Chương 5. Vâng, giống điều đó

Thầy Hoàn Hảo (Tập 1) - Osho

Bài nói về câu chuyện Sufi

Chương 5. Vâng, giống điều đó

Một số người với các đức tin khác nhau tới thăm một thầy Sufi, nói với ông ấy, "Xin nhận chúng tôi làm đệ tử của thầy, vì chúng tôi thấy rằng không còn chân lí trong tôn giáo của chúng tôi, và chúng tôi chắc chắn rằng điều thầy đang thuyết giảng là một con đường chân lí."

Thầy Sufi nói, "Các ông không nghe nói về hãn Mông Cổ Halaku và cuộc xâm lược của ông ta vào Syria sao? Để ta kể cho các ông.

"Tể tướng Ahmad của vua Mustasim của Baghdad mời người Mông cổ tới xâm lược lãnh thổ của chủ ông ấy. Khi Halaku đã thắng trận chiến Baghdad, Ahmad đi ra đón ông ta, để được thưởng. Halaku nói, 'Ông kiếm thưởng cho ông sao?' và tể tướng trả lời, 'Vâng.'

"Halaku bảo ông ấy, 'Với ta ông đã phản bội chủ riêng của ông, và vậy mà ông mong đợi ta tin rằng ông sẽ trung thành với ta.' Ông ta ra lệnh rằng Ahmad phải bị treo cổ.

"Trước khi các ông xin bất kì ai chấp nhận các ông, tự hỏi bản thân ông liệu điều đó không đơn giản sao, vì các ông đã không theo con đường của thầy riêng của các ông. Nếu các ông được thoả mãn về điều này, thế thì tới và xin để trở thành đệ tử."

Vấn đề cơ bản của con người là gì? Đó không phải là dốt nát, đó là tri thức. Tri thức bao giờ cũng là vay mượn. Nó không bao giờ nguyên bản. Nhưng người ta có thể tin rằng người ta biết và có thể lừa người khác và có thể lừa chính bản thân mình.

Tri thức là lực lừa dối lớn nhất trên thế giới. Nó làm cho mọi người tinh ranh, đạo đức giả, bản ngã. Nó cho họ quan niệm giả rằng họ biết - rằng họ biết chân lí là gì, rằng họ biết 'con đường thực' là gì. Và bởi vì điều này, họ liên tục bỏ lỡ.

Họ bắt gặp chân lí nhiều lần, nhưng họ không thể thấy được. Mắt họ đầy tri thức, do đó mù. Người thông thái là người mù. Người đó tinh ranh và láu lỉnh, nhưng không thông minh. Tinh ranh và láu cá có vẻ giống thông minh, nhưng đó chỉ là vẻ bề ngoài. Và đừng bị lừa bởi vẻ bề ngoài, bởi vì nó có đó, nơi lẫn lộn cơ bản của con người được bắt rễ - trong láu lỉnh của người đó, trong tinh ranh của người đó, tính thông thái của người đó.

Người ta phải dỡ bỏ tất cả nó, chỉ thế thì người ta mới trở thành đệ tử. Nếu bạn đã biết rồi, bạn không thể là đệ tử được; chính tri thức của bạn sẽ cản trở bạn. Làm sao bạn có thể buông xuôi được khi bạn biết? Tri thức không bao giờ buông xuôi. Chỉ hồn nhiên mới có khả năng của bước nhảy lượng tử lớn đó.

Buông xuôi là có thể chỉ từ hồn nhiên, bởi vì từ hồn nhiên nảy sinh tin cậy, từ hồn nhiên là đức tin, từ hồn nhiên là mọi tôn giáo.

Tôi đã nghe một giai thoại hay:

Một thầy lớn, Zusya, đi đầy ở Đức. Ông ấy tới một thành phố của người Do Thái cải cách. Khi họ thấy cách thức của ông ấy, họ chế giễu ông ấy và nghĩ ông ấy dở hơi. Khi ông ấy đi vào trong giáo đường, một người trong họ chế nhạo ông ấy, và khi trẻ con thấy bố mẹ chúng chế giễu ông ấy, chúng nghĩ ông ấy dở hơi và bắt đầu kéo ông ấy và giật thắt lưng ông ấy. Thế rồi ông ấy vẫy tay ra hiệu cho lũ trẻ và nói, "Các con thân yêu của ta, tụ tập quanh ta và ta sẽ kể cho các con cái gì đó." Lũ trẻ nghĩ ông ấy ấy chắc biểu diễn ảo thuật. Tất cả chúng đứng vây quanh ông ấy và ông ấy ở giữa. Và ông ấy nói với chúng, "Các con thân yêu của ta, nhìn ta cho rõ, đừng rời mắt khỏi ta."

Lũ trẻ, vì chúng nghĩ ông ấy định biểu diễn cho chúng cái gì đó, nhìn chăm chú vào ông ấy và ông ấy cũng nhìn chăm chú vào từng đứa trẻ một cách tách rời. Sau đó ông ấy bảo chúng về nhà.

Khi lũ trẻ về nhà và được cho thức ăn, chúng từ chối ăn. Một đứa nói rằng phải không ăn thịt. Đứa khác hỏi làm sao người ta có thể ăn thịt bẩn được. Và như vậy mọi đứa trẻ đều từ chối ăn. Chúng nói đĩa bẩn và thức ăn bẩn.

Thế rồi, như đàn bà vẫn làm, người nọ đi tới người kia và nói với bà kia rằng bất thần con bà ấy về nhà từ nhà nguyện và từ chối ăn; bất kì cái gì được trao cho nó, nó nói thứ đó bẩn. Thế rồi bà hàng xóm nói rằng con trai bà ấy nữa cũng từ chối ăn và kêu rằng mọi thứ đều bẩn và rằng người ta không thể cầu nguyện trong nhà bà ấy vì tóc bà ấy để trần. Thế rồi bà hàng xóm khác tới và cũng kể những điều như thế về con trai bà ấy - toàn thị trấn sửng sốt! Thế rồi từng người họ biết rằng con trai họ không chỉ là người duy nhất đột nhiên trở nên hiếu thảo. Họ nói rằng vị khách mà họ đã chế nhạo và coi là dở hơi không ai khác chính là vị thánh. Bằng việc nhìn vào lũ trẻ, ông ấy đã làm thấm nhuần vào trong chúng cái gì đó của bản thể ông ấy. Các bố mẹ trở nên sợ hãi rằng họ đã nhục ông ấy và đi tới cầu xin ông ấy tha thứ.

Zusya cười và tha thứ cho tất cả họ. Ông ấy muốn nhìn vào mắt họ nữa, nhưng họ đã trốn đi nhanh nhất có thể được.

Trong giai thoại hay này, cái gì đã xảy ra? Trẻ con hồn nhiên. Chúng đã thực sự nhìn vào trong mắt của thầy kì lạ này. Chúng trở nên được kết nối! Trong một khoảnh khắc chúng bị mất hút vào trong tính bao la của thầy; trong một khoảnh khắc thầy tuôn chảy vào trong chúng. Đã có việc gặp gỡ và hội nhập, giao cảm.

Chỉ nhìn vào mắt họ trong vài khoảnh khắc, cái gì đó được truyền qua - sự thuần khiết của con người này, tính linh thiêng của con người này. Cái gì đó của bản thể của ông ấy được tràn vào trong mắt của lũ trẻ. Chúng không còn là người cũ nữa. Cách nhìn của chúng đã thay đổi.

Nhưng người lớn trốn mất. Họ sợ nhìn vào mắt thầy. Nỗi sợ của họ là gì? Họ tinh ranh, láu lỉnh, thông thái. Họ phải đã nghĩ, "Đó là một loại thôi miên hay cái gì đó. Người này là nhà ảo thuật hay cái gì đó." Họ phải đã nghĩ tới cả nghìn lẻ một thứ: "Thời gian còn chưa chín cho chúng tôi. Chúng tôi không thể đi trên cuộc hành trình xa xăm này. Khoảnh khắc đó không tới. Chúng tôi sẽ phải đợi. Chúng tôi phải làm cả nghìn lẻ một thứ khác, thế rồi..."

Họ không hồn nhiên. Ngay cả lời tạ lỗi của họ cũng là từ tinh ranh; nó không từ tình yêu và hiểu biết. Họ sợ: nếu người này kì lạ mà mạnh mẽ thế, ông ấy có thể làm cái gì đó sai với họ. Do đó mới có tạ lỗi. Không từ hiểu biết, không từ khiêm tốn, mà từ sợ.

Nhưng trẻ con thì sao? - chúng đơn giản được hài hoà với thầy!

Jesus là đúng khi ông ấy nói: Chừng nào các ông còn chưa giống như trẻ nhỏ các ông sẽ không vào được vương quốc Thượng đế đâu.

Jesus đang đứng ở bãi chợ; một đám đông đứng bao quanh ông ấy, và ai đó hỏi, một giáo sĩ, "Ông nói nhiều thế về vương quốc của Thượng đế, nhưng ai sẽ có đủ khả năng, đủ thuần khiết, đủ đức hạnh, để đi vào trong vương quốc của Thượng đế? Cái gì sẽ là đặc trưng của những người sẽ được phép vào?"

Jesus nhìn quanh. Giáo sĩ tưởng ông ấy sẽ nói, "Những người như ông." Và người giầu của thị trấn, người đã cúng dường nhiều cho giáo đường và người đã từng là nhà từ thiện, ông ấy nghĩ, "Những người như ông."

Và có người khác, người đã thực hành mọi điều đã từng được nói trong nhiều thời đại, mọi nghi lễ, lời cầu nguyện. Ông ấy đã tuân theo mọi qui tắc và qui chế. Ông ấy là người đức hạnh, nổi tiếng như một thánh nhân. Ông ấy nghĩ, "Chắc chắn, ông ta đang tìm mình. Ông ta sẽ nói, 'Những người như ông.'"

