Read more
(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)
Đạo – Cổng Vàng – Osho
(Tập 1)
Bài Nói Về Kinh Điển Về Thuần Khiết Của Cát Hồng
Chương 8. Bây Giờ Ở Đây
Nghe hoặc Tải MP3 'Đạo - Cổng Vàng (Tập 1)' ê
Câu hỏi thứ nhất:
Osho ơi,
Tôi là trọng tài. Tôi có cơ hội nào hay khi nào vào được niết
bàn không? Nếu thầy trả lời là không, thế thì tôi có thể đổi nghề; tôi có thể
trở thành bác sĩ. Tôi cũng được đào tạo như một người chữa vi lượng đồng cân.
Jagfit Singh,
Không có hồ sơ về bất
kì trọng tài nào đã bao giờ vào niết bàn. Chỉ bởi vì bạn, cả đêm tôi đã phải
nhìn lại vào các hồ sơ Akashic! Tôi chỉ có thể tìm ta một điều trong chúng:
Sa tăng và thánh Peter
quyết định tổ chức trận đá bóng trên thiên đường. Đó là cuộc đấu giữa địa ngục
với cõi trời.
Khi mọi thứ đã được thu
xếp, thánh Peter nói với Sa tăng, "Trông đây, tôi không thể không trung thực
với ông. Không có cách nào để phía ông có thể thắng. Mọi cầu thủ đều là những
người giản dị, thuần khiết và khi họ chết, tất cả họ đều lên cõi trời. Cõi trời
đầy cầu thủ bóng đá."
"Tôi xin cám ơn
ông về sự trung thực của ông," Satan đáp, "nhưng đừng lo, chúng tôi
có thể tự phòng thủ được."
Khi thánh Peter đã đi,
thư kí của Sa tăng nói, "Thánh Peter đúng đấy - chúng ta sẽ thua cuộc đấu
thôi. Mọi cầu thủ bóng đá đều lên cõi trời."
"Đừng lo," Sa
tăng nói. "Anh nghĩ mọi trọng tài đi đâu?"
Jagdit Singh, đổi nghề
của bạn từ trọng tài sang bác sĩ sẽ không giúp gì cho bạn đâu! Về điều đó cũng
có một lời dẫn trong hồ sơ Akashic.
Một bác sĩ tới cửa cõi
trời. Thánh Peter nhìn anh chàng này, hỏi nghề của anh ta và nói, "Nhầm cửa
rồi con. Xuống địa ngục đi."
Bác sĩ phân vân, trông
rất lẫn lộn và nói, "Nhưng tôi tới đó trước và họ nói, 'Đi sang cửa
khác.'"
"Ta biết,"
thánh Peter nói, "họ ngụ ý cửa đen."
"Nhưng tại
sao?" bác sĩ hỏi.
Thánh Peter nói,
"Đó là lối vào cho nhà cung cấp."
Điều này sẽ không ích
đâu, Jagdit Singh. Tại sao bạn không trở thành sannyasin? Thế thì sẽ không cần
bận tâm tới niết bàn vì bạn sẽ vào nó ngay lập tức. Thế thì nó sẽ không phải là
vấn đề của ngày mai. Bạn có thể nhìn vào các sannyasin của tôi. Không ai lo nghĩ
về niết bàn - họ đã trong nó rồi. Là sannyasin nghĩa là trong niết bàn.
Sannyasin không cần vào niết bàn; niết bàn đi vào người đó. Do đó bất kì chỗ
nào người đó ở đều là niết bàn. Bạn có thể ném người đó vào địa ngục, nhưng người
đó sẽ trong niết bàn; điều đó sẽ không làm khác biệt gì chút nào. Nếu niết bàn
của bạn tuỳ thuộc vào những điều kiện nào đó, nó không mấy là niết bàn đâu.
Niết bàn là trạng thái
của việc chấp nhận vô điều kiện. Bất kì chỗ nào bạn ở, nếu bạn có thể chấp nhận
cuộc sống của mình với tính toàn bộ, với niềm vui, với lòng biết ơn, nếu bạn có
thể thấy cuộc sống của bạn như món quà, thế thì niết bàn không bao giờ là vấn đề.
Vấn đề nảy sinh chỉ bởi vì bạn không chấp nhận cuộc sống của bạn, bạn bác bỏ cuộc
sống. Và khoảnh khắc bạn bác bỏ cuộc sống bạn bắt đầu tìm cuộc sống khác nào đó
và bạn trở nên lo nghĩ về liệu nó có tốt hơn cuộc sống này hay không. Nó có thể
tồi hơn. Đó là điều địa ngục là gì: sợ cuộc sống tồi hơn cuộc sống này. Và đó
là niết bàn: tham cuộc sống tốt hơn cuộc sống này. Nhưng không có cuộc sống
khác; không có địa ngục, không cõi trời. Chỉ kẻ ngu mới quan tâm tới những điều
như vậy.
Người Ấn Độ được nuôi lớn
với ý tưởng về khái niệm địa lí về cõi trời đâu đó trên cao và địa ngục đâu đó
dưới thấp. Thực ra, không có dưới và không có trên. Sự tồn tại là vô giới hạn,
không bị chặn; không có đáy cho nó và không có mái nữa. Cái gì đó có thể ở trên
mái của Phòng Phật - chẳng hạn, máy bay này bay qua; đây là "trên"
mái. Bạn ở dưới mái và nền, sàn, là ở dưới bạn và đất là ở dưới sàn. Nhưng sự tồn
tại không có mái, không có đáy; nó là không bị chặn về mọi phía.
Điều kinh sách Ấn Độ
nói về địa ngục không là gì ngoài việc nói về Mĩ! Nếu ngay bây giờ bạn đào một
cái hố ở bất kì chỗ nào bạn đang ngồi ở đây và cứ đào mãi bạn sẽ đạt tới Mĩ, bởi
vì trái đất tròn. Nhưng người Mĩ cũng nghĩ theo cùng cách thức địa lí, rằng địa
ngục là ở dưới. Nếu họ nhìn vào lỗ này, bạn sẽ ở địa ngục. Bạn sẽ nghĩ họ ở địa
ngục và họ sẽ nghĩ bạn ở địa ngục. Và chỉ các sannyasin của tôi sẽ cười vào
toàn thể chuyện này. Ai ở trên và ai ở dưới?
Những khái niệm cõi trời/địa
ngục này chẳng liên quan gì tới địa lí hay không gian, và chúng chẳng liên quan
gì tới thời gian nữa. Cho nên vấn đề không phải là ngày mai, không phải vấn đề
là cái gì đó sau cái chết; nó là vấn đề về hiểu biết, nó là vấn đề về thiền, nó
là vấn đề về trở nên hoàn toàn im lặng, ở đây bây giờ. Không có không gian khác
hơn ở đây và không có thời gian khác hơn bây giờ. Hai từ này chứa toàn thể sự tồn
tại: "bây giờ", "ở đây".
Swami Rama Teertha thường
kể một chuyện ngụ ngôn hay:
Có một triết gia vĩ đại;
ông ấy tuyệt đối vô thần, liên tục chống lại Thượng đế. Hai mươi bốn giờ một
ngày ông ấy bận tâm tới việc phá huỷ ý tưởng về Thượng đế. Bất kì ai tới ông ấy,
ông ấy sẽ cố gắng thuyết phục.
Trên tường phòng khách
ông ấy đã viết dòng chữ lớn "God is nowhere - Thượng đế là không đâu cả"
chỉ để bắt đầu biện luận với bất kì ai. Bất kì ai là khách thăm nhất định phải
hỏi ông ấy, "Ông ngụ ý gì bởi viết điều này?" Nó không thể bị bỏ qua
được - chữ to thế, đậm thế. Cả bức tường bị phủ bởi các chữ lớn: "God is
nowhere - Thượng đế là không đâu cả." Mọi người nhất định hỏi, "Thượng
đế không đâu cả sao? Ông ngụ ý gì? Ông là kẻ vô thần à?" Và đó là đủ để bắt
đầu tranh luận. Và ông ấy thực sự rất khéo trong tranh cãi.
Những người vô thần bao
giờ cũng khéo khi có liên quan tới biện luận hơn là người hữu thần. Những người
hữu thần là những người tin; họ là những người cả tin. Người vô thần tin vào
logic và không cái gì khác, và logic chỉ biết cách phủ nhận. Logic không có ý
tưởng nào về cách nói có. Từ "có" không tồn tại trong tâm trí nhà
logic, chỉ từ "không".
