Chương 15. Lạc lối rồi ở nhà

Bước trong Thiền, Ngồi trong Thiền - Osho

Chương 15. Lạc lối rồi ở nhà

Câu hỏi thứ nhất

Osho ơi,

Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất hút thế trong phật trường này?

Deva Kamma,

Không có mâu thuẫn trong điều đó; nó là như nó phải vậy. Bị mất, hoàn toàn mất, là việc ở nhà đấy. Con người bình thường sống như bản ngã, tách rời khỏi cái toàn thể, như hòn đảo, với một căn cước xác định - tên tuổi, hình dạng; người đó là ai đó. Và toàn thể cuộc đời mình chúng ta làm mọi nỗ lực để liên tục xác định bản thân chúng ta, chúng ta là ai, bởi lẽ đơn giản chúng ta không biết chúng ta là ai. Cho nên chúng ta tạo ra căn cước tuỳ tiện, nhân tạo; đó là điều bản ngã là gì.

Khi bạn đi vào trong mối quan hệ yêu với Thầy - đó là điều đi vào trong phật trường là gì - bạn bắt đầu mất đi căn cước cũ của bạn, định nghĩa của bạn trở thành mờ đi. Đằng nào thì nó cũng đã là tuỳ tiện rồi - nó bắt đầu tan chảy; những giới hạn của bạn bắt đầu hội nhập với cái vô giới hạn. Bạn không còn là ai đó nữa; bạn bắt đầu trở thành không ai cả, thành hư không.

Do đó có cảm giác về việc bị mất, vì bạn đang mất đi trò chơi, cuộc chơi cũ của bạn; bạn đang mất đi những khổ cũ của bạn; cái gọi là vui thú cũ của bạn; bạn đang mất đi mọi cái bạn đã biết trước đây như một phần của con người bạn. Con người mới đang nảy sinh, con người không bị cô lập khỏi cái toàn thể, không bị bao kín mà là một với cái toàn thể - là con sóng nhưng là một phần của đại dương. Nó vẫn là sóng, nhưng bây giờ hiểu biết sâu đang xảy ra rằng "Mình không tách rời," rằng "Mình không cần lo nghĩ về bản thân mình," rằng "Mình đã từng hiện hữu trước khi mình được sinh ra và mình sẽ hiện hữu sau khi mình mất đi. Việc là con sóng này chỉ là một pha, một hiện tượng nhất thời. Nó chỉ là vấn đề hình tướng; sâu bên dưới mình là một với đại dương vô hình, mình mang tính đại dương."

Đây là kinh nghiệm, Deva Kamma, đang xảy ra cho bạn; do đó bạn sẽ cảm thấy bị mất - bị mất nếu bạn so sánh nó với căn cước cũ của bạn. Và so sánh này tới một cách tự nhiên vì cái cũ được biết rõ rồi. Có thể trong nhiều kiếp bạn đã từng trang điểm cho nó, duy trì nó, nuôi nấng nó, nuôi dưỡng nó. Đó là thói quen cổ đại, gần như tồn tại mãi; bạn đã quên khi nào nó bắt đầu. Nó là cổ như bản thân việc sáng tạo; nó đã ăn rất sâu - rễ của nó đã ăn rất sâu. Bây giờ mọi sự đang thay đổi. Cái cũ đang chết đi, và bạn chỉ quen với cái cũ, do đó bạn sẽ cảm thấy như chết đang xảy ra.

Nhưng nếu bạn nhìn vào cái mới, cái rất tươi tắn, hệt như làn gió thoảng, hệt như giọt sương, hệt như nụ hồng mới nở, rất tươi tắn... Bạn chưa nhận biết đầy đủ về nó; nó mới thế, bạn sẽ cần chút thời gian để được làm quen với nó, để trở nên quen với nó. Nhưng điều đó đang xảy ra vì cả hai quá trình này xảy ra đồng thời. Việc chết của cái cũ và việc sinh của cái mới là hai mặt của cùng một đồng tiền.

Nếu bạn bắt đầu nhìn vào cái mới thế thì bạn sẽ cảm thấy ở nhà. Điều đó nữa đang xảy ra: theo cách rất rất mơ hồ bạn đang trở nên nhận biết về điều đó nữa. Dần dần, cái mới sẽ trở nên lắng đọng; cái cũ sẽ trở thành chỉ là kí ức, kí ức nhạt nhoà, mơ mà bạn đã từng mơ khi bạn ngủ, cái gì đó đã không xảy ra cho bạn, có thể bạn đã thấy nó trong phim hay đọc nó trong tiểu thuyết; nó đã là câu chuyện của ai đó khác. Và dần dần, dần dần nó sẽ đi xa khỏi bạn tới mức thậm chí sẽ khó mà nhớ lại nó. Thế thì gián đoạn đã xảy ra một cách toàn bộ. Sợi dây rốn của bạn bị cắt đứt; bạn thực sự ở ngoài bụng mẹ của quá khứ. Bạn đã bắt đầu thở theo cách riêng của bạn, theo cách mới, như không ai cả.

Điều đó cho cảm giác kì lạ là không cá nhân, nhưng là không cá nhân là cách duy nhất để là vũ trụ. Không hiện hữu là cách duy nhất của hiện hữu. Thế khó xử của Shakespeare, "Hiện hữu hay không hiện hữu..." không thể được giải bởi triết học, nó chỉ có thể được giải bởi thiền, vì trong thiền không hiện hữu là chuẩn bị cách thức cho bạn hiện hữu. Không có vấn đề về chọn lựa - bạn không cần chọn giữa hai điều này, không có vấn đề về hoặc cái nọ hoặc cái kia - không hiện hữu là cách để bạn hiện hữu. Nếu bạn chọn không hiện hữu bạn đã chọn cái kia nữa: nếu bạn chọn hiện hữu bạn sẽ phải đi qua quá trình không hiện hữu.

Thiền là quá trình của chết, của không hiện hữu, của việc trở thành hư không theo cách riêng của bạn, của việc biến mất trong cái toàn thể, trong sự hài hoà của cái toàn thể. Nhưng điều đó là phép màu, kinh nghiệm ngược đời lớn nhất của cuộc sống. Không có mâu thuẫn trong nó, nhưng có điều ngược đời. Được nhìn từ quan điểm trí tuệ, có ngược đời.

Bạn hỏi: Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất thế trong phật trường này?

Đó là cách điều đó xảy ra, đó là cách thức điều đó xảy ra. Đó là cách thức của luật tối thượng - ais dhammo sanantano. Nếu như bạn hỏi Phật ông ấy chắc đã nói: Như thế, tathata. Đây là cách luật phổ quát vận hành: bạn biến mất và bạn xuất hiện lần đầu tiên. Nhưng bạn xuất hiện theo cách mới thế - không như một người, không như cái tên, không như hình tướng, không như một căn cước tách rời mà như tính một toàn bộ với cái toàn thể, trong hợp nhất với cái toàn thể.

Đó là điều đang xảy ra ở đây. Dần dần, dần dần năng lượng của các sannyasins đang tan chảy ra và hội nhập và trở thành một. Hàng nghìn sannyasin của tôi đang vận hành trong một loại dàn nhạc sâu sắc; họ không còn là những diễn viên độc tấu. Họ đã nhận chìm bản thân họ trong phật trường này.

Điều đó cần can đảm, điều đó cần dũng cảm, điều đó cần thông minh, điều đó cần nhận biết để chuyển từ cái đã biết vào cái không biết, để đi vào trong biển chưa thăm dò.

Deva Kamma, bạn đã cảm thấy bờ bên này rồi. Chiếc thuyền nhỏ của bạn đang đi hướng tới cái không biết. Đừng bao giờ nhìn lại sau. Bờ cũ sẽ vẫy gọi bạn, nó sẽ cố cám dỗ bạn, nó sẽ cho bạn nhiều hứa hẹn, nhưng nhớ, nó không bao giờ hoàn thành bất kì hứa hẹn nào. Và bạn đã sống trên bờ này lâu thế; đừng quên khổ, đau, phiền não, ác mộng mà đã từng ở cùng bạn trong nhiều năm. Bây giờ liên tục di chuyển đi. Đừng nhìn lại sau mà nhìn lên trước. Và bao giờ cũng tìm cái mới, cái mong manh, cái mới tới theo hoàn cảnh. Bạn sẽ cần tỉnh táo để nhận ra nó.

Câu hỏi thứ hai

Osho ơi, tôi đã là sannyasin mới trong ba ngày và vậy mà tôi đã bắt đầu không thích những người không sannyasin. Cái gì đang xảy ra?

Dhyanananda,

Đó là cách sự cuồng tín được sinh ra. Đó là cách người Ki tô giáo, người Mô ha mét giáo và người Hindu đã sống trong nhiều thế kỉ. Đó là cách những tâm trí ngu xuẩn vận hành - cảnh giác về nó đi. Là sannyasin không có nghĩa rằng bạn phải không thích người không sannyasin. Đừng bao giờ nhìn bất kì người nào là không sannyasin, bao giờ cũng nhìn người không sannyasin là sannyasin tiềm năng. Họ toàn là sannyasin tiềm năng - ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin! Yêu họ nhiều hơn đi vì bởi tình yêu của bạn, bạn có thể giúp tiềm năng của họ trở nên được thực tại hoá. Nếu bạn không thích họ bạn sẽ trở thành nguyên nhân ngăn cản họ khỏi trở thành sannyasin. Giúp họ đi.

Đây không phải là cách thức, nhưng đây là cách tâm trí vận hành. Tôi có thể hiểu được. Tâm trí là xấu tới mức nó lập tức bắt đầu cuộc hành trình mới cho bản ngã; ngay cả tính chất sannyas cũng có thể trở thành trò cho bản ngã. "Bây giờ mình là sannyasin, mình là đặc biệt. Và người không sannyasins thì sao? Họ là người ngu!" Và chỉ mới ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin - mới ba ngày trước thôi! Nhưng không thành vấn đề liệu đó là ba ngày hay ba năm, nó là như nhau. Ngay cả sau ba phút tâm trí bắt đầu xoay vòng và thêu dệt. Nó bắt đầu bước đi theo cách khác, nhìn vào người khác với sự kết án, với cái nhìn có vẻ thánh thiện cổ về "linh thiêng hơn ngươi."

Rastus chán vì là người da đen. Một hôm anh ta bắt gặp một quảng cáo trên tờ báo địa phương, nói: "Kem làm trắng da đặc biệt siêu Omo - làm da trắng hơn người da trắng!"

Rất kích động, anh ta mua luôn một gói và về nhà. Anh ta tắm và kì cọ bản thân mình bằng sản phẩm này. Khi anh ta tắm xong, anh ta nhìn vào trong gương và thấy rằng da anh ta có vẻ giống như da của người da trắng.

Sướng mê li, anh ta chạy ra để trưng cho vợ anh ta người không phí thời gian nhảy ngay vào tắm bản thân cô ấy. Cô ấy rất hạnh phúc khi cô ấy nổi lên có vẻ như một quí bà da trắng.

Họ thấy đứa con trai của mình và bảo nó, "Này, con trai - đây là cơ hội để con trở thành đứa con trai da trắng!"

"Nhưng con không muốn là đứa con trai da trắng!" nó kêu lên. "Con sung sướng như cách con đang vậy - con sung sướng là người da đen!"

Rastus quay sang vợ và nói, "Em biết đấy, anh đã là người da trắng chỉ trong một giờ và những kẻ da đen này đang chẳng hề quan tâm!"

Cảnh giác về tâm trí này. Đây là cách thức của tâm trí. Sannyasin phải bỏ tâm trí. Bạn phải tỉnh táo về những cách thức bản ngã nắm giữ bạn. Bạn không trở nên linh thiêng hơn người khác; ngược lại, tính chất sannyas đơn giản ngụ ý khai tâm vào việc là bình thường.

Giáo hoàng được nhắc tới như Đức linh thiêng của bạn, Shankaracharya được nhắc tới như Đấng thiêng liêng của bạn, người sáng lập ra Phong trào Hare Krishna được nhắc tới như Đấng ân huệ thiêng liêng. Bạn phải nhớ rằng tôi nói tới bạn như Sự bình thường thiêng liêng! Không cái gì đẹp hơn chỉ là bình thường. Khoảnh khắc bạn thực sự là bình thường, bạn trở thành thiêng liêng; đó là cách duy nhất để trở thành thiêng liêng.

Thượng đế là rất bình thường. Nếu mà ngài không bình thường, ngài chắc đã không trở thành tảng đá, ngài chắc đã không trở thành cây, ngài chắc đã không trở thành con vật, ngài chắc đã không trở thành con người; ngài chắc đã không giáng xuống những trạng thái thấp hơn thế. Nhưng ngài là bình thường thế... và ngài là hạnh phúc thế để là con cá hay thậm chí là con gián hay con bọ.

Tôi đã nghe:

George Harrison đang bước đi trong vườn và ông ấy bắt gặp một con bọ và ông ấy nói, "Này, bọ, mày có biết không? Mày phải hạnh phúc rằng chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta là Nhóm Bọ - chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta bằng tên mày đấy!"

Con bọ nhìn lên Harrison và nói, "Ông có gọi nhóm của ông là Eric không? Tên tôi là Eric! Tôi không là bọ bình thường đâu."

Không ai là bình thường ngoại trừ rất ít người - một Phật, một Jesus, một Zarathustra. Những người này là những người bình thường; họ có dũng cảm để là bình thường. Trong chính dũng cảm đó họ đạt tới chiều sâu tối thượng của hiện hữu và tồn tại.

Các sannyasin của tôi phải thu lấy dũng cảm đó để là không ai cả; đó là điều tôi ngụ ý bởi là bình thường. Toàn thể nỗ lực của chúng ta ở đây là để biến đổi cái trần tục thành cái linh thiêng. Chúng ta không muốn tạo ra kẽ nứt giữa cái trần tục và cái linh thiêng; điều đó đã là cách thức trong nhiều thế kỉ rồi - kẽ nứt. Kẽ nứt đó đã tạo ra nhân loại tinh thần phân liệt.

Mọi người thường xuyên trong trạng thái căng thẳng. Cái trần tục kéo họ sang phía này và cái linh thiêng kéo họ sang chính phía đối lập. Nếu họ đi cùng cái trần tục họ cảm thấy mặc cảm. Nếu bạn thích thú ăn và uống và nô đùa thế thì bạn cảm thấy mặc cảm - bạn đang làm cái gì đó sai. Nếu bạn dừng ăn, uống, nô đùa, và bạn trở thành người khổ hạnh, bạn bắt đầu cảm thấy rất lo âu, rất băn khoăn, vì bạn đang đi ngược lại tự nhiên. Bạn bắt đầu cảm thấy, 'Mình đang làm gì với bản thân mình vậy? Nó có đúng không?" Và thế rồi bạn phải thường xuyên đè nén. Bạn phải né tránh thế giới, bạn phải trốn lên tu viện hay lên Himalayas. Và từng thứ nhỏ tạo ra vấn đề cho bạn. Thay vì giải quyết vấn đề của bạn, bạn đã tạo ra cả nghìn lẻ một vấn đề.

Cái gọi là thánh nhân của bạn sống chỉ trong các vấn đề; mọi thứ là vấn đề. Việc ăn là vấn đề thế, họ làm ra ồn ào nhiều thế về nó. Họ sẽ ăn cái này và họ sẽ không ăn cái kia. Sư Jaina không thể ăn khoai tây đáng thương. Tại sao? Cái gì sai với khoai tây? Chúng có vẻ hồn nhiên thế; người ta chưa bao giờ nghe thấy bất kì cái gì sai về chúng - chúng chưa bao giờ làm bất kì cái gì sai với bất kì người nào. Nhưng sư Jaina không thể ăn khoai tây. Nó bị cấm trong kinh sách của người đó vì chúng mọc dưới đất, chúng không mọc trong ánh mặt trời, cho nên cái gì đó là sai với chúng. Chúng lớn lên trong bóng tối; việc ăn chúng sẽ tạo ra bóng tối trong bạn, bạn biết không? Và bạn phải là ánh sáng lên bản thân bạn. Cho nên bất kì cái gì mọc ra dưới đất đều bị cấm, cà rốt và mọi thứ - bất kì cái gì mọc dưới đất. Họ không tin vào các thứ ở dưới đất.

Tôi là người tin tưởng vững chắc vào các thứ ngầm dưới đất vì chúng rất cách mạng! Nếu bạn ăn chúng, chúng sẽ giúp bạn đi ngầm dưới đất. Và chung cuộc mọi người đều phải đi ngầm dưới đất, cho nên sao không chuẩn bị?

Một lần tôi du hành cùng một sư Hindu. Ông ấy sẽ không uống sữa trâu. Tại sao? - vì kinh sách Hindu nói rằng sữa trâu tạo ra lười biếng. Dường như người Ấn Độ có thể lười hơn! Và thánh nhân Hindu đó đã không làm bất kì cái gì, cho nên tôi nói, "Tôi không thấy rắc rối gì sẽ có đó - ông không làm bất kì cái gì chút nào. Sữa trâu không thể làm hại ông - ông đã lười rồi, cho nên tại sao bị lo nghĩ về điều đó?"

Không chỉ điều đó, ông ấy chỉ uống sữa từ bò trắng. Tôi nói, "Vấn đề là gì với bò đen?"

"Đen là mầu của quỉ."

Tôi nói với thánh nhân này. "Thế thì chúng ta phải chia đôi đường thôi; chúng ta không thể du hành cùng nhau được, thậm chí không cùng nhau trong một khoảnh khắc. Ông là người ngu nhất tôi đã bắt gặp, vì ngay cả từ bò đen, sữa vẫn trắng, sữa không trở thành đen! Nếu sữa mà trở thành đen có thể chắc đã điểm nào đó trong ý tưởng của ông."

Nhưng ông ấy không nghe.

Và ông ấy sẽ uống sữa ấm ngay lập tức từ bò, không đun nóng trên lò hay trên lửa. Con bò phải được vắt sữa ngay trước ông ấy để cho ông ấy có thể uống sữa ấm từ bản thân con bò này. Tôi nói, "Sao ông chỉ làm điều trẻ con làm vậy? Chỉ uống sữa từ đầu vú! Điều đó sẽ thậm chí còn ấm hơn. Ngay cả với việc vắt sữa nó rồi đem sữa cho ông... Và nó không nóng tới mức nó vẫn còn thực sự ấm. Ông cứ uống thẳng từ đầu vú bò đi!"

Ông ấy nói, "Ông nói gì thế?"

Tôi nói, "Vâng, điều đó sẽ làm cho ông thành thánh nhân vĩ đại hơn nhiều!"

Nhưng những người ngu này được mọi người tôn thờ.

Ông ấy sẽ chỉ ăn thức ăn được gái đồng trinh chuẩn bị, bằng không thì không ăn. Thức ăn bị ảnh hưởng thế nào? Dù nó được chuẩn bị bởi gái đồng trinh hay không đồng trinh, làm sao thức ăn bị ảnh hưởng? Ông ấy nói, "Có những rung động tinh tế."

Tôi nói, "Tôi có thể tin cậy vào ông chỉ... Tôi sẽ mang hai, ba món thalis được chuẩn bị cho ông, một món bởi một cô gái đồng trinh, món khác bởi người đàn bà đã có chồng và có con, và món thứ ba bởi một gái mãi dâm, và chỉ cho tôi món nào thuộc vào ai chỉ bởi rung động của chúng. Nếu ông không thể đánh giá được thì dừng điều vô nghĩa này lại. Đừng nói điều vô nghĩa. Ông đang nói về rung động nào?"

Bạn nên bỏ ý tưởng này rằng chỉ người hippies nói về rung động; các thánh nhân Ấn Độ đã nói về chúng trong ít nhất năm nghìn năm.

Bây giờ ông ấy đâm ra lúng túng; ông ấy không thể phân biệt được. Cho nên tôi nói, "Thế thì bỏ nó đi - ông không biết rung động là gì. Ông chỉ nói những biệt ngữ ngu xuẩn. Nó có thể gây ấn tượng cho người ngu, nhưng ông đang nói về rung động nào?"

Các thánh nhân Hindu, thánh nhân Jaina, sư Phật giáo không được phép ngồi vào chỗ mà một người đàn bà vừa mới ngồi. Một thời gian nào đó phải để cho trôi qua; sau đó họ có thể ngồi, vì chỗ đó liên tục phát ra rung động dục từ người đàn bà. Những người này hoàn toàn điên!

Nhưng đây là cách thức của bản ngã để làm ra lằn ranh rằng họ họ là đặc biệt, tâm linh; họ không là bình thường, trần tục, thế tục. Bằng không làm sao tạo ra phân biệt? Làm sao kết án người thường? Bạn phải tạo ra cái gì đó; bất kì cái gì cũng được.

Sư Jaina dứt tóc của họ; họ không thể cạo tóc, họ không thể dùng kéo. Dường như kéo là công nghệ lớn lao! Họ né tránh công nghệ - dường như lưỡi dao cạo là công nghệ lớn lao. Họ sẽ dứt tóc. Hoàn toàn ngu xuẩn! Nhưng hàng nghìn người tụ tập để xem họ dứt tóc vì họ đang thực hiện khổ hạnh lớn. Làm bất kì cái gì ngu xuẩn nhưng làm cái gì đó mà phi tự nhiên và mọi người sẽ bắt đầu tôn thờ bạn.

Sư Ki tô giáo thường tự đánh bản thân họ mọi tháng. Đã có những giáo phái sư Ki tô giáo mà họ sẽ quất roi vào bản thân họ mọi sáng. Thân thể họ liên tục rỉ máu, thân thểcó những vết thương khắp nơi từ chân tới đầu. Và người tự quất roi vào mình nhiều nhất sẽ được coi là thánh nhân vĩ đại nhất. Và mọi người sẽ tụ tập lại để quan sát và đếm ai đã quất roi mình nhiều hơn, ai chảy máu nhiều hơn. Bây giờ những người này, người đã quất roi vào bản thân họ, đều là kẻ tự bạo và những người đã tụ tập để xem họ, là những kẻ tàn bạo. Cả hai loại người này đều ốm yếu, bệnh hoạn, nhưng bệnh hoạn này vẫn tiếp tục tồn tại.

Toàn thể công việc của tôi ở đây là bỏ phân chia này giữa cái trần trục và cái linh thiêng. Tôi muốn bạn sống cuộc sống rất bình thường để cho bạn không phải đi mãi trên các cuộc hành trình bản ngã.

Nhớ, Dhyanananda, ba ngày hay ba năm hay ba mươi năm, nó tất cả là như nhau; thời gian không tạo ra khác biệt. Nhận biết về sự kiện rằng bản ngã rất tinh ranh và nó sẽ cố tìm cách để thổi phồng bạn. Đây là cách thức rất đơn giản: không thích người phi sannyasins. Ngay lập tức bạn là đặc biệt và họ là người thường, họ không hiểu và bạn hiểu.

Họ tất cả đều là những người có tiềm năng. Yêu họ, giúp họ, kính trọng họ đi. Đó là quyết định của họ là sannyasin hay không là sannyasin; đó là tự do của họ, đó là tự do của bạn. Và tự do phải được kính trọng.

Câu hỏi thứ ba

Osho ơi, thầy có thể cho tôi công án Thiền mới để thiền được không vì mọi công án cũ tôi có thể tìm ra câu trả lời trong kinh sách thiền?

Nartan,

Được. Mới hôm nọ một thanh niên Đức nhận tính chất sannyas. Anh ấy là một người có tình cảm sâu, con người của trái tim. Anh ấy thổn thức với niềm vui. Tôi đã hỏi anh ấy, "Bạn định ở lại bao lâu?"

Anh ấy nói, "Osho ơi, mãi mãi."

Tôi nói với anh ấy, "Khi bạn tới lần sau, ở lại lâu hơn chút đi."

Bây giờ, Nartan, suy ngẫm về nó đi. Đây là công án thiền đấy! Và bạn sẽ không tìm ra câu trả lời trong bất kì kinh sách nào; cho dù tôi không biết câu trả lời!

Câu hỏi thứ tư

Osho ơi, tại sao thầy nói về đầu vú nhiều thế?

Prem Chinmaya,

Tôi biết rằng nó là chủ đề quá nhạy cảm, nhưng bạn biết tôi - và điều đó giải thích mọi thứ!

Câu hỏi thứ năm

Osho ơi, trẻ con có thực sự thông minh thế như thầy bao giờ cũng nói chúng là vậy không?

Chúng là thông minh hơn nhiều so với tôi nói chúng vậy. Mọi đứa trẻ được sinh ra đều tuyệt đối thông minh vì không cái gì làm sao lãng thông minh của nó. Nó không có định kiến để làm cho nó thành không thông minh, nó không có thông tin để làm cho nó không thông minh - nó chưa có tri thức. Cho dù nó muốn nó không thể vận hành theo cách thông thái. Làm sao nó có thể ngu được?

