Chương 7. Nó sẽ phá huỷ bệ hạ nữa

Thầy Hoàn Hảo (Tập 1) - Osho

Bài nói về câu chuyện Sufi

Chương 7. Nó sẽ phá huỷ bệ hạ nữa

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi có lần dừng một ông vua trên phố. Nhà vua nói, "Sao ngươi, một người không quan trọng gì, dám làm gián đoạn cuộc tuần du của quốc vương của ngươi?"

Thầy tu trả lời, "Bệ hạ có thể là quốc vương được không nếu bệ hạ thậm chí không thể đổ đầy kashkul, bình bát ăn xin của thần?"

Ông ấy chìa ra chiếc bình bát, và nhà vua ra lệnh nó phải được đổ đầy bằng vàng.

Nhưng, ngay khi bình bát được thấy là đầy các đồng tiền thì chúng lại biến mất, và bình bát dường như trống rỗng lần nữa.

Hết túi vàng nọ tới túi vàng kia được mang tới, và dầu vậy cái bình bát đáng kinh ngạc đó ngấu nghiến hết các đồng vàng.

"Thôi đi!" nhà vua kêu lên, 'Kẻ lừa đảo nào làm trống rỗng hết kho báu của ta!"

"Với bệ hạ thần đang làm trống rỗng kho báu của bệ hạ đây," thầy tu nói, "nhưng với người khác thần đơn thuần minh hoạ cho một chân lí."

"Lại còn chân lí sao?" nhà vua hỏi.

"Chân lí là ở chỗ bình bát này là ham muốn của con người, và vàng là điều con người được cho. Không có tận cùng cho năng lực của con người để ngấu nghiến mọi thứ, mà không được thay đổi theo bất kì cách nào. Bệ hạ thấy đấy, bình bát này đã ăn gần như mọi của cải của bệ hạ, nhưng nó vẫn là một trái dừa biển được khắc, và đã không tham dự gì vào bản chất của vàng theo bất kì khía cạnh nào.

"Nếu bệ hạ thích," thầy tu tiếp tục, "bước vào trong bình bát này, nó sẽ ngấu nghiến cả bệ hạ nữa. Vậy thì làm sao nhà vua kìm được bản thân mình vì tầm quan trọng của mình?"

Con người bao giờ cũng trong trạng thái trở thành. Con người không phải là sự hiện hữu mà là quá trình trở thành. Do đó mới có nhiều khổ, lo âu, đau đớn thế. Con vật hiện hữu, cây hiện hữu, núi non hiện hữu, Thượng đế cũng hiện hữu - con người không hiện hữu. Con người là nỗ lực để hiện hữu.

Cây không cố gắng hiện hữu, chúng đơn giản hiện hữu. Thượng đế cũng không cố gắng hiện hữu, ngài là một với sự hiện hữu. Con người ở ngay giữa hai điều này - tất nhiên căng thẳng, bị kéo ra, bị giằng xé. Một phần bản thể con người muốn trở thành một với con vật, phần kia của bản thể con người muốn vươn lên trời và trở thành Thượng đế.

Con người vẫn còn trong cuộc chiến gay go này.

Walt Whitman nói: "Có nhiều khoảnh khắc trong đời tôi mà tôi có ham muốn lại trở thành con vật, vì chúng được tự do thế với ham muốn, tự do thế với đau khổ, tự do thế với cạnh tranh, tự do thế với tham vọng."

Nhìn vào mắt bò mà xem, hay nhìn vào mắt mèo hay chó - tất cả dường như yên tĩnh và im lặng thế. Dường như khoảnh khắc này là tất cả! Nhưng nhìn vào tâm trí con người và bạn sẽ thấy điên cuồng. Và không phải một người mà là cả đám đông, không phải một người mà là toàn thể nhà thương điên bên trong. Nhiều người điên thế đang la hét, ham muốn, hỏi và hỏi. Và các ham muốn lại mâu thuẫn. Nếu bạn hoàn thành ham muốn này, tất yếu ham muốn kia trở thành không thể nào hoàn thành được. Nếu bạn hoàn thành ham muốn kia, thế thì cái gì đó khác trở thành vấn đề.

Bạn không thể thoả mãn cho con người được! Không có trao đổi giữa các bộ phận của người đó. Tay này muốn làm điều này, tay kia có thể muốn phá nó đi. Một phần của bạn thường xuyên khao khát về quá khứ, cái đã mất rồi; phần khác đang cố đạt tới tương lai. Làm sao bạn có thể thoải mái được? Làm sao bạn có thể ở nhà được?

Đôi khi lắng nghe điều đang diễn ra bên trong tâm trí bạn đi.

Mới đêm hôm nọ tôi đọc một đoạn trong vở kịch của Ionesco, Nữ ca sĩ hói:

Hai đôi - nhà Smiths và nhà Martins - ngồi trong một phòng đang tham gia vào cuộc nói chuyện nhỏ mà không trao đổi gì. Một chiếc đồng hồ kì lạ treo trên tường cứ điểm giờ bất kì lúc nào không có trao đổi.

Tại một điểm nào đó trong vở kịch, bốn nhân vật giận dữ la hét những lời xúc phạm vô nghĩa vào nhau: "Vẹt mào, vẹt mào, vẹt mào... Cây cô ca thế, cây cô ca thế, cây cô ca thế... tầng ca cao thế, tầng ca cao thế, tầng ca cao thế... "

Khi nhà Martins rơi vào trong giấc ngủ chán chường, người hầu nói với khán giả: "Elizabeth không phải là Elizabeth, Donald không phải là Donald. Thật vô ích mà anh ta nghĩ anh ta là Donald. Thật vô ích mà cô ấy nghĩ cô ấy là Elizabeth. Nhưng ai là Donald thực? và ai là Elizabeth thực? Ai có mối quan tâm tới việc kéo dài lẫn lộn này?"

Ionesco đang nói cho chúng ta trong vở kịch này rằng việc mất cái ta là mất trao đổi, và việc mất trao đổi là mất cái ta.

Bạn có quan sát bên trong bản thân bạn cái gì diễn ra không? Không trao đổi! giữa một mảnh này của bản thể bạn và mảnh khác của bản thể bạn. Nói gì tới giao cảm? Thậm chí không có trao đổi. Bạn không phải là một: bạn là nhiều. Và bạn là nhiều vì nhiều ham muốn. Bạn muốn trở thành nhiều thứ thế.

Ngay chỗ đầu tiên, khoảnh khắc bạn muốn trở thành cái gì đó bạn đang đánh mất bản thể của bạn. Trong những đám mây của việc trở thành, bản thể bị mất. Khoảnh khắc bạn bắt đầu nghĩ dưới dạng trở thành cái gì, bạn không còn nhận biết về bạn là ai. Khi việc trở thành bị bỏ đi, năng lượng quay lại dồn lên bản thân nó.

Đó là điều Jesus gọi là cải tâm - quay trở về cội nguồn. Đó là điều Patanjali gọi là pratyahar - trở lại bản thân người ta. Đó là điều Mahavir gọi là pratikraman - quay trở lại bản thể riêng của người ta.

Tất cả chúng ta đều đang vội vã đi gấp - vội vã tới chỗ nào đó trong tương lai. Tất cả chúng ta đều đang đi vội vã nhanh thế vì cuộc sống là ngắn ngủi và thời gian lướt qua nhanh. Và chúng ta liên tục vội vã, và chúng ta đạt tới đâu? Chúng ta chỉ đạt tới nấm mồ của mình. Chẳng cái gì đã bao giờ được hoàn thành, vì những ham muốn đó theo chính bản tính của chúng là không thể nào được hoàn thành.

Cố hiểu bản chất của ham muốn đi. Đó là lừa dối duy nhất có đó, chỉ là ảo ảnh, chỉ là ảo tưởng. Nếu người ta hiểu ham muốn là gì, người ta trở thành vị Phật. Thấy ra cái vô tích sự của ham muốn, ham muốn không còn hợp thức cho bạn nữa. Chiều đó đơn giản biến mất. Trở nên nhận biết rằng không ham muốn nào đã bao giờ được hoàn thành, không thể được hoàn thành bởi chính bản chất của nó, điều đó là không thể nào được hoàn thành về bản chất, thế thì bạn không cần từ bỏ nó.

Những người từ bỏ đã không hiểu. Những người đã hiểu, họ không từ bỏ - chả có gì để mà từ bỏ! Đơn giản, ham muốn không còn liên quan nữa. Nó tuột khỏi tay bạn - không phải là bạn từ bỏ nó. Nó đơn giản trở thành hoàn toàn vô nghĩa. Trong chính việc hiểu đó bạn được tự do với nó.

Toàn thể công việc về tính chất sannyas là để hiểu bản chất của ham muốn. Bản chất của ham muốn là gì?

Điều thứ nhất: nó bao giờ cũng khao khát cái không có. Bây giờ, nhìn vào điều đó, suy ngẫm về điều đó đi. Đây là chính bản chất của ham muốn: đòi hỏi cái mà không có. Làm sao nó có thể được hoàn thành? Khi bạn có nó, ham muốn của bạn sẽ đi xa mất rồi.