Thế rồi một đứa trẻ được
sinh ra cho người vô thần vĩ đại này, và đứa trẻ học ngôn ngữ. Khó cho nó đọc cả
từ "nowhere"; nó là từ lớn thế. Một hôm nó cố đọc "God is
nowhere -Thượng đế là không đâu cả." Thấy rằng từ này quá lớn, nó chia từ
này thành hai; nó đọc thay vì "God is now here- Thượng đế là không đâu cả."
"Nowhere" biến thành "now here - bây giờ ở đây"! Và nó phải
đã trong không gian đẹp, trong không gian im lặng nào đó; nó bắt đầu nghĩ về
bây giờ và ở đây, nó trở nên quan tâm tới hiện tượng bây giờ và ở đây.
"'Bây giờ' là gì? Nó ngụ ý gì?" Nó chưa bao giờ kinh nghiệm bây giờ
và nó chưa bao giờ kinh nghiệm ở đây.
Và đó là trường hợp với
hàng triệu người trên thế giới: họ nghĩ về hôm qua và ngày mai; họ chưa bao giờ
kinh nghiệm bây giờ. Họ nghĩ về mọi chỗ khác; họ chưa bao giờ nghĩ, họ chưa bao
giờ kinh nghiệm, họ chưa bao giờ nếm trải ở đây nghĩa là gì.
Đứa trẻ này đã mở ra
cánh cửa nào đó của điều huyền bí lớn lao nhất của cuộc sống. Triết gia này
quên mất về Thượng đế, ông ấy quên mất về biện luận chống lại Thượng đế; mối
quan tâm cả đời của ông ấy bắt đầu xoay quanh bây giờ và ở đây.
Và chỉ có một cách để
biết cái gì là bây giờ và cái gì là ở đây, và đó là thiền. Người ta phải trở
nên hoàn toàn im lặng, bởi vì tâm trí bao giờ cũng đi hoặc lùi lại sau hoặc tiến
lên trước; hoặc nó đi vào trong kí ức hoặc trong tưởng tượng. Nó chưa bao giờ ở
đây, nó chưa bao giờ vẫn còn trong bây giờ, bởi lẽ đơn giản là ở trong bây giờ
nghĩa là cái chết của tâm trí. Nó sợ bây giờ, nó sợ hiện tại.
Dần dần dần dần ông ấy
học được nghệ thuật của bây giờ và ở đây. Và ngày ông ấy thành công trong việc
là bây giờ và ở đây ông ấy kinh nghiệm Thượng đế.
Jagdit Singh, gợi ý của
tôi cho bạn là quên niết bàn đi. Niết bàn nghĩa là cái gì đó sẽ xảy ra sau cuộc
đời này - đừng quan tâm tới nó. Quan tâm tới khoảnh khắc này thôi, bởi vì đây
là khoảnh khắc thực duy nhất có đó, và đi vào trong nó. Và chính việc đi vào nó
là đi vào trong niết bàn. Và một khi bạn đã tìm thấy nó, không ai có thể lấy nó
đi khỏi bạn được.
Thế thì bạn có thể vẫn
còn là trọng tài, bạn có thể trở thành bác sĩ, bạn có thể là bất kì cái gì bạn
muốn là; không thành vấn đề. Có những câu chuyện lớn...
Một chuyện ngụ ngôn
Trung Quốc kể:
Lão Tử thường phái đệ tử
của ông ấy đi học nghệ thuật thiền ở nhà hàng thịt. Các đệ tử rất phân vân -
sao lại nhà hàng thịt? Và Lão Tử sẽ nói, "Các ông cứ đi và xem. Người này
sống đích xác theo cách người ta phải sống, bao giờ cũng ở đây bây giờ. Không
thành vấn đề người đó làm gì. Người đó không phải là người làm chút nào; người
đó chỉ là người quan sát, người đó là nhân chứng. Đó là vai mà người đó đóng -
người đó diễn như người mổ thịt."
Và người đó không phải
là người mổ thịt thường; người đó đã đặc biệt được hoàng đế Trung Quốc bổ nhiệm
cho nhà bếp của nhà vua.
Hoàng đế hỏi Lão Tử,
"Làm sao học ở đây bây giờ? - bởi vì ông bao giờ cũng nói về ở đây bây giờ."
Lão Tử nói, "Đại
vương không cần hỏi ta; thợ mổ thịt của đại vương là người đúng. Ngay cả ta
cũng phái nhiều đệ tử của ta tới quan sát ông ấy."
Hoàng đế choáng. Ông ấy
nói, "Thợ mổ thịt của ta sao! Ông ta biết gì về điều đó?"
Lão Tử nói, "Đại
vương quan sát ông ta làm việc mà xem."
Và hoàng đế quan sát.
Và đó thực sự là kinh nghiệm cực lạc vô cùng cho dù là quan sát ông ấy làm việc.
Dụng cụ của ông ấy, dao của ông ấy, sắc thế, chói sáng thế, cứ dường như nó tuyệt
đối mới, dường như ông ấy đã mang nó lần đầu tiên.
Nhà vua hỏi - ông ta rất
quan tâm tới vũ khí - ông ta hỏi, "Ngươi kiếm đâu được con dao đẹp
này?"
Ông ấy nói, "Con
dao này được trao cho thần bởi bố thần, người đã chết bốn mươi năm trước rồi.
Trong bốn mươi năm thần đã từng làm việc với con dao này, cắt thịt con vật bằng
con dao này."
"Bốn mươi
năm!" nhà vua nói. "Và dao trông mới thế, trông sắc thế!"
Thợ mổ thịt nói,
"Có nghệ thuật cho nó đấy. Nếu đại vương làm mọi thứ một cách có quan sát,
tỉnh táo, ý thức, thế thì không gỉ nào tụ lại - không chỉ trong đại vương,
không chỉ ở bên trong, mà ngay cả ở bên ngoài không gỉ nào tụ lại. Thần tươi tắn,
dao của thần tươi tắn. Thần trẻ trung, dao của thần trẻ trung. Và thần hiện hữu
thần làm việc như thiền. Đây là qui tắc mà thần đang chơi."
Một Thiền sư thường kể
cho đệ tử ông ấy câu chuyện về một bậc thầy kẻ trộm, người đã trở nên chứng ngộ...
Cho nên đừng lo về việc
là trọng tài hay bác sĩ - ngay cả kẻ trộm cũng có thể trở nên chứng ngộ được. Vấn
đề không phải là về điều bạn làm, vấn đề là cách bạn làm nó. Vấn đề không phải
là về hành động mà về tâm thức từ đó hành động nảy sinh.
Đây là một trong những
câu chuyện Thiền nổi tiếng nhất. Tôi thích nó vô cùng.
Kẻ trộm này nổi tiếng
là thầy trộm - không phải trộm thường. Ngay cả vua cũng kính trọng ông ta bởi
vì trong đời ông ta chưa bao giờ bị bắt. Và mọi người đều biết ông ta là kẻ trộm
vĩ đại nhất trong nước. Thực ra, tên tuổi ông ta đã tới mức mọi người thường ba
hoa rằng "Đêm qua thầy trộm đã vào nhà chúng tôi," rằng "Kho báu
nhà tôi đã bị thầy trộm vào lấy." Đó là đặc quyền vì việc vào của thầy trộm
được ngụ ý là bạn thực sự giầu, bởi vì ông ta sẽ không đi tới nhà người thường,
chỉ vua và những người rất giầu mới có đặc quyền thầy trộm tới thăm họ.
Kẻ trộm này đã trở nên
già. Con trai ông ta nói với ông ta, "Bây giờ bố già rồi và chẳng mấy sẽ
chết. Bố dạy con nghệ thuật của bố đi!"
Thầy trộm nói, "Ta
cũng đã nghĩ tới điều đó. Nhưng nó không phải là nghệ thuật, nó đúng hơn là mẹo.
Ta không thể dạy con được, điều đó không thể được dạy, nhưng nó có thể được nhận
ra."
Đó là cách tôn giáo hiện
hữu: nó không thể được dạy, nó chỉ có thể được nhận ra. Đó là khác biệt giữa thầy
giáo và thầy: thầy giáo dạy, thầy chỉ làm cho bản thân mình thành sẵn có để được
nhận ra. Bạn phải thấm đẫm tâm linh của thầy. Nếu bạn chỉ nghe lời thầy, bạn sẽ
bỏ lỡ thầy; nếu bạn bắt đầu nếm rượu của thầy, chỉ thế thì bạn sẽ hiểu thầy.
Kẻ trộm nói, "Đó
là mẹo; nếu con có thể nhận ra nó, ta sẵn sàng giúp con, ta sẽ làm cho bản thân
ta thành sẵn có cho con. Ta đã từng tự hỏi bản thân ta, nhưng đó là kĩ năng lớn
thế - như nhà thơ, kẻ trộm thực là bẩm sinh chứ không được làm ra. Nhưng người
ta chẳng bao giờ biết được chừng nào chưa thử. Con đi cùng ta đêm nay."
