Read more
Thực Hành Vô Ngã by Vô
Ngã
Con Đường Của Thiền - Osho
Chương 3. Tìm thấy phẩm chất trong sự sống
Các bạn yêu mến của
tôi,
Nếu người tìm kiếm
tìm thấy một tia sáng,
Như tôi đã nói sáng
nay, bất kì cảm giác gì về vui vẻ, về an bình, về hạnh phúc mà bạn trải nghiệm,
chúng là để được mang vào bên trong bạn một cách liên tục, trong hai mươi bốn
giờ một ngày. Bạn sẽ làm điều này thế nào? Có hai cách: một cách là ghi nhớ và
tái tạo lại trạng thái tâm thức đặc biệt này, điều bạn đã trải nghiệm khi bạn
đang thiền.
Chẳng hạn, trong thiền
bạn thở chậm, cho nên trong ngày bất kì khi nào bạn có thời gian, khi bạn không
làm bất kì cái gì nói riêng, làm chậm lại việc thở của bạn và giữ chú ý của bạn
vào điểm dưới mũi nơi hơi thở đi vào. Nhớ những cảm giác này, tưởng tượng bản
thân bạn là đang cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ, im lặng và được nuôi dưỡng. Mang
những cảm giác này trở lại. Bất kì khi nào bạn nhớ - lúc đi ngủ, lúc thức dậy,
lúc bước đi trên phố, bất kì chỗ nào bạn có thể đang ở - mang những cảm giác
này trở lại. Kết quả sẽ là ở chỗ nhiều lần trong ngày việc nhớ lại này sẽ điểm
vào cái gì đó bên trong bạn. Và một lúc sẽ tới khi bạn sẽ không phải làm bất kì
nỗ lực đặc biệt nào để nhớ; nó sẽ ở cùng bạn thường xuyên, cũng như việc thở của
bạn vậy.
Cho nên thứ nhất, bạn
phải liên tục nhớ những cảm giác này bên trong bản thân bạn, bất kì khi nào ý
nghĩ nào tới với bạn.
Chẳng hạn, trong khi
nằm trên giường nhớ tới trạng thái bạn đã ở trong khi bạn đã thiền. Khi bạn đi
dạo, khi bạn thấy ánh trăng đêm, khi bạn ngồi dưới cây và không có ai ở xung
quanh, khi bạn một mình trong phòng, nhớ tới những cảm giác này. Khi du hành
trên xe bus hay du hành trong tầu hoả, ngồi một mình, nhắm mắt lại và nhớ tới
những cảm giác này. Ngay cả trong ngày khi bạn bận rộn với công việc, ngay cả
trong văn phòng của bạn, đứng dậy vài phút và đi ra cửa sổ, lấy vài hơi thở sâu
và thử nhớ trạng thái đó của hiện hữu.
Nếu bạn làm điều này
cho dù mười hay mười lăm lần một ngày, việc nhớ lại trong một hay hai phút, điều
đó sẽ trở thành ngày càng liên tục hơn. Dần dần bạn sẽ thấy rằng không có nhu cầu
nhớ - nó sẽ còn lại với bạn. Cho nên đây là một cách: bằng việc mang bất kì cái
gì bạn trải nghiệm trong thiền vào ý nghĩ của bạn và để nó đi vào trong tâm thức
của bạn.
Cách thứ hai là điều
tôi đã gợi ý cho bạn, rằng khi bạn đi ngủ ban đêm bạn làm ra quyết tâm của bạn.
Cách làm cho quyết tâm của bạn mạnh hơn cũng là cách làm cho trạng thái thiền của
bạn là trạng thái liên tục. Khi bạn đã có trải nghiệm về thiền, đêm đó khi bạn
đi ngủ, làm cùng điều này: nhớ lại từ bên trong bất kì cái gì bạn đã trải nghiệm
trong thiền và cùng trải nghiệm đó sẽ ở cùng bạn trong hai mươi bốn giờ một
ngày.
Rèn luyện mà tôi đã
cho bạn để làm ra quyết tâm của bạn về việc ném hơi thở ra và làm ra quyết tâm và
thế rồi hít hơi thở vào và lấy quyết tâm... Khi bạn trải nghiệm trạng thái im lặng,
thế thì dùng cùng thủ tục này, mang ý nghĩ tới tâm trí rằng bất kì cái gì bạn cảm
thấy trong thiền sẽ ở cùng bạn mọi lúc như dòng chảy bên trong. Bằng việc lặp lại
ý nghĩ này bạn sẽ tìm ra cảm giác về thiền mà không có bất kì nỗ lực nào. Sẽ có
ích lợi hơn nếu hai điều này được làm đồng thời. Về sau, khi chúng ta nói về việc
làm thuần khiết ý nghĩ và cảm xúc, chúng ta sẽ có khả năng thảo luận điều này
sâu hơn. Nhưng bạn có thể thực nghiệm với cả hai việc tập luyện này.
Trong quá trình hai
mươi bốn giờ bạn có nhiều thời gian rỗi trên tay bạn khi bạn không có bất kì
cái gì xứng đáng để làm. Nếu thời gian rỗi này có thể được dùng để nhớ tới những
khoảnh khắc này của thiền, nó có thể tạo ra khác biệt vô cùng. Nhìn nó theo
cách này: hai năm trước ai đó đã xúc phạm bạn, hay bạn đã trải nghiệm sự vụ thảm
kịch - nếu hôm nay bạn định thử nhớ lại sự vụ này bạn sẽ ngạc nhiên để ý rằng
khi bạn nhớ tới toàn thể sự vụ này thân thể bạn và tâm trí bạn sẽ dần dần đi tới
cùng trạng thái chúng đã vậy khi bạn thực tại đã trải qua trải nghiệm này hai
năm trước. Nếu hai năm trước bạn đã bị xúc phạm bởi ai đó và hôm nay bạn đã thử
nhớ lại sự vụ này, nó đã cảm thấy thế nào và bạn đã bị xúc phạm thế nào, bạn sẽ
ngạc nhiên mà thấy rằng thân thể bạn và tâm trí bạn sẽ trải nghiệm cùng trạng
thái chúng đã ở trong đó, dường như bạn lại bị xúc phạm.
Mọi thứ được thu giữ
trong tâm thức bạn và nó không biến mất. Bất kì cái gì bạn đã trải nghiệm đều
được cất giữ. Nếu bạn mang những kỉ niệm này trở lại, bạn có thể trải nghiệm
cùng điều đó lần nữa và bạn có thể trải qua cùng cảm xúc lần nữa. Không cái gì
bị xoá đi khỏi tâm trí con người.
Cho nên nếu trong khi
bạn thiền hôm nay bạn cảm thấy thoải mái, điều bản chất là bạn nhớ kinh nghiệm
này ít nhất năm tới mười lần trong ngày. Theo cách này kí ức về trải nghiệm này
sẽ đi sâu hơn vào trong tâm thức của bạn, và bằng việc nhớ đi nhớ lại nó, nó sẽ
trở thành một phần thường hằng của tâm thức của bạn. Cho nên trong việc trả lời
cho câu hỏi đã được hỏi, đây là cách điều đó có thể được làm. Và điều quan trọng
là bạn làm nó.
Mọi người rất hay phạm
sai lầm về việc chỉ nhớ cái là phủ định và quên đi cái là khẳng định. Sai lầm
cơ bản mà mọi người mắc phải là ở chỗ họ nhớ mọi thứ vô giá trị, phủ định, và họ
quên mọi thứ có bất kì giá trị thực nào. Hiếm khi bạn nhớ khoảnh khắc bạn đã đầy
yêu; hiếm khi bạn nhớ những khoảnh khắc đó khi thân thể bạn cảm thấy sống động
toàn bộ. Hiếm khi bạn nhớ những khoảnh khắc đó khi bạn cảm thấy im lặng. Nhưng
bạn bao giờ cũng nhớ những khoảnh khắc mà bạn giận và nổi cơn thịnh nộ, những
khoảnh khắc mà bạn bị xúc phạm và khi bạn trả thù ai đó. Bạn bao giờ cũng nhớ
những lúc bạn bị tổn thương nhưng hiếm khi nhớ những lúc đã nuôi dưỡng bạn. Và
điều rất quan trọng với bạn là nhớ những khoảnh khắc nuôi dưỡng này.
Liên tục nhớ chúng sẽ
giúp bạn theo hai cách: Quan trọng nhất việc nhớ tới những khoảnh khắc này sẽ tạo
ra khả năng cho chúng xảy ra lần nữa. Nếu ai đó thường xuyên nhớ tới những điều
phủ định, điều cực kì có thể là người đó sẽ trải qua cùng loại kinh nghiệm lần
nữa. Nếu ai đó thường xuyên nhớ tới những điều buồn, rất có thể là người đó sẽ
lại buồn nữa, vì người đó sẽ phát triển việc nghiêng về những điều này và các sự
vụ này sẽ cứ lặp lại trong đời người đó. Mọi cảm giác này trở nên được lưu giữ
lại bên trong bạn, và ngày càng dễ cho những cảm xúc này lặp đi lặp lại bản
thân chúng.
