Read more
(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)
Lâm Tế (Rinzai)
Thầy Của Tiếng Hét – Osho
Chương 6. Mọi Điều Có Thể Làm Là Bỏ Tâm Trí
Nghe hoặc Tải MP3 'Lâm Tế (Rinzai) – Thầy Của Điều Phi Lí' ê
Thưa Thầy kính yêu của chúng tôi,
Một lần khi Lâm Tế tới thăm Horin, Horin nói: "Trong biển,
ánh trăng chiếu sáng rõ và không có bóng, nhưng cá ngang ngạnh vẫn tự lừa
mình."
Lâm Tế bình: "Nếu ánh trăng trên biển mà không có bóng, thì
làm sao cá có thể bị lừa được?"
Horin lại nói: "Thấy có gió, sóng dậy lên; đùa với nước,
cánh buồm thô bay phần phật."
Lâm Tế nói: "Ếch dưới ánh trăng một mình sáng lên, và tất cả
mọi dòng sông và đồi núi đều an bình. Cái thở dài của gió là giọng nói của mùa
thu trong đất và trời."
Horin nói: "Mặc dù ông có thể uốn ba tấc lưỡi, và làm sáng
lên sự yên tĩnh tinh tú, thử nói một lời khớp với dịp này đi!"
Lâm Tế đáp ứng: "Khi ông gặp một thầy kiếm thủ, cho người
đó xem kiếm của ông. Khi ông gặp một người không phải là nhà thơ, đừng cho người
đó xem thơ ông."
Maneesha, con đường của
Thiền yêu cầu những điều kiện nào đó cần được đáp ứng. Chúng không phải là những
điều kiện mà các tôn giáo khác yêu cầu; chúng là những điều kiện về nhạy cảm, về
nhận biết, về lắng nghe, về hiểu điều vô lời, xuyên thấu sâu sắc vào im lặng.
Không tôn giáo nào khác đòi hỏi bạn những điều này. Họ muốn bạn đức hạnh, đạo đức,
không cho phép ngoại tình. Yêu cầu của họ là rất hời hợt.
Thiền yêu cầu phẩm chất
thực của việc hiện hữu. Chỉ thế thì thầy mới có thể truyền đạt hiểu biết của
mình về điều tối thượng. Nói cách khác, Thiền không phải là thượng đế học, mà
là giao cảm con người với con người. Đệ tử phải vươn lên cùng tầm cao như thầy,
bằng không đệ tử sẽ lỡ bất kì điều gì đã được nói cho mình. Những phẩm chất này
sẽ đem đệ tử tới rất gần chiều cao của thầy.
Thầy chắc chắn biết bạn
đang ở tầm cao nào và thầy nói tương ứng theo đó. Thầy không bao giờ để phí một
lời nào hay một khoảnh khắc nào.
Maneesha đã đem tới
giai thoại nhỏ này, điều sẽ giải thích cho bạn Lâm Tế, người sáng lập ra Thiền ở
Nhật Bản, là gì.
Một lần khi Lâm Tế tới
thăm Horin, Horin nói: "Trong biển, ánh trăng chiếu sáng rõ và không có
bóng, nhưng cá ngang ngạnh vẫn tự lừa mình."
Lâm Tế bình: "Nếu
ánh trăng trên biển mà không có bóng, thì làm sao cá có thể bị lừa được?"
Tất cả mọi lừa dối đều
lấy hình bóng thay cho cái thật. Nhưng cũng khá kì lạ - có lẽ bạn chưa bao giờ
quan sát điều đó - bản thân cái bóng không thể vứt bỏ cái bóng được. Do đó một
luật cổ là nếu bạn thấy một người không có bóng, thì nhớ người đó là ma, bởi vì
người thực sẽ có bóng. Chỉ người có vẻ như con người nhưng lại trong suốt - bạn
có thể thò tay mình qua người đó và bạn sẽ không chạm vào cái gì cả - mới không
tạo ra bóng nào.
Phản xạ của trăng
trong hồ bản thân nó là cái bóng. Làm sao nó có thể vứt bỏ cái bóng được? Điều
đó là không thể được. Nhưng điều Horin muốn nói là không cái gì là cần thiết
hay không bản chất.
Ông ấy nói,
"Trong biển, ánh trăng chiếu sáng rõ và không có bóng, nhưng cá ngang ngạnh
vẫn tự lừa mình."
Chúng tự lừa dối mình
về cái gì? Lừa dối của chúng là gì? Ảo tưởng của chúng là gì? Ảo tưởng của
chúng là lấy việc phản xạ làm trăng thực. Nhưng Lâm Tế bình: "Nếu ánh
trăng trên biển mà không có bóng, thì làm sao cá có thể bị lừa được?"
Cá chắc chắn có thể bị
lừa dối, vì ngay cả con người cũng bị cái bóng lừa dối. Câu hỏi của Lâm Tế là
rõ ràng và từ chiều cao của tâm thức. Mọi người trên thế giới đều bị cái bóng lừa
dối. Tất cả mọi tưởng tượng của bạn là gì? Tất cả mọi giấc mơ của bạn là gì?
