thế thì họ liên tục lặp lại. Việc lặp lại đó tạo ra chán.

Tôi đã ở cùng một gia đình. Người chồng nói với tôi, "Tôi đã trở nên sợ một mình với vợ tôi. Chỉ khi ai đó khác có đó chúng tôi cả hai mới hạnh phúc. Chúng tôi thậm chí không thể đi nghỉ mà không đem ai đó đi cùng chúng tôi vì ai đó đó cho cái gì đó mới. Bằng không chúng tôi biết cái gì sẽ xảy ra. Nó là dự đoán được tới mức nó chẳng đáng cái gì. Chúng tôi đã biết nó rồi."

Điều đó dường như là bạn đang đọc cùng cuốn sách, lặp đi lặp lại mãi... Những người yêu là không thể dự đoán được. Đó là bất an ninh. Bạn không biết cái gì sẽ xảy ra - và đó là cái đẹp. Bạn có thể tươi tắn và trẻ trung và sống động. Nhưng chúng ta muốn làm ra đồ vật từ nhau vì đồ vật có thể bị thao túng dễ dàng. Và bạn không cần sợ đồ vật. Bạn biết chỗ của nó, hành vi của nó. Bạn có thể lập kế hoạch trước về cái gì làm và cái gì không làm. Với hôn nhân tôi ngụ ý sự thu xếp trong đó hai người rơi xuống mức độ đồ vật. Yêu không phải là việc thu xếp: nó là sự đương đầu từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, sống động. Đầy nguy hiểm tất nhiên, nhưng sống là vậy. Hôn nhân là an toàn, không có nguy hiểm; yêu là không an toàn. Bạn không bao giờ biết cái gì sẽ xảy ra, khoảnh khắc tiếp là không được biết, vẫn còn không được biết.

Cho nên yêu là đi vào khoảnh khắc vào trong cái không biết - đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Thượng đế là yêu." Thượng đế là không biết như yêu. Và nếu bạn không sẵn sàng để sống động và ở trong yêu và bất an ninh, bạn không thể đi vào trong Thượng đế, vì đó là bất an ninh lớn nhất, sự không biết lớn hơn. Cho nên yêu chuẩn bị cho bạn về lời nguyện. Nếu bạn có thể yêu, và vẫn còn với người không biết mà không thu người đó thành đồ vật, không trở thành dự đoán được, đương đầu từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, bạn đang sẵn sàng cho lời nguyện.

Lời nguyện không là gì ngoài yêu - yêu với toàn thể sự tồn tại. Bạn đang sống cùng sự tồn tại như bạn đang sống cùng người yêu của bạn: bạn không biết tâm trạng, bạn không biết mùa vụ, bạn không biết cái gì đang tới. Không cái gì được biết. Bạn liên tục làm phát lộ ra nó - nó là cuộc hành trình vô tận.

Câu hỏi thứ ba:

Người không chứng ngộ có thể sống trong bất an ninh toàn bộ và không lo âu, chán nản và khổ được không?

Bất an ninh toàn bộ và năng lực sống trong nó là đồng nghĩa với chứng ngộ. Cho nên người không chứng ngộ không thể sống trong bất an ninh toàn bộ, và người không thể sống trong bất an ninh toàn bộ không thể trở nên được chứng ngộ. Đây không phải là hai điều, chúng chỉ là hai cách nói cho cùng một điều. Cho nên đừng chờ đợi cho tới khi bạn đã trở nên chứng ngộ để sống trong bất an ninh, không! Vì thế thì bạn sẽ không bao giờ trở nên chứng ngộ.

Bắt đầu sống trong bất an ninh đi - đó là cách hướng tới chứng ngộ. Và đừng nghĩ về bất an ninh toàn bộ. Bắt đầu từ chỗ bạn đang hiện hữu đi. Như bạn vậy bạn không thể là toàn bộ trong bất kì cái gì, nhưng người ta phải làm ra việc bắt đầu. Lúc ban đầu nó sẽ tạo ra lo âu, lúc ban đầu bạn sẽ cảm thấy khổ - nhưng chỉ lúc ban đầu thôi. Nếu bạn có thể đi qua lúc ban đầu, nếu bạn có thể chịu đựng được lúc ban đầu, khổ sẽ biến mất, lo âu sẽ biến mất.

Cơ chế này phải được hiểu. Tại sao bạn cảm thấy lo âu khi bạn cảm thấy bất an ninh? Không phải bởi vì bất an ninh đâu, nhưng vì nhu cầu về an ninh. Khi bạn cảm thấy bất an ninh, bạn cảm thấy lo âu, lo âu nảy sinh. Nó không nảy sinh vì bất an ninh, nó nảy sinh vì nhu cầu làm cho sống thành an ninh. Nếu bạn bắt đầu sống một cách bất an ninh và không đòi hỏi an ninh, lo âu sẽ biến mất khi đòi hỏi này ra đi. Đòi hỏi này đang tạo ra lo âu.

