Read more
(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)
Đạo – Cổng Vàng – Osho
(Tập 1)
Bài Nói Về Kinh Điển Về Thuần Khiết Của Cát Hồng
Chương 7. Trong Bầu Trời Mở
Nghe hoặc Tải MP3 'Đạo - Cổng Vàng (Tập 1)' ê
Câu hỏi thứ nhất:
Osho ơi,
Trẻ con có thực sự thông minh như thầy bao giờ cũng nói chúng là
vậy không?
Gautami,
Thông minh không phải
là cái gì đó được thu nhận, nó là sẵn có rồi, nó là bẩm sinh, nó là bản chất cố
hữu của bản thân cuộc sống. Không chỉ trẻ con thông minh, con vật thông minh
theo cách riêng của chúng, cây cối thông minh theo cách riêng của chúng. Tất nhiên
tất cả chúng đều có các loại thông minh khác nhau bởi vì nhu cầu của chúng khác
nhau, nhưng bây giờ sự kiện được xác lập là mọi thứ sống đều thông minh. Cuộc sống
không thể hiện hữu mà không có thông minh; sống động và thông minh là đồng
nghĩa.
Nhưng con người đang
trong thế tiến thoá lưỡng nam bởi lẽ đơn giản là con người không chỉ thông
minh, con người cũng còn nhận biết về thông minh của mình. Đó là cái gì đó duy
nhất về con người, đặc quyền của con người, quyền riêng của con người, niềm
vinh quang của con người, nhưng nó có thể biến thành nỗi khổ rất dễ dàng. Con
người có ý thức rằng mình thông minh; ý thức đó đem tới vấn đề riêng của nó. Vấn
đề đầu tiên là ở chỗ nó tạo ra bản ngã.
Bản ngã không tồn tại ở
bất kì đâu khác ngoại trừ trong con người, và bản ngã bắt đầu lớn lên khi đứa
trẻ lớn lên. Bố mẹ, phổ thông, cao đẳng, đại học, họ tất cả đều giúp làm mạnh
cho bản ngã bởi lẽ đơn giản là trong nhiều thế kỉ con người đã vật lộn để sống
còn và ý tưởng này đã trở thành cố định, một ước định vô thức sâu, rằng chỉ bản
ngã mạnh mới có thể sống sót trong vật lộn của cuộc sống. Cuộc sống đã trở
thành chỉ là cuộc vật lộn để sống còn. Và các nhà khoa học đã làm cho điều đó
thậm chí còn thuyết phục hơn với lí thuyết về sự sống còn của kẻ mạnh nhất. Cho
nên chúng ta giúp cho mọi đứa trẻ trở nên ngày một mạnh hơn trong bản ngã, và
chính từ đó vấn đề nảy sinh.
Khi bản ngã trở nên mạnh
nó bắt đầu bao quanh thông minh như một tầng bóng tối dầy. Thông minh là ánh
sáng, bản ngã là bóng tối. Thông minh rất tinh tế, bản ngã rất thô cứng. Thông
minh như hoa hồng, bản ngã như đá. Và nếu bạn muốn sống còn, họ nói - cái gọi
là những người biết - thế thì bạn phải trở thành như đá, bạn phải mạnh mẽ,
không mong manh. Bạn phải trở thành thành trì, thành trì đóng kín, để cho bạn không
thể bị tấn công từ bên ngoài. Bạn phải trở thành không thể bị xuyên qua được.
Nhưng thế thì bạn trở
nên bị đóng. Thế thì bạn bắt đầu chết khi có liên quan tới thông minh của bạn bởi
vì thông minh cần bầu trời mở, gió, không khí, mặt trời để trưởng thành, để mở
rộng, để tuôn chảy. Để vẫn còn sống động nó cần luồng chảy thường hằng; nếu nó
trở thành tù đọng nó trở nên dần dần là hiện tượng chết.
Chúng ta không cho phép
trẻ con được vẫn còn thông minh. Điều đầu tiên là ở chỗ nếu chúng thông minh
chúng sẽ mong manh, chúng sẽ tinh tế, chúng sẽ cởi mở. Nếu chúng thông minh
chúng sẽ có khả năng thấy nhiều dối trá trong xã hội, trong nhà nước, trong nhà
thờ, trong hệ thống giáo dục. Chúng sẽ trở nên nổi dậy. Chúng sẽ là các cá
nhân; chúng sẽ không bị làm cho sợ một cách dễ dàng. Bạn có thể nghiền nát
chúng, nhưng bạn không thể làm chúng thành nô lệ. Bạn có thể tiêu diệt chúng,
nhưng bạn không thể buộc chúng thoả hiệp.
Theo một nghĩa nào đó
thông minh là rất mềm mại, như hoa hồng, theo nghĩa khác nó có sức mạnh riêng của
nó. Nhưng sức mạnh đó là tinh tế, không thô thiển. Sức mạnh đó là sức mạnh của
nổi dậy, của thái độ không thoả hiệp. Người ta sẵn sàng chết, người ta sẵn sàng
chịu đựng, nhưng người ta không sẵn sàng bán linh hồn của mình.
Và toàn thể xã hội cần các
nô lệ; nó cần những người vận hành như robot, như máy. Nó không muốn con người,
nó muốn các máy cổ. Do đó toàn thể ước định là: làm cho bản ngã mạnh. Điều đó
phục vụ mục đích kép. Thứ nhất: nó cho người này cảm giác rằng bây giờ người đó
có thể tranh đấu trong cuộc sống. Và thứ hai: nó phục vụ cho mục đích của mọi
quyền lợi được đầu tư. Họ có thể khai thác người đó; họ có thể dùng người đó
như phương tiện để đạt mục đích riêng của họ.
Do đó toàn thể hệ thống
giáo dục xoay quanh ý tưởng về tham vọng; nó tạo ra tính tham vọng. Tham vọng
không là gì ngoài bản ngã. "Trở thành người đầu tiên, trở thành người nổi
tiếng nhất. Trở thành thủ tướng hay tổng thống. Trở thành nổi tiếng thế giới. Để
lại tên tuổi bạn trong lịch sử." Nó không dạy bạn sống một cách toàn bộ,
nó không dạy bạn yêu một cách toàn bộ, nó không dạy bạn sống một cách duyên
dáng, nó dạy bạn cách khai thác người khác vì mục đích riêng của bạn. Và chúng
ta nghĩ rằng những người láu cá là những người thành công. Họ tinh ranh, nhưng
chúng ta gọi họ là khéo léo. Họ không phải là người thông minh.
Người thông minh không
bao giờ có thể dùng người khác như phương tiện; người đó sẽ kính trọng người
khác. Người thông minh sẽ có khả năng thấy sự bình đẳng của mọi người. Vâng,
người đó sẽ thấy khác biệt nữa, nhưng khác biệt không tạo ra khác biệt khi có
liên quan tới bình đẳng. Người đó sẽ có kính trọng mênh mông với tự do của người
khác - người đó không thể khai thác họ được, người đó không thể thu họ thành đồ
vật, người đó không thể làm cho họ thành bàn đạp để hoàn thành ham muốn ngu xuẩn
nào đó để được là người đầu tiên. Do đó chúng ta cứ ước định trẻ con, và vấn đề
nảy sinh...
Câu hỏi của bạn là có
liên quan, Gautami, bởi vì không chỉ tôi nói rằng trẻ con là thông minh đâu, điều
đó đã được Phật, Lão Tử, Jesus, mọi người thức tỉnh nói tới. Jesus nói: Chừng
nào ông còn chưa giống như trẻ nhỏ thì không có hi vọng nào cho ông. Ông ấy còn
nói: Chừng nào ông chưa trở thành giống như trẻ nhỏ, ông không thể vào được
vương quốc Thượng đế của ta. Ông ấy lặp đi lặp lại một trong những phúc lành lớn
nổi tiếng nhất của ông ấy: Được ân huệ là những người đứng cuối cùng trong thế
giới này, bởi vì họ sẽ là người đầu tiên trong vương quốc Thượng đế của ta. Ông
ấy đang dạy về vô tham vọng - là người cuối cùng. Ông ấy nói: Được ân huệ là những
người nhu mì, vì vương quốc của họ là vương quốc của Thượng đế - người nhu mì,
người khiêm tốn, người đang đứng ở cuối trong hàng. Điều tự nhiên, rất tự nhiên
là xã hội mà người đó được sinh ra chống lại người đó bởi vì người đó đang phá
huỷ chính gốc rễ của tham vọng của họ.