Người con đi theo. Người
con còn trẻ, mạnh khoẻ, rất mạnh. Ông già đã thực già, hơn tám mươi tuổi. Ông
già tới một nhà giầu. Ông ta phá tường, bỏ gạch ra - nhưng xem cách ông ấy làm
điều đó! Và anh thanh niên chỉ xem, đứng đó và run. Đó là đêm lạnh và anh chàng
vã mồ hôi và run. Và anh ta sợ thế: anh nhìn quanh - ai đó có thể tới. "Và
bố mình là loại người gì thế này? Ông ấy làm mọi thứ im lặng thế, duyên dáng thế,
cứ dường như đây là nhà riêng của ông ấy! Không vội, không lo."
Người bố thậm chí không
nhìn quanh cho dù một lần. Ông ấy đi vào nhà, ra dấu cho người con theo sau.
Anh ta đi theo vừa run, vã mồ hôi, toàn thân anh ta tắm trong mồ hôi; nó chảy
như nước. Anh ta chưa bao giờ kinh nghiệm việc vã mồ hôi này ngay cả trong ngày
mùa hè nóng bức - và đó là đêm mùa đông lạnh, lạnh như băng! Và ông già đã đi
vào trong nhà, trong bóng tối, cứ dường như ông ấy bao giờ cũng sống ở đó. Ông ấy
không va phải cái gì.
Ông ấy vào tới bên
trong nhà, ông ấy mở phòng bên trong nhất. Thế rồi ông ấy mở phòng để đồ và bảo
đứa con chui vào trong phòng để đồ. Đứa con chui vào phòng để đồ... và điều người
bố làm là không thể tưởng tượng được với người con. Người bố khoá phòng để đồ lại
- đứa con ở bên trong! - rồi kêu to lên, "Trộm! Trộm!" và trốn mất.
Cả nhà thức dậy, hàng
xóm thức dậy. Mọi người chạy xô đây đó; họ nhìn quanh bên trong nhà. Bạn có thể
hình dung ra tình huống của đứa con! Anh ta nghĩ, "Thế là hết. Kết thúc! Bố
mình điên! Mình đáng ra không nên hỏi - việc này không dành cho mình. Bố là
đúng khi nói rằng kẻ trộm là bẩm sinh chứ không được làm ra. Nhưng đây mà là
cách dạy à? Nếu mình còn sống mình sẽ giết chết ông già này! Mình sẽ về nhà và
chặt đầu ông ấy ngay lập tức!"
Anh ta thực sự giận - bất
kì ai ở trong tình thế của anh ta cũng vậy - nhưng phỏng có ích gì mà giận.
Ngay bây giờ cái gì đó phải được làm và anh ta không thể nghĩ ra được cái gì.
Tâm trí đơn giản dừng lại.
Đó là điều thiền là gì: tâm trí đơn giản dừng lại. Nó không thể hình dung ra được tất cả là cái gì, phải làm gì, bởi vì mọi điều nó biết đều vô dụng; nó chưa bao giờ ở vào tình huống đó trước đây. Và tâm trí chỉ có thể đi lại trong thế giới của cái đã biết. Bất kì khi nào bất kì cái gì không được biết bị đương đầu, tâm trí dừng lại. Nó là cái máy. Nếu bạn không nạp thông tin đúng vào trước, nó không thể làm việc được, nó không thể vận hành được.
Bây giờ đây là tình huống
mới thế, anh chàng này không thể quan niệm được phải làm gì. Chẳng có gì để
làm. Và thế rồi một cô hầu tới với chiếc nến trong tay nhìn quanh tìm trộm. Kẻ
trộm chắc chắn đã vào trong nhà: vách bị khoét, cửa bị mở - mọi cửa đều đã bị mở.
Kẻ trộm đã vào phòng bên trong nhất - nó phải trốn ở đâu đó.
Cô ta mở cửa phòng để đồ
để nhìn vào - có thể nó ẩn bên trong. Cô ta chắc đã không mở cửa phòng để đồ,
nhưng cái gì đó đã xảy ra bên trong phòng để đồ, đó là lí do tại sao cô ấy đã mở
nó. Cô ấy nghe thấy tiếng động nào đó, tiếng sột soạt cứ như là chuột cắn quần
áo. Cô ấy mở cửa ra để tìm chuột thực sự. Đây chính là anh chàng đã làm ra tiếng
sột soạt, anh ta đã làm nó. Và điều đó tới với anh ta một cách tự phát, nó
không phải là từ tâm trí. Thấy ai đó đi vào với chiếc đèn... anh ta có thể thấy
rằng ai đó ở bên trong phòng, anh ta có thể nghe thấy tiếng bước chân, anh ta
có thể thấy ánh sáng bên ngoài; đột nhiên trời không tối thế. Cách duy nhất để
cho cửa được mở là làm cái gì đó. Làm gì? Chẳng từ đâu cả, một cách trực giác -
điều này không bắt nguồn từ trí tuệ mà từ trực giác - anh ta bắt đầu cào như
chuột và cửa được mở ra. Người đàn bà nhìn vào bên trong với chiếc nến. Lần nữa,
từ trực giác, từ khoảnh khắc đó, anh ta thổi tắt nến, xô người đàn bà sang bên
và vùng chạy mất.
Mọi người đuổi theo - gần
cả tá người mang đuốc và đèn - và chắc chắn anh ta sẽ bị bắt. Đột nhiên anh ta
bắt gặp chiếc giếng. Anh ta vớ một hòn đá và ném đã xuống giếng, thế rồi núp
vào sau cây để quan sát điều xảy ra. Nó tất cả đều xảy ra, anh ta không làm nó.
Mọi người vây quanh giếng - họ nghĩ tên trộm đã nhảy xuống giếng. "Bây giờ
thì cần gì bận tâm về nó trong đêm lạnh này. Đến sáng chúng ta có thể thấy. Nếu
nó còn sống chúng ta sẽ tống nó vào tù; nếu nó chết nó đã bị trừng phạt."
Họ quay về.
Anh thanh niên về nhà.
Người bố đã ngủ, ngáy. Anh ta kéo tụt chăn ra và anh ta nói, "Bố điên hay
cái gì?"
Người bố nhìn anh ta, mỉm
cười và nói, "Vậy là con đã về - thế là đủ! Không cần kể toàn bộ câu chuyện
nữa. Con là kẻ trộm bẩm sinh! Từ mai con bắt đầu theo cách của con. Con đã nhận
ra linh hồn của nó. Ta không điên - ta đã đánh bạc. Hoặc con sẽ bị kết thúc hoặc
con có thể thoát ra khỏi nó chứng minh rằng con có sáng suốt trực giác - và con
đã thoát ra được nó. Không cần làm bận tâm ta vào lúc này trong đêm. Đi ngủ đi.
Đến sáng, nếu con cảm thấy thích kể cho ta, con có thể kể cho ta. Nhưng ta biết
điều đã xảy ra - nếu không chi tiết, thì phần bản chất của nó, và thế là đủ. Đó
là toàn thể nghệ thuật của ta, con ạ; con đã học được nó. Và nếu ta chết ngày
mai ta sẽ chết một cách hạnh phúc vì ta sẽ biết ta để lại ai đó người biết nghệ
thuật này. Đây là cách bố ta đã dạy ta - đây là cách duy nhất. Người ta phải liều."
Ngay cả kẻ trộm cũng có
thể trở nên chứng ngộ. Ngay cả kẻ trộm cũng có thể sống trong khoảnh khắc, có
thể vứt bỏ tâm trí.
Cho nên tôi không quá
quan tâm về điều bạn làm. Đó là lí do tại sao tôi chưa bao giờ hỏi bất kì ai,
"Bạn làm nghề gì? Bạn đang làm gì?" Bất kì ai tới tôi để được điểm đạo
là tôi điểm đạo, bất kể nghề nghiệp của người đó. Thỉnh thoảng bản thân mọi người
nói, "Osho ơi, trước khi thầy điểm đạo cho tôi để tôi nói cho thầy rằng
tôi là người say," rằng "Tôi là kẻ trộm," rằng "Tôi là kẻ
giết người" - thế này thế nọ - rằng "Tôi vừa mới ra tù." Tôi nói
với họ, "Đừng làm tôi bận tâm với những chi tiết này. Bất kì cái gì bạn đã
làm trong giấc ngủ của bạn đều như nhau cả. Liệu bạn đã từng đức hạnh hay tội
nhân, liệu bạn đã từng là thánh nhân hay hoá thân của quỉ, không thành vấn đề."