Nhưng tất cả họ đều thất vọng. Mắt ông ấy chuyển động... ông ấy dừng lại ở một đứa bé đang đứng trong đám đông. Ông ấy bế đứa bé lên và giơ ra cho mọi người người "Những người giống như đứa nhỏ này, họ sẽ có khả năng vào trong vương quốc của Thượng đế."

Chính hồn nhiên rơi vào trong hài hoà với điều thiêng liêng. Tri thức là nốt chói tai. Tri thức là bức Trường thành Trung Quốc. Tri thức là một cánh tay đưa ra, việc bảo vệ của bạn chống lại điều bí ẩn. Nhưng đó là điều xảy ra.

Những người thông thái bắt đầu tìm chân lí. Và họ đã coi một điều là đương nhiên, rằng họ đã biết nó là gì. Bây giờ nó chỉ là vấn đề tìm kiếm. Họ sẽ có khả năng nhận ra nó, họ biết các đặc trưng của nó.

Nó không phải vậy. Chừng nào bạn chưa biết tới chân lí, không có cách nào để biết nó. Không kinh sách nào có thể mô tả được nó. Không có khả năng nào về bất kì ai cho bạn tri thức về chân lí. Thầy không bao giờ cho bạn tri thức về chân lí; thầy đơn giản làm cho chân lí của thầy thành sẵn có cho bạn. Nếu bạn dũng cảm, nếu bạn hồn nhiên, nếu bạn cởi mở, sẵn sàng nhận cú nhảy, sẵn sàng chết trong thầy, thế thì bạn sẽ biết chân lí - không phải tri thức về chân lí mà kinh nghiệm về nó. Chân lí bao giờ cũng tới như kinh nghiệm. Nó bao giờ cũng có tính tồn tại.

Nhớ lấy: đây là những rào chắn. Người đi theo mọi nghi lễ nghĩ người đó biết. Người đó là người yogi lớn. Người đó đã không bỏ thiếu một qui tắc nào của yoga. Người đó nghĩ bây giờ người đó có năng lực. Người đó không có đâu. Không phải là nghi lễ chuẩn bị cho bạn. Người theo nghi lễ là người ngu. Họ tuân theo nghi lễ, nhưng nghi lễ được tuân theo một cách vô ý thức. Và họ sẽ tìm những cách thức và phương tiện để liên tục đi theo nghi lễ và vậy mà vẫn còn như cũ.

Tôi đã nghe:

Một khách hàng có vẻ buồn thảm đi vào quán rượu và gọi sáu cốc uytski. Người đứng quầy rót chúng cho anh ta trong sáu cốc. "Bây giờ sắp thẳng chúng trước tôi đi, được chứ?" khách hàng hỏi. Thế rồi anh ta trả tiền cho chúng và bảo người đứng quầy giữ lại tiền trả. Anh ta nốc hết rượu ở cốc thứ nhất trong hàng và rồi lặp lại quá trình này với các cốc thứ ba và thứ năm. Thế rồi, vừa nói, "Chào nhé," anh ta quay mình bước đi.

"Xin lỗi," người đứng quầy. "Ông đã bỏ lại ba cốc chưa động tới."

"Vâng, tôi biết," anh ta nói. "Bác sĩ nói ông ấy không quan tâm tôi có uống các cốc lẻ hay không."

Bạn bao giờ cũng có thể tìm được cách thức. Người theo nghi lễ vẫn còn tinh ranh.

Một chính khách, người đã được thuyết phục đi cùng người bạn trong cuộc đi săn gấu, đã thú nhận một cách kiên quyết về sự bồn chồn của mình, mặc dầu đêm đầu tiên của ông ấy ở trại là đêm không ngủ. Đi vào trong đống rơm, hai người đã bước được một khoảng ngắn thì họ bắt gặp những dấu chân mới mà nhà thể thao nhiệt tình nhận diện là dấu chân của một con gấu lớn.

"Để tôi bảo anh điều gì chúng ta phải làm tốt hơn," chính khách nói một cách tươi tỉnh. "Anh tiến lên trước và xem nó đi đâu còn tôi đi lùi lại sau và xem nó tới từ đâu!"

Nhớ rằng người đó tinh ranh, chính trị tới mức người đó bao giờ cũng có thể tìm ra nghi lễ, qui tắc, kỉ luật nào đó. Và người đó có thể vẫn còn không xúc động bởi nó. Và người đó có thể liên tục làm các nghi lễ và vậy mà vẫn không được biến đổi bởi nó. Đó là lí do tại sao bạn thấy nhiều người thế trên thế giới đi tới giáo đường, tới nhà thờ, tới đền chùa, đến nhà thờ hồi giáo, đến nhà thờ Do Thái giáo - và vẫn còn như cũ! Hàng triệu người đang cầu nguyện, nhưng dường như không có lời cầu nguyện trong sự tồn tại, dường như không có hương thơm của lời cầu nguyện trên thế giới. Nhưng có hận thù và hận thù. Dường như không có tình yêu! Làm sao có thể có chuyện là hàng triệu người cầu nguyện mọi ngày và không có tình yêu nở hoa? Bao nhiêu người thế cầu nguyện và không có từ bi! Cái gì đó sâu bên dưới phải sai, sai căn bản.

Lời cầu nguyện là giả. Nó được thực hiện bởi vì nó phải được thực hiện. Nó là một loại nghĩa vụ cần được hoàn thành, nhưng trái tim không có trong nó. Người tinh ranh bao giờ cũng giữ trái tim ở xa khỏi mọi thứ mà người đó làm; người đó chỉ giả vờ. Người đó làm những cử chỉ trống rỗng. Và người đó tinh ranh tới mức người đó bao giờ cũng có thể tìm ra lỗ hổng và trốn qua nó.

Vấn đề cơ bản của con người không phải là dốt nát: nó là tri thức. Dốt nát chưa bao giờ làm cho người ta thành tinh ranh.

Những người thực sự sẵn sàng trở thành đệ tử, họ cạo đầu để bỏ duy nhất một thứ và đó là tri thức của họ. Họ phải trở thành người dốt nát lần nữa. Và khi bạn trở thành người dốt nát một cách có ý thức, dốt nát trở thành chói sáng. Toàn thể vấn đề là về ý thức. Bạn có thể vẫn còn thông thái một cách vô ý thức, và tri thức của bạn vẫn còn tối, mù mịt, chết. Nếu bạn trở thành người dốt nát có ý thức, thậm chí dốt nát của bạn cũng trở thành chứng ngộ. Nó là chói sáng. Nó là đầy ánh sáng.

Và nhớ cho: khi bạn nhìn một cách có ý thức vào cuộc sống của bạn, bạn nhất định trở thành người dốt nát lần nữa - vì tri thức như nó vậy là không thể được. Cuộc sống vẫn còn là điều bí ẩn. Không có cách nào để giải bí ẩn về nó. Đó là điều tri thức đang cố làm: nó là việc giải bí ẩn của cuộc sống. Nó cố gắng phá huỷ bí ẩn. Nó làm cho mọi thứ rõ ràng, được giải thích ra.

Toàn thể nỗ lực của tri thức là làm sao xua đuổi điều bí ẩn ra khỏi sự tồn tại. Nó không thể bị xua đuổi được. Nó là tự nhiên tối thượng. Nó không có phẩm chất ngẫu nhiên. Bí ẩn là chính cốt lõi của cuộc sống. Cuộc sống là bí ẩn - chúng là đồng nghĩa.

Cho nên con người của tri thức không phá huỷ bí ẩn của cuộc sống. Người đó đơn giản khép mắt mình lại bằng tấm màn tri thức rất dầy, và bắt đầu nghĩ mình biết. Người đó chẳng biết gì.

Điều đó sẽ có vẻ kì lạ với bạn và rất ngược đời, nhưng nó là vậy. Người biết, chẳng biết gì. Và người biết rằng mình là kẻ dốt nát đã bắt đầu biết. Toàn thể vấn đề là về có ý thức.

Dốt nát có ý thức là điều tính đệ tử là gì - dốt nát có ý thức. Nhưng mọi người đang sống trong vô ý thức. Và họ liên tục dò dẫm. Trong vô ý thức họ đi tới các thầy, nhưng trong vô ý thức. Họ vẫn còn ở với các thầy nhưng ngủ say. Sớm hay muộn họ trở nên chán, vì chẳng cái gì xảy ra. Không cái gì có thể xảy ra nếu bạn vẫn còn vô ý thức. Bạn không thể kết nối được với thầy. Họ vẫn còn tinh ranh, láu lỉnh, ngay cả khi ở cùng với thầy. Không cái gì xảy ra. Không cái gì có thể xảy ra trong tính thông thái.

Sớm hay muộn họ quyết định rằng đây không phải là thầy đúng - mà chẳng bao giờ nghĩ, "Mình có phải là đệ tử đúng chưa?" Điều đó nên là câu hỏi cơ bản. Việc ai là thầy đúng hay không không phải là việc của bạn. Và làm sao bạn có thể quyết định được? Bạn không biết thầy là gì. Bạn thậm chí còn chưa là đệ tử! Bạn thậm chí đã không lấy bước đầu tiên và bạn nghĩ và quyết định và phán xét về bước cuối cùng. Tốt hơn cả là giữ im lặng đi.

Cứ nghĩ về một điều lặp đi lặp lại, tự nhắc nhở bản thân bạn lặp đi lặp lại: "Mình có là đệ tử đúng không? Mình có thực sự học không? Mình có bỏ tri thức của mình không? Mình có tới với trái tim mở không? Mình có đang cố trở nên có ý thức nhiều hơn về điều mình đang làm không? Lời cầu nguyện của mình có ý thức không? Khi mình ngồi cạnh thầy, mình có ngồi đó một cách có ý thức, tỉnh táo, nhận biết không? Khi mình nghe thầy, mình có thực sự lắng nghe không? hay chỉ nghe chơi chơi thôi?"