Và người Do Thái bao giờ
cũng là người rất tham vọng, nhiều tới mức trong nhiều thế kỉ, đi ngược lại mọi
hiểm nguy, họ đã mang ý tưởng này trong tâm trí họ tới mức họ là dân tộc được
Thượng đế chọn lựa. cả nghìn lẻ một thảm hoạ đã xảy ra bởi vì ý tưởng ngu xuẩn
này; nếu họ có thể vứt bỏ nó họ sẽ được chấp nhận nhiều hơn trên thế giới.
Nhưng họ không thể bỏ nó được - toàn thể bản ngã của họ được bao hàm trong nó.
Và nó là bản ngã cổ đại, ít nhất cũng ba nghìn năm tuổi. Từ thời Moses họ đã từng
mang ý tưởng này rằng họ là dân tộc được Thượng đế chọn.
Và ở đây người này tới
nói, "Là người cuối cùng đi"! "Chúng ta được ngụ ý là người đầu
tiên, và ông ấy nói, 'Là người khiêm tốn và nhu mì'! Và chúng ta là dân tộc được
chọn; nếu chúng ta khiêm tốn và nhu mì thế thì những người không được chọn sẽ
trở thành người đầu tiên!" Và người Do Thái là người phàm trần; họ không bận
tâm mấy về thế giới khác. Họ là phàm nhân. "Ai biết về thế giới khác? Ông ấy
nói, 'Nếu ông là người cuối cùng ở đây ông sẽ là người đầu tiên trong vương quốc
Thượng đế của ta.' Nhưng vương quốc Thượng đế của ông ở đâu? Nó có thể chỉ là
hư cấu, chỉ là mơ."
Jesus trông như tay mơ,
có thể là nhà thơ, nhưng ông ấy đang phá huỷ chính nền tảng của họ. Họ không thể
tha thứ cho ông ấy được; họ thậm chí vẫn còn chưa tha thứ cho ông ấy. Họ vẫn
mang ý tưởng rằng "chúng ta là dân tộc được chọn." Họ đã khổ nhiều về
điều đó; họ càng khổ ý tưởng này càng trở nên mạnh hơn - bởi vì nếu bạn phải đối
diện với khổ bạn phải trở nên ngày một bản ngã hơn, tựa đá nhiều hơn để cho bạn
có thể tranh đấu, vật lộn, để cho không ai có thể tiêu diệt được bạn. Nhưng họ
cũng phải trở nên rất đóng.
Jesus đã tạo ra lối mở
cho họ; họ đã từ chối ông ấy. Ông ấy đã bảo họ tới trong bầu trời mở. Ông ấy bảo
họ chỉ là bình thường: "Vứt cái vô nghĩa của việc là đặc biệt đi." Nếu
họ đã lắng nghe Jesus toàn thể lịch sử của họ chắc đã khác, nhưng họ không thể
nghe được.
Người Hindu đã không
nghe Phật bởi lẽ đơn giản - cùng lí do đó - rằng người Hindu cũng đang mang ý
tưởng họ là dân tộc linh thiêng nhất trên thế giới và mảnh đất của họ là đất
thiêng nhất. Ngay cả thượng đế cũng khát khao được sinh ra ở Ấn Độ! Không nước
nào khác thiêng liêng thế. Và Phật nói, "Đây toàn là điều vô nghĩa!"
Họ phải bác bỏ ông ấy. Phật giáo đã bị tống ra khỏi nước này. Không xã hội nào
có thể dung thứ cho người như vậy, người nói ra chân lí, bởi vì họ dường như
phá hoại chính cấu trúc.
Nhưng bây giờ thời gian
đã tới khi chúng ta đã khổ đủ. Trên khắp thế giới, theo những cách khác nhau, mọi
người đã chịu khổ nhiều, và đó là lúc có cái nhìn vào lịch sử và cái ngu xuẩn của
nó và cái lố bịch của nó và vứt bỏ toàn thể ý tưởng về hình mẫu bản ngã này.
Quan sát trẻ nhỏ đi,
Gautami, và thế thì bạn sẽ không hỏi tôi - bạn sẽ thấy thông minh của chúng.
Vâng, chúng không thông thái. Nếu bạn muốn chúng thông thái, thế thì bạn sẽ
không nghĩ rằng chúng là thông minh. Nếu bạn hỏi chúng các câu hỏi mà phụ thuộc
vào thông tin, thế thì chúng sẽ có vẻ không thông minh. Nhưng hỏi chúng câu hỏi
thực mà chẳng liên quan gì tới thông tin, điều cần đáp ứng ngay lập tức, và xem
- chúng là thông minh hơn nhiều so với bạn. Tất nhiên bản ngã của bạn sẽ không
cho phép bạn chấp nhận điều đó, nhưng nếu bạn có thể chấp nhận điều đó sẽ giúp
đỡ vô cùng. Nó sẽ giúp bạn, nó sẽ giúp cho con bạn, bởi vì nếu bạn có thể thấy
thông minh của chúng bạn có thể học nhiều từ chúng.
Một nhà huyền môn Sufi,
Hasan, sắp chết. Khi ông ấy sắp chết một người hỏi ông ấy, "Hasan, thầy
chưa bao giờ nói cho chúng tôi thầy của thầy là ai. Chúng tôi đã hỏi đi hỏi lại
rồi; thầy bao giờ cũng xoay xở bằng cách nào đó không trả lời nó. Bây giờ thầy
sắp rời khỏi thế giới rồi. Xin thầy nói cho chúng tôi thầy của thầy là ai.
Chúng tôi rất tò mò."
Hasan nói, "Ta
chưa bao giờ trả lời câu hỏi này bởi một lẽ đơn giản là đã không chỉ có một thầy
trong đời ta, ta đã học từ nhiều người. Thầy giáo đầu tiên của ta là đứa trẻ nhỏ."
Họ phân vân. Họ nói,
"Đứa trẻ nhỏ à! Thầy nói gì? Thầy có mất ý thức vì thầy sắp chết không? Thầy
có điên, phát rồ không?"
Ông ấy nói, "Không,
nghe chuyện đây. Ta đi vào một thị trấn. Mặc dầu ta đã không biết chân lí mãi tới
lúc đó, ta đã rất thông thái. Ta là học giả. Ta nổi tiếng khắp cả nước; ngay cả
ở ngoài nước tên ta cũng lan rộng. Mọi người đã bắt đầu tới ta cứ nghĩ rằng ta
đã biết nó. Ta đã giả vờ rằng ta biết nó, và ta đã giả vờ mà không biết rằng ta
giả vờ - ta gần như vô ý thức. Bởi vì mọi người tin rằng ta đã biết nên họ đã
thuyết phục ta rằng ta phải là đúng, ta phải biết, bằng không tại sao nhiều người
thế tới ta? Ta đã trở thành thầy giáo. Không biết, không kinh nghiệm cái gì về
chân lí, không đi vào trong thế giới bên trong riêng của ta, ta đã nói về những
điều lớn lao. Ta biết mọi kinh sách; chúng ở ngay trên đầu lưỡi ta.
"Nhưng trong ba
ngày ta đã đi ở một miền quê nơi không ai biết ta và ta đã rất khao khát tìm ra
ai đó hỏi ta cái gì đó để cho ta có thể biểu lộ tri thức của ta."
Những người thông thái
trở nên rất phô trương; đó là toàn thể niềm vui của họ. Nếu người thông thái phải
vẫn còn im lặng, người đó sẽ thà tự tử còn hơn. Thế thì phỏng có ích gì mà sống
trên thế giới? Người đó phải phô trương tri thức của mình. Chỉ người trí huệ mới
có thể im lặng. Với người trí huệ việc nói gần như là gánh nặng; người đó nói bởi
vì người đó phải nói. Người thông thái nói bởi vì người đó không thể còn im lặng.
Có khác biệt bao la; bạn có thể không có khả năng biết điều đó từ bên ngoài bởi
vì cả hai đều nói. Phật nói, Jesus nói, và Hasan cũng nói. Và tất cả họ đều nói
những điều hay. Thỉnh thoảng người thông thái nói những điều khôn ngoan hơn người
trí huệ vì người trí huệ có thể nói trong mâu thuẫn, trong điều ngược đời,
nhưng người thông thái bao giờ cũng logic, nhất quán; người đó có mọi bằng chứng
và biện luận, người đó có mọi kinh sách để hỗ trợ cho người đó.
