Chương 16. Tất cả trăng trong một trăng

Bước trong Thiền, Ngồi trong Thiền - Osho

Chương 16. Tất cả trăng trong một trăng

Câu hỏi thứ nhất

Osho ơi, tôi không thể hiểu được triết học của thiền. Tôi phải làm gì để hiểu nó?

Baula,

Thiền không là triết học chút nào. Tiếp cận tới Thiền dường như nó là triết học là bắt đầu theo cách sai ngay từ chính ban đầu. Triết học là cái gì đó của tâm trí; Thiền là bên ngoài tâm trí toàn bộ. Thiền là quá trình đi lên trên tâm trí, xa khỏi tâm trí; nó là quá trình siêu việt, quá trình đi qua tâm trí. Bạn không thể hiểu được nó bằng tâm trí; tâm trí không vận hành trong nó.

Thiền là trạng thái của vô trí; điều đó phải được nhớ. Nó không phải là Vedanta. Vedanta là triết học; bạn có thể hiểu được nó hoàn toàn rõ. Thiền thậm chí không là Phật giáo; Phật giáo cũng là triết học.

Thiền là việc nở hoa rất hiếm hoi - nó là một trong những điều kì lạ nhất đã từng xảy ra trong lịch sử tâm thức - nó là sự gặp gỡ của kinh nghiệm của Phật và kinh nghiệm của Lão Tử. Phật, sau rốt, đã là một phần của di sản kế thừa của Ấn Độ: ông ấy nói ngôn ngữ của triết học; ông ấy là hoàn toàn rõ ràng, bạn có thể hiểu ông ấy. Thực ra, ông ấy đã tránh mọi câu hỏi siêu hình; ông ấy là rất đơn giản, rõ ràng, logic. Nhưng kinh nghiệm của ông ấy đã không phải là của tâm trí. Ông ấy đã cố phá huỷ triết lí của bạn bằng việc cho bạn triết học phủ định. Cũng như bạn có thể lấy chiếc gai ra khỏi chân bạn bằng chiếc gai khác, nỗ lực của Phật là để lấy triết học ra khỏi tâm trí bạn bằng triết học khác. Một khi chiếc gai đầu đã được lấy ra, cả hai chiếc gai có thể bị vứt đi và bạn sẽ ở ngoài tâm trí.

Nhưng khi giáo huấn của Phật lan tới Trung Quốc một điều cực kì đẹp đã xảy ra: việc lai chéo đã xảy ra. Ở Trung Quốc, Lão Tử đã trao kinh nghiệm của ông ấy về Đạo theo cách phi triết lí toàn bộ, theo cách rất ngớ ngẩn, theo cách rất phi logic. Nhưng khi thiền nhân Phật giáo, nhà huyền bí Phật giáo, gặp nhà huyền bí Đạo, họ lập tức có thể hiểu lẫn nhau từ tâm qua tâm, không từ tâm trí qua tâm trí. Họ có thể cảm thấy cùng rung động, họ có thể thấy rằng cùng thế giới bên trong đã mở ra, họ có thể ngửi cùng hương thơm. Và họ tới gần hơn, và bằng việc tới gần hơn của họ, bằng sự gặp gỡ và hội nhập của họ với nhau, cái gì đó mới bắt đầu mọc lên; cái đó là Thiền. Nó có cả cái đẹp của Phật và cái đẹp của Lão Tử; nó là con của cả hai. Sự gặp gỡ như vậy chưa bao giờ xảy ra trước đây hay kể từ đó.

Thiền không là Đạo nhân không là Phật tử; nó là cả hai và không cả hai. Do đó các Phật tử truyền thống bác bỏ Thiền và các Đạo nhân truyền thống cũng bác bỏ Thiền. Với Phật tử truyền thống nó là ngớ ngẩn, với Đạo nhân truyền thống nó là quá triết lí, nhưng với những người đang thực sự quan tâm tới thiền, Thiền là trải nghiệm. Nó không ngớ ngẩn không triết lí vì cả hai đều là thuật ngữ của tâm trí; nó là cái gì đó siêu việt.

Từ "thiền" bắt nguồn từ dhyan. Phật đã dùng ngôn ngữ nào đó, ngôn ngữ địa phương của thời ông ấy, tiếng Pali. Trong tiếng Pali dhyan được phát âm là "jhan"; chính từ jhan mà "thiền" đã nảy sinh. Từ này bắt nguồn từ jhan; jhan bắt nguồn từ dhyan tiếng Phạn.

Để hiểu Thiền bạn cần không làm nỗ lực triết lí; bạn phải đi sâu vào trong thiền. Và thiền tất cả là gì? Thiền là nhảy từ tâm trí vào vô trí, từ ý nghĩ sang vô ý nghĩ. Tâm trí ngụ ý suy nghĩ, vô trí ngụ ý nhận biết thuần khiết. Người ta đơn giản nhận biết. Chỉ thế thì, Baula, bạn sẽ có khả năng hiểu Thiền - qua kinh nghiệm, không qua bất kì nỗ lực trí tuệ nào.

Yoka nói:

Có một tự nhiên, hoàn hảo và xuyên thấu, hiện diện trong mọi tự nhiên; một thực tại bao gồm tất cả, chứa mọi thực tại trong bản thân nó. Một trăng được phản xạ ở bất kì chỗ nào có nước. Và mọi trăng trong nước được bao gồm trong một trăng.

Khoảnh khắc bạn đi ra ngoài tâm trí, đột nhiên bạn đã đi từ nhiều sang một. Tâm trí là nhiều, tâm thức là một. Ở chu vi chúng ta là khác, tại trung tâm chúng ta là một. Cái một đó có thể được gọi là Brahma, có thể được gọi là Thượng đế, cái tuyệt đối, chân lí, niết bàn.

Thiền gọi nó là vô trí bởi một lẽ đặc biệt. Nếu bạn có thể gọi nó là Thượng đế, thế thì mọi người bắt đầu nghĩ dưới dạng con người, họ bắt đầu tưởng tượng ra một người - tất nhiên là người siêu phàm nhất, nhưng ý tưởng của họ về nhân cách được suy dẫn từ nhân cách con người; nó là việc phóng chiếu, nó không phải là chân lí.

Kinh thánh nói Thượng đế đã tạo ra con người theo hình ảnh riêng của ngài; điều đó là không đúng. Con người đã tạo ra Thượng đế theo hình ảnh riêng của con người; điều đó là đúng hơn nhiều. Thượng đế mà chúng ta đã tạo ra là ý tưởng của chúng ta, nó là lấy con người làm trung tâm. Nếu ngựa mà là triết gia thế thì Thượng đế không thể là người được, thế thì Thượng đế chắc sẽ là ngựa tối cao. Nếu lừa mà là triết gia - và ai biết? - chúng có thể vậy; chúng có vẻ rất nghiêm chỉnh, bao giờ cũng ủ dột, dường như trong suy tư sâu, suy nghĩ những điều lớn lao... Quan sát lừa và bạn sẽ chắc chắn nhận biết về sự kiện đơn giản này rằng lừa là những nhà tư tưởng lớn. Chúng thường xuyên ở đâu đó khác xa xôi, tham gia vào những thứ bí truyền lớn lao; đó là lí do tại sao mọi người nghĩ chúng là ngu. Chúng không ngu, chúng là triết gia thôi. Nếu lừa nghĩ, nếu chúng là những nhà thượng đế học, thông thiên học, thế thì Thượng đế sẽ là lừa tối cao. Thượng đế không thể là người được, điều đó là không thể được. Chúng không thể hình dung được Thượng đế là người.

Do đó Thiền tránh bất kì các thuật ngữ nào lấy người làm trung tâm, bất kì lời nào mà có thể trở nên được liên kết với chu vi của chúng ta. Nó không gọi Thượng đế là Brahma vì đó là thuật ngữ triết học; có thể là thuật ngữ triết học tốt nhất, nhưng ngay cả thuật ngữ triết học tốt nhất vẫn là triết học, và triết học là cái gì đó của tâm trí - bạn có thể nghĩ về Brahma.

