Chương 7. Tâm Trí Mất Đi

Thiền Osho by Vô Ngã

Sách Osho

(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)

Thiền - Truyền Trao Đặc Biệt – Osho

Bài Nói Về Thiền

Chương 7. Tâm Trí Mất Đi

Nghe hoặc Tải MP3 'Thiền - Truyền Trao Đặc Biệt' ê

Một hôm một thiên thần, bay trở lại cõi trời, nhìn thấy bên dưới mình một khu rừng sum suê được bao quanh trong một vầng hào quang ánh sáng lớn, rực rỡ. Đã du hành qua bầu trời nhiều, nhiều lần trước đây, thiên thần tự nhiên đã thấy rất nhiều hồ, núi và rừng, nhưng chưa bao giờ chú ý nhiều tới chúng. Tuy nhiên hôm nay thiên thần để ý tới cái gì đó khác - một khu rừng được bao quanh bởi hào quang toả sáng, từ đó các tia sáng chiếu ra mọi phần của bầu trời. Thiên thần tự mình suy luận, "À, phải có một người chứng ngộ trong rừng này! Ta sẽ xuống và xem đó là ai."

Khi tiếp đất, thiên thần thấy một bồ tát đang ngồi yên tĩnh dưới cây chìm đắm trong thiền sâu. Thiên thần tự nghĩ "Giờ để ta tìm ra xem ông ta đang thực hành thiền gì." Và thiên thần mở thiên nhãn để xem người yogi này đã hội tụ tâm trí mình vào đối thể hay ý tưởng nào.

Các thiên thần thường đọc tâm trí của người yogi. Nhưng trong trường hợp này, rất lấy làm ngạc nhiên, thiên thần không thể tìm ra cái gì chút nào. Thiên thần lượn vòng tròn quanh người yogi. Và cuối cùng bản thân thiên thần đi vào trong samadhi nhưng dầu vậy vẫn không thể tìm ra cái gì trong tâm trí của bồ tát này.

Cuối cùng thiên thần biến bản thân mình thành một người, đi vòng quanh bồ tát này ba lần, phủ phục bản thân mình, và nói:

"Tôi bày tỏ sự kính trọng với một người có triển vọng; tôi bày tỏ sự tôn kính với ông, chúa tể của mọi sinh linh hữu tình! Xin ông thức dậy, bước ra khỏi samadhi, và nói cho tôi ông đã thiền cái gì.

Sau khi dùng cạn mọi quyền năng huyền bí của mình, tôi vẫn không tìm ra được cái gì có trong tâm trí ông."

Bồ tát mỉm cười. Lần nữa thiên thần lại than, "Tôi bày tỏ sự kính trọng với ông, tôi bày tỏ sự tôn kính với ông! Ông đang thiền cái gì vậy?" Bồ tát đơn thuần tiếp tục mỉm cười và vẫn còn im lặng.

Đó là một trong những chuyện ngụ ngôn hay nhất trong mọi ghi chép của huyền thoại Thiền, cách tiếp cận Thiền tới cuộc sống, cái nhìn của Thiền vào chân lí. Nhưng điều đầu tiên cần ghi nhớ là, nó là chuyện ngụ ngôn, huyền thoại. Nó biểu thị cho nhiều điều, nhưng nó không phải là sự kiện lịch sử. Các thiên thần không tồn tại về mặt sự kiện, nhưng họ có tầm quan trọng lớn về mặt huyền thoại.

Không huyền thoại nào trong toàn thể lịch sử nhân loại mà không có ý tưởng về các thiên thần. Các tôn giáo khác nhau gần như về mọi thứ, nhưng mọi tôn giáo đều có chỗ nào đó cho huyền thoại về các thiên thần. Do đó phải có cái gì đó có ý nghĩa mà không thể được đặt quan hệ nếu không đem vào trong huyền thoại về các thiên thần. Đầu tiên điều đó phải được hiểu.

Thiên thần được coi là sứ giả thiêng liêng. Con người không tồn tại trong chân không, con người không tồn tại như hòn đảo. Con người là giao cảm thường hằng với Thượng đế hay với cái toàn thể hay với Đạo. Con người có thể nhận biết về điều đó, con người có thể không nhận biết về điều đó - chuyện ấy sẽ không tạo ra nhiều khác biệt. Nhưng sự kiện còn lại là đúng, dù bạn nhận biết hay không nhận biết về điều đó, rằng con người là giao cảm thường hằng với sự tồn tại. Đó là điều đầu tiên mà huyền thoại về các thiên thần đại diện, rằng con người và sự tồn tại ở sâu trong giao cảm. Thiên thần được coi là sứ giả của Thượng đế đem các thông điệp tới con người. Họ đi giữa trời và đất liên tục.

Nếu bạn bỏ ý tưởng về các thiên thần và chỉ nhìn quanh bạn sẽ thấy cả nghìn lẻ một thứ liên tục chạy giữa đất, bình diện thế tục, và cõi trời, bình diện thiêng liêng. Khi người ta trở nên tỉnh táo hơn người ta càng thấy ra nhiều kết nối hơn. Chúng ta tồn tại trong cái lưới vũ trụ và chúng ta là một phần của nó.

Ở phương Đông người ta nói rằng vũ trụ giống như cái mạng nhện. Nếu bạn chạm vào chỉ một sợi tơ mạng nhện, cả mạng sẽ cảm thấy rung động này. Chạm vào một nhành cỏ và bạn đã chạm tới ngôi sao lớn nhất, ngôi sao xa xôi nhất, vì cái toàn thể là một đơn vị hữu cơ; không cái gì là không có quan hệ.

Chính dốt nát của con người là đã tạo ra ý tưởng về bản ngã.

Và con người sống trong một loại tự đi đầy; nó là việc đi đầy tự áp đặt. Chúng ta đã làm ra một bao nang nhỏ quanh bản thân mình; chúng ta đã trở nên bị bao bọc, bị xa lánh. Và thế rồi chúng ta khổ, thế rồi chúng ta khổ sở. Thế rồi chúng ta không thể tìm bất kì nghĩa nào trong việc sống, bất kì ý nghĩa nào trong việc sống. Thế rồi chúng ta cảm thấy bị bật rễ, mất tiếp đất. Thế rồi chúng ta cảm thấy ngẫu nhiên, dường như chúng ta không được cần chút nào, dường như sự tồn tại sẽ vận hành theo cùng cách dù chúng ta hiện hữu hay không. Điều đó tạo cho chúng ta vết thương sâu sắc. Chúng ta mất tin tưởng, tin cậy vào bản thân mình. Chúng ta trở thành cái gì đó vô tích sự, không được cần, vô dụng; chỉ bởi ngẫu nhiên mà chúng ta đã tới trong sự tồn tại.

Và toàn thể điều vô nghĩa này nảy sinh bởi vì chúng ta đã tạo ra ý tưởng về bản ngã. Bản ngã là nỗ lực để ngắt bản thân bạn ra khỏi cái toàn thể, mặc dầu bạn không thể ngắt bản thân bạn ra khỏi cái toàn thể được, nhưng bạn có thể sống trong niềm tin rằng bạn đã thành công. Niềm tin của bạn là nguyên nhân cho địa ngục của bạn. Bỏ niềm tin về bản ngã và đột nhiên bạn sẽ thấy các sứ giả chạy giữa bạn và cái toàn thể liên tục, mọi khoảnh khắc, hết ngày nọ tới ngày kia. Thế thì chim hót đem tới thông điệp, hoa nở đem tới thông điệp, thế thì sao nhấp nháy trong đêm mang tới thông điệp. Thế thì toàn thể sự tồn tại trở thành cuốn sách mở, Kinh Thánh thực. Thế thì bạn không cần đi vào trong kinh sách cũ rích, mục ruỗng; bạn có thể đơn giản nhìn quanh và bắt đầu đọc sự tồn tại. Và thế thì có các buổi thuyết giảng ở mọi nơi, kinh sách ở mọi nơi, bài ca ở mọi nơi.

Đây là điều đầu tiên được biểu thị bởi huyền thoại hay về các thiên thần. Bạn ắt đã thấy các bức ảnh về các thiên thần: tất cả họ đều có vẻ giống như trẻ nhỏ, thậm chí họ không là thanh niên. Họ có vẻ như trẻ con - mặt họ có cùng hồn nhiên, cùng thuần khiết, cùng trạng thái không bị đầu độc. Mắt họ, má họ, toàn thể nhân cách của họ đều là của trẻ con - dường như đứa trẻ đã được khuếch đại lên, dường như bạn đang nhìn đứa trẻ qua kính lúp.