Bất an ninh là chính bản tính của sống. Nó là thế giới bất an ninh cho vị phật; nó cũng là bất an ninh cho một Jesus. Nhưng họ không lo âu vì họ đã chấp nhận sự kiện này. Họ đã trở nên đủ trưởng thành để chấp nhận thực tại.

Đây là định nghĩa của tôi về chín chắn và không chín chắn. Tôi gọi một người là không chín chắn là người liên tục tranh đấu chống lại thực tại vì những điều hư cấu và mơ. Người này là không chín chắn. Chín chắn ngụ ý đi tới hoà hợp với thực tại, vứt đi mọi mơ, và chấp nhận thực tại như nó vậy. Phật là chín chắn. Ông ấy chấp nhận. Nó là vậy. Chẳng hạn, mặc dầu có chết, người không chín chắn liên tục nghĩ rằng mọi người có thể chết nhưng người đó sẽ không chết. Người không chín chắn liên tục nghĩ rằng theo thời gian người đó chết đi, cái gì đó sẽ được khám phá ra, thuốc tiên nào đó, điều ngụ ý người đó sẽ không chết. Người không chín chắn liên tục nghĩ rằng chết không phải là qui tắc. Tất nhiên, nhiều người đã chết, nhưng trong mọi thứ có những ngoại lệ, người đó liên tục nghĩ rằng người đó là ngoại lệ.

Bất kì khi nào ai đó chết bạn cảm thấy thông cảm, bạn cảm thấy, "Con người đáng thương, người này đã chết." Nhưng điều không bao giờ tới tâm trí bạn là chết của người đó cũng là chết của bạn. Không, bạn bỏ qua nó. Bạn chỉ không chạm tới vấn đề tinh tế như vậy. Bạn liên tục nghĩ rằng cái gì đó này khác sẽ cứu bạn - mật chú nào đó, guru làm phép màu nào đó. Cái gì đó sẽ xảy ra và bạn sẽ được cứu. Bạn đang sống trong chuyện kể, chuyện kể cho trẻ con. Người chín chắn là người nhìn vào sự kiện và chấp nhận rằng sống và chết là cùng nhau. Chết không phải là kết thúc, nó là chính đỉnh của sống. Nó không phải là cái gì đó như điều ngẫu nhiên xảy ra cho sống, nó là cái gì đó trưởng thành trong chính tâm của sống. Nó trưởng thành và đi tới đỉnh. Cho nên người đó chấp nhận và thế thì không có sợ chết. Người đó chấp nhận rằng an ninh là không thể có được. Bạn có thể tạo ra vẻ ngoài, bạn có thể có số dư ngân hàng, bạn có thể cúng dường nhiều tiền để có an ninh nào đó trên cõi trời, bạn có thể làm mọi thứ, nhưng sâu bên dưới bạn biết chẳng cái gì thực sự an ninh. Ngân hàng có thể lừa bạn, và không ai biết rằng tu sĩ không là kẻ lừa bịp, kẻ lừa bịp lớn nhất. Không ai biết. Họ viết thư...

Ở Ấn Độ, có một giáo phái Mô ha mét giáo, tu sĩ trưởng giáo phái đó viết thư cho Thượng đế. Bạn cúng dường một số tiền đặc biệt và ông ấy sẽ viết thư. Bức thư sẽ được đặt cùng bạn vào trong ngôi mộ của bạn, vào trong nấm mồ của bạn. Nó sẽ được đặt cùng bạn để cho bạn có thể trình ra bức thư. Tiền vào tay tu sĩ, thư đi cùng bạn. Nhưng chẳng cái gì là an ninh.

Người chín chắn đi tới chấp nhận thực tại, người đó chấp nhận nó như nó vậy, người đó không đòi hỏi. Người đó không là người đòi hỏi. Người đó không nói, "Nó phải như thế chứ." Người đó nhìn vào sự kiện và nói, "Vâng, nó là vậy." Việc đi tới chấp nhận sự tồn tại này sẽ làm cho bạn không thể khổ được - vì khổ tới khi bạn đòi hỏi. Thực sự, khổ không là gì khác hơn chỉ dẫn rằng bạn đang đi ngược lại thực tại. Và thực tại không thể bị thay đổi bởi bạn, bạn sẽ phải được thay đổi bởi thực tại. Bạn sẽ phải đi tới chấp nhận. Bạn sẽ phải chịu thua.