Ở Ấn Độ chúng ta đã từng nghĩ về Brahma trong nhiều thế kỉ và có nhiều diễn giải về Brahma như đã từng có các triết gia. Shankara diễn giải nó theo cách này, Nimbarka theo cách khác, Ramanuja lại theo cách khác, vân vân và vân vân. Thậm chí không có hai triết gia nào đồng ý nhau và tranh cãi vẫn tiếp tục. Các triết gia liên tục cãi nhau. Họ không bao giờ đi tới bất kì kết luận nào, họ không thể đi tới được, vì tâm trí không có năng lực kết luận về cái Một.

Ngay cả Shankara, người bất nhị lớn nhất, vẫn còn là người nhị nguyên sâu bên dưới. Ông ấy nói về Brahma, cái Một, nhưng để nói về cái Một ông ấy phải mang vào maya, ảo vọng; thế thì Một trở thành hai. Nếu bạn muốn nói về cái thực bạn sẽ phải nói về cái không thực; điều đó là cần thiết, tuyệt đối cần thiết. Không nói về cái không thực bạn không thể nói về cái thực được; không có cái không thực cái thực mất đi mọi nghĩa. Ngôn ngữ con người là nhị nguyên, do đó Shankara lâm vào rắc rối, rắc rối lớn. Ông ấy đã có phân loại nó ra nhưng ông ấy không thể làm được, và trong một nghìn năm nhiều triết gia đã từng theo Shankara đều đã cố tìm cách ra, nhưng họ đã không có khả năng làm điều đó. Cho dù bạn nói rằng maya ngụ ý ảo vọng, maya ngụ ý cái không tồn tại, bạn phải nói về điều đó rồi. Để định nghĩa Brahma bạn phải dùng ảo vọng như cái chống đỡ, bằng không ai sẽ định nghĩa nó? Làm sao bạn sẽ định nghĩa nó? Cái Một vẫn còn không thể định nghĩa được; cái Một cần cái gì đó khác để định nghĩa nó. Cho nên mặc dầu triết học của Shankara được coi là bất nhị, nó không phải vậy. Không triết học nào có thể là bất nhị.

Thiền không nhị nguyên không bất nhị; nó không là triết học chút nào. Nó đơn giản nói, "Chuyển từ tâm trí vào trong vô trí và thấy." Nó tin vào việc thấy.

Yoka nói:

Linh hồn vận hành một cách tự nhiên qua các cơ quan giác quan. Do vậy thế giới đối thể được cảm nhận. Nhị nguyên này làm mờ tấm gương. Nhưng khi sự lờ mờ bị loại bỏ, ánh sáng chiếu sáng phía trước. Do vậy khi từng linh hồn riêng và thế giới đối thể bị quên đi và bị làm trống rỗng, tính như vậy khẳng định chân lí.

Khi mọi lời mất đi, tấm gương của bạn không còn bụi trên nó, không còn sương mù trên nó. Khi bạn nhìn vào mọi thứ, bạn thu thập các ấn tượng; đó là bụi - đó là điều bạn gọi là suy nghĩ. Khi bạn thấy hoa hồng, hoa hồng này ở ngoài bạn nhưng nó làm ra sự phản xạ bên trong bạn. Hoa hồng sẽ tàn phai đi trước tối, cánh hoa sẽ rụng xuống và biến mất, nhưng hoa hồng bên trong, hoa hồng mà đã trở nên được in dấu trong trí nhớ của bạn sẽ tiếp tục. Nó sẽ vẫn còn mãi với bạn, bạn bao giờ cũng có thể nhớ nó. Và nếu bạn là người nhạy cảm, thẩm mĩ, nghệ thuật, bạn có thể quán tưởng nó lặp đi lặp lại; bạn có thể tưởng tượng nó dường như nó là thực. Thực ra, nếu bạn cố gắng bạn sẽ ngạc nhiên: bạn thậm chí có thể trải nghiệm hương thơm của hoa hồng lần nữa. Nếu bạn tạo ra toàn thể tình huống trong tưởng tượng của bạn: khu vườn, cỏ xanh, hạt sương trên cỏ, và bạn đang bước đi chân trần trên cỏ... và mùi thơm của đất và khí mát và chim hót; bạn chỉ tạo ra toàn thể bầu không khí... và đột nhiên bạn khám phá ra đoá hoa hồng đẹp ẩn đằng sau bụi hồng... và hương thơm! Và thế rồi đột nhiên bạn sẽ thấy: hương thơm đã quay lại với bạn; dấu ấn có đó. Hoa hồng bên ngoài mất rồi, nhưng hoa hồng bên trong vẫn sống động.

Bây giờ các nhà khoa học, đặc biệt các chuyên gia não, đã khám phá ra rằng nếu những điểm nào đó trong não bị chạm tới bởi điện cực, những kí ức nào đó trở thành hoạt động ngay lập tức. Những kí ức đó đang nằm đó đông cứng sâu; bị chạm tới bởi điện cực chúng bắt đầu trở nên sống động. Một kinh nghiệm rất kì lạ. Nếu não bạn bị chạm bởi điện cực tại điểm mà kí ức hoa hồng đang nằm sâu, đột nhiên bạn sẽ quên hiện tại; bạn sẽ lại trong cùng khu vườn đó. Có thể hai mươi năm đã trôi qua, nhưng nó sẽ lại như thật dường như bạn đã ở lại trong khu vườn: cùng mùi đó, cùng gió đó, cùng cái mát mẻ đó, cùng hoa đó. Và nếu điện cực bị lấy ra, kí ức này biến mất. Cho điện cực trở lại lần nữa ở cùng chỗ và lần nữa kí ức bắt đầu hiển lộ bản thân nó.

Và một điều nữa đã được khám phá ra: bạn có thể làm nó hàng nghìn lần. Lặp đi lặp lại cùng kí ức đó tới, lặp đi lặp lại kí ức đó nhắc lại bản thân nó từ chính lúc bắt đầu. Khoảnh khắc bạn bỏ điện cực ra dường như là có việc cuộn lại tự động; kí ức co lại trong cùng trạng thái nguyên gốc. Chạm vào nó lần nữa bằng điện cực và khi điện bắt đầu chảy kí ức này bắt đầu từ đầu: bạn đang đi vào lại khu vườn... và cùng chuỗi các biến cố. Và điều này có thể được làm cả nghìn lần. Thực ra, các nhà khoa học nói không có giới hạn cho nó; nó có thể được làm cả triệu lần.

Thực tại bên ngoài liên tục thay đổi, nhưng tâm trí liên tục thu thập bụi. Tâm thức của bạn là tấm gương, và bạn đang mang nhiều bụi thế từ kiếp sống này và từ các kiếp khác - tầng dầy bụi thế! Đó là lí do tại sao bạn không thể hiểu được Thiền: vì bạn không thể hiểu được bản thân bạn, vì bạn không thể hiểu được sự sống, vì bạn không thể hiểu được sự tồn tại. Thiền không là triết học; nó có tính tồn tại, không có tính triết lí.

... khi sự lờ mờ bị loại bỏ, ánh sáng chiếu sáng phía trước. Do vậy khi từng linh hồn riêng và thế giới đối thể bị quên đi và bị làm trống rỗng, tính như vậy khẳng định chân lí.

Khi mọi thứ bị làm trống rỗng - bạn đã quên mọi kí ức, thậm chí bạn đã quên sự tồn tại riêng của bạn, sự tồn tại tách rời của bạn; bạn không còn là hòn đảo, bạn đã tan chảy vào trong cái toàn thể; bạn không giống như tảng băng nổi trong nước, bạn đã trở thành bản thân nước - đây là điều Thiền là gì. Thế thì đột nhiên chân lí được hiển lộ.

Cái nhìn là rõ ràng, Yoka nói.

Bốn dòng này là cực kì quan trọng.

Cái nhìn là rõ ràng, nhưng không có đối thể để nhìn. Không có người, không có phật.

Đây là tuyên bố tối thượng về Thiền. Đây là tiếng gầm của sư tử!

Cái nhìn là rõ ràng.

Đây là hiện tượng kì lạ. Khi có đối thể để nhìn, cái nhìn của bạn là không rõ ràng vì những đối thể đó đang gây ấn tượng lên bạn. Cái nhìn của bạn không thể rõ ràng được; nó đầy mờ ảo. Khi cái nhìn là rõ ràng, không có đối thể chút nào, chỉ sự sáng tỏ, chỉ tâm thức thuần khiết không nội dung, chỉ nhìn và không cái gì để thấy, chỉ tính quan sát và không cái gì để quan sát. Người quan sát thuần khiết, nhân chứng thuần khiết và không cái gì để chứng kiến.