Nhưng trong ba ngày ông
ấy phải giữ im lặng. Điều đó gần giống như nhịn ăn, và ông ấy cảm thấy đói –
đói về khán giả, đói về ai đó. Nhưng ông ấy phải đã không bắt gặp được ai, người
biết ông ấy cho nên không ai hỏi gì.
Ông ấy đi vào thị trấn
này. Trời bắt đầu hơi tối, mặt trời mới lặn. Một cậu bé mang chiếc đèn đất, và
ông ấy hỏi đứa bé, "Con ơi, ta có thể hỏi con một câu hỏi không? Con cầm
chiếc đèn đất này đi đâu đấy?"
Và đứa trẻ nói,
"Cháu đi về đền thờ. Mẹ cháu đã bảo cháu thắp đèn lên vì đền tối. Và điều
này đã là thói quen của mẹ cháu: bao giờ cũng thắp đèn khi có đêm để ít nhất thần
của đền không phải sống trong bóng tối."
Hasan hỏi đứa trẻ,
"Cháu dường như là rất thông minh. Cháu có thể nói cho bác một điều không
- cháu có tự mình thắp đèn này không?"
Đứa bé nói,
"Có."
Thế rồi Hasan nói,
"Câu hỏi thứ ba, câu hỏi cuối cùng bác muốn hỏi cháu: nếu cháu tự mình thắp
đèn, cháu có thể bảo bác lửa tới từ đâu không? Cháu phải đã thấy nó tới từ đâu
đó."
Đứa trẻ cười và nó nói,
"Cháu sẽ làm một điều - chỉ nhìn thôi!" Và nó thổi tắt ngọn lửa và nó
nói, "Lửa đã tắt ngay trước bác. Bác có thể nói cho cháu nó đã đi đâu
không? Bác phải đã nhìn thấy!"
Và Hasan câm bặt; ông ấy
không thể trả lời được. Đứa trẻ đã chỉ cho ông ấy rằng câu hỏi của ông ấy, mặc
dù có vẻ rất liên quan, có nghĩa đấy, nhưng là ngớ ngẩn. Ông ấy cúi lạy đứa trẻ,
chạm chân nó.
Ông ấy nói với người
tìm kiếm, "Đứa trẻ đó đã là thầy đầu tiên của ta. Chính khoảnh khắc đó ta
nhận ra mọi siêu hình của ta, mọi triết lí của ta đều vô nghĩa. Ta đã không biết
gì về phần riêng của ta. Ta thậm chí đã không biết ngọn lửa từ đâu tới chiếc
đèn, nó đi đâu khi đèn bị tắt - và ta đã từng nói về ai làm ra thế giới, làm
sao ông ấy đã làm ra thế giới, khi nào ông ấy đã làm ra thế giới! Với khoảnh khắc
đó ta bao giờ cũng nhớ tới đứa trẻ kia. Nó có thể đã quên ta, nó thậm chí có thể
không nhận ra ta, nhưng ta không thể quên được sự vụ đó.
"Và từ đó hàng
nghìn người đã dạy cho ta. Ta đã tránh câu hỏi này lặp đi lặp lại bởi vì không
một người nào ta có thể gọi là thầy ta được. Nhiều người đã từng là thầy ta, ta
đã học từ nhiều nguồn, và từ từng nguồn ta đã học một điều: rằng chừng nào ông
còn chưa biết qua kinh nghiệm riêng của ông, mọi tri thức đều vô tích sự.
"Thế rồi ta vứt bỏ
mọi kiến thức, mọi việc biết của ta; mọi kinh sách ta đốt hết. Ta bắt đầu đi
như kẻ ăn xin, tuyệt đối không biết bất kì ai. Và dần dần, đi sâu hơn vào trong
thiền, ta khám phá ra thông minh riêng của ta."
Cho dù xã hội phá huỷ
thông minh của bạn, nó không thể phá huỷ được toàn bộ; nó chỉ che phủ thông
minh bằng nhiều tầng thông tin.
Và đó là toàn thể chức năng của thiền: đưa bạn vào sâu hơn trong bản thân bạn. Nó là phương pháp đào vào trong bản thể riêng của bạn để chỉ ra khi nào bạn đi tới nước sống của thông minh riêng của bạn, khi nào bạn khám phá ra dòng suối thông minh riêng của bạn. Khi bạn đã khám phá ra đứa trẻ của mình lần nữa, khi bạn được tái sinh, chỉ thế thì bạn sẽ hiểu điều tôi đã từng ngụ ý bởi việc nhấn mạnh lặp đi lặp lại rằng trẻ con là thực sự thông minh.
Nhưng bắt đầu quan sát
trẻ con, việc đáp ứng của chúng - không từ câu trả lời của chúng mà từ đáp ứng
của chúng. Đừng hỏi chúng câu hỏi ngu xuẩn, hỏi chúng cái gì đó tức khắc mà
không phụ thuộc vào thông tin và xem đáp ứng của chúng.
Mẹ chuẩn bị cho bé
Pedro đi tham dự tiệc. Khi bà ấy hoàn thành chải đầu cho nó, bà ấy dựng thẳng cổ
áo và nói, "Đi bây giờ đi, con trai. Nghỉ cho thoải mái... và cư xử cho phải
phép!"
"Tiếp đi, mẹ!"
Pedro nói. "Xin mẹ quyết định trước khi con đi, nó sẽ là cái nào!"
Bạn thấy ra vấn đề
không? Người mẹ đã nói, "Nghỉ cho thoải mái... và cư xử cho phải
phép." Bây giờ, cả hai điều này không thể được làm cùng nhau. Và đáp ứng của
trẻ con thực sự là có giá trị mênh mông. Nó nói, "Xin mẹ quyết định trước
khi con đi nó sẽ là cái nào. Nếu mẹ cho phép con nghỉ cho vui, thế thì con
không thể cư xử phải phép được; nếu mẹ muốn con cư xử phải phép, thế thì con
không thể có lúc nghỉ thoải mái được." Đứa trẻ có thể thấy mâu thuẫn rõ
ràng thế; điều đó có thể không rõ ràng cho người mẹ.
Một hành khách hỏi một
cậu bé, "Cháu ơi, cháu có thể nói cho bác mấy giờ rồi?"
"Có, tất
nhiên," cậu bé đáp, "nhưng bác cần nó để làm gì? Nó đổi liên tục!"
Một biển báo đường bộ mới
được đặt trước cổng trường. Nó viết: "Lái chậm. Đừng giết học sinh!"
Ngày hôm sau đã có biển
báo khác dưới nó có chữ trẻ con viết nguệch ngoạc: "Đợi thầy giáo!"
Bé Pierino từ trường về
nhà với nụ cười lớn trên mặt.
"Chao, con, con có
vẻ rất sung sướng. Vậy con thích trường lắm, phải không?"
"Mẹ đừng ngốc,"
cậu bé đáp. "Chúng ta phải không lẫn lộn đi với về!"
Trong khi đi chậm chạp
tới trường cậu bé cầu nguyện, "Trời ơi, xin đừng để con tới trường muộn.
Con cầu xin Trời, để con tới trường đúng giờ..."
Vào khoảnh khắc này nó
trượt vỏ chuối và trượt trên đường thêm vài mét. Kéo mình dậy nó nhìn lên trời
cáu kỉnh và nói, "Được, được, Trời, không cần đẩy đâu!"
Một cậu bé đang làm thử
nghiệm với nhà tâm lí. "Cháu muốn làm gì khi cháu lớn lên?" bác sĩ
tâm thần hỏi.
"Cháu muốn trở
thành bác sĩ hay hoạ sĩ hay người lau cửa sổ!" cậu bé đáp.
Phân vân, nhà tâm lí hỏi,
"Nhưng... cháu không rất rõ ràng, đúng không?"
"Sao lại không?
Cháu rất rõ ràng. Cháu muốn nhìn đàn bà khoả thân!"