Bạn đã bao giờ xem
xét sự kiện là trong khi mơ bạn không bao giờ nghĩ rằng điều này là không thật
không? Khi thức bạn có thể nghĩ có lẽ tất cả những điều bạn nói đều không thật,
chỉ là mơ; nhưng trong mơ bạn không bao giờ có thể nghĩ rằng nó là giấc mơ, bởi
một lí do đơn giản là nếu bạn có nhận biết nhiều về kinh nghiệm giấc mơ là giấc
mơ, thì việc mơ sẽ chấm dứt. Việc mơ chỉ có thể tiếp tục trong chính trạng thái
vô ý thức, vô nhận biết.
Câu hỏi thực không phải
về cá. Cá chỉ là biểu tượng. Câu hỏi thực là về con người.
"Nếu ánh trăng
trên biển mà không có bóng, thì làm sao cá có thể bị lừa được?"
Chỉ có một cách cho
cá bị lừa, và đó là lấy phản xạ làm trăng thực.
Horin bỏ lỡ vấn đề.
Ông ấy bắt đầu giải thích tại sao cá lại bị mắc vào lừa dối. Đó không phải là
điều Lâm Tế muốn ông ấy làm. Với ông ấy cá không thành vấn đề gì cả, mà việc phản
xạ của trăng cũng không thành vấn đề. Mối quan tâm của ông ấy là thế này, rằng
chưa cần nói về cá, ngay cả con người cũng bị cái bóng lừa dối - và không chỉ
trong mơ, mà trong cuộc sống thực tại khi họ tỉnh thức. Mọi ngày bạn tiếp tục
nhận điều lừa dối, nhưng bạn không nhận biết, do đó nó không làm hại cho bạn và
chân giá trị của bạn.
Bạn thấy một người
đàn bà rất đẹp - và cô ấy chắc chắn đẹp, nhưng cái đẹp đó đi đâu sau tuần trăng
mật? Thế rồi bạn muốn giết cùng người đàn bà đó, người mà bạn đã sẵn sàng chết
vì cô ấy một ngày nào đó.
Bạn có thể ca ngợi
cái đẹp của những đàn bà khác, nhưng tôi chưa bao giờ nghe nói về người chồng
nào ca ngợi cái đẹp của vợ mình. Có lẽ điều anh ta thấy không phải là người đàn
bà thật như cô ấy đang đấy; anh ta thấy người đàn bà như anh ta muốn thấy cô ấy.
Đó là phóng chiếu mơ,
và phóng chiếu mơ không thể được kéo dài lâu. Sớm hay muộn việc phóng chiếu mơ
sẽ bị bỏ đi, và bỗng nhiên bạn thấy con người thực. Không cái gì thay đổi: người
đàn bà vẫn như cũ, người đàn ông vẫn như cũ, nhưng người đàn bà không nghĩ bạn
là cùng người đàn ông mà cô ấy đã yêu, mà bạn cũng không nghĩ cô ấy là cùng người
đàn bà bạn đã từng yêu.
Điều gì đã xảy ra? Chỉ
trong một tuần... và nếu bạn đủ thông minh, thế thì chỉ cần qua ngày nghỉ cuối
tuần. Điều đó tuỳ thuộc vào thông minh. Người ngu có thể sống thế cả đời họ.
Người càng thông minh, người đó càng sớm thấy ra phóng chiếu của mình, tưởng tượng
bị loại bỏ, mây mù biến mất, và người đó sẽ thấy bầu trời thuần khiết không mây
- và điều đó sẽ thay đổi ý kiến của người đó.
Lâm Tế đang nói rằng
chúng ta tất cả đều đang sống trong cái bóng. Bạn nghĩ, bạn phóng chiếu, bạn tưởng
tượng, bạn mơ. Những người yêu lớn nhất trên thế giới là những người chưa bao
giờ gặp nhau; tình yêu của họ là vĩnh viễn. Những người hát bài ca của Shiri và
Farhad, của Laila và Majnu, của Sohini và Mahival, và lí do duy nhất tại sao
tình yêu của họ được ghi nhớ là ở chỗ họ chưa bao giờ được phép của bố mẹ và xã
hội để ở cùng nhau.
Nếu Laila và Majnu mà
cưới nhau, bạn sẽ không bao giờ nghe nói tới tên họ nữa. Bạn đã bao giờ nghe
câu chuyện nào, bài thơ nào liên quan tới đôi đã lấy nhau chưa? Ít nhất tôi đã
tìm kiếm đủ, và tôi không tìm thấy điều đó. Điều đó dường như là điều không thể
được về bản chất, bởi vì khi họ lại gần, phóng chiếu của họ bắt đầu sụp đổ. Nếu
họ bị giữ xa nhau, bị buộc tách rời, thế thì mơ của họ thậm chí còn trở thành đẹp
hơn. Tưởng tượng của họ cất cánh.
Và không chỉ trong vấn
đề này đâu mà trong các vấn đề khác nữa, bạn sống trong cái bóng, trong niềm hi
vọng của mình. Bạn đã được gì trong hi vọng của mình? Chỉ tưởng tượng trống rỗng
rằng ngày mai cái gì đó sẽ xảy ra mà mãi cho tới nay còn chưa xảy ra, và bạn sẽ
cảm thấy được thoả mãn. Điều đó không bao giờ xảy ra cả. Điều xảy ra ngày mai
là cái chết, và cái chết tạo ra sợ hãi bởi lẽ đơn giản bạn có thể không nhận biết.