Không có người.

Và khi không có gì để chứng kiến, không cái gì để thấy, bạn không thể tồn tại như một thực thể tách rời. Cái "ta" chỉ có thể tồn tại cùng cái "người"; nếu cái "người" biến mất, cái "ta" biến mất. Chúng là một phần của nhau, chúng bao giờ cũng cùng nhau như hai mặt của một đồng tiền; bạn không thể nói "một." Đây là điều nhiều người tôn giáo ngu xuẩn liên tục làm: họ liên tục nói với Thượng đế, "Tôi không hiện hữu. Ngài hiện hữu." Điều đó là ngu xuẩn cực kì. Trong chính việc nói bạn hiện hữu rồi, bằng không ai đang nói "Ngài hiện hữu"?

Có nhà thơ nổi tiếng Jalaluddin Rumi; tôi đồng ý với ông ấy tới điểm nào đó và thế rồi bất đồng của tôi bắt đầu. Ở điểm thực sự bản chất tôi không thể đồng ý được với ông ấy. Cảm giác của tôi là ông ấy phải đã viết bài thơ đó trước khi ông ấy trở nên chứng ngộ. Ông ấy đã là người chứng ngộ, nhưng bài thơ này có tính quyết định - nó phải đã được viết trước khi ông ấy trở nên chứng ngộ. Bài thơ này là hay vì đôi khi nhà thơ nói những điều gần như người thấy, nhưng nhớ họ là gần như những người thấy thôi. Nhất định có thiếu sót nào đó, nó không thể là không thiếu sót được. Bạn có thể không có khả năng tìm ra thiếu sót.

Lắng nghe câu chuyện của bài thơ này.

Jalaluddin nói:

Một người yêu tới nhà của người mình yêu, gõ cửa.

Cô gái hỏi, "Ai đó?"

Và người yêu nói, "Anh đây - người yêu của em."

Cô gái nói, "Ngôi nhà tình yêu nhỏ thế, nó không thể chứa được hai người, cho nên xin anh quay về đi. Khi anh không còn nữa, thế thì lại tới. Ngôi nhà tình yêu không thể chứa hai người được, nó chỉ có thể chứa một người."

Được tới đâu tốt tới đó!

Người yêu đi vào trong rừng, anh ta trở thành người khổ hạnh. Anh ta thiền, anh ta cầu nguyện Thượng đế. Lời cầu nguyện của anh ta chỉ là một: "Xin làm tan biến tôi!" Nhiều trăng tới rồi đi, nhiều tháng qua, nhiều năm qua, và một hôm anh ta quay về. Anh ta lại gõ lên cửa, và cô gái hỏi cùng câu hỏi: "Ai đó?"

Và anh ta nói, "Bây giờ anh không còn nữa, chỉ em hiện hữu."

Và Rumi nói:

Cửa mở và người yêu được nhận vào ngôi nhà tình yêu.

Ở đó tôi không đồng ý - điều đó là quá sớm! Thế thì ai là người đang nói "Tôi không còn nữa"? Ngay cả nói rằng "Tôi không còn nữa," bạn được cần tới. Điều là ngu xuẩn nếu bạn đi và gõ cửa nhà ai đó và anh ta nghiêng người ra khỏi cửa sổ và nói, "Tôi không ở nhà." Đó là tự mâu thuẫn; bạn không thể nói được điều đó. Nói điều đó là chứng tỏ rằng bạn hiện hữu.

Jalaluddin phải đã viết bài thơ này trước khi ông ấy trở nên chứng ngộ. Ông ấy phải đã sửa lại nó. Nhưng những người chứng ngộ này là người khùng. Ông ấy có thể đã quên mọi thứ về bài thơ này, nhưng nó cần sửa chữa. Tôi có thể làm việc sửa chữa này. Tôi muốn nói rằng cô gái nói, "Quay lại lần nữa đi vì anh vẫn có đó. Lần đầu anh đã có đó một cách khẳng định, giờ anh có đó một cách phủ định, nhưng điều đó không tạo ra khác biệt gì."

Người yêu quay lại. Giờ thì chẳng ích gì mà cầu nguyện vì lời cầu nguyện đã không giúp ích. Thực ra, lời cầu nguyện không thể giúp được: trong lời cầu nguyện nhị nguyên còn dai dẳng. Bạn đang cầu nguyện ai đó; Thượng đế trở thành "người" của bạn. Thượng đế không thể giúp được. Giờ anh ta trở thành Thiền sư - không là người sùng kính mà là thiền nhân thực. Anh ta đơn giản đi sâu vào bên trong bản thân mình, tìm và kiếm. "Cái 'tôi' này ở đâu?" Anh ta cố tìm ra xem nó ở đâu. Và bất kì người nào đi vào bên trong nhất định không tìm thấy nó vì nó không có đó; nó là vô tồn tại, nó chỉ là niềm tin. Cho nên anh ta tìm và tìm và chẳng thấy nó ở đâu.

Thế rồi anh ta quay lại, gõ lên cửa. Cô gái lại hỏi cùng câu hỏi: 'Ai đó?" Và không có câu trả lời nào vì không có người nào trả lời. Chỉ im lặng. Cô ấy lại hỏi, "Ai đó?" nhưng im lặng sâu sắc hơn. Cô ấy lại hỏi, "Ai đó?" nhưng im lặng là tuyệt đối. Cô ấy mở cửa ra. Bây giờ người yêu đã tới, nhưng anh ta không còn nữa; không có người nào trả lời. Anh ta phải đã được mời vào trong nhà, được dắt tay vào. Anh ta là hoàn toàn, tuyệt đối trống rỗng.

Đây là điều Thiền nhân gọi là "như vậy trống rỗng."

Cái nhìn là rõ ràng, nhưng không có đối thể để nhìn. Không có người, không có phật.

Mọi thứ đã biến mất. Thiền đã đạt tới đỉnh chứng ngộ tối thượng; do đó nó có thể nói rằng không có chứng ngộ nữa vì nếu người chứng ngộ liên tục nghĩ, "Mình đã chứng ngộ," người đó không chứng ngộ. Nếu người đó tuyên bố chứng ngộ thế thì người đó không chứng ngộ, vì mọi tuyên bố đều là tuyên bố của bản ngã. Chứng ngộ không phải là tuyên bố, nó là sự hiện diện của im lặng.

Baula, đừng cố hiểu Thiền. Đi vào bên trong bản thân bạn để tìm ra bạn là ai, bạn ở đâu. Bạn sẽ không tìm thấy bất kì người nào ở đó, chỉ trống rỗng thuần khiết. Và thế thì cái nhìn là rõ ràng. Không người, không Phật. Mọi thứ là im lặng, hoàn toàn im lặng. Không có gì để nói. Trong im lặng đó người ta trở thành chân lí. Không chỉ việc người ta biết chân lí, người ta trở thành chân lí. Đó là cách duy nhất để biết nó.

Câu hỏi thứ hai

Osho ơi, tôi thấy mọi câu hỏi đều là giả vì chúng ngụ ý câu trả lời. Theo kinh nghiệm của tôi không có câu trả lời, chỉ có khám phá. Nếu điều này là vậy, tại sao thầy nhấn mạnh vào các câu hỏi và trả lời? Thầy không dẫn lầm mọi người vào việc tin các câu hỏi của họ có câu trả lời sao?

Prem Dharmo,

Bây giờ tôi phải làm gì với câu hỏi của bạn? Nếu tôi trả lời bạn tôi sẽ dẫn bạn sai đường; nếu tôi không trả lời bạn, tôi sẽ không biểu lộ kính trọng với bạn. Và nếu bạn nghĩ rằng mọi câu hỏi đều là giả, sao bạn bận tâm hỏi? Nếu bạn nghĩ bất kì câu hỏi nào đều ngụ ý câu trả lời là giả, thế thì bạn nghĩ câu hỏi của bạn không ngụ ý câu trả lời nào sao? Hoặc nó là giả nếu nó ngụ ý câu trả lời, hoặc nó là thực, nhưng thế thì nó không thể được trả lời.