Thử quan sát trong bản
thân bạn loại cảm xúc mà bạn có xu hưởng nhớ. Tất cả chúng ta đều có kí ức. Loại
kinh nghiệm nào bạn có xu hướng nhớ? Và cũng nhớ rằng bất kì kí ức nào bạn có về
quá khứ, bạn đang gieo những hạt mầm này cho tương lai và bạn sẽ thu hoạch cùng
những kinh nghiệm này trong tương lai. Kí ức của bạn về quá khứ lát đường cho
tương lai.
Quên đi một cách có ý
thức mọi thứ vô giá trị - nó không có bất kì giá trị nào đâu! Và nếu bạn nhớ những
điều như vậy, thế thì dừng bản thân bạn lại và yêu cầu những kí ức này ra đi.
Chúng là vô dụng với bạn. Quên mọi gai và nhớ hoa thôi. Có thể có nhiều gai,
nhưng cũng có hoa xung quanh. Nếu bạn nhớ hoa, gai trong cuộc sống của bạn sẽ
biến mất và cuộc sống của bạn sẽ đầy hoa. Nếu bạn nhớ gai, có thể là hoa trong
cuộc sống của bạn sẽ biến mất và bạn sẽ bị bỏ lại chỉ với gai.
Điều chúng ta trở
thành phụ thuộc vào điều kí ức chúng ta nuôi dưỡng vì điều chúng ta nhớ trở
thành một phần của chúng ta. Khi chúng ta nghĩ về cái gì đó mọi lúc, điều này
mang tới thay đổi trong chúng ta và nó trở thành toàn thể cuộc sống của chúng
ta. Do đó, nhớ mọi thứ mà bạn nghĩ là thiện lành và thuần khiết, bất kì cái gì
bạn nghĩ đều là quan trọng. Và trong cuộc sống... không cuộc sống của người nào
mà khổ tới mức không từng có những khoảnh khắc của an bình, hạnh phúc, cái đẹp,
tình yêu. Và nếu việc nhớ lại những khoảnh khắc này cho bạn sức mạnh nào đó, thế
thì có thể là ngay cả khi bạn bị bao quanh bởi bóng tối, ánh sáng bên trong bạn
cũng sẽ mạnh tới mức bạn sẽ không thấy bóng tối này. Có thể là có buồn khắp
xung quanh bạn nhưng bạn đang mang kinh nghiệm này của yêu, của cái đẹp, của im
lặng bên trong bạn, cho nên bạn không thấy mọi thứ là buồn. Có thể rằng mặc cho
bị bao quanh bởi gai, người ta có thể cảm thấy rằng mình được bao quanh bởi
hoa. Nhưng cái đối lập với điều này cũng là có thể - điều đó tất cả phụ thuộc
vào bạn.
Điều phụ thuộc vào cá
nhân là người đó muốn đạt tới chiều cao nào. Điều phụ thuộc vào chúng ta là liệu
chúng ta sống trong cõi trời hay trong địa ngục. Cõi trời và địa ngục không phải
là nơi chốn địa lí, chúng là trạng thái tâm lí, chủ thể. Phần lớn các bạn ở
trong địa ngục nhiều lần trong ngày và nhiều lần bạn ở trong cõi trời. Nhưng phần
lớn các bạn ở trong địa ngục với phần lớn thời gian ban ngày, và một số trong các
bạn thậm chí quên mất đường quay về cõi trời.
Nhưng cũng có những
người ở trong cõi trời trong hai mươi bốn giờ một ngày. Có những người trên
hành tinh này mà đang sống trong cõi trời. Bạn nữa cũng có thể là một trong số
họ. Không có cái gì dừng bạn lại. Chỉ hiểu vài nguyên tắc cơ bản, khoa học.
Tôi nhớ tới một câu
chuyện...
Phật có một đệ tử tên
là Purna. Ông ấy đã được khai tâm và đã trở nên tự nhận ra. Purna nói,
"Bây giờ tôi muốn ra đi và lan toả thông điệp của thầy cho mọi người cần
nó."
Phật nói, "Ta có
thể cho phép ông ra di nhưng ta phải hỏi ông một điều đầu tiên: ông muốn đi
đâu?"
Đã có một miền nhỏ ở
Bihar tên là Sukha. Purna nói, "Tôi sẽ đi tới Sukha. Mãi cho tới giờ không
sư nào đã bao giờ tới thăm khu vực này, và mọi người ở miền này chưa bao giờ
nghe nói về thông điệp của thầy."
Phật nói, "Có lí
do tại sao không ai đã bao giờ ở đó. Những người ở đó là rất xấu. Có thể rằng nếu
ông đi tới đó họ sẽ xúc phạm ông. Thế thì đáp ứng của ông sẽ là gì?"
Và Purna nói,
"Tôi sẽ cám ơn họ. Tôi sẽ cám ơn họ vì cho dù họ lăng mạ tôi, ít nhất họ
đã không đánh tôi - họ có thể đã đánh tôi chứ."
Phật nói, "Có thể
rằng một người trong số họ đánh ông; thế thì đáp ứng của ông sẽ là gì?"
Ông ấy đáp, "Tôi
sẽ cám ơn người đó vì cho dù người đó đánh tôi, ít nhất người đó đã không giết
tôi. Người đó có thể đã giết tôi chứ."
Phật nói, "Ta muốn
hỏi ông một câu hỏi cuối cùng. Có thể rằng ai đó sẽ giết ông. Thế thì đáp ứng của
ông sẽ là gì?"
Purna nói, "Tôi
sẽ cám ơn người đó vì giải thoát cho tôi khỏi cuộc sống này trong đó tôi có thể
đã đi lạc lối."
Và Phật nói,
"Trong hoàn cảnh đó, ông có thể đi bất kì chỗ nào! Bây giờ bất kì chỗ nào
ông đi, mọi người sẽ là một phần của gia đình của ông. Vì khi tim của người ta
đầy thế, tới đỉnh thế, không cái gì trên trái đất này có thể làm hại người
đó."
Hôm qua tôi đã nói với
ai đó trên đường tới đây về Mahavira. Điều đó được nói về Mahavira, mặc dầu điều
đó dường như là không thực, rằng nếu ông ấy bước đi trên đường ngay cả gai đang
đâm lên sẽ quay lật xuống. Điều này dường như là hư cấu. Có thành vấn đề gì với
gai khi có người dẫm lên chúng? Mối quan tâm gì với gai dù đó là Mahavira hay
ai đó khác dẫm lên chúng? Và làm sao gai có thể lật xuống được? Tôi cũng đã
nghe điều được nói về Mohammed rằng khi ông ấy bước trên sa mạc A rập nóng, mây
sẽ xuất hiện trên ông ấy để che bóng cho ông ấy khỏi ánh mặt trời. Điều này dường
như là tuyệt đối hư cấu. Có thành vấn đề gì với mây về người đang bước đi dưới
nó, liệu đó là Mohammed hay ai đó khác? Làm sao điều đó là có thể?
Nhưng tôi bảo bạn, điều
đó toàn là thực đấy. Không phải là gai lật xuống hay mây xuất hiện đâu, nhưng
những câu chuyện này đang tiết lộ cái gì đó cho chúng ta. Mọi người đã cố diễn
đạt chân lí nào đó qua chúng. Qua chúng cái gì đó rất đáng yêu đang được truyền
đạt - rằng không gai nào có thể làm đau ai đó, người có trái tim riêng đã trở
thành không có gai. Và với ai đó người không mang đam mê bùng cháy trong tim
mình, toàn thể trái đất được che phủ bởi bóng mây và người đó không bao giờ bị
phơi ra mặt trời thiêu đốt. Và điều này là tuyệt đối thực.
Dù trạng thái tâm thức
của bạn là bất kì cái gì, cuộc sống của bạn sẽ có cùng phẩm chất. Chính điều kì
diệu là khi ai đó làm nỗ lực để làm thuần khiết bản thân người đó, toàn thế giới
trở thành chỗ thân thiện với người đó; và khi ai đó đầy yêu, toàn thế giới trút
yêu của nó lên người đó. Và đây là chân lí vĩnh hằng: rằng ai đó đầy hận thù sẽ
nhận lại hận thù. Bất kì cái gì chúng ta đưa ra, mọi thứ quay lại chúng ta.
Không có cách khác, không có phương án khác.
Cho nên trong hai
mươi bốn giờ một ngày cố nhớ những khoảnh khắc trong đời bạn mà đã từng là phép
thần thông và linh thiêng. Nhớ lại vài khoảnh khắc đó và cố làm cho chúng thành
nền tảng của cuộc sống của bạn. Và cố quên đi ngay cả những thời kì dài của đau
đớn, buồn rầu, hận thù và bạo hành; chúng không có bất kì giá trị nào. Để cho
chúng phai mờ đi. Cũng như lá khô rụng khỏi cây, buông bỏ đi mọi cái không có
giá trị và một cách có ý thức liên tục thu thập mọi cái có nghĩa và sống động.
Quá trình này nên liên tục diễn ra. Nên có luồng các ý nghĩ thuần khiết, đẹp
trong tâm trí bạn, đầy yêu và hạnh phúc.
Thế rồi, từng bước một,
bạn sẽ thấy rằng mọi thứ bạn nhớ dường như xảy ra thường xuyên hơn và rằng cái
bạn bao giờ cũng khao khát sẽ bắt đầu xuất hiện khắp xung quanh bạn. Và thế thì
thế giới sẽ dường như trong ánh sáng khác toàn bộ. Cùng mọi người sẽ dường như
khác: cùng đôi mắt đó, cùng hoa và cùng đá sẽ dường như có nghĩa khác... Cái gì
đó chúng ta thậm chí không bao giờ nghĩ tới vì chúng ta bị mê mải trong một thế
giới khác toàn bộ.