Bạn thấy ngôi nhà đẹp, và bạn ham muốn nó và bạn khao khát nó và bạn mơ về nó, và bạn làm việc vất vả trong nhiều năm. Và thế rồi một ngày nào đó ngôi nhà là của bạn. Nhưng bạn ngạc nhiên, một khải lộ: khoảnh khắc ngôi nhà là của bạn, ham muốn về nó không còn đó. Nó đã đi rồi. Nó chưa bao giờ trong hiện tại. Nó chỉ có thể ở trong tương lai. Tương lai là không gian của nó, mảnh đất của nó; nó lớn lên ở đó. Hiện tại không phải là mảnh đất của nó. Trong hiện tại nó chết - chết ngay lập tức. Cho nên khi ngôi nhà là của bạn, và bạn đã đi vào trong ngôi nhà này, đột nhiên bạn ngạc nhiên: những mơ ước đẹp kia mà bạn đã từng mơ về ngôi nhà giờ đâu rồi? Ngôi nhà là của bạn, nhưng tất cả những mơ đó đâu rồi? Chúng đã bay mất rồi.

Nhà thơ người Anh, Byron, đang yêu một người đàn bà. Ông ấy đã yêu nhiều đàn bà rồi, tương truyền gần sáu mươi đàn bà - và ông ấy không yêu lâu. Và với từng người đàn bà ông ấy đều nói, "Không có em anh không thể sống được." Và ông ấy đang lừa dối. Và việc lừa dối có thể đã không có ý thức, vì ông ấy là người tốt. Nó có thể đã là vô ý thức. Ông ấy có thể đã không làm điều đó một cách có chủ định, nhưng nó đã xảy ra. Bất kì khi nào ông ấy trở nên quan tâm tới đàn bà, toàn thế giới sẽ biến mất. Người đàn bà đó sẽ là mục tiêu của ông ấy.

Và ông ấy là người đàn ông đẹp trai, có tài, một thiên tài. Và đàn bà bao giờ cũng quan tâm tới những người có loại tài năng nào đó, có loại thiên tài nào đó. Đàn bà bao giờ cũng quan tâm tới cái gì đó bên trong nhiều hơn cái đẹp thể chất. Và Byron có điều đó! cái chạm ảo thuật đó, sự hấp dẫn đó. Cho nên rất dễ cho bất kì đàn bà nào rơi vào tình yêu với ông ấy. Nhưng yêu này sẽ chỉ kéo được vài ngày, nhiều nhất là vài tuần, và Byron sẽ chuyển sang ai đó khác.

Khi ông ấy rơi vào yêu một người đàn bà, cô ấy rất rất khăng khăng đòi: "Chừng nào anh chưa lấy em, em không quan tâm đâu. Anh nói anh sẵn sàng chết cho em - em không muốn anh chết cho em. Em đơn giản muốn anh lấy em làm vợ."

Bây giờ, đó là một đòi hỏi lớn hơn. Rất dễ dàng chết - nó thơ ca thế, lãng mạn thế - nhưng sống với người đàn bà và lấy cô ấy thì không thơ ca thế đâu, không lãng mạn thế đâu, vô nghĩa hoàn toàn thế. Byron cố né tránh và né tránh, nhưng người đàn bà này cũng rất láu lỉnh. Cô ấy đã biết nhiều câu chuyện về Byron, rằng điều này xảy ra: "Trong vòng vài tuần, trong vòng vài ngày, mối quan tâm của ông ấy đơn giản biến mất. Ông ấy bắt đầu nhìn vào người đàn bà này dường như ông ấy đã không biết cô ấy chút nào, dường như cô ấy không tồn tại."

Người đàn bà này càng né tránh Byron, ông ấy càng trở nên bị mê mẩn. Đó là bản chất của ham muốn. Người đàn bà càng có vẻ không tiếp cận tới được, ông ấy càng điên hơn. Người đàn bà càng tạo ra cản trở, ông ấy càng bị uốn theo điều đó để có được cô ấy. Ông ấy sẵn sàng làm bất kì cái gì - ngay cả hôn nhân. Họ lấy nhau.

Ngày họ lấy nhau... Byron và vợ ông ấy đang bước xuống các bậc của nhà thờ, chuông đám cưới vẫn còn đang reo, khách khứa vẫn còn trong nhà thờ, đang đi ra, Byron đang cầm tay người đàn bà này, người mà ông ấy đã từng mơ tới trong nhiều tháng và đã không thể nào ngủ được, đã không thể nào nghĩ được bất kì cái gì khác. Cô ấy đã hiện hữu trong vài tháng này trong cả đời ông ấy.

Và đột nhiên ông ấy thấy người đàn bà khác đi qua bên cạnh... và trong một khoảnh khắc ông ấy quên luôn người đàn bà mà ông ấy vừa mới cưới. Tay ông ấy tuột khỏi tay người đàn bà này. Người đàn bà thấy điều đang xảy ra. Những con mắt kia đã bị hội tụ vào chuyển động của người đàn bà khác nào đó, và cô ấy hỏi Byron, "Anh đang làm gì vậy?"

Và Byron nói, "Anh rất tiếc, nhưng anh phải thực với em. Khi anh nhìn thấy người đàn bà này, toàn thể sinh lực của anh đã chuyển tới cô ấy rồi. Anh quên mất em, hoàn toàn. Tay anh đã buông tay em ra một cách không có ý thức. Em đã dừng tồn tại trong khoảnh khắc đó. Và anh biết anh đã điên khi theo đuổi em, nhưng khoảnh khắc chúng ta lấy nhau cái gì đó đã biến mất. Ốc đảo không còn là ốc đảo nữa. Em là người đàn bà bình thường."

Và bạn sẽ thấy điều này xảy ra lặp đi lặp lại, nếu bạn tỉnh táo. Bạn phấn đấu vì cái gì đó - và bạn có được nó một ngày nào đó! Nhưng mọi niềm vui là trong chờ đợi, mơ ước, tưởng tượng. Khi bạn có được nó, nó bị kết thúc - vì ham muốn không thể sống được trong hiện tại. Ham muốn không thể sống được với cái đã là sẵn có cho bạn, cái là của bạn. Ham muốn chỉ sống trong trống rỗng đó...

Bất kì cái gì bạn có đều không bao giờ là đối thể của ham muốn - làm sao nó có thể vậy được? Điều bạn không có mới là đối thể của ham muốn. Cho nên bất kì khi nào bạn có nó, khoảnh khắc bạn có nó, nó thôi là đối thể của ham muốn. Đây là bản chất cố hữu của ham muốn. Do đó ham muốn chỉ lái bạn và lái bạn đi... chả tới điểm nào cả! Đó là cái vòng luẩn quẩn. Bạn liên tục di chuyển, nhiều chuyển động... mất nhiều công sức chả vì cái gì! Một câu chuyện tào lao được kẻ ngốc kể lại đầy những giận dữ điên cuồng và ồn ào chẳng có ý nghĩa gì - đó là ham muốn là gì.

Nhưng đó là chỗ con người bị bắt giữ. Con người bị bắt giữ trong thế gian. Đừng từ bỏ thế giới. Thế giới chẳng liên quan gì tới nó. Có hàng nghìn người đã từ bỏ thế giới mà không hiểu bản chất của ham muốn - họ vẫn còn như cũ. Họ có thể đi lên Himalayas hay vào tu viện - Cơ đốc giáo, Hindu giáo, Ki tô giáo, Mô ha mét giáo - họ có thể đi tới Tây Tạng, nhưng không cái gì sẽ xảy ra.

Thực ra, đây lại là trò chơi khác của ham muốn. Bây giờ, họ không ham muốn các thứ của thế gian - họ đang ham muốn các thứ của cõi bên kia. Bây giờ họ ham muốn Thượng đế, họ ham muốn thiên đường, họ ham muốn cõi trời, họ ham muốn niết bàn, chứng ngộ. Nhưng họ liên tục ham muốn! Và ham muốn là vấn đề, không phải cái gì bạn ham muốn. Đối thể là không liên quan. Ham muốn có thể sống với bất kì đối thể nào. Nó có thể sống với tiền, nó có thể sống với quyền, danh, kính trọng; nó có thể sống với Thượng đế, nó có thể sống với chứng ngộ. Bất kì đối thể nào cũng có tác dụng.

Nếu bạn không hiểu ham muốn, bạn sẽ liên tục thay đổi đối thể của ham muốn của bạn. Và ham muốn sẽ tiếp tục như cũ. Và bạn sẽ ở trong nắm giữ của nó.

Đây là trạng thái rất vô ý thức. Bạn đang khổ từ ham muốn, nhưng bạn nghĩ bạn đang khổ từ các sự việc. Mọi người nghĩ họ đang khổ từ vợ họ, từ chồng họ, con cái, xã hội, mọi người. Không. Không chút nào đâu. Bạn khổ chỉ từ một điều thôi: ham muốn.