Bạn nói: Theo kinh nghiệm của tôi không có câu trả lời, chỉ có khám phá.

Và câu trả lời là gì? Chúng là khám phá của ai đó khác. Tôi đã khám phá ra cái gì đó; nó là khám phá cho tôi. Khi bạn hỏi một câu hỏi và tôi trả lời bạn, nó là câu trả lời cho bạn, không là khám phá. Câu trả lời có thể dẫn sai đường nếu bạn bắt đầu tin vào nó dường như nó đã là khám phá của bạn, nhưng nếu bạn không tin vào câu trả lời như khám phá của bạn mà bạn giữ việc nhớ rằng nó là khám phá của ai đó khác, "Mình phải khám phá nó nữa," thế thì câu trả lời không dẫn sai đường cho bạn, thế thì câu trả lời là việc khuyến khích lớn lao. Nó là việc khuyến khích để đi vào cuộc hành trình lớn, cuộc hành hương lớn của khám phá. Khám phá cũng cần khuyến khích.

Bạn có thấy cách chim được sinh ra không, khi chim non ra khỏi trứng, mẹ chúng, bố chúng dạy chúng bay? Quan sát điều đó đi - nó là một trong những quá trình hay nhất để quan sát vì nó là cùng quá trình truyền trao giữa Thầy và đệ tử. Chim lớn hơn bay quanh tổ. Chim non trở nên bị mê say bởi ý tưởng bay; chúng bắt đầu vẫy cánh. Chúng có đôi cánh nhỏ, nhưng chúng bắt đầu vẫy cánh; chúng trở nên nhận biết về cánh của chúng. Chỉ bằng việc nhìn mẹ chúng, bố chúng và các con chim khác bay quanh tổ, tò mò lớn nảy sinh trong chúng. Chúng cũng muốn bay; chúng bị mê say bởi chính ý tưởng này, chúng bắt đầu tự hỏi liệu chúng có thể xoay xở làm được điều đó không. Sợ bắt lấy chúng. Chúng đi tới chính mép tổ - quan sát - chúng nhìn quanh. Điều đó dường như là khó, điều đó dường như là không thể được - chúng nhỏ thế và chúng chưa bao giờ làm điều như vậy trước đây. Ai biết? - chúng có thể không có khả năng xoay xở, chúng có thể ngã, chúng có thể chết; điều này có thể chứng tỏ là tự tử. Thế rồi con mẹ bay đi và đậu trên cây cạnh đó và bắt đầu gọi chúng, thuyết phục chúng, khuyên nhủ chúng: "Lại đây!"

Đó là chức năng của câu trả lời của Thầy: nó chỉ để thuyết phục bạn, vẫy gọi bạn: "Lại đây! Đừng lo nghĩ, đừng sợ hãi."

Và chúng thử, chúng vẫy cánh, nhưng sợ có đó - sợ cái không biết. Chúng làm cả hai điều: chúng thử theo cách nhỏ bé của chúng để lấy cú nhảy, nhưng chúng cũng bám lấy tổ. Tổ an toàn thế và ấm áp thế và thuận tiện thế, an ninh thế, và bất an ninh của bầu trời và gió... và ai biết cái gì khác có thể có đó trong cái không biết?

Cuối cùng chim mẹ phải đẩy chúng. Nhưng một khi bị đẩy chúng phải làm mọi nỗ lực mà chúng có thể - và đột nhiên chúng khám phá ra rằng chúng có thể bay. Chúng lập tức quay về tổ; nhưng chúng đã được thay đổi triệt để - bạn có thể thấy niềm vui của chúng. Bây giờ chúng biết chúng có cánh và cánh của chúng có thể vận hành; chúng không cần sợ thế. Bây giờ khi chim mẹ bay sang cây khác, chúng bay theo. Chúng sẽ sớm không bay theo chim mẹ vì điều đó có vẻ trẻ con thế. Chúng sẽ muốn chim mẹ đậu ở tổ và quan sát và thấy rằng bản thân chúng có thể làm phép màu. Và chúng bay quanh tổ và chúng bay sang cây khác và chúng bắt đầu gọi chim mẹ, "Lại đây đi! Xem này, chúng con đã xoay xở được điều đó. Chúng con đã làm được nó!"

Đó là cách thức của khám phá.

Điều đó tất cả tuỳ thuộc vào bạn, Prem Dharmo. Nếu bạn tin vào câu trả lời của tôi như câu trả lời của bạn, bạn đang dẫn bản thân bạn đi sai đường. Tôi không dẫn sai đường cho bạn, tôi thường xuyên làm bạn nhận biết rằng câu trả lời của tôi là câu trả lời của tôi, không phải của bạn. Cho nên tôi không bảo bạn tin vào câu trả lời của tôi, tôi đơn giản bảo bạn rằng câu trả lời là có thể. Nếu chúng là có thể cho tôi, chúng là có thể cho bạn. Điều tôi có thể làm bạn cũng có thể làm vì tôi là người bình thường như bạn.

Đó là lí do tại sao tôi chống lại toàn thể ý tưởng truyền thống về đầu thai hay hoá thân - avataras của Thượng đế. Tôi chống lại ý tưởng rằng Jesus là con của Thượng đế; tôi thà rằng coi ông ấy là con của ông thợ mộc Joseph, chứ không là con của Thượng đế, vì nếu ông ấy là đứa con duy nhất của Thượng đế, thế thì tất nhiên ông ấy là một loại người khác toàn bộ; điều ông ấy có thể làm bạn không thể làm được. Ông ấy có thể bước đi trên nước; bạn không thể bước đi trên nước. Ông ấy có thể mang người chết từ nấm mồ của họ về và làm họ sống lại; bạn không thể làm được điều đó. Mọi câu chuyện này đã được bịa ra để nhấn mạnh sự kiện rằng ông ấy là đặc biệt và bạn là bình thường. Mọi câu chuyện đó đều là giả, phi tôn giáo, nguy hiểm. Chúng đã không giúp cho nhân loại, chúng đã làm giảm cấp nhân loại. Chúng đã xúc phạm bạn, chúng đã làm mất mặt bạn.

Người Hindu nói rằng Krishna và Rama và Phật, họ là những hoá thân của Thượng đế. Đích thân Thượng đế tới từ bên trên, từ cõi bên kia. Họ là những người đặc biệt; điều họ có thể làm bạn không thể làm. Krishna có thể cầm cả trái núi trong tay ông ấy; bạn không thể làm được điều đó. Ông ấy có thể làm phép màu; điều đó là không thể được với bạn.

Những câu chuyện này là những bịa đặt tinh ranh của các tu sĩ để tạo ra khoảng cách giữa bạn và Krishna, giữa bạn và Phật, giữa bạn và Mahavira, để làm ra một phân loại đặc biệt để cho bạn biết các giới hạn của bạn một cách thật rõ ràng.

Tôi nhấn mạnh sự kiện rằng Krishna là con người như bạn vậy; không có gì đặc biệt về ông ấy. Ông ấy cần thức ăn theo cách bạn cần nó, ông ấy cần nước theo cách bạn cần nó, ông ấy ngủ theo cách bạn ngủ, ông ấy chết theo cách bạn chết. Khác biệt duy nhất là ở chỗ ông ấy đã trở nên nhận biết về tiềm năng vô hạn của ông ấy còn bạn không nhận biết về tiềm năng vô hạn của bạn. Không có khác biệt về tiềm năng, nhưng bạn vô nhận biết còn ông ấy nhận biết; đó là khác biệt duy nhất. Tất nhiên đó là khác biệt tạo ra khác biệt, nhưng nó là không khác biệt mà có thể làm cho ông ấy thành một phân loại tách rời. Không ai thuộc vào phân loại tách rời. Không ai tới từ bên trên, mọi người trưởng thành từ bên dưới. Sống là trưởng thành: bạn đang trưởng thành từ tính người của bạn hướng tới điều thiêng liêng của bạn. Nếu tôi có thể khám phá ra tôi là ai, bạn có thể khám phá ra điều đó.