Hành động vô ý thức là
hành động vô ý thức; chúng là như nhau. Người này có thể mơ rằng mình là tội
nhân, kẻ sát nhân; người khác có thể mơ người đó là thánh nhân lớn. Đến sáng cả
hai sẽ thấy rằng họ đã mơ - mọi mơ đều như nhau. Cho nên đừng làm tôi bận tâm
chút nào.
Không chỉ điều đó đâu,
những người đã nhận tính chất sannyas những người bị tù, từ nhà tù họ viết cho
tôi: "Chúng tôi bị tù chung thân. Chúng tôi có thể trở thành sannyasin được
không?" Tôi nói, "Sao không? - bởi vì mọi người đều bị tù chung thân
rồi! Vài người bị tù bên ngoài, vài người bị tù bên trong nhà tù, nó là như
nhau. Bạn ở trong một nhà tù nhỏ hơn, người khác ở trong nhà tù lớn hơn; không
thành vấn đề. Nhưng nếu bạn muốn trở thành sannyasin, điều duy nhất bạn sẽ phải
học cái mẹo của việc ở đây bây giờ. Bạn có thể trở thành sannyasin."
Có nhiều tù nhân đã nhận
tính chất sannyas, từ gần như mọi nước. Tôi đã cho họ tính chất sannyas. Tất
nhiên, họ không thể mặc áo cam; họ viết cho tôi. "Điều đó là không thể được
bởi vì các qui tắc của nhà tù; chúng tôi phải mặc bộ trang phục nào đó."
Tôi nói, "Đừng lo nghĩ về điều đó."
Một tù nhân viết cho
tôi từ Đức: "Tôi sẽ mang khăn tay mầu cam; chừng ấy là có thể. Tôi sẽ để
mala của thầy trong trong túi. Tôi không thể đeo nó được - điều đó là không được
phép." Nhưng tôi có thể hiểu; điều đó là được. Người đó viết: "Nhưng
tôi sẽ thiền mọi ngày." Và anh ta đã thiền; trong hai năm đó anh ta đã thiền
đều đặn, viết đi viết lại cho tôi rằng "Tôi sung sướng vô cùng. Thực ra,
tôi cảm thấy được ở tù là ân huệ lớn; nếu như tôi không bị ở tù tôi có thể đã
không trở thành sannyasin của thầy. Chính là trong thư viện nhà tù mà tôi đã bắt
gặp một cuốn sách của thầy."
Bây giờ nhà tù đã trở
thành cánh cửa tới niết bàn.
Jagdit Singh, đừng lo.
Đừng bận tâm về những hồ sơ Akashic kia và những chuyện tôi đã kể cho bạn.
Không cần đổi nghề của bạn đâu. Nếu bạn muốn đổi nó thì không cần tìm cớ nào bạn
vẫn có thể đổi được nó. Bạn có thể trở thành bác sĩ, bạn có thể trở thành bất
kì cái gì bạn muốn, nhưng đừng làm nó thành cái gì đó lớn lao, đừng làm nó
thành trò bản ngã. Nhưng bắt đầu thiền đi.
Nếu bạn có thể lấy cú
nhảy vào tính chất sannyas bạn sẽ tự chứng minh được là người dũng cảm. Thế thì
ngay bây giờ bạn sẽ ở trong niết bàn. Và tôi tin vào niết bàn ở đây hay không
bao giờ!
Câu hỏi thứ hai:
Osho ơi,
Thầy đang dạy chúng tôi tin vào cái không. Nhưng tại sao tôi phải
cố bỏ bản ngã của tôi mà không tin rằng cuộc sống là tốt hơn nếu không có bản
ngã? Trước khi tôi bỏ bản ngã, tôi không thể biết được cuộc sống sẽ thế nào nếu
không có bản ngã. Do đó tôi phải tin rằng cuộc sống là tốt hơn khi không có bản
ngã trước khi tôi cố bỏ bản ngã. Nhưng tôi không thể tin được vào điều đó, bởi
vì tôi giả định rằng cuộc sống không có bản ngã là cuộc sống không có ý chí của
riêng tôi. Ý tưởng từ bỏ ý chí riêng của tôi là khủng khiếp đối với tôi. Tôi
không thể tưởng tượng được rằng bất kì ai sẽ làm điều này từ ý chí tự do riêng
của người đó, bởi vì bản ngã của tôi là mọi thứ tôi có.
Osho ơi, xin thầy nói cho chúng tôi về điều này.
Bernd Schweiger,
Điều đó xảy ra mọi lúc
tôi nói điều này và bạn hiểu cái gì đó khác bởi lẽ đơn giản là tôi đang nói từ
trạng thái của vô trí và bạn đang nghe qua tâm trí. Cứ dường như một người thức
đang nói cho người đang ngủ say. Vâng, ngay cả trong giấc ngủ bạn có thể nghe
thấy đôi lời, mảnh mẩu lời, thậm chí có thể mảnh mẩu câu. Nhưng bạn sẽ không có
khả năng hiểu đích xác điều được nói với bạn. Bạn nhất định hiểu lầm.
Đó là một trong những vấn
đề phải đối mặt của những người đã kinh nghiệm cái gì đó của cõi bên kia. Cõi
bên kia không thể được đưa vào lời. Nó vẫn còn không thể diễn đạt được bởi lẽ
đơn giản là bạn có thể hiểu chỉ điều bạn đã kinh nghiệm.
Tôi không nói bỏ bản
ngã; điều đó là không thể được. Cho dù bạn muốn bỏ nó bạn cũng không thể bỏ nó
được. Điều đó là không thể được bởi vì bản ngã không tồn tại. Làm sao bạn có thể
bỏ được cái gì đó mà không tồn tại? Bạn chỉ có thể bỏ cái gì đó đang tồn tại
ngay chỗ đầu tiên. Nhưng bản ngã là hiện tượng giả; không ai đã bao giờ có khả
năng bỏ nó.
Thế thì tôi ngụ ý gì
khi tôi nói học bí mật của việc là vô ngã? Tôi không ngụ ý rằng bạn phải bỏ nó
mà ngụ ý rằng bạn phải hiểu nó. Không có vấn đề về tin.
Bây giờ toàn thể câu hỏi
bắt nguồn từ việc hiểu lầm của bạn, nhưng bạn làm cho nó có vẻ logic tới mức bất
kì ai nhìn vào câu hỏi của bạn đều sẽ nghĩ, "Tất nhiên, làm sao bạn có thể
bỏ được bản ngã mà không tin rằng cuộc sống sẽ tốt hơn nếu không có bản
ngã?" Và tôi nói đừng tin vào cái gì. Tôi nhắc lại: đừng tin vào bất kì
cái gì. Tôi không nói rằng bạn phải tin vào tôi và trở thành vô ngã, tôi đơn giản
nói - chia sẻ kinh nghiệm riêng của tôi - rằng tôi càng cố gắng hiểu bản ngã
tôi càng trở nên nhận biết rằng nó là không tồn tại. Khi tôi trở nên ý thức đầy
đủ về nó, nó biến mất.
Nó biến mất theo cách
riêng của nó. Bạn không bỏ nó. Nếu bạn bỏ nó, thế thì ai sẽ bỏ nó? Thế thì bản
ngã sẽ tồn tại; thế thì nó sẽ là bản ngã bỏ bản ngã khác, việc bỏ bản ngã thô.
Và cái thô là không nguy hiểm, bản ngã tinh vi là nguy hiểm hơn. Thế thì bạn sẽ
trở thành kẻ bản ngã ngoan đạo, bạn sẽ trở thành kẻ bản ngã khiêm tốn, bạn sẽ
trở thành kẻ bản ngã tâm linh. Thế thì bạn sẽ trở thành kẻ bản ngã "vô
ngã". Và điều đó càng lâm vào rắc rối hơn bởi vì đó là đi vào nhiều mâu
thuẫn hơn.
Mọi điều tôi nói với bạn
đều rất đơn giản. Cố hiểu bản ngã này là gì đi. Chỉ nhìn vào nó, quan sát nó.
Trở nên nhận biết về mọi cách thức tinh vi của nó, cách nó đi vào. Và có những
khoảnh khắc khi nó không có - quan sát những khoảnh khắc đó nữa. Ngay cả bạn
cũng có những khoảnh khắc đó khi nó không có. Điều đó cần đạp thường xuyên - nó
giống như xe đạp. Nếu bạn cứ đạp xe, nó có thể cứ chuyển động; nếu bạn dừng đạp
nó... nó có thể đi được bao xa nếu không đạp? Có thể vài mét, có thể một chục
mét, hai chục mét, nhưng thế rồi nó nhất định đổ.