Đi tới căn nguyên của nó đi, và cố hiểu căn nguyên này. Và nhấn mạnh của tôi là vào việc hiểu. Tôi không nói làm cái gì đó về nó. Tôi không nói đừng ham muốn - không, không chút nào. Tôi sẽ là người cuối cùng nói đừng ham muốn. Tôi đang nói cái gì đó khác toàn bộ: Nhìn vào trong ham muốn. Suy ngẫm về ham muốn. Đi sâu vào trong nó. Nhìn nó sâu nhất có thể được. Hết tầng nọ tới tầng kia, xuyên thấu vào trong nó. Xuyên thấu vào chính cốt lõi của nó.

Trong chính việc xuyên thấu đó dẫn tới việc từ bỏ mà không phải là việc làm của bạn. Dẫn tới việc từ bỏ mà là món quà. Và bởi vì nó tới từ hiểu biết, bạn không cần trau dồi nó, bạn cần không thực hành nó. Chính việc tới của nó là việc biến đổi. Bạn trải qua chuyển hoá.

Để điều này là tiêu chí của bạn mãi mãi: rằng cái mà bạn làm sẽ vẫn còn nông cạn - bạn nông cạn, làm sao bạn làm được cái gì trong sâu sắc? Việc làm của bạn sẽ không giúp ích. Việc làm của bạn đã từng là việc hoàn tác của bạn mãi cho tới giờ. Đừng thêm về nó nữa. Bây giờ đổi việc nhấn mạnh đi. Vấn đề không phải là việc làm.

Tính chất sannyas không phải là vấn đề về việc làm: nó là vấn đề về nhận biết, quan sát, chứng kiến. Chứng kiến ham muốn đi.

Dưới con người, không có ham muốn. Không có nhu cầu. Chúng là nhất thời. Hổ đói, nó tìm con mồi. Khi nó không đói, không có ham muốn.

Một hôm, một hổ và một thỏ cùng bước vào nhà hàng. Hổ gọi cốc Coca-Cola. Người phục vụ hỏi thỏ, "Ông dùng gì? Bạn ông gọi chỉ mỗi Coca-Cola - ông ấy không đói sao?"

Thỏ nói, "Ông hỏi gì vậy? Nếu ông ấy đói, tôi mà còn ở đây được sao? Ông ấy chắc đã làm bữa sáng từ lâu trước đây rồi. Ông ấy không đói - đó là lí do tại sao tôi đi cùng ông ấy."

Nếu hổ đói, nó ăn luôn! Nhưng khi nó không đói, nó không tích trữ. Nó không bao giờ nghĩ tới tương lai. Ngày mai không tồn tại cho nó. Khi xuân tới, cây nở hoa; chúng không chuẩn bị cho điều đó, chúng không mơ màng viển vông về điều đó, chúng không có ham muốn lớn về việc nở hoa. Chúng không trải qua diễn tập; chúng không trau dồi. Chúng không tập yoga. Khi xuân tới chúng nở hoa! Điều đó là đơn giản, điều đó là tự phát. Nó không bắt nguồn từ ham muốn - do đó mới có cái đẹp của tự nhiên, do đó mới có im lặng mênh mông của tự nhiên. Không có ham muốn. Ham muốn còn chưa bước vào. Nó không thể bước vào được, vì để ham muốn bước vào, một chút ít ý thức là được cần tới - bằng không, làm sao bạn sẽ nghĩ về ngày mai được? Làm sao bạn sẽ nghĩ tới cái chết. Làm sao bạn sẽ nghĩ tới cõi bên kia? Làm sao bạn sẽ lập kế hoạch cho tương lai?

Chút ít tâm thức là cần - nhưng chỉ chút ít thôi, vì chúng ta đã thấy chư Phật, những người hoàn toàn có ý thức: lần nữa ham muốn biến mất. Vị Phật lại sống một cách tự phát, như cây, như đá, như sông. Tất nhiên, có khác biệt lớn, khác biệt là ở chỗ Phật có ý thức còn cây vô ý thức. Nhưng có sự tương tự lớn giữa cả hai: cả hai đều là toàn bộ trong khoảnh khắc.

Phật ở trong khoảnh khắc này vì ông ấy ý thức đầy đủ; cây ở trong khoảnh khắc này vì nó vô ý thức đầy đủ.

Một điều là tương tự, rằng cả hai đều là bất nhị, một hiện tượng duy nhất. Phật là có ý thức thuần khiết - có ý thức và chỉ có ý thức. Chinmatram - chỉ là ý thức. Không có nhị nguyên tham gia vào trong nó. Và cây là vô ý thức - achinmatram - chỉ vô ý thức không có nhị nguyên tham gia vào, thuần khiết, cái một.

Khi nhị nguyên tới, cẳng thẳng tới. Với nhị nguyên, có cuộc chiến gay go. Con người có tính nhị nguyên. Một phần đã trở nên có ý thức, và phần lớn hơn vẫn còn vô ý thức. Con người giống như tảng băng - chỉ chỏm tảng băng là có ý thức, một phần mười. Chín phần mười ở dưới nước, vô ý thức. Giữa hai điều này nhất định có xung đột, nội chiến.

Con người là cuộc nội chiến thường xuyên. Ý thức nói, "Làm cái này," vô ý thức nói, "Làm cái kia." Chúng là những hiện tượng khác nhau toàn bộ. Chúng không thể hiểu được lẫn nhau. Không có khả năng nào của bất kì trao đổi nào. Cái này nói điều này, cái kia nói điều khác. Chưa bao giờ có bất kì trao đổi nào giữa chúng.

Vì việc chia chẻ này, con người vẫn còn trong rối loạn, và vẫn còn tuyệt đối vô ý thức về mình là ai. Nếu con người lắng nghe ý thức, người đó là cái này. Nếu người đó lắng nghe vô ý thức người đó là người khác toàn bộ. Đó là lí do tại sao con người bị phân chia theo nhiều cách. Không chỉ về tâm lí - cả về sinh học, sinh lí con người đã phân chia bản thân mình. Phần trên của thân thể dường như là cao hơn; phần dưới dường như là thấp hơn - không chỉ thấp hơn, mà thấp theo nghĩa đánh giá. Bạn bị đồng nhất với phần trên hơn của thân thể; bạn không bị đồng nhất với phần thấp hơn của thân thể. Phần thấp hơn dường như là con vật. Và bạn thường xuyên kìm nén nó.

Vì những kìm nén này, đã nảy sinh bức Trường thành Trung Quốc và bạn không là một. Và không là một, không có khả năng nào của an bình.

Con vật ở trong an bình, trong an bình hoàn toàn. Vị Phật ở trong an bình. Con người sao? Con người chỉ ở trong khổ.

Đôi khi con người quyết định, như Walt Whitman nói, chỉ trở thành con vật. Đó là lí do tại sao có nhiều hấp dẫn thế tới ma tuý: chúng giúp cho bạn trong một khoảnh khắc làm mất đi ý thức. Bạn lại là một. Nó có thể là rượu hay nó có thể là ma tuý hiện đại, nhưng chúng cho bạn sự giải thoát - giải thoát khỏi cuộc sống căng thẳng. Bạn thảnh thơi, bạn trở nên bình thản. Đột nhiên bạn lại là một. Và cuộc sống dường như không còn là cuộc chiến liên tục trong đó thất bại là tuyệt đối chắc chắn.

Khi bạn say, bạn có thể lại nhảy múa, lại hát, lại đáng yêu. Không còn cạnh tranh nữa, không còn chính trị nữa. Nhưng bạn có thể vẫn còn trong trạng thái say thuốc được bao lâu? Bạn phải ra khỏi nó. Nó không thể trở thành trạng thái thường hằng được. Và khi bạn quay lại, những lo nghĩ đó, những lo âu đó, đang chờ đợi bạn - và chúng nhảy lên bạn với việc báo thù. Thế thì nó trở thành điều luẩn quẩn: khi bạn trở nên quá mệt mỏi với lo nghĩ, bạn rơi vào trong cơn mê say thuốc; và thế rồi bạn quay lại và lo nghĩ có đó - trong khi đó chúng đã lớn lên. Khi bạn ở trong giấc ngủ say trong cơn mê, chúng lớn lên, chúng nhân lên. Chúng không đợi bạn. Khi bạn quay lại chúng có đó để được chăm nom tới.

Con người thường xuyên muốn rơi trở lại nhưng không thể được. Mọi nỗ lực của người đó, nhiều nhất, có thể thành công trong vài khoảnh khắc. Nhưng điều này là dễ dàng hơn - rơi trở lại. Nó bao giờ cũng dễ dàng hơn vì nó là việc xuống dốc. Cách khác để được phúc lạc là trở thành vị Phật, nhưng đó là nhiệm vụ lên dốc; người ta phải trưởng thành, tăng trưởng trong ý thức. Đó là trưởng thành duy nhất, nhớ lấy! Trưởng thành trong ý thức là trưởng thành duy nhất. Biến đổi lục địa tăm tối của bạn ở bên trong thành ánh sáng vĩnh hằng, rót đầy toàn thể bản thể bạn bằng ánh sáng và nhận biết - đó là điều trưởng thành là gì.

