Read more
Bước trong
Thiền, Ngồi trong Thiền - Osho
Chương 7. Điên còn tốt hơn ngu
Câu
hỏi thứ nhất
Osho
ơi,
Khác
biệt gì giữa khao khát điều thiêng liêng và yêu người khác?
Prem Neeto,
Không khác biệt chút nào - mọi ham muốn đều là như
nhau. Bạn có thể ham muốn tiền, bạn có thể ham muốn thiền, bạn có thể ham muốn
quyền, bạn có thể ham muốn Thượng đế, nhưng bạn vẫn còn là người cũ. Điều bạn
khao khát không thể làm thay đổi bạn, đối thể của khao khát không có tác động
lên con người bên trong của bạn; đó là cùng trò chơi được chơi lần nữa với những
từ mới, với đối thể mới của ham muốn.
Bạn khao khát một người, bạn ham muốn một người. Tại
sao? Vì bạn cảm thấy đơn độc. Trong bản thân bạn, bạn cảm thấy không đủ. Có một
loại trống rỗng trong bạn mà bạn muốn được lấp đầy bởi sự hiện diện của người
khác. Bạn cảm thấy vô nghĩa và bạn muốn người khác truyền nghĩa cho cuộc sống của
bạn. Điều đó không bao giờ xảy ra; nó chỉ là khao khát và hi vọng. Nó không bao
giờ được đáp ứng - nó không thể được đáp ứng theo chính bản chất của mọi thứ.
Nó là không thể được vì người khác đang ham muốn bạn với cùng lí do; người đó
cũng cảm thấy trống rỗng. Bây giờ hai người trống rỗng đang hi vọng được đáp ứng
qua nhau: hai cuộc sống vô nghĩa đang hi vọng từ nhau để trở thành có nghĩa và
có ý nghĩa.
Đây là điều ngớ ngẩn cực kì. Sớm hay muộn người ta trở
nên nhận biết về hiện tượng này vì lặp đi lặp lại chỉ có thất vọng, lặp đi lặp
lại chỉ có thất bại, lặp đi lặp lại hi vọng bay hơi và bạn bị bỏ lại trong đống
lộn xộn sâu hơn bạn đã từng ở trước đây. Lặp đi lặp lại bạn bị vỡ mộng.
Chính bởi vì điều này mà Jean-Paul Sartre hay nói:
"Người khác là địa ngục." Ông ấy dò dẫm một cách vô ý thức trong bóng
tối và đã loạng choạng vớ được sự kiện này một cách vô tình, mặc dầu cách ông ấy
diễn đạt nó không đích xác là điều nó đáng phải vậy. Người khác không phải là địa
ngục, ham muốn của bạn về người khác là địa ngục - đó là điều mọi chư phật đã
nói suốt nhiều thời đại - không phải người khác, vì khi Sartre nói, "Người
khác là địa ngục," dường như người khác chịu trách nhiệm cho khổ, thất vọng,
vỡ mộng của bạn. Người khác không chịu trách nhiệm, chính mong đợi riêng của bạn
đã bị đập vỡ. Mong đợi càng lớn, thất vọng càng lớn hơn.
Do đó bất kì khi nào hôn nhân được thu xếp đã biến mất
và hôn nhân vì tình đã trở thành thịnh hành, có nhiều thất vọng hơn. Trong hôn
nhân được thu xếp, mong đợi của bạn không lớn lắm; nó không phải là chuyện lãng
mạn chút nào, bạn không hi vọng đạt tới thiên đường qua nó. Nó là hiện tượng trần
tục, được thu xếp bởi bố mẹ bạn, ông bà, được thu xếp bởi xã hội, gia đình, tu
sĩ, nhà chiêm tinh, được thu xếp bởi những người khác. Mơ của bạn không được
tham gia mấy vào trong nó. Do đó hôn nhân được thu xếp đi trên nền tảng bằng phẳng
hơn nhiều: nó không có đỉnh, không lên và không xuống. Nó giống như đường xa lộ
đồng bằng - thậm chí không phải là đường xa lộ Ấn Độ mà là đường xa lộ Đức.
Không cái gì trưởng thành trên nó, nó là chết; được làm từ nhựa đường hay đá
giăm trộn nhựa đường hay xi măng - hoàn toàn chết, nhưng an toàn. Nó không phải
là đường mòn qua đồi núi. Bạn không đi vào cái không biết. Bạn có thể có bản đồ
và có cột cây số ở mọi nơi, có các biển báo chỉ dẫn chỗ bạn đang ở, chỗ bạn
đang đi tới, đích đến còn bao xa, bạn đã đi từ chỗ của bạn được bao xa. Mọi thứ
là rõ ràng; đó là cách hôn nhân được thu xếp vận hành.
Và nếu hôn nhân được thu xếp xảy ra khi bạn chỉ là đứa
trẻ nhỏ, chẳng có ý tưởng gì về yêu, về dục, về lãng mạn, thế thì bạn bắt đầu
coi vợ bạn như đương nhiên có hay chồng bạn là đương nhiên có, cũng như bạn coi
anh và chị bạn là đương nhiên có. Không ai đã bao giờ nghĩ về đổi mẹ của mình.
Nếu hôn nhân xảy ra khi bạn là đứa trẻ, đứa trẻ nhỏ, thế thì bạn không bao giờ
nghĩ tới li dị. Các bạn lớn lên cùng nhau, chồng và vợ lớn lên cùng nhau như
anh và chị lớn lên cùng nhau. Họ đã sống cùng nhau lâu thế, lâu như họ có thể
nhớ.
Khi mẹ tôi lấy chồng, bà ấy mới chỉ bẩy tuổi. Bố tôi
không quá mười hai tuổi. Bây giờ mơ mộng gì là có thể đây? Họ có thể hi vọng
cái gì? Thực ra họ đã tận hưởng toàn thể vở diễn hôn nhân, họ đã được vui thích
với âm nhạc, nhóm nhạc và đủ mọi loại pháo hoa - đó thực sự là kinh nghiệm
thích thú - chẳng có ý tưởng gì về họ đang tham gia vào cái gì. Và với thời
gian họ trở nên nhận biết, họ đã được bắt rễ; họ đã trở thành không thể thiếu
được cho nhau.
Nhưng trong hôn nhân vì tình, điều đó sẽ là khó. Ở Mĩ,
cứ hai hôn nhân một cái sẽ bị tan vỡ. Đó là tỉ lệ của li dị: một li dị trong
hai hôn nhân. Và nhớ, một hôn nhân đó mà không tan vỡ sẽ không đi vào trong thế
giới của vui vẻ; nó sẽ không đi vào, nó đơn giản hiện hữu vì sự hèn nhát, an
ninh, an toàn mà mọi người liên tục bám lấy. Khi họ trở nên dũng cảm hơn, tỉ lệ
li dị sẽ trở nên ngày càng cao hơn, nó sẽ trở nên ngày càng lớn hơn.
Tại sao hôn nhân vì tình thất bại? - bởi lẽ đơn giản
là có mong đợi sâu và nó không thể được hoàn thành. Bạn phải sớm nhận ra rằng bạn
đã là người ngu. Hôn nhân sớm qua đi, thậm chí trước khi tuần trăng mật qua đi.
Nó có thể nấn ná tiếp... điều đó tuỳ thuộc vào bạn có bao nhiêu dũng cảm. Nếu bạn
là người hèn nó có thể nấn ná cả đời bạn. Nếu bạn là người dũng cảm và nếu bạn
có thể thấy ra vấn đề bạn có thể li dị ngay lập tức sau khi tuần trăng mật qua
đi vì hôn nhân cũng sẽ qua đi, vì bạn sẽ thấy rằng tất cả những ảo vọng đó mà bạn
đã mang đều chỉ là ảo vọng thôi. Bạn đã sống trong thế giới cầu vồng, bạn đã sống
trong thế giới của thơ ca, không của thực tại.
Sartre là không đúng khi ông ấy nói rằng người khác là
địa ngục, nhưng theo cách vô ý thức ông ấy đã đi tới rất gần với chân lí.
Chư phật nói: Không phải người khác mà ham muốn về người
khác là địa ngục. Làm cho người khác chịu trách nhiệm là đặc trưng rất thông
thường của con người.