Nghe là một điều: lắng nghe là rất khác. Nghe là đơn giản; bất kì ai cũng đều nghe. Bất kì ai có tai đều có thể nghe. Lắng nghe là hiếm hoi. Khi tai bạn và tim bạn cùng nhau, thế thì lắng nghe xảy ra. Khi bạn nghe, tâm trí bạn đầy ý nghĩ; rối loạn liên tục, giao thông liên tục. Mọi loại tiếng ồn, ý nghĩ, định kiến... qua đám đông đó, vâng, bạn nghe, nhưng bạn không thể lắng nghe được. Để lắng nghe, im lặng được cần tới. Phải không có mây bên trong bạn, không ý nghĩ khuấy động. Chỉ im lặng thuần khiết, thế thì lắng nghe xảy ra.

Đệ tử này phải hỏi đi hỏi lại, "Mình có thực là đệ tử không? Mình có là đệ tử chưa?" Và nếu bạn vẫn còn tỉnh táo về điều đó, bạn sẽ thấy nhiều thầy trong cuộc sống. Nhưng nếu bạn không nhận biết về nó, bạn có thể tới vị Phật và đi mà tay vẫn trống rỗng.

Hank cưỡi ngựa đi qua vùng đồng cỏ, vừa hát vừa lầm bầm. Đột nhiên ngựa của anh ta lồng lên và dừng lại. Phía trước họ là một con rắn khổng lồ. Hank đưa súng lên và định bắn thì con rắn kêu lên, "Đừng bắn! Nếu ông dung thứ cho vợ tôi, tôi có quyền ban cho ông bất kì ba điều ước nào ông muốn!"

"Được," Hank nói, tính toán mình chả có gì mà mất. "Lời ước thứ nhất của tôi là có bộ mặt đẹp trai như Paul Newman. Lời ước thứ hai tôi muốn là có thân thể cơ bắp như Mohammed Ali. Và lời ước cuối cùng của tôi là được trang bị như con ngựa của tôi đây!"

"Lời ước được ban cho!" con rắn nói. "Khi ông thức dậy ngày mai ông sẽ có mọi điều đó."

Sáng hôm sau, Hank thức dậy và chạy xô ra gương. Thật ngạc nhiên, anh ta có khuôn mặt như Paul Newman và vui mừng anh ta thấy có đôi vai vạm vỡ và cánh tay như Mohammed Ali. Thế rồi, liếc nhìn xuống trong kích động lớn anh ta buông ra tiếng hú kinh hoàng.

"Trời đất, tôi quên tiệt!" anh ta lắp bắp. "Hôm qua tôi cưỡi con Nellie!"

Con người sống trong vô ý thức, vô nhận biết. Và bạn thậm chí có thể ở cùng vị Phật và không cái gì sẽ xảy ra cho bạn. Vô ý thức của bạn sẽ là quả núi.

Rung động của vị Phật là rất tinh tế. Chúng không thể xuyên thấu vào những quả núi vô thức của bạn được. Nếu bạn có ý thức, chỉ thế thì những rung động tinh tế này mới có thể xuyên thấu vào bạn. Chúng là tinh tế, chúng không bạo hành, chúng không hùng hổ. Chúng thậm chí sẽ không gõ vào cửa nhà bạn, chúng sẽ không buộc đi vào trong bạn. Những rung động của vị Phật không thể cưỡng bách được. Chúng tới rất im lặng. Nếu bạn hoàn toàn yên tĩnh, chỉ thế thì bạn mới trở nên nhận biết về sự hiện diện của chúng. Chúng tới không có tiếng động nào... cánh hồng rụng xuống đất. Vâng, giống vậy đó.

Nhưng rất dễ quyết định rằng thầy là sai. Thực ra, điều đó giúp cho bạn vẫn còn là cách bạn đang vậy: bạn có thể làm gì được? - Thầy sai mà. Và thế thì bạn liên tục chuyển từ thầy nọ sang thầy kia và hi vọng... Nhưng bạn vẫn còn như cũ! Nếu bạn bỏ lỡ một thầy, bạn sẽ bỏ lỡ tất cả họ. Thực ra, bạn càng đi từ thầy này sang thầy kia, bạn đơn giản trở nên ngày một quen với việc bỏ lỡ, bạn trở nên quen với nó. Bạn đang học cách bỏ lỡ. Nếu bạn bỏ lỡ một thầy, thế thì bỏ lỡ thầy khác sẽ dễ dàng hơn, và thế rồi bỏ lỡ thầy thứ ba sẽ thậm chí còn dễ hơn. Và nếu bạn đã từng đi tới nhiều thầy, dần dần, dần dần bạn sẽ trở nên hiệu quả trong việc bỏ lỡ tới mức gần như chắc chắn là bạn sẽ không bao giờ tìm ra thầy ở đâu cả.

Đó là lí do tại sao mọi người không thể tìm được - không phải là các thầy không tồn tại đâu. Cuộc sống phong phú thế! Sự tồn tại bao giờ cũng cho bạn mọi khả năng để trưởng thành. Các thầy là sẵn có, và bao giờ cũng sẵn có. Không có lúc nào, không ở nước nào mà họ lại không sẵn có. Không vùng miền nào. Dù thời đại có đen tối thế nào, các thầy bao giờ cũng sẵn có. Thực ra, thời đại càng đen tối, cành nhiều khả năng có các thầy đang sẵn có.

Krishna nói: Khi trời tối và tôn giáo bị phá huỷ, ta sẽ tới. Ta bao giờ cũng tới.

Cho nên những khoảnh khắc đen tối của thời khốn khổ, là cơ hội cho các thầy nở hoa. Bác sĩ xuất hiện khi mọi người ốm. Tự nhiên bao giờ cũng cân bằng. Nó bao giờ cũng cung cấp cho nhu cầu của bạn.

Quan sát mà xem: người đàn bà mang thai, và toàn thể thân thể cô ấy bắt đầu chuẩn bị cho đứa con. Đến lúc đứa con được sinh ra, đột nhiên vú cô ấy đầy sữa. Đứa trẻ chưa được sinh ra nhưng thức ăn đã sẵn sàng. Tự nhiên cung cấp mọi thứ được cần - ngay cả cho đứa trẻ mà thậm chí đã không đòi hỏi, không thể hỏi. Trước khi đứa trẻ tới, thức ăn đã tới. Trước đói, có thức ăn. Trước khát, có nước.

Và trước khi có đệ tử, có thầy. Cho nên nếu bạn là đệ tử, bạn nhất định tìm ra thầy. Chưa bao giờ có điều khác đi. Nếu bạn không thể tìm được thầy, nghĩ lại đi, suy ngẫm về điều đó đi - bạn có là đệ tử không? Và bạn sẽ thấy bạn quá đầy tri thức. Đó là lí do tại sao bạn không thể là đệ tử được.

Đệ tử có nghĩa là người sẵn sàng học, và người đầy tri thức không sẵn sàng học. Người đó sẵn sàng dạy. Người đó không sẵn sàng học.

Bạn có là đệ tử không? Đệ tử là người sẵn sàng buông xuôi, cúi mình, bỏ đầu mình đi. Bạn có sẵn sàng chết không? Bạn có sẵn sàng liều mọi thứ bạn có không? Không ai dường như sẵn sàng chết. Thực ra, mọi người cần thầy, không để chết mà để sống mãi. Họ muốn trở thành bất tử. Họ muốn tìm ra nước cam lồ sẽ làm cho họ thành bất tử. Họ muốn tìm cái gì đó để cho họ có thể tranh đấu với cái chết. Vâng, cái đó được tìm ra! Nhưng bạn phải hoàn thành một điều kiện trước hết. Và điều kiện này là: chỉ những người sẵn sàng chết sẽ đạt tới cuộc sống vĩnh hằng.

Một câu chuyện rất cổ đại, câu chuyện thực, và có ý nghĩa lớn:

Trong một tu viện nào đó ở Tây Tạng, một sư bị coi là chết rồi và được chôn trong hầm mộ. Sau một thời gian ông ấy phục hồi ý thức và nỗi kinh hoàng và xung đột tinh thần bắt đầu. Hầm mộ được mở ra chỉ khi một đạo hữu chết, và không thể nào kêu đủ to hay gõ đủ mạnh để được nghe thấy. Thế thì người không may này định làm gì? Người đó đợi chết đói và khát sao, ở đó bên cạnh đạo hữu chết của mình? Người đó bắt đầu cầu nguyện - nhưng lời cầu nguyện chẳng phải là sự van xin rằng Thượng đế có thể ban cái chết cho một trong những đạo hữu mạnh khoẻ của người đó sao? Vì hầm mộ sẽ được mở ra chỉ khi ai đó chết nữa trong tu viện. Đó là khả năng duy nhất cho ông ấy đi ra: nếu ai đó chết ngay lập tức.

Chống lại với nỗi đau khổ tinh thần và thể chất khủng khiếp như thế - bạn có thể làm đầy đủ bức tranh này - ông sư thân mến của chúng ta kiên trì chịu đựng và vẫn còn sống. Ông ấy giữ cho bản thân mình sống bằng việc ăn sâu bọ rơi vào trong hầm mộ qua một lỗ thông khí nhỏ, và ông ấy liếm những giọt nước đọng trên tường, nước cống bẩn.

Sau nhiều năm, họ tìm thấy người không may này được bọc trong áo choàng... Khi ai đó chết hầm mộ được mở ra, sau nhiều năm. Họ tìm thấy người không may này được bọc trong áo choàng mà người đó đã kéo ra từ quan tài, và với chòm râu trắng dài tới đất.

Bây giờ ông ấy mù hoàn toàn, nhưng dầu vậy vẫn sống và vẫn hi vọng và cầu nguyện. Ông ấy được đưa ra. Ông ấy sống ít nhất thêm mười năm nữa.