Ngu xuẩn cần vài phẩm chất. Bạn phải đi tới trường phổ thông, tới cao đẳng, tới đại học. Ngu xuẩn cần vài bằng cấp: bạn phải có bằng thạc sĩ nghệ thuật, thạc sĩ khoa học, tiến sĩ, tiến sĩ văn chương. Ngu xuẩn tuỳ thuộc vào sự thông thái: bạn càng thông thái càng kém thông minh được cần vì tri thức bắt đầu vận hành như cái thay thế. Bạn có thể tuỳ thuộc vào tri thức. Tại sao bận tâm? - bạn đơn giản có thể nhìn vào trong trí nhớ và câu trả lời có đó.

Nhưng trẻ em không có trí nhớ, nó không có câu trả lời làm sẵn. Bất kì khi nào có vấn đề nó phải đối diện với vấn đề, nó phải đương đầu với vấn đề. Nó phải đáp ứng, nó không thể phản ứng. Và có tính đáp ứng là thông minh. Nó vận hành từ trạng thái không biết. Đó là lí do tại sao tôi nói mọi đứa trẻ được sinh ra là thông minh.

Nhưng gần như mọi người chết đi mà ngu xuẩn vì toàn thể cuộc sống này được cấu trúc theo cách là không thể nào vẫn còn thông minh - gần như không thể được.

Cái bẫy là tới mức chỉ rất ít người có khả năng thoát khỏi nó. Và cái bẫy này cho bạn mọi loại thoải mái, thuận tiện. Nó được hỗ trợ bởi chính phủ, bởi tôn giáo, bởi xã hội; nó có mọi hỗ trợ.

Ngày tôi từ chức khỏi vị trí giáo sư trong đại học tôi đã đốt mọi chứng chỉ của tôi. Một người bạn thường sống cùng tôi; anh ta nói, 'Anh làm gì vậy? Nếu anh đã từ chức... tôi không đồng ý rằng anh đã làm điều đúng, nhưng đốt các chứng chỉ của anh là tuyệt đối không cần thiết. Anh có thể cần chúng một ngày nào đó; giữ chúng đi. Cái gì sai trong việc giữ chúng? Anh có thư viện lớn thế - chúng sẽ không chiếm gì mấy không gian, chỉ một tủ hồ sơ nhỏ sẽ là đủ. Và nếu anh không thể giữ được chúng, tôi sẽ giữ chúng; anh cứ đưa chúng cho tôi. Một ngày nào đó anh có thể cần chúng."

Tôi nói, "Tôi được kết thúc với mọi thứ ngu xuẩn này rồi. Tôi muốn đốt mọi chiếc cầu. Và tôi sẽ không bao giờ cần chúng vì tôi không bao giờ nhìn lại và tôi không bao giờ quay lại. Tôi được kết thúc với nó. Nó đã toàn là điều vô nghĩa và tôi đã ở trong nó đủ rồi."

Nhưng tôi đã không thoả hiệp với bất kì quyền lợi được đầu tư nào; đó là lí do tại sao tôi phải từ chức: vì tôi đã không dạy điều tôi được coi là phải dạy. Thực ra tôi đã làm chính điều đối lập. Cho nên nhiều phàn nàn chống lại tôi đã lên tới ông hiệu phó mà chung cuộc ông ấy đã thu lấy dũng cảm để triệu tôi lên. Ông ấy không bao giờ triệu tôi vì triệu tôi là cuộc đương đầu! Chung cuộc ông ấy đã triệu tôi lên và ông ấy nói, "Nhìn đấy - mọi lời phàn nàn này đang có đây."

Tôi nói, "Không có nhu cần bận tâm về những lời phàn nàn này - đây là đơn từ chức của tôi."

Ông ấy nói, 'Thầy nói gì vậy? Tôi không nói rằng thầy phải từ chức!"

Tôi nói, "Thầy không nói điều đó, nhưng tôi xin từ chức vì tôi chỉ có thể làm những điều mà tôi muốn làm. Nếu bất kì áp đặt nào lên tôi có đó, nếu bất kì loại sức ép nào được đặt lên tôi, tôi sẽ không ở đây cho dùng một khoảnh khắc. Đây là đơn từ chức của tôi và tôi sẽ không bao giờ đi vào toà nhà này nữa."

Ông ấy không thể nào tin nổi vào điều đó! Tôi rời khỏi văn phòng của ông ấy; ông ấy đuổi theo sau tôi. Khi tôi sắp vào trong xe ông ấy nói, "Đợi đã! Vội gì? Cân nhắc thêm về điều đó đi!"

Tôi nói, "Tôi không bao giờ cân nhắc về bất kì cái gì. Tôi đã làm điều đúng. Và nếu có phàn nàn - và tất nhiên tôi biết có phàn nàn - phải có chứ, vì tôi không dạy điều giáp trình ngu xuẩn của các ông buộc tôi dạy, tôi đang dạy cái gì đó khác. Tôi không nói về triết học, tôi nói chống lại triết học, vì với tôi toàn thể dự án triết học là bài tập cực kì ngu xuẩn trong sự vô tích sự. Nó đã không cho lấy một kết luận cho nhân loại. Nó đã là cuộc hành trình dài, dài không cần thiết và phí hoài. Đây là lúc chúng ta phải bỏ chính môn học này một cách hoàn toàn. Hoặc người ta phải là nhà khoa học hoặc người ta phải là nhà huyền bí; không có cách khác. Nhà khoa học thực nghiệm với các đối thể và nhà huyền bí thực nghiệm với tính chủ thể của ông ấy. Cả hai đều là nhà khoa học theo một cách nào đó: người này là về cái bên ngoài, người kia là về cái bên trong. Và triết gia không ở đâu cả; ông ấy ở trạng thái lửng lơ. Ông ấy không đàn ông không đàn bà, ông ấy không ở đây không ở kia. Ông ấy bất lực, do đó ông ấy đã không có khả năng đóng góp bất kì cái gì. Cho nên tôi không thể dạy triết học được - tôi sẽ liên tục phá hoại nó. Tôi chỉ chờ đợi - bất kì khi nào thầy triệu tôi lên, tôi phải từ chức ngay lập tức."

Rất khó thoát ra khỏi điều đó vì mọi bạn bè của tôi tới thuyết phục tôi, các giáo sư tới thuyết phục tôi, mọi họ hàng cố thuyết phục tôi: "Thầy làm gì vậy?" Ngay cả ông bộ trưởng bộ giáo dục cũng điện thoại cho tôi: "Đừng làm điều như vậy. Tôi biết rằng cách thức của thầy có hơi chút kì lạ, nhưng chúng tôi sẽ dung thứ. Thầy cứ tiếp tục đi. Đừng để ý gì tới những lời phàn nàn. Lời phàn nàn đã gửi tới tôi nữa, nhưng tôi không để ý tới chúng. Chúng tôi không muốn mất thầy."

Tôi nói, "Điều đó không phải là vấn đề. Một khi tôi đã kết thúc với cái gì đó tôi được kết thúc với nó. Bây giờ không sức ép nào có thể mang tôi lại."

Rất khó cho tôi ở trường vì tôi có thể thấy cái ngu xuẩn của các thầy giáo. Và họ thường hay nổi giận; họ thường nghĩ rằng tôi đã cố để là tinh quái, tôi đã đơn giản cố chỉ ra cho họ rằng đây toàn là điều vô nghĩa mà họ đang dạy! Nó không có quan tâm với sự sống.

Thầy giáo địa lí của tôi thường nói về nhiều chỗ. Tôi đã bảo ông ấy, "Em không bao giờ đi thăm những chỗ này cho nên tại sao em phải nhớ chúng? Bây giờ làm sao em có thể quan tâm tới Constantinople hay Timbuktu? Liệu chúng hiện hữu hay không đều không liên quan! Mọi điều em muốn biết là em đang ở đâu ngay bây giờ - thầy nói cho em điều này!"

Ông ấy gần như câm. Ông ấy nói, 'Em đang ở đâu ngay bây giờ sao... ? Không học sinh nào đã bao giờ hỏi tôi, và tôi đã từng dạy địa lí cả đời tôi!"

Tôi nói, "Thế thì thầy không bao giờ có một học sinh. Em muốn biết em đang ở đâu ngay bây giờ. Toàn thể mối quan tâm của em là bây giờ và ở đây."

Thầy giáo lịch sử của tôi thường dạy tôi về những nhà vua ngu xuẩn và tên của họ và tôi nói, "Em sẽ không nhớ họ đâu. Tại sao? Tại sao, họ đã làm gì cho em? Họ thậm chí đã không biết tên em cho nên tại sao em phải nhớ tên của họ? Nó đang phải là chuyện cho và nhận. Bây giờ ông Nadir Shah này và ông Thiếp Mộc Nhi này và ông Hốt Tất Liệt này, họ đã làm gì?"

Nhưng đây là cách chúng ta liên tục áp đặt các thông tin ngu xuẩn, không cần thiết. Và tải trọng trở nên nặng hơn. Người mang tải trọng lớn nhất được phần thưởng lớn nhất; một cách tự nhiên, khi ngu xuẩn được thưởng bạn lắng đọng vào nó. Thông minh bị phạt.

Tôi đã bị phạt nhiều thế - bạn không thể hình dung được tôi đã bị phạt nhiều thế nào. Từ trường tiểu học cho tới đại học tôi đã liên tục bị phạt và không ai đã bao giờ có khả năng nói cho tôi tại sao họ đã phạt tôi. Gần như bao giờ cũng là hoàn cảnh tôi sẽ phải đứng ngoài lớp học; rất hiếm khi tôi được ngồi bên trong lớp. Nhưng bài tập đó đã giúp tôi: tôi đã làm nhiều bài tập bước đi bên ngoài lớp học tới mức bây giờ tôi không cần làm bất kì cái gì. Tôi đã làm đủ rồi!

Bất kì khi nào thầy hiệu trưởng đi quanh tới nơi, tôi là người duy nhất bao giờ cũng bước trong hành lang. Bất kì khi nào ông ấy không thấy tôi, ông ấy sẽ tới lớp tôi và nói, "Có chuyện gì vậy? En đang làm gì bên trong?"

Tôi nói, "Em không biết. Bản thân em bị phân vân vì một câu hỏi và thấy giáo sẽ nói, 'Em ra ngoài! Chừng nào em chưa dừng hỏi, em không thể vào.' " Và đó là cái cớ tốt cho tôi ở bên ngoài trong không khí. Và điều đó hay thế, ở bên ngoài cùng với chim và với cây. Cho nên bất kì khi nào tôi muốn ra ngoài, chỉ một câu hỏi, bất kì câu hỏi nào cũng được - bất kì câu hỏi nào mà không thể trả lời được!

Tôi đã bị đuổi ra khỏi một cao đẳng, bị đuổi ra hết đại học này tới đại học kia. Một đại học đã chấp nhận tôi, nhưng đã chấp nhận với điều kiện rằng tôi sẽ không hỏi bất kì câu hỏi nào.

Tôi nói, "Em có thể chấp nhận điều đó, nhưng thế thì thầy phải làm một điều: rằng em sẽ không phải đi tới lớp, vì nếu em ở trong lớp và nếu giáo sư nói cái gì đó ngu xuẩn, em sẽ không có khả năng chống lại bản thân em - cám dỗ này sẽ là quá lớn - và sẽ có luận cứ và em sẽ quên mọi lời hứa em đã cho rằng em sẽ không hỏi câu hỏi nào. Cho nên thầy phải cho phép em rằng em không cần dự lớp và cũng điều nữa là em sẽ được phép xuất hiện trong kì thi mà không phải hoàn thành yêu cầu tuyệt đối cần thiết là ở trong lớp trong ít nhất bẩy mươi phần trăm thời gian."

Ông ấy nói, "Đó là lời hứa của tôi."

Và tôi hài lòng thế! Trong hai năm tôi đơn giản không bao giờ ló mặt ở đại học, tôi chỉ tới khi có bài thi.

Và thầy hiệu trưởng nói, "Em là người kì lạ! Tôi cứ tưởng rằng em thỉnh thoảng có thể không tới, nhưng trong hai năm tôi đã không thấy em chút nào!"

Tôi thậm chí đã gửi tiền học phí của tôi qua bưu điện vì tôi nói, "Ngay cả với ông thư kí trưởng, đến trả phí hay nói xin chào, cái gì đó có thể xảy ra! Ông ấy có thể hỏi, 'Em khoẻ không?' và thế là đủ. Bạn biết tôi! Bạn chỉ hỏi, 'Anh khoẻ không?' và thế rồi tôi tiếp tục trong chín mươi phút. Và đó đã là thực hành thông thường của tôi."

Cho nên tôi tránh mọi tiếp xúc chỉ để hoàn thành lời hứa của tôi, nhưng điều đó đã là ân huệ, phúc lành.

Trẻ em chắc chắn thông minh, Priya, rất thông minh.

Một cậu bé tình cờ nghe lỏm lời nói cho người khác, "Nếu như con mà biết bố mẹ rắc rối gì, con sẽ không bao giờ có bố mẹ nào!"

"Con thích người thuyết giảng mới thế nào, con trai?" người mẹ hỏi.

"Chẳng thích ông ấy mấy. Ông ấy giảng lâu thế con không thể giữ cho mình thức được và ông ấy la hò to tới mức con không thể ngủ được!"

Một cậu bé lạc mẹ trong một cửa hàng lớn. Một thanh niên làm việc ở đó thấy cậu bé khóc và hỏi nó, 'Có chuyện gì thế cháu?"

"Chác lạc mẹ rồi," cậu bé lầm bầm qua nước mắt.

"Mẹ cháu trông như thế nào?" người này hỏi.

"Mẹ cháu có vẻ giống đàn bà mà không có cháu."

Một cậu bé sáu tuổi bị cô giáo trường chủ nhật quở mắng: "Con chẳng là gì ngoài kẻ gây rối - con chỉ là đứa bé rất đáng ghét!"

Cậu bé dướn người lên cao gần một mét và trả lời, "Điều đó không đúng. Con là con trai tốt thế - Thượng đế đã làm ra con và ngài đã không làm ra đồ đồng nát!"

"Con có giấc mơ thật vui đêm qua, mẹ ơi."

"Con có thật à?"

"Con mơ con thức dậy, nhưng khi con thức dậy con thấy con ngủ!"

Hai cậu bé đang đánh đu trên cổng cùng nhau, suốt ngày. Trong quá trình nói chuyện đứa nọ hỏi đứa kia, "Cậu bao nhiêu tuổi?"

"Tớ không biết," đứa kia nói.

"Cậu định nói cậu không biết cậu bao nhiêu tuổi à?"

"Không."

"Cậu có bận tâm tới đàn bà không?"

"Không."

"Cậu bốn tuổi trong trường hợp đó," bạn đồng hành quan sát.

Một hôm một cậu bé về nhà từ trường và nói, "Này, mẹ ơi, con vừa thấy một con mèo phẳng!"

"Ồ," mẹ nó nói. "Làm sao con biết nó là phẳng?" "Vì có con mèo khác bơm nó lên!"

"Bố ơi," bé Johnny nói, "Làm sao em bé tới thế giới này?" "Cò mang chúng tới, con trai." "Này, bố, đừng bảo con là bố làm nó với con cò nhé!"

Câu hỏi thứ sáu

Osho ơi, thầy mất bẩy trăm năm để tới đây. Cái gì đã xảy ra?

Devaprem,

Bạn không biết tầu hoả Ấn Độ sao?

Câu hỏi thứ bẩy

Osho ơi, tôi định nói sự thật. Tôi là một quí bà Anh: Cụ tôi đã là thống đốc Delhi và cụ bác tôi đã là bộ trưởng của Kashmir. Tôi biết có rất ít hi vọng cho tôi, nhưng không thể phủ nhận luật của tự nhiên và rơi vào hoà hợp với thầy mặc cho việc kế thừa không may này sao?

Anand Anupam,

Đừng lo nghĩ - chân lí giải thoát! Bạn đã thú tội này rồi. Đó là cái đẹp của việc thú tội; giờ không có lo nghĩ.

Heinrich Heine sắp chết và đây là những lời cuối cùng của ông ấy: "Thượng đế sẽ tha thứ cho tôi - đó là nét tiêu biểu của ngài."

Cho nên đừng lo nghĩ. Cho dù bạn là người Anh, Thượng đế sẽ tha thứ cho bạn. Mọi điều được cần về phần bạn là thú tội. Và đừng coi chuyện cười của tôi là nghiêm chỉnh. Người Anh là người đẹp - tôi yêu họ.

Câu hỏi thứ tám

Osho ơi, tôi không thể kiểm soát được bản thân tôi khi bị xúc phạm. Tôi phải làm gì?

Dheeresh,

Ăn miếng trả miếng đi - cho tới khi bạn trở nên chứng ngộ. Và làm nó nhanh vào, vì một khi bạn đã trở nên chứng ngộ thế thì rất khó làm bất kì cái gì. Khi ai đó xúc phạm bạn, ai đó xúc phạm bạn thôi. Bạn phải đơn giản chấp nhận nó: ais dhammo sanantano. Cho nên bất kì cái gì bạn muốn làm, làm nó ngay bây giờ đi, làm nó ngay lúc này đi, kết thúc nó đi, vì ở đây bạn sẽ sớm trở nên được chứng ngộ; điều đó không rất xa xôi đâu.

Và điều tự nhiên là khi ai đó xúc phạm bạn, bạn không thể kiểm soát được bản thân bạn. Tôi chưa bao giờ bảo bạn kiểm soát bản thân bạn vì kiểm soát không thể giúp được. Nếu bạn kiểm soát, bạn đè nén; kiểm soát là cái tên khác cho đè nén. Nếu bạn có thể quan sát, quan sát đi; bằng không nếu có chọn lựa giữa đè nén và mê đắm, ưa thích mê đắm hơn đè nén đi vì mê đắm sẽ dạy bạn bài học. Đè nén sẽ không dạy cho bạn bất kì cái gì. Và bạn không là máy, bạn là người.

Việc báo trước trong năm 2000: do thiếu hụt robot, một số người đứng quầy của chúng tôi là con người và sẽ phản ứng một cách không dự đoán được khi bị xúc phạm.

Bạn không là robot cho nên điều đó là tự nhiên. Tốt hơn cả là cứ phản ứng thực sự. Nhưng nhớ một điều: bạn tự do làm bất kì cái gì bạn thích; bạn chỉ cần đối diện với hậu quả - vì tôi không nói rằng bạn sẽ không nhận những tai hoạ dội lại. Cho nên đầu tiên xem ai là anh chàng kia đi, cẩn thận chút đi. Và bạn đang sống động, bạn chưa chết. Một khi bạn đã chứng ngộ bạn gần như chết - sống động ở bờ bên kia, chết ở bờ bên này. Cho nên trước khi thảm hoạ đó xảy ra cứ tận hưởng làm bất kì cái gì bạn có thể xoay xở làm.

Mulla Nasruddin đang học điện. Để chỉ cho lớp cách dùng thực hành của nó, cô giáo ra lệnh rằng mỗi học trò phải đem tới lớp công cụ điện nào đó ngày hôm sau.

Sáng hôm sau lớp tổ chức một cuộc triển lãm nhỏ: bóng điện, bàn là, máy sấy tóc, lò điện...

Khi Mulla tới cậu ta vã mồ hôi và mang một cái phổi nhân tạo lớn trên lưng.

"Mulla," cô giáo nói, "con kiếm đâu ra cái phổi điện thế?"

"Con đã lấy nó từ ông, thưa cô."

"Thế ông không phản đối à?" cô kêu lên.

"Con nghĩ chắc không, thưa cô. Ông chỉ nói, 'Hừ hừ...' "

Cho nên trước khi điều đó xảy ra đừng cố kiểm soát, làm cái gì đó đi - không có gì phải lo nghĩ cả. Chấp nhận tính người của bạn đi; nó là một phần của bạn. Nếu ai đó xúc phạm bạn người đó đang thách thức bạn đánh nhau, vậy cho anh ta một trận đánh ra trò! Nếu bạn thấy rằng anh ta quá lớn thế thì thiền đi - còn gì khác để làm?

Câu hỏi thứ chín

Osho ơi, tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir,

Tôi không thấy rằng có bất kì khó khăn nào - bạn có thể là sannyasin. Tất nhiên bạn sẽ phải học cái gì đó nhiều hơn toán học - bạn sẽ phải học chút thơ ca, chút âm nhạc, chút điệu vũ. Bạn sẽ phải đi ra ngoài tâm trí tính toán. Bạn sẽ phải lấy cú nhảy nhỏ vào trong phi logic, vào trong điều ngược đời. Và tất nhiên thói quen khó chết cho nên tôi có thể hiểu được vấn đề của bạn.

Toán học là logic thuần tuý, nó không là gì ngoài logic, và tính chất sannyas là rất phi logic - hay nếu bạn thích những từ lớn lao, thế thì nó là siêu logic. Nhưng đó chỉ là lời; sự kiện là, nó là phi logic. Cho nên nếu bạn sẵn sàng đi thêm chút ít ra bên ngoài các biên giới của logic, thế thì bạn được đón chào. Điều đó sẽ là chút ít khó khăn nhưng không phải là không thể được.

Có những nhà toán học ở đây, có những nhà khoa học ở đây mà cả đời họ đã được cống hiến cho phương pháp luận logic nào đó, nhưng bây giờ họ đã chuyển - chuyển ra ngoài nó. Và họ có thể chuyển ra được chỉ nếu họ có khao khát sâu sắc để biết liệu có cái gì đó nhiều hơn số học hay liệu cái đó là tất cả. Nếu bạn thực sự là người thám hiểm, nếu bạn có phiêu lưu nào đó trong đời bạn, thế thì không có vấn đề gì.

Tôi có thể hiểu được câu hỏi của bạn. Bận có thể quá nghiện với toán học của bạn; thế thì sẽ có khó khăn. Mọi thứ nghiện đều tạo ra khó khăn, và đây là việc nghiện sâu. Nếu bạn bị nghiệm ma tuý nào đó nó không khó thế. Trong vòng sáu tuần bạn có thể được đưa vào bệnh viện, được điều trị, và bạn có thể thoát ra khỏi nó. Nhưng nếu bạn bị nghiện logic có thể mất thời gian rất lâu. Và chừng nào bạn chưa quyết định với toàn bộ con người bạn để đi ra khỏi nó, có thể không có khả năng cho bất kì người nào khác mang bạn ra khỏi nó.

Một nhà toán học đi tới nhà thổ. Rất háo hức, ông ấy chọn lĩ càng một cô gái và đi vào phòng với cô ấy.

"Họ nói em các cô gái từ thủ đô làm những điều không thể tin nổi trong giường!"

"Vâng, chúng em chắc chắn làm!" cô ấy đáp.

"Vậy, anh muốn một trong những điều đặc biệt của em!"

"Em có một cái mà anh sẽ yêu thích - lại đây! Chúng ta làm sáu mươi chín nhé!"

Điều đó hấp dẫn nhà toán học - sáu mươi chín. Ngay lập tức anh ta hiểu ngôn ngữ này - sáu mươi chín, điều đó trong thế giới của anh ta. Thế là họ nhảy vào trong giường và người đàn bà làm nó rất giỏi. Anh ta thích điều đó!

Khi họ kết thúc, anh ta gieo người vế phía mình, lấy hơi thở sâu và nói, "Thế này thì quá nhiều! Anh nghĩ anh sẽ bỏ sáu mươi tám kia!"

Nhưng nhà toán học là nhà toán học - anh ta vẫn tính toán.

Nếu bạn vẫn còn tính toán... Bạn có thể trở thành sannyasin và bạn có thể vẫn còn tính toán: "Cái gì xảy ra? Cái gì không xảy ra? Mình đã thiền bao nhiêu ngày? Mình đã thiền bao nhiêu giờ? Và kết quả là gì? Hậu quả là gì? Nó có xứng đáng không?" Mọi thứ này sẽ phải bị bỏ.

Thiền là thế giới của những người yêu; không phải là thế giới của tính toán nhưng là thế giới của yêu. Nếu bạn đã rơi vào yêu tôi thế thì bạn được đón chào.

Bạn nói: tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir, vâng. Nhưng cảm giác của tôi là ở chỗ rắc rối sẽ tới từ đâu đó khác - bạn cũng là người Ấn Độ nữa. Là người Ấn Độ và là sannyasin của tôi, điều đó là khó hơn nhiều với là nhà toán học và là sannyasin của tôi. Người Ấn Độ đã sống với ý tưởng về tính chất sannyas trong ít nhất mười nghìn năm, và tôi đang để mọi sự hoàn toàn vào hỗn độn, tôi đang để mọi thứ lộn ngược lại.