Quan sát cuộc sống của bạn mà xem, bạn có ý thức thế nào. Bạn sẽ ngạc nhiên - nó là không đáng kể, nó gần là số không. Nó rất mảnh mai, ý thức của bạn. Nó thậm chí không sâu hơn làn da. Ai đó xúc phạm bạn và ý thức tiêu luôn, và bạn sôi lên với giận dữ, điên cuồng. Ai đó ca ngợi bạn, và ý thức tiêu luôn, và bạn được phổng lên và bản ngã bạn trở thành khổng lồ. Chỉ những điều nhỏ bé!

Chỉ hai người đang đứng bên đường khi bạn đi qua bắt đầu cười, và bạn bị tổn thương. Họ có thể không cười bạn - có cả triệu thứ để cười chứ. Bạn không là người duy nhất để cười đâu. Họ bắt đầu thì thào cái gì đó, và bạn bắt đầu nghĩ họ phải đang thì thào nói xấu bạn? Sao họ không thể nói to lên? Và nghi ngờ đã nảy sinh. Và bạn trong rối loạn. Ý thức của bạn là gì?

Rena đi vào văn phòng thị chính để khai báo việc đứa con thứ sáu của cô ấy.

"Nhưng, thưa cô, đây là đứa con thứ sáu của cô với cùng một người bố," người thư kí nói. "Sao cô không cưới anh ấy?"

"Ông lói cái rì'?" Rena đáp. "Tôi thậm chí không thích thằng chó đẻ đó!"

Thế thì tại sao bạn cứ làm tình với người đàn ông này? Nhưng bạn không nên hỏi câu hỏi này. Mọi người liên tục làm cả nghìn lẻ một thứ, chẳng biết tại sao họ đang làm chúng, để làm gì. Họ đơn giản làm chúng bởi vì họ chẳng có gì khác để làm; họ đơn giản làm chúng để giữ cho bản thân họ bận bịu.

Một người đàn ông lấy vợ, và bạn anh ta hỏi anh ta, "Sự việc xảy ra thế nào? Vì anh mới được giới thiệu với người đàn bà này có hai, ba ngày trước. Anh đã rơi vào trong yêu hay cái gì?"

Và anh ta nói, "Chẳng có gì như thế cả! Chúng tôi khiêu vũ trong câu lạc bộ và sau vài phút tôi không thể tìm được cái gì để nói với cô ấy, thế là tôi cầu hôn."

Bạn có thể cười điều đó, nhưng nghĩ về những đề nghị riêng của bạn đi... chúng có bắt nguồn từ ý thức của bạn, hay chỉ vì bạn không thể tìm được cái gì khác để nói? Và người ta phải nói cái gì đó. Nghĩ mà xem: khi bạn nói với người bạn hay vợ bạn hay chồng bạn, bạn có thực sự nói không, hay đó chỉ là người ta phải nói cái gì đó? Im lặng dường như gây bối rối thế.

Và chỉ bởi vì cái gì đó phải được nói, bạn nói nó, và thế thì nó tạo ra rắc rối. Chín mươi chín phần trăm các rắc rối của bạn sẽ biến mất nếu bạn dừng nói quá nhiều.

Tôi đã nghe:

Một thợ săn đi vào trong rừng rậm. Anh ta thấy một cái sọ người. Anh ta ngồi xuống bên cạnh cái sọ, dưới gốc cây - anh ta mệt mỏi và kiệt sức. Chẳng có gì khác để làm, và chẳng có ai ở đó, anh ta chỉ nói "Xin chào!" với cái sọ - chỉ là nhân tiện.

Nhưng anh ta sửng sốt: cái sọ nói "Xin chào!" Anh ta choáng nữa. Anh ta nói, "Mày nói được à?"

Sọ nói, "Có chứ!"

Và người này hỏi, "Cái gì đem mày tới đây, trong tình huống này?" Cái sọ nói, "Tại nói đấy, nói quá nhiều."

Anh ta hoảng hồn. Anh ta chạy biến khỏi chỗ đó. Anh ta không thể tin được điều đó. Anh ta lập tức đi tới nhà vua, vì đây là hiện tượng huyền bí. Và anh ta nói với nhà vua, "Cái gì đó người ta sẽ không tin mà thần đã thấy, thần đã nghe bằng chính tai mình một cái sọ nói! Thần nói 'Xin chào!' vì chẳng có gì khác để làm và không có ai khác nữa. Chỉ mỗi cái sọ nằm bên cạnh cây. Thần chưa bao giờ nghĩ... nhưng cái sọ nói 'Xin chào!'"

Anh ta vẫn còn run lẩy bẩy.

"Và thần hỏi cái sọ, và nó trả lời! Nó nói, 'Có chứ.' Nó có thể nói được."

Nhà vua nói, "Ngươi chỉ đùa."

Anh ta nói, "Không! Thần đánh cược đấy!"

Nhà vua nói, "Được, ta sẽ tới."

Và cả triều đình kéo theo, và nhà vua đi tới đó, và tất nhiên cái sọ ở đó, và người này đi tới gần cái sọ và nói, "Xin chào!" Và cái sọ không đáp lại. Anh ta nói thật to, "Xin chào!", và cái sọ vẫn còn lặng thing. Anh ta nói, "Cái gì xảy ra cho mày thế?" Nhưng không có câu trả lời nào.

Và nhà vua nói, "Ta đã biết điều đó từ trước rồi. Hoặc ngươi là kẻ điên hoặc ngươi có dối trá gì trong đầu. Chặt đầu người này cho ta!"

Cái đầu bị chặt rời và bị ném ở đó, và nhà vua trở về. Khi nhà vua quay về rồi, cái sọ nói với cái đầu "Xin chào!"

Cái đầu nói, "Mày ngu thế! Sao mày không nói vào lúc đó?"

Và cái sọ hỏi, "Cái gì đưa anh tới đây?"

Và cái đầu nói, "Nói quá nhiều."

Chín mươi chín phần trăm vấn đề của bạn sẽ biến mất nếu bạn không nói quá nhiều. Nhưng cái gì khác để làm? Cuộc sống trống rỗng thế! Người ta rót đầy nó bằng cách nào đó, vá víu nó, nhồi nhét nó, làm cho có vẻ dường như nó là đầy. Ham muốn giúp bạn một cách vô hạn. Chúng giữ cho bạn bận rộn. Chúng làm cho bạn cảm thấy rằng cái gì đó đang xảy ra hay sẽ xảy ra. Chúng giữ cho bạn hi vọng. Chúng giữ cho bạn cứ di chuyển; bằng không, làm sao bạn sẽ di chuyển được? làm sao bạn sẽ sống được? Nhưng tất cả những ham muốn này đều là vô ý thức. Bạn không biết chúng tới từ đâu, làm sao chúng chiếm quyền sở hữu bạn, cội nguồn của chúng ở đâu.

Armstrong bị vợ đưa ra toà vì tội không chịu nuôi gia đình.

"Anh thanh niên," quan toà nói, "vợ anh nói anh có mười hai đứa con và anh không nuôi nấng chúng. Làm sao một người đàn ông không nuôi gia đình mình mà lại muốn có nhiều con thế?"

"Thưa quí toà," Armstrong nói, "khi tôi có tình cảm đó, tôi cảm thấy tôi có thể nuôi toàn thế giới."

Nhưng tình cảm đó tới từ đâu? Nó tới từ đâu đó trong cốt lõi bên trong nhất của bạn, nhưng nó là chỗ tối và bạn chưa bao giờ dò tìm nó, từ đâu mà nó tới. Điều duy nhất mà một người phải làm để thoát ra khỏi khổ được tạo ra bởi vô ý thức và những vấn đề được tạo ra bởi vô ý thức là một, duy nhất một chìa khoá: trở nên có ý thức hơn.

Tôi ngụ ý gì khi tôi nói trở nên có ý thức hơn? Giải tự động hoá các thói quen của bạn. Bạn đang bước đi, nó là một thói quen tự động; bạn không cần nhận biết về điều đó. Nhưng đem nhận biết tới bản thân bạn. Bước đi có ý thức đầy đủ.

Phật nói: Khi ông đứng lên, đứng lên một cách có ý thức; khi ông ngồi xuống, ngồi xuống một cách có ý thức. Khi ông nói cái gì đó, nói nó một cách rất có ý thức. Khi ông lắng nghe cái gì đó, lắng nghe một cách có ý thức. Khi ông ăn, ăn một cách có ý thức.

Có lần chuyện xảy ra:

Phật còn chưa chứng ngộ, đang đi tới ngày một gần hơn. Có thể chín mươi chín phần trăm bản thể ông ấy đã gần như là sáng; chỉ một phần trăm còn tối. Ông ấy ở ngay bên bờ của chứng ngộ. Chỉ mới vài ngày trước khi ông ấy trở nên chứng ngộ thì sự việc này xảy ra.