Mọi câu trả lời này đều không được làm ra trong giáo điều, không được làm ra trong niềm tin. Tôi không thuyết giảng bất kì thượng đế học nào cho bạn - tôi cực lực chống lại mọi tín điều. Thế thì tôi đang làm gì? Tôi đang đơn giản cố thuyết phục bạn rằng đây là tính người có thể có. Bạn là thiêng liêng như Krishna, như Phật, như Christ, như bất kì người nào khác. Bạn chỉ rơi vào giấc ngủ và bạn đang mơ các cơn ác mộng. Thức dậy đi! Mọi điều được cần là việc thức tỉnh.

Nhưng, Prem Dharmo, bạn dường như là kiểu triết gia. Kiểu triết gia liên tục nghiền ngẫm về ủng hộ và chống đối; ông ta liên tục suy nghĩ về mọi thứ. Và đây không phải là chỗ mà bạn được cho là nghĩ quá nhiều. Đây là chỗ để lấy cú nhảy vào trạng thái im lặng của vô suy nghĩ, vì suy nghĩ là như vẹt. Bạn có thể thấy rằng bạn đã hỏi câu hỏi này, vậy mà bạn đang hỏi câu hỏi chống lại câu hỏi không? Bạn đang hỏi để có câu trả lời, vậy mà bạn nghĩ rằng mọi câu trả lời đang dẫn sai đường, hướng dẫn sai - và vậy mà bạn đang hỏi! Bạn có thấy sự phức tạp triết lí của tâm trí không? Bạn có thấy trò chơi này không?

Một người Do Thái lang thang tới thăm Paris đi qua một hiệu thú nuôi. Anh ta để ý thấy một dấu hiệu trên cửa sổ công bố rằng bên trong cửa hiệu có một con vẹt nói được nhiều thứ tiếng. Người "yeedil," tự coi mình là nhà ngôn ngữ, bước vào. Anh ta từ từ tiến tới con chim kì diệu, đứng bên cạnh chiếc lồng và cho con chim xem xét.

Đằng hắng giọng, anh ta bắt đầu kiểm tra con vẹt:

"Parlez-vous francais?" (Mày nói tiếng Pháp được không?)

"Parlez-vous francais?" câu trả lời đưa tới.

"Speak English?" (Nói tiếng Anh?)

"Speak English?" là câu trả lời.

"Govarish po rusku?" (Nói tiếng Nga?) - rồi anh ta hỏi.

"Govarish po rusku?" con vẹt đáp.

Thế rồi người Do Thái lại gần hơn con chim, đằng hắng giọng, nhìn nó lần nữa và hỏi một cách tự tin, "Ahem...! Nói cho tao, con chim bé nhỏ, nếu mày thông minh thế, mày có biết nói tiếng Yiddish không, hử?"

Con chim ngước mắt nhìn người Do Thái, đằng hắng giọng, trỏ mỏ nó cùng cánh nó và nói, "Hổng... với cái mũi như thế, ông nghĩ tôi không nên nói tiếng Yiddish sao?"

Ngay cả vẹt còn giỏi hơn triết gia nhiều! Chúng có hiểu biết hơn, chúng có sáng suốt hơn. Con người trở nên bị nặng gánh với những ý tưởng tới mức anh ta quên hoàn toàn anh ta đang làm gì.

Nhận biết thêm chút đi, Prem Dharmo. Xem cái gì đang xảy ra ở đây. Tôi chắc chắn nhấn mạnh vào những câu hỏi từ bạn vì tôi biết có các câu hỏi. Bạn đầy những câu hỏi - điều đó là tự nhiên - và tốt hơn cả là mang chúng ra. Câu trả lời của tôi sẽ không là câu trả lời của bạn, nhưng câu trả lời của tôi sẽ giúp bạn thấy ra vấn đề rằng các câu trả lời là có thể, rằng người ta không cần sống trong câu hỏi. Người ta có thể đi tới điểm mà mọi câu hỏi biến mất và sự sống không còn là vấn đề. Khi mọi vấn đề biến mất, sự sống không còn là vấn đề mà là điều huyền bí để được sống, để được yêu, để được hát, để được múa.

Câu hỏi thứ ba

Osho ơi, chỉ hai câu hỏi nhỏ. Thứ nhất: Cần bao nhiêu nhà tâm thần để vặn bóng đèn vào?

Anand Narayan,

Chỉ một người thôi nhưng bóng đèn đó phải muốn thay đổi!

Và câu hỏi thứ hai: Cần bao nhiêu người chứng ngộ để vặn bóng đèn vào?

Anand Narayan,

Không người nào vì họ đều đã là ánh sáng lên bản thân họ!

Câu hỏi thứ tư

Osho ơi, làm sao thầy quyết định câu hỏi nào để trả lời?

Anand Apurvo,

Nó là bí mật đấy! Tôi sẽ cho bạn manh mối. Tôi sẽ không nói cho bạn toàn thể bí mật đâu, bạn phải tìm ra nó.

Một linh mục, một mục sư và một giáo sĩ có cuộc nói chuyện cùng nhau. Họ kể cho nhau về cách Thượng đế cung cấp cho họ bánh mì hàng ngày.

"Mọi chủ nhật sau khi đĩa đã được truyền đi quanh nhà thờ, tôi trút sạch nó vào trong một hộp có một lỗ ở đáy," linh mục giải thích. "Bất kì cái gì rơi qua nó là dành cho tôi; phần còn lại dành cho Thượng đế."

Mục sư có cách khác để rút tiền túi hàng tuần của mình. "Tôi vẽ một đường thẳng trên sàn," ông ấy kể, "và thế rồi tôi thả tiền thu được vào chủ nhật từ trên cao một mét - tiền chạm đất ở bên trái là của tôi, bên phải là dành cho Thượng đế."

'Thế này," giáo sĩ nói, "hệ thống của tôi đơn giản hơn nhiều. Tôi đơn giản ném tiền lên không trung và bất kì cái gì Thượng đế cần ngài có thể vồ lấy..."

Câu hỏi thứ năm

Osho ơi, tôi đã được sinh ra là người Do Thái ở New York và trong mười bẩy năm ở California tôi đã là một du khách đầy hứa hẹn trong bốn nghề khác nhau, nhiều việc giải trí và một hôn nhân không thành công. Vui vẻ và thoả mãn đã không là kinh nghiệm của tôi, ngoại trừ những thoáng nhìn chốc lát. Tôi tuyệt vọng một cách yên tĩnh. Xin thầy bình luận hay kể chuyện cười thích hợp nào đó.

Apurvo,

Heinrich Heine nói: Ngủ là tốt, chết là tốt hơn, nhưng tất nhiên điều tốt nhất chắc sẽ là không bao giờ được sinh ra chút nào."

Sống chắc chắn là vấn đề, và đặc biệt ở New York và với người Do Thái. Với người Do Thái, sống bao giờ cũng là vấn đề lớn hơn so với bất kì người nào khác và bởi lẽ đơn giản rằng họ đã nhận ý tưởng điên khùng này rằng họ là người được chọn của Thượng đế; điều đã làm cho cuộc sống của họ là không thể được. Những ý tưởng điên khùng như vậy phải bị bỏ đi. Không có người được chọn của Thượng đế. Người Do Thái đã khổ từ điều vô nghĩa này vì thế thì mọi người ghét họ. Nếu bạn là người được chọn của Thượng đế thế thì mọi người ghét bạn, thế thì mọi người cố tìm lỗi với bạn và chứng minh cho bạn rằng bạn không là người được chọn của Thượng đế.

Trong ba nghìn năm người Do Thái đã nhấn mạnh vào quan điểm bản ngã này. Và họ không một mình trong nó; có những người khác nữa. Có người Hindu; họ cũng nghĩ rằng đấy nước của họ là mảnh đất linh thiêng nhất, và họ cũng đã khổ. Bạn có thể thấy đất thiêng của họ và khổ của họ.

Đây là lúc bạn bỏ ý tưởng về là người Do Thái đi. Một khi bạn là sannyasin bạn không là người Hindu không là người Mô ha mét giáo không là người Ki tô giáo không là người Do Thái, bạn đơn giản là người. Và bỏ ý tưởng đó bạn sẽ cảm thấy được nhẹ gánh; bằng không có gánh nặng ba nghìn năm. Người Do Thái đang mang gánh nặng lâu dài, gánh nặng truyền thống, gánh nặng thừa kế, và họ đã trở nên bị gắn bó với gánh nặng này tới mức sống trở thành không thể được.