Tính chất sannyas của tôi không phải là tính chất sannyas mà bạn bao giờ cũng đã hiểu nó là vậy; nó là khác toàn bộ. Tôi gọi nó là sannyas chỉ để làm lẫn lộn bạn! Tôi có thể đã cho nó cái tên mới, nhưng đó không phải là cách thức của tôi; tôi đưa bạn vào lẫn lộn của bạn, vào hỗn độn của bạn! Toàn thể nỗ lực của tôi là để phá hoại mọi hình mẫu, mọi cách nghĩ theo hình mẫu. Đó là lí do tại sao tôi đã chọn mầu cam - tôi đáng ra có thể đã chọn bất kì mầu nào. Thực ra, mầu tốt nhất mà khớp với ý tưởng của tôi về tính chất đã là y phục cầu vồng - cả bẩy mầu - vì tính chất sannyas của tôi là hiện tượng cầu vồng, đa chiều. Điều đó chắc đã là tuyệt đối trong hài hoà với ý tưởng của tôi về tính chất sannyas, nhưng tôi đã hi sinh nó. Tôi phải phá huỷ ý tưởng Hindu này về tính chất sannyas. Tôi phải tạo ra nhiều người cam tới mức những thánh nhân và sannyasin cũ phải chuồn thẳng - không ai biết ai là ai!

Việc là người Ấn Độ của bạn có thể tạo ra chút phiền hà. Toán học bạn đã học chỉ trong kiếp sống này, nhưng là người Ấn Độ có thể là một phần của di sản tập thể của bạn, có thể là một phần của vô thức tập thể của bạn. Cho nên khi người Ấn Độ trở thành sannyasins họ đã tới với kết luận, mong đợi có trước, và khi họ không thấy những mong đợi đó ở đây, họ cảm thấy rất bị rối trí.

Tôi muốn bạn tỉnh táo từ chính lúc ban đầu rằng đây là cái nhìn mới toàn bộ về tính chất sannyas. Tính chất sannyas cũ đã là từ bỏ, tính chất sannyas của tôi là hân hoan. Tính chất sannyas cũ là theo thế giới khác, tính chất sannyas của tôi chứa cả hai thế giới; nó là không một chiều. Nó không kết án thế giới này, nó làm cho thế giới này là nền tảng cho thế giới kia. Tính chất sannyas cũ đã là tâm linh, tính chất sannyas của tôi là vật chất-tâm linh. Tính chất sannyas của tôi không phải là phản khoa học, nó chứa khoa học trong nó - nó là đủ bao la để chứa khoa học. Nó đi xa bên ngoài khoa học, nhưng nó không chống lại khoa học.

Một người A rập, bị lạc cùng con lạc đà của mình trong sa mạc, cảm thấy rất hứng tình. Cuối cùng anh ta túm lấy con lạc đà và thử làm tình với nó. Nhưng mọi lần anh ta thử, con lạc đã lại đi sang bên và người A rập bị lỡ.

Sau một tháng lang thang trong sa mạc, anh ta bắt gặp một con đường dẫn tới một thị trấn ở bìa sa mạc. Ở đó, đang khóc nức nở, một quí bà trẻ gợi tình đang ngồi cạnh chiếc xe ngựa bị hỏng của mình.

Nhìn thấy anh ta, quí bà trẻ cầu xin anh ta chữa chiếc xe cho mình, hứa rằng anh ta sẽ không phải tiếc nếu anh ta giúp cho cô ấy.

"A, vị cứu tinh dịu dàng của em," cô ấy nói khi anh ta hoàn thành, "đi cùng em và em sẽ thưởng cho anh!"

"Cám ơn, thưa cô," người A rập đáp. "Cô có thể giữ con lừa này cho tôi trong một phút không?"

Câu hỏi thứ mười

Osho ơi, có cái gì như hôn nhân thực không?

Sugata,

Chưa bao giờ nghe nói về điều đó - hôn nhân thực sao? Có ảo ảnh thực nhưng không có hôn nhân thực! Nếu nó là thực, không có nhu cầu về hôn nhân. Chính nhu cầu về hôn nhân nảy sinh vì có sợ. Nếu bạn yêu một người bạn yêu một người thôi; bạn có thể ở cùng với người đó. Nhưng thường xuyên có sợ rằng người đó có thể bỏ bạn, và người đó cũng sợ rằng bạn có thể bỏ người đó. Để làm cho tương lai được đảm bảo, để cho bạn không thể bỏ đi, để cho người đó không thể bỏ đi - dễ dàng nhất, ít nhất - hôn nhân đã được phát minh ra.

Hôn nhân đã được phát minh vì yêu đã bị mất. Và nếu yêu bị mất, làm sao hôn nhân có thể là thực? Không có nhu cầu về hôn nhân; nếu yêu có đó, hôn nhân là hiện tượng không cần thiết. Trong một thế giới tốt hơn, nơi mọi người sẽ chín chắn hơn, họ sẽ ở cùng nhau vì họ yêu và họ sẽ giữ tự do cho nhau vì, người ta chẳng bao giờ biết, yêu có thể biến mất.

Và điều đó không có nghĩa là yêu là không thực và rằng điều đó đã là lí do tại sao nó đã biến mất. Điều đó nữa là ý tưởng rất sai đã lan tràn trong nhiều thế kỉ. Chúng ta đã từng bị ám ảnh bởi các ý tưởng sai và chúng đang tạo ra những băn khoăn thế trong cuộc đời chúng ta, và dầu vậy chúng ta vẫn không thể thấy được cái sai của chúng vì chúng là cổ thế và chúng ta đã trở nên bị ước định thế theo chúng. Nếu yêu biến mất thế thì chúng ta bắt đầu nghĩ nó đã là không thực.

Thực ra, hoa thực nhất định biến mất trước tối; chỉ hoa hồng nhựa sẽ không biến mất. Hoa hồng thực nở ra, mở cánh ra, nhảy múa trong gió, trong mưa, trong ánh mặt trời, và đến tối thì qua đời. Điều đó không có nghĩa rằng nó đã là không thực; thực ra nó đã là thực thế, đó là lí do tại sao nó đã xuất hiện và biến mất. Hoa nhựa là không thực tới mức nó không xuất hiện và không biến mất, nó còn lại; nó là thường hằng hơn nhiều.

Hôn nhân tựa như hoa nhựa; yêu là hoa hồng thực. Và mọi người hèn nhát tới mức họ không muốn sống với hoa hồng thực. Họ khao khát an ninh, an toàn, đảm bảo, thường hằng nhiều tới mức họ không sẵn sàng mạo hiểm hoa hồng và họ mua hoa nhựa. Tất nhiên hoa nhựa không thể thoả mãn được bạn - bạn sẽ vẫn còn khổ.

Mới một tháng trước Sagarpriya đã viết cho tôi: "Osho ơi, cái gì đã xảy ra? Tôi đã ở đây trong hai năm rưỡi - có cái gì đó đã đi sai vì Bindu và tôi vẫn ở cùng nhau?" Tôi đã không trả lời câu hỏi của cô ấy vì tôi sợ rằng nếu tôi trả lời điều đó, cái gì đó chắc sẽ xảy ra ngay lập tức. Cho nên tôi giữ yên tĩnh - và nó đã xảy ra. Bây giờ tôi có thể trả lời vì bây giờ tôi sẽ không bị coi là chịu trách nhiệm cho điều đó. Bây giờ Bindu muốn thoát đi, nhưng Sagarpriya sẽ không bỏ anh ấy dễ dàng thế. Chỉ để thoát khỏi Sagarpriya anh ấy muốn đi sang Mĩ vài tuần. Bây giờ Sagarpriya đang đi theo anh ấy; cô ấy cũng muốn đi cùng anh ấy.

Chúng ta không cho phép nhau tự do; chúng ta bám riết tới chính cuối cùng. Chúng ta cố theo mọi cách có thể được. Ngay cả khi mọi thứ biến mất chúng ta vẫn liên tục bám, chúng ta liên tục hi vọng chống lại mọi hi vọng. Và chúng ta càng bám, chúng ta càng phá huỷ khả năng của yêu tự làm mới bản thân nó lần nữa.

Bây giờ nếu Sagarpriya có thể cho phép Bindu đi và ở đó một mình trong vài tuần... Anh ấy cần không gian riêng của anh ấy - thỉnh thoảng mọi người đều cần nó vì yêu một mình là không đủ. Yêu là đẹp, nhưng thiền là quan trọng hơn nhiều. Và thiền cần tính một mình sâu sắc; không ai nên can thiệp vào. Và chỉ những người yêu mới có thể can thiệp vào thiền vì chỉ những người yêu là gần gũi thế. Bãi chợ không can thiệp, những người không có quan hệ với bạn không thể can thiệp được, nhưng những người rất gần gũi, rất thân thiết, có thể là việc gây rối thực. Họ không cho phép bạn có bất kì không gian riêng nào, và nếu bạn muốn một mình họ lập tức bắt đầu cảm thấy rằng họ bị bác bỏ. Bạn đơn giản muốn không gian riêng của bạn - và mọi người đều có nhu cầu, nhu cầu vô cùng về việc có không gian riêng của mình.

Nhưng bây giờ Sagarpriya sẽ đi theo anh ấy; nếu có bất kì khả năng nào cô ấy sẽ phá huỷ ngay cả điều đó. Điều tốt nhất là để anh ấy đi, nói lời tạm biệt với anh ấy theo cách tử tế, đẹp, con người, không cằn nhằn, không phàn nàn, không cãi cọ. Nếu bạn cãi cọ quá nhiều, nếu bạn làm rối tinh lên, thế thì mọi người sẽ bắt đầu thoả hiệp, nhưng thoả hiệp không thể đáp ứng được bạn.

Và nhớ, đàn ông đã bị hành hạ trong thế giới bên ngoài, trong văn phòng, trong cơ xưởng, trong cửa hàng, mọi nơi, tới mức ít nhất ở nhà họ muốn an bình. Vì an bình của mình họ đã thoả hiệp. Do đó gần như mọi ông chồng đều trở thành sợ vợ. Và vấn đề là, không vợ nào có thể yêu được chồng sợ vợ, và mọi vợ đều cố làm cho chồng mình thành sợ vợ! Đây là cách chúng ta tạo ra khổ.

Ngay chỗ đầu tiên hôn nhân là sai. Hôn nhân nghĩa là bám víu, bám víu hợp pháp; bạn có sự hỗ trợ pháp lí. Bạn có thể ép buộc người kia ra toà, bạn có thể tạo ra nhiều rắc rối tài chính thế cho anh ta và anh ta sẽ nghĩ, "Tốt hơn cả là dung thứ bất kì cái gì đang đấy. Và dù nó diễn ra thế nào mình đã trở nên quen với nó rồi. Dung thứ nó đi." Đó chỉ là vấn đề vài giờ ban đêm và thế rồi anh ta trốn đi vào buổi sáng và tìm ra cả nghìn lẻ một cớ cho qua thời gian ở văn phòng, đi ăn nhậu đâu đó, hay cái gì đó khác. Anh ta trở thành thành viên Rotarian, anh ta trở thành thành viên câu lạc bộ Lions Club; anh ta tìm ra cách thức và phương tiện để né tránh. Anh ta bắt đầu uống rượu, để cho khi anh ta về tới nhà anh ta say thế anh ta không thể nghe thấy điều vợ nói, anh ta không biết cái gì được làm cho anh ta. Nhưng làm sao bạn có thể yêu được một người như vậy? Bạn ghét người như vậy, nhưng đây là cách bạn tạo ra người đó.

Và người đàn ông cũng là người bám víu. Đây là điều rất kì lạ: trong từng đôi người ta bao giờ cũng là người bám víu. Đây là kinh nghiệm của tôi về hàng nghìn đôi. Dường như là người ta phải là người bám víu - cả hai sẽ là vậy; cả vợ hay chồng, người ta phải là kẻ bám víu. Bất kì ai bám víu đều khổ và người kia cũng khổ vì người đó đã làm mất tự do của mình - và bạn không thể hạnh phúc được với người đã đánh mất tự do của người đó.

Yêu là gặp gỡ của hai cá nhân tự do; nó không là hôn nhân. Yêu không cần hôn nhân. Và nếu yêu biến mất - điều là có thể hơn nhiều so với nó ở lại - điều đó không có nghĩa nó đã là không thực. Nó càng là thực, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn. Nó càng mãnh liệt, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn vì nó sẽ cho bạn cực lạc thế. Và những đỉnh đó không thể được đạt tới mọi ngày; nó nhất định biến mất.

Nhưng con người không muốn các đỉnh vui; thay vì thế con người muốn cuộc sống êm ả, thoải mái, thuận tiện, tư sản, điều gần như không là sống chút nào mà chỉ là sống thực vật. Cho nên mọi người đều sống thực vật cùng nhau - bắp cải và súp lơ cùng nhau!

Không có hôn nhân thực, Sugata, chỉ có yêu thực. Mọi hôn nhân là không thực. Nhưng để sống tình yêu thực cần trái tim dũng cảm thực. Điều cần là bạn phải sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc và bạn vẫn còn mở cho ngày mai - bất kì cái gì gây ngạc nhiên mà nó đem tới là nó đem tới thôi và bạn chấp nhận chúng. Cho dù người yêu của bạn ra đi bạn phải đủ dũng cảm để cho người đó lời chào tạm biệt đẹp. Đẹp như bạn nói lời chào bạn phải nói lời tạm biệt nữa, vì người đó đã cho bạn những khoảnh khắc vui vẻ tới mức bạn phải biết ơn người đó.

Câu hỏi thứ mười một

Osho ơi, thầy nói gì về li dị?

Mahesh,

Triết gia lớn nào đó đã nói về lí dị - tôi quên mất tên triết gia này, thực ra tôi quên mất điều ông ấy đã nói - nhưng tôi nói li dị là vô dụng. Các bạn lấy nhau vì thiếu phán xét, các bạn li dị vì thiếu kiên nhẫn, thế rồi các bạn lại lấy nhau vì thiếu trí nhớ.

Thực ra hôn nhân là sai. Một khi hôn nhân biến mất khỏi thế giới, li dị sẽ biến mất theo cách riêng của nó! Tôi chống lại li dị - tôi muốn li dị biến mất khỏi thế giới một cách tuyệt đối; nhưng cách duy nhất để làm điều đó là phá huỷ hoàn toàn hôn nhân.

Câu hỏi cuối cùng

Osho ơi, việc cười sáng này làm hài lòng thế, tôi cảm thấy như đứa bé con đang được chơi và cù. Xin thầy cù thêm nữa.

Deva Eva,

Xe của người bán hàng rong hỏng trên con đường quê đơn độc ngay trước khi trời xẩm tối, và vì không thể nào sửa được nó nên người bán hàng lê bước tới nhà trang trại gần nhất để xin trọ qua đêm.

Người nông dân nói được nhưng chỉ có một giường, người bán hàng phải ngủ chung với người nông dân và cô vợ trẻ xinh giòn của anh ta.

Nửa đêm người bán hàng cảm thấy hứng tình, bắt đầu làm tình với người vợ. Cô ấy nói, "Được, nhưng xin để ý xem chồng tôi có ngủ không - dứt một cái lông trên ngực anh ấy để kiểm tra xem."

Người bán hàng dứt và người nông dân ngủ tiếp.

Một lúc sau, lại cảm thấy hứng tình, cùng điều đó xảy ra: cái lông nữa, làm tình thêm. Và thế rồi lại lần thứ ba.

Nhưng lần này người nông dân bùng nổ.

"Này," anh ta kêu lên, "đéo vợ tao thì được, nhưng bỏ việc ghi kỉ lục lên ngực tao đi!"

Một người Italy tới Australia lần đầu tiên kiếm được việc làm ở nông trại. Ngày đầu tiên vợ người nông dân phàn nàn rằng công nhân mới đã săn lùng gà của cô ấy quanh sân. Người nông dân nói anh ta là mới và cho anh ta một cơ hội.

Nhưng về sau cô ấy thậm chí còn giận dữ hơn khi cô ấy thấy anh ta uống nước đái của riêng mình. Người nông dân cố an ủi cô ấy bằng việc nói anh ta là công nhân tốt và rằng điều này có lẽ là bình thường ở Italy.

Nhưng sau đó người nông dân thấy người Italy này để đầu sát đít con bò được giải thưởng của anh ta khi nó đang ị. Điều này là quá thể với người nông dân. Chạy ra chỗ người Italy anh ta quát lên, 'Anh làm cái chết tiệt gì vậy? Đầu tiên anh đuổi gà của tôi, rồi anh uống nước đái của anh và giờ anh đang làm gì với con bò đực của tôi?"

Người Italy nói, "Nhưng bạn bè-a của tôi bảo tôi rằng-a khi tôi tới-a Australia tôi-a được coi là phải săn-a gà, uống-a nước đái, và-a nghe mọi-a cứt bò!"

..............Câu hỏi thứ nhất

Osho ơi,

Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất hút thế trong phật trường này?

Deva Kamma,

Không có mâu thuẫn trong điều đó; nó là như nó phải vậy. Bị mất, hoàn toàn mất, là việc ở nhà đấy. Con người bình thường sống như bản ngã, tách rời khỏi cái toàn thể, như hòn đảo, với một căn cước xác định - tên tuổi, hình dạng; người đó là ai đó. Và toàn thể cuộc đời mình chúng ta làm mọi nỗ lực để liên tục xác định bản thân chúng ta, chúng ta là ai, bởi lẽ đơn giản chúng ta không biết chúng ta là ai. Cho nên chúng ta tạo ra căn cước tuỳ tiện, nhân tạo; đó là điều bản ngã là gì.

Khi bạn đi vào trong mối quan hệ yêu với Thầy - đó là điều đi vào trong phật trường là gì - bạn bắt đầu mất đi căn cước cũ của bạn, định nghĩa của bạn trở thành mờ đi. Đằng nào thì nó cũng đã là tuỳ tiện rồi - nó bắt đầu tan chảy; những giới hạn của bạn bắt đầu hội nhập với cái vô giới hạn. Bạn không còn là ai đó nữa; bạn bắt đầu trở thành không ai cả, thành hư không.

Do đó có cảm giác về việc bị mất, vì bạn đang mất đi trò chơi, cuộc chơi cũ của bạn; bạn đang mất đi những khổ cũ của bạn; cái gọi là vui thú cũ của bạn; bạn đang mất đi mọi cái bạn đã biết trước đây như một phần của con người bạn. Con người mới đang nảy sinh, con người không bị cô lập khỏi cái toàn thể, không bị bao kín mà là một với cái toàn thể - là con sóng nhưng là một phần của đại dương. Nó vẫn là sóng, nhưng bây giờ hiểu biết sâu đang xảy ra rằng "Mình không tách rời," rằng "Mình không cần lo nghĩ về bản thân mình," rằng "Mình đã từng hiện hữu trước khi mình được sinh ra và mình sẽ hiện hữu sau khi mình mất đi. Việc là con sóng này chỉ là một pha, một hiện tượng nhất thời. Nó chỉ là vấn đề hình tướng; sâu bên dưới mình là một với đại dương vô hình, mình mang tính đại dương."

Đây là kinh nghiệm, Deva Kamma, đang xảy ra cho bạn; do đó bạn sẽ cảm thấy bị mất - bị mất nếu bạn so sánh nó với căn cước cũ của bạn. Và so sánh này tới một cách tự nhiên vì cái cũ được biết rõ rồi. Có thể trong nhiều kiếp bạn đã từng trang điểm cho nó, duy trì nó, nuôi nấng nó, nuôi dưỡng nó. Đó là thói quen cổ đại, gần như tồn tại mãi; bạn đã quên khi nào nó bắt đầu. Nó là cổ như bản thân việc sáng tạo; nó đã ăn rất sâu - rễ của nó đã ăn rất sâu. Bây giờ mọi sự đang thay đổi. Cái cũ đang chết đi, và bạn chỉ quen với cái cũ, do đó bạn sẽ cảm thấy như chết đang xảy ra.

Nhưng nếu bạn nhìn vào cái mới, cái rất tươi tắn, hệt như làn gió thoảng, hệt như giọt sương, hệt như nụ hồng mới nở, rất tươi tắn... Bạn chưa nhận biết đầy đủ về nó; nó mới thế, bạn sẽ cần chút thời gian để được làm quen với nó, để trở nên quen với nó. Nhưng điều đó đang xảy ra vì cả hai quá trình này xảy ra đồng thời. Việc chết của cái cũ và việc sinh của cái mới là hai mặt của cùng một đồng tiền.

Nếu bạn bắt đầu nhìn vào cái mới thế thì bạn sẽ cảm thấy ở nhà. Điều đó nữa đang xảy ra: theo cách rất rất mơ hồ bạn đang trở nên nhận biết về điều đó nữa. Dần dần, cái mới sẽ trở nên lắng đọng; cái cũ sẽ trở thành chỉ là kí ức, kí ức nhạt nhoà, mơ mà bạn đã từng mơ khi bạn ngủ, cái gì đó đã không xảy ra cho bạn, có thể bạn đã thấy nó trong phim hay đọc nó trong tiểu thuyết; nó đã là câu chuyện của ai đó khác. Và dần dần, dần dần nó sẽ đi xa khỏi bạn tới mức thậm chí sẽ khó mà nhớ lại nó. Thế thì gián đoạn đã xảy ra một cách toàn bộ. Sợi dây rốn của bạn bị cắt đứt; bạn thực sự ở ngoài bụng mẹ của quá khứ. Bạn đã bắt đầu thở theo cách riêng của bạn, theo cách mới, như không ai cả.

Điều đó cho cảm giác kì lạ là không cá nhân, nhưng là không cá nhân là cách duy nhất để là vũ trụ. Không hiện hữu là cách duy nhất của hiện hữu. Thế khó xử của Shakespeare, "Hiện hữu hay không hiện hữu..." không thể được giải bởi triết học, nó chỉ có thể được giải bởi thiền, vì trong thiền không hiện hữu là chuẩn bị cách thức cho bạn hiện hữu. Không có vấn đề về chọn lựa - bạn không cần chọn giữa hai điều này, không có vấn đề về hoặc cái nọ hoặc cái kia - không hiện hữu là cách để bạn hiện hữu. Nếu bạn chọn không hiện hữu bạn đã chọn cái kia nữa: nếu bạn chọn hiện hữu bạn sẽ phải đi qua quá trình không hiện hữu.

Thiền là quá trình của chết, của không hiện hữu, của việc trở thành hư không theo cách riêng của bạn, của việc biến mất trong cái toàn thể, trong sự hài hoà của cái toàn thể. Nhưng điều đó là phép màu, kinh nghiệm ngược đời lớn nhất của cuộc sống. Không có mâu thuẫn trong nó, nhưng có điều ngược đời. Được nhìn từ quan điểm trí tuệ, có ngược đời.

Bạn hỏi: Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất thế trong phật trường này?

Đó là cách điều đó xảy ra, đó là cách thức điều đó xảy ra. Đó là cách thức của luật tối thượng - ais dhammo sanantano. Nếu như bạn hỏi Phật ông ấy chắc đã nói: Như thế, tathata. Đây là cách luật phổ quát vận hành: bạn biến mất và bạn xuất hiện lần đầu tiên. Nhưng bạn xuất hiện theo cách mới thế - không như một người, không như cái tên, không như hình tướng, không như một căn cước tách rời mà như tính một toàn bộ với cái toàn thể, trong hợp nhất với cái toàn thể.

Đó là điều đang xảy ra ở đây. Dần dần, dần dần năng lượng của các sannyasins đang tan chảy ra và hội nhập và trở thành một. Hàng nghìn sannyasin của tôi đang vận hành trong một loại dàn nhạc sâu sắc; họ không còn là những diễn viên độc tấu. Họ đã nhận chìm bản thân họ trong phật trường này.

Điều đó cần can đảm, điều đó cần dũng cảm, điều đó cần thông minh, điều đó cần nhận biết để chuyển từ cái đã biết vào cái không biết, để đi vào trong biển chưa thăm dò.

Deva Kamma, bạn đã cảm thấy bờ bên này rồi. Chiếc thuyền nhỏ của bạn đang đi hướng tới cái không biết. Đừng bao giờ nhìn lại sau. Bờ cũ sẽ vẫy gọi bạn, nó sẽ cố cám dỗ bạn, nó sẽ cho bạn nhiều hứa hẹn, nhưng nhớ, nó không bao giờ hoàn thành bất kì hứa hẹn nào. Và bạn đã sống trên bờ này lâu thế; đừng quên khổ, đau, phiền não, ác mộng mà đã từng ở cùng bạn trong nhiều năm. Bây giờ liên tục di chuyển đi. Đừng nhìn lại sau mà nhìn lên trước. Và bao giờ cũng tìm cái mới, cái mong manh, cái mới tới theo hoàn cảnh. Bạn sẽ cần tỉnh táo để nhận ra nó.

Câu hỏi thứ hai

Osho ơi, tôi đã là sannyasin mới trong ba ngày và vậy mà tôi đã bắt đầu không thích những người không sannyasin. Cái gì đang xảy ra?