Mọi chư phật đều đã nói: Chừng nào ông chưa đạt tới thời thơ ấu của ông lần nữa ông sẽ không biết chân lí là gì. Nhưng họ không ấu trĩ, nhớ lấy - như trẻ con tất nhiên, nhưng không ấu trĩ. Ấu trĩ là bị trì trệ, như trẻ con là có tính hồn nhiên. Như trẻ con là mạnh khoẻ, ấu trĩ là rất không mạnh khoẻ.

Xã hội của chúng ta không cho phép chúng ta vẫn còn như trẻ con; nó buộc chúng ta trở thành cái gọi là người lớn, mà không thực là người lớn. Về mặt vật lí họ là người lớn nhưng về mặt tâm lí; về mặt tâm lí họ rất ấu trĩ. Tuổi tâm lí trung bình là mười ba. Người này có thể chín mươi tuổi, nhưng tuổi tâm lí trung bình của người đó vẫn còn bị mắc kẹt đâu đó ở tuổi mười ba.

Đây là cái gì đó rất kì lạ. Con người đáng phải lớn lên như một toàn thể; vật lí của người đó, tâm lí của người đó, linh hồn người đó, tất cả đáng phải lớn lên trong một loại điệu vũ hài hoà. Chỉ thế thì người đó mới vẫn còn là toàn thể, chỉ thế thì mới có mạnh khoẻ, chỉ thế thì mới có lành mạnh. Nếu cho dù một phần của bạn bị tụt lại xa đằng sau, thế thì cái toàn thể của bạn sẽ vẫn còn không được phát triển vì bạn không thể lớn lên theo từng phần được; điều đó là không thể được. Chuyện xảy ra trong toà án:

Một kẻ trộm bị bắt và ngay trước khi quan toà sắp phạt anh ta, tuyên bố hình phạt, kẻ trộm nói, "Thưa quí toà, tôi muốn nói một điều trước khi ông tuyên bố phán quyết. Tức là, tôi không chịu trách nhiệm và các ông không thể trừng phạt ai đó vì lỗi của ai đó khác."

Quan toàn nói, "Anh ngụ ý gì? Anh đã không ăn trộm những thứ này sao? Có nhân chứng bằng mắt đây."

Anh ta nói, "Vâng, họ cũng đúng. Tay tôi đã làm điều sai, nhưng tôi đã không làm nó. Các ông có thể phạt tay tôi, nhưng các ông không thể phạt tôi được."

Quan toà cũng là người rất tinh ranh. Ông ta nói, "Được, tay nào đã phạm tội?"

Và người này nói, "Tay phải tôi."

Quan toà nói, "Điều đó là được. Thế thì tay phải của anh bị tống vào tù trong mười năm."

Cả phòng xử án cười to, vì nếu tay vào tù, làm sao người này có thể vẫn còn ở sau được? Anh ta sẽ phải vào tù. Nhưng toà án phải dừng cười giữa chừng vì người này cười thậm chí còn to hơn cả toà.

Quan toà hỏi, "Anh cười sao? Anh điên hay cái gì?"

Người này nói, "Không, tôi không điên." Anh ta cởi áo ngoài ra và đưa tay phải lên - mà chỉ là tay giả. Anh ta nói, "Các ông có thể tống cái tay này vào tù mười năm hay cả trăm năm hay lâu chừng nào tuỳ ý muốn của các ông."

Có thể tách chúng ra nếu các bộ phận của bạn là nhân tạo. Mọi bộ phận của bạn đều cần thiết cố hữu cho bạn; không cái gì là nhân tạo trong bạn. Cho nên nếu một thứ còn lại đằng sau, mọi thứ khác cũng phải còn lại đằng sau. Bạn có thể liên tục giả vờ rằng bạn đã trở thành người lớn, nhưng bạn không là người lớn, và bạn có thể quan sát bản thân bạn và người khác. Cứ gãi người này ra một chút và bạn sẽ thấy tính ấu trĩ trồi lên. Bạn có thể là bố của nửa tá con, và khi bạn cãi cọ với vợ bạn, bạn bắt đầu ném gối. Bạn có thể là mẹ của nửa tá con và khi bạn đang trong cãi cọ, bạn đi vào cơn thịnh nộ, rất ấu trĩ.

"Ôi, bác sĩ, tôi phát điên lên với thằng con," bà này vừa khóc "Suốt cả ngày nó chả làm gì ngoài việc thổi bong bóng. Từ nước xà phòng nó làm ra bong bóng và nó thổi chúng ra từ cái ống đất sét."

"Thật thế sao, thưa bà, không có lí do gì cho bà phải bận tâm," nhà tâm thần nói, vừa mỉm cười một cách khoan dung. "Nhiều đứa trẻ thổi bong bóng lắm."

"Này, tôi nghĩ việc đó có vẻ vui đấy," người đàn bà cứ khăng khăng, "và vợ nó cũng thế."

Làm cái gì đó là một chuyện khi bạn còn là đứa trẻ - bạn có thể thổi bong bóng xà phòng - nhưng khi bạn lớn lên về mặt vật lí, ít nhất bạn có vẻ là người lớn, cùng điều đó có vẻ ngu xuẩn.

Quan sát cuộc sống của mọi người mà xem - cuộc sống của họ là tiến thoái lưỡng nan. Cuộc sống của họ không phải là duy nhất; họ đang sống nhiều kiếp, thực ra. Họ phải sống nhiều cuộc sống vì nhiều phần của họ vẫn còn treo ở những chỗ khác nhau và họ phải sống tất cả những phần đó; họ không thể sống như tính toàn bộ được.

Nhiều lần mọi người hỏi tôi, "Tại sao chúng tôi không thể toàn bộ được?" Bạn không thể toàn bộ được bởi lẽ đơn giản vì một tay bạn có thể chỉ bẩy tuổi, tay kia của bạn có thể hai mươi tuổi, đầu bạn có thể mới mười ba tuổi, tim bạn có thể chỉ mới được sinh ra hay còn chưa được sinh ra, có thể còn trong bụng mẹ, đầu bạn có thể đã trở thành tám mươi tuổi. Bây giờ làm sao bạn có thể sống cuộc sống toàn bộ được? Bạn nhất định sống như đám đông, đôi khi ở giai đoạn này, đôi khi ở giai đoạn khác.

Trong ngày, Signor Giovanni là ông trùm kinh doanh, làm việc chăm chỉ và đã có gia đình nghiêm chỉnh, nhưng ban đêm anh ta sẽ trở thành kẻ ăn chơi, đi khắp các hộp đêm ở Rome.

Một hôm vợ anh ta quyết định rằng đó là lúc họ dành buổi tối ngồi với nhau và đề nghị anh ta đưa cô ấy tới hộp đêm. Không thể nào can ngăn được vợ mình, họ đi chơi cùng nhau.

Khi họ tới hộp đêm, người gác cổng chào đón anh ta nồng nhiệt.

"Ông có biết anh ấy không?" chị vợ hỏi.

Anh ta nhanh nhẩu trả lời, "Anh ấy là chú bé sai vặt của tôi. Chú ấy làm việc ban đêm để làm ra nhiều tiền hơn."

Bên trong hộp đêm, cô gái mặc bộ đồ thỏ véo má anh ta và nói, "Xin chào, Signor Giovanni."

Nghi ngờ, chị vợ hỏi, "Làm sao anh biết cô gái này?"

Vã mồ hôi, anh ta trả lời, "Thế này, cô ấy là một trong những người mẫu làm việc cho anh."

Thế rồi họ được cô hầu đưa tới bàn tốt nhất, gần sàn nhảy. Khi họ ngồi xuống, các vũ công ba lê bước ra, dừng trước bàn họ và bắt đầu hát, "Hoan hô, hoan hô Signor Giovanni!"

Cô vợ cáu tiết. Cô ấy lôi anh ta ra khỏi hộp đêm, xô anh ta vào trong xe taxi và bắt đầu đánh anh ta.

Người lái xe taxi quay lại và hỏi, "Có chuyện gì vậy, Signor Giovanni? Con búp bê này gây rắc rối cho anh à? Tôi sẽ tống nó ra khỏi taxi nhé?"