Họ đang đi - ông ấy có năm đệ tử đi cùng. Một con ruồi bay tới và đậu lên trán ông ấy. Chỉ từ thói quen vô ý thức, ông ấy phẩy tay, con ruồi bay đi mất, nhưng ông ấy tự dừng mình lại giữa đường cùng năm đệ tử đang quan sát điều xảy ra. Bây giờ, đã có một con ruồi, nhưng ông ấy lại giơ tay lên, rất có ý thức, từ từ, phẩy tay vào con ruồi - mà không có đó!

Các đệ tử phân vân, họ nói, "Thầy làm gì vậy? Ruồi bay rồi mà! Khi thầy phẩy tay lần đầu, ruồi đã bay rồi. Thầy đang làm gì bây giờ?"

Phật nói, "Ta đã làm việc đó một cách vô ý thức. Nó là tự động. Nó là như người máy. Bây giờ ta đang làm như ta đáng phải làm. Con ruồi không có đó - điều đó không phải là vấn đề - nhưng bây giờ ta đang làm như ta đáng phải đã làm. Ta giơ tay một cách có ý thức, từ từ, với đầy nhận biết, chăm chú. Tâm trí ta không ở đâu khác. Toàn bộ tâm trí ta được hội tụ vào một hành động đơn giản này - cái tay chuyển động, và thế rồi ta phẩy tay, với từ bi lớn cho con ruồi.

"Lần thứ nhất, ta đã bước đi, ta đã nhìn quanh, và con ruồi tới. Và phần người máy của thân thể ta đã làm việc, nhưng ta đã không trong việc đó."

Đó là điều xảy ra khi bạn đã học cái gì đó. Nếu bạn bắt đầu học lái xe, lúc bắt đầu bạn phải rất tỉnh táo - tỉnh táo về nhiều điều: bánh xe, và chân ga, và phanh và cần số, và mọi người trên đường. Bạn phải có ý thức về tất cả những điều này. Dần dần, dần dần, một khi bạn đã học xong lái xe, bạn không cần nghĩ tới cái gì chút nào. Mọi thứ đã trở nên được tự động hoá. Bây giờ bạn có thể hát bài hát, hút thuốc lá, nghe radio, nói chuyện với bạn bè - bạn có thể làm bất kì cái gì! Bây giờ, phần đó, phần lái xe, không cần sự chú ý nữa, chú ý của bạn được tự do.

Điều này là cần thiết của cuộc sống, bằng không bạn sẽ không thể nào làm được nhiều điều. Cho nên bất kì cái gì bạn đã học bao giờ cũng được chuyển thành người máy. Thế thì người máy làm điều đó và bạn được tự do để học cái gì đó khác. Điều này là hoàn toàn được trong cuộc sống bình thường, nhưng dần dần, dần dần, người máy trở nên ngày càng lớn hơn. Và ý thức tí hon của bạn vẫn còn tí hon.

Công việc mà người ta phải làm với bản thân mình bao gồm việc rút lại từ robot, quá trình giải tự động hoá. Và bạn sẽ ngạc nhiên: nếu bạn giải tự động hoá bất kì quá trình nào, nhận biết lớn được toả ra.

Chỉ bước đi một cách có ý thức trong nửa giờ, và bạn sẽ ngạc nhiên và bạn cảm thấy bạn có vẻ yên tĩnh làm sao, an bình và thanh thản làm sao. Chỉ ngồi trong ghế, quan sát việc thở ra, thở vào của bạn, một cách im lặng - hơi thở đi vào, và bạn biết, bạn quan sát, nó đang đi vào. Từng bước của hơi thở: nó đã chạm tới mũi bạn, phần bên trong của mũi, nó đang di chuyển, nó đã chạm tới cổ họng bạn, nó đã di chuyển, nó đã đi sâu vào trong phổi bạn; bạn có thể cảm thấy bụng đang phồng lên. Và thế rồi trong một khoảnh khắc bạn cảm nó đã dừng lại. Không chuyển động. Và thế rồi cuộc hành trình trở lại: bụng xẹp xuống, khí đi ra; lần nữa bạn cảm thấy cùng con đường. Nó rời khỏi mũi bạn... và lại một khe hở của khoảnh khắc. Và thế rồi không khí tươi mới lại đi vào.

Nếu bạn đơn giản quan sát quá trình đơn giản như vậy, bạn sẽ ngạc nhiên: một giờ quan sát hơi thở sẽ đem tới cho bạn nhiều im lặng thế và nhiều tỉnh táo thế, vì bạn chưa bao giờ cảm thấy trong đời bạn. Và điều đó tạo ra khác biệt. Điều đó là khác biệt tạo ra khác biệt, điều biến đổi toàn thể cuộc đời bạn, dần dần, dần dần. Thế thì bạn có thể thay đổi mọi thứ: ăn, bước đi, thở - ngay cả làm tình cũng có thể trở thành một hiện tượng rất rất có ý thức, tỉnh táo.

Và thế rồi từ mọi nơi, ý thức liên tục rót vào. Và, dần dần, dần dần cân bằng thay đổi: bạn trở nên ý thức hơn là bạn vô ý thức. Thế rồi bạn bắt đầu nghiêng tới Thượng đế, bạn bắt đầu chuyển đi ngày càng xa khỏi con vật. Khi một người thực sự có ý thức, mọi ham muốn biến mất hệt như giọt sương biến mất khi mặt trời lên buổi sáng.

Ham muốn phải không bị bỏ đi, chúng cũng phải được dùng để tăng trưởng ý thức.

Bây giờ tới câu chuyện Sufi nổi tiếng này - nó là một trong những viên ngọc lớn nhất:

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi có lần dừng một ông vua trên phố. Nhà vua nói, "Sao ngươi, một người không quan trọng gì, dám làm gián đoạn cuộc tuần du của quốc vương của ngươi?"

Chúng ta sẽ đi vào từng lời quan trọng:

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi...

Thầy tu đạo Hồi là người đã đạt tới. Thầy tu đạo Hồi là người đã đi tới đích. Thầy tu đạo Hồi là người có cuộc hành trình là hoàn thành, có vòng tròn là đầy đủ. Thầy tu đạo Hồi là người không còn có ham muốn nào, trạng thái vô ham muốn. Nhưng trạng thái vô ham muốn là trạng thái phúc lạc - satchitananda - nó là trạng thái của phúc lạc, của ý thức về chân lí. Thầy tu đạo Hồi này là điểm cao nhất của trưởng thành.

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi có lần dừng giống một ông vua trên phố...

Bây giờ, thầy tu hài hoà này có vẻ giống kẻ ăn xin, và thực sự là nhà vua. Và nhà vua có vẻ giống nhà vua, nhưng không là gì ngoài kẻ ăn xin. Thầy tu này chẳng có gì, nhưng có tất cả; trong việc không có gì ông ấy đã trở nên có khả năng có tất cả. Bằng việc trở thành trống rỗng mọi ham muốn, ông ấy tràn đầy Thượng đế. Không có nhu cầu để hỏi xin thêm nữa. Nhiều hơn nữa không thể được quan niệm.

Thầy tu này sống như kẻ ăn xin, nhưng chỉ từ bên ngoài thôi. Nếu bạn có thể nhìn vào bên trong ông ấy, nếu bạn có mắt để nhìn, nếu bạn có chút ít tỉnh táo, bạn sẽ thấy ông ấy chói sáng, bạn sẽ thấy trong ông ấy mọi sự vĩ đại của Thượng đế, mọi huy hoàng của sự tồn tại. Ông ấy là người giầu nhất có đó.

Swami Ram thường gọi bản thân ông ấy là hoàng đế. Khi ông ấy sang Mĩ, mọi người không thể nào hiểu nổi. Ở phương Đông chúng ta biết; ở phương Đông điều này bây giờ đã trở thành một kết luận dứt khoát. Hàng nghìn năm kinh nghiệm đã chứng minh điều đó lặp đi lặp lại, rằng chỉ những người như Phật mới là hoàng đế thực. Và cái gọi là các hoàng đế chỉ là kẻ ăn xin bằng cách nào đó che giấu cái trống rỗng bên trong của họ.

Các vua, các tổng thống, các thủ tướng không là gì ngoài những người đang khổ vì phức cảm thấp kém. Do đó mới tạo ra nhiều ồn ào quanh bản thân họ để chỉ ra cho người khác rằng "Chúng tôi không phải là không là gì đâu. Chúng tôi là ai đó đấy!" Một người cứ cố chứng minh rằng mình là ai đó thì đơn giản chỉ ra rằng sâu bên dưới người đó sợ tính không ai cả của mình. Nếu người đó trở thành tổng thống một nước, tất nhiên người đó có thể chứng minh - ít nhất cho những kẻ ngu người đó có thể chứng minh rằng mình là ai đó. Và nhìn vào trong mắt của những kẻ ngu này, bản thân người đó có thể tin, "Khi nhiều người thế tin rằng mình là ai đó, mình phải là ai đó rồi. Làm sao nhiều người thế có thể sai được?" Người đó lừa người khác và đến lượt mình cũng bị lừa. Đó là việc tự lừa mình. Phương Đông biết điều đó.