Dhyanananda,

Đó là cách sự cuồng tín được sinh ra. Đó là cách người Ki tô giáo, người Mô ha mét giáo và người Hindu đã sống trong nhiều thế kỉ. Đó là cách những tâm trí ngu xuẩn vận hành - cảnh giác về nó đi. Là sannyasin không có nghĩa rằng bạn phải không thích người không sannyasin. Đừng bao giờ nhìn bất kì người nào là không sannyasin, bao giờ cũng nhìn người không sannyasin là sannyasin tiềm năng. Họ toàn là sannyasin tiềm năng - ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin! Yêu họ nhiều hơn đi vì bởi tình yêu của bạn, bạn có thể giúp tiềm năng của họ trở nên được thực tại hoá. Nếu bạn không thích họ bạn sẽ trở thành nguyên nhân ngăn cản họ khỏi trở thành sannyasin. Giúp họ đi.

Đây không phải là cách thức, nhưng đây là cách tâm trí vận hành. Tôi có thể hiểu được. Tâm trí là xấu tới mức nó lập tức bắt đầu cuộc hành trình mới cho bản ngã; ngay cả tính chất sannyas cũng có thể trở thành trò cho bản ngã. "Bây giờ mình là sannyasin, mình là đặc biệt. Và người không sannyasins thì sao? Họ là người ngu!" Và chỉ mới ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin - mới ba ngày trước thôi! Nhưng không thành vấn đề liệu đó là ba ngày hay ba năm, nó là như nhau. Ngay cả sau ba phút tâm trí bắt đầu xoay vòng và thêu dệt. Nó bắt đầu bước đi theo cách khác, nhìn vào người khác với sự kết án, với cái nhìn có vẻ thánh thiện cổ về "linh thiêng hơn ngươi."

Rastus chán vì là người da đen. Một hôm anh ta bắt gặp một quảng cáo trên tờ báo địa phương, nói: "Kem làm trắng da đặc biệt siêu Omo - làm da trắng hơn người da trắng!"

Rất kích động, anh ta mua luôn một gói và về nhà. Anh ta tắm và kì cọ bản thân mình bằng sản phẩm này. Khi anh ta tắm xong, anh ta nhìn vào trong gương và thấy rằng da anh ta có vẻ giống như da của người da trắng.

Sướng mê li, anh ta chạy ra để trưng cho vợ anh ta người không phí thời gian nhảy ngay vào tắm bản thân cô ấy. Cô ấy rất hạnh phúc khi cô ấy nổi lên có vẻ như một quí bà da trắng.

Họ thấy đứa con trai của mình và bảo nó, "Này, con trai - đây là cơ hội để con trở thành đứa con trai da trắng!"

"Nhưng con không muốn là đứa con trai da trắng!" nó kêu lên. "Con sung sướng như cách con đang vậy - con sung sướng là người da đen!"

Rastus quay sang vợ và nói, "Em biết đấy, anh đã là người da trắng chỉ trong một giờ và những kẻ da đen này đang chẳng hề quan tâm!"

Cảnh giác về tâm trí này. Đây là cách thức của tâm trí. Sannyasin phải bỏ tâm trí. Bạn phải tỉnh táo về những cách thức bản ngã nắm giữ bạn. Bạn không trở nên linh thiêng hơn người khác; ngược lại, tính chất sannyas đơn giản ngụ ý khai tâm vào việc là bình thường.

Giáo hoàng được nhắc tới như Đức linh thiêng của bạn, Shankaracharya được nhắc tới như Đấng thiêng liêng của bạn, người sáng lập ra Phong trào Hare Krishna được nhắc tới như Đấng ân huệ thiêng liêng. Bạn phải nhớ rằng tôi nói tới bạn như Sự bình thường thiêng liêng! Không cái gì đẹp hơn chỉ là bình thường. Khoảnh khắc bạn thực sự là bình thường, bạn trở thành thiêng liêng; đó là cách duy nhất để trở thành thiêng liêng.

Thượng đế là rất bình thường. Nếu mà ngài không bình thường, ngài chắc đã không trở thành tảng đá, ngài chắc đã không trở thành cây, ngài chắc đã không trở thành con vật, ngài chắc đã không trở thành con người; ngài chắc đã không giáng xuống những trạng thái thấp hơn thế. Nhưng ngài là bình thường thế... và ngài là hạnh phúc thế để là con cá hay thậm chí là con gián hay con bọ.

Tôi đã nghe:

George Harrison đang bước đi trong vườn và ông ấy bắt gặp một con bọ và ông ấy nói, "Này, bọ, mày có biết không? Mày phải hạnh phúc rằng chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta là Nhóm Bọ - chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta bằng tên mày đấy!"

Con bọ nhìn lên Harrison và nói, "Ông có gọi nhóm của ông là Eric không? Tên tôi là Eric! Tôi không là bọ bình thường đâu."

Không ai là bình thường ngoại trừ rất ít người - một Phật, một Jesus, một Zarathustra. Những người này là những người bình thường; họ có dũng cảm để là bình thường. Trong chính dũng cảm đó họ đạt tới chiều sâu tối thượng của hiện hữu và tồn tại.

Các sannyasin của tôi phải thu lấy dũng cảm đó để là không ai cả; đó là điều tôi ngụ ý bởi là bình thường. Toàn thể nỗ lực của chúng ta ở đây là để biến đổi cái trần tục thành cái linh thiêng. Chúng ta không muốn tạo ra kẽ nứt giữa cái trần tục và cái linh thiêng; điều đó đã là cách thức trong nhiều thế kỉ rồi - kẽ nứt. Kẽ nứt đó đã tạo ra nhân loại tinh thần phân liệt.

Mọi người thường xuyên trong trạng thái căng thẳng. Cái trần tục kéo họ sang phía này và cái linh thiêng kéo họ sang chính phía đối lập. Nếu họ đi cùng cái trần tục họ cảm thấy mặc cảm. Nếu bạn thích thú ăn và uống và nô đùa thế thì bạn cảm thấy mặc cảm - bạn đang làm cái gì đó sai. Nếu bạn dừng ăn, uống, nô đùa, và bạn trở thành người khổ hạnh, bạn bắt đầu cảm thấy rất lo âu, rất băn khoăn, vì bạn đang đi ngược lại tự nhiên. Bạn bắt đầu cảm thấy, 'Mình đang làm gì với bản thân mình vậy? Nó có đúng không?" Và thế rồi bạn phải thường xuyên đè nén. Bạn phải né tránh thế giới, bạn phải trốn lên tu viện hay lên Himalayas. Và từng thứ nhỏ tạo ra vấn đề cho bạn. Thay vì giải quyết vấn đề của bạn, bạn đã tạo ra cả nghìn lẻ một vấn đề.

Cái gọi là thánh nhân của bạn sống chỉ trong các vấn đề; mọi thứ là vấn đề. Việc ăn là vấn đề thế, họ làm ra ồn ào nhiều thế về nó. Họ sẽ ăn cái này và họ sẽ không ăn cái kia. Sư Jaina không thể ăn khoai tây đáng thương. Tại sao? Cái gì sai với khoai tây? Chúng có vẻ hồn nhiên thế; người ta chưa bao giờ nghe thấy bất kì cái gì sai về chúng - chúng chưa bao giờ làm bất kì cái gì sai với bất kì người nào. Nhưng sư Jaina không thể ăn khoai tây. Nó bị cấm trong kinh sách của người đó vì chúng mọc dưới đất, chúng không mọc trong ánh mặt trời, cho nên cái gì đó là sai với chúng. Chúng lớn lên trong bóng tối; việc ăn chúng sẽ tạo ra bóng tối trong bạn, bạn biết không? Và bạn phải là ánh sáng lên bản thân bạn. Cho nên bất kì cái gì mọc ra dưới đất đều bị cấm, cà rốt và mọi thứ - bất kì cái gì mọc dưới đất. Họ không tin vào các thứ ở dưới đất.

Tôi là người tin tưởng vững chắc vào các thứ ngầm dưới đất vì chúng rất cách mạng! Nếu bạn ăn chúng, chúng sẽ giúp bạn đi ngầm dưới đất. Và chung cuộc mọi người đều phải đi ngầm dưới đất, cho nên sao không chuẩn bị?

Một lần tôi du hành cùng một sư Hindu. Ông ấy sẽ không uống sữa trâu. Tại sao? - vì kinh sách Hindu nói rằng sữa trâu tạo ra lười biếng. Dường như người Ấn Độ có thể lười hơn! Và thánh nhân Hindu đó đã không làm bất kì cái gì, cho nên tôi nói, "Tôi không thấy rắc rối gì sẽ có đó - ông không làm bất kì cái gì chút nào. Sữa trâu không thể làm hại ông - ông đã lười rồi, cho nên tại sao bị lo nghĩ về điều đó?"

Không chỉ điều đó, ông ấy chỉ uống sữa từ bò trắng. Tôi nói, "Vấn đề là gì với bò đen?"

"Đen là mầu của quỉ."

Tôi nói với thánh nhân này. "Thế thì chúng ta phải chia đôi đường thôi; chúng ta không thể du hành cùng nhau được, thậm chí không cùng nhau trong một khoảnh khắc. Ông là người ngu nhất tôi đã bắt gặp, vì ngay cả từ bò đen, sữa vẫn trắng, sữa không trở thành đen! Nếu sữa mà trở thành đen có thể chắc đã điểm nào đó trong ý tưởng của ông."

Nhưng ông ấy không nghe.

Và ông ấy sẽ uống sữa ấm ngay lập tức từ bò, không đun nóng trên lò hay trên lửa. Con bò phải được vắt sữa ngay trước ông ấy để cho ông ấy có thể uống sữa ấm từ bản thân con bò này. Tôi nói, "Sao ông chỉ làm điều trẻ con làm vậy? Chỉ uống sữa từ đầu vú! Điều đó sẽ thậm chí còn ấm hơn. Ngay cả với việc vắt sữa nó rồi đem sữa cho ông... Và nó không nóng tới mức nó vẫn còn thực sự ấm. Ông cứ uống thẳng từ đầu vú bò đi!"

Ông ấy nói, "Ông nói gì thế?"

Tôi nói, "Vâng, điều đó sẽ làm cho ông thành thánh nhân vĩ đại hơn nhiều!"

Nhưng những người ngu này được mọi người tôn thờ.

Ông ấy sẽ chỉ ăn thức ăn được gái đồng trinh chuẩn bị, bằng không thì không ăn. Thức ăn bị ảnh hưởng thế nào? Dù nó được chuẩn bị bởi gái đồng trinh hay không đồng trinh, làm sao thức ăn bị ảnh hưởng? Ông ấy nói, "Có những rung động tinh tế."

Tôi nói, "Tôi có thể tin cậy vào ông chỉ... Tôi sẽ mang hai, ba món thalis được chuẩn bị cho ông, một món bởi một cô gái đồng trinh, món khác bởi người đàn bà đã có chồng và có con, và món thứ ba bởi một gái mãi dâm, và chỉ cho tôi món nào thuộc vào ai chỉ bởi rung động của chúng. Nếu ông không thể đánh giá được thì dừng điều vô nghĩa này lại. Đừng nói điều vô nghĩa. Ông đang nói về rung động nào?"

Bạn nên bỏ ý tưởng này rằng chỉ người hippies nói về rung động; các thánh nhân Ấn Độ đã nói về chúng trong ít nhất năm nghìn năm.

Bây giờ ông ấy đâm ra lúng túng; ông ấy không thể phân biệt được. Cho nên tôi nói, "Thế thì bỏ nó đi - ông không biết rung động là gì. Ông chỉ nói những biệt ngữ ngu xuẩn. Nó có thể gây ấn tượng cho người ngu, nhưng ông đang nói về rung động nào?"

Các thánh nhân Hindu, thánh nhân Jaina, sư Phật giáo không được phép ngồi vào chỗ mà một người đàn bà vừa mới ngồi. Một thời gian nào đó phải để cho trôi qua; sau đó họ có thể ngồi, vì chỗ đó liên tục phát ra rung động dục từ người đàn bà. Những người này hoàn toàn điên!

Nhưng đây là cách thức của bản ngã để làm ra lằn ranh rằng họ họ là đặc biệt, tâm linh; họ không là bình thường, trần tục, thế tục. Bằng không làm sao tạo ra phân biệt? Làm sao kết án người thường? Bạn phải tạo ra cái gì đó; bất kì cái gì cũng được.

Sư Jaina dứt tóc của họ; họ không thể cạo tóc, họ không thể dùng kéo. Dường như kéo là công nghệ lớn lao! Họ né tránh công nghệ - dường như lưỡi dao cạo là công nghệ lớn lao. Họ sẽ dứt tóc. Hoàn toàn ngu xuẩn! Nhưng hàng nghìn người tụ tập để xem họ dứt tóc vì họ đang thực hiện khổ hạnh lớn. Làm bất kì cái gì ngu xuẩn nhưng làm cái gì đó mà phi tự nhiên và mọi người sẽ bắt đầu tôn thờ bạn.

Sư Ki tô giáo thường tự đánh bản thân họ mọi tháng. Đã có những giáo phái sư Ki tô giáo mà họ sẽ quất roi vào bản thân họ mọi sáng. Thân thể họ liên tục rỉ máu, thân thểcó những vết thương khắp nơi từ chân tới đầu. Và người tự quất roi vào mình nhiều nhất sẽ được coi là thánh nhân vĩ đại nhất. Và mọi người sẽ tụ tập lại để quan sát và đếm ai đã quất roi mình nhiều hơn, ai chảy máu nhiều hơn. Bây giờ những người này, người đã quất roi vào bản thân họ, đều là kẻ tự bạo và những người đã tụ tập để xem họ, là những kẻ tàn bạo. Cả hai loại người này đều ốm yếu, bệnh hoạn, nhưng bệnh hoạn này vẫn tiếp tục tồn tại.

Toàn thể công việc của tôi ở đây là bỏ phân chia này giữa cái trần trục và cái linh thiêng. Tôi muốn bạn sống cuộc sống rất bình thường để cho bạn không phải đi mãi trên các cuộc hành trình bản ngã.

Nhớ, Dhyanananda, ba ngày hay ba năm hay ba mươi năm, nó tất cả là như nhau; thời gian không tạo ra khác biệt. Nhận biết về sự kiện rằng bản ngã rất tinh ranh và nó sẽ cố tìm cách để thổi phồng bạn. Đây là cách thức rất đơn giản: không thích người phi sannyasins. Ngay lập tức bạn là đặc biệt và họ là người thường, họ không hiểu và bạn hiểu.

Họ tất cả đều là những người có tiềm năng. Yêu họ, giúp họ, kính trọng họ đi. Đó là quyết định của họ là sannyasin hay không là sannyasin; đó là tự do của họ, đó là tự do của bạn. Và tự do phải được kính trọng.

Câu hỏi thứ ba

Osho ơi, thầy có thể cho tôi công án Thiền mới để thiền được không vì mọi công án cũ tôi có thể tìm ra câu trả lời trong kinh sách thiền?

Nartan,

Được. Mới hôm nọ một thanh niên Đức nhận tính chất sannyas. Anh ấy là một người có tình cảm sâu, con người của trái tim. Anh ấy thổn thức với niềm vui. Tôi đã hỏi anh ấy, "Bạn định ở lại bao lâu?"

Anh ấy nói, "Osho ơi, mãi mãi."

Tôi nói với anh ấy, "Khi bạn tới lần sau, ở lại lâu hơn chút đi."

Bây giờ, Nartan, suy ngẫm về nó đi. Đây là công án thiền đấy! Và bạn sẽ không tìm ra câu trả lời trong bất kì kinh sách nào; cho dù tôi không biết câu trả lời!

Câu hỏi thứ tư

Osho ơi, tại sao thầy nói về đầu vú nhiều thế?

Prem Chinmaya,

Tôi biết rằng nó là chủ đề quá nhạy cảm, nhưng bạn biết tôi - và điều đó giải thích mọi thứ!

Câu hỏi thứ năm

Osho ơi, trẻ con có thực sự thông minh thế như thầy bao giờ cũng nói chúng là vậy không?

Chúng là thông minh hơn nhiều so với tôi nói chúng vậy. Mọi đứa trẻ được sinh ra đều tuyệt đối thông minh vì không cái gì làm sao lãng thông minh của nó. Nó không có định kiến để làm cho nó thành không thông minh, nó không có thông tin để làm cho nó không thông minh - nó chưa có tri thức. Cho dù nó muốn nó không thể vận hành theo cách thông thái. Làm sao nó có thể ngu được?

Ngu xuẩn cần vài phẩm chất. Bạn phải đi tới trường phổ thông, tới cao đẳng, tới đại học. Ngu xuẩn cần vài bằng cấp: bạn phải có bằng thạc sĩ nghệ thuật, thạc sĩ khoa học, tiến sĩ, tiến sĩ văn chương. Ngu xuẩn tuỳ thuộc vào sự thông thái: bạn càng thông thái càng kém thông minh được cần vì tri thức bắt đầu vận hành như cái thay thế. Bạn có thể tuỳ thuộc vào tri thức. Tại sao bận tâm? - bạn đơn giản có thể nhìn vào trong trí nhớ và câu trả lời có đó.

Nhưng trẻ em không có trí nhớ, nó không có câu trả lời làm sẵn. Bất kì khi nào có vấn đề nó phải đối diện với vấn đề, nó phải đương đầu với vấn đề. Nó phải đáp ứng, nó không thể phản ứng. Và có tính đáp ứng là thông minh. Nó vận hành từ trạng thái không biết. Đó là lí do tại sao tôi nói mọi đứa trẻ được sinh ra là thông minh.

Nhưng gần như mọi người chết đi mà ngu xuẩn vì toàn thể cuộc sống này được cấu trúc theo cách là không thể nào vẫn còn thông minh - gần như không thể được.

Cái bẫy là tới mức chỉ rất ít người có khả năng thoát khỏi nó. Và cái bẫy này cho bạn mọi loại thoải mái, thuận tiện. Nó được hỗ trợ bởi chính phủ, bởi tôn giáo, bởi xã hội; nó có mọi hỗ trợ.

Ngày tôi từ chức khỏi vị trí giáo sư trong đại học tôi đã đốt mọi chứng chỉ của tôi. Một người bạn thường sống cùng tôi; anh ta nói, 'Anh làm gì vậy? Nếu anh đã từ chức... tôi không đồng ý rằng anh đã làm điều đúng, nhưng đốt các chứng chỉ của anh là tuyệt đối không cần thiết. Anh có thể cần chúng một ngày nào đó; giữ chúng đi. Cái gì sai trong việc giữ chúng? Anh có thư viện lớn thế - chúng sẽ không chiếm gì mấy không gian, chỉ một tủ hồ sơ nhỏ sẽ là đủ. Và nếu anh không thể giữ được chúng, tôi sẽ giữ chúng; anh cứ đưa chúng cho tôi. Một ngày nào đó anh có thể cần chúng."

Tôi nói, "Tôi được kết thúc với mọi thứ ngu xuẩn này rồi. Tôi muốn đốt mọi chiếc cầu. Và tôi sẽ không bao giờ cần chúng vì tôi không bao giờ nhìn lại và tôi không bao giờ quay lại. Tôi được kết thúc với nó. Nó đã toàn là điều vô nghĩa và tôi đã ở trong nó đủ rồi."

Nhưng tôi đã không thoả hiệp với bất kì quyền lợi được đầu tư nào; đó là lí do tại sao tôi phải từ chức: vì tôi đã không dạy điều tôi được coi là phải dạy. Thực ra tôi đã làm chính điều đối lập. Cho nên nhiều phàn nàn chống lại tôi đã lên tới ông hiệu phó mà chung cuộc ông ấy đã thu lấy dũng cảm để triệu tôi lên. Ông ấy không bao giờ triệu tôi vì triệu tôi là cuộc đương đầu! Chung cuộc ông ấy đã triệu tôi lên và ông ấy nói, "Nhìn đấy - mọi lời phàn nàn này đang có đây."

Tôi nói, "Không có nhu cần bận tâm về những lời phàn nàn này - đây là đơn từ chức của tôi."

Ông ấy nói, 'Thầy nói gì vậy? Tôi không nói rằng thầy phải từ chức!"

Tôi nói, "Thầy không nói điều đó, nhưng tôi xin từ chức vì tôi chỉ có thể làm những điều mà tôi muốn làm. Nếu bất kì áp đặt nào lên tôi có đó, nếu bất kì loại sức ép nào được đặt lên tôi, tôi sẽ không ở đây cho dùng một khoảnh khắc. Đây là đơn từ chức của tôi và tôi sẽ không bao giờ đi vào toà nhà này nữa."

Ông ấy không thể nào tin nổi vào điều đó! Tôi rời khỏi văn phòng của ông ấy; ông ấy đuổi theo sau tôi. Khi tôi sắp vào trong xe ông ấy nói, "Đợi đã! Vội gì? Cân nhắc thêm về điều đó đi!"

Tôi nói, "Tôi không bao giờ cân nhắc về bất kì cái gì. Tôi đã làm điều đúng. Và nếu có phàn nàn - và tất nhiên tôi biết có phàn nàn - phải có chứ, vì tôi không dạy điều giáp trình ngu xuẩn của các ông buộc tôi dạy, tôi đang dạy cái gì đó khác. Tôi không nói về triết học, tôi nói chống lại triết học, vì với tôi toàn thể dự án triết học là bài tập cực kì ngu xuẩn trong sự vô tích sự. Nó đã không cho lấy một kết luận cho nhân loại. Nó đã là cuộc hành trình dài, dài không cần thiết và phí hoài. Đây là lúc chúng ta phải bỏ chính môn học này một cách hoàn toàn. Hoặc người ta phải là nhà khoa học hoặc người ta phải là nhà huyền bí; không có cách khác. Nhà khoa học thực nghiệm với các đối thể và nhà huyền bí thực nghiệm với tính chủ thể của ông ấy. Cả hai đều là nhà khoa học theo một cách nào đó: người này là về cái bên ngoài, người kia là về cái bên trong. Và triết gia không ở đâu cả; ông ấy ở trạng thái lửng lơ. Ông ấy không đàn ông không đàn bà, ông ấy không ở đây không ở kia. Ông ấy bất lực, do đó ông ấy đã không có khả năng đóng góp bất kì cái gì. Cho nên tôi không thể dạy triết học được - tôi sẽ liên tục phá hoại nó. Tôi chỉ chờ đợi - bất kì khi nào thầy triệu tôi lên, tôi phải từ chức ngay lập tức."

Rất khó thoát ra khỏi điều đó vì mọi bạn bè của tôi tới thuyết phục tôi, các giáo sư tới thuyết phục tôi, mọi họ hàng cố thuyết phục tôi: "Thầy làm gì vậy?" Ngay cả ông bộ trưởng bộ giáo dục cũng điện thoại cho tôi: "Đừng làm điều như vậy. Tôi biết rằng cách thức của thầy có hơi chút kì lạ, nhưng chúng tôi sẽ dung thứ. Thầy cứ tiếp tục đi. Đừng để ý gì tới những lời phàn nàn. Lời phàn nàn đã gửi tới tôi nữa, nhưng tôi không để ý tới chúng. Chúng tôi không muốn mất thầy."

Tôi nói, "Điều đó không phải là vấn đề. Một khi tôi đã kết thúc với cái gì đó tôi được kết thúc với nó. Bây giờ không sức ép nào có thể mang tôi lại."

Rất khó cho tôi ở trường vì tôi có thể thấy cái ngu xuẩn của các thầy giáo. Và họ thường hay nổi giận; họ thường nghĩ rằng tôi đã cố để là tinh quái, tôi đã đơn giản cố chỉ ra cho họ rằng đây toàn là điều vô nghĩa mà họ đang dạy! Nó không có quan tâm với sự sống.

Thầy giáo địa lí của tôi thường nói về nhiều chỗ. Tôi đã bảo ông ấy, "Em không bao giờ đi thăm những chỗ này cho nên tại sao em phải nhớ chúng? Bây giờ làm sao em có thể quan tâm tới Constantinople hay Timbuktu? Liệu chúng hiện hữu hay không đều không liên quan! Mọi điều em muốn biết là em đang ở đâu ngay bây giờ - thầy nói cho em điều này!"

Ông ấy gần như câm. Ông ấy nói, 'Em đang ở đâu ngay bây giờ sao... ? Không học sinh nào đã bao giờ hỏi tôi, và tôi đã từng dạy địa lí cả đời tôi!"

Tôi nói, "Thế thì thầy không bao giờ có một học sinh. Em muốn biết em đang ở đâu ngay bây giờ. Toàn thể mối quan tâm của em là bây giờ và ở đây."

Thầy giáo lịch sử của tôi thường dạy tôi về những nhà vua ngu xuẩn và tên của họ và tôi nói, "Em sẽ không nhớ họ đâu. Tại sao? Tại sao, họ đã làm gì cho em? Họ thậm chí đã không biết tên em cho nên tại sao em phải nhớ tên của họ? Nó đang phải là chuyện cho và nhận. Bây giờ ông Nadir Shah này và ông Thiếp Mộc Nhi này và ông Hốt Tất Liệt này, họ đã làm gì?"