Mọi người đang sống nhiều cuộc sống, tất cả đều đồng thời, do đó có nhiều lộn xộn thế. Một người có thể rất trí huệ trong điều này và rất ngu đần trong điều khác. Một người có thể rất chân thành trong điều này và rất giả dối và không đáng tin trong điều khác. Và bạn bao giờ cũng trở nên rất phân vân rằng bạn chưa bao giờ nghĩ người này có thể làm điều này; bạn chắc chưa bao giờ tưởng tượng được rằng người này có thể tự tử - anh ta trưởng thành thế. Nhưng bạn không biết toàn thể con người này vì bạn không biết nhiều cuộc sống của anh ta. Bạn chắc đã không tin rằng người này có thể phạm tội giết người - anh ta đáng yêu thế, tốt bụng thế. Đó chỉ là một mẽ ngoài; với mẽ ngoài khác anh ta có thể rất xấu, rất bạo hành, rất sát hại. Bạn có thể đã không biết anh ta. Thực ra, phải nói gì về bạn? Anh ta có thể không biết tới bản thân anh ta theo cách nhiều người đang sống trong anh ta. Anh ta có thể không nhận ra các mặt riêng của mình vì nhiều mặt trong số đó vẫn còn ngầm bên dưới; anh ta đã kìm nén chúng ngầm dưới đất. Anh ta sợ chúng tới mức anh ta không thể mang chúng ra. Anh ta sẽ cảm thấy quá không chín chắn, ấu trĩ, ngu xuẩn, đần độn, tầm thường, và anh ta sẽ không thích nhìn tất cả những điều đó.

George Gurdjieff hay làm một điều: bất kì khi nào ông ấy sẽ khai tâm cho một đệ tử mới, điều rất hiếm hoi... ông ấy là người rất chọn lọc; trong hàng nghìn người ông ấy sẽ chọn một hay hai người. Và phương pháp chọn của ông ấy là rất kì lạ. Ông ấy sẽ liên tục buộc bạn phải uống rượu mạnh, uytski, brandies - và ông ấy là chuyên gia về đủ mọi loại chất gây say, nước uống có cồn, ma tuý gây phiêu diêu - và ông ấy sẽ liên tục ép bạn bởi lẽ đơn giản là chừng nào bạn chưa trở nên vô thức toàn bộ, mọi bộ mặt của bạn không thể trồi lên được. Và ông ấy muốn thấy mọi bộ mặt của bạn trước khi ông ấy có thể quyết định liệu có đáng làm nỗ lực nào với bạn không, liệu có đáng nhận bất kì rắc rối nào, liệu bạn có tiềm năng trong bất kì cách nào, hay chỉ là trường hợp thất bại, trường hợp vô vọng - thế thì sao phải bận tâm? Ông ấy không giống như kiểu người như tôi, người sẵn sàng làm phiền bất kì ai; ông ấy là chính cái đối lập.

Tôi sẵn sàng làm việc trên bất kì ai vì cách tiếp cận của tôi là dù bạn trưởng thành trong kiếp này hay không thì cũng không thành vấn đề; cho dù bạn đã thử chút ít, chừng đó sẽ trở thành một phần của bạn - trong kiếp khác nào đó có thể, với thầy khác nào đó, nó có thể đi tới việc hoàn thành. Bạn có thể không trở nên chứng ngộ lần này nhưng chính ham muốn, chính khao khát là đủ. Tôi sẽ làm việc dù bạn có xứng đáng hay không. Điều đủ là bạn khao khát về nó. Tôi sẽ gieo hạt mầm. Có thể kiếp này bạn không trưởng thành, nhưng hạt mầm sẽ còn lại vì chúng chưa bao giờ bị phá huỷ.

Và những người sẽ trở nên chứng ngộ trong kiếp này, tôi không thể đòi toàn bộ công trạng được, vì họ có thể đã sống cùng Jesus, họ có thể đã sống cùng Phật, họ có thể đã sống cùng Mohammed, họ có thể đã nhảy múa cùng Jalaluddin, họ có thể đã ngồi cùng Bokuju, Lâm Tế... Bạn đã sống hàng nghìn kiếp rồi. Nếu tất cả những người đó mà đã từng có tính chọn lựa như Gurdjieff, bạn chắc đã không ở đây; vì tất cả họ đều làm việc trên bạn, cái gì đó liên tục phát triển. Do đó tôi không chọn chút nào. Bất kì người nào tới tôi, tôi sẵn sàng làm việc; cách tiếp cận của tôi là khác.

Cách tiếp cận của Gurdjieff là khác. Ông ấy muốn biết mọi bộ mặt của bạn ngay lập tức, thế rồi ông ấy sẽ quyết định. Với tôi, tôi phải mất mười năm để biết mọi bộ mặt của bạn, vì tôi sẽ phải đợi các tình huống khác nhau để biết các mặt khác của bạn. Nhưng ông ấy muốn biết ngay lập tức; chỉ thế thì ông ấy sẽ bắt đầu công việc của mình.

Nhưng nhớ rằng bạn không phải là một người, bạn là nhiều người. Bạn là đa linh hồn.

Một người có thể là nhà khoa học lớn...

Một trong những người đã từng ở trên mặt trăng - chỉ ba người đã từng ở trên mặt trăng - một trong số họ đã trở thành đệ tử của Swami Shivananda của vùng Rishikesh. Bây giờ Shivananda không còn sống nữa, nhưng đệ tử của ông ấy có đó. Bất kì cái gì Shivananda đã viết ra chỉ là thứ tồi tàn; ông ấy chẳng có ý tưởng về bất kì cái gì thực. Ông ấy chỉ lặp lại như con vẹt triết lí Hindu cổ đại, mục ruỗng, và điều đó nữa cũng không theo cách thức rất phức tạp. Nhưng một người đã bước đi trên mặt trăng đã trở thành đệ tử của ông ấy. Đây là sự ngu xuẩn cực kì, nhưng người đã bước đi trên mặt trăng có thể vẫn còn đang mang cái gì đó rất ấu trĩ trong người đó. Có thể chính bởi vì sự ấu trĩ đó mà ông ấy muốn đi lên mặt trăng ngay chỗ đầu tiên, bởi vì mọi đứa trẻ đều muốn đi lên mặt trăng, và điều đó không phải là mới. Từ thời cổ đại nhất mọi đứa trẻ đều trở nên quan tâm tới trăng và sao, vươn thẳng tay hướng tới trăng và muốn trăng ở trong tay nó. Có thể đó chỉ là ý tưởng trẻ con mà công nghệ hiện đại đã làm cho ông ấy có khả năng thực hiện, vì mối quan tâm mà ông ấy đang biểu lộ bây giờ vào những người như Muktananda, Shivananda, chỉ ra sự ngu xuẩn của người này.

Điều đó là có thể việc một người có thể trưởng thành trong một chiều hướng nào đó - và đó là cách giáo dục của chúng ta được cấu trúc. Nó làm cho bạn thành chuyên gia. Bạn phải chuyên môn hoá vào một thứ và trong các thứ khác, trong mọi thứ khác, bạn vẫn còn tầm thường.

Một người Italy đi tới khám ở bác sĩ. "Bác sĩ ơi," anh ta than, "tôi-a tuyệt vọng! Vài đêm trước, tôi về nhà-a từ công việc-a và thấy-a vợ tôi trên giường-a với người đàn ông khác! Khi cô ấy thấy tôi cô ấy bắt kêu và khóc, thế là tôi nói-a, 'Được-a, chúng ta-a đi uống-a cà phê...' Thế rồi-a đêm hôm nọ-a, cùng điều đó-a! Cô ấy-a trên giường-a với ông hàng xóm! Tôi lấy-a súng lục-a để giết-a họ, nhưng cô ấy kêu và khóc, cho nên tôi nói-a, ' Được-a, chúng ta-a đi uống-a cà phê...' Thế rồi đêm-a qua-a lại cùng điều đó-a. Cô ấy hứa với tôi rằng-a đó là-a lần cuối-a - không bao giờ-a cô ấy sẽ làm-a điều đó lần nữa... thế là tôi nói-a, ' Được-a, chúng ta-a đi uống-a cà phê... Nhưng, tôi lo-a, bác sĩ. Có-a được không nếu uống-a nhiều-a cà phê thế?"

Quan sát bản thân bạn và bạn sẽ thấy cả nghìn lẻ một điều nực cười trong bạn nữa. Mọi chuyện cười mà tôi liên tục kể cho bạn đều là về bạn đấy!

Thiên thần đại diện cho sự hồn nhiên như trẻ con, nhưng không ấu trĩ. Chỉ hồn nhiên này mới có thể làm cho bạn được kết nối với tính thượng đế, do đó các thiên thần là sứ giả của Thượng đế, kết nối với Thượng đế. Bạn ắt đã thấy các thiên thần trong tranh. Bạn ắt đã đọc về họ. Họ bao giờ cũng hát, múa, ca ngợi đức chúa trời, Alleluia!" Mọi điều họ làm là chơi đàn hạc và hát Alleluia. Vâng, có trạng thái của hồn nhiên chính là mọi bài ca và mọi âm nhạc và mọi hài hoà và mọi niềm vui và mọi alleluia.