Con người níu bám lấy cuộc sống - ngay cả khi sống còn tệ hơn là chết. Nghĩ về người này mà xem! Ăn sâu bọ, sống cùng các xác chết, bốc mùi. Nghĩ về hầm mộ đó: hàng trăm xác chết xung quanh, chỉ liếm những giọt nước đọng trên tường, và chờ đợi và cầu nguyện ai đó chết. Ông ấy đã bị mù! Hết năm nọ tới năm kia trong bóng tối đó, nhưng vẫn hi vọng sống.

Ham muốn sống là như vậy đấy. Thèm khát sống là như vậy đấy. Và ở cùng với thầy người ta phải sẵn sàng chết - không về thể chất: chỉ ẩn dụ. Nhưng ngay cả ý tưởng về chết cũng làm cho mọi người chạy mất.

Nhưng hiện hữu trong tiếp xúc với thầy, bạn phải dần dần, dần dần biến mất, biến mất một cách siêu hình: bản ngã phải chết đi. Jesus nói: Chừng nào ông chưa được tái sinh... nhưng làm sao bạn có thể được tái sinh nếu bạn không chết? Tái sinh phải được đi trước bởi cái chết. Và chết phải sâu hơn là chết thân thể, vì chết thân thể không mấy là chết đâu. Chẳng mấy chốc bạn lại được sinh ra. Ở đây bạn chết và, trong vài khoảnh khắc, bạn đã đi vào trong bụng mẹ khác ở đâu đó khác. Thậm chí không có kẽ hở: bạn mất đi thân thể này, bạn lập tức thu được thân thể khác.

Nhưng chết đi trong sự hiện của thầy mới là chết thực sự, nó là tự tử thực. Bản ngã biến mất mãi mãi. Đó là nghĩa của buông xuôi. Nó là khó. Đệ tử này tới, người đó cũng cúi mình, nhưng việc cúi đó là giả. Người đó nói, "Con sẵn sàng hầu hạ thầy," nhưng đó là cử chỉ trống rỗng.

Sau bài giảng một giờ về nghĩa vụ với nhà vua và đất nước, đặt người khác trước bản thân mình và vân vân, đội trưởng đội giáo dục trỏ một binh nhì và nói, "Phải rồi - anh! Tại sao người lính phải được sẵn sàng chết vì đất nước mình?"

Anh lính gãi đầu một phút, rồi nhe răng cười toe toét và nói, "Ngài hoàn toàn đúng, thưa ngài - tại sao anh ta phải vậy?"

Cứ nghĩ tới chết là gây sợ. Đừng cười những người trốn khỏi Zusya - Zusya là chết. Thầy là cái chết. Đó là điều kinh sách cổ đại nói: Thầy là cái chết. Những người đó trốn mất! Trẻ con hồn nhiên. Chúng không sợ vì chúng không biết nhìn vào mắt thầy là gì.

Mọi người tránh nhìn vào mắt thầy. Họ tránh lại quá gần, vì ở quá gần là tan chảy, là biến mất, không bao giờ còn như cũ nữa.

Nhớ những điều này...

Câu chuyện:

Một số người với các đức tin khác nhau tới thăm một thầy Sufi, nói với ông ấy, "Xin nhận chúng tôi làm đệ tử của thầy, vì chúng tôi thấy rằng không còn chân lí trong tôn giáo của chúng tôi, và chúng tôi chắc chắn rằng điều thầy đang thuyết giảng là một con đường chân lí."

Chúng ta hãy đi vào trong từng lời quan trọng trong câu chuyện này:

Một số người với các đức tin khác nhau tới thăm một thầy Sufi, nói với ông ấy...

Một thầy giáo Sufi, một thầy Sufi, không có đó để phá huỷ tôn giáo của bạn nhưng để hoàn thành nó. Nếu ông ấy phá huỷ bất kì cái gì, điều đó có nghĩa là nó không phải là tôn giáo - đó là lí do tại sao ông ấy phá huỷ nó. Nếu nó là tôn giáo, ông ấy ủng hộ nó, ông ấy tôn cao nó. Ông ấy không chống lại bất kì con đường nào. Mọi con đường đều là con đường của Thượng đế. Cho nên nếu ông ấy thấy ai đó đang đi theo một con đường, ông ấy cho mọi sự ủng hộ. Ông ấy sẽ không đưa bạn đi lạc lối khỏi con đường mà bạn đã từng theo. Ông ấy sẽ làm mạnh cho nó.

Thầy Sufi không phải là nhà truyền giáo. Ông ấy không quan tâm tới việc cải tâm mọi người từ tôn giáo này sang tôn giáo khác. Ông ấy chắc chắn quan tâm tới việc cải tâm mọi người từ phi tôn giáo sang tôn giáo, nhưng không từ Ki tô giáo sang Mô ha mét giáo hay từ Mô ha mét giáo sang Phật giáo, hay từ Phật giáo sang Hindu giáo. Người Sufi không quan tâm tới thay đổi căn cước của mọi người, căn cước bề ngoài. Điều đó không bao giờ tạo ra khác biệt gì mấy. Tôi đã thấy nhiều người Hindu đã trở thành người Ki tô giáo - họ vẫn còn như cũ. Không cái gì đã bao giờ thay đổi. Nó không thể thay đổi được! vì ước định của họ.

Tôi thường sống cùng với một người bạn có người bố được cải tâm sang Ki tô giáo, nhưng họ vẫn nghĩ về bản thân họ là người Brahmin. Tiện dân không được phép ở trong gia đình ông ấy. Họ là người Brahmin Ki tô giáo, nhưng họ là người Brahmin. Toàn thể vấn đề tiếp tục.

Tôi đã thấy những người Ki tô giáo trở thành người Hindu. Điều đó không tạo ra khác biệt gì.

Tôi nghe nói về Mulla Nasrudin, người trở thành vô thần trong tuổi già của ông ấy. Một hôm ông ấy cố cải tâm cho ai đó sang chủ nghĩa vô thần của ông ấy, và nói rất to. Cuối cùng ông ấy nói, "Không có Thượng đế - và Mô ha mét là nhà tiên tri duy nhất của ngài."

Điều đó rất khó. Bạn có thể trở thành người vô thần, nhưng nếu bạn đã là người Mô ha nét giáo, sâu bên dưới bạn vẫn còn là người Mô ha mét giáo - Mohammed là nhà tiên tri duy nhất.

Tôi đã nghe nói về một người vô thần khác sắp chết, và ông ấy nói, "Cám ơn Thượng đế rằng không có Thượng đế!"

Rất khó thoát ra khỏi ước định của bạn. Thầy Sufi không quan tâm tới việc đổi nghi lễ của bạn, nhưng thầy chắc chắn quan tâm tới việc cho bạn ngày càng nhiều phẩm chất tôn giáo. Vấn đề không phải là tới đâu, vấn đề là phẩm chất. Dù bạn đi tới đền thờ Hồi giáo hay đền chùa không thành vấn đề! Điều thực là lời cầu nguyện - nơi bạn cầu nguyện là không quan trọng.

Bao giờ cũng nhớ, đây là cách tiếp cận Sufi: nơi bạn cầu nguyện là không quan trọng - lời cầu nguyện mới thành vấn đề. Bạn cúi mình với ai là không quan trọng - việc cúi mình mới thành vấn đề. Bạn buông xuôi với ai không có nghĩa gì - nhưng việc bạn đã buông xuôi có tầm quan trọng mênh mông. Buông xuôi có tầm quan trọng và liên quan. Đối thể của buông xuôi chỉ là cái cớ.

Bạn có thể đi tới thầy này, A, và buông xuôi, hay tới thầy B và buông xuôi, hay tới thầy C và buông xuôi - điều đó không tạo ra khác biệt. Nếu bạn được buông xuôi, bạn đã bắt đầu đi tới Thượng đế. Thầy chỉ là cái cớ. Bất kì thầy nào cũng có tác dụng. Cho nên bất kì cái gì là việc thích của bạn, bất kì ai là việc thích của bạn, bất kì chỗ nào bạn cảm thấy buông xuôi là dễ dàng, buông xuôi đi. Thầy Sufi giúp bạn buông xuôi, cầu nguyện. Không thành vấn đề liệu bạn cầu nguyện trong tiếng A rập hay tiếng Phạn hay tiếng Do Thái, nhưng điều bạn nói trong lời cầu nguyện của bạn mới thành vấn đề.

Tôi đã nghe:

Sau khi cậu Matt năm tuổi huýt sáo rõ to ngay giữa chừng buổi thuyết giảng của giáo sĩ, bà nó buông ra lời quở trách.

"Sao con làm điều như thế?" bà hỏi.

"Con đã cầu nguyện từ lâu rằng Thượng đế sẽ dạy con huýt sáo," nó giải thích, "Và sáng nay ngài đã làm."

Lời cầu nguyện của đứa trẻ là lời cầu nguyện của đứa trẻ. Nó có thể hỏi được cái gì? Nó đang hỏi xin phép Thượng đế cho nó năng lực huýt sáo. Cứ nhìn vào lời cầu nguyện của mọi người, điều họ đang hỏi xin, và bạn sẽ thấy nó toàn là thứ trẻ con. Ai đó đang hỏi về tiền... Điều không là gì ngoài năng lực huýt sáo, cho nên mọi người có thể thấy ai đang huýt sáo to hơn, lảnh lót hơn, để cho bạn có thể đánh bại những người huýt sáo khác. Đó là điều tiền tất cả là gì: để cho bạn có thể huýt sáo. Ai đó đang cầu nguyện để được là thủ tướng hay tổng thống. Đó lại là cùng trò: hỏi xin được cho năng lực để huýt sáo to tới mức cả nước, cả thế giới lắng nghe.

Mọi người đang hỏi xin cho bản ngã, cho sự quan trọng nào đó, cho tính cao siêu nào đó. Mọi người đều muốn đánh bại người khác, mọi người đều là kẻ cạnh tranh. Và làm sao bạn có thể cầu nguyện được nếu tâm trí bạn đầy những cạnh tranh, ghen tị? Làm sao bạn có thể cầu nguyện được nếu tâm trí bạn không đầy yêu?