Nhưng đây là cách chúng ta liên tục áp đặt các thông tin ngu xuẩn, không cần thiết. Và tải trọng trở nên nặng hơn. Người mang tải trọng lớn nhất được phần thưởng lớn nhất; một cách tự nhiên, khi ngu xuẩn được thưởng bạn lắng đọng vào nó. Thông minh bị phạt.

Tôi đã bị phạt nhiều thế - bạn không thể hình dung được tôi đã bị phạt nhiều thế nào. Từ trường tiểu học cho tới đại học tôi đã liên tục bị phạt và không ai đã bao giờ có khả năng nói cho tôi tại sao họ đã phạt tôi. Gần như bao giờ cũng là hoàn cảnh tôi sẽ phải đứng ngoài lớp học; rất hiếm khi tôi được ngồi bên trong lớp. Nhưng bài tập đó đã giúp tôi: tôi đã làm nhiều bài tập bước đi bên ngoài lớp học tới mức bây giờ tôi không cần làm bất kì cái gì. Tôi đã làm đủ rồi!

Bất kì khi nào thầy hiệu trưởng đi quanh tới nơi, tôi là người duy nhất bao giờ cũng bước trong hành lang. Bất kì khi nào ông ấy không thấy tôi, ông ấy sẽ tới lớp tôi và nói, "Có chuyện gì vậy? En đang làm gì bên trong?"

Tôi nói, "Em không biết. Bản thân em bị phân vân vì một câu hỏi và thấy giáo sẽ nói, 'Em ra ngoài! Chừng nào em chưa dừng hỏi, em không thể vào.' " Và đó là cái cớ tốt cho tôi ở bên ngoài trong không khí. Và điều đó hay thế, ở bên ngoài cùng với chim và với cây. Cho nên bất kì khi nào tôi muốn ra ngoài, chỉ một câu hỏi, bất kì câu hỏi nào cũng được - bất kì câu hỏi nào mà không thể trả lời được!

Tôi đã bị đuổi ra khỏi một cao đẳng, bị đuổi ra hết đại học này tới đại học kia. Một đại học đã chấp nhận tôi, nhưng đã chấp nhận với điều kiện rằng tôi sẽ không hỏi bất kì câu hỏi nào.

Tôi nói, "Em có thể chấp nhận điều đó, nhưng thế thì thầy phải làm một điều: rằng em sẽ không phải đi tới lớp, vì nếu em ở trong lớp và nếu giáo sư nói cái gì đó ngu xuẩn, em sẽ không có khả năng chống lại bản thân em - cám dỗ này sẽ là quá lớn - và sẽ có luận cứ và em sẽ quên mọi lời hứa em đã cho rằng em sẽ không hỏi câu hỏi nào. Cho nên thầy phải cho phép em rằng em không cần dự lớp và cũng điều nữa là em sẽ được phép xuất hiện trong kì thi mà không phải hoàn thành yêu cầu tuyệt đối cần thiết là ở trong lớp trong ít nhất bẩy mươi phần trăm thời gian."

Ông ấy nói, "Đó là lời hứa của tôi."

Và tôi hài lòng thế! Trong hai năm tôi đơn giản không bao giờ ló mặt ở đại học, tôi chỉ tới khi có bài thi.

Và thầy hiệu trưởng nói, "Em là người kì lạ! Tôi cứ tưởng rằng em thỉnh thoảng có thể không tới, nhưng trong hai năm tôi đã không thấy em chút nào!"

Tôi thậm chí đã gửi tiền học phí của tôi qua bưu điện vì tôi nói, "Ngay cả với ông thư kí trưởng, đến trả phí hay nói xin chào, cái gì đó có thể xảy ra! Ông ấy có thể hỏi, 'Em khoẻ không?' và thế là đủ. Bạn biết tôi! Bạn chỉ hỏi, 'Anh khoẻ không?' và thế rồi tôi tiếp tục trong chín mươi phút. Và đó đã là thực hành thông thường của tôi."

Cho nên tôi tránh mọi tiếp xúc chỉ để hoàn thành lời hứa của tôi, nhưng điều đó đã là ân huệ, phúc lành.

Trẻ em chắc chắn thông minh, Priya, rất thông minh.

Một cậu bé tình cờ nghe lỏm lời nói cho người khác, "Nếu như con mà biết bố mẹ rắc rối gì, con sẽ không bao giờ có bố mẹ nào!"

"Con thích người thuyết giảng mới thế nào, con trai?" người mẹ hỏi.

"Chẳng thích ông ấy mấy. Ông ấy giảng lâu thế con không thể giữ cho mình thức được và ông ấy la hò to tới mức con không thể ngủ được!"

Một cậu bé lạc mẹ trong một cửa hàng lớn. Một thanh niên làm việc ở đó thấy cậu bé khóc và hỏi nó, 'Có chuyện gì thế cháu?"

"Chác lạc mẹ rồi," cậu bé lầm bầm qua nước mắt.

"Mẹ cháu trông như thế nào?" người này hỏi.

"Mẹ cháu có vẻ giống đàn bà mà không có cháu."

Một cậu bé sáu tuổi bị cô giáo trường chủ nhật quở mắng: "Con chẳng là gì ngoài kẻ gây rối - con chỉ là đứa bé rất đáng ghét!"

Cậu bé dướn người lên cao gần một mét và trả lời, "Điều đó không đúng. Con là con trai tốt thế - Thượng đế đã làm ra con và ngài đã không làm ra đồ đồng nát!"

"Con có giấc mơ thật vui đêm qua, mẹ ơi."

"Con có thật à?"

"Con mơ con thức dậy, nhưng khi con thức dậy con thấy con ngủ!"

Hai cậu bé đang đánh đu trên cổng cùng nhau, suốt ngày. Trong quá trình nói chuyện đứa nọ hỏi đứa kia, "Cậu bao nhiêu tuổi?"

"Tớ không biết," đứa kia nói.

"Cậu định nói cậu không biết cậu bao nhiêu tuổi à?"

"Không."

"Cậu có bận tâm tới đàn bà không?"

"Không."

"Cậu bốn tuổi trong trường hợp đó," bạn đồng hành quan sát.

Một hôm một cậu bé về nhà từ trường và nói, "Này, mẹ ơi, con vừa thấy một con mèo phẳng!"

"Ồ," mẹ nó nói. "Làm sao con biết nó là phẳng?" "Vì có con mèo khác bơm nó lên!"

"Bố ơi," bé Johnny nói, "Làm sao em bé tới thế giới này?" "Cò mang chúng tới, con trai." "Này, bố, đừng bảo con là bố làm nó với con cò nhé!"

Câu hỏi thứ sáu

Osho ơi, thầy mất bẩy trăm năm để tới đây. Cái gì đã xảy ra?

Devaprem,

Bạn không biết tầu hoả Ấn Độ sao?

Câu hỏi thứ bẩy

Osho ơi, tôi định nói sự thật. Tôi là một quí bà Anh: Cụ tôi đã là thống đốc Delhi và cụ bác tôi đã là bộ trưởng của Kashmir. Tôi biết có rất ít hi vọng cho tôi, nhưng không thể phủ nhận luật của tự nhiên và rơi vào hoà hợp với thầy mặc cho việc kế thừa không may này sao?

Anand Anupam,

Đừng lo nghĩ - chân lí giải thoát! Bạn đã thú tội này rồi. Đó là cái đẹp của việc thú tội; giờ không có lo nghĩ.

Heinrich Heine sắp chết và đây là những lời cuối cùng của ông ấy: "Thượng đế sẽ tha thứ cho tôi - đó là nét tiêu biểu của ngài."

Cho nên đừng lo nghĩ. Cho dù bạn là người Anh, Thượng đế sẽ tha thứ cho bạn. Mọi điều được cần về phần bạn là thú tội. Và đừng coi chuyện cười của tôi là nghiêm chỉnh. Người Anh là người đẹp - tôi yêu họ.

Câu hỏi thứ tám

Osho ơi, tôi không thể kiểm soát được bản thân tôi khi bị xúc phạm. Tôi phải làm gì?

Dheeresh,

Ăn miếng trả miếng đi - cho tới khi bạn trở nên chứng ngộ. Và làm nó nhanh vào, vì một khi bạn đã trở nên chứng ngộ thế thì rất khó làm bất kì cái gì. Khi ai đó xúc phạm bạn, ai đó xúc phạm bạn thôi. Bạn phải đơn giản chấp nhận nó: ais dhammo sanantano. Cho nên bất kì cái gì bạn muốn làm, làm nó ngay bây giờ đi, làm nó ngay lúc này đi, kết thúc nó đi, vì ở đây bạn sẽ sớm trở nên được chứng ngộ; điều đó không rất xa xôi đâu.

Và điều tự nhiên là khi ai đó xúc phạm bạn, bạn không thể kiểm soát được bản thân bạn. Tôi chưa bao giờ bảo bạn kiểm soát bản thân bạn vì kiểm soát không thể giúp được. Nếu bạn kiểm soát, bạn đè nén; kiểm soát là cái tên khác cho đè nén. Nếu bạn có thể quan sát, quan sát đi; bằng không nếu có chọn lựa giữa đè nén và mê đắm, ưa thích mê đắm hơn đè nén đi vì mê đắm sẽ dạy bạn bài học. Đè nén sẽ không dạy cho bạn bất kì cái gì. Và bạn không là máy, bạn là người.

Việc báo trước trong năm 2000: do thiếu hụt robot, một số người đứng quầy của chúng tôi là con người và sẽ phản ứng một cách không dự đoán được khi bị xúc phạm.

Bạn không là robot cho nên điều đó là tự nhiên. Tốt hơn cả là cứ phản ứng thực sự. Nhưng nhớ một điều: bạn tự do làm bất kì cái gì bạn thích; bạn chỉ cần đối diện với hậu quả - vì tôi không nói rằng bạn sẽ không nhận những tai hoạ dội lại. Cho nên đầu tiên xem ai là anh chàng kia đi, cẩn thận chút đi. Và bạn đang sống động, bạn chưa chết. Một khi bạn đã chứng ngộ bạn gần như chết - sống động ở bờ bên kia, chết ở bờ bên này. Cho nên trước khi thảm hoạ đó xảy ra cứ tận hưởng làm bất kì cái gì bạn có thể xoay xở làm.

Mulla Nasruddin đang học điện. Để chỉ cho lớp cách dùng thực hành của nó, cô giáo ra lệnh rằng mỗi học trò phải đem tới lớp công cụ điện nào đó ngày hôm sau.

Sáng hôm sau lớp tổ chức một cuộc triển lãm nhỏ: bóng điện, bàn là, máy sấy tóc, lò điện...

Khi Mulla tới cậu ta vã mồ hôi và mang một cái phổi nhân tạo lớn trên lưng.

"Mulla," cô giáo nói, "con kiếm đâu ra cái phổi điện thế?"

"Con đã lấy nó từ ông, thưa cô."

"Thế ông không phản đối à?" cô kêu lên.

"Con nghĩ chắc không, thưa cô. Ông chỉ nói, 'Hừ hừ...' "

Cho nên trước khi điều đó xảy ra đừng cố kiểm soát, làm cái gì đó đi - không có gì phải lo nghĩ cả. Chấp nhận tính người của bạn đi; nó là một phần của bạn. Nếu ai đó xúc phạm bạn người đó đang thách thức bạn đánh nhau, vậy cho anh ta một trận đánh ra trò! Nếu bạn thấy rằng anh ta quá lớn thế thì thiền đi - còn gì khác để làm?

Câu hỏi thứ chín

Osho ơi, tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir,

Tôi không thấy rằng có bất kì khó khăn nào - bạn có thể là sannyasin. Tất nhiên bạn sẽ phải học cái gì đó nhiều hơn toán học - bạn sẽ phải học chút thơ ca, chút âm nhạc, chút điệu vũ. Bạn sẽ phải đi ra ngoài tâm trí tính toán. Bạn sẽ phải lấy cú nhảy nhỏ vào trong phi logic, vào trong điều ngược đời. Và tất nhiên thói quen khó chết cho nên tôi có thể hiểu được vấn đề của bạn.

Toán học là logic thuần tuý, nó không là gì ngoài logic, và tính chất sannyas là rất phi logic - hay nếu bạn thích những từ lớn lao, thế thì nó là siêu logic. Nhưng đó chỉ là lời; sự kiện là, nó là phi logic. Cho nên nếu bạn sẵn sàng đi thêm chút ít ra bên ngoài các biên giới của logic, thế thì bạn được đón chào. Điều đó sẽ là chút ít khó khăn nhưng không phải là không thể được.

Có những nhà toán học ở đây, có những nhà khoa học ở đây mà cả đời họ đã được cống hiến cho phương pháp luận logic nào đó, nhưng bây giờ họ đã chuyển - chuyển ra ngoài nó. Và họ có thể chuyển ra được chỉ nếu họ có khao khát sâu sắc để biết liệu có cái gì đó nhiều hơn số học hay liệu cái đó là tất cả. Nếu bạn thực sự là người thám hiểm, nếu bạn có phiêu lưu nào đó trong đời bạn, thế thì không có vấn đề gì.

Tôi có thể hiểu được câu hỏi của bạn. Bận có thể quá nghiện với toán học của bạn; thế thì sẽ có khó khăn. Mọi thứ nghiện đều tạo ra khó khăn, và đây là việc nghiện sâu. Nếu bạn bị nghiệm ma tuý nào đó nó không khó thế. Trong vòng sáu tuần bạn có thể được đưa vào bệnh viện, được điều trị, và bạn có thể thoát ra khỏi nó. Nhưng nếu bạn bị nghiện logic có thể mất thời gian rất lâu. Và chừng nào bạn chưa quyết định với toàn bộ con người bạn để đi ra khỏi nó, có thể không có khả năng cho bất kì người nào khác mang bạn ra khỏi nó.

Một nhà toán học đi tới nhà thổ. Rất háo hức, ông ấy chọn lĩ càng một cô gái và đi vào phòng với cô ấy.

"Họ nói em các cô gái từ thủ đô làm những điều không thể tin nổi trong giường!"

"Vâng, chúng em chắc chắn làm!" cô ấy đáp.

"Vậy, anh muốn một trong những điều đặc biệt của em!"

"Em có một cái mà anh sẽ yêu thích - lại đây! Chúng ta làm sáu mươi chín nhé!"

Điều đó hấp dẫn nhà toán học - sáu mươi chín. Ngay lập tức anh ta hiểu ngôn ngữ này - sáu mươi chín, điều đó trong thế giới của anh ta. Thế là họ nhảy vào trong giường và người đàn bà làm nó rất giỏi. Anh ta thích điều đó!

Khi họ kết thúc, anh ta gieo người vế phía mình, lấy hơi thở sâu và nói, "Thế này thì quá nhiều! Anh nghĩ anh sẽ bỏ sáu mươi tám kia!"

Nhưng nhà toán học là nhà toán học - anh ta vẫn tính toán.

Nếu bạn vẫn còn tính toán... Bạn có thể trở thành sannyasin và bạn có thể vẫn còn tính toán: "Cái gì xảy ra? Cái gì không xảy ra? Mình đã thiền bao nhiêu ngày? Mình đã thiền bao nhiêu giờ? Và kết quả là gì? Hậu quả là gì? Nó có xứng đáng không?" Mọi thứ này sẽ phải bị bỏ.

Thiền là thế giới của những người yêu; không phải là thế giới của tính toán nhưng là thế giới của yêu. Nếu bạn đã rơi vào yêu tôi thế thì bạn được đón chào.

Bạn nói: tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir, vâng. Nhưng cảm giác của tôi là ở chỗ rắc rối sẽ tới từ đâu đó khác - bạn cũng là người Ấn Độ nữa. Là người Ấn Độ và là sannyasin của tôi, điều đó là khó hơn nhiều với là nhà toán học và là sannyasin của tôi. Người Ấn Độ đã sống với ý tưởng về tính chất sannyas trong ít nhất mười nghìn năm, và tôi đang để mọi sự hoàn toàn vào hỗn độn, tôi đang để mọi thứ lộn ngược lại.

Tính chất sannyas của tôi không phải là tính chất sannyas mà bạn bao giờ cũng đã hiểu nó là vậy; nó là khác toàn bộ. Tôi gọi nó là sannyas chỉ để làm lẫn lộn bạn! Tôi có thể đã cho nó cái tên mới, nhưng đó không phải là cách thức của tôi; tôi đưa bạn vào lẫn lộn của bạn, vào hỗn độn của bạn! Toàn thể nỗ lực của tôi là để phá hoại mọi hình mẫu, mọi cách nghĩ theo hình mẫu. Đó là lí do tại sao tôi đã chọn mầu cam - tôi đáng ra có thể đã chọn bất kì mầu nào. Thực ra, mầu tốt nhất mà khớp với ý tưởng của tôi về tính chất đã là y phục cầu vồng - cả bẩy mầu - vì tính chất sannyas của tôi là hiện tượng cầu vồng, đa chiều. Điều đó chắc đã là tuyệt đối trong hài hoà với ý tưởng của tôi về tính chất sannyas, nhưng tôi đã hi sinh nó. Tôi phải phá huỷ ý tưởng Hindu này về tính chất sannyas. Tôi phải tạo ra nhiều người cam tới mức những thánh nhân và sannyasin cũ phải chuồn thẳng - không ai biết ai là ai!

Việc là người Ấn Độ của bạn có thể tạo ra chút phiền hà. Toán học bạn đã học chỉ trong kiếp sống này, nhưng là người Ấn Độ có thể là một phần của di sản tập thể của bạn, có thể là một phần của vô thức tập thể của bạn. Cho nên khi người Ấn Độ trở thành sannyasins họ đã tới với kết luận, mong đợi có trước, và khi họ không thấy những mong đợi đó ở đây, họ cảm thấy rất bị rối trí.

Tôi muốn bạn tỉnh táo từ chính lúc ban đầu rằng đây là cái nhìn mới toàn bộ về tính chất sannyas. Tính chất sannyas cũ đã là từ bỏ, tính chất sannyas của tôi là hân hoan. Tính chất sannyas cũ là theo thế giới khác, tính chất sannyas của tôi chứa cả hai thế giới; nó là không một chiều. Nó không kết án thế giới này, nó làm cho thế giới này là nền tảng cho thế giới kia. Tính chất sannyas cũ đã là tâm linh, tính chất sannyas của tôi là vật chất-tâm linh. Tính chất sannyas của tôi không phải là phản khoa học, nó chứa khoa học trong nó - nó là đủ bao la để chứa khoa học. Nó đi xa bên ngoài khoa học, nhưng nó không chống lại khoa học.

Một người A rập, bị lạc cùng con lạc đà của mình trong sa mạc, cảm thấy rất hứng tình. Cuối cùng anh ta túm lấy con lạc đà và thử làm tình với nó. Nhưng mọi lần anh ta thử, con lạc đã lại đi sang bên và người A rập bị lỡ.

Sau một tháng lang thang trong sa mạc, anh ta bắt gặp một con đường dẫn tới một thị trấn ở bìa sa mạc. Ở đó, đang khóc nức nở, một quí bà trẻ gợi tình đang ngồi cạnh chiếc xe ngựa bị hỏng của mình.

Nhìn thấy anh ta, quí bà trẻ cầu xin anh ta chữa chiếc xe cho mình, hứa rằng anh ta sẽ không phải tiếc nếu anh ta giúp cho cô ấy.

"A, vị cứu tinh dịu dàng của em," cô ấy nói khi anh ta hoàn thành, "đi cùng em và em sẽ thưởng cho anh!"

"Cám ơn, thưa cô," người A rập đáp. "Cô có thể giữ con lừa này cho tôi trong một phút không?"

Câu hỏi thứ mười

Osho ơi, có cái gì như hôn nhân thực không?

Sugata,

Chưa bao giờ nghe nói về điều đó - hôn nhân thực sao? Có ảo ảnh thực nhưng không có hôn nhân thực! Nếu nó là thực, không có nhu cầu về hôn nhân. Chính nhu cầu về hôn nhân nảy sinh vì có sợ. Nếu bạn yêu một người bạn yêu một người thôi; bạn có thể ở cùng với người đó. Nhưng thường xuyên có sợ rằng người đó có thể bỏ bạn, và người đó cũng sợ rằng bạn có thể bỏ người đó. Để làm cho tương lai được đảm bảo, để cho bạn không thể bỏ đi, để cho người đó không thể bỏ đi - dễ dàng nhất, ít nhất - hôn nhân đã được phát minh ra.

Hôn nhân đã được phát minh vì yêu đã bị mất. Và nếu yêu bị mất, làm sao hôn nhân có thể là thực? Không có nhu cầu về hôn nhân; nếu yêu có đó, hôn nhân là hiện tượng không cần thiết. Trong một thế giới tốt hơn, nơi mọi người sẽ chín chắn hơn, họ sẽ ở cùng nhau vì họ yêu và họ sẽ giữ tự do cho nhau vì, người ta chẳng bao giờ biết, yêu có thể biến mất.

Và điều đó không có nghĩa là yêu là không thực và rằng điều đó đã là lí do tại sao nó đã biến mất. Điều đó nữa là ý tưởng rất sai đã lan tràn trong nhiều thế kỉ. Chúng ta đã từng bị ám ảnh bởi các ý tưởng sai và chúng đang tạo ra những băn khoăn thế trong cuộc đời chúng ta, và dầu vậy chúng ta vẫn không thể thấy được cái sai của chúng vì chúng là cổ thế và chúng ta đã trở nên bị ước định thế theo chúng. Nếu yêu biến mất thế thì chúng ta bắt đầu nghĩ nó đã là không thực.

Thực ra, hoa thực nhất định biến mất trước tối; chỉ hoa hồng nhựa sẽ không biến mất. Hoa hồng thực nở ra, mở cánh ra, nhảy múa trong gió, trong mưa, trong ánh mặt trời, và đến tối thì qua đời. Điều đó không có nghĩa rằng nó đã là không thực; thực ra nó đã là thực thế, đó là lí do tại sao nó đã xuất hiện và biến mất. Hoa nhựa là không thực tới mức nó không xuất hiện và không biến mất, nó còn lại; nó là thường hằng hơn nhiều.

Hôn nhân tựa như hoa nhựa; yêu là hoa hồng thực. Và mọi người hèn nhát tới mức họ không muốn sống với hoa hồng thực. Họ khao khát an ninh, an toàn, đảm bảo, thường hằng nhiều tới mức họ không sẵn sàng mạo hiểm hoa hồng và họ mua hoa nhựa. Tất nhiên hoa nhựa không thể thoả mãn được bạn - bạn sẽ vẫn còn khổ.

Mới một tháng trước Sagarpriya đã viết cho tôi: "Osho ơi, cái gì đã xảy ra? Tôi đã ở đây trong hai năm rưỡi - có cái gì đó đã đi sai vì Bindu và tôi vẫn ở cùng nhau?" Tôi đã không trả lời câu hỏi của cô ấy vì tôi sợ rằng nếu tôi trả lời điều đó, cái gì đó chắc sẽ xảy ra ngay lập tức. Cho nên tôi giữ yên tĩnh - và nó đã xảy ra. Bây giờ tôi có thể trả lời vì bây giờ tôi sẽ không bị coi là chịu trách nhiệm cho điều đó. Bây giờ Bindu muốn thoát đi, nhưng Sagarpriya sẽ không bỏ anh ấy dễ dàng thế. Chỉ để thoát khỏi Sagarpriya anh ấy muốn đi sang Mĩ vài tuần. Bây giờ Sagarpriya đang đi theo anh ấy; cô ấy cũng muốn đi cùng anh ấy.

Chúng ta không cho phép nhau tự do; chúng ta bám riết tới chính cuối cùng. Chúng ta cố theo mọi cách có thể được. Ngay cả khi mọi thứ biến mất chúng ta vẫn liên tục bám, chúng ta liên tục hi vọng chống lại mọi hi vọng. Và chúng ta càng bám, chúng ta càng phá huỷ khả năng của yêu tự làm mới bản thân nó lần nữa.

Bây giờ nếu Sagarpriya có thể cho phép Bindu đi và ở đó một mình trong vài tuần... Anh ấy cần không gian riêng của anh ấy - thỉnh thoảng mọi người đều cần nó vì yêu một mình là không đủ. Yêu là đẹp, nhưng thiền là quan trọng hơn nhiều. Và thiền cần tính một mình sâu sắc; không ai nên can thiệp vào. Và chỉ những người yêu mới có thể can thiệp vào thiền vì chỉ những người yêu là gần gũi thế. Bãi chợ không can thiệp, những người không có quan hệ với bạn không thể can thiệp được, nhưng những người rất gần gũi, rất thân thiết, có thể là việc gây rối thực. Họ không cho phép bạn có bất kì không gian riêng nào, và nếu bạn muốn một mình họ lập tức bắt đầu cảm thấy rằng họ bị bác bỏ. Bạn đơn giản muốn không gian riêng của bạn - và mọi người đều có nhu cầu, nhu cầu vô cùng về việc có không gian riêng của mình.