Nỗi sợ chết là ở chỗ
nó lấy tương lai ra khỏi bàn tay bạn. Bạn đã từng sống trong tương lai trong tưởng
tượng của bạn, còn cái chết tới và đặt vào dấu chấm hết. Không còn tương lai nữa.
Tương lai đơn giản là ý tưởng của bạn về cách mọi sự phải thế. Sự tồn tại không
có nghĩa vụ gì với bạn để hoàn thành những ham muốn của bạn và hi vọng của bạn.
Mọi người thậm chí còn cho những hứa hẹn, mọi người nói với nhau, "Anh sẽ
yêu em cả đời anh," mà không biết chút nào rằng cả đời là một việc dài
lâu. Một người đàn ông nói với cô bạn gái của mình, "Anh sẽ yêu em cả đời
anh."
Thế rồi trong một khoảnh
khắc anh ta trở nên im lặng, và người đàn bà nói, "Sao anh bỗng nhiên trở
nên im lặng bất thần thế?"
Anh ta nói, "Nói
cho anh một điều. Trong tuổi già của em, em có bắt đầu trông giống như mẹ em
không? - bởi vì thế thì anh không thể đưa ra lời hứa đó được. Bỗng nhiên anh
nghĩ, 'Mình đang nói gì thế này? Trong tuổi già người đàn bà này sẽ trông giống
như mẹ vợ mình!'" Và mẹ vợ... điều kì lạ là mọi người không bắn họ.
Tôi đã nghe, một thợ
săn đi vào rừng sâu để săn. Vợ anh ta cứ khăng khăng đòi đi và cô ấy cũng khăng
khăng phải đem cả mẹ vợ đi. Không để tạo ra rắc rối anh ta nói, "Thôi được,
cũng chẳng hại gì trong đó. Em có thể ngồi trên cây và em có thể thấy."
Mẹ vợ chưa quá già
nên cũng trèo được lên cây, cho nên bà ấy ngồi trên một cây nhỏ khi sư tử tới gần.
Người vợ thấy nó từ cây cao của mình và hô lên với chồng, "Anh nhìn đấy, một
con sư tử đang rất gần mẹ em."
Người chồng nói,
"Đấy không phải là vấn đề của anh, đấy là vấn đề của con sư tử. Bây giờ nó
đã lâm vào rắc rối rồi. Nếu nó muốn thoát ra, thì nó sẽ thoát ra. Em cứ yên tâm
đi."
Mọi người trông đợi
điều gì đó, và điều đó không bao giờ được hoàn thành. Bao giờ cũng có thất vọng
khắp nơi. Mọi người đang sống trong thất vọng, và lí do là ở chỗ điều họ đã
trông đợi... sự tồn tại không có ham muốn, không có lí do để đi theo trông đợi
của họ. Nếu bạn muốn hạnh phúc, đi cùng sự tồn tại và mục đích của nó tới bất
kì cái gì nó đem bạn tới.
Đó là điều tôi ngụ ý
bởi buông bỏ: bạn đơn giản vứt bỏ phóng chiếu của bạn, tưởng tượng của bạn, và
để cho sự tồn tại nắm giữ toàn thể cuộc sống của bạn. Thế thì không có thất vọng,
bởi vì không có khả năng nào bị thất vọng cả. Không có phiền não và không lo
âu; bạn được thảnh thơi với sự tồn tại. Bất kì điều gì xảy ra, điều đó là tốt.
Toàn thể sự tồn tại
trí huệ hơn bạn, cho nên bất kì điều gì xảy ra - Phật nói như thế - với bất kì
điều gì xảy ra, nhớ, như thế là bản tính của sự tồn tại. Đừng đứng tách rời và
chống lại sự tồn tại; là một phần, và cảm thấy cái một nào đó.
Cái một đó có thể được
gọi là cái như thế, hay cái đang đó, hay cái này đây, nhưng ý nghĩa là ở chỗ bất
kì cái gì xảy ra cũng đều tốt. Bạn phải tìm ra cái đẹp của nó và niềm vui của
nó. Chỉ một người như vậy mới có thể phúc lạc; bằng không bao giờ cũng có cảm
giác bị lừa.
Mọi người - trong
hàng nghìn người, có lẽ một người chết đi mà không có ý tưởng rằng mình đã bị
cuộc sống lừa. Gần như mọi người chết đi với ý tưởng, "Nó là cái gì vậy? Bẩy
mươi năm mình đã tranh đấu; trò chơi này là gì?" Tất cả mọi trông đợi của
bạn đều bị tan tành, tất cả mọi ước mơ của bạn đều tan vỡ, tất cả mọi hứa hẹn của
bạn đều vẫn không được hoàn thành. Bạn đang chết đi là kẻ phá sản.
Gần như mọi người đều
chết đi là kẻ phá sản khi có liên quan tới trông đợi của người đó. Chỉ con người
của buông bỏ mới không bị lừa dối bởi bất kì cái gì. Người đó nhận mọi thứ tới
trên đường một cách sung sướng và hân hoan, và nếu mọi sự thay đổi, người đó
cho phép việc thay đổi mà không cản trở nào, không tạo ra bất kì rào chắn nào để
ngăn cản thay đổi đó. Một người như vậy không biết tới lừa dối. Người đó biết
cuộc sống chưa bao giờ lừa dối mình, mà bao giờ cũng hoàn thành những niềm khao
khát mà thậm chí người đó còn không nhận biết tới.