Phương Đông đã biết tới các hoàng đế thực. Và nó đã biết cả chuỗi dài những kẻ ăn xin nữa. Bạn sẽ ngạc nhiên: phương Đông chưa bao giờ quan tâm tới việc viết lịch sử các hoàng đế, thủ tướng và đủ mọi loại người thần kinh đó. Mối quan tâm của phương Đông đã là ở trong chư Phật, các Rama, các Krishna.

Phương Tây rất bị phân vân vì sao chúng ta đã không quan tâm tới lịch sử. Chúng ta đã từng viết lịch sử thực - vì lịch sử thật bao gồm tiến hoá của tâm thức con người. Lịch sử thực chẳng liên quan gì tới tiền, lịch sử thực chẳng liên quan gì tới chính trị quyền lực. Lịch sử thực chỉ có liên quan tới một điều: đó là ai tới thế gian với ánh sáng, ánh sáng tôn giáo, phúc lạc, tâm thức; đưa nhân loại đi xa hơn một bước vào trong trưởng thành.

Nhưng khi Swami Ram tới Mĩ, mọi người tự nhiên đâm ra phân vân. Ông ấy là kẻ ăn xin, và ông ấy tự gọi mình là hoàng đế! Mọi người bắt đầu hỏi ông ấy, "Sao ông gọi bản thân mình là hoàng đế? Ông chẳng có gì cả."

Và ông ấy cười, và ông ấy nói, "Đó là lí do tại sao - vì tôi không có cái gì cả, vì tôi không cần! Tôi là hoàng đế, vì mọi điều tôi cần tôi đều có. Và các hoàng đế của các ông bà thì không phải là hoàng đế đâu, vì họ sẽ không bao giờ có mọi điều họ cần. Ham muốn của họ sẽ liên tục nhân bản thân nó lên. Họ sẽ sống cuộc sống của kẻ ăn xin, và họ sẽ chết cuộc sống của kẻ ăn xin."

Nhìn vào trong tim của người giầu mà xem - họ phải đáng thương. Họ nghèo hơn người nghèo. Thỉnh thoảng chuyện xảy ra là trong trái tim người nghèo bạn có thể tìm ra đồ châu báu, chói sáng, nhưng hiếm khi tìm thấy trong trái tim người giầu, vì để trở nên giầu người đó phải bán linh hồn của mình. Để trở thành thủ tướng hay tổng thống người đó phải phá huỷ cái ta của họ, người đó phải thoả hiệp. Người đó phải điều chỉnh theo nhu cầu của nhân loại ngu xuẩn, đa số. Người đó có thể lãnh đạo mọi người chỉ nếu người đó đi theo họ - cho nên những nhà lãnh đạo vĩ đại của bạn không là gì ngoài những tín đồ lớn của đám đông và quần chúng.

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi có lần dừng một ông vua trên phố.

Và tại sao trên phố? Vì nhà vua bao giờ và bao giờ cũng chuyển động. Ông ấy bao giờ cũng tìm nhiều thứ hơn; ông ấy bao giờ cũng ở trên phố, ông ấy bao giờ cũng trên cuộc hành trình, vì có nhiều thứ còn chưa được đạt tới.

Khi Alexander tới Ấn Độ, Diogenes hỏi ông ta - một người rất hiếm hoi, Diogenes... Ông ấy là người sống trần trụi, như Mahavir, một người hoàn toàn phúc lạc. Ông ấy hỏi Alexander, "Ông định đi đâu?"

Alexander nói, "Ta định chinh phục toàn thế giới!"

Và Diogenes hỏi, "Thế rồi sao? Thế rồi ông sẽ làm gì?"

Alexander có chút ít phân vân vì không ai đã hỏi điều này: "Thế rồi sao?" Ông ta nhún vai, và rồi nói, "Thế rồi ta sẽ nghỉ ngơi."

Và Diogenes bắt đầu cười - tiếng cười điên dại đó. Chỉ người chứng ngộ mới có thể làm được điều đó. Lúng túng, Alexander nói, "Sao ông cười?"

Ông ấy nói, "Ta cười vì ta đang nghỉ ngay bây giờ đây!"

Ông ấy đang nằm dài trên bờ sông, trần trụi, lúc đó là sáng sớm. Không khí tươi mát, và mặt trời đang lên và chim chóc hót, và tất cả đều đẹp. Và ông ấy nói, "Ông ngu lắm! Ta đang nghỉ ngơi, còn ông sẽ nghỉ ngơi khi ông đã chinh phục xong toàn thế giới, thế thì phỏng có ích gì? Nếu ta có thể nghỉ ngơi mà không chinh phục thế giới, tại sao ông không thể thế được? Lại đây! Nằm ra bên cạnh ta! Và bờ sông này là lớn thế, nó có thể chứa được cả hai chúng ta. Không có vấn đề gì, không có tranh giành."

Alexander bị thôi miên bởi người này. Ông ta nói, "Ông đúng đấy. Không ai dám nói những điều như thế với ta. Ta thấy ra vấn đề, nhưng ngay bây giờ ta không thể dừng lại được vì ta đang ở giữa cuộc hành trình, ta đang trên đường. Ta phải chinh phục và kết thúc mọi thứ, thế rồi ta sẽ tới."

Diogenes nói, "Ông có thể đi. Nhưng xin nhớ cho: con đường này là vô tận. Ông sẽ không bao giờ có khả năng quay lại đâu."

Nó không bao giờ được hoàn thành. Ai đã bao giờ có khả năng hoàn thành được nó? Cái chết tới trước! Và sự việc xảy ra đích xác giống như điều đó. Alexander không thể quay lại được. Ông ta chết. Ông ta không bao giờ quay lại được nước mình; ông ta chết nửa chừng. Và khoảnh khắc ông ta chết, chỉ mỗi Diogenes còn ở trong tâm trí ông ta. Trong khoảnh khắc đó, nghĩ xem ông ta phải đã nhìn bản thân mình nghèo nàn làm sao, và Diogenes giầu có làm sao - ông ta đã có tính ăn xin làm sao. Ăn xin và ăn xin và ăn xin... và không đi tới điểm nào cả! Và chết.

Chính bởi vì kí ức về Diogenes mà ông ta đã bảo các tướng lĩnh của mình, "Khi các ông đưa thân thể ta vào nghĩa địa, để tay thò ra trong đám tang - thò ra khỏi quan tài."

"Sao vậy?" các tướng lĩnh hỏi, "vì chúng tôi chưa bao giờ nghe nói về truyền thống nào như thế cả."

Ông ta nói, "Để cho mọi người có thể thấy rằng Diogenes là đúng - ta chết đi với bàn tay trống rỗng. Để họ thấy bàn tay ta! Cả đời ta đã trống rỗng và ta đang chết đi với tay trống rỗng, chẳng có gì trong tay ta."

Mọi vua đều ở trên phố.

Chuyện kể rằng một thầy tu đạo Hồi có lần dừng một ông vua trên phố. Nhà vua nói, "Sao ngươi, một người không quan trọng gì, dám làm gián đoạn cuộc tuần du của quốc vương của ngươi?"

Rất khó thấy được ai là người quan trọng và ai là người không quan trọng. Cần có sáng suốt lớn để thấy điều đó. Những người trên bề mặt có vẻ là người quan trọng thì không là vậy. Họ chỉ là những người giả vờ. Và những người dường như không quan trọng chút nào thì mới là quan trọng. Nhưng hình tướng sẽ không giúp gì.

Thầy tu trả lời, "Bệ hạ có thể là quốc vương được không nếu bệ hạ thậm chí không thể đổ đầy kashkul, bình bát ăn xin của thần?"

Bây giờ thầy Sufi này đang tạo ra tình huống. Thầy tạo ra tình huống. Từ bi của ông ấy phải là thực lớn lao. Ông ấy tạo ra tình huống, và tình huống hiếm hoi. Ông ấy nói, "Bệ hạ và là quốc vương sao? Và bệ hạ nghĩ bản thân mình là người quan trọng sao? Nếu bệ hạ là vậy, thế thì làm việc đơn giản này đi. Ta có bình bát ăn xin này, kashkul này, bệ hạ có thể rót đầy được nó không?"

Nhà vua chắc phải đã cười: "Kẻ này điên. Cái bình bát ăn xin nhỏ thế mà ta không thể rót đầy được sao?"

Ông ấy chìa ra chiếc bình bát, và nhà vua ra lệnh nó phải được đổ đầy bằng vàng.

Nhưng, ngay khi bình bát được thấy là đầy các đồng tiền thì chúng lại biến mất, và bình bát dường như trống rỗng lần nữa.

Hết túi vàng nọ tới túi vàng kia được mang tới, và dầu vậy cái bình bát đáng kinh ngạc đó ngấu nghiến hết các đồng vàng.

"Thôi đi!" nhà vua kêu lên, 'Kẻ lừa đảo này làm trống rỗng hết kho báu của ta!"

Dầu vậy ông ta không thể thấy ra được vấn đề. Khó thấy vấn đề thế. Thầy đang đương đầu với ông ta. Thầy đã đi tới đệ tử. Thầy đang tạo ra tình huống trong đó ngay cả người mù sẽ có khả năng thấy, trong đó người điếc sẽ có khả năng nghe, và người vô tâm sẽ bắt đầu cảm nhận lại. Nhưng mọi người đều ương ngạnh - ương ngạnh trong tính ngu si của họ, ương ngạnh trong ý thức hệ của họ, ương ngạnh trong quan niệm và định kiến của họ.