Nhớ rằng thiên thần đại diện cho mọi điều này: tính toàn bộ của cuộc sống, sự hồn nhiên của cuộc sống, mở hội cuộc sống. Và thế thì ngay lập tức bạn cũng kết nối với điều thiêng liêng, bạn không còn bị ngắt ra nữa. Bạn không cảm thấy xa lạ. Bạn không còn là người ngoài, bạn trở thành người trong. Thế thì sự tồn tại thuộc vào bạn và bạn thuộc vào sự tồn tại. Bây giờ tới chuyện ngụ ngôn này:

Một hôm một thiên thần, bay trở lại cõi trời, nhìn thấy bên dưới mình một khu rừng sum suê được bao quanh trong một vầng hào quang ánh sáng lớn, rực rỡ.

Thiên thần bay, con người trườn, bò, mặc dầu con người cũng được sinh ra có cánh, nhưng con người không nhận biết về đôi cánh đó. Ở cùng với thầy, nhận biết đầu tiên xảy ra cho đệ tử là ở chỗ "Mình cũng có thể bay," ở chỗ "Mình cũng có thể bắt đầu đi lên," ở chỗ "Mình cũng có thể có đối thoại với các ngôi sao và bầu trời và cái vô hạn và cái vĩnh hằng."

Con người là vô ý thức tới mức con người không nhận biết về toàn thể tiềm năng của mình. Nói gì tới toàn thể tiềm năng? - thậm chí không biết về từng phần của tiềm năng của mình. Các nhà tâm lí nói rằng bạn nhận biết chỉ một phần mười của tâm trí bạn; đó là về tâm trí. Và về linh hồn thì sao? Bạn không nhận biết chút nào về linh hồn, và đó là chỗ có cánh của bạn.

Do đó thiên thần không phải là sinh linh vật lí, chỉ là linh hồn. Họ không có trọng lượng nào, họ là vô trọng lượng. Và trong thiền sâu những khoảnh khắc này sẽ xảy ra cho bạn khi bạn sẽ đột nhiên thấy rằng bạn không có trọng lượng nào, rằng sức hút không có nghĩa cho bạn, rằng luật khác đã bắt đầu vận hành trong cuộc sống của bạn: luật của gia trì. Cũng như sức hút kéo bạn xuống dưới, gia trì kéo bạn lên trên.

Nhưng điều đầu tiên là trở nên nhận biết. Bạn biết chỉ một phần mười của tâm trí bạn; đầu tiên bạn phải biết về toàn thể tâm trí bạn và chỉ thế thì mới có khả năng biết cái gì đó về linh hồn của bạn. "Xin chào, bác sĩ, ca mổ của tôi có thành công không?" "Tôi lấy làm tiếc, anh bạn già, tôi là thánh Peter!"

Đó là cách bạn đang sống: không thấy cái gì đang có, cái gì không có, cái gì đang xảy ra. Bạn liên tục phóng chiếu ý tưởng riêng của bạn lên mọi người, mọi vật, và bạn liên tục chơi những trò chơi ngu xuẩn. Chúng bắt đầu từ thời thơ ấu của bạn và thế rồi chúng liên tục trong cả đời bạn. Tất nhiên chúng trở nên phức tạp hơn, nhưng chất lượng của chúng vẫn còn như cũ; số lượng trở nên lớn hơn, nhưng chất lượng vẫn còn như cũ. Và bạn thậm chí không nhận biết rằng có một thế giới khác toàn bộ mà không thuộc vào cõi giới của định lượng.

Mới hôm nọ một sannyasin đã hỏi tôi một câu hỏi, rằng "Tôi đã nghe nói, mặc dầu tôi không tin, rằng có vài người trên thế giới đang làm việc như phương tiện của Thượng đế." Cô ấy nhắc tới babaji nào đó và cô ấy đề cập tới ai đó đang tự công bố mình là Di Lặc (Maitreya), phật của thời đại này, và những người này đi vào trong thế giới để giúp đỡ nhân loại. Cô ấy nói "... mặc dầu tôi không tin vào mọi điều này, nhưng tôi ít nhận biết, thầy nhiều nhận biết hơn, vậy thầy có thể trả lời được câu hỏi của tôi." Cô ấy nghĩ khác biệt giữa cô ấy và tôi chỉ là ở ít và nhiều: cô ấy có nhận biết ít chút xíu, tôi có nhận biết nhiều chút xíu, có vậy thôi; khác biệt là về số lượng, về mức độ. Nhưng điều đó không chỉ là ý tưởng của cô ấy, đó là cách gần như mọi người nghĩ. Trong thế giới này chúng ta bao giờ cũng nghĩ dưới dạng số lượng; chúng ta không biết các chiều của chất lượng.

Vấn đề không phải nhiều hay ít nhận biết. Hoặc là người ta nhận biết hoặc người ta không nhận biết. Nó là biến đổi. Hoặc người ta là phật hoặc người ta không là phật; không phải là người ta hơi ít phật chút ít và người ta hơi nhiều phật chút ít, người này chỉ một ki lô Christ và người kia hai ki lô. Chúng ta tin vào vật chất, đó là lí do tại sao chúng ta tin vào số lượng. Vật chất là số lượng; linh hồn không phải là số lượng.

Khi bạn trở nên nhận biết tại cốt lõi bên trong nhất của bản thể bạn, điều đó xảy ra như việc chói sáng bất thần. Toàn thể bản thể bạn trở thành ánh sáng. Mới một khoảnh khắc trước tất cả là bóng tối và một khoảnh khắc sau đó trở đi tất cả là ánh sáng. Nhưng chiều đó không được biết tới một cách toàn bộ với chúng ta. Toàn thể cuộc sống của chúng ta được sống qua thế giới của số lượng. Đứa trẻ biết ít hơn chút ít và bạn biết nhiều hơn chút ít, và bố bạn biết vẫn nhiều hơn bạn chút ít, cho nên đó chỉ là vấn đề thời gian. Bạn cũng sẽ biết nhiều hơn khi thời gian trôi qua, vì bạn trở nên có nhiều kinh nghiệm hơn, có nhiều thông tin hơn. Nhưng trò chơi này vẫn là một. Trẻ con đang chơi cùng trò chơi mà bạn đang chơi.

Đi và quan sát trẻ con, và thế rồi ngồi im lặng và quan sát trò chơi riêng của bạn, trò riêng của bạn, và bạn sẽ chẳng thấy khác biệt về chất lượng chút nào - có khác biệt về số lượng tất nhiên rồi. Họ có thể đang chơi trò Độc quyền, trong mọi thứ đều là giả - tiền giả và ga giả, và mọi thứ là giả - nhưng khi họ chơi họ trở nên nghiêm chỉnh về nó, họ trở nên rất nghiêm chỉnh. Và bạn nghĩ gì? - tiền của bạn là thực sao? Chúng cũng là giả! Trong trò chơi Độc quyền bốn người đồng ý tin rằng những đồng tiền này là thực: thế thì chúng là thực! Với bốn người đó chúng đã trở thành thực vì họ đã đồng ý, họ đã làm hợp đồng rằng họ sẽ tin vào thực tại của chúng. Và tiền của bạn là gì? Tiền Ấn Độ sẽ không là thực ở Trung Quốc, tiền Trung Quốc sẽ không là thực ở Ấn Độ. Tại sao? Nếu nó là thực thì nó là thực, dù đó là Trung Quốc hay Ấn Độ. Chỉ là vì người Ấn Độ đã đồng ý, đã làm hợp đồng rằng họ sẽ tin vào tiền này, do đó nó là thực.

Mới vài ngày trước đây đã có tờ tiền một nghìn ru pi ở Ấn Độ, thế rồi chính phủ quyết định cắt bỏ chúng. Bây giờ làm sao bạn cắt bỏ được thực tại? Bạn có thể cắt bỏ điều ngày mai sẽ không có mặt trời mọc không, bằng mệnh lệnh của chính phủ? Nhưng bạn có thể cắt bỏ những đồng ru pi kia. Ru pi bị cắt bỏ: tờ một nghìn ru pi trở thành không hợp thức trong một giây.

Và mọi người đã làm đủ mọi thứ với các tờ một nghìn ru pi. Tất nhiên chút ít thời gian được cho - bạn có thể ra ngân hàng và đổi chúng - nhưng có rắc rối. Nhưng tờ tiền đó phải là tiền trắng. Bạn sẽ phải giải thích bạn đã có những tờ tiền đó từ đâu. Và như mọi nơi đều có những thứ kép, trong tiền cũng có tiền trắng và tiền đen. Tiền đen nghĩa là bạn có nó, bạn có thể dùng nó, nhưng bạn không thể tuyên bố công khai về nó vì bạn đã không trả thuế trên nó, bạn đã không chứng minh được nó đã tới từ đâu. Bạn có thể đã kiếm được nó qua buôn lậu hay nguồn bất hợp pháp nào đó khác. Cho nên nhiều người không thể khai báo được những đồng tiền đó. Họ đã làm ra thuốc lá từ các tờ tiền một nghìn ru pi và đã hút thuốc lá! Tại sao bỏ lỡ cơ hội như vậy? Họ trải các tờ tiền ra và để đồ ăn sáng trên những tờ tiền này. Sao bỏ lỡ cơ hội như vậy? Mọi người đơn giản ném chúng ra khỏi cửa sổ. Trẻ con mang hàng bó tờ tiền một nghìn ru pi, chơi với chúng. Chúng trở thành vô dụng. Đó chỉ là sự ưng thuận đã bị rút ra.