Horin lại nói:
"Thấy có gió, sóng dậy lên; đùa với nước, cánh buồm thô bay phần phật."
Ông ấy đã không hiểu
rằng Lâm Tế không nói về cá, và ông ấy đang cố gắng giải thích phát biểu riêng
của mình mà không nghe điều Lâm Tế đã nêu ra như câu hỏi.
Lâm Tế nói: "Ếch
dưới ánh trăng một mình sáng lên, và tất cả mọi dòng sông và đồi núi đều an bình.
Cái thở dài của gió là giọng nói của mùa thu trong đất và trời."
Mọi thứ đều là như nó
đáng phải là. Cho nên an bình là đồi núi trong đêm trăng tròn... sông an bình,
việc nhảy múa trong đêm trăng tròn. Bởi vì điệu vũ của chúng mà phản xạ của
trăng tròn trở thành màu bạc lan toả khắp nơi. Mọi thứ đều im lặng và an bình,
không có thất vọng trong đồi núi, không có thất vọng trong dòng sông. Ngay cả ếch
trong trăng cũng một mình sáng lên.
Nếu bạn nhìn vào tự
nhiên, chỉ bỏ con người và tâm trí con người đi, mọi thứ đều là phúc lạc, mọi
thứ đều là phật. Chính tâm trí của con người tạo ra rắc rối, bởi vì nó không thể
cho phép buông bỏ.
Cái thở dài của gió
là giọng nói của mùa thu trong đất và trời."
Và có niềm vui lớn
lao rằng mùa thu đang tới. Trăng đầy phúc lạc và tất cả đều sáng lên dưới ánh
trăng, ngoại trừ con người...
Con người cũng có thể hạnh phúc như đồi núi và an bình như dòng sông nếu con người nhìn vào trăng và mọi thứ xung quanh mà không có tâm trí nào. Không có ý nghĩ, con người cũng sẽ trở thành một phần của toàn thể khung cảnh. Nhưng con người bao giờ cũng bận tâm tới những ý tưởng ngu xuẩn của mình. Khi toàn thể sự tồn tại đang hân hoan, chỉ mỗi con người là lo nghĩ. Bạn đã bao giờ thấy cây lo nghĩ chưa? Không con vật nào lo nghĩ cả. Ngay cả trong việc chết, nó cũng chết an bình. Như thế là cách thức của sự tồn tại, rằng bất kì cái gì được sinh ra thì đều sẽ chết đi.
Nhưng tâm trí con người
xâm nhập vào, bao giờ cũng tạo ra vấn đề, bởi vì nó trông đợi mọi thứ khác hơn
chúng đang hiện hữu. Con người không thực sự chấp nhận tính như thế của sự tồn
tại; con người muốn nó phải theo ý mình. Điều này, theo con người, là toàn bộ
khổ. Mọi người đều cố gắng rằng mọi thứ phải theo ý mình. Người ta có thể nói
ra điều đó, người ta có thể không nói ra điều đó, nhưng cho dù không nói ra điều
đó, tâm trí bạn vẫn thêu dệt nên những ý nghĩ về cách mọi sự phải được đem lại
theo ý của bạn - và điều này là không thể được. Bạn không thể thay đổi được sự
tồn tại. Mọi điều bạn có thể làm là vứt bỏ tâm trí của mình.
Horin nói: "Mặc
dù ông có thể uốn ba tấc lưỡi, và làm sáng lên sự yên tĩnh tinh tú, thử nói một
lời khớp với dịp này đi!"
Lâm Tế đáp ứng - và sự
đáp ứng của ông ấy có tầm quan trọng cơ bản: "Khi ông gặp một thầy kiếm thủ,
cho người đó xem kiếm của ông. Khi ông gặp một người không phải là nhà thơ, đừng
cho người đó xem thơ ông."
Từng người đều theo
giá trị của mình, từng người đều theo cảm nhận của mình. Bạn chưa có khả năng cảm
nhận được từ và hiểu nó. Tôi không thể trích dẫn bài thơ cho bạn được, bởi vì bạn
sẽ không hiểu nó; bạn chắc chắn sẽ hiểu lầm.
Tôi đã nghe nói, một
tên trộm bị đem ra toà, và quan toà nói, "Sao anh đã vào nhà của người
này?"
Tên trộm đáng thương
nói, "Tôi đã vào để lấy trộm cái gì đó. Nhưng người này thực kì lạ thế:
anh ta bắt giữ tôi, và khi tôi định trốn đi anh ta nói, 'Đừng lo, ngồi xuống và
lắng nghe. Ta đã viết một bài thơ mới.' Tôi nghĩ tốt hơn cả là lắng nghe im lặng,
nhưng bài thơ cứ diễn ra mãi. Và anh ta giữ tay tôi, cho nên theo cách này cả
đêm anh ta hành hạ tôi. Tôi không hiểu lấy một lời từ điều anh ta nói, và tôi
cũng không thể thoát được.
"Đến sáng cảnh
sát tới, và bây giờ tôi đang đứng đây trước ông với một hi vọng: rằng ông sẽ
không trừng phạt tôi bằng việc nghe lại bài thơ này. Tôi thậm chí sẵn sàng đi tới
giá treo cổ. Tôi không có ý tưởng rằng ngôi nhà này thuộc về nhà thơ, bằng
không thì tôi đã không vào rồi."