Một trong những câu châm ngôn của Murphy nói: Phạm lỗi
là tính con người và đổ lỗi cho người khác thậm chí còn có tính người nhiều
hơn.
Đó là điều Sartre đã làm: Bạn đã phạm lỗi, giờ bạn đổi
lỗi cho người khác. Nếu bạn thực sự thấy ra vấn đề, thế thì bạn sẽ thấy rằng
ham muốn là nguyên nhân; nếu bạn không thấy điều đó, thế thì bạn sẽ thay đổi
người khác. Thế thì người khác này đang gây ra vấn đề cho bạn - thay đổi người
đó. Cho nên sau li dị này là hôn nhân khác, và thế rồi hôn nhân khác và thế rồi
hôn nhân khác. Và nó là cùng ảo vọng bạn sống lặp đi lặp lại! Và mọi người
không thông minh, không nhận biết tới mức họ không bao giờ thấy ra vấn đề: rằng
bạn có thể liên tục thay đổi toàn thế giới, lặp đi lặp lại bạn có thể thay đổi
bạn tình, nhưng cùng câu chuyện sẽ vẫn còn lại vì bạn vẫn như cũ. Bất kì chỗ
nào bạn đi bạn sẽ vẫn còn như cũ; tâm bạn vẫn ở cùng một trạng thái. Có lẫn lộn,
không có ánh sáng bên trong bạn, chỉ có bóng tối.
Khi người ta trở nên chán ngán với mối quan hệ bình
thường với mọi người, người ta bắt đầu tưởng tượng ra mối quan hệ với Thượng đế;
đó là khao khát về điều thiêng liêng. Bây giờ Thượng đế có tốt hơn chút ít theo
nghĩa rằng bạn không bao giờ có thể bị thất vọng vì bạn sẽ không bao giờ gặp
ngài; bởi lẽ đơn giản rằng sẽ không có tuần trăng mật, tuần trăng mật không bao
giờ có thể qua đi; bởi lẽ đơn giản rằng sẽ không có việc sống cùng với Thượng đế,
bạn có thể liên tục hi vọng. Bây giờ bạn một mình: nó là độc thoại, nó không là
đối thoại.
Mọi mối quan hệ con người đều thất bại vì người khác
có đó và các bạn bắt đầu va chạm với nhau, các bạn bắt đầu chi phối lẫn nhau,
các bạn bắt đầu ghen lẫn nhau, các bạn bắt đầu sở hữu lẫn nhau. Bạn sợ rằng bạn
có thể đánh mất người kia. Và thế rồi một ngày nào đó bạn thấy rằng chẳng có gì
để mất - người kia là trống rỗng như bạn vậy. Mơ này bị tan vỡ, thế rồi mơ
khác...
Đó là cái đẹp của mơ tôn giáo: bạn có thể liên tục mơ,
nó không thể bị tan vỡ. Mối quan hệ với Thượng đế không bao giờ có thể gặp khó
khăn - điều đó là không thể được vì bạn đơn giản một mình. Khi bạn cầu nguyện,
bạn đang làm gì? Việc nói cho bản thân bạn thôi! Nó giống như thổi sáo trong
bóng tối - không có người nào nghe.
Thượng đế không phải là người mà bạn có thể có bất kì
mối quan hệ nào. Thượng đế không phải là ai đó nói riêng, người mà bạn có thể
nói với, người mà bạn có thể mong ước. Nhưng mọi thất vọng của bạn, mọi mối
quan hệ của bạn, những quan hệ đã thất bại, đã không làm cho bạn đủ tỉnh táo với
sự kiện rằng tốt hơn cả là bỏ toàn thể ý tưởng về ham muốn người khác. Bây giờ
bạn đang cố ham muốn cái gì đó mà bạn không bao giờ có được. Một điều là tốt về
điều đó: bạn có thể liên tục hi vọng trong nhiều kiếp sống. Sẽ không bao giờ có
bất kì tận cùng nào cho nó; cuộc hành trình là không kết thúc. Người khác không
tồn tại chút nào; bây giờ bạn đang sống trong mơ thuần khiết. Đầu tiên bạn đã sống
trong mơ nhưng người khác đã có đó, cho nên giữa hai thực tại mơ nhất định bị
nghiền nát - và chúng đã bị nghiền nát. Nhưng bây giờ không có người nào khác,
bạn một mình. Bạn có thể làm ra Thượng đế của bạn theo cách bạn muốn.
Ở Ấn Độ mọi người tôn thờ Thượng đế theo cách mà người
ta cảm thấy tiếc cho họ. Một lần tôi ở cùng một người đàn bà, cô ấy là người
yêu lớn về Krishna, nhiều tới mức cô ấy đã thôi ngủ cùng chồng - làm sao bạn có
thể yêu được hai người? Điều đó là phản bội. Cô ấy đã tin rằng chồng thực của
cô ấy là Krishna. Anh chồng đáng thương của cô ấy thực sự trong trạng thái rất
điên. Anh ta không thể nói được rằng cô ấy là sai vì anh ta cũng được nuôi lớn
trong cùng truyền thống Krishna. Anh ta không thể nói được điều đó, mặc dầu anh
ta là bác sĩ, có giáo dục tốt. Nhưng ở Ấn Độ giáo dục không tạo ra khác biệt
cho mọi người, không chút nào. Việc ước định của họ là cổ và cổ đại và được bắt
rễ sâu tới mức giáo dục vẫn còn chỉ trên bề mặt. Cào bất kì người Ấn Độ có giáo
dục nào và bên trong bạn sẽ thấy toàn thể quá khứ mục ruỗng. Cho nên về mặt trí
tuệ anh ta biết rằng vợ mất trí nhưng chỉ về mặt trí tuệ thôi; sâu bên dưới bản
thân anh ta sợ rằng cô ấy có thể là đúng, vì Meera đã thường nghĩ theo cùng
cách này: rằng Krishna là chồng thực của cô ấy. Cô ấy đã bỏ chồng riêng của
mình.
Ít nhất người đàn bà này đã không bỏ chồng của cô ấy,
cô ấy đơn giản đã bỏ việc ngủ cùng chồng. Cô ấy thường ngủ trong phòng khác; cô
ấy sẽ khoá phòng từ bên trong. Cô ấy sẽ ngủ cùng tượng của Krishna.
Khi tôi ở trong nhà họ, tôi đã quan sát toàn thể trò
chơi này. Buổi sáng cô ấy sẽ hát những bài hát để đánh thức Krishna. Bây giờ
Krishna cần đánh thức bạn chứ! Nhưng cô ấy sẽ hát những bài hát để đánh thức
Krishna dậy. Và thế rồi Krishna sẽ dậy và thế rồi toàn thể việc thường lệ buổi
sáng: ông ấy sẽ tắm, ông ấy sẽ được tắm cho, và thế rồi bữa sáng... cả ngày được
cống hiến cho Krishna. Và đó chỉ là bức tượng làm bằng bạc - không có người nào
ở đó! Nhưng cô ấy thường nói với Krishna. Và nếu bạn có thể đã gặp cô ấy chắc bạn
đã bị ấn tượng vì cô ấy sẽ khóc nước mắt của vui mừng và cô ấy sẽ nhảy múa
trong cực lạc hoàn toàn - ít nhất trên bề mặt nó sẽ có vẻ giống điều đó.
Và cô ấy càng trở nên kìm nén về dục - vì cô ấy không
có mối quan hệ dục nào với chồng - cô ấy càng trở nên bị ám ảnh với Krishna. Thế
rồi cô ấy bắt đầu mơ rằng Krishna đã làm tình với cô ấy trong đêm. Một lần cô ấy
thậm chí còn có việc mang thai giả - chỉ khí nóng trong bụng cô ấy và không gì
khác.