Bạn nói rằng hôn nhân của bạn đã không thành công. Bạn đã bao giờ nghe nói về bất kì hôn nhân nào thành công không? Tôi đã không nghe nói! Nếu hôn nhân mà thành công chắc đã không có tính chất sannyas trong thế giới này, thực ra không có tôn giáo chút nào. Thượng đế đã làm thành điều tuyệt đối chắc chắn từ chính lúc bắt đầu rằng hôn nhân phải không thành công; nếu hôn nhân thành công, Thượng đế thất bại! Toàn thể tôn giáo phụ thuộc vào sự không thành công của hôn nhân. Nếu bạn hạnh phúc phúc lạc, ai quan tâm về thế giới khác? Thế giới này phải là khổ tới mức dù bạn có muốn tin vào thế giới kia hay không, bạn phải tin, đó là an ủi duy nhất, khuây khoả duy nhất.

Bertrand Russell là đúng khi ông ấy nói, "Nếu mọi người thực sự trở nên hạnh phúc, tôn giáo sẽ biến mất khỏi thế gian." Tôi đồng ý với ông ấy chín mươi chín phần trăm; chỉ về một phần trăm tôi sẽ không đồng ý với ông ấy. Ông ấy đã là người vô thần, nhưng ông ấy là chín mươi chín phần trăm đúng. Chín mươi chín phần trăm mọi người là tôn giáo thì là tôn giáo vì lí do sai - vì hôn nhân của họ thất bại, tham vọng của họ mang tới thất vọng, họ phí hoài toàn thể cuộc sống của họ trong việc kiếm tiền, quyền và danh và thế rồi cùng trống rỗng đó, cùng cái vô nghĩa đó vẫn còn, cùng sự hổng hoác; không cái gì thay đổi chút nào. Sự sống qua đi, chết đang gõ cửa, và không cái gì được đáp ứng. Đó là lí do tại sao mọi người trở thành tôn giáo.

Mọi người trở thành tôn giáo từ khổ; do đó các tu sĩ có quyền lợi được đầu tư vào khổ của bạn, nhớ điều đó. Họ sẽ không thích bạn hạnh phúc, vui vẻ. Nếu bạn vui vẻ, phúc lạc, mọi tôn giáo của họ sẽ biến mất. Tôn giáo của họ tuỳ thuộc vào sự không thoải mái của bạn, vào bệnh hoạn của bạn, vào bất ổn của bạn, vào đau khổ, lo âu của bạn.

Mọi tu sĩ trên thế giới đều thiên về hôn nhân. Tại sao? - bởi lí do đơn giản rằng hôn nhân thất bại, và khi hôn nhân thất bại bạn phải đi đâu? - tới tu sĩ! Mọi tu sĩ hỗ trợ, theo cách tinh vi, cho các hệ thống giáo dục cái tạo ra trong bạn ham muốn thành công. Mọi hệ thống giáo dục thịnh hành trên thế giới đều không là gì ngoài các chiến lược để tạo ra các hành trình bản ngã, để tạo ra tâm trí tham vọng. Các tu sĩ và chính khách cả hai hỗ trợ cho tâm trí tham vọng vì nếu tham vọng không bắt lửa trong bạn sẽ không có chính trị, và nếu tham vọng không được bắt lửa trong bạn, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy thất vọng. Người vô tham vọng không bao giờ cảm thấy thất vọng. Tại sao người đó phải cảm thấy bị thất vọng? Người đó không bao giờ mong đợi bất kì cái gì ngay chỗ đầu tiên; bạn không thể làm cho người đó thấy vọng được.

Lão Tử nói: Ông không thể đánh bại được ta vì ta không muốn chiến thắng chút nào. Jesus nói: Được phúc lành là những người cuối cùng. Bây giờ những người như vậy là nguy hiểm; họ phải bị đóng đinh vì họ sẽ phá huỷ toàn thể cấu trúc của xã hội này. Họ sẽ phá huỷ giới tu sĩ và quyền lực của các chính khách. Nếu ý tưởng này, "Được phúc lành là những người cuối cùng," lan rộng, thế thì ai muốn trở thành tổng thống một nước? - chỉ những kẻ ngu, chỉ những người xuẩn! Ngay cả bây giờ chỉ người ngu mới muốn là tổng thống và thủ tướng, nhưng bạn không nghĩ họ ngu vì bạn cũng bị làm ô nhiễm và bị đầu độc theo cùng cách. Bạn kính trọng họ; bạn nghĩ họ đã thành công, họ đã đạt tới mục đích. Tên họ sẽ còn lại trong lịch sử. Vậy thì sao? Họ sẽ chỉ hành hạ trẻ nhỏ những người phải nhớ những cái tên ngu xuẩn của họ, có vậy thôi. Toàn thể nỗ lực của họ sẽ thành công chỉ trong việc hành hạ trẻ nhỏ và không gì khác!

Tu sĩ chống lại tôi, chính khách chống lại tôi, bởi lẽ đơn giản rằng tôi đang dạy bạn cuộc sống vô tham vọng, cuộc sống của không bản ngã - và tôi dạy bạn rằng hôn nhân nhất định thất bại; do đó nếu bạn muốn hạnh phúc và phúc lạc, yêu là đủ, hôn nhân là quá nhiều.

Yêu là đủ. Cho nên khi yêu còn kéo dài, tốt, ở cùng nhau; và khi yêu biến mất nói lời tạm biệt trong lòng biết ơn sâu sắc, nhưng không bám vào nhau. Hôn nhân ngụ ý bám víu.

Và bạn không bao giờ thấy cái phi logic của các tu sĩ của bạn. Một mặt họ nói "tách rời" và mặt khác họ dạy hôn nhân. Hôn nhân là gắn bó - nó là gắn bó pháp lí! Không chỉ gắn bó: có hỗ trợ luật pháp cho nó - toà án và cảnh sát và quan toà ở đằng sau bạn. Nếu bạn muốn bỏ vợ bạn, bạn sẽ ở trong rắc rối, và sống với vợ bạn ở trong rắc rối. Nếu bạn muốn bỏ vợ bạn sẽ trong rắc rối, cho nên người ta quyết định rằng đằng nào cũng có rắc rối, sao không vẫn còn trong tuân thủ, trong rắc rối truyền thống, rắc rối thường? Tại sao đi tìm các rắc rối cá nhân và riêng tư? Chúng có thể nguy hiểm hơn vì mọi người khác sẽ chống lại bạn.

Bạn nói: Vui vẻ và thoả mãn đã không là kinh nghiệm của tôi, ngoại trừ những thoáng nhìn nhất thời.

Vâng, trong cuộc sống này, cách chúng ta đã xoay xở trong cuộc sống này, chúng chỉ có thể là những thoáng nhìn nhất thời. Cho dù đó là phép màu - ngay cả làm sao để những khoảnh khắc những thoáng nhìn đó có thể xảy ra là không thể tin được vì cách bạn được làm ra và được ước định sẽ không cho phép ngay cả những khoảnh khắc đó. Bạn được cho là bị khổ. Tham vọng, bản ngã, hôn nhân, tiền, quyền - tất cả những ý tưởng này nhất định làm cho bạn khổ; bạn không thể phúc lạc ở đây. Và điều duy nhất mà có thể làm bạn phúc lạc lại không bao giờ được dạy ở bất kì đâu. Đó là thiền, đó là Zen; điều đó không được dạy ở bất kì đâu. Mọi người thực sự sợ thiền - sợ vì nó sẽ biến đổi toàn thể cách sống của bạn.

Bây giờ, Apurvo, thiền đi. Đi sâu hơn vào trong bản thân bạn đi. Bạn đã tìm đủ mọi loại nghề và bạn đã thử hôn nhân và bạn đã thử mọi thứ mà phương Tây có thể làm thành sẵn có cho bạn. Thử thiền đi. Đi sâu hơn vào trong bản thân bạn đi, vào trong sự một mình riêng của bạn, vào trong cái đơn độc riêng của bạn. Tìm ra trung tâm con người bạn đi; chính ở đó mà phúc lạc vĩnh hằng thịnh hành. Ngay bây giờ nó thịnh hành ở đó. Nó bao giờ cũng ở đó, chúng ta chỉ mất tiếp xúc với nó. Nó phải được khám phá ra, hay được khám phá lại.