Nhà thơ là giống điều
đó. Rất khó cho họ tìm ra thính giả. Họ liên tục tìm mãi xung quanh để xem liệu
họ thể tìm được ai đó không, và mọi người liên tục chạy xa mà nói, "Tôi phải
làm việc đặc biệt nào đó. Ngay bây giờ tôi không sẵn có." Ai muốn phí thời
gian?
"Chừng nào ông
còn chưa là nhà thơ," Lâm Tế đang nói, "đừng nói gì với người không xứng
với nó, bởi vì điều đó là xúc phạm người đó, điều đó làm hạ cấp người đó, điều
đó lấy đi chân giá trị của người đó, điều đó đem tới cái vô giá trị của người
đó. Cho nên đừng hỏi ta chỉ một lời; ông còn chưa có khả năng tiếp nhận nó. Ông
đã không hiểu một điều đơn giản, và ông lại cứ đi giải thích. Ông không phải là
cá và ông không biết cái gì diễn ra trong tâm trí của cá.
"Nói về con người
và nói về sự lừa dối của người đó, và tìm ra lí do tại sao người đó nhận lừa dối.
Đó chính là kháng cự riêng của người đó với sự tồn tại, và nỗ lực để tạo khuôn
cho toàn thể cuộc sống - điều không thể được. Người đó đang cố gắng làm điều
không thể được và liên tục thất bại mãi."
Thất bại này không chỉ
là sai lầm của người đó. Không phải là người đó đã không làm đúng; bất kì điều
gì người đó làm, người đó đều sẽ thất bại. Không ai có thể trí huệ hơn sự tồn tại
vũ trụ. Cho nên người trí huệ cho phép mình đi cùng dòng sông tồn tại, thậm chí
không hỏi, "Chúng ta đi đâu đây?"
Sự tồn tại không đi
đâu cả. Nó đơn giản ở đây, chỉ chơi đùa với hàng nghìn hình dạng, hàng nghìn
tình huống, tạo ra ngày một nhiều tâm thức, ngày một nhiều hạnh phúc, ngày một
nhiều tình yêu. Nếu điều đó không xảy ra cho bạn, điều đó đơn giản nghĩa là bạn
đang giữ cánh cửa của mình đóng lại.
Mở trái tim bạn và thảnh
thơi với sự tồn tại và bỗng nhiên bạn sẽ thấy, Ếch dưới ánh trăng một mình sáng
lên. Không cần bầu bạn, không cần giầu có - chỉ con ếch khiêm tốn. Không địa vị
chính trị nào cần cả - và mọi dòng sông và mọi núi đồi đều an bình. Chúng không
có gì, nhưng chúng có an bình, cái bạn không thể mua được.
Cái thở dài của gió
là giọng nói của mùa thu trong đất và trời. Hiện hữu cùng sự tồn tại dù nó đi tới
bất kì đâu và bạn sẽ không bị lo nghĩ. Căng thẳng của bạn sẽ biến mất. Bạn sẽ hạnh
phúc như đứa trẻ, bạn sẽ đẹp như đoá hoa.
Ikkyu đã viết:
Khi bạn chặt cây anh đào
và nhìn,
không có hoa chút nào;
Hoa được gió xuân đem tới.
Cho dù bạn bay lên bát ngát
thậm chí vượt ra ngoài mây,
đừng chỉ dựa vào
giáo huấn của Gautama.
Hai điều Ikkyu đang
nói: một, bạn không thể đem hoa tới, điều sẽ tới theo đúng thời điểm của nó. Bạn
phải đợi, bạn phải kiên nhẫn. Bạn không thể hỏi, "Sao hoa anh đào vẫn
không tới?" Cây có đó, bạn vẫn tưới cho cây... Ikkyu nói, bạn thậm chí có
thể chặt cây anh đào ra và nhìn vào bên trong cây để tìm xem hoa được giấu ở
đâu. Không có hoa nào hết cả.
Hoa được gió xuân đem
tới. Để mùa xuân tới, để cho đúng lúc và đúng khí hậu và gió đúng sẽ đạt tới
cây anh đào. Nó sẽ bất thần nở hoa, nó sẽ bùng nổ vào cái đẹp mênh mông.
Cây anh đào đang chờ
đợi; nó không vội vã, nó không chạy đi đâu đó để đuổi bắt mùa xuân. Nó đơn giản
chờ đợi kiên nhẫn, hớn hở. Mùa xuân tới; cho dù nó tới chậm một hai hôm, có
thành vấn đề gì đâu? Mùa xuân bao giờ cũng tới.
Điều thứ hai Ikkyu
nói: Cho dù bạn bay lên bát ngát thậm chí vượt ra ngoài mây, đừng chỉ dựa vào
giáo huấn của Gautama. Điều đó chỉ có thể được các Thiền sư nói ra về người khởi
thuỷ riêng của mình: "Đừng dựa vào Gautama giáo huấn của Phật" - bởi
vì giáo huấn của ông ấy là trong hoàn cảnh khác. Ông ấy đã nói cho một loại người
khác. Bạn có thể không phải là loại người đó chút nào, thời đại đã thay đổi; những
giáo huấn đó có thể không còn liên quan nữa.
chỉ dựa vào tâm thức
riêng của chính bạn. Ngay cả tâm thức của Gautama cũng không tin cậy được. Ông ấy
không nói rằng Gautama là sai; ông ấy đang nói rằng Gautama đã giải quyết cho
những tình huống từ một nghìn năm trăm năm trước rồi.