Từ thời thơ ấu cho tới tuổi già bạn liên tục chơi cùng trò chơi này. Trong cờ vua các con mã... toàn giả: nếu bạn nghèo thì chúng bằng gỗ, nếu bạn giầu chúng được làm bằng ngà voi hay kim cương hay bất kì cái gì có giá trị, nhưng chúng toàn là giả. Nhưng thế rồi có những người đi vào chiến tranh thực - nhưng điều đó nữa cũng là giả, trên cái cớ giả:

"Tôn giáo của chúng ta đang lâm nguy, tổ quốc chúng ta đang lâm nguy." Bây giờ "đất nước" là niềm tin.

Những người đi lên mặt trăng lần đầu tiên trở nên nhận biết về sự kiện rằng trái đất là một; họ có không thể thấy được các nước. Ấn Độ và Pakistan và Bangladesh họ không thể thấy được. Họ không thể hình dung ra được Mĩ ở đâu và châu Âu ở đâu và châu Á ở đâu và nước cộng sản là gì và nước không cộng sản là gì và nước dân chủ là gì và nước độc tài là gì. Không có khác biệt chút nào; mọi biên giới biến mất. Lần đầu tiên họ trở nên nhận biết rằng các biên giới chỉ tồn tại trên bản đồ và bản đồ là giả.

"Mẹ ơi, mẹ ơi, con có thể mang thai được không?" bé gái hỏi gần hết hơi từ bậc cửa trước.

"Không, tất nhiên là không rồi, con yêu, con mới sáu tuổi," mẹ nói.

Bé gái quay lại, chạy xuống đường kêu lên, "Được rồi, các anh bạn - lại chơi cùng trò chơi lần nữa đi!" Nhưng đây là cùng trò chơi diễn ra mãi mãi.

Isabella đi tới cuộc hẹn hò đầu tiên của mình. Câu chuyện không phải là về Isabel của chúng ta - tên cô ấy là Isabel, không phải là Isabella, bạn nhớ lấy! Isabella đi tới cuộc hẹn hò đầu tiên của mình. Bố mẹ cô ấy cảnh báo cô ấy phải về nhà trước chín giờ tối. Cô ấy về muộn mười phút, tóc rối bù và son phấn vấy bẩn. Bố mẹ cô ấy hỏi cô ấy buổi tối diễn ra thế nào. "Mẹ ơi con!" là lời đáp duy nhất.

Đêm hôm sau Isabella lại đi chơi với cùng người đàn ông. Bố mẹ cô ấy lại cho lời cảnh báo nghiêm khắc phải về trước chín giờ tối.

Mãi mười rưỡi cô ấy mới về, quần áo nhàu nát, tóc rối bù. Sau khi cô ấy bị khiển trách vì về muộn, lời đáp duy nhất của cô ấy về buổi tối diễn ra thế nào là, "Mẹ ơi con!"

Đêm thứ ba Isabella về nhà lúc một giờ sáng; quần áo của cô ấy bị mặc lộn ngược, tóc rối bù. Bố mẹ cô ấy nổi giận với cô ấy hàng giờ đồng hồ, sau đó họ hỏi cô ấy buổi tối diễn ra thế nào. Theo đó Isabella buột nức nở và kêu, "Con - mẹ rồi!"

Bây giờ trò chơi này sẽ tiếp tục trên mức độ khác, bình diện khác, nhưng sự khác biệt sẽ chỉ về số lượng chứ không về chất lượng.

Thay đổi về chất tới trong cuộc sống của bạn khi vô ý thức bị loại bỏ, tính máy móc bị loại bỏ, tâm trí như nó vậy bị loại bỏ và bạn trở thành vô trí. Tâm trí có tính máy móc, vô trí không có tính máy móc. Vô trí là cách mạng, cách mạng vĩ đại nhất, cách mạng duy nhất có đó. Và khi nó xảy ra bạn đầy ánh sáng, và những người có mắt, những người đủ hồn nhiên để có mắt sẽ có khả năng thấy ánh sáng đó.

Một hôm một thiên thần, bay trở lại cõi trời, nhìn thấy bên dưới mình một khu rừng sum suê được bao quanh trong một vầng hào quang ánh sáng lớn, rực rỡ. Đã du hành qua bầu trời nhiều, nhiều lần trước đây, thiên thần tự nhiên đã thấy rất nhiều hồ, núi và rừng, nhưng chưa bao giờ chú ý nhiều tới chúng. Tuy nhiên hôm nay thiên thần để ý tới cái gì đó khác - một khu rừng được bao quanh bởi hào quang toả sáng, từ đó các tia sáng chiếu ra mọi phần của bầu trời.

Thiên thần có thể thấy được điều đó vì sự hồn nhiên như trẻ thơ của thần, vì năng lực của thần để đi lên, vì năng lực của thần để được kết nối với tính thượng đế. Bạn có thể đã bỏ lỡ, bạn có thể đã đi qua bên cạnh cùng khu rừng đó. Và tôi nói với bạn, nhiều lần bạn đã đi qua những người như vậy và bạn đã bỏ lỡ, vì bạn không mới trên trái đất này; bạn là cổ đại như bản thân sự tồn tại. Điều không thể được, không thể có khả năng, là bạn có thể đã không bắt gặp phật trong đời bạn. Ở đâu đó, lúc nào đó bạn phải đã cắt ngang con đường của phật. Nhưng bạn ắt đã bỏ lỡ, bằng không bạn chắc đã được biến đổi, bạn chắc đã được thay đổi, giá trị của bạn chắc đã được thay đổi. Cuộc sống của bạn chắc đã là một hiện tượng khác toàn bộ - nhưng bạn ắt đã bỏ lỡ.

Dễ dàng bỏ lỡ bởi vì rất dễ dàng tinh ranh, láu lỉnh, thông thái. Khó là hồn nhiên. Và có vài điều mà chỉ người hồn nhiên mới có thể thấy được.

Thiên thần tự mình suy luận, "À, phải có một người chứng ngộ trong rừng này! Ta sẽ xuống và xem đó là ai."

Khi tiếp đất, thiên thần thấy một bồ tát đang ngồi yên tĩnh dưới cây chìm đắm trong thiền sâu.

Toàn thể khu rừng đã rạng ngời, sáng lên với ánh sáng phi trần gian, được bao quanh bởi vầng hào quang. Điều đó bao giờ cũng xảy ra, và những người có mắt có thể thấy được nó, và những người có tai có thể nghe thấy âm nhạc của nó, và những người đã có đủ yêu có thể hiểu nó. Nó được hiểu bởi yêu, bởi hồn nhiên, bởi tính đơn giản, bởi sự khiêm tốn, bởi tính vô ngã.

Theo Thiền, việc thiền trở nên sâu ở giai đoạn thứ tư. Có bốn giai đoạn của thiền. Thứ nhất là không nói; môi bạn im lặng. Đó là loại bề ngoài của im lặng nhưng lúc bắt đầu thôi. Lúc bắt đầu phải là ở ngoài vì bạn đang ở bên ngoài; bạn có thể bắt đầu chỉ từ nơi bạn hiện hữu.

Thiền thứ hai là không nghĩ. Thứ nhất bạn dừng lời, bạn không nói. Thứ hai sau bạn dừng lời, bạn không nghĩ. Và thứ ba là: không nghĩ rằng "Mình không nghĩ," điều là khó khăn nhất - vì khi bạn thấy rằng mọi ý nghĩ đã biến mất, ý nghĩ này nắm giữ toàn thể con người bạn: "Aha! Vậy là mình đã đạt tới. Đây là tỏ ngộ satori!" Nhưng bạn đã bắt đầu sa ngã. Và ở lúc ban đầu điều đó nhất định xảy ra vài lần, chừng nào thầy còn chưa liên tục đánh bạn và bảo bạn, rằng "Dừng điều này lại! Không có nhu cầu ba hoa về nó cho bất kì ai hay cho bản thân ông. Để nó qua đi - điều đó nữa là một pha."

Và thế rồi giai đoạn thứ tư là thiền sâu khi bạn đơn giản hiện hữu - thậm chí không ý nghĩ rằng "Mình không có ý nghĩ nào."