Bản ngã cần thường
xuyên được nuôi dưỡng. Có những khoảnh khắc khi bạn quên nuôi dưỡng nó và nó biến
mất. Chẳng hạn, nhìn mặt trời lặn đẹp nó biến mất bởi vì mặt trời lặn chiếm hữu
bạn toàn bộ thế. Nó đẹp thế, nó phi thường thế, nó tinh tế thế, nó rót đầy bạn
với ngạc nhiên và kính nể; trong một khoảnh khắc bạn quên hoàn toàn rằng bạn hiện
hữu, chỉ mặt trời lặn hiện hữu, và mây và mầu sắc chói sang trên mây, và chim về
tổ, và ngày chấm dứt, đi vào trong đêm im lặng; khi mặt trời bắt đầu biến đi đằng
sau chân trời, cái gì đó trong bạn dừng lại.
Điều đó đã xảy ra cho
Ramakrishna - kinh nghiệm đầu tiên của ông ấy về vô ngã. Ông ấy mới chỉ mười ba
tuổi. Ông ấy đang về nhà từ cánh đồng - ông ấy là con một người nghèo và ông ấy
sống trong một làng nhỏ. Ông ấy đi qua một cái hồ. Chiều tối im lặng, mặt trời
lặn, và không có ai trên hồ; ông ấy về tới hồ... Có một đàn sếu trắng đang đậu
cạnh hồ. Chúng đột nhiên bay vù lên - chuyện đó bất thần thế, cứ dường như chẳng
từ đâu cả - và nổi lên trên nền mây đen đang chói sáng như nhung phản chiếu ánh
mặt trời lặn, những con sếu trắng đó bay thành hàng loé lên trước mắt ông ấy
như tia sét. Nó chỉ là một khoảnh khắc, một khoảnh khắc vô cùng!
Ông ấy ngã lăn ra đất.
Ông ấy bị chiếm hữu bởi cái đẹp của nó thế, ông ấy trở nên bất tỉnh. Ông ấy phải
được những người khác đưa về nhà. Sau một giờ ai đó thấy ông ấy nằm đó trên bờ
hồ. Phải mất sáu giờ mới đưa ông ấy trở lại ý thức. Khi ông ấy trở lại ý thức
ông ấy bắt đầu khóc. Và họ hỏi, "Sao cháu khóc? Cháu phải hạnh phúc chứ -
cháu đã trở lại ý thức."
Cậu bé nói,
"Không, cháu khóc vì cháu đã quay lại thế giới thường này. Cháu đã không bất
tỉnh đâu. Cháu đã đi vào bình diện cao hơn của ý thức, cháu đã đi tới bình diện
mới. Cháu không biết nó là gì, nhưng cháu đã không ở đó và dầu vậy vẫn có niềm
vui lớn. Cháu chưa bao giờ nếm trải niềm vui như thế!"
Đó là kinh nghiệm đầu
tiên của ông ấy, tỏ ngộ đầu tiên của ông ấy: một khoảnh khắc của vô ngã. Thế rồi
ông ấy bắt đầu tìm kiếm nó một cách chủ ý, có ý thức. Ông ấy lại đi tới hồ vào
buổi sáng, vào buổi tối, vào buổi đêm, và nó bắt đầu xảy ra lặp đi lặp lại dễ
dàng hơn.
Điều đó xảy ra cho bạn
nữa; nó đã xảy ra cho mọi người. Thượng đế tới với mọi người. Bạn có thể đã
quên mất ngài; ngài đã không quên bạn - ngài không thể quên được. Không phải là
bạn đang tìm ngài đâu; ngài cũng đang dò tìm bạn đấy, ngài cũng đang tìm bạn.
Tôi không bảo bạn bỏ bản
ngã, tôi bảo bạn hiểu nó, thấy nó. Thấy nó, nó biến mất. Và thấy và trở nên nhận
biết về những khoảnh khắc khi nó biến mất theo cách riêng của nó. Làm tình, nó
biến mất. Trong cực thích sâu, nó biến mất; bạn tan ra, hội nhập vào sự tồn tại.
Sóng lại trở thành đại
dương; nó không còn tách rời, nó rơi lại vào trong đại dương. Nó chỉ có trong một
khoảnh khắc. Vẫn còn ý thức về khoảnh khắc đó và bạn sẽ thấy cái đẹp của nó. Một
khi bạn đã thấy cái đẹp của khoảnh khắc vô ngã, thế thì sẽ dễ dàng cho bạn thấy
cái xấu của bản ngã, cái khổ của bản ngã.
Bạn không cần tin vào
tôi, tôi đơn giản mời bạn kinh nghiệm nó. Tôi hoàn toàn chống lại tin tưởng -
tin tưởng là nguyên nhân của phá huỷ tôn giáo trên thế gian. Chính tin tưởng đã
làm ra tôn giáo giả và rởm.
Bây giờ nghe lại câu hỏi
của bạn, Schweiger.
Bạn nói: Osho ơi, thầy
đang dạy chúng tôi tin vào cái không.
Tuyệt đối đúng.
Nhưng sao tôi phải cố vứt
bỏ bản ngã của tôi...?
Ai đã nói điều này? Bạn
phải đã nghe thấy nó, điều đó tôi có thể hiểu được, nhưng tôi đã không nói điều
đó.
Một thanh niên đi tới
nhà trị liệu dục để xin lời khuyên về việc duy trì sức mạnh của anh ta. "A
vâng," nhà trị liệu nói. "Xuất tinh sớm là vấn đề hoàn toàn thông thường
cho nhiều thanh niên. Điều đó hoàn toàn do quá hăm hở và có cách chữa rõ
ràng."
"Là gì, thưa bác
sĩ?" anh thanh niên hỏi.
"Lần sau khi anh
lên giường với người đàn bà, tưởng tượng rằng anh định ăn bữa ăn ngon lành
trong một nhà hàng những người sành ăn. Tưởng tượng mọi khía cạnh của bữa ăn, từ
súp tới cà phê.
"Bắt đầu với
súp... tưởng tượng nó bốc hơi nghi ngút trong bát... nếm từng thìa. Tiếp đó, gọi
rượu vang, có lẽ là rượu hồng, ngửi chai rượu, nhìn nó sủi tăm với từng ngụm.
Tưởng tượng món chính... có lẽ là món thịt nướng được trang hoàng bằng nấm với
khoai tây bỏ lò, kem chua và gia vị và sa lát xanh tươi. Ăn nó rất chậm rãi, nến
từng miếng. Sau món chính gọi món tráng miệng... có lẽ là món kem sô cô la hay
bánh hồ đào với kem dẻo. Và thế rồi... anh sẵn sàng cho cà phê... Cà phê rang
Brazile, Pháp, hay có thể cappuccino. Thế rồi anh có thể thành thơi và cảm thấy
mãn nguyện về việc tận hưởng bữa ăn rất thoả mãn.
"Đến lúc anh đã tận
hưởng bữa tiệc như thế trong tưởng tượng thì vấn đề thực của anh sẽ biến mất.
Anh sẽ có cực thích, được mãn nguyện thế - cùng nhau!"
Anh thanh niên cám ơn
nhà trị liệu và đi về, vui mừng. Ngay tối đó trên giường cùng với bạn gái, họ bắt
đầu làm tình. Thế là anh ta bắt đầu tưởng tượng. Anh ta hình dung ra nhà hàng
trong tâm trí, ngồi xuống cạnh bạn, và gọi, "Này, anh phục vụ, chúng tôi sẽ
ăn súp cà chua... và một chén cà phê!"
Bạn có thể đã nghe nó,
nhưng tôi đã không nói nó!
Bạn nói: Trước khi tôi
bỏ bản ngã của tôi, tôi không thể biết được cuộc sống thế nào khi không có bản
ngã.
Bạn đã biết nó nhiều lần
rồi. Không ai nghèo thế đâu... Tôi chưa bao giờ bắt gặp một người chưa bao giờ
biết tới vài khoảnh khắc của nó. Cố nhớ đi. Hoặc bây giờ, nếu bạn không thể nhớ
được, cố quan sát mọi ngày. Chẳng mấy chốc bạn sẽ có khả năng thấy vài khoảnh
khắc không có bản ngã. Ngay cả khoảnh khắc này, nếu bạn không quá bị bận tâm về
câu hỏi của bạn, khoảnh khắc này có thể không có bản ngã; nó là vậy cho mọi người
khác. Nó có thể không vậy cho bạn bởi vì bạn sẽ bị rối loạn tới mức tôi đang
phá huỷ câu hỏi logic thế của bạn, tới mức tôi đang tránh câu hỏi thực, tới mức
tôi đang cố lảng tránh nó, tới mức tôi không logic. Tôi chưa bao giờ logic cả,
bởi vì điều tôi đang cố chỉ ra về căn bản là siêu logic.