Người bố kể chuyện cho
đứa con trong phòng khách sau bữa tối. "Ông tổ của bố đã đánh nhau trong
chiến tranh chống lại người Rosas, bác của bố đã đánh nhau trong chiến tranh chống
lại người Kaiser, ông của bố đã đánh nhau trong chiến tranh với Tây Ban Nha chống
lại người cộng hoà và bố của bố đã đánh nhau trong thế chiến thứ hai chống lại
người Đức."
Với điều đó đứa con nhỏ
nhất đáp lại, "Cứt! Cái gì sai với gia đình này thế ạ? Họ không thể thông
cảm được với bất kì ai!"
Câu hỏi thứ hai:
Osho ơi,
Thầy là ai?
Deben,
Tôi chỉ là tấm gương -
không nhiều, không ít. Nếu bạn tới gần tôi bạn có thể thấy khuôn mặt của bạn
như nó vậy. Nhiều người sẽ thấy những khuôn mặt xấu và họ sẽ trở nên giận tôi.
Họ sẽ nghĩ rằng cái xấu đó là một phần của tôi. Nhiều người sẽ thấy khuôn mặt đẹp;
họ sẽ trở nên mê tít với tôi. Họ sẽ nghĩ rằng cái đẹp này là một phần của tôi.
Cả hai đều sai.
Mới vài ngày trước đây
tờ The Sunday Statesman đã xuất bản một bài báo về tôi. Tiêu đề của bài báo là
"Rajneesh - Hiền nhân hay Bạo chúa?" Người viết là một học giả
Bengali nổi tiếng, một tín đồ của Sri Aurobindo. Ông ấy đã viết nhiều sách, đặc
biệt về triết học của Aurobindo. Ông ấy không thể đi tới kết luận được; ông ấy
vẩn vơ. Tôi thích thú bài báo của ông ấy. Khoảnh khắc này ông ấy nghĩ tôi là
thánh nhân, khoảnh khắc khác ông ấy nghĩ tôi là tội nhân. Khoảnh khắc này ông ấy
cảm thấy tôi là thiêng liêng, khoảnh khắc khác ông ấy nghĩ tôi chỉ là hoá thân
của quỉ. Toàn thể bài báo là bài tập trong lẫn lộn hoàn toàn! Điều đó chỉ ra
khuôn mặt của ông ấy: ông ấy phải là người sống trong lẫn lộn. Lẫn lộn có thể
đã trào lên bề mặt qua việc đọc sách của tôi bởi vì ông ấy phải đã đọc Sri
Aurobindo cả đời ông ấy.
Tôi không thấy cái gì
quan trọng trong triết lí của Sri Aurobindo bởi vì nó chỉ là triết lí. Ông ấy
là học giả lớn, con người của tài năng trí tuệ lớn, một thiên tài, nhưng không
là thầy, không là vị Phật. Ông ấy đã viết một hệ thống tư tưởng lớn, rất logic.
Cách tiếp cận của ông ấy là như nó đáng phải vậy: hàn lâm, học thuật, logic. Và
ông ấy đã thử sống theo tư tưởng Ấn Độ về hiền nhân, và ông ấy đã xoay xở để sống
nó khi có thể quản lí được nó từ bên ngoài. Ông ấy đã trau dồi tính cách lớn quanh
bản thân ông ấy, nhưng nó chỉ là tính cách mà không có tâm thức nào trong nó,
nó là lương tâm mà không có ý thức nào trong nó. Ông ấy đơn giản theo ý tưởng
Hindu về hiền nhân.
Người viết này cũng có
ý tưởng nào đó về hiền nhân. Tôi không khớp vào phân loại đó. Tôi không thể khớp
vào bất kì phân loại nào - Hindu, Ki tô giáo, Mô ha mét giáo, Jaina, Phật giáo.
Tôi không thuộc vào quá khứ, tôi thuộc vào tương lai. Tôi đang tạo ra phân loại
mới của riêng tôi; trong tương lai sẽ có người khớp với phân loại của tôi. Nó
là hiện tượng mới, do đó nó không có lịch sử đằng sau nó. Nó có tương lai nhưng
không có quá khứ. Bởi vì ông ấy không thể làm cho tôi khớp vào theo ý tưởng
Hindu về hiền nhân - hiển nhiên, tâm trí logic nghĩ dưới dạng hoặc này/hoặc nọ
- thế thì tôi phải là quỉ rồi! Nhưng ông ấy không thể khớp tôi vào phân loại
đó; về điều đó nữa ông ấy dường như run rẩy và vẩn vơ. Điều đó nữa cũng là
không thể được bởi vì hiền nhân và quỉ là các cực đối lập với nhau. Họ cả hai đều
thuộc về quá khứ - tôi không thuộc vào quá khứ chút nào. Cho nên ông ấy cứ chuyển
liên tục từ quan điểm này sang quan điểm khác và ông ấy chấm dứt trong lẫn lộn,
không kết luận.
Nhưng nếu ông ấy có thể
thấy ra vấn đề... vấn đề là ở chỗ ông ấy đã đi tới mặt đối mặt với tấm gương
trong đó ông ấy có thể thấy xung đột riêng của ông ấy, trong đó ông ấy có thể
thấy xung đột của ông ấy giữa quá khứ và tương lai, trong đó ông ấy có thể thấy
xung đột của ông ấy giữa ý thức riêng của ông ấy và vô thức, giữa lương tâm của
ông ấy và tâm thức, giữa tính cách của ông ấy và thực tại của ông ấy. Nhưng ông
ấy có thể không nhận biết về điều đó chút nào. Ông ấy nghĩ rằng ông ấy đang
nghĩ về tôi - ông ấy đơn giản nhìn vào khuôn mặt riêng của ông ấy.
Deben, bạn hỏi tôi: Thầy
là ai?
Nhưng bạn có thể hiểu
được điều đó - bạn là người ở đây, người ở đây cùng tôi. Bạn có thể hiểu sự kiện
này: tôi chỉ là tấm gương. Thỉnh thoảng bạn trở nên giận. Nhớ điều đó, rằng giận
có cái gì đó liên quan tới bạn, nó không liên quan gì tới tôi. Thỉnh thoảng bạn
trở nên rất hạnh phúc và rất phúc lạc; điều đó nữa cũng thuộc về bạn, nó không
liên quan gì tới tôi. Tôi không nhận công trạng gì. Nếu bạn trở nên chứng ngộ
điều đó là tuỳ ở bạn; tôi sẽ không nhận công trạng gì về điều đó. Bạn không cần
cảm thấy biết ơn gì với tôi. Tôi không mong đợi cho dù một lời cám ơn từ bạn;
ngược lại, tôi sẽ cám ơn bạn vì bây giờ bạn sẽ không cần tấm gương của tôi và
gương của tôi có thể sẵn có cho người khác. Bản thân bạn sẽ trở thành tấm gương
và bạn sẽ bắt đầu phản chiếu khuôn mặt người khác, thực tại của họ.
Tôi muốn mọi sannyasin
của tôi đều trở thành gương để cho họ có thể giúp hàng triệu người trên thế giới.
Nếu bạn có thể nhớ được điều này, những điều lớn lao sẽ bắt đầu xảy ra cho bạn;
bằng không bạn sẽ cứ trách tôi bởi vì mỗi lần tôi khẳng định cái gì đó nó sẽ
làm đau bạn. Nếu bạn đã mang ý tưởng nào đó một thời gian dài và nó đã trở nên
được bắt rễ sâu trong bạn và tôi bắt đầu đánh... Và tôi có thể làm chỉ điều đó
thôi. Bất kì cái gì sai, và tấm gương nhất định chỉ ra điều đó cho bạn. Gương
không có lỗi. Nếu mặt bạn trông buồn gương sẽ chỉ ra điều đó. Đừng phá gương.
Đó là điều một người
đáng thương đã làm ở đây, người ném dao để giết tôi. Người đó không thể dung thứ
được gương. Người đó đã nghe tôi chỉ ba, bốn ngày, nhưng người đó đã trở nên bị
khuấy động bởi vì điều tôi đã nói chỉ ra sự cuồng tín của người đó, chỉ ra thái
độ trịch thượng Hindu của người đó, và điều đó trở thành không thể dung thứ được
cho người đó.
Jesus trở nên không thể
dung thứ được với người Do Thái bởi lẽ đơn giản là ông ấy đã chỉ ra khuôn mặt của
họ.