"Thôi đi!" nhà vua kêu lên, 'Kẻ lừa đảo này làm trống rỗng hết kho báu của ta!"

Thầy có vẻ giống như kẻ lừa đảo, dường như ông ấy đang theo đuổi kho báu của ông ta. Ông ấy theo ông ta, chắc chắn, nhưng không theo kho báu của ông ta. Thầy bao giờ cũng theo đệ tử. Nhưng bạn có thể bỏ lỡ, vì thỉnh thoảng tình huống có thể tới mức mà toàn thể tâm trí của bạn sẽ diễn giải nó theo cách sai.

Nhà vua chỉ biết tiền và tiền và tiền. Ông ta hiểu chỉ một ngôn ngữ - ngôn ngữ của tiền. Bây giờ, chắc chắn, người này đang lừa bịp. Ông ta chỉ có thể thấy phương cách nào đó: "Bình bát ăn xin là thủ đoạn. Nó không thể nào được rót đầy và ông ta sẽ làm trống rỗng toàn thể kho báu của ta. Và ông ta đã bắt ta - ông ta đã khiêu khích ta và bây giờ ông ta đang lừa bịp."

"Với bệ hạ thần đang làm trống rỗng kho báu của bệ hạ đây,"

"... vì bệ hạ không thể nhìn được ra ngoài điều đó, Mắt bệ hạ bị hội tụ vào tiền. Bệ hạ chỉ có thể nghĩ về tiền. Mọi thứ bao giờ cũng được bệ hạ dịch ra dưới dạng tiền - dường như tiền là tất cả. Cuộc sống là nhiều hơn nhiều: tiền không là gì cả."

"Với bệ hạ thần đang làm trống rỗng kho báu của bệ hạ đây," thầy tu nói, "nhưng với người khác thần đơn thuần minh hoạ cho một chân lí."

Những người khác này là ai vậy? Thầy tu này phải đã được bao quanh bởi các đệ tử của mình. Đó là một tình huống cho nhà vua, và nó là tình huống cho các đệ tử của ông ấy nữa. Với những đệ tử đó ông ấy đang minh hoạ cho một chân lí. Ông ấy đang minh hoạ cho chân lí gì? Và nhà vua hỏi:

"Lại còn chân lí sao?" nhà vua hỏi.

"Chân lí là ở chỗ bình bát này là ham muốn của con người,

Bình bát được làm bằng tâm trí con người. Bình bát được làm bằng sọ người. Nó đại diện cho tâm trí con người - khao khát thường xuyên của con người để trở thành cái này, trở thành cái nọ, để thu lấy, để lợi nhuận. Nó đại diện cho tham lam. Nó đại diện cho nỗ lực thường xuyên đó để là cái gì đó khác hơn bạn đang vậy, để ở đâu đó khác, để nhiều hơn, để có nhiều hơn. Tính điên khùng này về nhiều hơn được đại diện bởi bình bát này.

"Chân lí là ở chỗ bình bát này là ham muốn của con người, và vàng là điều con người được cho.

Và Thượng đế đã cho nhiều hơn bạn thực sự cần, nhiều hơn bạn xứng đáng. Thượng đế đã là việc mưa rào, mưa rào thường xuyên các món quà lên bạn. Bạn đã không kiếm lấy chúng. Nhưng nhìn vào sự vô ơn của con người đi. Ngay cả cám ơn Thượng đế cũng dường như là không thể được. Chúng ta liên tục phàn nàn với Thượng đế. Chúng ta liên tục đòi hỏi nhiều hơn. Mọi lời cầu nguyện của bạn không là gì ngoài đòi hỏi về nhiều hơn.

Bạn đã bao giờ cầu nguyện mà không đòi hỏi cái gì chưa? Một cách trực tiếp, một cách gián tiếp?

Một người đàn bà, một thanh nữ, nghe nhà huyền môn nói, "Con đừng đòi hỏi Thượng đế bất kì cái gì cho bản thân con. Hỏi cho người khác đi, thế thì lời cầu nguyện sẽ được nghe. Hỏi vì từ bi đi."

Người đàn bà này còn trẻ nhưng đã rất lo nghĩ... thực ra cô ấy đã tới nhà huyền môn chỉ để được ban phúc lành. Cô ấy muốn có chồng, và đang ngày càng muộn. Chắc phải là người đàn bà bình thường, chất phác; chắc phải là người nghèo hay cái gì đó. Nhưng bây giờ nhà huyền môn nói, "Đừng hỏi cho bản thân con, chỉ thế thì lời cầu nguyện sẽ được đáp ứng." Cho nên phỏng có ích gì mà cầu nguyện? Nhưng thế rồi cô ấy tìm ra cách thức.

Cô ấy đi vào trong đền và cầu nguyện Thượng đế, "Cầu trời, cho mẹ con người con rể đẹp."

Trực tiếp hay gián tiếp, mọi lời cầu nguyện của bạn đều là các đòi hỏi. Và đòi hỏi đầu độc lời cầu nguyện và giết chết nó, chặt cánh nó. Thế thì nó không thể đạt tới Thượng đế được. Chỉ lời cầu nguyện không có đòi hỏi mới đủ vô trọng lượng để bay vào trong sự phong phú đó.

"Chân lí là ở chỗ bình bát này là ham muốn của con người, và vàng là điều con người được cho. Không có tận cùng cho năng lực của con người để ngấu nghiến mọi thứ, mà không được thay đổi theo bất kì cách nào.

Và con người liên tục tham lam ngấu nghiến. Bạn có thể liên tục cho. Bạn càng cho, càng nhiều đòi hỏi kéo tới, nhưng thất vọng tiếp tục. Kẽ hở giữa con người và ham muốn của con người vẫn còn là hằng số. Nó là một trong các hằng số trong thế giới này, không đổi.

Cách biệt giữa bạn và đường chân trời vẫn còn là hằng số. Bạn có thể tiếp tục mãi, và dù cho bạn liên tục đi bộ hay bạn xô đi trong máy bay cũng không tạo ra khác biệt gì - đường chân trời vẫn ở kia, bao giờ cũng ở kia, không bao giờ ở đây. Bạn càng tới gần đường chân trời hơn, nó càng liên tục lùi ra hơn. Bạn không bao giờ tới gần cả.

Không phải là con người không cho cái gì đâu. Cứ nghĩ về cái đẹp này! về phúc lành này của sự tồn tại, của im lặng này, của niềm vui này, của lễ hội này! Bạn đã bao giờ cám ơn Thượng đế vì một đoá hồng chưa? Nếu chưa, thế thì khi nào bạn sẽ cám ơn ngài? Bạn đã bao giờ cám ơn Thượng đế vì những giọt sương đang lăn yên tĩnh thế từ nhành cỏ vào trong mặt trời buổi sớm, như ngọc thế? Và đôi khi khi những tia nắng xuyên qua chúng, một cầu vồng nhỏ sinh ra quanh chúng. Bạn không nhìn vào cái đẹp này sao? vào thơ ca này sao? vào lễ hội thường xuyên này của sự tồn tại sao? Khi nào bạn sẽ cám ơn Thượng đế? Bạn chờ đợi để làm gì? Bạn đã quên cám ơn sao? Bạn đã quên cúi mình trong lòng biết ơn sao?

Những người biết, họ bao giờ cũng cám ơn và ca ngợi, ngay cả trong những khoảnh khắc mà bạn sẽ không nghĩ rằng ca ngợi là có thể.

Để tôi nhắc bạn về Zusya, nhà huyền môn điên người chạy và nhảy và múa trong giáo đường, điên, hoang dã tới mức mọi người khác đang trong giáo đường đều chạy trốn, vì ông ấy sẽ lật ngược bàn. Và bất kì ai tới giữa ông ấy và điệu vũ của ông sẽ bị tống ra. Điệu vũ của ông ấy phóng túng tới mức ông ấy sẽ quên hết mọi người! Ông ấy sẽ quên bản thân mình - duy nhất Thượng đế tồn tại trong những khoảnh khắc đó.

Con trai của Zusya chết, con trai duy nhất của ông ấy và ông ấy đã yêu con trai vô cùng. Và bạn có biết cái gì không? Ông ấy múa! Ông ấy múa khắp nẻo đường tới nghĩa địa. Ông ấy múa và nước mắt vui mừng tuôn ra từ mắt ông ấy. Và ông ấy đang nói với Thượng đế, "Xin nhìn đây! Ngài đã cho con một linh hồn đẹp thế và thuần khiết thế, và con đang trả lại linh hồn đẹp và thuần khiết đó vẫn đẹp như nó vậy. Nó đã không bị ô nhiễm chút nào. Ngài không thể thấy được sao?! Con đang trả món quà của ngài cho ngài. Con hạnh phúc rằng trong vài ngày này ngài đã trao món quà này cho con. Con biết ơn vô cùng. Đó phải là lúc đứa con đã trở về nhà."