Cho nên như tôi đã
nói, nhớ điều bạn đã trải nghiệm trong thiền - sự rạng ngời, tia sáng, chút ít
an bình. Chăm nom những trải nghiệm nhỏ mà bạn đã có như người mẹ chăm nom đứa
con của mình. Nếu bạn không chăm nom chúng, chúng sẽ chết. Thứ càng có giá trị,
càng cần chăm sóc tới nó. Con vật cũng có con nhưng chúng không cần nhiều chăm
nom; con vật càng ít phát triển, càng ít có nhu cầu chăm sóc cho chúng. Chúng tự
chăm nom cho bản thân chúng. Nhưng trên chiếc thang tiến hoá bạn sẽ thấy rằng nếu
đứa con con người không được chăm sóc đúng nó sẽ không tồn tại.
Trạng thái tâm thức
càng cao, việc bảo vệ càng được cần nhiều hơn. Kinh nghiệm càng quí giá, nó
càng yêu cầu chăm nom nhiều hơn. Cho nên cho dù bạn chỉ có những kinh nghiệm nhỏ
bé, chăm nom chúng cẩn thận vào.
Bạn đã hỏi làm sao
chăm nom chúng? Nếu tôi cho bạn vài viên kim cương, bạn sẽ chăm nom chúng thế
nào? Nếu bạn tìm ra kho báu giá trị, bạn sẽ chăm nom nó thế nào? Làm sao bạn sẽ
giữ nó an toàn? Bạn sẽ giữ nó ở đâu? Bạn sẽ muốn giấu biệt nó đi; bạn sẽ muốn để
nó gần tim bạn.
Một người ăn xin sắp
chết trong bệnh viện. Khi một linh mục tới thăm anh ta các bác sĩ bảo ông ấy rằng
anh ta sắp chết. Thế là linh mục đi tới anh ta để làm lễ lần cuối cùng. Ông ta
bảo người ăn xin, "Gập hai bàn tay lại với nhau."
Nhưng người ăn xin
nói, "Xin tha thứ cho tôi, nhưng tôi không thể mở được một bàn tay."
Anh ta sắp chết và
anh ta đã không thể mở một bàn tay ra. Và vài khoảnh khắc sau đó anh ta chết.
Tay anh ta được mở ra và họ thấy vài đồng tiền bẩn mà anh ta đã thu nhặt. Anh
ta đã giữ những đồng này trong nắm tay của mình... vài đồng tiền bẩn! Anh ta biết
rằng anh ta sắp chết nhưng anh ta giữ bàn tay đóng lại.
Bạn biết cách chăm
nom những đồng tiền bình thường - mọi người đều biết điều đó - nhưng bạn không
biết cách chăm sóc cái có giá trị nhất. Và bạn giống như người ăn xin này, với
nắm tay đóng lại. Và khi thời gian tới cho nắm tay của bạn được mở ra sẽ không
có gì trong chúng ngoại trừ vài đồng tiền bẩn.
Bảo vệ những kinh
nghiệm này đi... chúng là đồng tiền thực. Chúng có thể đã làm bạn hứng khởi,
chúng có thể đã cho bạn nước quả tươi, chúng có thể đã biến đổi cái gì đó trong
bạn; cái gì đó mới có thể đã được lẩy cò trong bạn, niềm khao khát về điều tối
thượng có thể đã nảy sinh trong bạn. Cho nên chăm nom chúng đi. Tôi đã giải
thích cả hai phương pháp. Nếu bạn liên tục thực nghiệm với chúng, bạn sẽ hiểu.
Người bạn khác đã hỏi:
Dục có là năng lượng sáng tạo không? Làm sao mối quan hệ giữa chồng và vợ được
làm thành có tính sáng tạo?
Đây là một câu hỏi
quan trọng. Có rất ít người mà với họ câu hỏi này sẽ không là quan trọng.
Chỉ có hai kiểu người
trên thế giới này: một kiểu là những người đang khổ vì dục, và kiểu kia là những
người đã biến đổi năng lượng dục của họ thành yêu.
Bạn sẽ ngạc nhiên mà
biết rằng dục và yêu là hai điều đối lập. Khi yêu tăng trưởng dục trở nên ít
đi, và nếu yêu trở nên ít đi dục trở nên nhiều hơn. Bạn càng yêu nhiều bạn sẽ
càng ít dục; và nếu bạn được rót đầy toàn bộ bởi yêu sẽ không có dục nào bên
trong bạn. Nhưng nếu không có yêu, bên trong bạn mọi thứ sẽ có tính dục.
Biến đổi, thăng hoa của
năng lượng dục chỉ có thể xảy ra qua yêu. Đây là lí do tại sai cố kìm nén dục để
được tự do khỏi nó là vô dụng. Nếu bạn kìm nén nó bạn có thể thành điên. Trong
mọi người điên trên thế giới, chín mươi chín trong một trăm người đã cố gắng đè
nén năng lượng dục của họ. Và bạn có thể nhận biết rằng khi văn minh đã phát
triển, tính điên đã tăng lên vì xã hội văn minh kìm nén dục nhiều hơn bất kì
cái gì khác.
Mọi người kìm nén
năng lượng dục của mình. Và năng lượng dục bị kìm nén đó tạo ra điên; nó tạo ra
ốm tinh thần. Bất kì nỗ lực nào để kìm nén năng lượng dục của bạn đều là điên
trong bản thân nó. Nhiều người trong các cái gọi là thánh nhân thực ra là điên.
Và lí do duy nhất cho điều này là ở chỗ họ đã thường xuyên cố gắng kìm nén năng
lượng dục của họ; họ không biết rằng dục phải không bị kìm nén.
Nếu các cánh cửa tới
yêu được mở ra, năng lượng đã chảy qua dục sẽ được biến đổi qua ánh sáng của
yêu. Cái đã từng là ngọn lửa của đam mê sẽ trở thành ánh sáng của yêu. Cho nên
để yêu này mở rộng ra đi. Yêu là việc dùng sáng tạo của dục.
Rót đầy cuộc sống của
bạn bằng yêu đi. Nhưng bạn sẽ nói, "Chúng tôi bao giờ cũng yêu." Và
tôi bảo bạn, bạn hiếm khi yêu. Bạn có thể khao khát yêu... và có khác biệt bao
la giữa hai điều này. Yêu và cần yêu là hai điều rất khác nhau. Phần lớn chúng
ta vẫn còn giống như trẻ con trong mọi kiếp của chúng ta vì mọi người đều đi
tìm yêu. Yêu là điều rất huyền bí; khao khát về yêu là điều rất trẻ con. Trẻ nhỏ
muốn được yêu; khi người mẹ cho chúng tình yêu, chúng lớn lên. Chúng muốn được
yêu từ người khác nữa và gia đình yêu chúng. Thế rồi khi họ lớn lên già hơn, nếu
họ là chồng họ muốn có yêu từ vợ, nếu họ là vợ họ muốn có yêu từ chồng. Và bất
kì người nào muốn có yêu đều khổ vì yêu không thể được hỏi xin, yêu chỉ có thể
được cho. Trong việc muốn không chắc là bạn sẽ được nó. Và nếu người mà bạn
mong đợi yêu cũng mong đợi yêu từ bạn, điều đó thành vấn đề. Điều đó sẽ giống
như hai người ăn xin gặp gỡ và đang xin lẫn nhau. Trên khắp thế giới có những vấn
đề hôn nhân giữa chồng và vợ, và lí do duy nhất cho điều này là ở chỗ cả hai
mong đợi yêu từ nhau nhưng không có khả năng cho yêu.
Nghĩ về điều này một
chút đi - nhu cầu thường xuyên của bạn về yêu. Bạn muốn ai đó yêu bạn, và nếu
ai đó yêu bạn, bạn cảm thấy dễ chịu. Nhưng điều bạn không biết là ở chỗ người
kia yêu bạn chỉ bởi vì người đó muốn bạn yêu người đó. Điều đó giống như ai đó
thả thính bắt cá: người đó không thả thính cho cá ăn, người đó thả thính để bắt
cá. Người đó không muốn cho cá ăn thính, người đó chỉ làm điều đó vì người đó
muốn có được cá. Mọi người mà bạn thấy đang yêu quanh bạn chỉ là đang thả thính
để được yêu. Họ sẽ vẫn thả thính, chừng nào người khác còn chưa bắt đầu cảm thấy
rằng có khả năng có được yêu từ người này. Thế rồi người đó nữa sẽ bắt đầu biểu
lộ yêu nào đó cho tới khi chung cuộc họ nhận ra rằng cả hai người trong họ đều
là kẻ ăn xin. Họ đã phạm sai lầm: từng người đã tưởng người kia là hoàng đế. Và
theo thời gian từng người nhận ra rằng mình không có được bất kì yêu nào từ người
kia, và đó là khi va chạm bắt đầu.
Đó là lí do tại sao
cuộc sống hôn nhân được coi là địa ngục, vì tất cả các bạn đều muốn có yêu
nhưng các bạn không biết cách cho nó. Đây là nguyên nhân cơ bản của mọi tranh đấu.