Khi tôi nói với cô ấy... Điều đó thực sự là ác của
tôi, nhưng tôi là người ác - tôi phải vậy. Tôi đã đi chỉ trong ba ngày; tôi đã ở
đó trong bẩy ngày chỉ để đem cô ấy về ý thức. Và chung cuộc cô ấy đã hiểu ra vấn
đề - cô ấy là người đàn bà thông minh. Cô ấy đã tặng bức tượng cho tôi và cô ấy
nói, "Bây giờ thầy cầm lấy nó từ đây đi, bằng không tôi có thể lại bị dính
líu vào trong sự ngu xuẩn này. Tôi đã làm phí hoài cả đời tôi. Và tôi có thể thấy
ra vấn đề rằng tôi chỉ đang sống trong mơ riêng của tôi. Không có Krishna,
không ai tới làm tình với tôi, đó toàn là mơ của tôi. Nó chỉ là đè nén dục."
Và toàn thể cái vô nghĩa này của việc đánh thức ông ấy dậy và tắm cho ông ấy và
rồi ăn sáng và rồi ăn trưa và rồi Krishna nghỉ việc làm để ngủ trưa và rồi trà
- và mọi thứ, dường như cô ấy thực sự phục vụ một người thực!
Bức tượng vẫn còn với tôi trong nhiều ngày; tôi nghĩ
tôi đã đem nó cho Mukta. Mukta phải có nó ngay cả tới giờ. Nhưng người đàn bà
này đã được tự do, tự do khỏi độc thoại ngu xuẩn đó.
Nó là việc điên. Nó là cùng việc điên, cho dù hơi chút
tệ hơn, vì khi bạn yêu người thực, ít nhất có ai đó thực, dù tốt hay xấu, dù thất
vọng hay không thất vọng. Nhưng khi bạn bắt đầu khao khát về điều thiêng liêng,
đó đơn giản là sống một cách tuyệt đối trong trừu tượng.
Neeto, bạn hỏi tôi: Khác biệt gì giữa khao khát điều
thiêng liêng và yêu người khác?
Không khác biệt chút nào - khao khát là khao khát. Thế
thì tôi sẽ gợi ý cái gì? Cố hiểu bản chất của khao khát, bản chất của ham muốn.
Khi bạn hiểu bản chất của ham muốn, trong chính việc hiểu đó việc ham muốn biến
mất. Thế thì bạn bắt đầu tận hưởng sự một mình của bạn, bạn trở thành hoàn toàn
vui vẻ với bản thân bạn. Không có nhu cầu về người khác, không có phụ thuộc vào
người khác.
Tôi không nói rằng bạn sẽ không có khả năng yêu. Thực
ra thế và chỉ thế bạn sẽ có khả năng yêu vì thế thì yêu sẽ có phẩm chất khác
toàn bộ, phẩm chất của việc chia sẻ. Bạn sẽ không là kẻ ăn xin, bạn sẽ là hoàng
đế. Bạn sẽ yêu vì bạn có cái gì đó để cho, không để lấy cái gì đó. Bạn sẽ yêu
vì bạn tuôn tràn với niềm vui và bạn muốn chia sẻ nó với mọi người. Nhưng thế
thì nó sẽ không là mối quan hệ chút nào.
Tôi gọi nó là tạo quan hệ. Bạn có thể tạo quan hệ, nhưng
không có nhu cầu tạo ra bất kì sự lệ thuộc nào, không có nhu cầu tạo ra bất kì
hôn nhân nào. Bạn có thể tạo quan hệ với ai đó, bạn có thể tạo quan hệ với cùng
một người trong cả đời bạn, nhưng ngày mai vẫn còn để mở, nó không bị đóng.
Ngày mai không phải là hôm nay được lắng đọng, bạn không thể coi nó đương nhiên
có đó; ngày mai bạn có thể cảm thấy thích chia sẻ với cùng người này, cùng người
này có thể thích chia sẻ hay có thể không thích chia sẻ. Cho dù một trong hai
người quyết định không chia sẻ, thế thì các bạn nói lời tạm biệt lẫn nhau với
lòng biết ơn lớn vì mọi niềm vui và mọi điều đã xảy ra trước đây và mọi điều đã
diễn ra trước đây, người ta đầy biết ơn. Không oán giận, không phàn nàn, không
cãi cọ, các bạn đơn giản chia tay. Bạn biết, "Con đường của chúng ta tách
ra bây giờ, chúng ta có thể không gặp nhau lần nữa," cho nên bạn ra đi với
bài ca trong tim, với nụ cười trên môi; với cái ôm, với cái hôn, các bạn ra đi.
Các bạn ra đi trong sự thân thiện sâu sắc. Nó không phải là li dị vì đã không
có bất kì hôn nhân chút nào ngay chỗ đầu tiên. Các bạn đã không bị buộc vào
nhau cho nên các bạn bao giờ cũng tự do, các bạn bao giờ cũng vẫn còn là những
cá nhân.
Hai cá nhân tạo quan hệ vẫn còn là hai cá nhân, hai cá
nhân lâm vào quan hệ làm mất tính cá nhân của họ. Họ trở thành một đôi, và là một
đôi là điều xấu. Điều đó nghĩa là bạn đã đánh mất tự do của bạn, bạn không còn
là bản thân bạn; người kia cũng không còn là bản thân người đó. Cả hai đã đánh
mất tự do của họ và không ai đã thu được bất kì cái gì từ nó.
Đó là lí do tại sao Sartre nói, "Người khác là địa
ngục." Nhưng tôi vẫn muốn nhắc bạn: vấn đề không là người khác, vấn đề là
ham muốn về người khác. Khi bạn đã hiểu cái vô tích sự của ham muốn, cái ngu xuẩn
cực kì của ham muốn, thế thì bạn tạo quan hệ theo cách khác toàn bộ; thay đổi về
chất xảy ra cho bạn. Bạn hạnh phúc với bản thân bạn; bạn không tìm kiếm hạnh
phúc qua người khác. Bạn hạnh phúc tới mức bạn muốn chia sẻ nó với ai đó, đó là
lí do tại sao bạn tạo quan hệ.
Mối quan hệ bắt nguồn trong khổ, tạo quan hệ bắt nguồn
trong phúc lạc.
Và khi bạn bắt đầu tạo quan hệ với mọi người, bạn cũng
bắt đầu tạo quan hệ với sự tồn tại. Và đó là điều tôn giáo thực là gì: tạo quan
hệ với sự tồn tại. Nó không phải là khao khát về Thượng đế. Bạn có thể gọi sự tồn
tại là Thượng đế, không có vấn đề gì trong điều đó, nhưng tốt hơn cả là gọi nó
là sự tồn tại vì một khi bạn gọi nó là Thượng đế, mọi liên kết cổ với từ này lẻn
vào và bạn bắt đầu nghĩ về một ông già ngồi đâu đó trên ngai vàng trên trời
đang nhìn bạn, theo dõi bạn, và thế rồi những ý tưởng kì lạ xảy ra từ điều đó.
Carl Gustav Jung nhớ lại trong tự truyện của ông ấy rằng
suốt cả thời thơ ấu của ông ấy, ông ấy đã bị ám ảnh với duy nhất một ý tưởng: rằng
nếu Thượng đế ngồi ở trên và đôi khi ngài đi đái thì sao? - hay đi ỉa, thì sao?
Và bố ông ấy là một tu sĩ cho nên ông ấy thường hỏi bố ông ấy và người bố rất bực
mình. Người bố nói, "Thôi đi! Đừng bao giờ hỏi những câu hỏi như vậy!"
Thế là ông ấy phải đè nén những câu hỏi này. Ông ấy càng đè nén chúng, chúng
càng có đó. Ông ấy liên tục bị ám ảnh với ý tưởng này: thế thì cái gì xảy ra?
Ngài phải ăn, ngài phải uống, và ngồi trên đầu, bất kì lúc nào.... Thế rồi ông ấy
bắt đầu mơ rằng Thượng đế đái và nó rơi khắp trái đất và cứt của ông ấy rơi khắp
trên đất. Bản thân ông ấy trở nên rất mặc cảm, "Mình là cái gì...?"
Xem đấy! Nếu bạn nghĩ về ngài ở trên, đây là điều sẽ xảy ra - bất kì khoảnh khắc
nào!
Thế rồi những câu hỏi ngu xuẩn nảy sinh; từ một ý tưởng
ngu xuẩn chúng nhất định tới.
Thượng đế không phải là người chút nào, Thượng đế là
phẩm chất - tính thượng đế, không phải Thượng đế. Sự tồn tại đầy tính thượng đế.