Bạn nói: Tôi tuyệt vọng một cách yên tĩnh.

Điều đó là không tốt cho người Do Thái! Người Do Thái bao giờ cũng tìm ra cách thoát ra khỏi bất kì loại vấn đề nào. Trong ba nghìn năm đó là điều họ đã từng làm.

Ông Goldberg đã cố bán bộ com lê cho bà Rubinstein để cho đứa con trai trẻ của bà ấy mặc. "Lấy nó đi, thưa bà," ông ấy nói. "Chất lượng hàng đầu. Tôi có thể cho bà giá hời về nó."

Bà ấy ướm chiếc com lê lên đứa con trai và nó vừa vặn hoàn hảo cho nên bà ấy mua nó.

Lần đầu tiên bộ com lê được chải sạch, bà Rubinstein để ý rằng nó có vẻ hoàn toàn nhỏ hơn một chút, cho nên bà ấy thử lại bộ quần áo cho đứa con trai lần nữa. Tay áo chỉ tới khuỷu tay cậu bé và ống quần chỉ tới đầu gối nó.

Tất nhiên bà ấy tức tối, cho nên chụp lấy tay đứa con, bà ấy huỳnh huỵch đi tới cửa hành của thợ may. Khi bà ấy đi vào cửa hàng, ông Goldberg nhìn lên và nói, "Trời! Chẳng phải đáng ngạc nhiên thằng bé này đã lớn làm sao!"

Điều không tốt cho người Do Thái là thất vọng.

Hai người đang thảo luận về lạc quan và bi quan.

Một người quay sang người kia và nói, "Này, đích thân anh đã bao giờ gặp người lạc quan thực chưa?"

"Có chứ," người kia nói. "Tôi đang đứng ở ban công căn hộ tầng tư của mình thì tôi thấy một người Do Thái lau cửa sổ cao mãi trên tầng thứ hai mươi trượt và ngã."

"Làm sao điều đó làm cho anh ta là người lạc quan?" anh bạn hỏi.

"Thế này, vì khi anh ấy rơi qua ban công nhà tôi, tôi nghe thấy anh ấy nói, 'Ổn tới giờ!'"

Một người Mĩ và một người Anh và một người Do Thái ở trong một chiếc máy bay Đức nhỏ thì một cơn gió lốc khủng khiếp ập vào họ. Viên phi công la lên từ buồng lái, "Một trong các ông phải nhảy ra khỏi máy bay vì nó quá nặng!"

Họ cố quyết định ai phải hi sinh đời mình, nhưng không ai trong ba người sẵn lòng. Viên phi công bước vào giữa và nói, "Thôi được, tôi sẽ hỏi từng người trong các ông một câu hỏi. Người không biết câu trả lời phải nhảy ra khỏi máy bay."

Anh ta quay sang người Mĩ và hỏi, "Bom nguyên tử được ném xuống Hiroshima vào ngày nào?"

Người Mĩ trả lời, "6/8/1945."

Tiếp đó viên phi công hỏi người Anh, "Bao nhiêu người bị chết vào lúc đó?"

"Quãng hai trăm năm mươi nghìn người" là câu trả lời.

Anh ta cuối cùng quay sang người Do Thái và hỏi, "Ông có thể cho tôi tên và địa chỉ của các nạn nhân không?"

Nhưng đợi đi!

Và người Do Thái bắt đầu cho tên và địa chỉ của hai trăm năm mươi nghìn nạn nhân! Người Mĩ và người Anh - cả hai đều nhảy ra khỏi máy bay để cứu bản thân họ khỏi người Do Thái. Và cuối cùng viên phi công phải doạ anh ta câm miệng. Nếu anh ta không dừng lại, viên phi công nói anh ta cũng sẽ nhảy ra khỏi máy bay!

Người Do Thái và tuyệt vọng sao? Không bao giờ! Người Do Thái bao giờ cũng tìm ra cách.

Và bạn nói: Xin thầy bình luận hay kể chuyện cười thích hợp nào đó.

Chuyện cười thích hợp sao? Điều đó tôi chưa bao giờ làm trong đời tôi và điều đó tôi sẽ không làm đâu - tôi bao giờ cũng kể những chuyện cười không thích hợp! Và tôi sẽ kể vài chuyện cười không thích hợp cho bạn.

Tarzan đi vào thị trấn nhân kì nghỉ. Khi anh ta quay lại khu rừng, con tinh tinh bạn anh ta, Cheeta, gặp anh ta và nói, "Tarzan, Tarzan! Mọi con vật đang nổi loạn! Chúng đã quên mất anh rồi. Mọi nơi đều có hỗn độn!"

Giận dữ, Tarzan chạy xô vào trong rừng thẳm, ở đó anh ta gặp sư tử. Anh ta tóm lấy sư tử, nâng nó lên, và nhìn vào mắt nó anh ta hỏi, "Mày có biết tao là ai không?"

"Tất nhiên tôi biết," sư tử nói. "Ông là chủ rừng rậm!"

Dầu vậy Tarzan không được thoả mãn, cho nên khi anh ta gặp hươu cao cổ, anh ta tóm cổ hươu cao cổ và lại hỏi, "Lên tiếng đi - ta là ai?"

Run rẩy, hươu cao cổ trả lời, "Ông là Tarzan, vua rừng rậm!"

Thế rồi anh ta gặp con voi. Tóm lấy hòn của voi, anh ném nó xuống đất quát lên, 'Ta là ai? Trả lời đi!"

Vì con voi không trả lời anh ta thậm chí trở nên điên tiết hơn và chà nát hòn của voi vừa quát lên, "Giờ nói đi! Nói cho ta, ta là ai?"

Con voi, rất bình thản, với cái nhìn từ bi, nói, "Cứ nhìn vào đồ chó đẻ này... anh ta không biết mình là ai và anh ta tới và đập vỡ hòn của ta!"

Bây giờ cố tìm ra đi, nếu bạn có thể, liệu nó có là thích hợp hay không!

Một sĩ quan quân đội Anh về hưu ở miền quê và không để mất thời gian ghi danh vào câu lạc bộ golf địa phương. Lần xuất hiện đầu tiên ông ta thất vọng thấy rằng đối tác có triển vọng duy nhất là một thanh niên khá lôi thôi lếch thếch, người ngồi xỉa răng ở quán bar, nhưng vì ông ấy lo âu vì cuộc chơi, ông ấy đi tới người này và sau cuộc đối thoại lịch sự trong vài phút đã mời làm đối tác với ông ấy cho một ván.

Họ gặp gỡ trên thảm cỏ thứ nhất. Ông sĩ quan ngạc nhiên khi thấy người này xuất hiện với một cái túi trên vai mà từ đó anh ta chọn ra một cái mai làm vườn, và thậm chí còn ngạc nhiên hơn khi anh ta dùng nó thay vì dùng gậy đánh golf và đánh quả bóng đi thẳng vào trung tâm của đường lăn bóng - một cú đánh tuyệt vời - gần tới thảm cỏ. Điều này được tiếp nối bởi việc dùng lần thứ hai chiếc rìu, và chung cuộc cú đánh nhẹ được đánh vào hố với gậy dẫn đường cũ.

Và thế là anh ta tiếp tục theo cách này, hoàn thành lượt đi bằng mọi loại đồ dùng và rốt cuộc thắng đậm. Tuy nhiên ông sĩ quan không thích đưa ra bất kì bình luận nào về hành vi đáng ngạc nhiên này mãi cho tới khi họ trở lại trong quán bar. Ngay cả thế ông ấy vẫn liên tục làm cuộc nói chuyện lịch sự, nhưng khi người này bắt đầu uống bia qua cọng rơm chạy lên mũi, vẫn giữ cân bằng chiếc cốc trên vai, tính tò mò của ông ấy đã không thể kìm lại được.

"Tôi xin lỗi vì hỏi," ông ấy nói, "nhưng tôi không thể dừng được sự chú ý về hành vi kì lạ của anh ngay bây giờ."

"Vâng," người này đáp, "nó có chút kì lạ, nhưng đó là cách duy nhất tôi có khả năng làm cho cuộc sống thành thú vị. Ông thấy đấy, tôi đã được sinh ra với sự khéo léo đáng ngạc nhiên này mà tôi thỉnh thoảng cần luyện tập."