Đây là điều nghĩa của buông xuôi là gì: bạn sẽ phải chịu thua. Thực tại không thể thua, thực tại là như nó vậy. Chừng nào bạn chưa thua, bạn sẽ khổ. Khổ được tạo ra bởi bạn vì bạn liên tục tranh đấu. Nó giống như dòng chảy của sông đang chảy ra biển và bạn đang cố bơi ngược dòng. Bạn cảm thấy sông chống lại bạn. Sông không chống lại bạn. Nó thậm chí đã không nghe nói về bạn. Nó không biết bạn chút nào. Sông đơn giản chảy ra biển. Chính bản tính của sông là chảy ra biển, là đi ra biển và rơi vào trong biển. Bạn đang cố đi ngược dòng.

Và có thể có vài kẻ ngu ngồi hay đứng trên bờ liên tục gây hứng khởi cho bạn, "Anh làm giỏi lắm. Anh không nên lo nghĩ vì sớm hay muộn sông sẽ phải thua. Anh đơn giản là người vĩ đại, tiếp tục làm điều đó đi! Những người vĩ đại, họ đã chiến thắng dòng sông." Bao giờ cũng có những kẻ ngu liên tục cho bạn hứng khởi, cho bạn nhiệt tình hơn. Nhưng không Alexander, không Napoleon, không người vĩ đại nào, không ai đã bao giờ có khả năng đi ngược dòng. Sớm hay muộn dòng nước nắm quyền điều khiển. Nhưng khi bạn chết, bạn không thể tận hưởng phúc lạc mà đã là có thể khi bạn còn sống; phúc lạc của việc buông xuôi, của việc chấp nhận, của việc trở thành một với dòng nước tới mức không có xung đột.

Nhưng những người ngu đó trên bờ sẽ nói, "Anh đã thua rồi, anh bị bại rồi, anh là thất bại." Đừng nghe họ, cứ tận hưởng tự do bên trong tới cùng với việc thua. Không nghe họ.

Khi Phật dừng cố đi ngược dòng, mọi người đã biết ông ấy đều nói, "Ông là kẻ đào tẩu. Ông là thất bại. Ông đã chấp nhận thất bại." Đừng nghe điều người khác nói. Cảm thấy việc cảm bên trong đi. Cảm thấy điều đang xảy ra cho bạn. Nếu bạn cảm thấy thoải mái khi chảy cùng dòng nước, đây là cách thức. Đây là Đạo cho bạn. Đừng nghe bất kì người nào, chỉ nghe theo tâm riêng của bạn. Chín chắn chấp nhận, dù bất kì cái gì có đó.

Tôi đã nghe một giai thoại. Một người Mô ha mét giáo, một người Ki tô giáo và một người Do Thái được hỏi một câu hỏi. Câu hỏi là một. Ai đó đã hỏi cả ba người, "Ông sẽ làm gì nếu sóng triều đẩy đại dương lên đất liền và ông bị nhấn chìm trong nó?" Người Ki tô giáo nói, "Tôi sẽ làm dấu hiệu chữ thập trên tim tôi và cầu nguyện Thượng đế cho phép tôi vào cõi trời, mở cửa ra." Người Mô ha mét giáo nói, "Tôi sẽ lấy tên của Allah, và sẽ nói rằng đây là kismat, đây là số mệnh - và bị chết đuối." Người Do Thái nói, "Tôi sẽ cám ơn Thượng đế và chấp nhận ý chí của ngài và học sống dưới nước."

Điều này phải được làm. Người ta phải chấp nhận ý chí của sự tồn tại, ý chí của vũ trụ, và học cách sống trong nó. Đây là toàn thể nghệ thuật. Người chín chắn chấp nhận bất kì cái gì có ở đây, không đòi hỏi, không nói về bất kì cõi trời nào. Người Ki tô giáo đã làm, ông ta đã hỏi, ông ta nói, "Mở cửa cõi trời ra." Nhưng ông ấy cũng không phải là người bi quan, người đơn giản chấp nhận và chết đuối. Người Mô ha mét giáo đã làm điều đó. Người Do Thái thay vì thế đã chấp nhận, đón chào, và nói, "Đây là ý chí, bây giờ tôi phải học cách sống dưới nước. Đây là ý chí của Thượng đế."

Chấp nhận thực tại như nó vậy và học cách sống trong nó với cái tâm chịu thua, với bản ngã bị buông xuôi.

Câu hỏi cuối cùng:

Hôm qua thầy đã nói rằng sống tồn tại cùng chết. Thế thì xin thầy giải thích nhu cầu siêu việt là gì.