Nhưng bây giờ Sagarpriya sẽ đi theo anh ấy; nếu có bất kì khả năng nào cô ấy sẽ phá huỷ ngay cả điều đó. Điều tốt nhất là để anh ấy đi, nói lời tạm biệt với anh ấy theo cách tử tế, đẹp, con người, không cằn nhằn, không phàn nàn, không cãi cọ. Nếu bạn cãi cọ quá nhiều, nếu bạn làm rối tinh lên, thế thì mọi người sẽ bắt đầu thoả hiệp, nhưng thoả hiệp không thể đáp ứng được bạn.

Và nhớ, đàn ông đã bị hành hạ trong thế giới bên ngoài, trong văn phòng, trong cơ xưởng, trong cửa hàng, mọi nơi, tới mức ít nhất ở nhà họ muốn an bình. Vì an bình của mình họ đã thoả hiệp. Do đó gần như mọi ông chồng đều trở thành sợ vợ. Và vấn đề là, không vợ nào có thể yêu được chồng sợ vợ, và mọi vợ đều cố làm cho chồng mình thành sợ vợ! Đây là cách chúng ta tạo ra khổ.

Ngay chỗ đầu tiên hôn nhân là sai. Hôn nhân nghĩa là bám víu, bám víu hợp pháp; bạn có sự hỗ trợ pháp lí. Bạn có thể ép buộc người kia ra toà, bạn có thể tạo ra nhiều rắc rối tài chính thế cho anh ta và anh ta sẽ nghĩ, "Tốt hơn cả là dung thứ bất kì cái gì đang đấy. Và dù nó diễn ra thế nào mình đã trở nên quen với nó rồi. Dung thứ nó đi." Đó chỉ là vấn đề vài giờ ban đêm và thế rồi anh ta trốn đi vào buổi sáng và tìm ra cả nghìn lẻ một cớ cho qua thời gian ở văn phòng, đi ăn nhậu đâu đó, hay cái gì đó khác. Anh ta trở thành thành viên Rotarian, anh ta trở thành thành viên câu lạc bộ Lions Club; anh ta tìm ra cách thức và phương tiện để né tránh. Anh ta bắt đầu uống rượu, để cho khi anh ta về tới nhà anh ta say thế anh ta không thể nghe thấy điều vợ nói, anh ta không biết cái gì được làm cho anh ta. Nhưng làm sao bạn có thể yêu được một người như vậy? Bạn ghét người như vậy, nhưng đây là cách bạn tạo ra người đó.

Và người đàn ông cũng là người bám víu. Đây là điều rất kì lạ: trong từng đôi người ta bao giờ cũng là người bám víu. Đây là kinh nghiệm của tôi về hàng nghìn đôi. Dường như là người ta phải là người bám víu - cả hai sẽ là vậy; cả vợ hay chồng, người ta phải là kẻ bám víu. Bất kì ai bám víu đều khổ và người kia cũng khổ vì người đó đã làm mất tự do của mình - và bạn không thể hạnh phúc được với người đã đánh mất tự do của người đó.

Yêu là gặp gỡ của hai cá nhân tự do; nó không là hôn nhân. Yêu không cần hôn nhân. Và nếu yêu biến mất - điều là có thể hơn nhiều so với nó ở lại - điều đó không có nghĩa nó đã là không thực. Nó càng là thực, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn. Nó càng mãnh liệt, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn vì nó sẽ cho bạn cực lạc thế. Và những đỉnh đó không thể được đạt tới mọi ngày; nó nhất định biến mất.

Nhưng con người không muốn các đỉnh vui; thay vì thế con người muốn cuộc sống êm ả, thoải mái, thuận tiện, tư sản, điều gần như không là sống chút nào mà chỉ là sống thực vật. Cho nên mọi người đều sống thực vật cùng nhau - bắp cải và súp lơ cùng nhau!

Không có hôn nhân thực, Sugata, chỉ có yêu thực. Mọi hôn nhân là không thực. Nhưng để sống tình yêu thực cần trái tim dũng cảm thực. Điều cần là bạn phải sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc và bạn vẫn còn mở cho ngày mai - bất kì cái gì gây ngạc nhiên mà nó đem tới là nó đem tới thôi và bạn chấp nhận chúng. Cho dù người yêu của bạn ra đi bạn phải đủ dũng cảm để cho người đó lời chào tạm biệt đẹp. Đẹp như bạn nói lời chào bạn phải nói lời tạm biệt nữa, vì người đó đã cho bạn những khoảnh khắc vui vẻ tới mức bạn phải biết ơn người đó.

Câu hỏi thứ mười một

Osho ơi, thầy nói gì về li dị?

Mahesh,

Triết gia lớn nào đó đã nói về lí dị - tôi quên mất tên triết gia này, thực ra tôi quên mất điều ông ấy đã nói - nhưng tôi nói li dị là vô dụng. Các bạn lấy nhau vì thiếu phán xét, các bạn li dị vì thiếu kiên nhẫn, thế rồi các bạn lại lấy nhau vì thiếu trí nhớ.

Thực ra hôn nhân là sai. Một khi hôn nhân biến mất khỏi thế giới, li dị sẽ biến mất theo cách riêng của nó! Tôi chống lại li dị - tôi muốn li dị biến mất khỏi thế giới một cách tuyệt đối; nhưng cách duy nhất để làm điều đó là phá huỷ hoàn toàn hôn nhân.

Câu hỏi cuối cùng

Osho ơi, việc cười sáng này làm hài lòng thế, tôi cảm thấy như đứa bé con đang được chơi và cù. Xin thầy cù thêm nữa.

Deva Eva,

Xe của người bán hàng rong hỏng trên con đường quê đơn độc ngay trước khi trời xẩm tối, và vì không thể nào sửa được nó nên người bán hàng lê bước tới nhà trang trại gần nhất để xin trọ qua đêm.

Người nông dân nói được nhưng chỉ có một giường, người bán hàng phải ngủ chung với người nông dân và cô vợ trẻ xinh giòn của anh ta.

Nửa đêm người bán hàng cảm thấy hứng tình, bắt đầu làm tình với người vợ. Cô ấy nói, "Được, nhưng xin để ý xem chồng tôi có ngủ không - dứt một cái lông trên ngực anh ấy để kiểm tra xem."

Người bán hàng dứt và người nông dân ngủ tiếp.

Một lúc sau, lại cảm thấy hứng tình, cùng điều đó xảy ra: cái lông nữa, làm tình thêm. Và thế rồi lại lần thứ ba.

Nhưng lần này người nông dân bùng nổ.

"Này," anh ta kêu lên, "đéo vợ tao thì được, nhưng bỏ việc ghi kỉ lục lên ngực tao đi!"

Một người Italy tới Australia lần đầu tiên kiếm được việc làm ở nông trại. Ngày đầu tiên vợ người nông dân phàn nàn rằng công nhân mới đã săn lùng gà của cô ấy quanh sân. Người nông dân nói anh ta là mới và cho anh ta một cơ hội.

Nhưng về sau cô ấy thậm chí còn giận dữ hơn khi cô ấy thấy anh ta uống nước đái của riêng mình. Người nông dân cố an ủi cô ấy bằng việc nói anh ta là công nhân tốt và rằng điều này có lẽ là bình thường ở Italy.

Nhưng sau đó người nông dân thấy người Italy này để đầu sát đít con bò được giải thưởng của anh ta khi nó đang ị. Điều này là quá thể với người nông dân. Chạy ra chỗ người Italy anh ta quát lên, 'Anh làm cái chết tiệt gì vậy? Đầu tiên anh đuổi gà của tôi, rồi anh uống nước đái của anh và giờ anh đang làm gì với con bò đực của tôi?"

Người Italy nói, "Nhưng bạn bè-a của tôi bảo tôi rằng-a khi tôi tới-a Australia tôi-a được coi là phải săn-a gà, uống-a nước đái, và-a nghe mọi-a cứt bò!"Câu hỏi thứ nhất

Osho ơi,

Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất hút thế trong phật trường này?

Deva Kamma,

Không có mâu thuẫn trong điều đó; nó là như nó phải vậy. Bị mất, hoàn toàn mất, là việc ở nhà đấy. Con người bình thường sống như bản ngã, tách rời khỏi cái toàn thể, như hòn đảo, với một căn cước xác định - tên tuổi, hình dạng; người đó là ai đó. Và toàn thể cuộc đời mình chúng ta làm mọi nỗ lực để liên tục xác định bản thân chúng ta, chúng ta là ai, bởi lẽ đơn giản chúng ta không biết chúng ta là ai. Cho nên chúng ta tạo ra căn cước tuỳ tiện, nhân tạo; đó là điều bản ngã là gì.

Khi bạn đi vào trong mối quan hệ yêu với Thầy - đó là điều đi vào trong phật trường là gì - bạn bắt đầu mất đi căn cước cũ của bạn, định nghĩa của bạn trở thành mờ đi. Đằng nào thì nó cũng đã là tuỳ tiện rồi - nó bắt đầu tan chảy; những giới hạn của bạn bắt đầu hội nhập với cái vô giới hạn. Bạn không còn là ai đó nữa; bạn bắt đầu trở thành không ai cả, thành hư không.

Do đó có cảm giác về việc bị mất, vì bạn đang mất đi trò chơi, cuộc chơi cũ của bạn; bạn đang mất đi những khổ cũ của bạn; cái gọi là vui thú cũ của bạn; bạn đang mất đi mọi cái bạn đã biết trước đây như một phần của con người bạn. Con người mới đang nảy sinh, con người không bị cô lập khỏi cái toàn thể, không bị bao kín mà là một với cái toàn thể - là con sóng nhưng là một phần của đại dương. Nó vẫn là sóng, nhưng bây giờ hiểu biết sâu đang xảy ra rằng "Mình không tách rời," rằng "Mình không cần lo nghĩ về bản thân mình," rằng "Mình đã từng hiện hữu trước khi mình được sinh ra và mình sẽ hiện hữu sau khi mình mất đi. Việc là con sóng này chỉ là một pha, một hiện tượng nhất thời. Nó chỉ là vấn đề hình tướng; sâu bên dưới mình là một với đại dương vô hình, mình mang tính đại dương."

Đây là kinh nghiệm, Deva Kamma, đang xảy ra cho bạn; do đó bạn sẽ cảm thấy bị mất - bị mất nếu bạn so sánh nó với căn cước cũ của bạn. Và so sánh này tới một cách tự nhiên vì cái cũ được biết rõ rồi. Có thể trong nhiều kiếp bạn đã từng trang điểm cho nó, duy trì nó, nuôi nấng nó, nuôi dưỡng nó. Đó là thói quen cổ đại, gần như tồn tại mãi; bạn đã quên khi nào nó bắt đầu. Nó là cổ như bản thân việc sáng tạo; nó đã ăn rất sâu - rễ của nó đã ăn rất sâu. Bây giờ mọi sự đang thay đổi. Cái cũ đang chết đi, và bạn chỉ quen với cái cũ, do đó bạn sẽ cảm thấy như chết đang xảy ra.

Nhưng nếu bạn nhìn vào cái mới, cái rất tươi tắn, hệt như làn gió thoảng, hệt như giọt sương, hệt như nụ hồng mới nở, rất tươi tắn... Bạn chưa nhận biết đầy đủ về nó; nó mới thế, bạn sẽ cần chút thời gian để được làm quen với nó, để trở nên quen với nó. Nhưng điều đó đang xảy ra vì cả hai quá trình này xảy ra đồng thời. Việc chết của cái cũ và việc sinh của cái mới là hai mặt của cùng một đồng tiền.

Nếu bạn bắt đầu nhìn vào cái mới thế thì bạn sẽ cảm thấy ở nhà. Điều đó nữa đang xảy ra: theo cách rất rất mơ hồ bạn đang trở nên nhận biết về điều đó nữa. Dần dần, cái mới sẽ trở nên lắng đọng; cái cũ sẽ trở thành chỉ là kí ức, kí ức nhạt nhoà, mơ mà bạn đã từng mơ khi bạn ngủ, cái gì đó đã không xảy ra cho bạn, có thể bạn đã thấy nó trong phim hay đọc nó trong tiểu thuyết; nó đã là câu chuyện của ai đó khác. Và dần dần, dần dần nó sẽ đi xa khỏi bạn tới mức thậm chí sẽ khó mà nhớ lại nó. Thế thì gián đoạn đã xảy ra một cách toàn bộ. Sợi dây rốn của bạn bị cắt đứt; bạn thực sự ở ngoài bụng mẹ của quá khứ. Bạn đã bắt đầu thở theo cách riêng của bạn, theo cách mới, như không ai cả.

Điều đó cho cảm giác kì lạ là không cá nhân, nhưng là không cá nhân là cách duy nhất để là vũ trụ. Không hiện hữu là cách duy nhất của hiện hữu. Thế khó xử của Shakespeare, "Hiện hữu hay không hiện hữu..." không thể được giải bởi triết học, nó chỉ có thể được giải bởi thiền, vì trong thiền không hiện hữu là chuẩn bị cách thức cho bạn hiện hữu. Không có vấn đề về chọn lựa - bạn không cần chọn giữa hai điều này, không có vấn đề về hoặc cái nọ hoặc cái kia - không hiện hữu là cách để bạn hiện hữu. Nếu bạn chọn không hiện hữu bạn đã chọn cái kia nữa: nếu bạn chọn hiện hữu bạn sẽ phải đi qua quá trình không hiện hữu.

Thiền là quá trình của chết, của không hiện hữu, của việc trở thành hư không theo cách riêng của bạn, của việc biến mất trong cái toàn thể, trong sự hài hoà của cái toàn thể. Nhưng điều đó là phép màu, kinh nghiệm ngược đời lớn nhất của cuộc sống. Không có mâu thuẫn trong nó, nhưng có điều ngược đời. Được nhìn từ quan điểm trí tuệ, có ngược đời.

Bạn hỏi: Làm sao chuyện xảy ra là tôi cảm thấy ở nhà thế và bị mất thế trong phật trường này?

Đó là cách điều đó xảy ra, đó là cách thức điều đó xảy ra. Đó là cách thức của luật tối thượng - ais dhammo sanantano. Nếu như bạn hỏi Phật ông ấy chắc đã nói: Như thế, tathata. Đây là cách luật phổ quát vận hành: bạn biến mất và bạn xuất hiện lần đầu tiên. Nhưng bạn xuất hiện theo cách mới thế - không như một người, không như cái tên, không như hình tướng, không như một căn cước tách rời mà như tính một toàn bộ với cái toàn thể, trong hợp nhất với cái toàn thể.

Đó là điều đang xảy ra ở đây. Dần dần, dần dần năng lượng của các sannyasins đang tan chảy ra và hội nhập và trở thành một. Hàng nghìn sannyasin của tôi đang vận hành trong một loại dàn nhạc sâu sắc; họ không còn là những diễn viên độc tấu. Họ đã nhận chìm bản thân họ trong phật trường này.

Điều đó cần can đảm, điều đó cần dũng cảm, điều đó cần thông minh, điều đó cần nhận biết để chuyển từ cái đã biết vào cái không biết, để đi vào trong biển chưa thăm dò.

Deva Kamma, bạn đã cảm thấy bờ bên này rồi. Chiếc thuyền nhỏ của bạn đang đi hướng tới cái không biết. Đừng bao giờ nhìn lại sau. Bờ cũ sẽ vẫy gọi bạn, nó sẽ cố cám dỗ bạn, nó sẽ cho bạn nhiều hứa hẹn, nhưng nhớ, nó không bao giờ hoàn thành bất kì hứa hẹn nào. Và bạn đã sống trên bờ này lâu thế; đừng quên khổ, đau, phiền não, ác mộng mà đã từng ở cùng bạn trong nhiều năm. Bây giờ liên tục di chuyển đi. Đừng nhìn lại sau mà nhìn lên trước. Và bao giờ cũng tìm cái mới, cái mong manh, cái mới tới theo hoàn cảnh. Bạn sẽ cần tỉnh táo để nhận ra nó.

Câu hỏi thứ hai

Osho ơi, tôi đã là sannyasin mới trong ba ngày và vậy mà tôi đã bắt đầu không thích những người không sannyasin. Cái gì đang xảy ra?

Dhyanananda,

Đó là cách sự cuồng tín được sinh ra. Đó là cách người Ki tô giáo, người Mô ha mét giáo và người Hindu đã sống trong nhiều thế kỉ. Đó là cách những tâm trí ngu xuẩn vận hành - cảnh giác về nó đi. Là sannyasin không có nghĩa rằng bạn phải không thích người không sannyasin. Đừng bao giờ nhìn bất kì người nào là không sannyasin, bao giờ cũng nhìn người không sannyasin là sannyasin tiềm năng. Họ toàn là sannyasin tiềm năng - ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin! Yêu họ nhiều hơn đi vì bởi tình yêu của bạn, bạn có thể giúp tiềm năng của họ trở nên được thực tại hoá. Nếu bạn không thích họ bạn sẽ trở thành nguyên nhân ngăn cản họ khỏi trở thành sannyasin. Giúp họ đi.

Đây không phải là cách thức, nhưng đây là cách tâm trí vận hành. Tôi có thể hiểu được. Tâm trí là xấu tới mức nó lập tức bắt đầu cuộc hành trình mới cho bản ngã; ngay cả tính chất sannyas cũng có thể trở thành trò cho bản ngã. "Bây giờ mình là sannyasin, mình là đặc biệt. Và người không sannyasins thì sao? Họ là người ngu!" Và chỉ mới ba ngày trước đây bạn đã là người không sannyasin - mới ba ngày trước thôi! Nhưng không thành vấn đề liệu đó là ba ngày hay ba năm, nó là như nhau. Ngay cả sau ba phút tâm trí bắt đầu xoay vòng và thêu dệt. Nó bắt đầu bước đi theo cách khác, nhìn vào người khác với sự kết án, với cái nhìn có vẻ thánh thiện cổ về "linh thiêng hơn ngươi."

Rastus chán vì là người da đen. Một hôm anh ta bắt gặp một quảng cáo trên tờ báo địa phương, nói: "Kem làm trắng da đặc biệt siêu Omo - làm da trắng hơn người da trắng!"

Rất kích động, anh ta mua luôn một gói và về nhà. Anh ta tắm và kì cọ bản thân mình bằng sản phẩm này. Khi anh ta tắm xong, anh ta nhìn vào trong gương và thấy rằng da anh ta có vẻ giống như da của người da trắng.

Sướng mê li, anh ta chạy ra để trưng cho vợ anh ta người không phí thời gian nhảy ngay vào tắm bản thân cô ấy. Cô ấy rất hạnh phúc khi cô ấy nổi lên có vẻ như một quí bà da trắng.

Họ thấy đứa con trai của mình và bảo nó, "Này, con trai - đây là cơ hội để con trở thành đứa con trai da trắng!"

"Nhưng con không muốn là đứa con trai da trắng!" nó kêu lên. "Con sung sướng như cách con đang vậy - con sung sướng là người da đen!"

Rastus quay sang vợ và nói, "Em biết đấy, anh đã là người da trắng chỉ trong một giờ và những kẻ da đen này đang chẳng hề quan tâm!"

Cảnh giác về tâm trí này. Đây là cách thức của tâm trí. Sannyasin phải bỏ tâm trí. Bạn phải tỉnh táo về những cách thức bản ngã nắm giữ bạn. Bạn không trở nên linh thiêng hơn người khác; ngược lại, tính chất sannyas đơn giản ngụ ý khai tâm vào việc là bình thường.

Giáo hoàng được nhắc tới như Đức linh thiêng của bạn, Shankaracharya được nhắc tới như Đấng thiêng liêng của bạn, người sáng lập ra Phong trào Hare Krishna được nhắc tới như Đấng ân huệ thiêng liêng. Bạn phải nhớ rằng tôi nói tới bạn như Sự bình thường thiêng liêng! Không cái gì đẹp hơn chỉ là bình thường. Khoảnh khắc bạn thực sự là bình thường, bạn trở thành thiêng liêng; đó là cách duy nhất để trở thành thiêng liêng.

Thượng đế là rất bình thường. Nếu mà ngài không bình thường, ngài chắc đã không trở thành tảng đá, ngài chắc đã không trở thành cây, ngài chắc đã không trở thành con vật, ngài chắc đã không trở thành con người; ngài chắc đã không giáng xuống những trạng thái thấp hơn thế. Nhưng ngài là bình thường thế... và ngài là hạnh phúc thế để là con cá hay thậm chí là con gián hay con bọ.

Tôi đã nghe:

George Harrison đang bước đi trong vườn và ông ấy bắt gặp một con bọ và ông ấy nói, "Này, bọ, mày có biết không? Mày phải hạnh phúc rằng chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta là Nhóm Bọ - chúng ta đã gọi nhóm của chúng ta bằng tên mày đấy!"

Con bọ nhìn lên Harrison và nói, "Ông có gọi nhóm của ông là Eric không? Tên tôi là Eric! Tôi không là bọ bình thường đâu."

Không ai là bình thường ngoại trừ rất ít người - một Phật, một Jesus, một Zarathustra. Những người này là những người bình thường; họ có dũng cảm để là bình thường. Trong chính dũng cảm đó họ đạt tới chiều sâu tối thượng của hiện hữu và tồn tại.

Các sannyasin của tôi phải thu lấy dũng cảm đó để là không ai cả; đó là điều tôi ngụ ý bởi là bình thường. Toàn thể nỗ lực của chúng ta ở đây là để biến đổi cái trần tục thành cái linh thiêng. Chúng ta không muốn tạo ra kẽ nứt giữa cái trần tục và cái linh thiêng; điều đó đã là cách thức trong nhiều thế kỉ rồi - kẽ nứt. Kẽ nứt đó đã tạo ra nhân loại tinh thần phân liệt.

Mọi người thường xuyên trong trạng thái căng thẳng. Cái trần tục kéo họ sang phía này và cái linh thiêng kéo họ sang chính phía đối lập. Nếu họ đi cùng cái trần tục họ cảm thấy mặc cảm. Nếu bạn thích thú ăn và uống và nô đùa thế thì bạn cảm thấy mặc cảm - bạn đang làm cái gì đó sai. Nếu bạn dừng ăn, uống, nô đùa, và bạn trở thành người khổ hạnh, bạn bắt đầu cảm thấy rất lo âu, rất băn khoăn, vì bạn đang đi ngược lại tự nhiên. Bạn bắt đầu cảm thấy, 'Mình đang làm gì với bản thân mình vậy? Nó có đúng không?" Và thế rồi bạn phải thường xuyên đè nén. Bạn phải né tránh thế giới, bạn phải trốn lên tu viện hay lên Himalayas. Và từng thứ nhỏ tạo ra vấn đề cho bạn. Thay vì giải quyết vấn đề của bạn, bạn đã tạo ra cả nghìn lẻ một vấn đề.

Cái gọi là thánh nhân của bạn sống chỉ trong các vấn đề; mọi thứ là vấn đề. Việc ăn là vấn đề thế, họ làm ra ồn ào nhiều thế về nó. Họ sẽ ăn cái này và họ sẽ không ăn cái kia. Sư Jaina không thể ăn khoai tây đáng thương. Tại sao? Cái gì sai với khoai tây? Chúng có vẻ hồn nhiên thế; người ta chưa bao giờ nghe thấy bất kì cái gì sai về chúng - chúng chưa bao giờ làm bất kì cái gì sai với bất kì người nào. Nhưng sư Jaina không thể ăn khoai tây. Nó bị cấm trong kinh sách của người đó vì chúng mọc dưới đất, chúng không mọc trong ánh mặt trời, cho nên cái gì đó là sai với chúng. Chúng lớn lên trong bóng tối; việc ăn chúng sẽ tạo ra bóng tối trong bạn, bạn biết không? Và bạn phải là ánh sáng lên bản thân bạn. Cho nên bất kì cái gì mọc ra dưới đất đều bị cấm, cà rốt và mọi thứ - bất kì cái gì mọc dưới đất. Họ không tin vào các thứ ở dưới đất.

Tôi là người tin tưởng vững chắc vào các thứ ngầm dưới đất vì chúng rất cách mạng! Nếu bạn ăn chúng, chúng sẽ giúp bạn đi ngầm dưới đất. Và chung cuộc mọi người đều phải đi ngầm dưới đất, cho nên sao không chuẩn bị?