Socrates nói... phát biểu nổi tiếng của ông ấy, nhưng ông ấy là người Hi Lạp và đã nghĩ theo cách logic. Nếu bạn đặt phát biểu của ông ấy vào Thiền nhân, họ sẽ nói, "Đây là trạng thái thứ ba, không phải là thứ tư." Ông ấy nói, "Tôi biết chỉ một điều, rằng tôi không biết gì." Thiền nhân sẽ nói, "Ngay cả nói chừng nấy cũng là đủ về tri thức: 'Tôi biết rằng tôi không biết gì' - nhưng dẫu sao vẫn có cái gì đó được biết." Dẫu sao bạn vẫn đang mang cái bóng cuối cùng. Con voi đã đi qua nhưng cái đuôi còn lại, và đôi khi cái đuôi là phần khó khăn nhất, và người ta bám vào cái đuôi. Cái toàn thể mất rồi; giờ đây là điều cuối cùng để bám lấy.

Nó cũng giống như người chết đuối với được cọng rơm, vẫn biết hoàn toàn rõ rằng cọng rơm không thể cứu được bạn. Nhưng nếu ai đó nói, "Anh đang làm gì vậy? Đây là cọng rơm - nó sẽ không cứu anh đâu," người đó sẽ giận. Bạn đang phá huỷ giấc mơ cuối cùng của người đó, bạn đang lấy đi ảo tưởng cuối cùng của người đó.

Friedrich Nietzsche đã nói, "Đừng quấy rối ảo tưởng của mọi người, bằng không họ sẽ không bao giờ tha thứ cho ông." Và tôi biết điều đó hoàn toàn rõ, họ không bao giờ tha thứ đâu - nhưng dẫu sao thì ảo tưởng của họ cũng phải bị đập tan tành. Liệu họ có tha thứ cho điều đó hay không, điều đó là tuỳ ở họ. Ai quan tâm? Điều đó phải được nói ra, rằng "Cọng rơm này sẽ không cứu ông đâu."

Thiền nhân sẽ nói rằng Socrates đã đạt tới giai đoạn thứ ba. Ông ấy bây giờ cần một Thiền sư đánh ông ấy, đẩy ông ấy tới giai đoạn thứ tư, nơi ông ấy sẽ quên đi về chuyện biết này một cách toàn bộ. Ngay cả việc nói, "Tôi biết rằng tôi không biết gì' là tri thức rồi.

Mới vài ngày trước tôi đã trao tính chất sannyas cho một người đàn bà đẹp; Kiffy là tên cô ấy. Bây giờ cả cô ấy không biết nó nghĩa là gì mà tôi cũng không biết, cho nên có rắc rối - làm gì đây? Thế là tôi nói, "Đừng bận tâm." Tôi đã gọi cô ấy là Anand Kiffy và tôi đã nói với cô ấy, "Anand nghĩa là phúc lạc, cho nên dù Kiffy có nghĩa là bất kì cái gì, cứ là Kiffy phúc lạc! Và phúc lạc là điều thực, con voi; Kiffy chỉ là cái đuôi. Nếu con voi có thể qua được, chúng ta sẽ xoay xở để cho cái đuôi cũng có thể qua được."

Nhưng đôi khi voi qua dễ dàng vì bạn có thể thấy rằng đây là nguyên nhân của khổ của bạn, nhưng cái đuôi sao? Cái đó dường như chỉ để giữ như hồi ức, chỉ trong trí nhớ về tất cả những ngày xưa đẹp đẽ đó. Tất nhiên chẳng có gì đẹp cả...

Một người mẹ nói với cậu con trai nhỏ, "Con có định ăn hay không?"

Và cậu con trai rất cứng đầu và nó nói, "Con ghét cách mẹ nấu! Con sẽ không ăn nó đâu. Ngay cả chó cũng từ chối nó!"

Và người mẹ nói, "Nghe đây, sau hai mươi năm nữa con sẽ nói với người đàn bà nào đó rằng 'Mẹ anh là người nấu ăn tuyệt vời!'"

Đó là cách mọi người là vậy. Sau hai mươi năm mọi cậu con trai đều sẽ nói với người vợ rằng " Mẹ anh là người nấu ăn tuyệt vời!" Và cùng cậu con trai đó mọi ngày đều có vấn đề với người mẹ, và người mẹ là vấn đề đối với cậu con trai. Người mẹ đang cố ép ăn và cậu bé cưỡng lại; nó ghét mọi thứ đó. Nhưng sau hai mươi năm mọi người quên đi. Mọi người bắt đầu nhớ những điều đẹp đẽ về quá khứ, điều chưa bao giờ có đó; họ bịa ra. Mọi người đều có tính bịa đặt, rất bịa đặt về quá khứ.

Do đó tôi không tin rằng có một tự tiểu sử mà là thực. Tôi đã đọc hàng nghìn tự tiểu sử, nhưng đây là quan sát của tôi: rằng không một tự tiểu sử nào là thực. Duy nhất phật có thể viết tự tiểu sử thực - nhưng chư phật chưa bao giờ viết - vì phật thực tại có thể thấy ra sự kiện, nhưng thế thì nó không xứng đáng để viết ra chút nào. Cái gì có đó mà viết? Bình thường mọi người bịa ra quá khứ của họ. Đầu tiên họ cố tạo ra tương lai - điều là không thể được, họ thất bại; mọi người đều thất bại không tránh khỏi. Khi bạn thất bại trong việc tạo ra tương lai, cái thay thế duy nhất là tạo ra quá khứ. Bây giờ không ai có thể ngăn cản được bạn; bạn có thể tận hưởng việc bịa ra quá khứ. Mọi cuốn tự tiểu sử đều là hư cấu được tạo ra, bịa ra, được đánh bóng, được phóng đại lên. Nhiều thứ đã bị bỏ đi, nhiều thứ đã được thêm vào.

Và tôi không nói rằng mọi người đang làm điều đó một cách có chủ ý - mọi người không ý thức được nhiều thế - mọi người đơn giản làm nó. Họ phải tin rằng đó là cách nó đã xảy ra; họ tin điều đó. Họ đang viết nó với sự chân thành lớn lao.

Cho nên mọi người bám lấy quá khứ. Bám giữ cuối cùng trong thiền là ở chỗ "Bây giờ tôi đã đạt tới, mọi thứ được kết thúc, tâm trí mất rồi " - và đây là tâm trí tới từ cửa sau. Đây là nỗ lực cuối cùng của tâm trí để lừa bạn.

Do đó, mãi tới giai đoạn thứ ba, Thiền nhân không gọi là thiền sâu. Họ gọi nó là sâu chỉ ở giai đoạn thứ tư khi tất cả đều mất đi; ngay cả ý tưởng rằng mọi thứ đều đã mất đi cũng không còn có đó. Tâm trí mất đi. Ngay cả ý tưởng rằng "Mình đã đạt tới vô trí" không còn đó nữa. Tri thức mất đi. Ngay cả ý tưởng rằng "Bây giờ mình không biết cái gì" cũng không còn đó nữa. Thiền đã lấy bước tối thượng.

Thiên thần tự nghĩ "Giờ để ta tìm ra xem ông ta đang thực hành thiền gì."

Chỉ là việc hỏi của đứa trẻ. Nhớ lấy, thiên thần chỉ đại diện cho hồn nhiên, không phải thiên thần là hiền nhân; thiên thần chỉ là đứa trẻ. Và đừng bao giờ quên khác biệt giữa hai người này, vì cả hai là tương tự và đồng thời khác nhau rất xa. Đứa trẻ có cùng hồn nhiên như hiền nhân, nhưng hiền nhân đã đánh mất hồn nhiên đó và đã tìm thấy nó lần nữa, còn đứa trẻ chưa đánh mất nó. Đó là cùng hồn nhiên, nhưng nó thay đổi phẩm chất khi bạn đánh mất nó và giành lại nó lần nữa. Bạn có thể có những thoáng nhìn vào đứa trẻ có thông minh đó, điều thuộc vào vị phật, nhưng đó chỉ là phản xạ. Trăng được phản xạ trong hồ có vẻ đích xác như trăng thực, và đôi khi thậm chí còn đẹp hơn trăng thực, nhưng đó chỉ là phản xạ. Ném hòn đá nhỏ vào trong hồ và bạn sẽ biết khác biệt. Việc phản xạ biến mất.

Đứa trẻ có thể bị quấy rối rất dễ dàng; hiền nhân không thể bị quấy rối chút nào. Không có cách nào để quấy rối hiền nhân. Đứa trẻ hồn nhiên, nhưng hồn nhiên của nó nhất định bị mất đi sớm hay muộn. Nó thông minh, nhưng nó sẽ đánh mất thông minh của nó.

Ở lớp học vào ngày chủ nhật, linh mục hỏi cả lớp, "Ai có thể nói cho thầy Adam và Eve đã ở được bao lâu trong vườn Eden?"