Lời cầu nguyện thực không hỏi xin cái gì. Lời cầu nguyện thực là lời cám ơn. Nó đơn giản đưa ra lòng biết ơn với Thượng đế vì mọi điều mà ngài đã cho. Không có phàn nàn trong nó.

Thầy Sufi là người giúp bạn về tôn giáo bản chất. Và tôn giáo bản chất là một. Hindu giáo, Ki tô giáo, Jaina giáo, Phật giáo, Do Thái giáo - đây là những hình dạng, hình dạng của những nghi lễ khác nhau. Đây là những ngôn ngữ khác nhau, nhưng thông điệp là một.

Một số người với các đức tin khác nhau tới thăm một thầy Sufi, nói với ông ấy, "Xin nhận chúng tôi làm đệ tử của thầy, vì chúng tôi thấy rằng không còn chân lí trong tôn giáo của chúng tôi..."

Bây giờ, những người này đã từng là các tín đồ của ai đó khác. Khi bạn đi tới một thầy Sufi, ông ấy sẽ không chấp nhận bạn dễ dàng thế đâu - vì bạn đã là tín đồ của ai đó khác rồi. Bạn đã làm gì ở đó? Nếu bạn đã bỏ lỡ thầy đó, bạn sẽ bỏ lỡ thầy này nữa. Phỏng có ích gì mà thay đổi? Có thể trong vài ngày bạn sẽ cảm thấy rằng bạn lại trong một loại tuần trăng mật, chuyện tình mới. Nhưng nếu chuyện tình cũ bị kết thúc rồi, chuyện tình này nữa sẽ bị kết thúc sớm hay muộn thôi. Nó có thể cho bạn chút ít cảm động và xúc động. Bạn có thể bắt đầu lại mơ mộng và hi vọng, nhưng chẳng cái gì sẽ xảy ra. Không bản chất. Vì bạn sẽ liên tục làm cùng điều bạn đã làm với các thầy cũ của bạn. Chừng nào bạn chưa thay đổi, chừng nào bạn chưa hiểu rằng có cái gì đó thiếu trong bạn, không trong thầy mà trong bạn, chừng nào bạn chưa nhận trách nhiệm rằng "Mình đã bỏ lỡ," không ích gì trong việc chấp nhận đệ tử. Thầy Sufi sẽ không chấp nhận bạn. Nhưng nếu một đệ tử tới, người đã làm mọi điều người đó có thể làm, các cánh cửa của họ để mở.

Tôi muốn bạn nhớ tới Phật Gautam: ông ấy đã đi tới nhiều thầy trong việc tìm kiếm của mình - đó là cách đệ tử đáng phải vậy. Và ông ấy đã buông xuôi theo nhiều thầy, và ông ấy đã buông xuôi một cách toàn bộ. Ông ấy không kìm lại. Bất kì cái gì thầy nói, thầy mà ông ấy ở cùng vào thời đó, ông ấy sẽ làm nó một cách toàn bộ.

Tương truyền là các thầy của ông ấy cuối cùng phải nói với ông ấy, "Chúng ta lấy làm tiếc. Thực ra, chúng ta cũng đã không đạt tới nó. Chúng ta là những người giả vờ. Ông đã làm lộ tẩy chúng ta. Chúng ta không thể lừa ông được. Chúng ta không biết đến một điều. Lừa dối của chúng ta cứ diễn ra vì những người tới chúng ta chưa bao giờ lắng nghe điều chúng ta nói - họ chưa bao giờ làm nó, cho nên chúng ta chưa bao giờ bị lộ tẩy. Ông là người đầu tiên đã làm bất kì cái gì chúng ta nói, và bây giờ chúng ta cảm thấy tiếc cho ông. Chúng ta xin lỗi. Tha thứ cho chúng ta!"

Đó là điều các thầy đã nói. Họ không phải là thầy. Nhưng sự chân thành của Phật, sự thật thà của ông ấy, đã làm cho ngay cả những kẻ lừa dối đó cũng cảm thấy hối tiếc. Ông ấy đã làm việc cần mẫn thế. Và đôi khi các đòi hỏi của họ là ngu xuẩn.

Chẳng hạn, một thầy, cái gọi là thầy, đã nói với ông ấy, "Liên tục giảm thức ăn của ông đi cho tới khi ông chỉ ăn một hạt gạo - liên tục giảm đi, dần dần, dần dần." Ông ấy đã làm điều đó. Ông ấy trở thành chỉ bộ xương; mọi thịt biến mất. Ông ấy chỉ còn là khung xương. Thầy phải phát mệt.. . Ông ta nói điều này cho nhiều người nhưng không ai đã bao giờ tuân theo điều đó, cho nên không có vấn đề gì. Nhưng người này, sự chân thành của người này, sự thành tâm hoàn toàn của người này, tin cậy của người này... Khi có nhiều tin cậy thế, ngay cả những người khai thác tin cậy cũng không thể khai thác được tin cậy như thế.

Chuyện kể rằng ông ta sụp xuống dưới chân Phật và nói, "Tôi xin lỗi. Xin tha thứ cho tôi. Tôi đã phạm tội chống lại ông và chống lại Thượng đế. Tôi đã phạm tội lỗi. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng bất kì người nào sẽ đi theo điều tôi nói. Và tôi đã làm đòi hỏi kì lạ tới mức không ai sẽ theo. Và khi không ai theo, không có vấn đề về bị lộ tẩy bao giờ."

Đó là lí do tại sao cái gọi là các thầy liên tục đòi hỏi điều không thể được từ bạn. Họ sẽ nói, "Kìm nén dục đi và thậm chí đừng nghĩ về bất kì người đàn bà đẹp nào, thậm chí không có cả trong mơ của bạn." Bây giờ, đầu tiên họ nói, "Kìm nén dục đi." Nếu bạn kìm nén nó, mơ của bạn sẽ trở thành đầy dâm dục. Và thế rồi họ nói rằng ngay cả mơ về dục cũng là tội lỗi - bạn sẽ không bao giờ đạt tới Thượng đế. Nếu bạn theo họ, bạn sẽ ở trong khó khăn. Nhưng không ai theo.

Và khi mọi người không theo, họ cảm thấy mặc cảm rằng "Chúng ta đã không đi theo thầy." Từ mặc cảm của mình, họ chạm chân thầy; từ phạm tội của mình, họ chạm chân người đó; từ mặc cảm của mình họ liên tục đi theo ông ấy.

Phật đi từ thầy nọ tới thầy kia. Trong sáu năm ông ấy đã đi khắp nước, và điều bao giờ cũng xảy ra là sự chân thành của ông ấy lên tới mức từng thầy đều bảo ông ấy, "Xin thứ lỗi cho chúng tôi và ông đi tìm chỗ nào khác đi." Ông ấy tìm kiếm lâu và đi tới nhiều người, nhưng ông ấy chưa bao giờ rời bỏ thầy chừng nào bản thân thầy chưa bảo ông ấy, "Bây giờ ông bỏ ta đi. Điều đó đang trở thành không thể chịu được nữa. Ông liên tục làm bất kì cái gì ta nói và chẳng cái gì xảy ra, vì điều ta đang nói là tuyệt đối bịa đặt, đoán mò. Ta còn chưa biết tới bản thân ta."

Đây là cách thức của đệ tử. Nếu một đệ tử như vậy tới với một thầy Sufi, thầy sẽ đón chào đệ tử, thầy sẽ ôm choàng đệ tử tới tận tấm lòng. Thầy sẽ đem anh ta tới việc nở hoa bên trong nhất. Nhưng những người này đã không giống vậy. Họ nói với thầy:

"Xin nhận chúng tôi làm đệ tử của thầy, vì chúng tôi thấy rằng không còn chân lí trong tôn giáo của chúng tôi..."

Làm sao bạn có thể thấy được? Bạn mù thế. Làm sao bạn có thể thấy được rằng không có chân lí trong tôn giáo của bạn? Khẳng định này có tính bản ngã. Người tìm kiếm thực sẽ nói, "Có thể có chứ, nhưng tôi mù, tôi không thể thấy được nó. Xin cho tôi đôi mắt! Giúp tôi nhìn với." Người tìm kiếm thực sẽ nói, "Không phải là không có chân lí trong các tôn giáo, nhưng tôi đã không có khả năng thấy nó. Đó phải là lỗi của tôi." Người đó sẽ nhận mọi trách nhiệm lên vai riêng của mình.

Đổ trách nhiệm lên ai đó khác là thủ đoạn bản ngã cũ. Cảnh giác về nó đi. Nó chưa bao giờ nhận trách nhiệm lên bản thân nó. Nó bao giờ cũng liên tục phàn nàn về người khác. Nếu bạn không đạt tới được, thế thì cái gì đó là sai ở đâu đó, nhưng bạn không sai.

Nếu bạn liên tục theo bất kì cái gì bạn đang làm, nếu bạn làm nó một cách chân thành, và thế rồi bạn đi tới biết rằng bạn đã làm nó toàn bộ như con người có thể làm và không cái gì đã xảy ra, thế thì đó là lúc để chuyển đi. Thầy Sufi chỉ chấp nhận những người đi theo cách như vậy. Nhưng những người này lại nói:

"Xin nhận chúng tôi làm đệ tử của thầy, vì chúng tôi thấy rằng không còn chân lí trong tôn giáo của chúng tôi, và chúng tôi chắc chắn..."

Bây giờ chỉ người ngu mới có thể chắc chắn được về những điều huyền bí như vậy.

Người trí huệ sẽ ngần ngại; người thông minh sẽ không chắc chắn được thế, không thể thế được. Làm sao bạn có thể chắc chắn được? Và họ nói:

"... và chúng tôi chắc chắn rằng điều thầy đang thuyết giảng là một con đường chân lí."

Và điều này họ phải đã nói cho các thầy giáo khác nữa.