Một lần tôi du hành cùng một sư Hindu. Ông ấy sẽ không uống sữa trâu. Tại sao? - vì kinh sách Hindu nói rằng sữa trâu tạo ra lười biếng. Dường như người Ấn Độ có thể lười hơn! Và thánh nhân Hindu đó đã không làm bất kì cái gì, cho nên tôi nói, "Tôi không thấy rắc rối gì sẽ có đó - ông không làm bất kì cái gì chút nào. Sữa trâu không thể làm hại ông - ông đã lười rồi, cho nên tại sao bị lo nghĩ về điều đó?"

Không chỉ điều đó, ông ấy chỉ uống sữa từ bò trắng. Tôi nói, "Vấn đề là gì với bò đen?"

"Đen là mầu của quỉ."

Tôi nói với thánh nhân này. "Thế thì chúng ta phải chia đôi đường thôi; chúng ta không thể du hành cùng nhau được, thậm chí không cùng nhau trong một khoảnh khắc. Ông là người ngu nhất tôi đã bắt gặp, vì ngay cả từ bò đen, sữa vẫn trắng, sữa không trở thành đen! Nếu sữa mà trở thành đen có thể chắc đã điểm nào đó trong ý tưởng của ông."

Nhưng ông ấy không nghe.

Và ông ấy sẽ uống sữa ấm ngay lập tức từ bò, không đun nóng trên lò hay trên lửa. Con bò phải được vắt sữa ngay trước ông ấy để cho ông ấy có thể uống sữa ấm từ bản thân con bò này. Tôi nói, "Sao ông chỉ làm điều trẻ con làm vậy? Chỉ uống sữa từ đầu vú! Điều đó sẽ thậm chí còn ấm hơn. Ngay cả với việc vắt sữa nó rồi đem sữa cho ông... Và nó không nóng tới mức nó vẫn còn thực sự ấm. Ông cứ uống thẳng từ đầu vú bò đi!"

Ông ấy nói, "Ông nói gì thế?"

Tôi nói, "Vâng, điều đó sẽ làm cho ông thành thánh nhân vĩ đại hơn nhiều!"

Nhưng những người ngu này được mọi người tôn thờ.

Ông ấy sẽ chỉ ăn thức ăn được gái đồng trinh chuẩn bị, bằng không thì không ăn. Thức ăn bị ảnh hưởng thế nào? Dù nó được chuẩn bị bởi gái đồng trinh hay không đồng trinh, làm sao thức ăn bị ảnh hưởng? Ông ấy nói, "Có những rung động tinh tế."

Tôi nói, "Tôi có thể tin cậy vào ông chỉ... Tôi sẽ mang hai, ba món thalis được chuẩn bị cho ông, một món bởi một cô gái đồng trinh, món khác bởi người đàn bà đã có chồng và có con, và món thứ ba bởi một gái mãi dâm, và chỉ cho tôi món nào thuộc vào ai chỉ bởi rung động của chúng. Nếu ông không thể đánh giá được thì dừng điều vô nghĩa này lại. Đừng nói điều vô nghĩa. Ông đang nói về rung động nào?"

Bạn nên bỏ ý tưởng này rằng chỉ người hippies nói về rung động; các thánh nhân Ấn Độ đã nói về chúng trong ít nhất năm nghìn năm.

Bây giờ ông ấy đâm ra lúng túng; ông ấy không thể phân biệt được. Cho nên tôi nói, "Thế thì bỏ nó đi - ông không biết rung động là gì. Ông chỉ nói những biệt ngữ ngu xuẩn. Nó có thể gây ấn tượng cho người ngu, nhưng ông đang nói về rung động nào?"

Các thánh nhân Hindu, thánh nhân Jaina, sư Phật giáo không được phép ngồi vào chỗ mà một người đàn bà vừa mới ngồi. Một thời gian nào đó phải để cho trôi qua; sau đó họ có thể ngồi, vì chỗ đó liên tục phát ra rung động dục từ người đàn bà. Những người này hoàn toàn điên!

Nhưng đây là cách thức của bản ngã để làm ra lằn ranh rằng họ họ là đặc biệt, tâm linh; họ không là bình thường, trần tục, thế tục. Bằng không làm sao tạo ra phân biệt? Làm sao kết án người thường? Bạn phải tạo ra cái gì đó; bất kì cái gì cũng được.

Sư Jaina dứt tóc của họ; họ không thể cạo tóc, họ không thể dùng kéo. Dường như kéo là công nghệ lớn lao! Họ né tránh công nghệ - dường như lưỡi dao cạo là công nghệ lớn lao. Họ sẽ dứt tóc. Hoàn toàn ngu xuẩn! Nhưng hàng nghìn người tụ tập để xem họ dứt tóc vì họ đang thực hiện khổ hạnh lớn. Làm bất kì cái gì ngu xuẩn nhưng làm cái gì đó mà phi tự nhiên và mọi người sẽ bắt đầu tôn thờ bạn.

Sư Ki tô giáo thường tự đánh bản thân họ mọi tháng. Đã có những giáo phái sư Ki tô giáo mà họ sẽ quất roi vào bản thân họ mọi sáng. Thân thể họ liên tục rỉ máu, thân thểcó những vết thương khắp nơi từ chân tới đầu. Và người tự quất roi vào mình nhiều nhất sẽ được coi là thánh nhân vĩ đại nhất. Và mọi người sẽ tụ tập lại để quan sát và đếm ai đã quất roi mình nhiều hơn, ai chảy máu nhiều hơn. Bây giờ những người này, người đã quất roi vào bản thân họ, đều là kẻ tự bạo và những người đã tụ tập để xem họ, là những kẻ tàn bạo. Cả hai loại người này đều ốm yếu, bệnh hoạn, nhưng bệnh hoạn này vẫn tiếp tục tồn tại.

Toàn thể công việc của tôi ở đây là bỏ phân chia này giữa cái trần trục và cái linh thiêng. Tôi muốn bạn sống cuộc sống rất bình thường để cho bạn không phải đi mãi trên các cuộc hành trình bản ngã.

Nhớ, Dhyanananda, ba ngày hay ba năm hay ba mươi năm, nó tất cả là như nhau; thời gian không tạo ra khác biệt. Nhận biết về sự kiện rằng bản ngã rất tinh ranh và nó sẽ cố tìm cách để thổi phồng bạn. Đây là cách thức rất đơn giản: không thích người phi sannyasins. Ngay lập tức bạn là đặc biệt và họ là người thường, họ không hiểu và bạn hiểu.

Họ tất cả đều là những người có tiềm năng. Yêu họ, giúp họ, kính trọng họ đi. Đó là quyết định của họ là sannyasin hay không là sannyasin; đó là tự do của họ, đó là tự do của bạn. Và tự do phải được kính trọng.

Câu hỏi thứ ba

Osho ơi, thầy có thể cho tôi công án Thiền mới để thiền được không vì mọi công án cũ tôi có thể tìm ra câu trả lời trong kinh sách thiền?

Nartan,

Được. Mới hôm nọ một thanh niên Đức nhận tính chất sannyas. Anh ấy là một người có tình cảm sâu, con người của trái tim. Anh ấy thổn thức với niềm vui. Tôi đã hỏi anh ấy, "Bạn định ở lại bao lâu?"

Anh ấy nói, "Osho ơi, mãi mãi."

Tôi nói với anh ấy, "Khi bạn tới lần sau, ở lại lâu hơn chút đi."

Bây giờ, Nartan, suy ngẫm về nó đi. Đây là công án thiền đấy! Và bạn sẽ không tìm ra câu trả lời trong bất kì kinh sách nào; cho dù tôi không biết câu trả lời!

Câu hỏi thứ tư

Osho ơi, tại sao thầy nói về đầu vú nhiều thế?

Prem Chinmaya,

Tôi biết rằng nó là chủ đề quá nhạy cảm, nhưng bạn biết tôi - và điều đó giải thích mọi thứ!

Câu hỏi thứ năm

Osho ơi, trẻ con có thực sự thông minh thế như thầy bao giờ cũng nói chúng là vậy không?

Chúng là thông minh hơn nhiều so với tôi nói chúng vậy. Mọi đứa trẻ được sinh ra đều tuyệt đối thông minh vì không cái gì làm sao lãng thông minh của nó. Nó không có định kiến để làm cho nó thành không thông minh, nó không có thông tin để làm cho nó không thông minh - nó chưa có tri thức. Cho dù nó muốn nó không thể vận hành theo cách thông thái. Làm sao nó có thể ngu được?

Ngu xuẩn cần vài phẩm chất. Bạn phải đi tới trường phổ thông, tới cao đẳng, tới đại học. Ngu xuẩn cần vài bằng cấp: bạn phải có bằng thạc sĩ nghệ thuật, thạc sĩ khoa học, tiến sĩ, tiến sĩ văn chương. Ngu xuẩn tuỳ thuộc vào sự thông thái: bạn càng thông thái càng kém thông minh được cần vì tri thức bắt đầu vận hành như cái thay thế. Bạn có thể tuỳ thuộc vào tri thức. Tại sao bận tâm? - bạn đơn giản có thể nhìn vào trong trí nhớ và câu trả lời có đó.

Nhưng trẻ em không có trí nhớ, nó không có câu trả lời làm sẵn. Bất kì khi nào có vấn đề nó phải đối diện với vấn đề, nó phải đương đầu với vấn đề. Nó phải đáp ứng, nó không thể phản ứng. Và có tính đáp ứng là thông minh. Nó vận hành từ trạng thái không biết. Đó là lí do tại sao tôi nói mọi đứa trẻ được sinh ra là thông minh.

Nhưng gần như mọi người chết đi mà ngu xuẩn vì toàn thể cuộc sống này được cấu trúc theo cách là không thể nào vẫn còn thông minh - gần như không thể được.

Cái bẫy là tới mức chỉ rất ít người có khả năng thoát khỏi nó. Và cái bẫy này cho bạn mọi loại thoải mái, thuận tiện. Nó được hỗ trợ bởi chính phủ, bởi tôn giáo, bởi xã hội; nó có mọi hỗ trợ.

Ngày tôi từ chức khỏi vị trí giáo sư trong đại học tôi đã đốt mọi chứng chỉ của tôi. Một người bạn thường sống cùng tôi; anh ta nói, 'Anh làm gì vậy? Nếu anh đã từ chức... tôi không đồng ý rằng anh đã làm điều đúng, nhưng đốt các chứng chỉ của anh là tuyệt đối không cần thiết. Anh có thể cần chúng một ngày nào đó; giữ chúng đi. Cái gì sai trong việc giữ chúng? Anh có thư viện lớn thế - chúng sẽ không chiếm gì mấy không gian, chỉ một tủ hồ sơ nhỏ sẽ là đủ. Và nếu anh không thể giữ được chúng, tôi sẽ giữ chúng; anh cứ đưa chúng cho tôi. Một ngày nào đó anh có thể cần chúng."

Tôi nói, "Tôi được kết thúc với mọi thứ ngu xuẩn này rồi. Tôi muốn đốt mọi chiếc cầu. Và tôi sẽ không bao giờ cần chúng vì tôi không bao giờ nhìn lại và tôi không bao giờ quay lại. Tôi được kết thúc với nó. Nó đã toàn là điều vô nghĩa và tôi đã ở trong nó đủ rồi."

Nhưng tôi đã không thoả hiệp với bất kì quyền lợi được đầu tư nào; đó là lí do tại sao tôi phải từ chức: vì tôi đã không dạy điều tôi được coi là phải dạy. Thực ra tôi đã làm chính điều đối lập. Cho nên nhiều phàn nàn chống lại tôi đã lên tới ông hiệu phó mà chung cuộc ông ấy đã thu lấy dũng cảm để triệu tôi lên. Ông ấy không bao giờ triệu tôi vì triệu tôi là cuộc đương đầu! Chung cuộc ông ấy đã triệu tôi lên và ông ấy nói, "Nhìn đấy - mọi lời phàn nàn này đang có đây."

Tôi nói, "Không có nhu cần bận tâm về những lời phàn nàn này - đây là đơn từ chức của tôi."

Ông ấy nói, 'Thầy nói gì vậy? Tôi không nói rằng thầy phải từ chức!"

Tôi nói, "Thầy không nói điều đó, nhưng tôi xin từ chức vì tôi chỉ có thể làm những điều mà tôi muốn làm. Nếu bất kì áp đặt nào lên tôi có đó, nếu bất kì loại sức ép nào được đặt lên tôi, tôi sẽ không ở đây cho dùng một khoảnh khắc. Đây là đơn từ chức của tôi và tôi sẽ không bao giờ đi vào toà nhà này nữa."

Ông ấy không thể nào tin nổi vào điều đó! Tôi rời khỏi văn phòng của ông ấy; ông ấy đuổi theo sau tôi. Khi tôi sắp vào trong xe ông ấy nói, "Đợi đã! Vội gì? Cân nhắc thêm về điều đó đi!"

Tôi nói, "Tôi không bao giờ cân nhắc về bất kì cái gì. Tôi đã làm điều đúng. Và nếu có phàn nàn - và tất nhiên tôi biết có phàn nàn - phải có chứ, vì tôi không dạy điều giáp trình ngu xuẩn của các ông buộc tôi dạy, tôi đang dạy cái gì đó khác. Tôi không nói về triết học, tôi nói chống lại triết học, vì với tôi toàn thể dự án triết học là bài tập cực kì ngu xuẩn trong sự vô tích sự. Nó đã không cho lấy một kết luận cho nhân loại. Nó đã là cuộc hành trình dài, dài không cần thiết và phí hoài. Đây là lúc chúng ta phải bỏ chính môn học này một cách hoàn toàn. Hoặc người ta phải là nhà khoa học hoặc người ta phải là nhà huyền bí; không có cách khác. Nhà khoa học thực nghiệm với các đối thể và nhà huyền bí thực nghiệm với tính chủ thể của ông ấy. Cả hai đều là nhà khoa học theo một cách nào đó: người này là về cái bên ngoài, người kia là về cái bên trong. Và triết gia không ở đâu cả; ông ấy ở trạng thái lửng lơ. Ông ấy không đàn ông không đàn bà, ông ấy không ở đây không ở kia. Ông ấy bất lực, do đó ông ấy đã không có khả năng đóng góp bất kì cái gì. Cho nên tôi không thể dạy triết học được - tôi sẽ liên tục phá hoại nó. Tôi chỉ chờ đợi - bất kì khi nào thầy triệu tôi lên, tôi phải từ chức ngay lập tức."

Rất khó thoát ra khỏi điều đó vì mọi bạn bè của tôi tới thuyết phục tôi, các giáo sư tới thuyết phục tôi, mọi họ hàng cố thuyết phục tôi: "Thầy làm gì vậy?" Ngay cả ông bộ trưởng bộ giáo dục cũng điện thoại cho tôi: "Đừng làm điều như vậy. Tôi biết rằng cách thức của thầy có hơi chút kì lạ, nhưng chúng tôi sẽ dung thứ. Thầy cứ tiếp tục đi. Đừng để ý gì tới những lời phàn nàn. Lời phàn nàn đã gửi tới tôi nữa, nhưng tôi không để ý tới chúng. Chúng tôi không muốn mất thầy."

Tôi nói, "Điều đó không phải là vấn đề. Một khi tôi đã kết thúc với cái gì đó tôi được kết thúc với nó. Bây giờ không sức ép nào có thể mang tôi lại."

Rất khó cho tôi ở trường vì tôi có thể thấy cái ngu xuẩn của các thầy giáo. Và họ thường hay nổi giận; họ thường nghĩ rằng tôi đã cố để là tinh quái, tôi đã đơn giản cố chỉ ra cho họ rằng đây toàn là điều vô nghĩa mà họ đang dạy! Nó không có quan tâm với sự sống.

Thầy giáo địa lí của tôi thường nói về nhiều chỗ. Tôi đã bảo ông ấy, "Em không bao giờ đi thăm những chỗ này cho nên tại sao em phải nhớ chúng? Bây giờ làm sao em có thể quan tâm tới Constantinople hay Timbuktu? Liệu chúng hiện hữu hay không đều không liên quan! Mọi điều em muốn biết là em đang ở đâu ngay bây giờ - thầy nói cho em điều này!"

Ông ấy gần như câm. Ông ấy nói, 'Em đang ở đâu ngay bây giờ sao... ? Không học sinh nào đã bao giờ hỏi tôi, và tôi đã từng dạy địa lí cả đời tôi!"

Tôi nói, "Thế thì thầy không bao giờ có một học sinh. Em muốn biết em đang ở đâu ngay bây giờ. Toàn thể mối quan tâm của em là bây giờ và ở đây."

Thầy giáo lịch sử của tôi thường dạy tôi về những nhà vua ngu xuẩn và tên của họ và tôi nói, "Em sẽ không nhớ họ đâu. Tại sao? Tại sao, họ đã làm gì cho em? Họ thậm chí đã không biết tên em cho nên tại sao em phải nhớ tên của họ? Nó đang phải là chuyện cho và nhận. Bây giờ ông Nadir Shah này và ông Thiếp Mộc Nhi này và ông Hốt Tất Liệt này, họ đã làm gì?"

Nhưng đây là cách chúng ta liên tục áp đặt các thông tin ngu xuẩn, không cần thiết. Và tải trọng trở nên nặng hơn. Người mang tải trọng lớn nhất được phần thưởng lớn nhất; một cách tự nhiên, khi ngu xuẩn được thưởng bạn lắng đọng vào nó. Thông minh bị phạt.

Tôi đã bị phạt nhiều thế - bạn không thể hình dung được tôi đã bị phạt nhiều thế nào. Từ trường tiểu học cho tới đại học tôi đã liên tục bị phạt và không ai đã bao giờ có khả năng nói cho tôi tại sao họ đã phạt tôi. Gần như bao giờ cũng là hoàn cảnh tôi sẽ phải đứng ngoài lớp học; rất hiếm khi tôi được ngồi bên trong lớp. Nhưng bài tập đó đã giúp tôi: tôi đã làm nhiều bài tập bước đi bên ngoài lớp học tới mức bây giờ tôi không cần làm bất kì cái gì. Tôi đã làm đủ rồi!

Bất kì khi nào thầy hiệu trưởng đi quanh tới nơi, tôi là người duy nhất bao giờ cũng bước trong hành lang. Bất kì khi nào ông ấy không thấy tôi, ông ấy sẽ tới lớp tôi và nói, "Có chuyện gì vậy? En đang làm gì bên trong?"

Tôi nói, "Em không biết. Bản thân em bị phân vân vì một câu hỏi và thấy giáo sẽ nói, 'Em ra ngoài! Chừng nào em chưa dừng hỏi, em không thể vào.' " Và đó là cái cớ tốt cho tôi ở bên ngoài trong không khí. Và điều đó hay thế, ở bên ngoài cùng với chim và với cây. Cho nên bất kì khi nào tôi muốn ra ngoài, chỉ một câu hỏi, bất kì câu hỏi nào cũng được - bất kì câu hỏi nào mà không thể trả lời được!

Tôi đã bị đuổi ra khỏi một cao đẳng, bị đuổi ra hết đại học này tới đại học kia. Một đại học đã chấp nhận tôi, nhưng đã chấp nhận với điều kiện rằng tôi sẽ không hỏi bất kì câu hỏi nào.

Tôi nói, "Em có thể chấp nhận điều đó, nhưng thế thì thầy phải làm một điều: rằng em sẽ không phải đi tới lớp, vì nếu em ở trong lớp và nếu giáo sư nói cái gì đó ngu xuẩn, em sẽ không có khả năng chống lại bản thân em - cám dỗ này sẽ là quá lớn - và sẽ có luận cứ và em sẽ quên mọi lời hứa em đã cho rằng em sẽ không hỏi câu hỏi nào. Cho nên thầy phải cho phép em rằng em không cần dự lớp và cũng điều nữa là em sẽ được phép xuất hiện trong kì thi mà không phải hoàn thành yêu cầu tuyệt đối cần thiết là ở trong lớp trong ít nhất bẩy mươi phần trăm thời gian."

Ông ấy nói, "Đó là lời hứa của tôi."

Và tôi hài lòng thế! Trong hai năm tôi đơn giản không bao giờ ló mặt ở đại học, tôi chỉ tới khi có bài thi.

Và thầy hiệu trưởng nói, "Em là người kì lạ! Tôi cứ tưởng rằng em thỉnh thoảng có thể không tới, nhưng trong hai năm tôi đã không thấy em chút nào!"

Tôi thậm chí đã gửi tiền học phí của tôi qua bưu điện vì tôi nói, "Ngay cả với ông thư kí trưởng, đến trả phí hay nói xin chào, cái gì đó có thể xảy ra! Ông ấy có thể hỏi, 'Em khoẻ không?' và thế là đủ. Bạn biết tôi! Bạn chỉ hỏi, 'Anh khoẻ không?' và thế rồi tôi tiếp tục trong chín mươi phút. Và đó đã là thực hành thông thường của tôi."

Cho nên tôi tránh mọi tiếp xúc chỉ để hoàn thành lời hứa của tôi, nhưng điều đó đã là ân huệ, phúc lành.

Trẻ em chắc chắn thông minh, Priya, rất thông minh.

Một cậu bé tình cờ nghe lỏm lời nói cho người khác, "Nếu như con mà biết bố mẹ rắc rối gì, con sẽ không bao giờ có bố mẹ nào!"

"Con thích người thuyết giảng mới thế nào, con trai?" người mẹ hỏi.

"Chẳng thích ông ấy mấy. Ông ấy giảng lâu thế con không thể giữ cho mình thức được và ông ấy la hò to tới mức con không thể ngủ được!"

Một cậu bé lạc mẹ trong một cửa hàng lớn. Một thanh niên làm việc ở đó thấy cậu bé khóc và hỏi nó, 'Có chuyện gì thế cháu?"

"Chác lạc mẹ rồi," cậu bé lầm bầm qua nước mắt.

"Mẹ cháu trông như thế nào?" người này hỏi.

"Mẹ cháu có vẻ giống đàn bà mà không có cháu."

Một cậu bé sáu tuổi bị cô giáo trường chủ nhật quở mắng: "Con chẳng là gì ngoài kẻ gây rối - con chỉ là đứa bé rất đáng ghét!"

Cậu bé dướn người lên cao gần một mét và trả lời, "Điều đó không đúng. Con là con trai tốt thế - Thượng đế đã làm ra con và ngài đã không làm ra đồ đồng nát!"

"Con có giấc mơ thật vui đêm qua, mẹ ơi."

"Con có thật à?"

"Con mơ con thức dậy, nhưng khi con thức dậy con thấy con ngủ!"

Hai cậu bé đang đánh đu trên cổng cùng nhau, suốt ngày. Trong quá trình nói chuyện đứa nọ hỏi đứa kia, "Cậu bao nhiêu tuổi?"

"Tớ không biết," đứa kia nói.

"Cậu định nói cậu không biết cậu bao nhiêu tuổi à?"

"Không."

"Cậu có bận tâm tới đàn bà không?"

"Không."

"Cậu bốn tuổi trong trường hợp đó," bạn đồng hành quan sát.

Một hôm một cậu bé về nhà từ trường và nói, "Này, mẹ ơi, con vừa thấy một con mèo phẳng!"

"Ồ," mẹ nó nói. "Làm sao con biết nó là phẳng?" "Vì có con mèo khác bơm nó lên!"

"Bố ơi," bé Johnny nói, "Làm sao em bé tới thế giới này?" "Cò mang chúng tới, con trai." "Này, bố, đừng bảo con là bố làm nó với con cò nhé!"

Câu hỏi thứ sáu

Osho ơi, thầy mất bẩy trăm năm để tới đây. Cái gì đã xảy ra?

Devaprem,

Bạn không biết tầu hoả Ấn Độ sao?

Câu hỏi thứ bẩy

Osho ơi, tôi định nói sự thật. Tôi là một quí bà Anh: Cụ tôi đã là thống đốc Delhi và cụ bác tôi đã là bộ trưởng của Kashmir. Tôi biết có rất ít hi vọng cho tôi, nhưng không thể phủ nhận luật của tự nhiên và rơi vào hoà hợp với thầy mặc cho việc kế thừa không may này sao?

Anand Anupam,

Đừng lo nghĩ - chân lí giải thoát! Bạn đã thú tội này rồi. Đó là cái đẹp của việc thú tội; giờ không có lo nghĩ.

Heinrich Heine sắp chết và đây là những lời cuối cùng của ông ấy: "Thượng đế sẽ tha thứ cho tôi - đó là nét tiêu biểu của ngài."

Cho nên đừng lo nghĩ. Cho dù bạn là người Anh, Thượng đế sẽ tha thứ cho bạn. Mọi điều được cần về phần bạn là thú tội. Và đừng coi chuyện cười của tôi là nghiêm chỉnh. Người Anh là người đẹp - tôi yêu họ.

Câu hỏi thứ tám

Osho ơi, tôi không thể kiểm soát được bản thân tôi khi bị xúc phạm. Tôi phải làm gì?