Nếu bạn cố nghe tôi cứ
dường như đây không phải là câu hỏi của Schweiger mà của kẻ ngu khác nào đó - kẻ
ngốc nào đó đã hỏi điều này, không phải bạn - thế thì ngay cả khoảnh khắc này
cũng có thể là cực kì đẹp và bạn có thể kinh nghiệm vô ngã. Và thế thì bạn có
thể so sánh. Chỉ kinh nghiệm riêng của bạn và so sánh sẽ làm cho bạn có thể quyết
định được. Tôi là ai để quyết định cho bạn? Tôi chưa bao giờ quyết định cho bất
kì ai khác.
Câu hỏi thứ ba:
Osho ơi, tôi sắp quay về phương Tây. Xin kể cho tôi vài chuyện
đùa về các nhà trị liệu.
Prem Elli,
[Tại điểm này có mất điện và ánh sáng tắt trong phòng Phật.]
Đêm rồi.... Bạn thấy
cách phép màu xảy ra!
Một nhà trị liệu đang
bước đi trên phố thì một người đàn bà với chiếc giỏ đầy hoa đi tới ông ta và
nói, "Ông có muốn mua hoa không, thưa ông?"
"Không, cám ơn
bà."
"Nhưng ông không
muốn lấy hoa về tặng người đàn bà ông yêu sao?"
"Thôi chuyện này
đi, thưa bà. Tôi là đàn ông có vợ rồi!"
Một nhà trị liệu già tới
thăm nhà trị liệu khác. "Anh bạn," ông ta nói, "tôi có vấn đề.
Tôi năm nay tám mươi và tôi vẫn theo đuổi gái trẻ."
"Này, trường hợp của
bác là rất thông thường. Nó xảy ra cho hầu hết mọi người ở tuổi bác," nhà
tâm thần kia đáp lại.
"Nhưng, bác thấy đấy,
tôi đã quên mất tại sao tôi theo họ!"
Trong nghiên cứu của
mình nhà trị liệu tâm lí cười to.
"Anh cười gì thế?"
vợ ông ta hỏi.
"Ồ, chẳng có gì đặc
biệt, em yêu. Đấy chỉ là việc anh thích kể chuyện cười cho bản thân anh, và
chuyện cười cuối cùng này là mới!"
Và chuyện cuối cùng:
Một nhà tâm thần rất
già đi tới một gái mãi dâm. Họ ngã giá và ông già bắt đầu cởi quần áo. Ông ấy cởi
áo vét, cà vạt và áo sơ mi, và ném tất cả chúng ra khỏi cửa sổ. Khi ông ấy cầm
chiếc quần trong tay, sẵn sàng ném nó ra ngoài cửa sổ, cô gái điếm nắm lấy tay
ông ta và nói, "Sao anh làm điều đó? Khi chúng ta kết thúc anh không thể
đi trần truồng trên phố được!"
"Này," nhà
tâm thần già trả lời, "em thấy đấy, cưng, đến lúc anh tới, những quần áo
này sẽ lạc mốt rồi!"
Câu hỏi thứ tư:
Osho ơi,
Trước hết là một chuyện đùa:
Hai người điên đi vào quán rượu và trong khi nhìn quanh kiếm chỗ
ngồi họ thấy bản thân mình ở trước tấm gương lớn trên bức tường đối diện. Người
điên này nói với người kia, "Này, nhìn hai chàng ngồi kia. Họ trông quen
quen với tôi thế. Chúng ta đi qua đó và chào họ đi."
Tuy nhiên, khi họ bắt đầu đi, người điên kia nói, "Đừng bận
tâm, họ đã đi tới gặp chúng ta rồi!"
Chuyện đùa này nói nhiều về cách tôi đã từng cảm thấy từ khi tôi
bắt đầu làm việc hai tháng trước đây. Tôi càng tới gần thầy, tôi càng tới gần bản
thân tôi hơn, và ngược lại. Vậy mà khi tôi cảm thấy gần thầy thỉnh thoảng nỗi sợ
lớn nảy sinh. Tôi có thể quá sợ tình yêu không?
Xin thầy bình luận.
Prem Rajendra.
Tình yêu chắc chắn tạo
ra nỗi sợ lớn bởi vì chúng ta đã được nuôi lớn lên từ ghét, không từ yêu. Toàn
thể ước định của chúng ta đều chống lại tình yêu, nhưng chiến lược là rất tinh
vi và rất ít người trở nên nhận biết về hiện tượng rằng chúng ta được nuôi lớn
trong ghét. Người Hindu ghét người Mô ha mét giáo, người Mô ha mét giáo ghét
người Ki tô giáo. Người Ki tô giáo ghét người Do Thái. Mọi tôn giáo đều ghét lẫn
nhau. Người hữu thần ghét người vô thần, người vô thần ghét người hữu thần. Mọi
ý thức hệ chính trị đều dựa trên hận thù. Người cộng sản ghét người phát xét,
người phát xít ghét người xã hội. Mọi quốc gia đều bắt rễ trong hận thù; tất cả
họ đều ghét lẫn nhau. Thế giới này đầy hận thù. Máu bạn, xương bạn, chính tuỷ bạn
đầy hận thù. Cho dù thỉnh thoảng bạn dường như được thống nhất, bạn bao giờ
cũng được thống nhất chống lại cái gì đó, chống lại kẻ thù chung, chưa bao giờ
khác hơn. Nó không phải là thống nhất của tình yêu.
Adolf Hitler nhận biết
về tâm lí này. Ông ấy viết trong tự tiểu sử của mình, Mein Kampf, rằng các dân
tộc không thống nhất vì tình yêu - tình yêu không có sức mạnh; mọi sức mạnh tới
từ hận thù. Tạo ra hận thù và họ sẽ trở nên được thống nhất. Và tôi có thể hiểu
đầy đủ cái nhìn sâu của ông ấy. Ông ấy có thể đã là người cung trăng, nhưng thỉnh
thoảng người cung trăng có cái nhìn sâu lớn. Đây là cái nhìn sâu vào tâm lí quần
chúng.
Ông ấy nói ở chỗ khác,
"Nếu ông muốn nước ông sẵn sàng và tỉnh táo, bao giờ cũng giữ cho họ đầy sợ
hãi rằng họ sẽ bị tấn công, rằng chiến tranh đang gõ cửa, rằng mọi người bao
quanh quốc gia đều là kẻ thù của bạn. Liệu họ là kẻ thù hay không, không thành
vấn đề; nếu họ là kẻ thù, tốt; nếu họ không là kẻ thù, dầu vậy, bịa ra đi,
tuyên truyền đi, rằng họ là kẻ thù. Chỉ thế thì nước của bạn mới được thống nhất."
Người Hindu trở nên được
thống nhất nếu có việc sợ người Mô ha mét giáo. Người Mô ha mét giáo trở nên được
thống nhất nếu họ sợ rằng người Hindu sẽ tấn công. Người Ấn Độ trở nên được thống
nhất nếu sợ hãy nảy sinh rằng người Pakistan sẵn sàng cho chiến tranh. Người Nga
cứ chất đồng ngày càng nhiều bom nguyên tử, bom khinh khí và các thứ linh tinh
khác, chỉ từ việc sợ rằng người Mĩ sẵn sàng cho chiến tranh. Và Mĩ cứ chồng chất
cùng bom nguyên tử, bom khinh khí, trong nỗi sợ rằng Nga sẵn sàng cho chiến
tranh. Toàn thể thế giới này dường như sống từ sợ hãi và hận thù.
Tình yêu đã bị phá huỷ.
Trong nhiều thế kỉ, trong hàng nghìn năm, tình yêu của bạn đã bị tê liệt và bị
đầu độc, cho nên bất kì khi nào tình yêu nảy sinh trong bạn, toàn thể ước định
của bạn đi ngược lại nó; nó tạo ra run rẩy trong bạn, nó tạo ra sợ trong bạn. Nếu
nó là rởm thế thì không có vấn đề gì, bạn có thể kiểm soát. Nhưng nếu nó là thực,
nếu nó là đích thực, thế thì chắc chắn bạn sẽ cực kì sợ nó, dường như bạn bị
ném vào lửa.