Chừng nào điều tôi đang nói không xảy ra, mối quan hệ giữa chồng và vợ sẽ không
bao giờ là hài hoà, không thành vấn đề các bạn làm những điều chỉnh gì, không
thành vấn đề loại hôn nhân nào các bạn có, không thành vấn đề xã hội làm ra qui
tắc nào. Cách duy nhất để làm cho nó tốt hơn là nếu bạn nhận ra rằng yêu chỉ có
thể được cho và không được hỏi xin. Nó chỉ có thể được cho. Bất kì cái gì bạn
nhận đều là phúc lành, nó không phải là phần thưởng cho việc yêu. Yêu là để được
cho và bất kì cái gì bạn nhận chỉ là phúc lành, nó không phải là phần thưởng.
Và cho dù bạn không nhận được bất kì cái gì, bạn bao giờ cũng hạnh phúc rằng bạn
đã có thể cho.
Nếu chồng và vợ bắt đầu
cho yêu thay vì hỏi xin nó, cuộc sống có thể trở thành cõi trời cho họ. Và thế
giới này là huyền bí tới mức nếu họ yêu nhiều hơn và dừng hỏi xin nó, họ sẽ nhận
nhiều yêu hơn và trải nghiệm điều huyền bí này. Và họ càng yêu nhiều hơn họ sẽ
càng ít bị mắc vào trong dục.
Gandhi đã tới thăm
Sri Lanka cùng vợ ông ấy, Kasturba. Khi Gandhi nói với người mà sẽ giới thiệu
ông ấy ở buổi lễ đầu tiên rằng Ba, vợ ông ấy, cũng đi cùng ông ấy, thì người
này tưởng rằng Gandhi ngụ ý mẹ ông ấy. Với từ Ba, mẹ, ông ta đã coi nó ngụ ý rằng
mẹ của Gandhi cũng đã tới cùng ông ấy. Cho nên khi giới thiệu Gandhi ông ta đã
nói, "Chính một đặc ân lớn là có Gandhi ở đây, và mẹ ông ấy cũng ở
đây."
Ba đã hơi chút ngạc
nhiên. Thư kí của Gandhi cũng có mặt, và ông ấy sợ rằng ông ấy đã phạm sai lầm
vì ông ấy đáng phải nói cho người này ai là người đã đi cùng Gandhi. Ông ấy sợ
rằng Gandhi sẽ giận ông ấy và cảm thấy bị xúc phạm.
Nhưng điều Gandhi đã
nói lại hoàn toàn đáng ngạc nhiên. Ông ấy nói, "Người đã giới thiệu tôi đã
phạm sai lầm nói cái gì đó đúng về tôi, vì trong vài năm Ba đã thôi là vợ tôi
và bà ấy giờ đã trở thành mẹ tôi."
Sannyasin nam thực là
người có vợ một ngày nào đó trở thành mẹ anh, và không phải là người bỏ vợ mình
và chạy đi. Sannyasin nữ thực là người có chồng một ngày nào đó trở thành con
trai của mình.
Có một câu ngạn ngữ
hay về các hiền nhân già. Vào thời xưa một hiền nhân sẽ chúc phúc, "Cầu
cho cô được phúc lành có mười con trai và cầu cho chồng cô trở thành con trai
thứ mười một của cô." Điều này là lạ. Nó đã là lời chúc phúc được trao cho
cô dâu vào lúc cưới của cô ấy: cầu cho cô được phúc lành có mười con trai và cầu
cho chồng cô trở thành con trai thứ mười một của cô. Đây là những người tuyệt vời,
với cách nghĩ tuyệt vời. Và cũng có nghĩa sâu sắc đằng sau nó.
Nếu yêu giữa chồng và
vợ trưởng thành họ sẽ không còn là chồng và vợ nữa: mối quan hệ của họ sẽ thay
đổi và sẽ ít dục giữa họ. Mối quan hệ của họ sẽ đổi thành yêu. Chừng nào còn dục,
còn có khai thác. Dục là khai thái - và làm sao bạn có thể khai thác người bạn
yêu? Dục là việc làm giảm cấp nhất và là việc dùng tính khai thác nhất về người
sống. Nếu bạn yêu ai đó làm sao bạn có thể khai thác họ theo cách như vậy được?
Làm sao bạn có thể dùng người sống theo cách như vậy được? Nếu bạn yêu ai đó,
khi yêu của bạn đi sâu hơn, việc khai thác sẽ biến mất. Và nếu yêu của bạn biến
mất, việc khai thác sẽ lại tăng lên.
Đây là lí do tại sao
tôi muốn nói với người đã hỏi về làm sao làm cho dục thành năng lượng sáng tạo
rằng dục là năng lượng rất huyền bí. Không có năng lượng nào trên hành tinh này
mạnh như năng lượng dục. Phần lớn hội tụ của con người là vào dục. Chín mươi phần
trăn cuộc đời người đó dựa trên trung tâm dục, nó không dựa vào điều thiêng
liêng. Có rất ít người sống xoay quanh điều thiêng liêng. Phần lớn mọi người đều
xoay quanh và sống các kiếp sống của họ qua trung tâm dục. Dục là năng lượng lớn
nhất. Và nếu được hiểu đúng, bạn sẽ thấy rằng không có năng lượng nào khác thúc
đẩy con người nhiều như dục. Nhưng năng lượng dục này bản thân nó có thể được
biến đổi thành yêu. Và cùng năng lượng này, nếu được biến đổi, có thể trở thành
con đường tới chứng ngộ.
Cho nên điều đáng để
ý là tôn giáo được kết nối sâu với dục - không với đè nén dục, như thường được
hiểu, mà với việc biến đổi dục. Tôn giáo không phải là về đè nén dục. Vô dục
không phải là đối lập của dục, nó là biến đổi của dục. Bản thân năng lượng dục
được biến đổi thành năng lượng thiêng liêng. Năng lượng đã chảy xuống dưới, cái
đã đi xuống, bắt đầu chuyển lên trên. Nếu năng lượng dục vươn lên trên nó sẽ
giúp bạn đạt tới trạng thái của tâm thức. Và nếu năng lượng này chuyển xuống dưới
nó chỉ dẫn tới sự tồn tại trần tục. Nhưng năng lượng này có thể được biến đổi
qua yêu.
Học cách yêu đi. Học
nghĩa của yêu đi. Về sau, khi chúng ta nói về cảm xúc, thế thì bạn sẽ hiểu rõ
ràng nghĩa của yêu. Với bây giờ tôi sẽ chỉ nói chừng này thôi.
Một bạn đã hỏi: Tại
sao các hiền nhân không làm việc cùng nhau như một nhóm?
Đó là một câu hỏi rất
hay: tại sao các hiền nhân, những người đã biết chân lí, không làm việc cùng
nhau như một nhóm? Tôi muốn nói rằng các hiền nhân bao giờ cũng làm việc cùng
nhau. Và tôi muốn nói thêm rằng không chỉ các hiền nhân đó, những người sống động
đã làm việc cùng nhau, mà ngay cả các hiền nhân đã chết hai mươi nhăm thế kỉ
trước cũng đang giúp những người đang sống. Cho nên không phải chỉ các hiền
nhân đương đại đang làm việc cùng nhau. Ngược lại, khi được xem xét về mặt lịch
sử, về mặt truyền thống, họ bao giờ cũng làm việc cùng nhau.
Nếu điều tôi đang nói
là chân lí, chính bởi vì tôi có sự hỗ trợ của Phật, Mahavira, Krishna và
Christ. Nếu điều tôi đang nói là chân lí, thế thì lời của họ cũng được hội nhập
trong tôi. Và nếu có bất kì sức mạnh nào trong lời của tôi nó không chỉ là của
riêng tôi mà là sức mạnh của mọi người đã dùng những lời này trong quá khứ.
Nhưng những người
không là hiền nhân sẽ không bao giờ làm việc cùng nhau. Và có nhiều cái gọi là
hiền nhân người không phải là người tôn giáo thực, họ chỉ dường như là vậy. Chỉ
những người vô nguyên tắc có thể làm việc cùng với họ, không phải những hiền
nhân mà tôi vừa nhắc tới.
Tại sao có chuyện những
người này không thể làm việc cùng nhau? - vì họ đã không trở thành thánh nhân bằng
việc làm tan biến bản ngã của họ. Tính thánh thiện của họ bao giờ cũng là cách
để nuôi dưỡng bản ngã của họ. Và nơi có bản ngã, không việc gặp gỡ nào là có thể
vì bản ngã bao giờ cũng muốn ở trên đỉnh.
Tôi đã dự một cuộc hội
nghị ở đó nhiều nhân vật tôn giáo đã được mời tới. Nó đã là một sự kiện lớn,
nhiều người lãnh đạo tôn giáo lớn đã được mời tới. Tôi sẽ không kể tên họ vì ai
đó có thể cảm thấy bị tổn thương, nhưng nhiều người quan trọng của Ấn Độ đã có
đó. Người đứng ra tổ chức sự kiện này đã muốn mọi khách mời cùng ngồi trên sân
khấu và phát biểu với khán giả từ đó. Nhưng một người lãnh đạo tôn giáo đặc biệt
đã không sẵn lòng ngồi cùng mọi người khác, và ông ấy gửi một thông báo hỏi ông
này, "Ai sẽ ngồi trên và ai sẽ ngồi dưới?" Và ông ta nói, "Tôi sẽ
ngồi trên. Tôi không thể ngồi dưới bất kì người nào."