Bé Johnny nhanh nhảu trả lời, "Cho tới ngày 15 tháng 9."

"Tại sao?" linh mục chưng hửng hỏi. "Sao lại 15 tháng 9?"

"Vì táo còn chưa chín trước lúc đó!" bé Johnny trả lời.

Bây giờ không nhà thượng đế học nào có khả năng khám phá ra ngày tháng đó chính xác thế. Và tôi hoàn toàn đồng ý với bé Johnny - đó phải đã là đúng ngày.

Người mẹ đang giải thích cho Mario về nguồn gốc thế giới.

"Vậy tất cả điều này đã xảy ra chỉ bởi vì Adam không vâng lời Thượng đế và đã ăn táo!" Mario nói.

"Kinh Thánh nói thế," người mẹ đáp.

"Điều đó thì quá tệ! Nếu chỉ con ở đó thay cho Adam, tất cả chúng ta chắc vẫn còn ở trong vườn Eden!"

"Cái gì! Con nói gì?" người mẹ kêu lên.

"Vâng, tất nhiên rồi, mẹ không nhớ sao? Con không thích táo!"

Trẻ con có cái nhìn sâu nhanh chóng, cái nhìn trực tiếp. Nhưng điều đó sẽ bị che mờ, nó nhất định bị che mờ. Nó là món quà tự nhiên, và bạn không thể ca ngợi bất kì món quà tự nhiên nào chừng nào bạn chưa làm mất nó; bạn sẽ ca ngợi nó chỉ khi bạn đã đánh mất nó. Thế thì bạn sẽ làm nỗ lực lớn để giành lại nó lần nữa. Thiên đường phải bị mất đi và được giành lại; nó chỉ là thiên đường khi được giành lại, bằng không nó không phải là thiên đường.

Thiên thần chỉ là đứa trẻ, hồn nhiên. Thiên thần không phải là hiền nhân.

Một cách tự nhiên; Thiên thần tự nghĩ "Giờ để ta tìm ra xem ông ta đang thực hành thiền gì."

Thiền không bao giờ được thực hành. Những người nghĩ dưới dạng thực hành thiền đều ấu trĩ; họ không biết gì về thiền.

Và thiên thần mở thiên nhãn để xem người yogi này đã hội tụ tâm trí mình và đối thể hay ý tưởng nào.

Bây giờ thiền không phải là tập trung nữa, nhưng đứa trẻ không thể nghĩ được về thiền mà không có đối thể.

Do đó có hai loại tôn giáo trên thế giới: một loại, loại tôn giáo ngây thơ, nghĩ về Thượng đế là cha. Mọi tôn giáo nghĩ về Thượng đế là cha hay Thượng đế là mẹ đều là tôn giáo ngây thơ. Họ đang phóng chiếu Thượng đế như người cha hay người mẹ; đó là tâm trí của đứa trẻ.

Thế rồi có các tôn giáo thực sự trưởng thành, chín chắn không nghĩ về Thượng đế như cha hay mẹ, thực ra không nghĩ về Thượng đế như con người chút nào - tôn giáo nghĩ về tính thượng đế, chỉ là phẩm chất lan toả khắp sự tồn tại, tôn giáo nghĩ về Thượng đế như nhận biết, như ánh sáng, tôn giáo nghĩ về Thượng đế như hư không, thuần khiết tuyệt đối, cái không, cái vô ngã.

Thiền thuộc vào phân loại thứ hai; nó là cách tiếp cận tôn giáo trưởng thành nhất.

Thiên thần nghĩ, "Ông ấy đang thực hành về chủ đề gì, đối thể gì? Ông ấy đang hội tụ tâm trí vào cái gì?"

Thiền không là hội tụ; thiền không là tâm trí chút nào.

Các thiên thần thường đọc tâm trí của người yogi… vì người yogis cố tập trung. Thiền đi xa ra ngoài Yoga: Yoga chỉ chuẩn bị cho bạn bước nhảy tối thượng - Thiền là bước nhảy tối thượng đó. Nhưng có hàng triệu người ngu trên khắp thế giới liên tục thực hành các tư thế yoga suốt cả đời họ, quên mất hoàn toàn rằng chỉ chuẩn bị mảnh đất và chuẩn bị mảnh đất và chuẩn bị mảnh đất thì sẽ không làm ra vườn: bạn phải gieo hạt mầm nữa chứ. Chuẩn bị đất là cần, nhưng nó không phải là tất cả, nó không phải là toàn thể sự việc; nó chỉ là bước sơ khởi.

Nhưng có những người - và họ đã trở nên nổi tiếng thế giới đơn giản vì họ có thể làm mọi tư thế yoga - họ có thể vặn xoắn thân thể họ theo đủ mọi hình dáng. Và họ có tác động lớn. Họ đáng phải ở trong rạp xiếc! Họ không phải là một phần của hiện tượng tôn giáo chút nào, nhưng họ đang chi phối. Và có những người sẽ đi tới họ, bị họ hành hạ, vì nếu bạn bắt đầu các tư thế yoga từ chính thời thơ ấu của bạn thì nó là dễ dàng, rất dễ dàng. Nếu bạn bắt đầu các tư thế yoga sau khi thân thể bạn đã trở nên chín muồi, nó sẽ rất khó. Nhưng mọi người nghĩ rằng đây là khắc khổ, đây là chủ nghĩa khổ hạnh. Toàn thể kinh doanh hành hạ này, toàn thể chủ nghĩa tự bạo này dường như xứng đáng cho nó vì có củ cà rốt treo trước mũi bạn rằng bạn sẽ nhận ra Thượng đế, rằng bạn sẽ nhận ra vui thú cõi trời, rằng bạn sẽ nhận ra cái này và cái nọ, rằng bạn sẽ trở thành bất tử. Và mọi người sẵn sàng làm bất kì cái vô nghĩa nào đó: nó càng vô nghĩa, họ càng nghĩ chắc phải có cái gì đó trong nó.

Nhưng trong trường hợp này, rất lấy làm ngạc nhiên, thiên thần không thể tìm ra cái gì chút nào. Thiên thần lượn vòng tròn quanh người yogi…

Thiên thần cứ bay vòng quanh bồ tát này, nhìn từ mọi góc và mọi ngả.

… và cuối cùng bản thân thiên thần đi vào trong samadhi…

Vì tâm trí hồn nhiên có thể bắt giữ, có thể hấp thu - thiên thần có thể không có khả năng hiểu cái gì đang xảy ra.

Nhiều lần điều đó xảy ra: khi bé Siddhartha tới gần việc chạm chân - charansparsh - tôi có thể thấy điều đó xảy ra. Nó không thể hiểu được cái gì đang xảy ra, nhưng nó lập tức đi vào trong điều đó. Nó sẽ không có khả năng giữ lại điều đó vì nó không nhận biết về điều xảy ra, nhưng nó là mở với tôi.

Mới vài ngày trước đây nó đã muốn sống cùng những đàn ông thực. Nó viết cho tôi một bức thư nói rằng "Cháu đã sống đủ với lũ trẻ nhỏ rồi, cháu muốn sống với đàn ông thực." Thế là tôi cho nó tới sống với Govinddas. Nó đi tới đó trong đêm - lúc đó ắt đã là một giờ sáng - mở va li ra, thu xếp các thứ của nó, nói, "Chào các bác!" đặt đồng hồ báo thức và đi ngủ. Nó đặt đồng hồ báo thức mọi đêm để cho khi tôi trở lại từ bài giảng nó có thể đón tôi ở cổng - nó phải đợi tôi ở đó - mọi ngày. Đôi khi - nó là đứa trẻ nhỏ, báo thức không thể đánh thức nó được, cho nên nó làm thu xếp khác. Với hai, ba người gác, nó bảo họ rằng "Nếu báo thức không gọi cháu dậy được, thế thì bác tới đi. Nếu cháu không dậy, thì bác tới, nhưng đánh thức cháu đúng giờ để cho cháu sẵn sàng, rửa ráy và được sạch sẽ." Và nó sẽ đứng dưới cây đợi tôi.

Nó không thể hiểu được cái gì đang xảy ra, nhưng nó có thể đi vào trong điều đó. Mới khoảnh khắc vừa rồi tôi nhìn vào trong mắt nó, nó bắt đầu đi vào trong samadhi. Nó có thể hấp thu việc mở đó.

Hôm nọ một sannyasin đã viết một bức thư rằng "Tôi đã tới cho buổi tâm tình darshan gần gũi và trong khi những người khác đi qua buổi tâm tình gần gũi này tôi đã rất mở và tận hưởng và tuôn chảy và đã ở trong trạng thái buông bỏ, nhưng khi tôi về tới bản thân mình, đột nhiên cái gì đó đi sai - tôi đã trở nên đóng."