Cái gì đó rất kì lạ đã
xảy ra cho con người. Tình yêu là bản chất cố hữu của con người và không có
tình yêu không ai đã bao giờ trưởng thành, không có tình yêu không ai đã bao giờ
nở hoa, ra hoa, không có tình yêu không ai đã bao giờ có thể được đáp ứng, mãn
nguyện. Không có tình yêu không có Thượng đế. Thượng đế không là gì ngoài kinh
nghiệm tối thượng về tình yêu. Do đó, bởi vì tình yêu của bạn là rởm - và bạn
có thể xoay xở chỉ tình yêu rởm bởi vì nó tạo ra sợ trong bạn - Thượng đế của bạn
cũng là rởm. Thượng đế Ki tô giáo, Thượng đế Hindu, Thượng đế Do Thái, đây toàn
là các thượng đế giả. Thượng đế không thể là người Hindu và không thể là người
Ki tô giáo và không thể là người Do Thái. Tình yêu có thể có tính Hindu được
không? Tình yêu có thể có tính Ki tô giáo được không? Nhưng có nhiều sách về
"tình yêu Ki tô giáo".
Dường như là toàn thể
trái đất đã trở thành nhà thương điên. Chẳng mấy chốc bạn sẽ thấy sách về hoa hồng
Ki tô giáo, cúc vạn thọ Hindu, hoa sen Phật giáo. Nếu tình yêu có thể có tính
Ki tô giáo, thế thì sao hoa hồng không có tính đó? Mọi thứ là giả đều là kiểm
soát được. Hôn nhân là kiểm soát được, tình yêu không kiểm soát được. Nếu bạn
muốn vẫn còn kiểm soát mà không sợ gì, thì đi chơi với đồ chơi; thế thì những
thứ thật không dành cho bạn.
Nhưng nếu bạn đã tới
đây, Rajendra, thế thì mọi đồ chơi phải bị đập vỡ. Đó là toàn thể công việc của
tôi: phá huỷ mọi đồ chơi, làm cho bạn nhận biết rằng bạn đã chơi với đồ chơi cả
đời bạn rồi, rằng bạn còn chưa trưởng thành, bạn vẫn còn trẻ con. Và nhớ, là trẻ
con là xấu; là như trẻ con là hiện tượng hoàn toàn khác. Là trẻ con nghĩa là bị
chậm phát triển; thế thì người ta cứ chơi với đồ chơi, thuyền giấy và lâu đài
cát.
Nếu người ta thực sự
trưởng thành, hợp nhất, thế thì người ta là như trẻ con, hồn nhiên, đầy ngạc
nhiên và kính nể, nhạy cảm với cái đẹp của sự tồn tại, nhạy cảm tới mức cả đời
người đó trở thành việc tràn ngập của tình yêu. Bạn được bao quanh bởi sự tồn tại
đẹp thế và nếu trái tim bạn không nhảy múa cùng nó bạn không thể nói là sống động
được. Bạn phải là chết, bạn phải sống sự tồn tại sau khi chết, bạn phải đã
trong nấm mồ của mình. Và tôi đang cố kéo bạn ra khỏi nấm mồ của bạn. Tôi đang
gọi bạn, "Lazarus, ra khỏi mồ của bạn đi!" Và nếu bạn đã sống thời
gian lâu trong mồ... Mồ là chỗ thoải mái, rất thoải mái; thực ra, không có gì
thoải mái hơn nấm mồ. Không cái gì đã bao giờ xảy ra trong mồ, không sợ hãi, bởi
vì không còn cái chết nào là có thể; không bệnh tật, không ốm đau, không tuổi
già. Bạn không thể bị gian lận, bạn không thể bị lừa, bạn không thể bị cướp, bạn
không thể bị phá sản. Bạn an toàn, an ninh.
Cuộc sống là bất an
ninh. Cuộc sống về căn bản là nguy hiểm. Và tôi dạy bạn cách sống động, cách sống
một cách hiểm nguy, bởi vì đó là cách duy nhất để sống; không có cách khác. Nếu
bạn muốn sống an toàn, thoải mái, điều đó đơn giản nghĩa là bạn đang muốn cái
chết, bạn tự tử, bạn là kẻ hèn nhát, kẻ đào tẩu.
Cảm giác của bạn là
đúng. Bạn đã bắt gặp cái gì đó cực kì có ý nghĩa. Bây giờ đừng quay lại.
Bạn nói: ... Khi tôi cảm
thấy gần thầy thỉnh thoảng nỗi sợ nảy sinh.
Cứ để nó xảy sinh đi!
Điều đó nghĩa là bắt đầu của sống. Chấp nhận nó đi. Đi qua nó đi. Và nó sẽ
không làm hại bạn đâu; nó sẽ giúp bạn - nó sẽ làm cho bạn mạnh hơn bao giờ. Nếu
bạn có thể đi qua nỗi sợ một cách có ý thức, sợ sẽ biến mất và bạn sẽ đi ra ngọn
lửa của nó thuần khiết hơn, giống như vàng ròng.
Tình yêu là cái chết của
bản ngã, do đó có sợ hãi. Bản ngã rất sợ đi vào tình yêu. Nó có thể giả vờ,
nhưng nó không thể đi vào trong tình yêu. Nó có thể đi chỉ tới điểm nào đó; bên
ngoài điểm đó nó trở nên sợ. Thế thì nó bắt đầu co lại, quay lưng lại. Bất kì
ai đã bao giờ trong tình yêu đều biết điều đó.
Và với tôi, tất nhiên,
Rajendra này, điều đó sẽ còn sâu sắc hơn nhiều so với nó có thể với tình yêu
thường. Tình yêu giữa đệ tử và thầy là tình yêu lớn nhất mà sự tồn tại đã từng
biết tới. Nó là tin cậy, nó là tin cậy vào cái không thể biết. Nó là đi cùng
người điên vào biển cả chưa thăm dò, bỏ lại bờ đằng sau nơi mọi an ninh có đó.
Đi vào mối quan hệ tình yêu với thầy nghĩa là phát điên trong con mắt phàm
nhân.
Có lần vào sáng sớm
Jesus đi tới một cái hồ. Một người đánh cá vừa mới quăng lưới, mặt trời mới lên
trên đường chân trời. Một sáng đẹp: chim hót và hồ im lặng và tươi mát... Và
Jesus đặt tay lên vai người đánh cá. Người đánh cá ngoái nhìn. Trong một khoảnh
khắc không lời nào được thốt ra bởi Jesus hay bởi người đánh cá. Jesus đơn giản
nhìn vào trong mắt người đó: người này rơi vào trong tình yêu. Cái gì đó đã xảy
ra.
Jesus nói, "Ông
phí hoài đời ông vào đánh bắt cá bao lâu rồi? Đi cùng ta đi! Ta sẽ chỉ cho ông
cách bắt Thượng đế."
Người này phải đã từng
dũng cảm lắm. Người đó đã quăng lưới xuống hồ. Người đó thậm chí không kéo lưới
lên. Người đó đã theo Jesus mà không hỏi lấy một lời, không hỏi, "Ông là
ai và ông đưa tôi đi đâu?"
Các nhà tâm lí sẽ nói rằng
người đó bị thôi miên. Nếu nó là thôi miên, thế thì nó chỉ sẵn có cho chính những
người may mắn đó. Nó không phải là thôi miên. Thực ra, người đó không bị thôi
miên bởi vì từ "thôi miên" bắt nguồn từ gốc có nghĩa là ngủ. Người đó
thức - người đó đã ngủ trước đây. Toàn thể cuộc đời người đó chỉ là đánh bắt
cá; đó là giấc ngủ. Bây giờ người này đã khuấy động niềm khao khát mới trong
người đó, một ham muốn mới; một ngôi sao mới đã mọc lên trong tim người này.
Người này muốn đi cùng Jesus. Và không câu hỏi nào người này đã đi theo Jesus.
Khi họ vừa đi ra khỏi
thị trấn, một người đuổi theo. Người đó nói với người đánh cá, "Anh đi đâu
thế? Anh có phát điên không? Người này điên đấy! Về nhà đi! Và hơn nữa, bố anh
đã ốm bây giờ chết rồi cho nên chúng ta phải thu xếp cho nghi lễ cuối cùng cho
bố anh. "
Lần đầu tiên người đánh
cá nói với Jesus. Người đó nói, "Tôi có thể được phép về nhà trong ba ngày
để hoàn thành bổn phận của tôi như đứa con với người bố đã chết không?"
Jesus nói, "Đừng
lo. Có nhiều người chết thế trong thị trấn - họ sẽ chăm lo điều đó. Người chết
sẽ chôn người chết. Ông đi cùng ta đi. Nếu ông tới với ta thế thì không có quay
lại. Nếu ông đã chọn ta thế thì không có quay lại. Đi cùng ta đi!"
Và người này đã đi
theo. Người đã tới thông báo cho người này vẫn đứng đó chưng hửng. "Cái gì
xảy ra vậy? Bố anh ta chết và anh ta đi theo người điên! "
Jesus đã nổi tiếng là
điên. Phật nổi tiếng là điên. Mahavira nổi tiếng là điên. Và theo một cách nào
đó họ có vẻ là điên với mọi người vì cách thức của họ khác thế, đối lập hoàn
toàn với phàm nhân.