Dheeresh,

Ăn miếng trả miếng đi - cho tới khi bạn trở nên chứng ngộ. Và làm nó nhanh vào, vì một khi bạn đã trở nên chứng ngộ thế thì rất khó làm bất kì cái gì. Khi ai đó xúc phạm bạn, ai đó xúc phạm bạn thôi. Bạn phải đơn giản chấp nhận nó: ais dhammo sanantano. Cho nên bất kì cái gì bạn muốn làm, làm nó ngay bây giờ đi, làm nó ngay lúc này đi, kết thúc nó đi, vì ở đây bạn sẽ sớm trở nên được chứng ngộ; điều đó không rất xa xôi đâu.

Và điều tự nhiên là khi ai đó xúc phạm bạn, bạn không thể kiểm soát được bản thân bạn. Tôi chưa bao giờ bảo bạn kiểm soát bản thân bạn vì kiểm soát không thể giúp được. Nếu bạn kiểm soát, bạn đè nén; kiểm soát là cái tên khác cho đè nén. Nếu bạn có thể quan sát, quan sát đi; bằng không nếu có chọn lựa giữa đè nén và mê đắm, ưa thích mê đắm hơn đè nén đi vì mê đắm sẽ dạy bạn bài học. Đè nén sẽ không dạy cho bạn bất kì cái gì. Và bạn không là máy, bạn là người.

Việc báo trước trong năm 2000: do thiếu hụt robot, một số người đứng quầy của chúng tôi là con người và sẽ phản ứng một cách không dự đoán được khi bị xúc phạm.

Bạn không là robot cho nên điều đó là tự nhiên. Tốt hơn cả là cứ phản ứng thực sự. Nhưng nhớ một điều: bạn tự do làm bất kì cái gì bạn thích; bạn chỉ cần đối diện với hậu quả - vì tôi không nói rằng bạn sẽ không nhận những tai hoạ dội lại. Cho nên đầu tiên xem ai là anh chàng kia đi, cẩn thận chút đi. Và bạn đang sống động, bạn chưa chết. Một khi bạn đã chứng ngộ bạn gần như chết - sống động ở bờ bên kia, chết ở bờ bên này. Cho nên trước khi thảm hoạ đó xảy ra cứ tận hưởng làm bất kì cái gì bạn có thể xoay xở làm.

Mulla Nasruddin đang học điện. Để chỉ cho lớp cách dùng thực hành của nó, cô giáo ra lệnh rằng mỗi học trò phải đem tới lớp công cụ điện nào đó ngày hôm sau.

Sáng hôm sau lớp tổ chức một cuộc triển lãm nhỏ: bóng điện, bàn là, máy sấy tóc, lò điện...

Khi Mulla tới cậu ta vã mồ hôi và mang một cái phổi nhân tạo lớn trên lưng.

"Mulla," cô giáo nói, "con kiếm đâu ra cái phổi điện thế?"

"Con đã lấy nó từ ông, thưa cô."

"Thế ông không phản đối à?" cô kêu lên.

"Con nghĩ chắc không, thưa cô. Ông chỉ nói, 'Hừ hừ...' "

Cho nên trước khi điều đó xảy ra đừng cố kiểm soát, làm cái gì đó đi - không có gì phải lo nghĩ cả. Chấp nhận tính người của bạn đi; nó là một phần của bạn. Nếu ai đó xúc phạm bạn người đó đang thách thức bạn đánh nhau, vậy cho anh ta một trận đánh ra trò! Nếu bạn thấy rằng anh ta quá lớn thế thì thiền đi - còn gì khác để làm?

Câu hỏi thứ chín

Osho ơi, tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir,

Tôi không thấy rằng có bất kì khó khăn nào - bạn có thể là sannyasin. Tất nhiên bạn sẽ phải học cái gì đó nhiều hơn toán học - bạn sẽ phải học chút thơ ca, chút âm nhạc, chút điệu vũ. Bạn sẽ phải đi ra ngoài tâm trí tính toán. Bạn sẽ phải lấy cú nhảy nhỏ vào trong phi logic, vào trong điều ngược đời. Và tất nhiên thói quen khó chết cho nên tôi có thể hiểu được vấn đề của bạn.

Toán học là logic thuần tuý, nó không là gì ngoài logic, và tính chất sannyas là rất phi logic - hay nếu bạn thích những từ lớn lao, thế thì nó là siêu logic. Nhưng đó chỉ là lời; sự kiện là, nó là phi logic. Cho nên nếu bạn sẵn sàng đi thêm chút ít ra bên ngoài các biên giới của logic, thế thì bạn được đón chào. Điều đó sẽ là chút ít khó khăn nhưng không phải là không thể được.

Có những nhà toán học ở đây, có những nhà khoa học ở đây mà cả đời họ đã được cống hiến cho phương pháp luận logic nào đó, nhưng bây giờ họ đã chuyển - chuyển ra ngoài nó. Và họ có thể chuyển ra được chỉ nếu họ có khao khát sâu sắc để biết liệu có cái gì đó nhiều hơn số học hay liệu cái đó là tất cả. Nếu bạn thực sự là người thám hiểm, nếu bạn có phiêu lưu nào đó trong đời bạn, thế thì không có vấn đề gì.

Tôi có thể hiểu được câu hỏi của bạn. Bận có thể quá nghiện với toán học của bạn; thế thì sẽ có khó khăn. Mọi thứ nghiện đều tạo ra khó khăn, và đây là việc nghiện sâu. Nếu bạn bị nghiệm ma tuý nào đó nó không khó thế. Trong vòng sáu tuần bạn có thể được đưa vào bệnh viện, được điều trị, và bạn có thể thoát ra khỏi nó. Nhưng nếu bạn bị nghiện logic có thể mất thời gian rất lâu. Và chừng nào bạn chưa quyết định với toàn bộ con người bạn để đi ra khỏi nó, có thể không có khả năng cho bất kì người nào khác mang bạn ra khỏi nó.

Một nhà toán học đi tới nhà thổ. Rất háo hức, ông ấy chọn lĩ càng một cô gái và đi vào phòng với cô ấy.

"Họ nói em các cô gái từ thủ đô làm những điều không thể tin nổi trong giường!"

"Vâng, chúng em chắc chắn làm!" cô ấy đáp.

"Vậy, anh muốn một trong những điều đặc biệt của em!"

"Em có một cái mà anh sẽ yêu thích - lại đây! Chúng ta làm sáu mươi chín nhé!"

Điều đó hấp dẫn nhà toán học - sáu mươi chín. Ngay lập tức anh ta hiểu ngôn ngữ này - sáu mươi chín, điều đó trong thế giới của anh ta. Thế là họ nhảy vào trong giường và người đàn bà làm nó rất giỏi. Anh ta thích điều đó!

Khi họ kết thúc, anh ta gieo người vế phía mình, lấy hơi thở sâu và nói, "Thế này thì quá nhiều! Anh nghĩ anh sẽ bỏ sáu mươi tám kia!"

Nhưng nhà toán học là nhà toán học - anh ta vẫn tính toán.

Nếu bạn vẫn còn tính toán... Bạn có thể trở thành sannyasin và bạn có thể vẫn còn tính toán: "Cái gì xảy ra? Cái gì không xảy ra? Mình đã thiền bao nhiêu ngày? Mình đã thiền bao nhiêu giờ? Và kết quả là gì? Hậu quả là gì? Nó có xứng đáng không?" Mọi thứ này sẽ phải bị bỏ.

Thiền là thế giới của những người yêu; không phải là thế giới của tính toán nhưng là thế giới của yêu. Nếu bạn đã rơi vào yêu tôi thế thì bạn được đón chào.

Bạn nói: tôi là nhà toán học. Tôi cũng có thể trở thành sannyasin được chứ?

Dharmavir, vâng. Nhưng cảm giác của tôi là ở chỗ rắc rối sẽ tới từ đâu đó khác - bạn cũng là người Ấn Độ nữa. Là người Ấn Độ và là sannyasin của tôi, điều đó là khó hơn nhiều với là nhà toán học và là sannyasin của tôi. Người Ấn Độ đã sống với ý tưởng về tính chất sannyas trong ít nhất mười nghìn năm, và tôi đang để mọi sự hoàn toàn vào hỗn độn, tôi đang để mọi thứ lộn ngược lại.

Tính chất sannyas của tôi không phải là tính chất sannyas mà bạn bao giờ cũng đã hiểu nó là vậy; nó là khác toàn bộ. Tôi gọi nó là sannyas chỉ để làm lẫn lộn bạn! Tôi có thể đã cho nó cái tên mới, nhưng đó không phải là cách thức của tôi; tôi đưa bạn vào lẫn lộn của bạn, vào hỗn độn của bạn! Toàn thể nỗ lực của tôi là để phá hoại mọi hình mẫu, mọi cách nghĩ theo hình mẫu. Đó là lí do tại sao tôi đã chọn mầu cam - tôi đáng ra có thể đã chọn bất kì mầu nào. Thực ra, mầu tốt nhất mà khớp với ý tưởng của tôi về tính chất đã là y phục cầu vồng - cả bẩy mầu - vì tính chất sannyas của tôi là hiện tượng cầu vồng, đa chiều. Điều đó chắc đã là tuyệt đối trong hài hoà với ý tưởng của tôi về tính chất sannyas, nhưng tôi đã hi sinh nó. Tôi phải phá huỷ ý tưởng Hindu này về tính chất sannyas. Tôi phải tạo ra nhiều người cam tới mức những thánh nhân và sannyasin cũ phải chuồn thẳng - không ai biết ai là ai!

Việc là người Ấn Độ của bạn có thể tạo ra chút phiền hà. Toán học bạn đã học chỉ trong kiếp sống này, nhưng là người Ấn Độ có thể là một phần của di sản tập thể của bạn, có thể là một phần của vô thức tập thể của bạn. Cho nên khi người Ấn Độ trở thành sannyasins họ đã tới với kết luận, mong đợi có trước, và khi họ không thấy những mong đợi đó ở đây, họ cảm thấy rất bị rối trí.

Tôi muốn bạn tỉnh táo từ chính lúc ban đầu rằng đây là cái nhìn mới toàn bộ về tính chất sannyas. Tính chất sannyas cũ đã là từ bỏ, tính chất sannyas của tôi là hân hoan. Tính chất sannyas cũ là theo thế giới khác, tính chất sannyas của tôi chứa cả hai thế giới; nó là không một chiều. Nó không kết án thế giới này, nó làm cho thế giới này là nền tảng cho thế giới kia. Tính chất sannyas cũ đã là tâm linh, tính chất sannyas của tôi là vật chất-tâm linh. Tính chất sannyas của tôi không phải là phản khoa học, nó chứa khoa học trong nó - nó là đủ bao la để chứa khoa học. Nó đi xa bên ngoài khoa học, nhưng nó không chống lại khoa học.

Một người A rập, bị lạc cùng con lạc đà của mình trong sa mạc, cảm thấy rất hứng tình. Cuối cùng anh ta túm lấy con lạc đà và thử làm tình với nó. Nhưng mọi lần anh ta thử, con lạc đã lại đi sang bên và người A rập bị lỡ.

Sau một tháng lang thang trong sa mạc, anh ta bắt gặp một con đường dẫn tới một thị trấn ở bìa sa mạc. Ở đó, đang khóc nức nở, một quí bà trẻ gợi tình đang ngồi cạnh chiếc xe ngựa bị hỏng của mình.

Nhìn thấy anh ta, quí bà trẻ cầu xin anh ta chữa chiếc xe cho mình, hứa rằng anh ta sẽ không phải tiếc nếu anh ta giúp cho cô ấy.

"A, vị cứu tinh dịu dàng của em," cô ấy nói khi anh ta hoàn thành, "đi cùng em và em sẽ thưởng cho anh!"

"Cám ơn, thưa cô," người A rập đáp. "Cô có thể giữ con lừa này cho tôi trong một phút không?"

Câu hỏi thứ mười

Osho ơi, có cái gì như hôn nhân thực không?

Sugata,

Chưa bao giờ nghe nói về điều đó - hôn nhân thực sao? Có ảo ảnh thực nhưng không có hôn nhân thực! Nếu nó là thực, không có nhu cầu về hôn nhân. Chính nhu cầu về hôn nhân nảy sinh vì có sợ. Nếu bạn yêu một người bạn yêu một người thôi; bạn có thể ở cùng với người đó. Nhưng thường xuyên có sợ rằng người đó có thể bỏ bạn, và người đó cũng sợ rằng bạn có thể bỏ người đó. Để làm cho tương lai được đảm bảo, để cho bạn không thể bỏ đi, để cho người đó không thể bỏ đi - dễ dàng nhất, ít nhất - hôn nhân đã được phát minh ra.

Hôn nhân đã được phát minh vì yêu đã bị mất. Và nếu yêu bị mất, làm sao hôn nhân có thể là thực? Không có nhu cầu về hôn nhân; nếu yêu có đó, hôn nhân là hiện tượng không cần thiết. Trong một thế giới tốt hơn, nơi mọi người sẽ chín chắn hơn, họ sẽ ở cùng nhau vì họ yêu và họ sẽ giữ tự do cho nhau vì, người ta chẳng bao giờ biết, yêu có thể biến mất.

Và điều đó không có nghĩa là yêu là không thực và rằng điều đó đã là lí do tại sao nó đã biến mất. Điều đó nữa là ý tưởng rất sai đã lan tràn trong nhiều thế kỉ. Chúng ta đã từng bị ám ảnh bởi các ý tưởng sai và chúng đang tạo ra những băn khoăn thế trong cuộc đời chúng ta, và dầu vậy chúng ta vẫn không thể thấy được cái sai của chúng vì chúng là cổ thế và chúng ta đã trở nên bị ước định thế theo chúng. Nếu yêu biến mất thế thì chúng ta bắt đầu nghĩ nó đã là không thực.

Thực ra, hoa thực nhất định biến mất trước tối; chỉ hoa hồng nhựa sẽ không biến mất. Hoa hồng thực nở ra, mở cánh ra, nhảy múa trong gió, trong mưa, trong ánh mặt trời, và đến tối thì qua đời. Điều đó không có nghĩa rằng nó đã là không thực; thực ra nó đã là thực thế, đó là lí do tại sao nó đã xuất hiện và biến mất. Hoa nhựa là không thực tới mức nó không xuất hiện và không biến mất, nó còn lại; nó là thường hằng hơn nhiều.

Hôn nhân tựa như hoa nhựa; yêu là hoa hồng thực. Và mọi người hèn nhát tới mức họ không muốn sống với hoa hồng thực. Họ khao khát an ninh, an toàn, đảm bảo, thường hằng nhiều tới mức họ không sẵn sàng mạo hiểm hoa hồng và họ mua hoa nhựa. Tất nhiên hoa nhựa không thể thoả mãn được bạn - bạn sẽ vẫn còn khổ.

Mới một tháng trước Sagarpriya đã viết cho tôi: "Osho ơi, cái gì đã xảy ra? Tôi đã ở đây trong hai năm rưỡi - có cái gì đó đã đi sai vì Bindu và tôi vẫn ở cùng nhau?" Tôi đã không trả lời câu hỏi của cô ấy vì tôi sợ rằng nếu tôi trả lời điều đó, cái gì đó chắc sẽ xảy ra ngay lập tức. Cho nên tôi giữ yên tĩnh - và nó đã xảy ra. Bây giờ tôi có thể trả lời vì bây giờ tôi sẽ không bị coi là chịu trách nhiệm cho điều đó. Bây giờ Bindu muốn thoát đi, nhưng Sagarpriya sẽ không bỏ anh ấy dễ dàng thế. Chỉ để thoát khỏi Sagarpriya anh ấy muốn đi sang Mĩ vài tuần. Bây giờ Sagarpriya đang đi theo anh ấy; cô ấy cũng muốn đi cùng anh ấy.

Chúng ta không cho phép nhau tự do; chúng ta bám riết tới chính cuối cùng. Chúng ta cố theo mọi cách có thể được. Ngay cả khi mọi thứ biến mất chúng ta vẫn liên tục bám, chúng ta liên tục hi vọng chống lại mọi hi vọng. Và chúng ta càng bám, chúng ta càng phá huỷ khả năng của yêu tự làm mới bản thân nó lần nữa.

Bây giờ nếu Sagarpriya có thể cho phép Bindu đi và ở đó một mình trong vài tuần... Anh ấy cần không gian riêng của anh ấy - thỉnh thoảng mọi người đều cần nó vì yêu một mình là không đủ. Yêu là đẹp, nhưng thiền là quan trọng hơn nhiều. Và thiền cần tính một mình sâu sắc; không ai nên can thiệp vào. Và chỉ những người yêu mới có thể can thiệp vào thiền vì chỉ những người yêu là gần gũi thế. Bãi chợ không can thiệp, những người không có quan hệ với bạn không thể can thiệp được, nhưng những người rất gần gũi, rất thân thiết, có thể là việc gây rối thực. Họ không cho phép bạn có bất kì không gian riêng nào, và nếu bạn muốn một mình họ lập tức bắt đầu cảm thấy rằng họ bị bác bỏ. Bạn đơn giản muốn không gian riêng của bạn - và mọi người đều có nhu cầu, nhu cầu vô cùng về việc có không gian riêng của mình.

Nhưng bây giờ Sagarpriya sẽ đi theo anh ấy; nếu có bất kì khả năng nào cô ấy sẽ phá huỷ ngay cả điều đó. Điều tốt nhất là để anh ấy đi, nói lời tạm biệt với anh ấy theo cách tử tế, đẹp, con người, không cằn nhằn, không phàn nàn, không cãi cọ. Nếu bạn cãi cọ quá nhiều, nếu bạn làm rối tinh lên, thế thì mọi người sẽ bắt đầu thoả hiệp, nhưng thoả hiệp không thể đáp ứng được bạn.

Và nhớ, đàn ông đã bị hành hạ trong thế giới bên ngoài, trong văn phòng, trong cơ xưởng, trong cửa hàng, mọi nơi, tới mức ít nhất ở nhà họ muốn an bình. Vì an bình của mình họ đã thoả hiệp. Do đó gần như mọi ông chồng đều trở thành sợ vợ. Và vấn đề là, không vợ nào có thể yêu được chồng sợ vợ, và mọi vợ đều cố làm cho chồng mình thành sợ vợ! Đây là cách chúng ta tạo ra khổ.

Ngay chỗ đầu tiên hôn nhân là sai. Hôn nhân nghĩa là bám víu, bám víu hợp pháp; bạn có sự hỗ trợ pháp lí. Bạn có thể ép buộc người kia ra toà, bạn có thể tạo ra nhiều rắc rối tài chính thế cho anh ta và anh ta sẽ nghĩ, "Tốt hơn cả là dung thứ bất kì cái gì đang đấy. Và dù nó diễn ra thế nào mình đã trở nên quen với nó rồi. Dung thứ nó đi." Đó chỉ là vấn đề vài giờ ban đêm và thế rồi anh ta trốn đi vào buổi sáng và tìm ra cả nghìn lẻ một cớ cho qua thời gian ở văn phòng, đi ăn nhậu đâu đó, hay cái gì đó khác. Anh ta trở thành thành viên Rotarian, anh ta trở thành thành viên câu lạc bộ Lions Club; anh ta tìm ra cách thức và phương tiện để né tránh. Anh ta bắt đầu uống rượu, để cho khi anh ta về tới nhà anh ta say thế anh ta không thể nghe thấy điều vợ nói, anh ta không biết cái gì được làm cho anh ta. Nhưng làm sao bạn có thể yêu được một người như vậy? Bạn ghét người như vậy, nhưng đây là cách bạn tạo ra người đó.

Và người đàn ông cũng là người bám víu. Đây là điều rất kì lạ: trong từng đôi người ta bao giờ cũng là người bám víu. Đây là kinh nghiệm của tôi về hàng nghìn đôi. Dường như là người ta phải là người bám víu - cả hai sẽ là vậy; cả vợ hay chồng, người ta phải là kẻ bám víu. Bất kì ai bám víu đều khổ và người kia cũng khổ vì người đó đã làm mất tự do của mình - và bạn không thể hạnh phúc được với người đã đánh mất tự do của người đó.

Yêu là gặp gỡ của hai cá nhân tự do; nó không là hôn nhân. Yêu không cần hôn nhân. Và nếu yêu biến mất - điều là có thể hơn nhiều so với nó ở lại - điều đó không có nghĩa nó đã là không thực. Nó càng là thực, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn. Nó càng mãnh liệt, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn vì nó sẽ cho bạn cực lạc thế. Và những đỉnh đó không thể được đạt tới mọi ngày; nó nhất định biến mất.

Nhưng con người không muốn các đỉnh vui; thay vì thế con người muốn cuộc sống êm ả, thoải mái, thuận tiện, tư sản, điều gần như không là sống chút nào mà chỉ là sống thực vật. Cho nên mọi người đều sống thực vật cùng nhau - bắp cải và súp lơ cùng nhau!

Không có hôn nhân thực, Sugata, chỉ có yêu thực. Mọi hôn nhân là không thực. Nhưng để sống tình yêu thực cần trái tim dũng cảm thực. Điều cần là bạn phải sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc và bạn vẫn còn mở cho ngày mai - bất kì cái gì gây ngạc nhiên mà nó đem tới là nó đem tới thôi và bạn chấp nhận chúng. Cho dù người yêu của bạn ra đi bạn phải đủ dũng cảm để cho người đó lời chào tạm biệt đẹp. Đẹp như bạn nói lời chào bạn phải nói lời tạm biệt nữa, vì người đó đã cho bạn những khoảnh khắc vui vẻ tới mức bạn phải biết ơn người đó.

Câu hỏi thứ mười một

Osho ơi, thầy nói gì về li dị?

Mahesh,

Triết gia lớn nào đó đã nói về lí dị - tôi quên mất tên triết gia này, thực ra tôi quên mất điều ông ấy đã nói - nhưng tôi nói li dị là vô dụng. Các bạn lấy nhau vì thiếu phán xét, các bạn li dị vì thiếu kiên nhẫn, thế rồi các bạn lại lấy nhau vì thiếu trí nhớ.

Thực ra hôn nhân là sai. Một khi hôn nhân biến mất khỏi thế giới, li dị sẽ biến mất theo cách riêng của nó! Tôi chống lại li dị - tôi muốn li dị biến mất khỏi thế giới một cách tuyệt đối; nhưng cách duy nhất để làm điều đó là phá huỷ hoàn toàn hôn nhân.

Câu hỏi cuối cùng

Osho ơi, việc cười sáng này làm hài lòng thế, tôi cảm thấy như đứa bé con đang được chơi và cù. Xin thầy cù thêm nữa.

Deva Eva,

Xe của người bán hàng rong hỏng trên con đường quê đơn độc ngay trước khi trời xẩm tối, và vì không thể nào sửa được nó nên người bán hàng lê bước tới nhà trang trại gần nhất để xin trọ qua đêm.

Người nông dân nói được nhưng chỉ có một giường, người bán hàng phải ngủ chung với người nông dân và cô vợ trẻ xinh giòn của anh ta.

Nửa đêm người bán hàng cảm thấy hứng tình, bắt đầu làm tình với người vợ. Cô ấy nói, "Được, nhưng xin để ý xem chồng tôi có ngủ không - dứt một cái lông trên ngực anh ấy để kiểm tra xem."

Người bán hàng dứt và người nông dân ngủ tiếp.

Một lúc sau, lại cảm thấy hứng tình, cùng điều đó xảy ra: cái lông nữa, làm tình thêm. Và thế rồi lại lần thứ ba.

Nhưng lần này người nông dân bùng nổ.

"Này," anh ta kêu lên, "đéo vợ tao thì được, nhưng bỏ việc ghi kỉ lục lên ngực tao đi!"

Một người Italy tới Australia lần đầu tiên kiếm được việc làm ở nông trại. Ngày đầu tiên vợ người nông dân phàn nàn rằng công nhân mới đã săn lùng gà của cô ấy quanh sân. Người nông dân nói anh ta là mới và cho anh ta một cơ hội.

Nhưng về sau cô ấy thậm chí còn giận dữ hơn khi cô ấy thấy anh ta uống nước đái của riêng mình. Người nông dân cố an ủi cô ấy bằng việc nói anh ta là công nhân tốt và rằng điều này có lẽ là bình thường ở Italy.

Nhưng sau đó người nông dân thấy người Italy này để đầu sát đít con bò được giải thưởng của anh ta khi nó đang ị. Điều này là quá thể với người nông dân. Chạy ra chỗ người Italy anh ta quát lên, 'Anh làm cái chết tiệt gì vậy? Đầu tiên anh đuổi gà của tôi, rồi anh uống nước đái của anh và giờ anh đang làm gì với con bò đực của tôi?"

Người Italy nói, "Nhưng bạn bè-a của tôi bảo tôi rằng-a khi tôi tới-a Australia tôi-a được coi là phải săn-a gà, uống-a nước đái, và-a nghe mọi-a cứt bò!"

Xem tiếp Chương 16 - Quay về Mục lục

..............................