Tôi đã kể cho các bạn
về một ví dụ khi chỉ trong một ngày... Vào buổi sáng một người đã hỏi Phật
Gautam, "Có Thượng đế không?" Và Gautama nói, "Không, không có
Thượng đế." Vào buổi chiều người khác hỏi, "Thầy nghĩ gì về Thượng đế?"
Gautama nói, "Vâng, có Thượng đế đấy."
Bạn có thể hiểu sự
khó hiểu của Ananda, người liên tục sống cùng ông ấy. Ông ấy bắt đầu bị chứng
đau nửa đầu. Cái loại người gì thế này? Vào buổi sáng ông ấy nói, "Không có
Thượng đế," và vào buồi chiều ông ấy đã quên hoàn toàn, và ông ấy nói,
"Có Thượng đế."
Ông ấy đợi tới thời
điểm vào buổi đêm khi không còn ai ở xung quanh nữa, nhưng trước lúc đó người
thứ ba tới vào buổi tối, ngồi xuống và hỏi Gautama, "Tôi không có quan niệm
nào ủng hộ hay chống đối Thượng đế. Xin giúp tôi hiểu."
Và Phật Gautam không
nói gì với người này cả, mà ngược lại đơn giản nhắm mắt, giữ im lặng. Thấy điều
này, người kia cũng nhắm mắt và ngồi đó. Người đó nghĩ có lẽ Phật định nói điều
gì đó trong im lặng của mình và họ cả hai vẫn còn im lặng trong hai giờ.
Người này còn lại với
vẻ đẹp đẽ, tươi tắn và trẻ trung, sảng khoái đến mức sau hai giờ người đó mở mắt
ra và người đó đã là người được biến đổi. Người đó chạm chân Phật Gautam, cám
ơn ông ấy và bảo ông ấy, "Tôi đã không trông đợi đến mức đó. Thầy đã cho
tôi nhiều hơn là tôi đã hỏi. Thầy đã cho tôi hương vị. Tôi đã tới chỉ để hỏi một
câu hỏi; thầy đã đưa tôi tới chính bản thân kinh nghiệm này. Tôi sẽ còn biết ơn
thầy cả đời."
Trong đêm Ananda nói,
"Ít nhất thầy cũng nên nghĩ đến tôi. Cả ngày tôi đã bận tâm thế. Thầy là
loại người nào? Buổi sáng thầy nói không, buổi chiều thầy nói có, buổi tối thầy
không nói gì, mà chỉ giữ im lặng - và anh chàng kia được câu trả lời mà thầy
không nói gì cả."
Phật nói, "Người
thứ nhất, với người đó ta nói, 'Không có Thượng đế,' là kẻ vô thần, và người đó
đã tới để nhận được sự xác nhận cho chủ nghĩa vô thần của mình, rằng nếu Phật
Gautam mà cũng là vô thần, thế thì không có vấn đề gì. Vô thần chắc chắn là
cách tiếp cận đúng. Không có Thượng đế.
"Người thứ hai
cũng tới để xác nhận về định kiến riêng của người đó. Anh ta là kẻ hữu thần và
anh ta muốn được sự ủng hộ. Họ không phải là người tìm kiếm, họ chỉ tìm sự an ủi.
Họ đã có một ý niệm; họ đơn giản yêu cầu ta ủng hộ cho ý niệm của họ. Họ được
thoả mãn với ý niệm của mình mà không đi vào không gian mới nào.
"Nhưng người thứ
ba thực sự là người tìm kiếm. Người đó nói một cách thẳng thắn, 'Tôi không có ý
niệm nào về ủng hộ hay chống đối.' Với con người như vậy chỉ im lặng là câu trả
lời. Và bởi vì anh ta không có định kiến, nên thấy ta nhắm mắt và trở nên im lặng,
anh ta lập tức hiểu ra hướng dẫn này. Anh ta nhắm mắt và anh ta đi vào sâu
trong im lặng. Mặc dầu ta đã không nói điều gì với anh ta, anh ta đã ra đi được
giầu có vô cùng hơn khi anh ta tới.
"Còn Ananda
này," Phật nói, "ông không nên bị bận tâm, bởi vì không câu hỏi nào
là của ông cả. Đó không phải là vấn đề của ông."
Ananda nói, "Đấy
không phải là vấn đề của tôi, nhưng tôi có tai và tôi bao giờ cũng ở gần thầy."
Phật nói, "Ông sẽ
phải học rằng ta không có triết lí nào cố định để cho ta có thể trao ngay câu
trả lời làm sẵn. Ta phải nhìn vào con người, khả năng của người đó. Ta không muốn
cho cái gì đó mà họ không thể hiểu nổi, điều sẽ vượt quá cái đầu của họ."
Nếu đây là tình huống
trong thời của Phật, thì Ikkyu là phải: đừng chỉ dựa vào giáo huấn của Gautama.
Tìm ra cội nguồn riêng của mình. Đi sâu vào trong bản thể riêng của mình. Bạn sẽ
thấy ở đó sự khẳng định của Phật Gautam.