Ông sĩ quan ngẫm nghĩ một phút và rồi nói, "Nói cho tôi đi, anh có gia đình chưa?"

"Dạ có rồi," người kia nói.

"Và anh có mấy con?"

"Dạ, ba," người này nói với tiếng thở dài," và câu trả lời cho câu hỏi tiếp của ông là 'đứng dậy, trong cái võng'!"

Câu hỏi thứ sáu

Osho ơi, tại sao thầy kể nhiều chuyện cười thế? Thầy không quan tâm chút nào tới những thứ cao hơn sao?

Pratima,

Có bất kì cái gì cao hơn chuyện cười không? Thế thì bạn đã không hiểu chuyện cười của tôi chút nào rồi!

Những chuyện cười này không chỉ là chuyện cười, nó là vấn đề nghiêm chỉnh đấy!

Paul Reps được mời cho bài giảng ở đại học B.C. Ông ta được quảng cáo là nhà huyền bí và triết gia nổi tiếng và là tác giả của cuốn sách nổi tiếng Thịt thiền, xương thiền.

Cơ hội này hấp dẫn một số nhà trí thức có danh tiếng. Paul Reps ngồi rất thảnh thơi trong chiếc ghế gỗ đơn giản kể lại những câu chuyện thiền nhỏ của mình. Nhiều người trong khán giả thích thú những câu chuyện này, nhưng một số nhà trí thức lớn phát chán. Cuối cùng một trong nhiều người hiểu biết đứng dậy và nói, "Thưa ngài, ngài có thể nói cái gì đó ở mức cao hơn không?"

Không dừng lại, Paul Reps đặt chiếc ghế của mình lên bàn và tiếp tục với những chuyện thiền hay của ông ấy.

Bạn có muốn tôi làm điều đó không? Tôi có thể nói ở mức độ như có thể. Tôi có thể ngồi trên mái nhà. Bạn sẽ không có khả năng nhìn thấy tôi. Điều đó sẽ rất bí truyền! Hệt như cách Thượng đế vẫn thường nói trong quá khứ, từ trên cao! Bạn sẽ chỉ nghe thấy tiếng nói... nhưng tôi sẽ vẫn kể chuyện cười!

Câu hỏi thứ bẩy

Osho ơi, tôi sắp ngày càng điên hơn, nhưng điều này dường như không là gì khi so sánh với thầy.

Mỗi ngày thầy dường như điên hơn. Tất cả điều đó sẽ kết thúc ở đâu?

Somendra,

Tôi bao giờ cũng phải đi trước các đệ tử của tôi - bạn không thể đánh tôi được! Nếu bạn muốn tôi là lành mạnh bạn phải lành mạnh hơn; nếu bạn đi tới điên chút ít, tôi sẽ điên hơn; nếu bạn đi tới càng điên hơn tôi sẽ càng đi tới điên hơn nữa. Đây đã là quyết định một lần cho tất cả. Và không có tận cùng cho nó - ngay cả sau khi tôi đã đi khỏi thân thể tôi, tôi sẽ ám ảnh bạn!

Câu hỏi thứ tám

Osho ơi, thầy có chuyện cười thực hay mà tôi có thể mang về cho những người yêu không mang mầu cam ở phương Tây, người là nhà khoa học và đã từng đọc và gạch dưới thầy trong bốn năm không?

Patipada,

Bảo người đó đừng phá huỷ sách của tôi vì điều thực là ở giữa các dòng và đó là điều ông ấy đang gạch ngang qua bằng việc gạch dưới của ông ấy! Nhưng điều đó có thể chỉ là thói quen cũ. Bằng không, người đã từng đọc tôi trong bốn năm, người đó có thể vẫn còn đó và không mang mầu cam được không? Điều đó là không thể được - chỉ thói quen cũ. Người đó có thể tiếp tục làm điều đó trong bốn kiếp hay bốn mươi kiếp. Bảo người đó giờ là lúc rồi. Bảo người đó thế là đủ rồi!

Maria đã là một sinh viên xã hội học. Để viết bài báo nghiên cứu của mình, cô ấy quyết định làm chuyến đi vào lãnh thổ của Brazil. Bị mắc trong trận mưa nhiệt đới như trút, cô ấy lạc đường trong rừng rậm. Cuối cùng hai người tìm thấy cô ấy, ướt sũng tới da.

"Cô không bao giờ tìm ra đường trong cơn bão này đâu," một người nói. "Sông bị ngập lụt. Cô được đón chào nghỉ đêm ở chỗ chúng tôi."

Maria cảm thấy được nhẹ người và sung sướng có cơ hội trải nghiệm cuộc sống đích thực của một số người của lãnh thổ này. Khi về tới nhà, những người đàn ông chuẩn bị bữa ăn cho cô ấy và sau đó chơi ghi ta và hát các bài dân ca. Khi họ trở nên mệt, người Brazin báo cho cô áy rằng chỉ có một giường.

"Điều đó cũng được," cô ấy nói, "tôi có thể ngủ trong giường với hai người các anh!"

Những người đàn ông ngần ngại, nhưng cuối cùng cũng đồng ý. Sau khi ba người xoay lật người một lúc, họ quyết định nhượng bộ và làm tình. Maria đưa cho mỗi người đàn ông một bao cao su và rồi cả ba có thời gian sung sướng trong suốt đêm.

Sáng hôm sau Maria cám ơn hai người đàn ông vì sự hiếu khách của họ và lên đường trở về nhà để viết báo cáo.

Nhiều ngày trôi qua và hai anh chàng bị vàng da và cảm thấy rất không thoải mái. Cuối cùng người này nói với người kia, "Này, người anh em! Tôi thực sự không quan tâm liệu cô gái kia có con hay không!"

Người kia nói, "Tôi không thể chịu đựng được nó thêm nữa! Ta tháo những cái túi nhựa này ra khỏi cặc đi... thế là đủ rồi!"

Cho nên bạn bảo người đó, Patipada, thế là đủ rồi! Giờ là lúc cho người đó tới đây và chuyển sang mầu cam - điều đó ngụ ý phát điên. Điều đó là cách nói mới cho phát điên: "Chuyển sang mầu cam." Nhưng người đó là nhà khoa học và người đó phải tính toán, đo đạc, suy nghĩ về ủng hộ và chống đối, ngần ngại, quan sát, theo dõi. Người đó sẽ bỏ lỡ cơ hội này. Đó là cách mọi người liên tục trì hoãn. Bảo người đó có vài điều mới mà phải được làm ngay lập tức nếu bạn thậm chí muốn họ làm - bây giờ hay không bao giờ. Thói quen cũ của người đó là nhà khoa học phải có đó; người đó sẽ phải gạt nó sang bên.

Dave sắp cưới Mabel, cho nên bố nghĩ tốt nhất là nói cho anh ta về sự kiện cơ bản về dục. "Bây giờ, Dave, có thấy cái hốc gỗ trên cây ở kia không? Bố muốn con đi tới và thực hành trong lỗ đó để cho vào đêm tân hôn con sẽ biết phải làm gì!"

Vài ngày sau Dave lấy vợ. Đêm đó tiếng la hét điên cuồng được nghe thấy xuất phát từ căn phòng của Dave và Mabel. Bố xộc vào thấy Dave đang ấn cán chổi vào giữa hai chân Mabel.

'Con làm gì vậy, Dave?" Bố kêu lên.

"Con phải hoàn toàn chắc rằng không có ong ở chỗ này!"

Câu hỏi thứ chín

Osho ơi, xin nói cho tôi - đủ cái gì cho hôm nay?

Anand Omkar,

Đủ cái vô nghĩa - nói cách khác, đủ Thiền!

Và câu hỏi cuối cùng

Osho ơi, "Bước trong Thiền, ngồi trong Thiền" là gì?

Shraddan,

Không có nhu cầu nói bất kì cái gì về nó. Tôi sẽ bước tới xe của tôi và ngồi trong xe: Đó là bước trong Thiền, ngồi trong Thiền.

Kết thúc quyển 'Bước trong Thiền, Ngồi trong Thiền' - Quay về Mục lục

..............................