Mọi người đang mang những
khuôn mặt xấu và không có gương họ không thể thấy được khuôn mặt của họ cho nên
họ vẫn còn được hoàn toàn mãn nguyện. Khi bạn không thể thấy được khuôn mặt của
mình bạn nghĩ bạn là đẹp. Và mọi người lịch sự, không ai nói gì với bạn. Đó là
lí do tại sao họ phải nói mọi thứ khi bạn không có đó, họ phải nói về bạn sau
lưng bạn. Họ xì xào bàn tán, nhưng họ chưa bao giờ bàn tán khi bạn hiện diện. Họ
xì xào về người khác với bạn và với người khác họ xì xào về bạn - và bạn cũng
làm cùng điều đó.
Các nhà tâm lí nói rằng
nếu mọi người trên thế giới quyết định là tuyệt đối chân thực và thực trong hai
mươi bốn giờ - chỉ hai mươi bốn giờ toàn thế giới quyết định: "Chúng ta sẽ
không lịch sự và chúng ta sẽ không nói dối và chúng ta sẽ không hình thức; chúng
ta sẽ đơn giản nói chân lí như nó vậy, như nó xuất hiện cho chúng ta" - thế
thì sẽ không còn tình bạn nào trên thế giới, không còn chồng, không còn vợ,
không còn người yêu. Tất cả sẽ được chấm dứt!
Đó là lí do tại sao với
các sannyasin tôi bao giờ cũng gợi ý rằng nếu bạn muốn tiếp tục mối quan hệ của
bạn với ai đó điều tốt nhất là đừng sống cùng, bởi vì nếu bạn bắt đầu sống cùng
nhau, bạn có thể lịch sự được bao lâu? Bạn có thể hình thức được bao lâu? Sớm
hay muộn chân lí bắt đầu trồi lên bề mặt.
Mới vài ngày trước đây
Vasumati đã muốn sống với Krishna Prem. Mối quan hệ của họ đã kéo dài gần một
năm rưỡi. Nó là thời gian lâu lâu thế trong công xã này - gần như không thể được!
- bởi lẽ đơn giản là họ không sống cùng nhau cho nên họ gặp chỉ thỉnh thoảng. Họ
thậm chí không thể gặp nhau mọi ngày vì Vasumati đang ở chung với người khác,
Krishna Prem đang ở chung với ai đó khác. Cho nên chỉ thỉnh thoảng, khi họ có
thể xoay xở riêng tư nào đó, họ có thể gặp gỡ - chỉ trong vài giờ một tuần, hai
hay ba lần một tuần. Cho nên nó vẫn còn là chuyện tình; nó chưa trở thành hôn
nhân. Bằng không nó chắc sẽ bị kết thúc từ lâu rồi!
Nhưng khi cô ấy muốn,
tôi đã bảo Vivek... Vivek tới tôi và nói, "Vasumati muốn sống với Krishna
Prem." Tôi nói, "Đó là điều mọi đàn bà đều muốn và đó là cách mọi đàn
bà phá huỷ. Và đàn ông không thể nói không bởi vì nếu anh ta nói không điều đó
nghĩa là nó lập tức chấm dứt! Nhưng," tôi nói, "nếu cô ấy muốn, thế
thì chúng ta sẽ xoay xở theo cách nào đó."
Đã có một cơ hội - tôi
yêu cầu Krishna Prem. Anh ấy chứng tỏ thực sự trí huệ. Anh ấy viết một bức thư,
anh ấy nói với tôi, "Osho ơi, thầy quyết định đi, bởi vì tôi không biết
cái gì là đúng. Ham muốn của tôi nói, 'Ở cùng nhau,' nhưng tôi là người vô ý thức
- tôi không biết cái gì sẽ xảy ra từ đó. Tôi không thể thấy rất xa trong tương
lai, nhưng thầy có thể thấy cho nên thầy quyết định."
Cho nên tôi đã quyết định
rằng họ sống tách rời.
Mới vài tuần trước
Radha đi Italy cùng với người yêu của cô ấy, Amito, chỉ trong bốn tuần. Và lập
tức tôi bảo Vivek, "Mối quan hệ này kết thúc rồi!" Tôi bảo cô ấy đừng
nói những điều như vậy cho bất kì ai bởi vì để cho họ tận hưởng ít hất là bốn
tuần đã, nhưng điều này bị kết thúc. Bốn tuần ở cùng nhau, và ở Italy... không
còn hi vọng nào, không có tương lai nào cho mối quan hệ này.
Và đó là điều đã xảy
ra. Mới hôm nọ Radha đã viết bức thư nói rằng bây giờ cô ấy muốn đi cùng Asang.
Tôi biết rằng điều này sẽ xảy ra, tuyệt đối rõ ràng như mọi sự có thể, bởi vì
khi bạn sống cùng nhau trong hai mươi bốn giờ một ngày bạn phải gạt sang bên
các mặt nạ của bạn. Ít nhất là thỉnh thoảng, khi bạn đi ngủ, bạn phải để mặt nạ
sang bên; khuôn mặt thật của bạn bắt đầu phơi ra. Và trong một, hai, ba ngày bằng
cách nào đó bạn có thể xoay xở: bạn có thể diễn hay, tốt, đẹp, nhưng được bao
lâu? Người ta không thể đóng vai hai mươi bốn giờ một ngày trong nhiều ngày; điều
đó trở thành mệt mỏi, nó trở thành chán. Người ta phải nói điều thực.
Và tôi có thể hoàn toàn
hiểu được ý tưởng của các nhà tâm lí rằng nếu chúng ta quyết định là thực, tuyệt
đối thực, chỉ trong hai mươi bốn giờ, mọi thứ trên thế gian sẽ tan rã. Mọi quan
hệ sẽ tan rã bởi vì chân lí là chân lí và có rất ít người có thể hấp thu được
chân lí; họ đã trở nên quen thuộc với dối trá thế. Đó là lí do tại sao nhiều
bàn tán xì xào cứ lan khắp, bởi vì bạn phải nói chân lí ở đâu đó, bằng không nó
trở thành gánh nặng lên bạn. Bạn phải làm nhẹ gánh bản thân mình. Cho nên khi bạn
đã nói cho ai đó bạn cảm thấy được nhẹ nhàng, bạn cảm thấy thoải mái hơn. Và
người kia có thể làm nhẹ gánh bản thân người đó với bạn, và điều này cứ diễn ra
mãi. Mọi người đang giúp đỡ như nhà phân tâm cho mọi người khác.
Ở phương Tây phân tâm học
được cần tới, không ở phương Đông, bởi lẽ đơn giản là ở phương Đông mọi người
có đủ thời gian để nghe lẫn nhau. Ở phương Tây không ai có thời gian để lắng
nghe bất kì ai - bạn phải trả tiền cho điều đó. Nhà phân tâm không làm gì cả;
toàn thể nỗ lực của ông ấy bao gồm việc giả vờ chăm chú tới bạn.
Một nhà phân tâm đi tới
hiệu các con vật nuôi. Ông ta muốn có một con vẹt không nói. Người chủ hiệu
phân vân. Ông ấy nói, "Ông là khách hàng đầu tiên muốn có vẹt không nói đấy.
Mọi người tới tìm vẹt biết nói!"
Ông ta nói, "Tôi
phát mệt vì vẹt nói rồi!"
Người chủ nói,
"Ông có bao nhiêu vẹt nói?"
Ông ta nói.
"Không, nhiều bệnh nhân nói chứ, nhưng họ là vẹt. Họ gần như lặp lại cùng
một điều. Mọi ông chồng đều nói về vợ mình và mọi bà vợ đều nói về chồng mình.
Mọi bố mẹ đều nói về con cái và mọi con cái đều nói về bố mẹ. Tôi phát mệt! Và
tôi phải giả vờ rằng tôi đang chăm chú nghe bởi vì đó là điều họ trả tiền cho -
và họ thực sự trả tiền nhiều nữa."
Bây giờ nó là một trong
những nghề tốt nhất ở phương Tây, một trong những nghề sinh lời nhất - và không
có đầu tư nào. Bạn chỉ cần chiếc tràng kỉ... Và Freud rất phát minh về tràng kỉ,
bởi vì nếu bạn đối diện với bệnh nhân, khuôn mặt bạn có thể bắt đầu biểu lộ sự
chán chường, bạn có thể bắt đầu ngáp. Ai quan tâm tới tất cả những thứ vô nghĩa
và rác rưởi về cuộc sống của họ mà mọi người cứ nói hoài? Và nhà phân tâm phải
lắng nghe nhiều người thế và câu chuyện này gần như là như nhau. Nó bao giờ
cũng như nhau vì nó là câu chuyện của tâm trí vô ý thức; nó không thể khác mấy
được.