Nhưng đừng dựa vào
giáo huấn. Đừng chỉ ngồi với kinh sách, đọc chúng hàng năm, nghiên cứu chúng
hàng năm. Điều đó sẽ không ích gì. Phật Gautam đã không đọc những kinh sách đó
trước khi ông ấy trở nên chứng ngộ, cho nên điều tuyệt đối chắc chắn là chúng
không thể là nguyên nhân cho chứng ngộ của bất kì ai. Làm điều ông ấy đã làm; đừng
quá bận tâm với điều ông ấy đã nói. Bất kì điều gì ông ấy nói đều được ngụ ý
cho người đương đại với ông ấy, với thời của ông ấy, cho những người ông ấy
đang nói với.
Làm điều Phật đã làm.
Ông ấy đã trở thành vô trí, và trở thành vô trí, bạn sẽ phải vứt đi ngay cả Phật
và kinh sách của ông ấy ra khỏi bản thể bạn. Chỉ trong cái trống rỗng này mới
có khả năng của việc nở hoa anh đào của bản thể bạn đi từ tiềm năng thành thực
tại. Bạn có thể đem mùa xuân tới bằng việc đem vô trí tới.
Khi vô trí tới, hàng
nghìn phép màu theo sau. Nhưng đừng ham muốn những phép màu đó; nếu bạn bắt đầu
ham muốn chúng, bạn sẽ không bao giờ có vô trí, bởi vì những ham muốn đó sẽ
không cho phép tâm trí được trống rỗng.
Cho nên nhớ, chính một
trong những điều có ý nghĩa nhất cho người tìm kiếm là ở chỗ người đó không nên
trở thành quá bận tâm tới việc tìm kiếm. Người đó nên vẫn còn vui đùa. "Nếu
có chân lí trong sự tồn tại, một ngày nào đó, ở đâu đó mình sẽ gặp nó."
Nhưng đừng nghiêm chỉnh,
vui đùa. Trong vui đùa bạn được thảnh thơi, và trong thảnh thơi, hoàn toàn thảnh
thơi, bạn sẽ tìm thấy chính bản thân Phật Gautam, cho nên sao phải bận tâm về
giáo huấn của ông ấy? Khi bạn có thể tìm thấy bản thân Phật Gautam, sao bận tâm
về những kinh sách chết? Ikkyu là phải, tuyệt đối phải.
Maneesha đã hỏi một câu hỏi:
Thưa Thầy kính yêu của chúng tôi,
Nhân chứng là sự hiện diện hay đơn giản là sự vắng bóng - sự vắng
bóng của việc đồng nhất với thân thể và tâm trí?
Maneesha, đó là một
câu hỏi khó - khó chỉ bởi vì tâm trí bạn chưa bao giờ chấp nhận những điều mâu
thuẫn, còn sự tồn tại tuyệt đối ủng hộ cho mâu thuẫn. Trong thực tế, sự tồn tại
được tạo ra từ những mâu thuẫn. Cho nên hai từ này, hiện diện và vắng bóng, cả
hai đều đúng.
Trong nhân chứng có sự
vắng bóng, chắc chắn, của nhân cách bạn, của tâm trí bạn, của ý nghĩ, tình cảm
- bất kì cái gì bạn đang mang bên trong tâm trí bạn đều vắng bóng. Nếu bạn nhìn
từ phía bên này, dường như là vô trí là tâm trí trống rỗng.
Nhưng khoảnh khắc tất
cả những điều này bị làm trống rỗng đi, tiềm năng của bản thể bạn bắt đầu phát
triển - một hiện diện mới đã từng bị ngăn cản không cho phát triển bởi mọi thứ
đồ đạc bạn đã mang trong tâm trí. Bởi vì tất cả những đồ đạc đó và tất cả những
hòn đá kia đã bị ném đi và mảnh đất thành sẵn sàng, sự hiện diện tới.
Cho nên cả hai đều có
đó khi có liên quan tới tâm trí của bạn. Thiền là nỗ lực của việc tạo ra sự vắng
bóng. Nhưng khi tâm trí thực sự vắng bóng, trong im lặng đó, trong không gian
vô giới hạn đó, tiềm năng của bạn bắt đầu bừng sáng, rạng ngời, nở hoa. Bỗng
nhiên bạn tràn đầy việc nở hoa anh đào, sự hiện diện mới, hương thơm mới.
Cho nên vắng bóng và
hiện diện cả hai đều cùng có trong thiền của bạn. Một mặt bạn làm trống rỗng, mặt
khác không gian trống rỗng lại được rót đầy bằng tiềm năng của bạn. Trước đây
không có không gian cho nó nở hoa.
Thiền đơn giản tạo ra
không gian cho tiềm năng của bạn đi tới nở hoa. Con người của thiền có sự hiện
diện tới mức bạn có thể cảm thấy nó.
Trong phòng ăn của
tôi, tôi nhận được một bức tượng Phật nhỏ. Nó chỉ là bức tượng, nhưng khi
Jayesh lần đầu tiên tới và thấy nó, anh ta nói, "Bức tượng này có sự hiện
diện lớn lao." Tôi đã yêu mến bức tượng đó và đã mang nó từ Ấn Độ sang Mĩ,
từ Mĩ về Ấn Độ, bởi vì nó là quà tặng. Nó chỉ là chiếc tượng, nhưng tượng của một
phật thiền. Cái gì đó về thiền trong chính cử chí đó đã tạo ra một hào quang rất
sống.