Mulla Nasrudin đang yêu một người đàn bà. Một đêm trăng tròn, ngồi trên bãi biển, anh ấy nói với người đàn bà này, "Em là người đàn bà đẹp nhất trên thế giới. Chưa bao giờ có người đàn bà nào đẹp thế, sẽ không bao giờ có cả."

Người đàn bà xúc động. Bản ngã của cô ấy nở phồng. Và Mulla nhìn cô ấy - cô ấy là một người được biến đổi, và Mulla nói "Anh xin lỗi. Nhưng để anh nhắc em một điều: điều này anh đã từng nói với nhiều người đàn bà khác trước đây, và anh không thể hứa được với em là anh sẽ không nói nó lần nữa cho người đàn bà khác. Em không phải là người duy nhất anh nói điều này - điều này anh nói với mọi đàn bà. Điều này đã là thực hành thông thường của anh."

Những người này, người đang nói vói thầy này, "Thầy là con đường chân lí duy nhất," phải đã nói điều đó cho những người khác nữa. Lời của họ không có nghĩa, không có ý nghĩa. Chúng đã được dùng lặp đi lặp lại. Họ đang thực sự nói, "Chúng tôi thông minh tới mức chúng tôi có thể thấy chân lí ở đâu, ai là chân lí, ai thực sự là thầy hoàn hảo. Chúng tôi thông minh tới mức chúng tôi biết rằng thầy là con đường chân lí duy nhất."

Họ chẳng nói điều gì về thầy hay chân lí hay con đường chân lí. Họ đơn giản nói theo cách gián tiếp, "Chúng tôi thông minh tới mức chúng tôi có thể hiểu thầy là ai." Nhưng bạn không thể lừa được thầy. Bất kì điều gì bạn nói, thầy sẽ thấy xuyên thấu nó.

Đương đầu với thầy là đương đầu với tấm gương. Bạn không thể hối lộ được thầy. Bạn không thể làm được vì thầy không có bản ngã. Bạn không thể làm vững chắc thêm cho thầy. Bây giờ, đây là cái gì đó lớn lao họ đang nói. Điều đó gần giống như nói với người đàn bà, "Em là người đàn bà đẹp nhất thế gian." Khi bạn nói với một thầy giáo tôn giáo, "Thầy là con đường chân lí," nó gần như vậy.

Đó là điều cái gọi là các thầy giáo liên tục khao khát. Họ chờ đợi ai đó nói điều đó. Nếu thầy là một người hư huyễn, ông ấy chắc đã yêu mến những đệ tử này. Ông ấy chắc đã tuyên bố với các đệ tử khác, "Trông đấy! Đây là những người thực ra đã từng chờ đợi! Đây là những người hiểu ta." Nhưng vì thầy không có bản ngã, thầy không có cái ta nào còn lại - người Sufi gọi điều đó là fana - người đó đã biến mất. Thầy thực sự là sự vắng mặt thực, cái không. Thầy phản xạ đệ tử. Không có cách nào để khiêu khích bản ngã của thầy, vì không có.

Thầy Sufi nói, "Các ông không nghe nói về hãn Mông Cổ Halaku và cuộc xâm lược của ông ta vào Syria sao? Để ta kể cho các ông.

"Tể tướng Ahmad của vua Mustasim của Baghdad mời người Mông cổ tới xâm lược lãnh thổ của chủ ông ấy. Khi Halaku đã thắng trận chiến Baghdad, Ahmad đi ra đón ông ta, để được thưởng. Halaku nói, 'Ông kiếm thưởng cho ông sao?' và tể tướng trả lời, 'Vâng.'

"Halaku bảo ông ấy, 'Với ta ông đã phản bội chủ riêng của ông, và vậy mà ông mong đợi ta tin rằng ông sẽ trung thành với ta.' Ông ta ra lệnh rằng Ahmad phải bị treo cổ.

Một câu chuyện kì lạ kể cho những người đó, người đang tuyên bố, "Thầy là con đường chân lí, thầy là thầy thực." Nhưng thầy phải nói chân lí như nó vậy. Thầy phải tuyệt đối thẳng thắn. Thầy không thể giữ phép xã giao được. Nếu nó cần phải cứng thế thì nó phải cứng. Nếu nó gây tổn thương, vậy thì nó gây tổn thương. Nhưng thầy phải nói nó như nó vậy.

Bây giờ, thầy đang nói, "Các ông đã phản bội lại những thầy cũ của các ông, và các ông tới ta - làm sao ta có thể tin cậy vào các ông được? rằng các ông sẽ không phản bội ta? Các ông đã không theo các thầy cũ của các ông, vì ta có thể thấy rằng các ông đang mang những đồ đồng nát. Nếu các ông đã theo bất kì thầy nào, các ông chắc đã trở nên được dỡ gánh nặng khỏi những đồ đồng nát đó. Ta có thể thấy rác rưởi tri thức của các ông.

"Nếu các ông đã theo bất kì thầy nào, thế thì điều đầu tiên sẽ phải là vứt bỏ thông thái đi. Các ông có nhiều tri thức thế, và vì tri thức đó các ông đang nói cái gì là đúng và cái gì là không đúng, và tôn giáo nào cần theo và tôn giáo nào thì không theo, và con đường đúng là gì và con đường không đúng là gì. Điều đó tương ứng với tri thức của các ông. Các ông đầy những chuyện nhảm nhí thế! Làm sao ta có thể nghĩ được rằng các ông đã theo thầy nào, rằng các ông đã là đệ tử của người nào? Các ông chưa bao giờ là đệ tử. Chừng đó là chắc chắn. Liệu các thầy đó có là thực hay không, đó không phải là chuyện của các ông. Một điều là chắc chắn và đó là chuyện của các ông: rằng các ông chưa từng là đệ tử chút nào. Và các ông sẽ lại làm cùng điều đó với ta nữa. Làm sao ta có thể nhận được các ông? Ta phải nhận các ông để làm gì? Chỉ để bị phản bội lần nữa sao?"

Có câu chuyện Sufi:

Một người đàn ông đang yêu một người đàn bà, nhiều tới mức anh ta sẵn sàng làm bất kì cái gì. Và người đàn bà này là người hay đòi hỏi, rất đòi hỏi. Cuối cùng cô ấy nói, "Chỉ có một điều kiện nữa cần được hoàn thành, chỉ thế thì em mới là của anh. Anh quá gắn bó với mẹ anh - chừng nào anh chưa giết mẹ anh và đem tim của bà ấy trên đĩa tới làm quà cho em, em không thể là của anh được. Đây là điều kiện cuối cùng của em."

Anh ta đã hoàn thành nhiều điều kiện rồi.

Anh ta chạy xô về nhà. Anh ta giết người mẹ. Anh ta moi tim bà ấy ra. Và khi anh ta quay lại, anh ta vội vã, anh ta đang trong mù quáng mê mẩn, tới mức anh ta loạng choạng trên đường. Cái đĩa rơi xuống và vỡ ra và trái tim cũng rơi và vỡ thành nhiều mảnh, nhưng từ những mảnh đó chỉ một tiếng nói đưa tới: "Con ơi, bước đi có ý thức thêm một chút đi."

Anh ta nhặt những mảnh đó lại. Anh ta không trong tâm trạng nào để lắng nghe điều đó.

Anh ta nhặt lại những mảnh đó, anh ta chạy xô về người đàn bà này, anh ta dâng trái tim đó. Người đàn bà nhìn vào nó - cô ta kinh hoàng. Cô ta nói, "Chuyện kết thúc rồi! Nếu anh có thể giết mẹ riêng của anh, tôi không thể tin cậy vào anh được. Anh có thể giết tôi vì bất kì người đàn bà nào khác. Anh là người nguy hiểm. Anh đơn giản cút ra khỏi nhà tôi! Đừng bao giờ quay lại nữa.

Mối quan hệ bị chấm dứt hoàn toàn. Nếu như anh đã nói không, tôi chắc đã là của anh, nhưng anh đã bỏ lỡ."

Câu chuyện này là hệt như vậy, với cùng hương vị và cùng nghĩa và cùng thông điệp. Nếu bạn có thể phản bội thầy cũ của bạn dễ dàng thế và có thể kết án họ dễ dàng thế, làm sao thầy Sufi có thể tin cậy bạn được? Bạn sẽ làm cùng điều đó với thầy này thôi.

Bạn có thấy ra vấn đề không? Nếu một người Hindu dễ dàng trở thành người Ki tô giáo, nhà truyền giáo Ki tô giáo đơn giản đang tự lừa bản thân mình - vì nếu người đó không phải là người Hindu thực và người đó có thể lừa dối, làm sao người đó có thể là người Ki tô giáo thực được? Và người Ki tô giáo thực và người Jindu thực là như nhau. Khác biệt chỉ là giữa người Ki tô giáo không thực và người Hindu không thực.

Chân lí là một và con đường chân lí là một. Nó không thuộc vào bất kì người nào. Nó không là tài sản riêng của bất kì ai. Nó không là con đường của tôi và con đường của Phật và con đường của Krishna và con đường của Zarathustra - nó là con đường duy nhất. Phật, Zarathustra, Lão Tử, tất cả họ đều đã bước trên nó. Nó là cái một duy nhất! Thực sự không có nhiều con đường đâu. Nhiều người bước trên con đường này, nhưng con đường là một. Và nó bao la tới mức họ thậm chí không gặp lẫn nhau.

Yêu cầu của thầy Sufi này là rất có ý nghĩa. Bạn phải hiểu nó. Thầy nói, "Các ông đã phản bội thầy riêng các ông - các ông có thể phản bội ta nữa. Và ta không muốn cái gì liên quan tới những người như các ông. Về đi!"

Và thầy kể câu chuyện này:

"Tể tướng Ahmad của vua Mustasim của Baghdad mời người Mông cổ tới xâm lược lãnh thổ của chủ ông ấy.