Một người nói thẳng
vì bản thân mình ít nhất cũng là thẳng thắn, nhưng ai đó gửi một thông báo như
thế này là người rắc rối và rất tinh ranh. Người này đã gửi một thông báo rằng
ông ta không thể ngồi cùng mọi người khác. Cái bục lớn mà đã được tổ chức giờ
thành vô dụng, cho nên mọi diễn giả phải ngồi một mình trên sân khấu và phát biểu
cho cuộc tụ tập. Và sân khấu là đủ lớn để cho một trăm người ngồi!
Nhưng làm sao một
trăm người lãnh đạo tôn giáo có thể ngồi cùng nhau được? Trong số họ đã có vài
shankaracharya người không thể ngồi ở bất kì chỗ nào ngoại trừ ngai của họ. Và
nếu họ không thể ngồi được trên sàn, làm sao các nhà lãnh đạo tôn giáo khác có
thể ngồi trên sàn bên cạnh ngai của họ?
Điều đó làm cho người
ta tự hỏi nếu những người như thế này nghĩ rằng những chiếc ghế nào đó là lớn
hơn các ghế khác, và nếu họ vẫn cảm thấy rằng bạn được đo bởi ghế bạn nhận, ghế
của bạn là cao thế nào hay thấp thế nào. Điều đó đơn giản chỉ ra rằng cái gì họ
coi là quan trọng.
Hai người lãnh đạo
tôn giáo không thể gặp gỡ vì vấn đề sẽ nảy sinh là ai sẽ là người chắp tay chào
trước, vì người chào trước nhất theo cách nào đó trở nên thấp hơn người kia. Điều
đó thật đáng ngạc nhiên, vì người chắp tay trước nhất thực sự là người cao
siêu. Những những cái đầu tôn giáo này nghĩ rằng người chắp tay trước trở thành
thấp kém.
Tôi đã ở cuộc họp với
một người tôn giáo lớn. Một chính khách rất quan trọng cũng dự cuộc gặp gỡ này.
Người tôn giáo này được ngồi ở bục nổi và phần còn lại trong chúng tôi được ngồi
bên dưới. Cuộc họp bắt đầu, và ông chính khách nói, "Trước hết tôi muốn hỏi
tại sao tất cả chúng tôi đều ngồi dưới ở đây còn ông đang ngồi cao ở kia? Nếu
ông định cho bài nói điều đó chắc là chấp nhận được. Nhưng đây là cuộc họp, sẽ
có thảo luận, và ông đang ngồi cao tới mức sẽ không thể nào thảo luận được bất
kì cái gì. Xin ông vui lòng xuống cho."
Nhưng người tôn giáo
này không xuống. Thế là ông chính khách hỏi, "Nếu ông không thể xuống được,
nếu có lí do đặc biệt, thế thì giải thích điều đó cho chúng tôi đi."
Nhưng ông ta không thể
trả lời được, ông ta sợ. Thay vì vậy, một trong các đệ tử của ông ta nói,
"Điều bao giờ cũng đã là truyền thống là ông ấy phải ngồi ở mức cao
hơn."
Chính khách nói,
"Ông ta có thể là guru của ông, nhưng ông ta không là guru của chúng
tôi." Và ông ấy nói thêm, "Và chúng tôi chắp tay chào ông nhưng ông
đã không chắp tay đáp lại - ông đã cho chúng tôi phúc lành của ông đấy! Xem xét
điều này đi: nếu người tôn giáo khác đã tới gặp ông và ông ban cho ông ta phúc
lành, chắc đã có đánh nhau. Ông phải chắp tay lại chứ."
Và lời đáp đã là,
"Ông ấy không thể chắp tay được vì đó không phải là truyền thống."
Tình huống trở thành
xấu tới mức bất kì thảo luận nào đều là không thể được. Tôi bảo người tôn giáo
này, "Tôi muốn xin phép nói vài lời cho chính khách này." Ông ấy cho
phép tôi. Ông ấy muốn sự vụ này được kết thúc để cho cuộc họp có thể tiến hành.
Mọi sự đã đi tới chỗ bế tắc. Tôi hỏi chính khách này, "Tại sao có chuyện rằng
điều đầu tiên ông đã chú ý lại là việc ông ấy đang ngồi cao hơn mọi người
khác?" Và tôi nói, "Và tôi có thể hỏi, ông có chú ý rằng ông ấy đang
ngồi cao hơn hay ông đã chú ý rằng ông đã bị làm cho phải ngồi bên dưới? - vì
cũng có thể là ông có thể được yêu cầu ngồi cao hơn; thế thì tôi nghĩ ông chắc
đã không nêu ra câu hỏi này. Nếu tất cả chúng tôi đều đang ngồi bên dưới và nếu
như ông đang ngồi cùng ông ấy trên bục, tôi nghĩ ông chắc đã không nêu ra câu hỏi
này. Vấn đề này không được tạo ra bởi việc ông ấy ngồi cao hơn, vấn đề cho ông
là ở chỗ ông đang ngồi thấp hơn."
Chính khách đó nhìn
tôi. Ông ấy đang ở vị trí quyền lực lớn vào lúc đó, và là một trong những người
lỗi lạc nhất ở Ấn Độ. Ông ấy nhìn tôi rất chăm chú, ông ấy đã là người rất chân
thực. Ông ấy nói, "Tôi chấp nhận điều đó. Không ai đã bao giờ nói điều này
cho tôi. Vâng, điều này là việc có tính rất bản ngã."
Người tôn giáo này rất
hài lòng, và khi chúng tôi ra về ông ta quàng tay lên vai tôi và nói, "Ông
đã cho lời đáp rất hay cho ông ấy." Tôi bảo ông ấy, "Câu trả lời đó
không chỉ cho ông ấy đâu, nó cũng được ngụ ý cho ông đấy." Và tôi nói với
ông ta, "Tôi lấy làm tiếc rằng ông ta là chân thực hơn ông, và rằng ông đã
bày tỏ không chân thực chút nào. Ông ấy đã chấp nhận rằng đó là bản ngã của ông
ấy, nhưng ông thì thậm chí đã không chấp nhận điều đó; thay vì thế ông đã nuôi
dưỡng bản ngã của ông với sự giúp đỡ của câu trả lời của tôi!"
Người tôn giáo thuộc
kiểu này không thể làm việc cùng nhau được. Toàn thể công việc của họ được dựa
trên việc phê bình người khác. Toàn thể nỗ lực của họ được dựa trên việc đối lập
với ai đó. Nếu không có kẻ thù, họ không thể làm việc được chút nào. Mọi nỗ lực
của họ được dựa trên việc đối lập và ghét người khác. Mọi người tôn giáo, người
đi theo những truyền thống này, những tôn giáo này, chỉ có thể được gọi là dốt
nát, vì thuộc tính đầu tiên của hiền nhân chân thật là ở chỗ người đó không còn
thuộc vào bất kì tôn giáo nào. Dấu hiệu đầu tiên của hiền nhân là ở chỗ người
đó không còn bị ràng buộc bởi bất kì giới hạn nào hay truyền thống nào. Người
đó sẽ không có bất kì hạn chế nào, người đó sẽ thuộc về mọi người. Và thuộc
tính đầu tiên của người đó sẽ là ở chỗ bản ngã của người đó đã biến mất và tự
hào của người đó đã biến mất. Nhưng những điều này là cách thức để nâng bản ngã
lên, để cho nó chất nuôi dưỡng.
Nhớ điều này: bản ngã
được thoả mãn với nhiều của cải, bản ngã có thể được thoả mãn nếu bạn đã trải
qua nhiều đau khổ, và nếu bạn thu được nhiều tri thức điều này cũng sẽ nâng bản
ngã của bạn lên. Nếu tôi từ bỏ thế giới tôi đang nâng bản ngã của tôi lên. Và
những người có bản ngã được thoả mãn không bao giờ có thể làm việc cùng nhau. Bản
ngã là nhân tố phân chia duy nhất và vô ngã là nhân tố gắn nối duy nhất. Cho
nên nơi có vô ngã, có sự cùng nhau.
Có lần một nhà tu khổ
hạnh Mô ha mét giáo tên là Farid đi qua bên cạnh một làng nơi Kabir sống. Ông ấy
đang du hành cùng với vài đệ tử của ông ấy. Các đệ tử bảo ông ấy, "Điều rất
may mắn là chúng ta sẽ đi qua nhà mà Kabir sống. Chúng ta hãy ở lại nhà ông ấy
trong vài ngày. Chúng tôi chắc sẽ vui vô cùng nếu hai thầy có đối thoại. Nếu
hai người trong các thầy mà gặp nhau và có đối thoại, điều đó chắc sẽ là ích lợi
lớn cho chúng tôi."
Farid nói, "Được,
chúng ta sẽ dừng lại và gặp gỡ, nhưng có thể không có đối thoại đâu."
Họ hỏi ông ấy,
"Sao vậy?"
Ông ấy nói,
"Chúng ta sẽ dừng lại ở đó. Ta sẽ gặp ông ấy nhưng chúng ta có thể không
nói."