Khi bạn có năng lực cảm thấy vui vẻ, được mãn nguyện, được hài lòng, thế thì
suy ngẫm về ham muốn, thấy cái vô tích sự của ham muốn, ham muốn biến mất và bạn
được bỏ lại mà không có ham muốn. Đột nhiên an bình lớn giáng lên bạn. Trong an
bình đó tự tính của bạn bắt đầu bùng nổ. Đó là phúc lạc. Phúc lạc đó rạng ngời
như tình yêu, nó chiếu tới mọi người, nó chiếu tới cây cối, nó chiếu tới con vật,
nó chiếu tới mây và sao. Chung cuộc nó bắt đầu chiếu tới toàn thể sự tồn tại.
Đó là điều tạo quan hệ với sự tồn tại là gì. Thế thì bạn thấy mặt trời lặn và
trong chính mặt trời lặn bạn thấy Thượng đế - không phải Jesus bị đóng đinh hay
Krishna thổi sáo; những cái đó toàn là ý tưởng trẻ con. Bạn thấy tính thượng đế.
Bạn đã bao giờ quan sát mặt trời lặn đẹp chưa? Tính
thượng đế nào hơn nữa có thể có đó? Bạn thấy đoá hồng - tính thượng đế nào hơn
nữa có thể có đó? Hay chỉ nhành cỏ đung đưa trong gió... Mọi mầu xanh này và mầu
đỏ và miếng vàng! Toàn thể sự tồn tại này đầy thế, tràn đầy thế, tuôn tràn thế
với im lặng, với an bình, với niềm vui, với cực lạc. Khi bạn có khả năng im lặng,
an bình, vui vẻ, bạn bắt đầu tạo quan hệ với nó. Việc tạo quan hệ đó là tôn
giáo.
Tôn giáo không phải là ham muốn về Thượng đế, nó là trải
nghiệm về tính thượng đế. Và vấn đề không phải là làm sao tìm ra Thượng đế, vấn
đề là làm sao bỏ việc ham muốn. Điều này phải được nhớ, được nhớ một cách rất
nhấn mạnh: nếu bạn bắt đầu tìm và kiếm Thượng đế bạn sẽ vẫn còn là cùng con người
cũ, bạn sẽ không bao giờ thay đổi. Nếu bạn bắt đầu cố hiểu bản chất của ham muốn,
bạn nhất định đi qua cách mạng triệt để vì bất kì người nào có chút ít thông
minh nhất định thấy cái vô tích sự hoàn toàn của ham muốn - nó chẳng dẫn tới
đâu cả. Và khoảnh khắc ham muốn biến mất khỏi con người bạn, bạn đã đạt tới.
Bạn bao giờ cũng có đó; chính là duy nhất ham muốn làm
sao lãng bạn. Lúc thì ham muốn là về tiền, lúc thì ham muốn là về Thượng đế,
lúc thì vì quyền, danh, lúc thì vì cõi trời, thiên đường, nhưng bất kì ham muốn
nào cũng đủ để làm sao lãng bạn khỏi bản tính của bạn. Khi không có ham muốn, bạn
có thể đi đâu? Mọi ham muốn dẫn bạn đi xa khỏi bản thân bạn. Khi không có ham
muốn bạn đơn giản được định tâm trong con người bạn. Chính việc định tâm đó là
phúc lạc, là cực lạc, là samadhi, là niết bàn.
Câu
hỏi thứ hai
Osho
ơi, tại sao mọi người thường xuyên trút khinh bỉ lên thầy? Tại sao?
Pradeepo,
Điều đó là tuyệt đối tự nhiên. Nếu họ không trút khinh
bỉ lên tôi, điều đó chắc đã là rất phi tự nhiên. Điều này là được mong đợi, đây
là cách nó phải vậy. Đây là cách mọi người bao giờ cũng hành xử. Họ là rất dự
đoán được; họ vận hành như máy. Họ liên tục vận hành theo cùng cách; ý thức của
họ đã không thay đổi chút nào. Mặc dầu họ là người Ki tô giáo và họ là người
Hindus và họ là người Mô ha mét giáo và họ là người Jainas và họ là Phật tử,
đây chỉ là lời; sâu bên dưới họ là vô ý thức như bao giờ. Không có khác biệt
nào cho họ dù họ tin vào triết học nào, nó chỉ là niềm tin - thuận tiện, thoải
mái, an ủi - một loại khuây khoả nhưng không biến đổi. Họ không muốn bất kì biến
đổi nào, họ sợ biến đổi. Do đó, bất kì khi nào có một người mà với người này biến
đổi là có thể, tự nhiên họ hành xử theo cách rất đối kháng.
Yoka nói:
Một số người trút khinh bỉ lên thiền hay giữ nó trong
nghi vấn. Họ chơi với lửa, cố một cách vô vọng để đốt cháy bầu trời. Học trò thực
của thiền phải nghe điều họ nói dường như lời của họ là những giọt sương ngọt,
tuy nhiên khi người đó đi vào trong cõi phi tâm trí thì quên ngay cả vị ngọt của
chúng.
Ta coi những lời gây tổn thương là hành động đứa hạnh
và ta đối xử với những người gây tổn thương cho ta là thầy tốt, vì ta không cảm
thấy ủng hộ hay chống đối người xúc phạm ta.
Ta không cần giải thích hai quyền năng của kiên nhẫn,
việc hiểu về vô sinh và vô tử, tính như thế, niết bàn.
Chư phật, là vô lượng như cát sông Hằng, mọi người đều
mang nhân chứng cho sự kiện này.
Một khi bạn đã biết tới bản thân bạn, không cái gì quấy
rối được bạn, không xúc phạm nào có thể xúc phạm được bạn. Những người liên tục
trút khinh bỉ lên tôi sẽ đốt cháy ngón tay riêng của họ, họ sẽ khổ, vì điều họ
đang làm và điều họ đang nói là tuyệt đối không thực. Nhưng chúng ta không thể
mong đợi chân lí từ họ - họ không biết chân lí là gì.
Nhưng, Pradeepo, bạn cần không bị lo nghĩ về họ - họ
đang nói dối. Mọi người nói dối, nhưng điều đó không thành vấn đề vì không ai
nghe. Và, nhớ, người như tôi nhất định bị trừng phạt. Đức hạnh là việc trừng phạt
riêng của nó! Hành động đức hạnh sẽ không bao giờ diễn ra mà không bị trừng phạt,
bằng không tại sao Jesus bị đóng đinh? Tại sao Socrates bị đầu độc? Tại sao
Mansur bị sát hại? Hành động đức hạnh sẽ không bao giờ diễn ra mà không bị trừng
phạt. Tại sao? - bởi lẽ đơn giản là một người như Socrates là nguy hiểm cho xã
hội, cái được bắt rễ trong dối trá. Con người của chân lí là nguy hiểm cho tất
cả những người đang sống trong dối trá. Người có mắt sống cùng người mù thì
không thể được dung thứ vì chính người có mắt làm cho người mù cảm thấy rằng họ
bị mù. Nếu người đó không có đó họ chắc đã không bao giờ cảm thấy bản thân họ
là mù. Bây giờ sự hiện diện của người đó làm họ tổn thương; chính sự hiện diện
của người đó chỉ cho họ rằng cái gì đó là sai với họ. Và tất nhiên, có hàng triệu
người trong họ và làm sao hàng triệu người có thể sai được? Hiển nhiên người
này phải sai; đám đông không thể sai. Đám đông phải bảo vệ bản thân họ.
Trút khinh bỉ lên tôi chẳng là gì ngoài sự tự phòng vệ
cực điểm, nhưng nó là dấu hiệu tốt - dấu hiệu tốt theo nghĩa rằng họ đã trở nên
nhận biết rằng tôi ở đây, rằng tôi là nguy hiểm cho họ và cho xã hội của họ và
cho cấu trúc của họ, cho tâm trí của họ, cho triết lí và ý thức hệ của họ. Bây
giờ họ sẽ thấy mọi cách thức có thể để làm sao lãng mọi người khỏi tới tôi, để
ngăn cản mọi người khỏi đi tới tôi. Họ sẽ làm mọi điều họ có thể làm.