Chỉ người có ý thức mới
có tính duy nhất. Phật này tuyệt đối khác với Phật khác. Nếu bạn phải nghe chuyện
về Jesus nó sẽ khác cực kì với chuyện về Phật Gautam hay chuyện về Lão Tử. Họ
là những người duy nhất. Nhưng người vô ý thức, chuyện của họ là gì? Cùng dục vọng
đó, cùng kìm nén đó, cùng tham lam đó, cùng giận dữ đó, cùng hận thù đó, huỷ diệt,
tự tử, sở hữu, ghen tị. Nó gần như cùng câu chuyện. Chỉ người là khác, nhưng
vai họ diễn là như nhau. Cùng tam giác đó - hai đàn bà và một đàn ông hay hai
đàn ông và một đàn bà - cùng tam giác đó. Người ta nhất định phát mệt.
Freud đã phát minh ra một
trong những điều lớn lao của thế kỉ này: tràng kỉ. Bệnh nhân phải nằm dài trên
tràng kì và người trị liệu ngồi sau người đó để cho bệnh nhân không thể nhìn thấy
mặt anh ta. Người trị liệu có thể cứ hút thuốc, ngáp hay đọc hay người trị liệu
có thể cắm tai nghe và không cần bận tâm về người này đang nói gì - cứ để cho
người đó nói. Nhưng người đó cảm thấy được giảm nhẹ mênh mông. Sau phân tích một
giờ, người đó bước ra, người đó trông tươi tắn, nhẹ gánh, trẻ trung hơn, ít
căng thẳng hơn, thoải mái hơn, điềm đạm, bình tĩnh. Người đó đã nói nhiều điều
ngu xuẩn mà người đó không thể nói được cho bất kì ai khác bởi vì mọi người sẽ
nghĩ người đó điên. Và ở đây bạn được giả thiết là điên cho nên không có vấn đề
gì!
Nhà phân tâm này nói,
"Tôi muốn có con vẹt không nói."
Ông chủ cửa hàng vật
nuôi lâm vào hơi khó khăn vì ông ấy có đủ mọi loại vẹt nhưng tất cả đều là vẹt
nói; đây là khách hàng đầu tiên đã hỏi về vẹt không nói. Nhưng ông ấy vào và
đem ra một con quạ câm.
Nhà trị liệu tâm lí
nói, "Đây mà là vẹt à?"
Ông chủ nói,
"Vâng, nó là vẹt châu Phi. Nó là loại da đen! Và nó không thể nói được vì
nó không biết tiếng Anh."
Cho nên ông ta nói,
"Điều đó hoàn toàn được," và lấy con quạ.
Sau một tháng ông chủ cửa
hàng vật nuôi gặp nhà trị liệu tâm lí ở công viên một sáng và ông ấy đã hỏi ông
này, "Mọi sự diễn ra thế nào? Vẹt ra sao?"
Và nhà phân tâm nói,
"Ông đã cho tôi một con vẹt thực hay. Nó chưa bao giờ nói một lời và bất
kì cái gì tôi nói nó đều lắng nghe chăm chú tới mức tôi nói với nó hàng giờ!
Tôi cảm thấy nhẹ gánh thế, tự do thế. Tôi hân hoan với nó! Cả ngày tôi cứ mong
cho tới tối. Tôi chạy xô về nhà.
"Có nhiều người
nghi ngờ rằng nó không phải là vẹt - vợ tôi nói, 'Anh ngốc thì có! Đây không phải
là vẹt!' - nhưng chả thành vấn đề liệu nó là vẹt hay không. Nó chăm chú, nó lắng
nghe chăm chú thế! Đó là điều duy nhất, đó là phẩm chất tôi đang tìm!"
Ở phương Đông phân tâm
vẫn không là một phần của phong cách sống và tôi nghĩ sẽ mất thời gian dài cho
nó trở thành một phần của cuộc sống, bởi vì mọi người đều vận hành như nhà phân
tâm cho mọi người khác. Mọi người có thể nói với nhau và làm nhẹ gánh bản thân
họ. Ở phương Tây không có thời gian. Không ai sẵn sàng lắng nghe bạn; bạn phải
trả tiền cho người nghe chuyên nghiệp.
Thầy không phải là nhà
phân tâm, thầy là tấm gương. Thầy đơn giản phản xạ bạn với mọi gánh nặng, căng
thẳng, lo âu, phiền não của bạn, với mọi vấn đề của bạn, với mọi khổ của bạn.
Và một cách tự nhiên bạn có thể trở nên bị bực mình.
Một sannyasin vừa mới
viết cho tôi: "Osho ơi, bất kì khi nào thầy nói về khác biệt giữa đàn ông
và đàn bà tôi trở nên rất chống đối." Nhưng sao bạn phải trở nên chống đối?
Tôi có thể làm gì nếu có khác biệt? Hoa hồng khác với cúc vạn thọ. Nếu ai đó trở
nên chống đối điều đó nghĩa là cái gì đó đi sai trong thế giới bên trong của
người đó; cái gì đó bị kìm nén và việc kìm nén đó bắt đầu tự nó duỗi ra. Có thể
bạn đã từng mang ý tưởng này rằng đàn ông và đàn bà là không khác nhau; có thể
điều đó đã trở thành ấn định của bạn. Có nhiều người nghĩ đàn ông và đàn bà là
không khác nhau và họ tìm ra cả nghìn lẻ một cách hợp lí hoá để giải thích tại
sao họ là không khác: đó là ước định tâm lí làm cho họ khác nhau bằng không họ
là không khác. Họ là khác nhau. Ước định tâm lí có thể làm giảm khác biệt hay
có thể tôn cao khác biệt của họ, nhưng khác biệt có đó, khác biệt cơ bản, và những
khác biệt cơ bản đó không nên bị bỏ qua không nhìn.
Một loại hợp nhất nam nữ
đang được sinh ra trên thế giới. Sannyasin này phải là người tin vào hợp nhất
nam nữ. Đàn ông và đàn bà mặc cùng quần áo, cố gắng trông như nhau. Và tất
nhiên về mặt tâm lí bạn trở nên được ước định, sinh học của bạn cũng vậy, sinh
lí của bạn cũng tuân theo.
Ở phương Đông khác biệt
này bao giờ cũng được chấp nhận, không chỉ được chấp nhận mà được làm mạnh. Có
trí huệ lớn trong nó bởi vì họ càng xa nhau, hấp dẫn giữa họ càng có nhiều hơn;
nếu họ trở thành giống nhau hấp dẫn sẽ bị mất. Và ở phương Tây điều đó đang xảy
ra: lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại dục đang mất hấp dẫn của nó. Và một
khi dục mất hấp dẫn bạn đâm lúng túng - làm gì? Đi đâu?
Dục là hiện tượng tự
nhiên cho bạn thoáng nhìn về thiền. Từ dục bạn có thể đi tới thiền, nhưng nếu dục
mất sự hấp dẫn của nó, cánh cửa tới thiền bị đóng bởi vì bạn sẽ không có thoáng
nhìn nào về thiền. Chính trong cực thích dục mà bạn tan ra, hội nhập, biến mất.
Và vài khoảnh khắc đó của biến mất, tan biến, cho bạn hương vị đầu tiên của điều
nó sẽ là gì khi tan biến mãi mãi. Những giọt cam lồ đó có thể cho bạn ý tưởng
nào đó về đại dương mà Phật mang trong bản thể ông ấy. Nhưng nếu dục mất đi hấp
dẫn của nó, thế thì ngay cả những giọt đó cũng trở thành không thể được. Và người
thậm chí đã không nếm trải một giọt cam lồ không thể quan niệm được rằng có khả
năng của kinh nghiệm đại dương nào. Với người đó Phật sẽ trở thành hư cấu.
Cố hiểu cách tiếp cận của
tôi. Tôi muốn bạn siêu việt lên trên dục - nhưng qua dục, không phải bởi việc
trở thành dửng dưng với nó, không phải bởi việc vứt nó đi theo cách chưa chín
muồi.