Khi các đệ tử của
Kabir nghe thấy họ nói, "Farid sắp đi qua đây - chúng ta hãy đón ông ấy.
Đó sẽ là cơ hội may mắn. Trong hai ngày hai thầy có thể nói chuyện."
Và Kabir nói,
"Chúng ta dứt khoát gặp gỡ. Mọi người sẽ rất hài lòng."
Farid được đón chào.
Farid và Kabir ôm nhau. Mắt họ đầy nước mắt của vui mừng nhưng không đối thoại
nào đã xảy ra giữa họ. Họ tách ra, và các đệ tử rất thất vọng. Khi họ tách ra
các đệ tử nói, "Nhưng các thầy đã không nói bất kì cái gì!"
Và họ đáp, "Cái
gì có thể được nói? Điều ông ấy biết, ta cũng biết."
Farid nói, "Điều
ta biết, Kabir cũng biết, cho nên chúng ta có thể nói về cái gì? Chúng ta thậm
chí không là hai người có thể nói - ở mức độ nào đó chúng ta là một. Trên mức độ
đó lời là không cần thiết."
Giữa các hiền nhân, đối
thoại là không thể được. Thậm chí việc nói tạo ra nhị nguyên. Tại mức nào đó,
công việc vĩnh hằng của mọi hiền nhân là như nhau. Không có vấn đề về bất kì nhị
nguyên nào trên mức đó. Không thành vấn đề nơi họ sinh ra, cộng đồng nào họ thuộc
vào, cách sống của họ có thể là bất kì cái gì, không có nhị nguyên trong họ.
Nhưng với những người không phải là hiền nhân, chính điều tự nhiên duy nhất là
sẽ phải có khác biệt giữa họ. Đó là lí do tại sao - và nhớ điều này - không có
khác biệt giữa các hiền nhân. Và nếu có khác biệt, thế thì coi nó là dấu hiệu rằng
những người đó không là hiền nhân.
Một bạn đã hỏi: Mục
đích hay mục tiêu chung cuộc của thầy là gì?
Bạn đó đã hỏi tôi mục
đích của tôi là gì. Tôi không có bất kì mục đích nào. Và sẽ là tốt để hiểu tại
sao tôi không có mục đích, mục tiêu.
Có hai loại hành động
trong cuộc sống. Một kiểu hành động là được thúc đẩy bởi ham muốn, có mục đích
đằng sau nó. Thế rồi có kiểu hành động khác mà được thúc đẩy bởi yêu, bởi từ bi
- không có mục tiêu đằng sau nó. Nếu bạn hỏi người mẹ, "Mục tiêu gì có đằng
sau tình yêu bạn cho con bạn?" cô ấy sẽ nói gì? Cô ấy sẽ nói, "Tôi
không biết về bất kì mục tiêu nào. Tôi chỉ yêu, và có niềm vui trong việc chỉ
yêu." Không phải là bạn yêu hôm nay và nhận niềm vui ngày mai. Bản thân
yêu của bạn là niềm vui.
Nhưng cũng có kiểu
hành động được thúc đẩy bởi ham muốn. Ngay bây giờ tôi đang nói cho bạn. Tôi có
thể nói bởi vì tôi sẽ được cái gì đó từ nó. Phần thưởng có thể dưới dạng tiền bạc,
danh vọng, kính trọng, uy tín - nó có thể ở bất kì hình tướng nào. Tôi có thể
nói bởi vì tôi sẽ được đền đáp lại cái gì đó; thế thì nó sẽ được thúc đẩy bởi
ham muốn.
Nhưng tôi đang nói chỉ
bởi vì tôi không thể dừng được bản thân tôi khỏi việc nói. Cái gì đó đã xảy ra
bên trong và nó muốn được chia sẻ. Việc nói của tôi giống như hoa đã nở và nó
lan toả hương thơm ra khắp xung quanh. Nếu bạn hỏi hoa, "Mục đích là
gì?"... không có mục đích đằng sau nó.
Một số hành động nảy
sinh từ ham muốn; thế thì có mục đích đằng sau chúng. Có một số hành động được
thúc đẩy bởi từ bi; thế thì không có mục đích đằng sau chúng. Đây là lí do tại
sao khi một hành động nảy sinh từ ham muốn nó tạo ra lệ thuộc. Nhưng hành động
nảy sinh từ từ bi không tạo ra bất kì lệ thuộc nào. Bất kì hành động nào có mục
đích đều tạo ra lệ thuộc và hành động không có mục đích không tạo ra lệ thuộc.
Và bạn sẽ ngạc nhiên
mà biết rằng bạn không thể làm điều sai chừng nào bạn không có mục đích. Đó là
điều kì lạ: bao giờ cũng có mục đích trong tội lỗi; không có mục đích khi bạn
làm hành vi thiện. Và nếu có mục đích trong hành động thiện, nó phải là tội lỗi
trá hình. Bao giờ cũng có mục đích trong tội lỗi. Không có mục đích sẽ không có
tội lỗi. Ngay cả với mục đích cũng khó phạm tội, cho nên không mục đích thì phạm
tội là không thể được. Tôi không thể giết bạn mà không có lí do - tại sao tôi sẽ
giết bạn? Tội lỗi không thể tồn tại mà không có lí do. Vì tội lỗi không thể bị
phạm phải qua từ bi, tội lỗi bao giờ cũng sẽ được rót đầy bởi ham muốn, và ham
muốn bao giờ cũng ngụ ý mục đích. Sẽ có mong đợi về cái gì đó hoàn lại. Nhưng
có thể có hành động mà không có bất kì mong đợi nào.
Sau khi Mahavira trở
nên chứng ngộ ông ấy tiếp tục làm việc thêm bốn mươi năm nữa. Tại sao ông ấy đã
làm điều này? Ông ấy đã làm việc trong nhiều năm thế - sao ông ấy đã không dừng
lại? Trong nhiều năm thế ông ấy đã chuyển động mọi lúc; ông ấy đã tích cực thế:
ông ấy sẽ ăn, đi chỗ này, đi chỗ kia, nói, cho bài nói. Trong bốn mươi tới bốn
mươi nhăm năm ông ấy đã liên tục làm việc.
Ông ấy đã không được
thoả mãn sao? Sau khi Phật trở nên chứng ngộ ông ấy cũng làm việc hơn bốn mươi
năm. Tại sao ông ấy đã không dừng lại? - vì trong hoạt động này không có mục
đích. Cả Phật lẫn Mahavira đều không có bất kì mục đích nào, nó đơn giản chỉ từ
từ bi của họ.
Tôi thường tự hỏi tại
sao tôi liên tục nói với các bạn. Chủ định gì đằng sau điều đó? Tôi không tìm
thấy chủ định ngay cả khi tôi đi tìm chủ định, ngoại trừ rằng tôi có thể thấy
cái gì đó và có nhu cầu cho tôi nói về nó. Thực ra, duy nhất người vẫn có bạo
hành nào đó trong người đó sẽ có khả năng giữ yên tĩnh về nó.
Tại sao điều này sẽ
là bạo hành?... Sáng nay tôi đã kể cho bạn câu chuyện: nếu tôi thấy rắn trong
tay bạn và không nói bất kì cái gì tôi bắt đầu bước đi trên đường của tôi vẫn
nghĩ rằng nó chẳng liên quan gì tới tôi, nó sẽ chỉ là có thể nếu có bạo hành, độc
ác bên trong tôi. Bằng không tôi chắc đã nói với bạn, "Nó là rắn đấy! Vứt
nó đi!"
Và nếu ai đó định hỏi
tôi, "Tại sao thầy nói rằng nó là rắn, vứt nó đi? Tại sao điều đó thành vấn
đề với thầy?" Tôi chắc sẽ trả lời, "Điều đó không thành vấn đề với
tôi chút nào, ngoại trừ rằng điều đó là không thể được cho tâm thức bên trong của
tôi giữ yên tĩnh trong tình huống như thế này."
Thúc đẩy không có vì
bất kì thứ gì bên ngoài, vì không có mục đích đằng sau nó. Thúc đẩy nảy sinh từ
tâm thức bên trong nơi không có mong đợi. Bạn sẽ ngạc nhiên rằng bất kì khi nào
có mục đích, bạn bị thúc đẩy từ bên ngoài, và khi không có mục đích, thúc đẩy của
bạn tới từ sâu bên trong. Tức là, nếu có bất kì cái gì hấp dẫn bạn, có mục
đích. Có những thứ kéo bạn từ bên trong, nhưng thế thì không có mục đích.
Yêu và từ bi bao giờ
cũng không có mục tiêu, ham muốn và muốn bao giờ cũng hướng đích. Đây là lí do
tại sao tốt hơn cả là nói rằng ham muốn kéo, kéo từ bên ngoài. Nếu tôi buộc dây
thừng quanh bạn và kéo bạn, đây là việc kéo. Ham muốn kéo bạn dường như bạn đã
bị buộc vào dây thừng và bị nó kéo đi. Đó là lí do tại sao kinh sách tôn giáo của
chúng ta gọi ai đó có ham muốn là pashu. Từ 'pashu' nghĩa là con vật bị buộc
vào dây thừng, bị buộc vào cái gì đó khác và bị nó kéo đi. Nhưng trong kinh
sách từ 'pashu' không ngụ ý con vật; 'pashu' được dùng để chỉ người bị buộc bằng
dây thừng và bị nó kéo đi. Chừng nào bạn còn bị kéo bởi mục đích, còn có ham muốn,
và chừng nào điều đó còn tồn tại, bạn còn bị buộc vào dây thừng như con vật. Bạn
không tự do. Tự do là cái đối lập của pashu, của việc bị buộc và bị kéo đi. Tự
do nghĩa là không bị kéo đi theo bất kì loại lệ thuộc nào, nhưng di chuyển từ
luồng tới từ bên trong bản thân người ta.