Nhưng chân lí, cho dù bị đóng đinh, vẫn trở nên chiến
thắng, và dối trá, cho dù được lên ngôi, nhất định bị thất bại. Đó là luật tối
thượng. Phật nói: Ais dhammo sanantano, đây là luật vĩnh hằng của sự tồn tại.
Cho nên để họ làm điều họ muốn làm.
Pradeepo, đừng lo nghĩ về điều họ nói; thực ra, cứ hài
lòng rằng họ đã bắt đầu chú ý tới tôi. Điều duy nhất có thể là xấu là nếu họ bỏ
qua tôi.
Nghĩ mà xem, nếu như họ đã bỏ qua Jesus, nếu như họ đã
hành xử dường như ông ấy không bao giờ tồn tại, ông ấy chắc đã tự mình chết đi;
chắc đã không có nhu cầu đóng đinh ông ấy. Ông ấy có thể đã sống thêm vài năm nữa,
nhưng ông ấy nhất định chết. Nếu họ đã bỏ qua ông ấy chắc đã không có Ki tô
giáo. Ki tô giáo tồn tại bởi vì họ đã không thể bỏ qua được Jesus.
Nếu như họ đã bỏ qua Socrates bạn chắc đã chẳng bao giờ
nghe thấy cái tên Socrates. Bây giờ chúng ta không biết những người đã xúc phạm
ông ấy là ai, nhưng người đã tụ tập lại để giết con người đẹp đẽ này là ai.
Nhưng Socrates đã trở thành bất tử, thông điệp của ông ấy đã trở thành bất tử,
thông điệp của ông ấy vẫn còn vang vọng, và bất kì chỗ nào ai đó đang đi tìm
chân lí, người đó nhất định cảm thấy kính trọng vô cùng với Socrates. Không nước
nào, không giống nòi nào, có thể ngăn cản được Socrates khỏi xuyên thấu vào
trái tim của người tìm kiếm thực sự. Nếu họ đã bỏ qua người này - ông ấy rất
già khi họ đầu độc ông ấy - ông ấy chắc không sống nhiều hơn năm năm nhiều nhất
là mười năm.
Ông ấy có thể làm cái gì sai trong năm, mười năm?
Nhưng họ không thể bỏ qua ông ấy, và điều tốt là họ đã trở nên rất đối kháng. Họ
đã tạo ra nhiều ồn ào thế về riêng một cá nhân không có quyền hành nào, thế mà
hai mươi nhăm thế kỉ đã trôi qua và hàng nghìn người tìm kiếm mạnh mẽ đã được
sinh ra nhưng không ai có quyền năng trên người tìm kiếm chân lí mà Socrates đã
có.
Cùng điều này là đúng về Phật: họ không thể dung thứ
được sự tồn tại của ông ấy. Nhiều lần các nỗ lực đã được thực hiện trong đời
ông ấy. Họ không thể thành công trong việc giết ông ấy - đó là chuyện khác -
nhưng họ cố hết sức. Bây giờ không ai biết những người đó, họ là ai - họ phải
đã từng giống những người bạn bắt gặp ở mọi nơi - đám đông, quần chúng - nhưng
Phật đã trở thành ngôi sao vĩ đại nhất trong toàn thể lịch sử tâm thức con người;
không ai chiếu sáng chói lọi thế như ông ấy. Nếu như họ bỏ qua ông ấy chúng ta
chắc đã bỏ lỡ ông ấy, chúng ta chắc đã bỏ lỡ cái gì đó có giá trị mênh mông.
Cho nên, Pradeepo, đừng bị lo nghĩ về điều mọi người
nói về tôi. Cứ hài lòng rằng họ đang trở nên quan tâm. Và không chỉ ở nước này,
trên khắp thế giới nữa....
Một giám mục ở Anh đã viết cho một trong các sannyasin
của tôi, người cũng là một linh mục - ông ấy là cha tuyên uý tại Đại học
Cambridge. Ông giám mục đã viết cho ông ấy: "Chúng tôi đã nghe nói rằng
ông cũng đã trở nên bị dính líu vào con người nguy hiểm này, và điều này là
không đúng cho một linh mục Ki tô giáo. Xin ông giải thích." Sannyasin của
chúng ta - Chinmaya là tên anh ấy - đã viết một bức thư hay cho ông giám mục,
nói: "Nghe theo người này tôi đã trở nên được thuyết phục rằng Jesus đã là
thực tại. Lại gần con người này hơn, lần đầu tiên tôi đã trở nên nhận biết rằng
Jesus không phải là huyền thoại." Bây giờ, từ một cha tuyên uý tại Đại học
Cambridge, một người quan trọng... ông giám mục phải cảm thấy rất bối rối -
"Làm gì với người này? Và bây giờ Thiền Động đang được làm trong nhà thờ của
ông ấy ở Cambridge!"
Nhà thờ Tin lành của Đức đã cho lưu hành một mệnh lệnh
cho mọi nhà thờ Tin lành ở Đức rằng tên tôi phải không được nhắc tới trong bất
kì nhà thờ nào. Không sách nào, không đoạn trích nào được phép trích dẫn. Điều
đó đơn giản chỉ ra rằng chúng phải đã được dùng, mọi người phải đã trích dẫn
tôi, bằng không sao họ phải bị lo nghĩ? Một uỷ ban đã được chỉ định để điều tra
và mới hôm nọ chính phủ Tây Đức đã công bố một cuốn sách mỏng để làm cho mọi
người nhận biết về mối nguy hiểm, đặc biệt với người trẻ. Cuốn sách mỏng này
nói: "Mặc dầu người này nói rằng bạn không cần bỏ bãi chợ, rằng bạn không
cần từ bỏ gia đình của bạn, việc làm của bạn, dầu vậy mọi người đã trở nên bị
lôi cuốn tới mức họ bỏ việc làm của họ. Và nhiều người thế đang bỏ việc từ Đức điều
đó không phải là vấn đề nhỏ; nó đang lấy tỉ lệ của bệnh dịch."
Khi chính phủ trở nên lo nghĩ - và một chính phủ xa
xôi.... Các buổi hội thảo được thu xếp khắp thế giới, ủng hộ và chống lại tôi.
Tôi thậm chí không đi ra ngoài phòng của tôi, nhưng họ thậm không thể bỏ qua một
người chỉ sống trong phòng mình, người không bao giờ đi ra ngoài. Tôi thậm chí
đã thôi bước ra vườn - điều đó có thể là chướng tai gai mắt cho ai đó! Nhưng
theo một cách nào đó đây là dấu hiệu tốt.
Jesus chỉ bị phê phán trong một khu vực nhỏ nơi ông ấy
sống. Phật bị phê phán chỉ trong một tỉnh nhỏ nơi ông ấy đi, Bihar. Cái tên này
bắt nguồn từ chuyển động của ông ấy - tên Bihar có nghĩa là "nơi Phật đã
đi." Cho nên chỉ trong tỉnh nhỏ đó ông ấy bị phê phán. Tôi có thể là người
đầu tiên bị phê phán trên khắp thế giới; bất kể giống nòi, đất nước, tôn giáo -
mọi người đều đồng ý về một điều: "Người này là nguy hiểm!" Đây thực
sự là cái gì đó làm cho người ta hài lòng! Bạn nên hân hoan - cái gì đó lớn lao
sắp xảy ra từ việc đó. Nếu phê phán về Phật chỉ trong tỉnh nhỏ mà đã tạo ra nhiều
năng lượng thế, nếu phê phán về Jesus trong một khu vực nhỏ quanh Jerusalem đã
tạo ra tác động thế trong lịch sử, thế thì có hứa hẹn lớn.