Và tôi biết điều đã xảy ra bởi vì bất kì khi nào ai đó tới thì mở và đột nhiên đóng, tôi đều có thể nghe thấy âm thanh "tích"! Điều đã thực sự xảy ra cho sannyasin này là - đàn bà sau rốt vẫn toàn là đàn bà thôi - cô ấy trở nên ghen với người trung gian khác. Ghen tị đó là đủ. Cô ấy quên tất cả về tôi; cô ấy trở nên ghen với những người trung gian vì họ gần tôi thế, và mọi ngày. Tôi có thể thấy điều đang xảy ra cho cô ấy; ghen tị đóng cô ấy lại.

Trong bức thư của mình nữa, một cách không chủ ý, cô ấy nhắc tới điều đó: những người trung gian của thầy gần như là nghiền nát tôi, và bởi vì hoạt động của họ tôi không thể vẫn còn mở được." Không phải là vì hoạt động của họ đâu - hoạt động của họ có đó để giúp bạn mở. Họ đang đung đưa trong tính mở toàn bộ hướng tới tôi. Họ đang bao quanh bạn để cho tính mở của họ có thể giúp bạn. Từ mọi ngóc ngách họ bao quanh bạn - từ lưng bạn, từ trán bạn, từ mọi nơi. Họ đang tạo ra bầu không khí có tính mở, bầu khí hậu có tính mở. Đó là chủ định của họ. Nhưng cô ấy đã trở nên ghen tị - đàn bà sau rốt vẫn cứ là đàn bà. Cho dù cô ấy là một sannyasin, rất khó quên được phẩm chất nữ tính của bạn. Tôi nghe thấy một tiếng bấm tích to thế!

Thiên thần lượn vòng tròn quanh bản thân bồ tát và đích thân mình đi vào trong:

… nhưng dầu vậy vẫn không thể tìm ra cái gì trong tâm trí của bồ tát này.

Hồn nhiên không thể hiểu được; nó có thể tiếp xúc, nhưng nó không thể hiểu được. Để hiểu người ta cần giành lại hồn nhiên. Hồn nhiên được giành lại là năng lực của việc hiểu. Hồn nhiên được giành lại có cái gì đó nhiều hơn với nó, hương vị mới nào đó, hương thơm mới nào đó. Chỉ hiền nhân mới có thể hiểu. Để hiểu, hồn nhiên được cần tới, nhưng cái gì đó nhiều hơn cũng được cần, cái gì đó thêm vào: đó là việc đánh mất nó và giành lại nó - kẽ hở đó được cần.

Cuối cùng thiên thần biến bản thân mình thành một người…

Mãi cho tới giờ thiên thần chỉ là một linh hồn.

… đi vòng quanh bồ tát này ba lần, phủ phục bản thân mình, và nói: "Tôi bày tỏ sự kính trọng với một người có triển vọng; tôi bày tỏ sự tôn kính với ông, chúa tể của mọi sinh linh hữu tình! Xin ông thức dậy, bước ra khỏi samadhi, và nói cho tôi ông đã thiền cái gì.

Sau khi dùng cạn mọi quyền năng huyền bí của mình, tôi vẫn không tìm ra được cái gì có trong tâm trí ông."

Bây giờ điểm này phải được ghi nhớ sâu sắc: đứa trẻ có phẩm chất, hồn nhiên, để hiểu, nhưng phẩm chất kia bị thiếu. Nó chưa đánh mất hồn nhiên, nó chưa bỏ lỡ hồn nhiên, nó chưa sa ngã khỏi ân huệ, nó chưa đi lạc lối. Nó coi điều đó như đương nhiên có; nó chưa biết ơn về điều đó. Người thông thái đã bỏ lỡ điều đó nhưng không cố gắng tìm ra điều đó. Người đó có phẩm chất khác: người đó đã bỏ lỡ điều đó, nhưng người đó không cố gắng tìm ra nó lần nữa. Cả đứa trẻ lẫn học giả, bác học đều không hiểu.

Để hiểu, hiền nhân được cần tới, người đã đánh mất và thế rồi đã làm mọi nỗ lực có thể, mạo hiểm mọi thứ để giành lại nó lần nữa. Ông ấy có cả hai phẩm chất: hồn nhiên của đứa trẻ và nhận biết của người đã đi lạc lối và người đã đau khổ. Ông ấy biết dốt nát là gì; đó là lí do tại sao ông ấy có thể biết việc biết là gì. Ông ấy biết tri thức là gì cho nên bây giờ ông ấy có thể biết trí huệ là gì.

Thiên thần nói:

"Xin ông vui lòng… nói cho tôi ông đã thiền cái gì. Sau khi dùng cạn mọi quyền năng huyền bí của mình, tôi vẫn không tìm ra được cái gì có trong tâm trí ông."

Không có tâm trí và không có gì trong tâm trí đó là lí do tại sao thiên thần đã thất bại. Nhưng thiên thần không nhận biết về trạng thái này. Tất nhiên thiên thần đã đích thân trải nghiệm điều đó - thiên thần đã đi vào trong samadhi - nhưng dầu vậy thiên thần vẫn chưa có đủ nhận biết để biết cái gì đã xảy ra cho ông ấy.

Bồ tát mỉm cười.

Đây là việc truyền trao đặc biệt. Lời không hữu dụng, chúng là không đủ thích hợp, nhưng nụ cười có thể nói cái gì đó mà không thể nói được; nó có thể chỉ ra cái gì đó mà không thể được nói ra.

Lần nữa thiên thần lại than, "Tôi bày tỏ sự kính trọng với ông, tôi bày tỏ sự tôn kính với ông! Ông đang thiền cái gì vậy?"

Nhưng thiên thần không thể hiểu được cả nụ cười.

Bồ tát đơn thuần tiếp tục mỉm cười và vẫn còn im lặng.

Chuyện ngụ ngôn này kết thúc ở đây; nó không nói gì về cái gì đã xảy ra cho thiên thần. Thiên thần ắt vẫn còn dốt nát như trước. Thiên thần tới gần thế, vậy mà vẫn bỏ lỡ. Người thông thái tới rất gần và bỏ lỡ vì tri thức của người đó; người hồn nhiên có thể tới gần và có thể bỏ lỡ vì người đó chưa đủ nhận biết.

Hồn nhiên cộng với nhận biết, chỉ thế thì việc truyền trao đặc biệt mới là có thể. Và Đạo có thể được truyền chỉ theo cách rất đặc biệt; không phương pháp bình thường nào là áp dụng được.

Bồ tát này đã làm mọi điều có thể được làm, nhưng thiên thần này không phải là phật. Nếu thiên thần mà là phật, ông ấy chắc đã hiểu. Cùng nụ cười đã có trên mặt của Mahakashyapa khi Phật tới một hôm với đoá sen trong tay cho bài giảng sáng sớm, và ngồi và ngồi và không thốt ra một lời nào. Đã có im lặng lớn. "Nó chưa bao giờ như vậy trước đây. Cái gì đã xảy ra? Tại sao ông ấy không nói?" Và ông ấy tiếp tục nhìn vào đoá sen. Phút dường như dài cả giờ, và thế rồi Mahakashyapa mỉm cười và Phật gọi ông ấy tới và trao cho ông ấy đoá sen và nói với hội chúng: "Điều có thể được nói, ta đã nói cho các ông, và điều không thể được nói, ta đã trao nó cho Mahakashyapa. Ông ấy đã hiểu điều đó."

Đó là việc truyền trao đặc biệt đầu tiên bên ngoài kinh sách. Mahakashyapa là Thiền sư đầu tiên, thầy Thiền đầu tiên. Từ Mahakashyapa truyền thống của Thiền bắt đầu; ông ấy là tổ thứ nhất. Thiền bắt đầu trong nụ cười. Đó là hiện tượng rất kì lạ; người ta cần việc chuẩn bị lớn lao để hiểu nó. Đứa trẻ có năng lực nhưng còn chưa có đủ nhận biết. Người thông thái có thể có khả năng khi có liên quan tới lời, có liên quan tới triết lí, có liên quan tới khái niệm, nhưng ông ấy không có khả năng nắm bắt hiện tượng khó hiểu này.

Đệ tử phải học cả hai điều này. Anh ta phải rất hồn nhiên cộng với rất nhận biết. Thế thì trong khoảnh khắc bất thần nào đó, mọi thứ là sẵn sàng, trong một thoáng chốc, mọi thứ trở thành ánh sáng, mọi thứ đều được hiểu, và mãi mãi.

Xem Tiếp Chương 8 – Quay Về Mục Lục

Đọc Miễn Phí Sách Osho - Download Sách Osho PDF

Nghe Miễn Phí Sách Nói Osho Hoặc Download ê