Tôi là người điên và,
Rajendra này, bạn đã tới và rơi vào tình yêu với tôi. Không có quay lại đâu, sợ
hay không sợ. Thu lấy dũng cảm vào! Bạn phải đi cùng tôi; cuộc hành trình đã bắt
đầu. Cho dù bạn quay lại bạn sẽ không tìm lại được bờ cũ lần nữa đâu. Cho dù bạn
quay lại, những đồ chơi cũ đó sẽ không còn hữu ích thêm nữa; bạn bị kết thúc với
chúng, bạn sẽ biết chúng là đồ chơi. Bây giờ cái thực phải được tìm ra, phải được
truy tìm vào. Và nó không rất xa xôi gì đâu - nó là ở bên trong bạn.
Rơi vào tình yêu với thầy
nghĩa là thực sự rơi vào tình yêu với bản tính tối thượng của bạn, rơi vào tình
yêu với Đạo của bạn. Do đó chuyện đùa của bạn là hay.
Hai người điên đi vào
quán rượu và trong khi nhìn quanh kiếm chỗ ngồi họ thấy bản thân mình ở trước tấm
gương lớn trên bức tường đối diện. Người điên này nói với người kia, "Này,
nhìn hai chàng ngồi kia. Họ trông quen quen với tôi thế. Chúng ta đi qua đó và
chào họ đi."
Tuy nhiên, khi họ bắt đầu
đi, người điên kia nói, "Đừng bận tâm, họ đã đi tới gặp chúng ta rồi!"
Bạn càng tới gần tôi, bạn
càng tới gần với bản thân bạn. Ngày bạn bị tan biến trong tôi, bạn sẽ bị tan biến
trong bản thân bạn. Tôi sẽ biến mất ngay lập tức. Tôi chỉ là phương tiện, chỉ
là cái cớ để tan biến. Đột nhiên bạn sẽ thấy bản thân bạn, bạn sẽ khám phá ra bản
thân bạn.
Chức năng của thầy thực
là giúp bạn khám phá ra bản thân bạn, giúp bạn là bản thân bạn. Và chừng nào bạn
còn chưa là bản thân bạn, bạn không được tự do và bạn không thể biết được phúc
lạc là gì và bạn không thể biết được chân lí là gì và bạn không thể biết được
Thượng đế là gì.
Câu hỏi cuối cùng:
Osho ơi,
Thầy
buông xuôi theo chim!
Cám ơn về bài học.
Prem Prabhati,
Chim là thông minh hơn
nhiều so với cái gọi là người. Chim chưa bao giờ ngu - chúng không thể ngu được,
bởi vì chúng không có trường phổ thông, cao đẳng, đại học. Chim chưa bao giờ tầm
thường - chúng không thể tầm thường được, bởi vì chúng không phải là một phần của
bất kì nhà thờ nào, bất kì tôn giáo nào, bất kì giáo phái nào, bất kì niềm tin
nào, bất kì học thuyết nào. Chúng tự do với mọi điều vô nghĩa; chúng rất nhạy cảm,
chúng không ngu. Duy nhất con người sa ngã khỏi Đạo.
Toàn thể sự tồn tại đi
theo Đạo, ngoại trừ con người. Và tại sao con người sa ngã? - bởi lẽ đơn giản
là con người là sinh linh có ý thức duy nhất; có ý thức là đặc quyền của con
người. Bây giờ, tâm thức là chiếc kiếm hai lưỡi. Nếu bạn dùng nó đúng đắn bạn sẽ
tận hưởng Đạo sâu sắc hơn nhiều so với bất kì chim nào, bất kì cây nào, bất kì
sông nào, bất kì sao nào. Nhưng nếu bạn không có ý thức bạn sẽ sa ngã khỏi Đạo;
bạn sẽ khổ - khổ hơn bất kì chim nào, hơn bất kì cây nào, hơn bất kì sông nào,
hơn bất kì sao nào.
Chim không khổ - chúng
không thể khổ được, bởi vì chúng không thể đi ngược lại Đạo. Chúng không có bản
ngã, chúng đơn giản đi theo Đạo; đó là hiện tượng tự nhiên. Chúng không thể hiểu
được điều đó, chúng không thể ý thức được điều đó. Phúc lạc của chúng là vô ý
thức.
Con người có ý thức do
đó hoặc con người sẽ rất khổ hoặc con người sẽ phúc lạc rất có ý thức. Hoặc con
người sẽ trở thành kẻ ngốc hoặc con người sẽ trở thành vị Phật. Và bạn phải chọn
giữa hai điều này, bạn không thể đơn giản vẫn còn ở giữa được. Bạn không thể
nói, "Tại sao tôi không thể vẫn còn như chim hay như hoa hay sông hay
núi?" Bạn không thể thế được. Hoặc bạn sẽ là kẻ ngốc hoặc bạn sẽ là vị Phật.
Hoặc bạn đã rơi xuống dưới tự nhiên hoặc bạn phải vươn lên trên tự nhiên. Chim
thực sự ở chỗ đẹp. Bạn cũng có thể ở cùng chỗ đó - và theo cách tốt hơn nhiều,
theo cách sâu sắc hơn nhiều.
Buông xuôi theo tự
nhiên, đó là bài học. Buông xuôi theo tự nhiên nghĩa là buông xuôi theo đạo.
Bạn không thể tin được
rằng bạn có thể là chư Phật; bởi vì bạn đang sống cuộc sống ngu ngốc thế, điều
đó dường như là không thể được. Ngay cả bố mẹ của Jesus đã không thể tin được,
bố và vợ của Phật đã không thể tin được, anh, vợ, con gái của Mahavira đã không
thể tin được rằng ông ấy đã đạt tới. Bạn đang sống cuộc sống ngu ngốc thế,
trong bóng tối của bạn làm sao bạn có thể quan niệm được rằng có khả năng của
việc đạt tới ánh sáng?
Tôi đã nghe:
Năm 1912, sau khi nhậm
chức, Woodrow Wilson tới thăm một bà cô già điếc.
"Cháu làm gì để kiếm
sống bây giờ, Woodrow?" bà ấy hỏi.
"Cháu là tổng thống,"
ông ấy kêu to vào dây nghe của bà ấy.
"Tổng thống của
cái gì?"
"Tổng thống nước
Mĩ ạ!"
"Woodrow, đừng có
xuẩn ngốc!"
Bà ấy không thể tin được
rằng Woodrow này có thể là tổng thống nước Mĩ. Nhưng đây không phải là gì đặc
biệt - bất kì ai cũng có thể là tổng thống nước Mĩ. Nhưng nếu Woodrow đã nói
"Cháu đã trở thành Jesus Christ!" thế thì bà ấy chắc đã cười thực sự.
Bà ấy thậm chí chắc đã không nói, "Cháu ngu xuẩn rồi"; bà ấy chắc đã
nói, "Cháu đã phát điên! Cháu phải đến nhà trị liệu tâm lí hay đưa bản
thân cháu vào nhà thương điên đi. Cháu đang nói điều vô nghĩa gì vậy!"
Chim là kẻ thông minh.
Và ở đây trong Phật trường này chúng trở nên ngày càng đầy rung động mà thỉnh
thoảng bạn bỏ lỡ; chúng cứ uống điều đó. Chúng không nhận biết, chắc chắn,
nhưng chúng uống tới tràn đầy.
Một gia đình chuyển nhà
sang chỗ khác trong một thành phố nhỏ trong lãnh thổ Brazil. Họ chuyển nhà bằng
xe bò kéo. Mọi đồ đạc được chất cao và buộc bằng dây thừng. Trên đỉnh là con vẹt
trong lồng.
Khi chiếc xe di chuyển
trên con đường gập ghềnh nó thỉnh thoảng đâm vào một ổ gà trên đường. Mỗi lần
đâm vào một ổ gà, cái lồng vẹt lại rơi ra và ai đó phải chạy đi nhặt nó lên. Thế
rồi cái lồng được đặt trở lại lên đỉnh cả đống đồng đạc khổng lồ.
Đến lần rơi thứ năm,
con vẹt rất cáu kỉnh. Khi nó ngã lần thứ sau nó kêu lên trong thất vọng trong
khi tỉa lại điên cuồng bộ lông của nó, "Trông đây... làm cái gì đó đi! Cho
tôi cái địa chỉ đéo gì đó và tôi sẽ bay tới đó!"
Xem Tiếp Chương 9 – Quay Về Mục Lục Tập 1
0 Đánh giá