Phương Đông bao giờ
cũng nhấn mạnh vào khác biệt giữa đàn ông và đàn bà bởi lẽ đơn giản rằng phương
Đông biết giá trị mênh mông của kinh nghiệm cực thích. Nó cho bạn thoáng nhìn về
thiền và thế rồi từ đó bạn có thể di chuyển tiếp; nó có thể trở thành bàn đạp.
Nhưng ở phương tây dục đang mất đi hấp dẫn của nó, và một trong các nguyên nhân
của việc mất đi sự hấp dẫn của nó là ở chỗ khác biệt đang được giảm về số
không. Và điều đó ảnh hưởng tới sinh lí nữa.
Ở phương Đông bạn sẽ thấy
đàn bà và đàn ông có nhiều khác biệt sinh học nổi trội hơn ở phương Tây. Đàn bà
phương Tây đang trở nên ngày một phẳng ngực hơn; vú của họ đang trở nên ngày
càng nhỏ hơn. Có khả năng trong tương lai là chúng có thể gần như biến mất!
Ở phương Đông bạn có thể
thấy rất rõ ràng, rất dễ thấy, rằng đàn bà có vú lớn hơn đàn bà phương Tây.
Cùng điều đó là trường hợp cho mông nữa. Đàn bà phương Tây đang trở nên gần như
đường thẳng mà không có đường cong; mọi đường cong đang biến mất. Và thế rồi nếu
bạn mặc cùng quần và áo thì gần như khó phân biệt được.
Ngay cả với tôi thỉnh
thoảng điều đó cũng khó. Mọi sáng Mukta phải cứ nhìn xem tôi đang viết gì,
"swami" hay "ma", bởi vì cô ấy phải sửa cho tôi nhiều lần:
"Osho ơi, đây là một "ma"! Đây là một "swami!" Tôi
không nghĩ bất kì Phật nào đã gặp vấn đề này trước đây. Tôi phải là người đầu
tiên đương đầu với vấn đề này, cũng cảm thấy phân vân, đôi khi hoàn toàn phân
vân. Không sáng suốt tâm linh nào giúp được! Tôi phải lệ thuộc vào Mukta: nếu
cô ấy bỏ lỡ, thế thì gần như mọi ngày sẽ có ít nhất một trường hợp: một ma sẽ
trở thành một swami, một swami sẽ trở thành một ma.
Nhưng sannyasin này,
người đã viết cho tôi: "Có chống cự lớn bất kì khi nào thầy nói về khác biệt..."
Chống cự phải tới từ ý tưởng này rằng đàn ông và đàn bà là bình đẳng. Tôi không
nói rằng họ là không bình đẳng, tôi đơn giản nói họ không tương tự. Đừng bao giờ
lẫn lộn bình đẳng với tương tự. Họ là hoàn toàn bình đẳng nhưng họ là tuyệt đối
không tương tự - và đó là cái đẹp của họ. Nếu bạn có khái niệm sai này rằng
tương tự nghĩa là bình đẳng thế thì bạn sẽ có cảm giác chống cự.
Tôi chỉ là tấm gương -
đừng giận tôi. Và sẽ có chín mươi phần trăm trường hợp bạn sẽ cảm thấy giận tôi
bởi vì tôi sẽ phải đem ra nhiều mủ trong bạn; tôi sẽ phải mở vết thương của bạn
ra. Bạn có thể đã quên mất về chúng, hoàn toàn quên rồi; bạn có thể đã bắt đầu
tin rằng chúng không còn tồn tại nữa. Và bạn sẽ phải mở lại chúng để chỉ ra cho
bạn nơi bạn đang ở, bởi vì chừng nào bạn còn chưa biết bạn đang ở đâu, bạn
không thể đi được một li, bạn không thể trưởng thành. Bạn có thể đi chỉ từ chỗ
bạn đang ở.
Và sẽ có mười phần trăm
trường hợp các bạn sẽ cảm thấy cực lạc. Thế thì đừng nghĩ rằng tôi đang cho bạn
cực lạc này - không ai có thể đem chân lí cho bạn được. Tôi có thể gây hứng khởi
cho bạn, tôi có thể thách thức bạn. Tôi có thể mời bạn, tôi có thể dụ dỗ bạn
vào trong cuộc hành trình, nhưng tôi không thể cho bạn chân lí được. Bạn phải tự
mình tìm nó; tôi chỉ có thể chỉ ra khuôn mặt bạn.
Tôi đơn giản là tấm
gương, Deben.
Fanfani đang trong chuyến
viếng thăm chính thức tới Pháp và ông ta được đưa tới điện Louvre. Giám đốc bảo
tàng dẫn ông ta đi thăm khắp và họ dừng trước một bức tranh.
"Cezanne à?"
Fanfani hỏi.
"Không," giám
đốc đáp, " là Renoir đấy."
Họ đi tới bức tranh
khác và Fanfani lại hỏi "Pizarro à?"
"Không, thưa đức
ngài, Degas."
Sau khi bước quanh thêm
một chút nữa ông ấy đứng trước một bức tranh khác và hỏi, "Đây có phải là
bức tự hoạ của Toulouse-Lautrec không?"
"Không, thưa đức
ngài, đây là tấm gương ạ!"
Các sannyasin của tôi
bao giờ cũng phải nhớ rằng bạn ở đây để khám phá ra khuôn mặt thực của bạn,
khuôn mặt nguyên thuỷ của bạn. Và thầy không chỉ phản xạ cái gọi là khuôn mặt của
bạn đâu, thầy phản xạ khuôn mặt nguyên thuỷ của bạn nữa. Nhưng thầy bắt đầu bằng
phản xạ mặt nạ của bạn, và điều gây đau là biết rằng bạn đang đeo mặt nạ. Và bạn
không chỉ đeo một mặt nạ, bạn đeo nhiều mặt nạ - mặt nạ chồng lên mặt nạ. Bạn
phải được bóc dần ra như củ hành và điều đó gây đau. Nhưng chừng nào khuôn mặt
nguyên thuỷ của bạn còn chưa được khám phá ra công việc mà tôi muốn làm sẽ vẫn
còn chưa được hoàn thành. Thượng đế sẽ nhận ra bạn bằng khuôn mặt nguyên thuỷ của
bạn, không bằng bất kì mặt nạ nhân tạo nào, dù đẹp tới đâu.
Ba giảng viên Cambridge
bước đi cạnh dòng sông vào một ngày hè nóng đẹp. Đi tới một chỗ hẻo lánh, họ
không thể cưỡng được cám dỗ đầm mình vào nước. Không có bộ đồ tắm mang theo, họ
tắm truồng.
Không may ngay lúc họ
bước ra, một chiếc thuyền đầy nữ sinh đại học đi tới chỗ rẽ, và rồi thì trong sự
sửng sốt, hai trong ba thầy giáo vớ lấy quần áo che chỗ giữa còn người thứ ba đội
cái gì đó lên đầu. Sau khi các cô gái đã đi hai người che phần giữa quay sang
người kia và nói, "Sao trong đời anh lại làm điều đó?"
Anh kia trả lời, "Ở
chỗ tôi, chúng tôi nhận ra mọi người chỉ bằng mặt họ thôi!"
Thượng đế sẽ nhận ra bạn
bằng khuôn mặt nguyên thuỷ của bạn; không cái gì khác sẽ được nhận ra ở đó. Không
bằng cấp, không tên tuổi, không tiền bạc, không quyền lực, không danh vọng,
không cái gì khác sẽ được nhận ra ở đó ngoài khuôn mặt nguyên thuỷ của bạn; và
bạn sẽ phải đứng hoàn toàn trần trụi trước ngài.
Thầy đơn giản đại diện
cho Thượng đế trên thế gian. Bạn phải hoàn toàn trần trụi trước thầy, chỉ thế
thì bạn sẽ có khả năng một ngày nào đó đối diện với Thượng đế của bạn. Nếu bạn
có khả năng đối diện với thầy bạn, bạn chắc chắn sẽ có khả năng đối diện với
Thượng đế của bạn.
Câu hỏi thứ ba:
Osho ơi,
Nó là cái gì để thiền?