Ông ta đã phản bội chủ mình. Và bây giờ ông ta muốn được thưởng. Halaku Khan đã đối xử đúng với ông ta. Đây là phần thưởng.

"Ông ta ra lệnh rằng Ahmad phải bị treo cổ."

"Người này không đáng tin. Ông ta đã phản bội chủ của ông ta, người đã tin cậy vào ông ta lâu thế, có thể trong nhiều năm - làm sao ta có thể tin cậy được vào người này? Ta không thể để ông ta một mình được; ông ta là nguy hiểm. Ông ta có thể làm cùng điều đó với ta và còn dễ dàng hơn, vì ta là người lạ. Ông ta thậm chí đã không thực với chủ của ông ta, người không phải là người lạ, người đã coi ông ta là gần gũi với bản thân mình tới mức ông ta có thể phản bội chủ của mình và đã giúp ta tiêu diệt chủ của ông ta. Và bây giờ ông ta đã tới để nhận thưởng. Người này là kẻ phản bội!"

Thầy Sufi nói:

"Trước khi các ông xin bất kì ai chấp nhận các ông, tự hỏi bản thân ông liệu điều đó không đơn giản sao, vì các ông đã không theo con đường của thầy riêng của các ông. Nếu các ông được thoả mãn về điều này, thế thì tới và xin để trở thành đệ tử."

Không phải là thầy nói, ta sẽ không chấp nhận các ông, nhưng thầy đưa ra một điều kiện đơn giản, "Các ông có theo thầy cũ của các ông không? Các ông đã làm điều thầy đó bảo các ông làm không? Các ông có thực hành nó theo bất kì cách nào không? Nếu các ông đã thực hành, nếu các ông đã làm điều đó, nếu các ông chắc chắn về nó, rằng các ông đã làm nó và nó không có tác dụng, các ông đã làm mọi điều các ông có thể làm và nó không có tác dụng, các ông đã không làm nửa vời trong nó, các ông đã không kìm lại, các ông đã không láu lỉnh và tinh ranh, các ông đã không chỉ là khán giả mà các ông đã thực hành trong sự hiện hữu của thầy, nếu các ông có thể chắc được về điều này, nếu các ông được thoả mãn với việc làm của các ông như một đệ tử - thế thì tới ta đi. Ta sẽ chấp nhận các ông."

Nhưng đó là cái gì đó rất quan trọng. Điều này xảy ra ngày nay rất nhiều trên thế giới. Mọi người liên tục chuyển từ thầy nọ sang thầy kia; như mẩu gỗ trôi giạt họ gõ lên nhiều cửa. Nhưng họ không bao giờ gõ cửa đủ lâu, cho nên cửa không mở. Họ không có kiên nhẫn. Họ không làm một điều gì. Họ đơn giản chạy xô chỗ nọ chỗ kia - dường như ai đó khác sẽ cho họ chân lí. Chân lí không phải là thứ để được trao. Nó không thể được truyền trao. Bạn phải kiếm lấy nó. Bạn phải trở nên thai nghén nó. Nó phải được sinh ra trong bạn. Bạn phải trở thành bụng mẹ cho nó. Nó là cái gì đó sống động. Bạn phải rót sinh lực của bạn vào trong nó. Bạn phải làm sống lại nó bên trong bản thể bạn. Bạn phải sáng tạo ra nó. Thượng đế không ngồi đâu đó để cho bạn có thể đi và khám phá ra ngài. Thượng đế phải được sáng tạo ra!

Cho nên những người đang đi tìm Thượng đế dường như ngài đang trốn ở đâu đó, và họ sẽ đi và tìm và thấy ngài, họ đang tìm trong vô ích. Bạn không chỉ khám phá Thượng đế: bạn phải sáng tạo ra ngài. Từng trái tim cầu nguyện đều tạo ra Thượng đế lặp đi lặp lại. Nó là sáng tạo của bạn. Nhưng mọi người liên tục nghĩ về Thượng đế dường như đó là cái gì đó như món hàng, cái bạn có thể mua được nó.

Một người đi tới Mahavir, một nhà vua. Tên ông ấy là Presenjit; nhà vua rất nổi tiếng vào thời đó. Và người đó đã tới nhiều thầy. Người đó đã tới Phật, người đó đã tới Ajit Keshkambali, người đó đã tới Prabuddha Katyana, người đó đã tới Makkhli Goshal, người đó đã tới Sanjay Vilethiputta - tới nhiều thầy rồi. Thế rồi người đó tới Mahavir, và người đó hỏi Mahavir, "Cho tôi điều thầy gọi là thiền, dhyana, trao nó cho tôi! Và tôi sẵn sàng trả giá cho nó. Bất kì giá nào."

Một người trần tục - chỉ biết cách mua các thứ đồ, nghĩ về mọi thứ dường như nó có thể được mua. Nếu người đó rơi vào tình yêu với người đàn bà, người đó mua người đàn bà đó và do đó bỏ lỡ - vì yêu không thể mua được. Bạn có thể mua thân thể, nhưng không linh hồn. Yêu phải được thu lấy. Bạn phải trở nên xứng đáng với nó.

Bây giờ, ông ấy tới Mahavir và hỏi câu hỏi ngu xuẩn thế. Mahavir phải đã cười. Ông ấy nói, "Này. Sao ông gây rắc rối cho ông đi xa thế vào trong khu rừng này? Ở kinh đô riêng của ông có một người - người đó là đệ tử của ta, một người rất nghèo - và người đó sẽ rất có thể bán thiền của mình. Người đó nghèo thế. Cứ đi tới người đó đi! Ta không cần điều ông có thể cho ta, cho nên ta không trong tâm trạng nào để bán thiền của ta cho ông. Đi và mua nó từ người rất nghèo. Người đó có thể quyết định bán nó."

Đó là chuyện đùa. Presenjit nhảy lên xe ngựa, đi tới lều của người nghèo đó. Đó là một cái lều nghèo tới mức ông ta nghĩ, "Chắc chắn người này sẽ bán. Ta thậm chí có thể mua được người này - nói gì tới thiền!"

Và người này tới, một người rất nghèo, gần như trần trụi, nhưng cực kì đẹp và duyên dáng, ánh sáng lớn toả ra bên trong bản thể người đó - bạn có thể thấy được điều đó. Và nhà vua cảm thấy, "Mahavir đúng rồi - người này đã có nó. Nhìn mặt người này xem - chói sáng thế!" Và ông ta nói, "Nói cho ta ông có được cái gì. Ta đã tới để mua thiền của ông, samadhi của ông. Và ta sẵn sàng trả bất kì cái gì ông đòi hỏi."

Người này ngần ngại. Nói gì với nhà vua? Và nhà vua nghĩ, hiển nhiên, "Người đó đang ngần ngại về giá đây." Thế là ông ta nói, "Đừng lo nghĩ. Ông có thể nói bất kì số tiền nào."

Nhưng người này nói, "Vấn đề không phải là giá."

Nhà vua nói, "Đừng lo nghĩ về điều đó chút nào. Ta có thể trả cả vương quốc cho ông, vì một khi ta quyết định mua một thứ, ta bao giờ cũng mua nó. Cứ nói ra đi!"

Nhưng người này nói, "Tôi rất tiếc phải nói... Tôi không muốn nói không với ông, nhưng ông đang hỏi cái gì? Điều đó là ngớ ngẩn! Tôi không thể bán được nó. Nó không phải là đồ vật. Nó không phải là cái gì đối thể. Nó đã xảy ra cho tôi. Mahavir phải đã đùa với ông rồi. Ông quay lại với thầy đi. Thầy đơn giản phái ông tới đây để cho ông có thể hiểu được rằng cho dù ông trả vương quốc của ông cho người ăn xin nghèo, người đó không thể bán được thiền hay samadhi của mình. Không có cách nào để mua nó cả. Nó là vô giá. Và nó không phải là món hàng chút nào."

Nhưng mọi người liên tục nghĩ Thượng đế là món hàng, samadhi là món hàng, chứng ngộ là món hàng: "Cho chúng tôi.. .!" Nó không phải vậy! Bạn phải trở thành nó. Bạn phải được biến đổi. Và duy nhất nỗ lực của bạn mới có thể biến đổi bạn. Thầy có thể chỉ cho bạn con đường, nhưng bạn sẽ phải đi theo.

Thầy Sufi nói:

"Trước khi các ông xin bất kì ai chấp nhận các ông, tự hỏi bản thân ông liệu điều đó không đơn giản sao, vì các ông đã không theo con đường của thầy riêng của các ông. "

"Rằng các ông đã bỏ lỡ và các ông đã không sẵn sàng nói rằng các ông không là đệ tử. Rằng các ông đã không là đệ tử. Thay vì thế các ông đang nói rằng thầy sai. Thay vì nói 'Tôi đã không đi theo con đường,' các ông đang tuyên bố rằng con đường là sai và không có chân lí trên nó.

" Nếu các ông được thoả mãn về điều này...

"rằng các ông đã làm mọi điều các ông có thể làm, và thêm nữa là không thể được cho các ông, và không cái gì đã xảy ra ở đó, thế thì tới ta; thế thì ta sẵn sàng giúp các ông. Nhưng được thoả mãn về điều đó đi."

Điều này phải được hiểu bởi mọi đệ tử, mọi người tìm kiếm. Bạn cùng tôi ở đây. Nếu bạn không đi vào trong không gian đó mà tôi làm thành sẵn có cho bạn, sớm hay muộn bạn sẽ bắt đầu nghĩ, "Chẳng cái gì xảy ra cả. Mình đang làm gì ở đây thế này? Mình phải đi và tìm cánh cửa khác nào đó. Mình phải đi và ăn xin từ ai đó khác thôi. Mình phải đi và học từ ai đó khác ở đâu đó khác." Nhưng không gian này là sẵn có cho bạn. Cánh cửa mở rồi. Và bạn không bước vào. Bạn vẫn còn treo bên ngoài. Bạn liên tục giả vờ theo cả nghìn lẻ một cách rằng bạn đang di chuyển, nhưng bạn không chuyển.