Đây là nhu cầu. Có nhu cầu. Sống tồn tại cùng chết... nếu bạn có thể hiểu được điều này, bạn đã siêu việt.

Bạn chấp nhận sống, bạn không chấp nhận chết. Hay bạn chấp nhận? Bạn chấp nhận sống nhưng bạn bác bỏ chết, và bởi vì điều đó bạn bao giờ cũng trong khó khăn. Bạn trong khó khăn vì chết là một phần của sống. Khi bạn chấp nhận sống, chết sẽ có đó, nhưng bạn bác bỏ chết. Khi bạn bác bỏ chết bạn đã bác bỏ sống nữa vì chúng không phải là hai. Cho nên bạn sẽ trong khó khăn. Hoặc chấp nhận cái toàn thể, hoặc bác bỏ cái toàn thể. Đó là siêu việt.

Và có hai cách siêu việt. Hoặc chấp nhận cả hai, sống và chết cùng nhau, hoặc bác bỏ cả hai, sống và chết cùng nhau - thế thì bạn đã siêu việt. Đây là hai cách, phủ định và khẳng định. Cách phủ định nói, "Bác bỏ cả hai." Cách khẳng định nói, "Chấp nhận cả hai" nhưng nhấn mạnh là cả hai phải có đó, dù được chấp nhận hay bị bác bỏ. Khi cả hai có đó chúng phủ định lẫn nhau, cũng như trừ và cộng. Chúng phủ định lẫn nhau, và khi chúng không có, bạn đã siêu việt. Bạn không bị gắn bó với sống hay không bị gắn bó - đôi khi - với chết, nhưng bạn không bao giờ chấp nhận cả hai. Tôi đã bắt gặp nhiều người buồn nản về sống tới mức họ đã bắt đầu nghĩ về tự tử. Đầu tiên họ bị gắn bó với sống, thế rồi sống gây thất vọng - không phải là sống gây thất vọng, gắn bó gây thất vọng, nhưng họ nghĩ sống gây thất vọng - cho nên họ trở nên bị gắn bó với chết. Bây giờ họ bắt đầu nghĩ về cách phá huỷ bản thân họ, cách tự tử, cách chết. Nhưng gắn bó có đó. Trước đây nó đã là với sống, bây giờ nó là với chết. Cho nên người được gắn bó với sống và người được gắn bó với chết là không khác. Gắn bó có đó và gắn bó đó là vấn đề. Chấp nhận cả hai đi.

Nghĩ mà xem. Cái gì sẽ xảy ra nếu bạn chấp nhận cả hai, sống và chết? Ngay lập tức im lặng sẽ tới với tâm trí, vì chúng phủ định lẫn nhau. Sống và chết cả hai biến mất khi bạn chấp nhận chúng - thế thì bạn đã siêu việt, bạn đã đi ra ngoài. Hay bác bỏ cả hai - nó là cùng điều.

Siêu việt ngụ ý đi ra ngoài nhị nguyên. Gắn bó ngụ ý vẫn còn bên trong nhị nguyên, gắn bó với cái này chống lại cái kia. Khi bạn chấp nhận cả hai hay bác bỏ cả hai, gắn bó sụp đổ. Cái gắn bó của bạn được mở khoá. Đột nhiên bạn nổi trong chiều thứ ba của hiện hữu, nơi không sống không chết. Cái đó là niết bàn, cái đó là moksha - nơi cả hai nhị nguyên không có, mà cái một, tính một hiện hữu. Và chừng nào bạn chưa siêu việt, bạn bao giờ cũng sẽ trong khổ.

Bạn có thể thay đổi gắn bó của bạn từ cái này sang cái nọ, nhưng bạn sẽ trong khổ. Gắn bó tạo ra khổ. Bác bỏ cũng tạo ra khổ. Bất kì cái gì bạn chọn, điều đó là tuỳ ở bạn. Bạn có thể chọn con đường khẳng định, như Krishna. Ông ấy nói "Chấp nhận. Chấp nhận cả hai." Hay bạn có thể chọn con đường như Phật, người nói, "Bác bỏ cả hai." Nhưng làm cái gì đó với cả hai cùng nhau, thế thì siêu việt đi theo sau ngay lập tức. Ngay cả bạn nghĩ về cả hai, sẽ có siêu việt. Và nếu bạn có thể làm nó trong cuộc sống thực, hiện hữu mới được sinh ra. Hiện hữu đó không thuộc và thế gian nhị nguyên, cái đó thuộc vào cõi không biết - cõi niết bàn.

Xem tiếp Chương 73 - Quay về Mục lục Tập 4 - Quay về Mục lục Toàn tập