Phê phán về tôi trên khắp thế giới sẽ ảnh hưởng tới
toàn thể nhân loại, toàn thể tương lai của nhân loại. Ngay bây giờ bạn không thể
hình dung được điều đó vì ngay bây giờ bạn ở trong chính những đau đớn sinh
thành của toàn thể quá trình này. Nhưng người đi theo Jesus có thể đã không bao
giờ quan niệm được.... Khi ông ấy đang bị đóng đinh họ đã trốn đi. Và đã không
có mấy người đi theo, chỉ mười hai tông đồ, và không quá một trăm người đã sùng
kính sâu sắc với ông ấy, và không quá một nghìn người bằng cách nào đó đã trong
quan hệ với ông ấy. Mọi người đều chống lại ông ấy. Ai mà quan niệm được rằng đứa
con trai ông thợ mộc, người đã bị đóng đinh theo cách bẽ mặt thế, cùng với kẻ cắp
ở mỗi bên, chỉ giống như kẻ tội phạm bình thường, đã có tác động lên lịch sử tới
mức lịch sử sẽ được phân chia theo tên ông ấy, rằng tên ông ấy sẽ trở thành đường
ranh giới: "BC- Trước Christ" và "AC- Sau Christ"? Ai đã
quan niệm được điều đó? Điều đó chắc đã là không thể được.
Bạn không thể quan niệm được ngay bây giờ điều đang xảy
ra, nhưng tôi có thể thấy. Mọi điều này là những tin tức tốt lành. Đừng lo
nghĩ, Pradeepo. Cứ tiếp tục theo cách của bạn đi, liên tục sống trong tính như
vậy của bạn, liên tục sống trong thiền của bạn, trong lễ hội của bạn. Đó là
thông điệp duy nhất mà tôi đã trao cho bạn: Mở hội cuộc sống, hân hoan trong cuộc
sống. Đừng bận tâm về điều người khác nói; đó là việc của họ.
Câu
hỏi thứ ba
Osho
ơi,
Đôi
khi tôi không biết liệu tôi là ngu hay chỉ điên. Khác biệt gì giữa ngu và điên?
Prem Raquibo,
Bạn không thể ngu được vì người ngu không thể hỏi được
những câu hỏi như vậy. Người ngu không thể hỏi được bất kì câu hỏi nào chút
nào. Người ngu không có tò mò, không có truy hỏi. Người đó không sống, người đó
sống thực vật.
Câu hỏi này nảy sinh trong bạn, "Khác biệt gì giữa
ngu và điên?" chỉ ra dấu hiệu rõ ràng của thông minh.
Và chắc chắn bạn không điên nữa vì người điên không
bao giờ nghĩ rằng người đó điên. Đó là một trong nhưng phẩm chất cốt lõi của
điên, rằng người điên không bao giờ nghĩ rằng người đó điên; người đó nghĩ toàn
thế giới là điên ngoại trừ người đó. Khoảnh khắc người điên bắt đầu truy hỏi, đặt
câu hỏi, "Tôi có điên không?" đó là dấu hiệu tốt. Điều đó chỉ ra rằng
sự lành mạnh nào đó đang xảy ra, rằng người đó đang quay lại với ý thức của người
đó. Biết rằng "tôi điên" là được tự do khỏi sự điên.
Bạn có thể đi tới bất kì nhà thương điên nào; họ không
nghĩ rằng họ điên.
Kahlil Gibran nhớ tới một trong những người bạn của
ông ấy, người gàn dở và bị đưa vào trong trại tâm thần. Gibran tới gặp anh ta.
Anh ta đang ngồi dưới cây tận hưởng bản thân mình, hát bài ca; anh ta đã rất
hài lòng. Gibran ngồi bên cạnh anh ta và nói với anh ta, "Anh chắc phải cảm
thấy lo nghĩ rằng anh đã bị nhốt vào bên trong những bức tường này?"
Người này nói, "Ông đang nói cái gì vậy? Hối tiếc
sao? Buồn sao? Tại sao tôi phải cảm thấy tiếc và buồn? Thực ra tôi đang cảm thấy
rất hài lòng. Những bức tường này không ở quanh tôi, những bức tường này ở
quanh mọi người điên của thế giới. Chỉ rất ít người, những người lành mạnh mới
sống ở đây. Chúng tôi đã bỏ mọi người không lành mạnh ở bên ngoài rồi. Từ ngày
tôi vào đây tôi đã bắt gặp những người thông minh thế, những người đẹp thế, và
bên ngoài mọi người là xấu."
Một cách tự nhiên, vì mọi người đã bảo người đó,
"Ông điên"; bây giờ không ai ở đây bảo người đó là điên. Thực ra mọi
người đều tận hưởng chứng điên của mọi người khác, chấp nhận nó. Điều đó là
hoàn toàn được, không có vấn đề gì trong nó.
Raquibo, bạn không ngu - bằng không câu hỏi này không
thể nảy sinh được - mà bạn cũng không điên; bạn chỉ ngủ. Và điều đó còn nguy hiểm
hơn nhiều, vì người điên có thể được chữa, người ngu có thể được giúp để trở
nên thông minh, nhưng người ngủ và mơ thì thực sự trong tình trạng tồi tệ vì nếu
bạn cố đánh thức người đó dậy, người đó trở nên giận - bạn đang quấy rối mơ của
người đó. Người đó đã đầu tư nhiều thế vào mơ của mình; người đó đang thấy những
mơ mộng lớn thế và bạn đang quấy rối người đó.
Bây giờ bảo tổng thống nào đó rằng mọi quyền lực chỉ
là ham muốn trẻ con sẽ làm tan vỡ mơ của người đó. Bảo người giầu rằng tiền không
là gì ngoài nỗ lực bằng cách nào đó tọng vào bản thân bạn các thứ đồ, các thứ đồng
nát, để cho bạn có thể cảm thấy rằng bạn không trống rỗng, sẽ làm cho người đó
giận bạn. Bảo mọi người rằng bất kì cái gì họ đang làm trong đời họ đều không
là gì ngoài chơi với đồ chơi sẽ làm cho họ phát rồ chống lại bạn; họ sẽ nhảy
lên bạn. Làm sao bạn dám gọi cuộc sống của họ là ngủ? Đó là lí do tại sao họ
không thể tha thứ được cho chư phật.
Nhưng, Raquibo, bạn là sannyasin của tôi và bạn phải
tha thứ cho tôi. Không có vấn đề gì, bạn chỉ ngủ thôi. Và mọi điều được cần là
nhận biết sắc sảo, ý thức, thức tỉnh, tính quan sát điều có thể mang bạn ra khỏi
giấc ngủ của bạn. Nhưng nếu bạn muốn vẫn còn trong giấc ngủ của bạn, không ai
có thể kéo bạn ra được; điều đó là không thể được. Chỉ bạn mới có thể mang bản
thân bạn ra khỏi giấc ngủ của bạn. Chứng điên có thể được chữa bởi người khác,
nhưng giấc ngủ thì không. Ngu có thể được chữa, nó có thể được giúp, vì không đứa
trẻ nào được sinh ra thực sự là ngu.
Mọi đứa trẻ đều học ngu từ người ngu khắp xung quanh.
Nó bắt chước - nó phải bắt chước. Nếu bạn phải sống với người ngu bạn phải cư xử
như họ, bằng không bạn bắt đầu trở nên tách rời. Và họ muốn bạn là một phần của
tâm trí tập thể; họ không thích các cá nhân. Cho nên mọi người phải trở thành
ngu theo cách nào đó này khác - ngu Ki tô giáo hay ngu Tin Lành, ngu Hindu hay
ngu Mô ha mét giáo, nhưng một loại ngu nào đó bạn phải trở thành. Có thể là ngu
cộng sản, ngu vô thần, nhưng bạn phải mang bản thân bạn vào một loại ngu nào đó
để cho bạn có thể thuộc về đám đông.
Nhưng có khác biệt rõ ràng giữa điên và ngu. Người
điên là những người thực sự nhạy cảm hơn người khác, đó là lí do tại sao họ
phát điên. Họ thông minh hơn những người khác, đó là lí do tại sao họ phát
điên. Họ thông minh tới mức họ không thể đối phó được với mọi quần chúng ngu
xung quanh và họ thông minh tới mức họ không thể ép buộc bản thân họ cư xử một
cách ngu xuẩn. Họ bắt đầu vận hành như các cá nhân và điều đó tạo ra rắc rối. Họ
thông minh tới mức họ có thể thấy ra cái vô tích sự của nhiều phóng chiếu mà đã
từng được áp đặt lên bạn.