Amrito,
Cái gì, lại nữa à? Mới
hôm nọ tôi đã nói về thiền. Bạn đã ở đâu? - phải đã ngủ say! Thực ra, bất kì
khi nào tôi nói về thiền, nhiều người trong các bạn đi vào giấc ngủ - bạn nghĩ
bạn đang đi vào thiền. Bạn thức dậy chỉ khi tôi kể chuyện cười! Thế thì tôi chẳng
thấy người nào ngủ.
Amrito, thiền là thành
viên trong gia đình Tate.
Trong bản tin nhà thờ
có bài sau:
"Bạn có biết bao
nhiêu thành viên của gia đình Tate thuộc về giáo xứ của bạn? Có một ông già Dic
Tate người muốn cai quản mọi thứ, trong khi ông bác Ro Tate cố thay đổi mọi thứ.
Chị của họ Agi Tate khuấy đảo đầy những rắc rối, với sự giúp đỡ của chồng chị ấy
Irri Tate.
Bất kì khi nào các dự
án mới được gợi ý, Hesi Tate và vợ anh ta Vege Tate muốn chờ cho tới sang năm.
Thế rồi có bà cô Imi Tate người muốn nhà thờ chúng ta giống như các nhà thờ
khác. Devas Tate cung cấp tiếng nói của sự diệt vong, trong khi Poten Tate muốn
là nhân vật quan trọng.
Nhưng không phải mọi
thành viên của gia đình đều xấu. Anh Facili Tate rất có ích trong công việc nhà
thờ. Và thành viên vui mừng, hạnh phúc của gia đình là cô Felici Tate. Anh họ
Cogi Tate và Medi Tate bao giờ cũng nghĩ về mọi thứ và giúp một tay vững chắc,
hữu ích.
Và, tất nhiên, có cừu
đen trong gia đình Ampu Tate, kẻ đã hoàn toàn cắt bản thân mình ra khỏi nhà thờ."
Câu hỏi cuối cùng:
Osho ơi,
Tôi muốn biết liệu có cái gì mà tôi phải nghiêm chỉnh về nó
không?
Atulyo,
Ngoại trừ chuyện đùa của
tôi, đừng nghiêm chỉnh về bất kì cái gì khác. Nhưng về chuyện đùa tôi không đùa
đâu!
Tới từ một làng nhỏ,
Giovanni chưa bao giờ đi tầu hoả trong đời. Thế là một hôm anh ta quyết định đi
và xem. Đứng trên đường ray anh ta nghe tiếng còi tầu, "Tu-tu!" Trước
khi anh ta biết cái gì đâm vào mình, tầu hoả đã húc ngã anh ta ra khỏi đường
ray. Điều cuối cùng anh ta có thể nhớ được là bay lên không trung.
Khi anh ta lấy lại được
ý thức, Giovanni thấy mình nằm ở bệnh viện đã nhiều tháng. Trong thời gian này
vợ anh ta đã dùng số tiền bảo hiểm tai nạn của họ mua một căn hộ hiện đại,
trang bị tốt trong thành phố.
Khi đã phục hồi đầy đủ,
Giovanni đi về nhà mới của mình. Vợ anh ta làm một chiếc bánh để mở hội việc phục
hồi của anh ta và đặt chiếc siêu đun nước mới lên lò để làm cà phê uống cùng với
bánh. Khi nước sôi, siêu kêu lên , "Tu-tu!" Giật mình, Giovanni nhảy
lên, chạy xô xuống bếp, vớ lấy chiếc siêu mới và đập nát nó trên sàn, đá cho nó
vài lần.
"Anh làm cái của
khỉ gì thế?" cô vợ tru chéo lên.
"Những thứ
này!" Giovanni quát lên, "Em phải giết ngay chúng khi chúng còn trẻ
chứ!"
Atulyo, điều tốt là
ngay lúc bắt đầu bạn đã hỏi câu hỏi này rằng "Tôi muốn biết liệu có cái gì
mà tôi phải nghiêm chỉnh về nó không."
Chỉ nghiêm chỉnh về
chuyện đùa thôi; về mọi thứ khác, ngay từ chính lúc đầu, thận trọng vào, đừng bị
nghiêm chỉnh. Bất kì điều gì tôi nói, mọi lời kinh đều phải quên đi. Và bạn phải
tha thứ cho tôi về mọi lời kinh này. Chỉ nhớ hộ tôi vài chuyện đùa, nhưng coi
chúng rất nghiêm chỉnh. Chúng sẽ giúp bạn vô cùng.
Một người say ngồi một
mình ở cuối quán rượu quan sát kẻ ăn chơi ăn vận đẹp đang nói một cách dịu dàng
với hết đàn bà nọ tới đàn bà kia. Cuối cùng anh ta lảo đảo đi tới người này:
"Này, anh, làm sao anh tới nói chuyện được với mọi đàn bà này?"
"Thế này,"
người đó nói, "tôi có kĩ thuật đặc biệt tôi mới hình dung ra. Nó có tác dụng
mọi lúc. Trông đây!"
Họ đợi cho một cô tóc đỏ
đẫy đã bước qua.
"Cù đít bằng lông
không?" kẻ ăn chơi thì thào.
Người đàn bà quay tròn,
"Cái gì! Anh nói cái gì với tôi?" cô ta quát tháo.
"Đặc biệt với thời
tiết tốt," người này nói một cách bình thản. "Cô không muốn tham gia cùng
chúng tôi làm một cốc à?" Người đàn bà ngồi xuống và trước khi cô ấy rời
đi người đàn ông này đã có số điện thoại và hẹn gặp của cô ấy.
Thế rồi một cô tóc nâu
xinh xắn tới. Người này lại nói, "Cù đít bằng lông không?"
"Tôi xin lỗi!"
cô này kêu lên.
"Đặc biệt lúc thời
tiết tốt!" người này thì thầm.
Bị mê hoặc, cô này nhập
bọn với họ một chốc. Khi cô ấy đi, ông Ngọt ngào-và-Yêu đời nói, "Vậy ông
thấy cách nó có tác dụng bây giờ không?"
"A, tôi biết nó rồi,"
người say nhỏ dãi.
"Bây giờ ông thử
nó cho gái tiếp đi," kẻ ăn chơi nói.
Thế là khi một cô tóc
hung lộng lẫy bước vào, người say thu lấy dũng cảm và la lên, "Này, cô ơi,
chọc lông vào đít nhé?"
"Cái gì!" cô
ta phát rồ. "Ông nói gì?"
"Đéo xinh, chứ còn
gì nữa?" người say đáp.
Tôi biết bạn tuyệt đối
trong trạng thái say. Mọi thứ đều lộn ngược trong bạn, mọi thứ đều trong đống lộn
xộn. Bạn không biết bạn đang làm gì, tại sao bạn làm nó. Bạn không biết tại sao
bạn ở đây ngay chỗ đầu tiên! Nhưng tôi biết hoàn toàn rõ tại sao tôi ở đây và
tôi đang làm gì. Tôi đang cố đánh thức bạn dậy - bạn đang ngủ say.
Chỉ lấy một điều một
cách nghiêm chỉnh và đó là trở nên ngày một tỉnh táo hơn về giấc ngủ của bạn.
Và mọi nỗ lực của tôi, lời kinh rồi chuyện đùa, không là gì ngoài phương tiện để
đánh thức bạn. Thỉnh thoảng chuyện đùa có thể đánh thức bạn dễ dàng hơn lời
kinh nghiêm chỉnh bởi vì nghe lời kinh nghiêm chỉnh bạn có xu hướng rơi vào sâu
hơn trong giấc ngủ; nó là nghiêm chỉnh tới mức bạn không thể bị đánh thức bởi
nó. Nhưng chuyện đùa là nhẹ tới mức bạn không muốn bỏ lỡ nó; bạn nghe một cách
chăm chú.
Và giữa các chuyện đùa
tôi cứ vứt vài điều nguy hiểm vào đầu bạn - chỉ những quả bom nhỏ, giữa những
chuyện đùa! Cứ nhớ coi chuyện đùa là nghiêm chỉnh và phần còn lại bạn để cho
tôi; phần còn lại tôi sẽ làm. Nếu bạn chỉ thức dậy giữa hai chuyện đùa, giữa
hai chuyện đùa đó tôi ở đó để thả bom vào bên trong bạn mà nó sẽ nổ sớm hay muộn.
Và khoảnh khắc nó nổ bạn bị kết thúc!
Xem Tiếp Chương 8 – Quay Về Mục Lục Tập 1
0 Đánh giá