Tôi không có bất kì mục
đích nào. Đây là lí do tại sao nếu tôi chết khoảnh khắc này tôi thậm chí sẽ
không cảm thấy trong một giây rằng tôi đã bỏ cái gì đó không được làm. Nếu tôi
chết ngay khoảnh khắc này, đang ngồi đây, tôi thậm chí sẽ không nghĩ dù một khoảnh
khắc rằng điều tôi phải nói đã bị bỏ lại không được nói vì không có động cơ đằng
sau nó, đó không phải là vấn đề hoàn thành cái gì đó. Chừng nào tôi còn sống
công việc đang được làm, và khi tôi chết công việc kết thúc. Vì không có động
cơ đằng sau nó, không cái gì bị bỏ lại không hoàn thành.
Tôi không có động cơ,
chỉ có cảm hứng từ bên trong. Có thúc đẩy bên trong và bất kì cái gì xảy ra, xảy
ra vì nó. Ở Ấn Độ chúng ta nói rằng người như vậy đã buông xuôi bản thân mình
cho sự tồn tại. Bây giờ mọi hành động của người đó sẽ là ước muốn của Thượng đế:
người đó không có động cơ của riêng mình. Nói cho đúng mọi hành động của người
đó là ước muốn của Thượng đế, vì người đó đã buông xuôi cuộc sống của người đó
cho điều tối thượng. Bây giờ mọi điều xảy ra là trách nhiệm của điều tối thượng,
bản thân người đó không chịu trách nhiệm.
Bạn đã hỏi một câu hỏi
hay. Tôi muốn nói rằng cuộc sống nên tự do khỏi ham muốn và đau đớn. Tạo ra cuộc
sống mà trong đó không có động cơ và cảm hứng sẽ nổi lên từ bên trong bạn. Làm
cho cuộc sống của bạn là tới mức bạn không có ham muốn nào để thu được bất kì
cái gì nhưng bạn có ham muốn cho. Điều tôi gọi là yêu ngụ ý rằng bạn không hỏi
xin nó, bạn chỉ cho nó. Và không có mục đích trong yêu ngoại trừ việc cho. Điều
tôi có thể gọi là yêu tôi cũng có thể gọi là từ bi. Cho nên bạn có thể nói rằng
không có mục đích ngoại trừ yêu. Và yêu không có mục đích bởi vì bản thân yêu
là mục đích.
Có một câu hỏi cuối
cùng về giận: Khi người ta trở nên giận điều đó tạo ra kết quả ngược và có tác
động lên toàn bộ thân thể. Trong trạng thái này, khối chắn nào có thể xảy ra
trong thân thể?
Sáng nay khi tôi nói
với các bạn, tôi đã bảo các bạn rằng giận chỉ là ví dụ. Mọi cảm xúc đều là năng
lượng, và nếu những năng lượng này không được dùng một cách sáng tạo chúng sẽ
quấy rối phần nào đó của thân thể, phần nào đó của tâm trí. Năng lượng phải được
dùng. Năng lượng ở bên trong mà không được dùng sẽ tạo ra các khối nào đó. Những
khối này sẽ trở thành bệnh, như khối u. Bạn có hiểu không? Điều đó không chỉ là
với giận - nếu có yêu bên trong tôi để cho và tôi không có khả năng trao yêu
này cho ai đó, điều đó có thể tạo ra khối chắn bên trong tôi. Nếu có giận bên
trong tôi và tôi không có khả năng diễn đạt nó, điều đó có thể tạo ra khối chắn
bên trong tôi. Nếu có sợ bên trong và tôi không có khả năng bày tỏ nó, sợ có thể
trở thành khối chắn. Mọi trạng thái cảm xúc đều tạo ra năng lượng bên trong và
năng lượng này cần được xả ra.
Việc xảy ra này có thể
có hai kiểu. Một kiểu là qua phủ định.
Chẳng hạn, ai đó giận,
cho nên cách phủ định cho người này sẽ là đi và ném đá vào ai đó khác, đánh ai
đó bằng gậy hay công kích người đó bằng lời. Cách này có tính phủ định, vì năng
lượng của người đó được dùng nhưng người đó không được lợi từ điều đó. Quả duy
nhất người đó sẽ thu hoạch là khi người mà người đó đã công kích bằng lời, trả
đũa lại với lực gấp đôi. Người mà người đó đã ném đá cũng sẽ nổi giận.
Người đó cũng giống
như người đầu: người đó cũng sẽ dùng phương thức phủ định để diễn đạt giận của
mình. Người đó cũng sẽ cầm lấy gậy.
Nếu bạn ném đá vào ai
đó thế thì người đó sẽ ném đá lớn hơn vào bạn. Nếu giận được dùng theo cách phủ
định thế thì nó sẽ tạo ra nhiều giận hơn và năng lượng sẽ bị phí hoài. Lần nữa
giận sẽ được tạo ra, và vì thói quen phủ định nhiều giận hơn sẽ lại được sinh
ra. Lần nữa giận sẽ bị phí hoài và lần nữa vì phản ứng của người kia sẽ có giận.
Sẽ có khối lượng giận không giới hạn trong đó năng lượng sẽ chỉ bị phí hoài, và
nó không bao giờ kết thúc.
Giận sẽ dừng lại chỉ
nếu bạn dùng nó theo cách khẳng định, theo cách sáng tạo. Đó là lí do tại sao
Mahavira đã nói, "Người ghét sẽ nhận lại ghét. Người bày tỏ giận nhận lại
giận. Người có ý nghĩ xấu sẽ nhận lại cùng ý nghĩ đó." Không có kết thúc
cho nó, và đến cuối năng lượng sẽ chỉ bị phí hoài.
Giả sử tôi giận - đáp
lại, bạn giận; tôi lại nổi giận với bạn và trong phản ứng lại, bạn lại nổi giận
với tôi. Cái gì sẽ là kết quả của mọi điều này? Mọi lúc tôi nổi giận nó sẽ làm
yếu tôi đi và nó sẽ dùng mọi năng lượng của tôi. Đây là lí do tại sao xã hội đã
làm ra thành một thông lệ không bày tỏ giận. Đây là lí do tại sao xã hội không
khuyến khích bạn bày tỏ giận của bạn hướng tới người khác. Nó là một qui tắc tốt,
và vì giận này sẽ không được diễn đạt và nó sẽ không nhân lên. Nhưng năng lượng
đó sẽ vẫn có đó bên trong tôi. Thế thì cái gì sẽ xảy ra cho nó?
Bạn có quan sát mắt
con vật không? Ngay cả con vật dữ tợn nhất trong các con vật cũng có mắt dịu
hơn mắt bạn. Mắt của thú hoang là dịu hơn mắt của con người. Tại sao điều này
là vậy? - chính bởi vì không có giận bị kìm nén trong chúng. Khi con thú giận
nó sẽ diễn đạt điều đó: nó gầm, rú, tấn công, và nó xả giận ra. Điều đó là
không văn minh. Bất kì thôi thúc nào nó có sẽ được diễn đạt.
Lí do gì cho sự hiền
dịu mà bạn thấy trong mắt của trẻ con? Chúng diễn đạt bất kì cái gì chúng cảm
thấy; năng lượng của chúng không tạo ra bất kì khối chắn nào. Khi chúng giận
chúng diễn đạt giận đó, khi chúng ghen tị chúng bày tỏ điều đó, khi chúng muốn
vồ lấy đồ chơi từ đứa trẻ khác chúng làm điều đó. Không có kìm nén trong cuộc sống
của trẻ con - đó là lí do tại sao chúng hồn nhiên thế.
Có kìm nén trong cuộc
sống của bạn và đó là chỗ các phức tạp bắt đầu. Một khối trong năng lượng phản
ánh sự phức tạp bên trong - cái gì đó xảy ra bên trong nhưng bạn bày tỏ cái gì
đó khác bên ngoài. Thế thì năng lượng mà không được xả ra này sẽ đi đâu? Nó sẽ
trở thành khối năng lượng.
Điều tôi ngụ ý bởi khối
năng lượng là ở chỗ nó bị kẹt trong tâm trí bạn hay trong thân thể bạn như cái nút.
Điều đó giống như trong sông khi một phần nước đông lại và các mảnh băng nổi
trên sông. Khi các mảnh trở nên mỗi lúc một lớn hơn, dòng chảy của sông bị cản
trở ngày càng nhiều hơn. Nếu mọi nước đông lại sông sẽ dừng chảy toàn bộ. Cho
nên bạn giống như sông có các khối băng đang nổi trong nó. Điều cần thiết là
làm tan băng này ra.