Bạn đã được dạy phải tham vọng. Người thông minh có thể
lập tức thấy ra rằng điều này là vô nghĩa - nó không bao giờ có thể cho bạn bất
kì niềm vui nào. Vâng, nó sẽ phá huỷ cuộc sống của nhiều người khác - nó là bạo
hành, nó là xấu, nó có tính phá huỷ - và nó sẽ không cho lại bạn bất kì cái gì.
Người tham vọng là người ngu. Người thông minh không tham vọng, người đó đơn giản
sống mà không khát khao cạnh tranh với người khác vì người đó biết mọi người là
duy nhất. Không có vấn đề cạnh tranh. Người đó không bao giờ so sánh. Người thực
sự thông minh không bao giờ so sánh bản thân mình với bất kì người nào. Người
đó không bao giờ nghĩ bản thân mình là cao hơn hay thấp hơn. Người đó không bao
giờ khổ vì phức cảm cao siêu hay phức cảm kém cỏi - điều là hai mặt của cùng một
đồng tiền. Người đó đơn giản biết, "Tôi là người tôi đang vậy và bạn là
người bạn đang vậy," và không có vấn đề về so sánh. Làm sao bạn có thể so
sánh hoa hồng với hoa sen được? Mọi so sánh sẽ sai từ chính lúc ban đầu. Từng
cá nhân có cái đẹp, cái đẹp duy nhất tới mức không so sánh nào là có thể được.
Thế thì phỏng có ích gì mà trở nên tham vọng? Tham vọng
ngụ ý tôi phải là cao siêu, tôi phải chứng minh rằng tôi là cao siêu với người
khác. Bây giờ vì điều này bạn phải làm mất đi thông minh của bạn, bạn phải trở
thành ngu xuẩn. Đó là lí do tại sao các chính khách là những người hoàn toàn
ngu xuẩn, họ không thể khác được. Họ tất cả đều là chuối, và chuối nẫu nữa!
Một người đang lái xe dọc theo con đường ngoại ô bên
ngoài và vừa đi qua bệnh viện dành cho người mất trí thì xe anh ta bị xì lốp.
Anh ta ra khỏi xe, lấy công cụ ra khỏi thùng xe mở các
ốc bánh xe và để chúng trên nắp đậy bánh xe trên rãnh cống vệ đường bên cạnh
anh ta. Vừa lúc đó có tiếng sấm động và cơn mưa rất to bắt đầu đổ xuống. Trong
khi vội vàng thay bánh anh ta làm đổ nắp đậy bánh xe và các ốc bánh xe bị tuột
xuống cống ngay gần anh ta.
Giờ anh ta gặp chuyện rắc rối, nhưng sau khi phân vân
trong đại loại mười phút anh ta nghe thấy ai đó gọi anh ta. Nhìn lên, anh ta thấy
một cái đầu nhô ra trên đỉnh bức tường cao đối diện anh ta. Anh chàng này đã
quan sát mọi điều diễn ra và nói, "Sao anh không lấy một ốc ra khỏi các
bánh xe khác và gắn bánh xe trở lại rồi lái xe tới ga ra tiếp nơi anh có thể kiếm
thêm một số ốc khác?"
Người lái xe hài lòng và làm điều đã được gợi ý cho
mình. Thế rồi nhìn người này qua bức tường anh ta nói, "Này, anh đang làm
gì bên trong chỗ đó thế? Anh được cho là điên mà!"
Anh chàng trên bức tường la lên, "Có thể chúng
tôi điên ở đây, nhưng chúng tôi không ngu!"
Một người rất nhạy cảm trong thế giới ngu này nhất định
trở nên điên. Người đó phải học nghệ thuật thiền bằng không người đó nhất định
trở nên điên. Chỉ thiền mới có thể cứu được người đó khỏi trở nên điên.
Bây giờ ngay cả các nhà tâm lí cũng đang trở nên nhận
biết về hiện tượng rằng người điên là người rất nhạy cảm và mong manh, là người
thông minh mà không thể đương đầu được với thực tại xung quanh họ. Nó là quá
nhiều và họ quá mong manh với điều đó. Họ suy sụp dưới sức nặng của nó. Nếu họ
có thể được giúp qua thiền, suy sụp của họ có thể trở thành đột phá.
Thiền là hi vọng duy nhất, bằng không khi mọi người trở
nên thông minh hơn, ngày càng nhiều người sẽ phát điên. Và điều đó đang xảy ra.
Ở những nước lạc hậu ít người phát điên hơn; ở các nước
tiến bộ nhiều người phát điên hơn. Tại sao? Chẳng hạn, ở nước như Ấn Độ, nghèo
hoàn toàn, chết đói, ốm, bệnh, không mấy người phát điên như họ phát điên ở Mĩ.
Và các swami Hindu và mahatma Hindu ba hoa về điều đó. Họ liên tục nói khắp thế
giới - Muktanandas và Maharishi Mahesh Yogis, vân vân - họ liên tục ba hoa:
"Sao người Ấn Độ không phát điên? - bởi lẽ đơn giản là họ là những người
tôn giáo." Nó không phải vậy; sự kiện là cái gì đó khác, cái gì đó khác
toàn bộ. Sự kiện là vì Ấn Độ bị nuôi dưỡng kém nó không thể có nhiều thông minh
để mà phát điên.
Tâm trí Ấn Độ không được nuôi dưỡng đầy đủ. Ấn Độ có
được bao nhiêu giải thưởng Nobel? Một nước bao la thế, một phần sáu dân số toàn
cầu! Cứ trong sáu người một người là người Ấn Độ; một trong sáu giải thưởng
Nobel phải về Ấn Độ chứ, nhưng có bao nhiêu giải thưởng Nobel...? Tại sao điều
đó không xảy ra? Tại sao người Ấn Độ không thể là người khám phá lớn? - bởi lẽ
đơn giản rằng thân thể họ được nuôi dưỡng kém; họ thiếu những dưỡng chất căn bản
tạo ra việc nở hoa của thông minh. Thông minh không phát triển trên cái bụng trống
rỗng. Nếu bạn muốn có hoa hồng đẹp và hoa hồng lớn bạn phải có đất mầu mỡ. Bạn
phải bón phân và bạn phải làm mọi sự chăm sóc. Nhưng ở Ấn Độ mọi người được
nuôi dưỡng kém; cái họ ăn vào là không đủ. Nó không cung cấp các vitamin đúng,
chất đạm đúng, khối lượng hoá chất đúng cho não của họ. Do đó mọi thứ họ có thể
làm là đứng trên đầu và làm các tư thế yoga. Điều đó không cần bất kì thông
minh nào. Mọi điều họ cần làm là lặp lại như vẹt những kinh sách cũ hàng nghìn
năm, cái thực sự là không liên quan.
Một sannyasin đã viết rằng anh ấy đã ở New York và
Muktananda đã trả lời các câu hỏi. Mọi câu trả lời đều là những câu trả lời tuyệt
đối hiển nhiên mà người ta có thể tìm thấy trong Gita, mà người ta có thể tìm
thấy trong bất kì sách Hindu nào. Chỉ một câu hỏi là tới mức Gita không có câu
trả lời cho nó và Vedas không có tham chiếu cho nó - chúng không thể có được.
Câu hỏi này là: "Bạn nghĩ gì về Shree Rajneesh và Mật tông của ông ấy?"
Bây giờ tâm trí của ông phải đã dừng lại hoàn toàn! Tên tôi vận hành như chiếc
kiếm. Câu trả lời là: "Chúng tôi đang làm nghiên cứu về vấn đề này. Khi
nghiên cứu được hoàn tất chúng tôi sẽ trả lời."
Đây là những người đã chứng ngộ đấy! Đây là những người
liên tục phi quanh thế giới làm khai tâm cho mọi người. Họ đang làm nghiên cứu
về Mật tông, về tôi. Lí do đơn giản tại sao ông ta không thể trả lời được là vì
không câu trả lời hiển nhiên nào là sẵn có. Và ông ta liên tục hỏi mọi người về
tôi; đó là điều ông ta gọi là "nghiên cứu."