Nếu bạn thấy, thế thì tất cả và mọi thứ đều trở thành nguyên nhân cho mở hội. Nếu bạn không thể thấy, thế thì mọi thứ đều là nguyên nhân cho phàn nàn.

"Chân lí là ở chỗ bình bát này là ham muốn của con người, và vàng là điều con người được cho. Không có tận cùng cho năng lực của con người để ngấu nghiến mọi thứ, mà không được thay đổi theo bất kì cách nào.

Và mọi thứ liên tục mưa rào lên bạn, còn bạn không bao giờ thay đổi, bạn vẫn còn nhiều nhất là như cũ! Bạn ngấu nghiến mọi thứ, nhưng chẳng cái gì làm biến đổi bạn.

"Bệ hạ thấy đấy, bình bát này đã ăn gần như mọi của cải của bệ hạ, nhưng nó vẫn là một trái dừa biển được khắc, và đã không tham dự gì vào bản chất của vàng theo bất kì khía cạnh nào.

Nhớ điều này. Nếu bạn bắt đầu cảm thấy biết ơn, bạn sẽ được biến đổi. Bạn sẽ bắt đầu thay đổi bản thể mình từ kim loại cơ sở hơn thành vàng - đây là điều giả kim thuật tất cả là gì, và đây là điều tính chất sannyas tất cả là gì. Tính chất sannyas là giả kim thuật thuần khiết nhất, giả kim thuật mới, khoa học của biến đổi cái cơ sở hơn thành cái cao hơn. Và chiếc cầu là lòng biết ơn.

Cảm thấy biết ơn đi! Tìm các nguyên nhân để biết ơn, và bạn sẽ thấy vô hạn nguyên nhân. Buổi sáng mặt trời mọc và có đủ nguyên nhân, quá đủ, để nhảy múa và ca hát. Thượng đế đã mọc lên trong mặt trời. Và đến tối khi mặt trời lặn, ca hát và nhảy múa đi! Chẳng mấy chốc đêm tới với bóng tối đẹp của nó và tất cả những vì sao kia. Chẳng mấy chốc điều huyền bí sẽ bao quanh bạn, điều huyền bí của bóng tối và cái mát mẻ của bóng tối và cái im lặng của bóng tối và âm nhạc vô hạn của nó.

Cứ đi tìm nguyên nhân, và bạn sẽ trở nên có tính tôn giáo. Và, dần dần, dần dần, từng lòng biết ơn được cảm thấy sâu sắc sẽ biến đổi bạn. Ham muốn không bao giờ làm biến đổi, chỉ lòng biết ơn làm biến đổi - và chúng là đối lập đối xứng nhau. Ham muốn nghĩa là: "Cho tôi thêm nữa! Tôi đang phàn nàn đây. Tôi đòi hỏi." Biết ơn nói: "Ngài đã cho tôi nhiều tới mức tôi chưa bao giờ xứng đáng ngay chỗ đầu tiên. Tôi biết ơn, tôi cám ơn."

Thấy ra vấn đề đi. Ham muốn nói: "Cho tôi thêm nữa!" Biết ơn nói: "Ngài đã cho tôi nhiều thế! Không cái gì thêm nữa được cần đâu. Thế là đủ cho tôi sống với nó tới vĩnh hằng." Ham muốn đưa bạn vào tương lai. Biết ơn làm cho bạn tĩnh lặng, trong hiện tại. Biết ơn là thiền. Nó là hiện hữu im lặng ở đây bây giờ... và cái toàn thể mở ra. Và hàng nghìn hoa sẽ nở trong bản thể bạn.

Hương thơm đó biến đổi bạn. Hương thơm đó sẽ rót đầy bình bát ăn xin của bạn. Bạn sẽ trở thành hoàng đế. Bạn sẽ không là kẻ ăn xin thêm nữa.

Đây là điều tôi muốn cho bạn ở đây. Nhưng nếu bạn ham muốn, điều đó không thể được cho. Nếu bạn không ham muốn, nó có thể được cho. Nếu bạn hỏi tìm nó, bạn sẽ bỏ lỡ. Nếu bạn không hỏi tìm nó và bạn mở hội, bạn đã có nó rồi!

"Nếu bệ hạ thích," thầy tu tiếp tục, "bước vào trong bình bát này, nó sẽ ngấu nghiến cả bệ hạ nữa. Vậy thì làm sao nhà vua kìm được bản thân mình vì tầm quan trọng của mình?"

Vâng, đó là điều thực sự xảy ra. Việc nhiều nữa này, ham muốn thường xuyên về nhiều nữa này, ám ảnh này về nhiều nữa, ngấu nghiến mọi cái bạn liên tục thu thập, và chung cuộc ngấu nghiến luôn cả bạn nữa. Đó là điều cái chết là gì: bị ngấu nghiến bởi việc ham muốn riêng của bạn, bị ăn sạch bởi tâm trí đói của riêng bạn. Đó là điều cái chết là gì. Sớm hay muộn, bạn sẽ bước vào trong bình bát. Bình bát đó là nấm mồ của bạn.

Và thầy tu này là đúng:

"Nếu bệ hạ thích bước vào trong bình bát này, nó sẽ ngấu nghiến cả bệ hạ nữa. Vậy thì làm sao nhà vua kìm được bản thân mình vì tầm quan trọng của mình?"

"Bệ hạ đang nói về cái gì vậy?" thầy tu nói. "Bệ hạ nghĩ bản thân bệ hạ quan trọng gì sao? Bệ hạ thậm chí không thể rót đầy cái bình bát ăn xin nhỏ này, và bệ hạ nghĩ bệ hạ là vua sao? Quên mọi điều vô nghĩa này đi. Vương quốc của bệ hạ không đáng giá cái gì; nó thậm chí không thể rót đầy bình bát ăn xin của kẻ ăn xin. Nó có giá trị gì? Ngay cả bệ hạ mà bước vào trong nó, bệ hạ sẽ biến mất. Bệ hạ còn kém hơn bình bát ăn xin của kẻ ăn xin. Bệ hạ đang nói điều vô nghĩa gì rằng bệ là có tầm quan trọng nào đó? Bệ hạ không quan trọng gì đâu."

Người ta chỉ trở nên quan trọng nào đó khi người ta dừng ham muốn. Khoảnh khắc bạn dừng ham muốn, bạn là bản thân bạn. Đột nhiên bạn trở nên thức tỉnh về bản thể bên trong nhất của bạn.

Một chuyện ngụ ngôn cổ nổi tiếng:

Có lần mười người lội qua con sông chảy xiết và nguy hiểm. Khi lên tới bờ, họ đếm người để xem liệu tất cả có qua sông an toàn không. Nhưng từng người có thể đếm chỉ được chín. Một khách qua đường, nghe thấy tiếng rền rĩ của họ về việc mất bạn, đếm số người này và khám phá ra đã có mười người. Thế rồi anh ta yêu cầu từng người đếm, và khi người đó đếm, anh ta chỉ đếm được chín. Người lạ chạm vào ngực anh ta và nói, "Anh là người thứ mười!"

Đó là chức năng của thầy: để tay thầy lên trái tim bạn và nói với bạn, "Anh là người thứ mười!"

Bạn liên tục tìm ở mọi nơi, ngoại trừ trong bản thể riêng của bạn. Bạn đếm mọi người khác, nhưng thế thì nó chỉ tới chín, một người bị thiếu. Và bạn có thể liên tục tìm người đó mãi mãi, và bạn sẽ không tìm ra - vì người đó là bạn!

Người ta trở thành hoàng đế vào khoảnh khắc người đó tìm ra bản thân mình.

Theo cùng cách, một nhà khoa học lớn, A.S. Eddington, nói: "Chúng tôi đã tìm thấy dấu chân lạ trên bờ của cái không biết. Chúng tôi đã phát minh ra các lí thuyết sâu sắc, hết cái nọ tới cái kia để giải thích nguyên nhân cho nguồn gốc của nó. Cuối cùng chúng tôi đã thành công trong việc tái cấu trúc lại sinh vật đã tạo ra dấu chân đó. Và trông kìa! Đó là dấu chân riêng của chúng tôi."

Bạn là người thứ mười. Nếu chìa khoá đơn giản này trở thành sẵn có cho bạn, bạn là hoàng đế. Thế thì mọi kho báu của cuộc sống mở ra cho bạn, và mọi điều huyền bí có ở đó.

Nhưng mọi người đang xô đi tìm nơi có nó... và nó ở bên trong bạn. Việc tìm không phải ở bên ngoài, việc tìm là ở trong người tìm kiếm. Thượng đế không ở bên ngoài, Thượng đế ở trong người tìm kiếm. Tìm, và bạn sẽ tìm một cách vô kết quả. Dừng việc tìm lại, và nhìn vào bên trong, và bạn đã tìm ra nó: Và, trông kìa! Nó là dấu chân riêng của chúng ta.

Người thứ mười bị thiếu, và người thứ mười là bạn.

Xem tiếp Chương 8 - Quay về Mục lục

..............................