Những khối năng lượng
này giống như các khối băng nổi trong dòng chảy cuộc sống của bạn. Những thôi
thúc bị đè nén của hận thù, của giận dữ và của dục trở thành giống như những tảng
băng lớn bên trong bạn. Bây giờ chúng sẽ không để cho dòng chảy của cuộc sống
tiếp diễn. Cuộc sống của một số người đã trở thành bị đông cứng hoàn toàn,
không có dòng chảy chút nào. Điều tuyệt đối cần thiết là làm tan chảy băng, và
để làm tan chảy băng phương pháp sáng tạo nên được dùng. Tôi đã giải thích hai
cách sáng tạo để làm điều này: một cách là buông bỏ các thúc đẩy bị chắn và
cách kia là làm việc dùng sáng tạo các thúc đẩy mới.
Nếu bạn nhìn và trẻ
nhỏ chúng có nhiều đam mê thế, nhiều năng lượng thế bên trong chúng. Nếu bạn để
chúng ở nhà chúng sẽ sờ cái này và đập cái kia, phá cái này và nghiền cái kia.
Và bạn bảo chúng, "Đừng làm điều này, đừng làm điều kia." Bạn bảo
chúng không làm cái gì đó nhưng bạn không bảo chúng thay vì thế làm cái gì. Và
bạn không biết đứa trẻ đang làm gì khi nó phá cốc. Năng lượng bên trong nó cần
lối ra nào đó. Bây giờ không có đường khác, cho nên nó cầm chiếc cốc và bằng việc
đập cốc đó năng lượng của nó tìm thấy lối ra, nó được xả ra. Nhưng thế rồi bạn
bảo nó, "Đừng đập cốc," và nó dừng việc đập cốc. Nó đi ra ngoài, và
bây giờ nó muốn hái hoa. Bạn nói, "Đừng chạm vào hoa." Nó thậm chí
không thể chạm vào hoa! Nó đi vào trong nhà và cầm cuốn sách và bạn nói,
"Đừng làm hỏng sách." Bạn đã bảo nó không làm nhưng bạn đã không bảo
nó làm cái gì. Cho nên các khối đã bắt đầu trong đứa trẻ đó và bây giờ chúng sẽ
trở nên xoắn xuýt hơn, và một ngày nào đó sẽ chỉ có những khối này. Sẽ chỉ có
‘đừng làm cái này, đừng làm cái kia' ở bên trong nó. Nó sẽ không hiểu nó phải
làm gì.
Điều tôi ngụ ý bởi
cách thức sáng tạo là ở chỗ nó phải được bảo cho làm cái gì. Nếu nó đang đập cốc
điều đó nghĩa là nó có năng lượng và nó muốn làm cái gì đó. Bạn đã nói đừng làm
cái này; chắc sẽ tốt hơn nếu bạn cho nó chút đất sét và nói, "Con làm cốc
đi. Làm cốc giống như cái cốc này."
Điều này sẽ là việc
dùng sáng tạo năng lượng của nó. Bạn có hiểu tôi không? Khi nó hái hoa bạn có
thể cho nó tờ giấy nào đó và nói, "Làm hoa giống hoa này đi." Đây sẽ
là việc dùng sáng tạo năng lượng của nó. Nó đang xé sách hay đã nhặt sách lên:
bạn nên cho nó cái gì đó khác để làm để cho nó có thể dùng năng lượng của nó.
Giáo dục ngày nay là
phi sáng tạo toàn bộ, đó là lí do tại sao cuộc sống của đứa trẻ bị huỷ hoại
ngay từ lúc bắt đầu. Tất cả chúng ta đều là những đứa trẻ bị huỷ hoại - khác biệt
duy nhất là ở chỗ chúng ta là người lớn. Bằng không chúng ta toàn là những đứa
trẻ bị huỷ hoại: ngay từ thời thơ ấu của chúng ta mọi thứ đã đi sai và thế rồi
mọi kiếp sống của chúng ta liên tục làm những điều sai này.
Như tôi đã nói, tính
sáng tạo ngụ ý rằng bất kì khi nào năng lượng nảy sinh nó nên được dùng theo
cách sáng tạo để cho cái gì đó nổi ra từ nó và không cái gì bị phá huỷ. Năng lượng
mà ai đó dùng để bao giờ cũng phê phán mọi người có thể được dùng để viết bài
ca. Và bạn có biết không? - chính những người không thể viết được bài ca và
không thể viết được thơ, họ trở thành người phê bình. Nó là cùng năng lượng.
Người phê bình cũng có cùng năng lượng để viết bài ca hay sáng tác bài thơ,
nhưng họ không dùng nó theo cách sáng tạo. Mọi điều họ làm là phê bình người
khác: người viết kém và người đang làm cái gì. Đây là việc dùng có tính phá huỷ.
Thế giới có thể trở thành một chỗ tốt hơn nhiều nếu chúng ta dùng năng lượng của
chúng ta, mọi năng lượng bên trong chúng ta, theo cách sáng tạo.
Và nhớ rằng năng lượng
không bao giờ là tốt hay xấu. Ngay cả năng lượng của giận cũng không là tốt hay
xấu, điều đó tất cả phụ thuộc vào cách nó được dùng. Đừng nghĩ rằng năng lượng
của giận là xấu; năng lượng không thể là tốt hay xấu. Ngay cả năng lượng nguyên
tử cũng không tốt không xấu: với nó toàn thế giới có thể bị phá huỷ và toàn thế
giới có thể được sáng tạo ra. Mọi năng lượng là trung lập, không năng lượng nào
là tốt hay xấu. Nếu được dùng cho chủ định phá huỷ, nó trở thành xấu, nếu được
dùng một cách sáng tạo nó trở thành tốt.
Cho nên bạn nên thay
đổi cách bạn dùng năng lượng của giận, của ham muốn, của dục, của hận thù, và
dùng nó theo cách sáng tạo. Cũng như khi ai đó mang phân tới nó bốc mùi hôi,
mùi rất kinh, nhưng người làm vườn dùng nó trong vườn, tưới nước nó và gieo hạt
mầm. Qua những hạt mầm này phân trở thành cây. Và mùi hôi của phân đi qua mao mạch
của cây và chuyển đổi thành hương thơm của hoa. Cùng cái bẩn này, cùng phân này
thường bốc mùi hôi trở thành hoa và cho hương thơm dịu dàng. Đây là biến đổi của
năng lượng. Đây là chuyển hoá của năng lượng.
Mọi thứ về bạn mà cho
ra mùi hôi có thể thay đổi thành cái gì đó mùi thơm - cùng thứ đó - vì cái bốc
mùi hôi cũng có thể có mùi thơm. Cho nên đừng cảm thấy mặc cảm nếu có giận bên
trong bạn - đây là năng lượng và bạn may mắn có nó. Và đừng nghĩ rằng bạn quá
dâm dục - đây chỉ là năng lượng và bạn may mắn rằng nó có đó. Sẽ là không may nếu
bạn không có dâm dục, sẽ là không may nếu bạn không thể nổi giận, nếu bạn bất lực.
Thế thì bạn chắc đã là vô dụng vì sẽ không có năng lượng trong bạn, cái có thể
được dùng. Cho nên bạn may mắn có năng lượng này. Biết ơn về mọi năng lượng này
bên trong bạn đi. Bây giờ là tuỳ bạn làm sao bạn dùng nó.
Mọi người vĩ đại trên
thế giới đều là rất dâm dục. Sẽ là kì lạ nếu họ đã không dâm dục, vì nếu họ mà
không dâm dục, họ đã không thể trở nên vĩ đại.
Bạn biết về Gandhi -
ông ấy rất dâm dục. Và ngày bố ông ấy chết... Bác sĩ đã bảo ông ấy rằng bố ông ấy
chắc không sống được, nhưng ngay vào đêm đó ông ấy đã không thể ở gần bố ông ấy
- khi bố ông ấy chết ông ấy đang làm tình với vợ ông ấy. Các bác sĩ đã bảo ông ấy
rằng bố ông ấy sẽ không sống được qua đêm và rằng ông ấy nên ở bên cạnh giường
bố ông ấy trong đêm; điều đã chắc chắn là bố ông ấy sẽ không sống được qua đêm.
Gandhi đã rất hối hận về điều này: "Mình là loại người gì vậy?" Nhưng
ông ấy phải đã biết ơn vì tính dục của ông ấy vì cùng tính dục đó đã làm cho
ông ấy thành vô dục - cùng năng lượng này! Nếu ông ấy mà ngồi cạnh bố ông ấy
đêm đó, chắc chắn rằng không Gandhi nào đã được sinh ra trong thế giới này. Dưới
cùng hoàn cảnh phần lớn chúng ta chắc đã ở cùng với bố của chúng ta không chỉ một
đêm, thậm chí hai đêm - nhưng chắc sẽ không có Gandhi nào.
Điều phải đã dường
như là mùi hôi cho ông ấy vào đêm đó về sau đã trở thành hương thơm của đời ông
ấy.
Cho nên đừng bác bỏ bất
kì năng lượng nào. Đừng bác bỏ bất kì năng lượng nào nảy sinh trong bạn. Coi nó
là phúc lành và cố biến đổi nó đi. Mọi năng lượng có thể được thay đổi và có thể
được biến đổi. Và điều dường như là xấu với bạn có thể được biến đổi thành cái
gì đó ngát hương, cái gì đó đẹp.
Tôi đã thảo luận một
số câu hỏi, cho nên những câu hỏi còn lại chúng ta sẽ thảo luận ngày mai.
0 Đánh giá