Nirgrantha đã tới. Muktananda thấy Nirgrantha bước đi
trên vịnh ở Miami. Ông ấy gọi anh này - ông ấy phải đã thấy vòng hạt và trái
tim lồng ảnh - và muốn anh này ở lại với ông ấy. Nirgrantha ở đó trong hai
ngày, và đã có chất vấn lâu, chất vấn ba giờ đồng hồ: "Rajneesh có nói điều
này chống lại tôi không?" Nirgrantha nói, "Chúng toàn là những thứ
nói công khai, tất cả chúng đều được xuất bản. Ông không cần hỏi tôi, ông có thể
nhìn ngay vào sách." Đây là công việc nghiên cứu đang diễn ra!
Họ không có thông minh, họ thậm chí không có can đảm,
nhưng họ liên tục nói cho toàn thế giới rằng người Ấn Độ không điên, người Ấn Độ
không tự tử vì họ có tính tôn giáo. Họ không có tính tôn giáo - không chút nào.
Họ không điên vì để trở nên điên đầu tiên bạn cần thông minh. Bạn đã bao giờ
nghe nói về bất kì người ngu nào điên không? Điều đó là không thể được. Bạn đã
bao giờ nghe nói về bất kì kẻ ngốc nào phát điên không? Làm sao kẻ ngốc có thể
phát điên được? Để phát điên bạn cần thông minh nào đó ngay chỗ đầu tiên; để
làm mất nó bạn phải có nó!
Chỉ người rất thông minh có thể tự tử - và đây là cùng
những người có thể trở thành sannyasins. Cùng những người có thể tự tử có thể trở
thành sannyasins bởi lẽ đơn giản rằng họ đã thấy rằng cuộc sống này là vô dụng.
Bây giờ hoặc họ phải tìm cuộc sống khác, cách sống khác, hoặc thật vô nghĩa mà
tiếp tục. Và họ có đủ dũng cảm, đủ can đảm.
Không cần nhiều thông minh để thấy rằng cuộc sống này
là vô tích sự thực sự.
Murphy nói: Nếu giầy vừa nó lại bị xấu. Nếu bạn thích
nó, họ không có nó đúng cỡ của bạn. Nếu bạn thích nó và nó đúng cỡ của bạn, đằng
nào nó cũng không vừa. Nếu bạn thích nó và nó vừa vặn, bạn không đảm đương được
việc mua nó, nó rách ra từng phần ngay lần đầu tiên bạn đi nó.
Chỉ chút ít thông minh và bạn sẽ có khả năng thấy đó
là điều cuộc sống là gì! Thế rồi nếu bạn có can đảm, hoặc bạn tự tử, bạn đơn giản
nói với Thượng đế, "Thế là đủ rồi!" hay bạn biến đổi con người bạn -
bạn trở thành sannyasin.
Nhiều người hỏi tôi, "Tại sao người Ấn Độ không tới
thầy?" Vì họ không phải là người tôn giáo, họ không thông minh, họ không
có can đảm và họ chưa có thông minh để thấy rằng cuộc sống là vô tích sự, mặc dầu
họ liên tục lặp lại như vẹt rằng cuộc sống là vô tích sự, cuộc sống là ảo vọng,
nó toàn là maya. Nhưng đó chỉ là cách nói. Cũng như người Anh nói về thời tiết,
người Ấn Độ nói về siêu hình! Người Anh cũng chẳng ngụ ý điều gì...
Một người Anh tới một thị trấn khác nơi anh ta đã đi tới
thăm vài người bạn. Ngựa của anh ta, kéo chiếc xe của anh ta, đột nhiên nói,
"Trời nóng quá."
Người Anh không thể tin được vào tai mình! Và chẳng có
người nào khác ở đó, chỉ mỗi con chó của anh ta đang ngồi trong xe, cho nên anh
ta nói với con chó, "Mày có nghe thấy không?" Anh ta phải nói điều đó
cho ai đó chứ! "Mày có nghe thấy không?"
Con chó nói, "Tôi đã nghe nó nhiều lần rồi. Mọi
người nói chuyện về thời tiết và không ai làm bất kì cái gì về nó!"
Vậy là ngựa và chó Anh cũng nói chuyện về thời tiết.
Ngựa và chó Ấn Độ nói chuyện về siêu hình, việc nhận ra Thượng đế; chúng trích
dẫn Gita và Vedas. Nhưng bạn không thấy bất kì thông minh nào, bạn không thấy bất
kì toả sáng nào, bạn không thấy bất kì ánh sáng nào trong mắt họ, bạn không thấy
bất kì đáp ứng nào với thực tại.
Là điên thì tốt hơn là ngu. Nhưng bình thường,
Raquibo, mọi người không điên, họ chỉ trên bờ vực của điên vào bất kì khoảnh khắc
nào. Nếu bạn không biến năng lượng của bạn thành thiền, bạn sẽ phát điên.
Và khác biệt giữa bạn và người điên chỉ là một độ, nhớ
lấy. Có thể bạn ở chín mươi chín độ và người điên đã vượt qua biên giới của một
trăm độ. Và bất kì sự vụ nhỏ nào, bất kì tai nạn nào, đều có thể đẩy bạn thêm một
độ nữa. Vợ bạn trốn đi với ai đó và điều đó là đủ. Kinh doanh của bạn thất bại,
ngân hàng phá sản, chính phủ quốc hữu hoá - bất kì cái gì, chỉ một độ, và bạn
có thể điên vào bất kì khoảnh khắc nào. Nhưng nhớ, là điên thì tốt hơn là ngu.
Nhưng không có nhu cầu là điên. Tại sao không thiền?
Và tôi đã tạo ra nhiều loại điên về thiền tới mức bạn có thể là cả hai cùng
nhau - vừa điên và vừa là thiền nhân! Từ từ, từ từ thiền nhất định thắng.
Sujata đã hỏi, "Osho ơi, tôi có ba câu hỏi để hỏi
thầy. Thầy đã khám phá ra thiền Kundalini như thế nào?" - câu hỏi thứ nhất.
Đơn giản thôi, Sujata: Thiền xuôi theo sông tới đồi kiến đỏ!
Và câu hỏi thứ hai: "Và thiền động?" Điều đó
thậm chí còn đơn giản hơn, Sujata; gần như không thể nào không khám phá ra nó.
Tôi chợt thấy nó khi đang lái xe trên đường Ấn Độ trong chiếc xe Ấn Độ!
Và câu hỏi thứ ba: "Và về thiền Nadabrahma thì
sao?" Hm!
Và
câu hỏi cuối cùng
Osho
ơi, tại sao tôi sợ thầy?
Yogesh,
Đó là dấu hiệu tốt đấy: nó ngụ ý cái gì đó đang trên
đường. Bạn trở nên sợ tôi chỉ khi bạn bắt đầu lại gần tôi hơn; điều đó là tự
nhiên. Ở gần Thầy là ở gần một loại chết nào đó. Chỉ người ngu là không sợ vì họ
không thể thấy được cái gì sắp xảy ra: rằng tôi đang đưa bạn dần dần, dần dần
lên mỏm đá. Và một khi bạn có đó và đang tận hưởng chuyện cười, tôi sẽ đẩy bạn!
Ngồi trong chiếc ghế bành tại câu lạc bộ của mình, một
sĩ quan quân đội thuộc địa Anh về hưu đang kể lại một trong những cuộc phiêu lưu
anh hùng của mình cho viên đại uý trẻ.
"Tôi đã ở đó, anh bạn thân, hiên ngang đi qua rừng
rậm thì một con hổ to lớn khổng lồ nhảy ra ngay phía trước tôi."
"Kì lạ chưa, trời, thưa ngài, cái gì đã xảy
ra?"
"Nó đứng đó và 'gầm'!"
"Kì lạ chưa, trời, thưa ngài cái gì xảy ra tiếp?"
"Tôi đã làm tôi vướng ống quần."
"Ngạc nhiên chưa! Điều đó thì không dự đoán được
- cái gì xảy ra tiếp?"
"Không, không, không," ông đại tá già lắp bắp,
"Tôi đã làm tôi vướng ống quần."
"Vậy sao?" viên đại uý trẻ nói, vừa quan sát
ông già hiển nhiên đang trong không thoải mái gì đó.
"Không, không, không, tôi đã làm tôi vướng ống quần
khi tôi 'hét' lên!"
Hiểu không?
Xem tiếp Chương 8 - Quay về Mục lục
..............................
0 Đánh giá