Việc di chuyển là có thể chỉ khi bạn ở toàn bộ cùng tôi - ngay cả một phần nhỏ của bạn không cùng tôi, vẫn không thể nào di chuyển vào trong cửa được. Bạn sẽ phải di chuyển như một đơn vị thống nhất toàn bộ. Bạn không thể bỏ tay trái của bạn ở bên ngoài được. Bạn không thể bỏ được bất kì cái gì bên ngoài. Bạn sẽ phải di chuyển một cách toàn bộ! Chỉ thế thì bạn mới có thể di chuyển được. Bạn không thể di chuyển một cách bộ phận, nhớ điều đó.

Cho nên những người ở cùng tôi một cách toàn bộ, họ đã di chuyển. Và những người sắp là toàn bộ cùng tôi, họ sẽ di chuyển. Nhưng sẽ có nhiều người sẽ đơn giản ở đó một cách bộ phận. Một chút xíu thôi. Cố đánh giá liệu có đáng nhận mạo hiểm không. Treo quanh. Tính toán, Nếu bạn tính toán, bạn không là đệ tử. Nếu bạn cố hình dung nó ra, bạn không là đệ tử. Vì vấn đề không phải là hình dung nó ra. Nó mênh mông thế, bạn không thể hình dung được nó ra. Nó khổng lồ thế, bạn không thể tính toán về nó được. Nó lớn hơn bạn, cho nên bạn không thể giữ nó trong tay bạn được. Bạn phải sẵn sàng biến mất, bay hơi. Bạn phải chết, và chỉ thế thì... mới có phục sinh.

Đệ tử phải trở thành con chim thần thoại, chim phượng hoàng: nó phải biến mất trong lửa, và từ tro tàn con chim mới sẽ được sinh ra.

Những người sẵn sàng, những người có thể nhận mạo hiểm, những người dũng cảm, chỉ họ mới đạt tới. Và những người còn lại sẽ bắt đầu nghĩ, "Có thể đây không phải là cửa đúng, đây không phải là đường đúng, - đây không phải là thầy đúng. Mình phải đi đâu đó khác. Tại sao mình phí thời gian ở đây?" Và bạn sẽ làm cùng điều này ở đâu đó khác nữa. Và bạn có thể cứ tiếp tục mãi, hết kiếp nọ tới kiếp kia, lang thang và vẩn vơ, và không bao giờ đạt tới.

Đây là điều bạn đã từng làm trong các kiếp sống quá khứ của bạn! Bạn không mới, không ai mới cả. Mọi người đều là người cổ. Bạn đã từng ở đây mãi mãi rồi, từ chính lúc bắt đầu bạn đã ở đây. Tôi biết những người đang ở đây đã từng ở cùng Phật... và đã bỏ lỡ. Tôi biết những người ở đây mà đã từng ở cùng với Rumi và đã bỏ lỡ. Và tôi biết, có nhiều người ở đây đã từng ở cùng với Jesus và đã bỏ lỡ.

Điều đó không mới. Không phải là bạn lần đầu ở cùng với một thầy đâu. Bạn đã từng ở nhiều lần với thầy rồi. Và mỗi lần bạn bỏ lỡ, bạn kết án thầy thay vì nghĩ lại về cái ta riêng của bạn.

Người tính toán bao giờ cũng sẵn sàng lắng nghe về chân lí, nhưng điều đó phải có tính trừu tượng. Khi bạn đi tới chi tiết, khi họ phải làm cái gì đó, khi chân lí bắt đầu trở thành thực tại thực chứng, thế thì vấn đề nảy sinh.

Có một phát biểu nổi tiếng của Ludwig Wittgenstein: Đừng tìm nghĩa, tìm việc dùng. Và theo cùng cách, từ hàng nghìn năm trước Wittgenstein, Lão Tử nói: Nghĩa là việc dùng. Việc dùng là nghĩa. Khi bạn tìm nó, bạn không thể thấy được nó. Khi bạn lắng nghe nó, bạn không thể nghe thấy nó. Nhưng khi bạn dùng nó, nó là vô tận.

Thầy không có đó để cho bạn học thuyết mà cho kỉ luật. Học thuyết là thứ trừu tượng. Nó là về Thượng đế. Kỉ luật không phải là về Thượng đế: nó là về bạn.

Thầy không có đó để triết lí, vì chúng ta có nhiều triết lí hơn chúng ta cần, đã quá nhiều rồi. Thầy có đó để giúp bạn bước đi. Bạn là người què. Thầy có đó để chữa lành, để chữa trị cho bạn, việc què của bạn, việc mù của bạn, việc liệt của bạn. Thầy là bác sĩ trị liệu, thầy không phải là triết gia. Nhưng mọi người bao giờ cũng sẵn sàng nghe những điều trừu tượng, vì những điều trừu tượng đó chưa bao giờ chạm tới cuộc sống của bạn.

Tôi đã nghe - câu chuyện này bắt nguồn từ tâm Trung Quốc:

Trong một nhà thờ nhỏ ở một làng xa xôi, mọi người tới mục sư phàn nàn rằng vợ của người trợ tế ăn cắp gà của hàng xóm cô ấy. Họ nói, "Cha phải làm cái gì đó về điều đó đi."

Ông ấy nói, "Thôi được, ta sẽ làm." Chủ nhật đó ông ấy thuyết giảng về chủ đề "Các con đừng ăn cắp." Lúc kết thúc buổi giảng, người trợ tế tới ông ấy và nói, "Bài thuyết giảng tuyệt vời, thưa mục sư."

Nhưng trong ba hay bốn ngày mọi người tới và nói, "Bài giảng đó chẳng có tác dụng tốt gì - cô ta vẫn ăn cắp."

Thế là chủ nhật sau, ông mục sự nói cụ thể hơn. Ông ấy nói, "Các con đừng ăn cắp đồ vật của hàng xóm." Đến cuối buổi giảng người trợ tế bắt tay và nói, "Đó là buổi giảng hay hơn nhiều. Cha thực sự nói một cách rất cụ thể."

Tuy nhiên, trong tuần mọi người nói, "Bài đó chẳng có tác dụng gì - cô ta vẫn ăn cắp."

Thế là ông mục sư lấy hết can cảm nói, "Các con đừng ăn cắp gà của hàng xóm."

Ông trợ tế tới ông ấy và nói, "Này cha, cha không có bổn phận phải nói tất cả điều cụ thể đó trên bục giảng đâu."

Khi chuyện đi vào những chi tiết nhỏ, thực của cuộc sống của bạn, bạn dừng nghe. Khi nó là về những lời trừu tượng về thiên đường, Thượng đế, niết bàn, bạn tất cả đều tỉnh táo. Chả thành vấn đề gì. Đó là triết lí hay. Bạn không thể mất cái gì cả. Bạn có thể trở nên thông thái hơn chút ít. Nhưng khi nó động tới việc ăn cắp gà của hàng xóm, thế thì nó động tới cuộc sống của bạn. Ở đó bạn trở nên tỉnh táo. Ở đó bạn dừng lắng nghe.

Nhớ lấy: thầy không truyền chân lí trừu tượng cho bạn mà truyền cái gì đó phải được thực hành trong cuộc sống, cái gì đó phải trở thành phong cách sống của bạn.

Dũng cảm lớn được cần, và nỗ lực lớn, và kỉ luật lớn được cần, để làm thay đổi và biến đổi cách sống của người ta. Nếu bạn không thể làm được, đừng kết án con đường bạn đã từng theo bởi vì thực sự bạn chưa bao giờ theo nó.

Một người đi tới người bán hàng ở gian hàng Rolls Royce trong phòng trưng bày của công ti ô tô và hỏi đường đi tới nhà vệ sinh nam.

Đường này có hơi phức tạp và người bán hàng bỏ vị trí của mình để đưa người này tới cửa nhà vệ sinh. Cám ơn anh ta xong, người này hỏi tại sao anh ta đã tận tình đưa đi qua nhiều chỗ rắc rối thế.

"Bởi vì," người bán hàng trả lời, "câu hỏi của ông là việc truy tìm chân chính đầu tiên tôi gặp trong cả ngày."

Nếu bạn thực sự muốn ở cùng với thầy, bạn sẽ phải trở thành người truy tìm chân chính. Không phải là tò mò triết lí, mà là cuộc truy tìm trong đó sống và chết của bạn được tham gia vào. Cuộc truy tìm sẽ làm biến chuyển bạn. Cuộc truy tìm sẽ trở thành việc biến thái của bạn.

Bạn có khả năng bay vào trong bầu trời, nhưng bạn đang ẩn trong cái kén của bạn. Những cái kén đó phải bị phá vỡ - và điều đó gây đau. Và nó gây đau bởi vì bạn nghĩ những cái kén đó là phòng thủ của bạn, an toàn của bạn, vì bạn nghĩ những cái kén đó là nhà bạn. Chúng là các xà lim nhà tù của bạn đấy.

Thầy phải phá huỷ xà lim nhà tù để cho tù nhân có thể được tự do. Nhưng tù nhân đã trở nên quá bị đồng nhất với xà lim nhà tù, cho nên người đó trang hoàng cho nó. Người đó thậm chí có thể treo tranh của thầy trong xà lim nhà tù này. Người đó có thể tôn thờ thầy, nhưng trong xà lim nhà tù này. Người đó sẽ không nghe thầy rằng xà lim nhà tù phải bị phá vỡ. Và chừng nào bạn chưa phá huỷ xà lim nhà tù này, và hợp tác với thầy trong việc phá nó, bạn sẽ không tự do.

Và được tự do là cách duy nhất để biết chân lí là gì. Tự do là chân lí. Tự do là Thượng đế. Tự do là niết bàn.

Xem tiếp Chương 6 - Quay về Mục lục

..............................