Tôi đã mang một bức
tượng khác tới Thính phòng Phật của các bạn, được đặt ngay tại cổng, để cho bạn
có thể thấy rằng ngay cả một bức tượng, vì nó đang trong tư thế thiền, cũng toả
ra cái gì đó. Chỉ ngồi bên cạnh chiếc tượng này bạn sẽ thấy cái gì đó tuôn chảy
từ bức tượng tới bạn. Đó không phải là tôn thờ; đó chỉ là ở gần im lặng và quan
sát tư thế. Bởi vì tư thế là của thiền, nên cái gì đó của tính thiền toả sáng
ngay cả từ tảng đá.
Cho nên khi bạn đang
thiền, bạn đang làm cả hai điều: một mặt bạn đang ném đi tất cả mọi thứ rác rưởi,
và mặt khác bạn đang giúp cho hoa hồng nở hoa. Bạn sẽ có sự vắng bóng và bạn sẽ
có sự hiện diện lớn lao, cùng nhau: vắng bóng của tất cả những cái xấu xí trong
bạn, và hiện diện của tất cả những cái đẹp đẽ.
Bây giờ là lúc cho
Sardar Gurudayal Singh. Tôi hi vọng anh ấy vẫn đang đội khăn xếp mầu cầu vồng.
Khăn xếp đó có sự hiện diện đặc biệt!
Đó là bữa tiệc chia
tay tại Nhà Trắng cho Ronald và Nancy Reagan. Mọi người đều ngà ngà say và
Nancy Reagan đề nghị cho George Bush, vị tân tổng thống, một chuyến thăm riêng
tư vào phòng ngủ tổng thống.
Khi họ quay lại bữa
tiệc, George Bush tìm Ronald Reagan và thấy ông ta đã ngồi sụp xuống ghế bành,
ngủ say.
"Này,
Ronald," Bush nói, vừa lay mạnh Reagan. "Ông có bức ảnh Nancy trần
truồng nào không?"
"Cái gì?"
Reagan lẩm bẩm, bị sốc. "Ông ngốc ạ! Tất nhiên là tôi không có!"
"Được rồi,"
Bush nói, giơ chiếc máy ảnh của mình lên. "Muốn mua vài chiếc không?"
Doris và Jeff Dull đã
lấy nhau được sáu năm và có ba con. Nhưng Jeff có một thói quen kì lạ - anh ta
sẽ chỉ làm tình khi đèn tắt.
Doris kiên nhẫn chịu
đựng điều này đến hết khả năng, nhưng một đêm sự tò mò của cô ấy còn lớn hơn cô
ấy. Cô ấy và Jeff đang làm tình theo cách thông thường thì bỗng nhiên cô ấy bật
đèn lên, và với sự khủng khiếp của mình, cô ấy thấy rằng Jeff đang làm tình với
cô ấy bằng việc dùng quả dưa chuột.
"Anh là đồ yếu
đuối bất lực!" Doris hét lên. "Cho nên đây là lí do tại sao anh không
bao giờ muốn bật đèn lên! Thật là ghê tởm - tự giải thích đi!"
"Được, em
yêu," Jeff nói một cách bình thản. "Anh có thể giải thích quả dưa chuột,
nếu em có thể giải thích ba đứa con của chúng ta!"
Adolf Hitler bấm
chuông cửa tại cổng Ngọc Môn của Thiên đường và xin vào. Ông ta gây chuyện ồn
ào tới mức thánh Peter phải gọi Jesus tới giải quyết tình huống này.
"Ta muốn
vào," Quốc trưởng kêu lên, "và ta sẽ thưởng hậu cho các ông nếu các
ông để ta ở lại."
"Ông muốn nói
gì?" Jesus hỏi. "Ông không thể vào được. Xem ông đã làm gì trên trái
đất!"
"Này,"
Hitler nói, lôi Jesus sang một bên, "nếu ông để cho ta vào, ta sẽ tặng
riêng cho ông phần thưởng cao nhất của nước Đức vì lòng dũng cảm, huân chương
Chữ thập Sắt."
"Thật à?"
Jesus nói. "Đó là một đề nghị rất hấp dẫn. Để ta gọi điện thoại đã."
Thế là Jesus gọi cho
Thượng đế Cha. "Cha ơi," Jesus nói, "Con có Adolf Hitler ở đây tại
Ngọc Môn, và ông ấy muốn vào. Cha nghĩ thế nào?"
"Jesus
Christ!" Thượng đế hét. "Con có trẻ con không đấy? Thằng cha ấy là kẻ
bị bệnh tâm thần đấy!"
"Con biết, Cha ạ,"
Jesus nói, "nhưng cha xem, ông ấy đã tặng con món quà rất lớn. Ông ấy muốn
tặng con Chữ thập Sắt!"
"Chữ Thập Sắt
sao?" Thượng đế quát, hết sức ngạc nhiên. "Con ngốc lắm! Xem điều đã
xảy ra khi con được chữ thập gỗ kia!"
Nivedano...
(tiếng trống)
(nói lắp bắp)
Nivedano...
(tiếng trống)
Im lặng. Nhắm mắt lại.
Cảm thấy thân thể bạn hoàn toàn đông cứng. Bây giờ nhìn vào bên trong với toàn
bộ năng lượng sống của bạn, với toàn bộ tâm thức của bạn và với sự khẩn thiết
dường như đây là khoảng khắc cuối cùng của cuộc đời bạn. Chỉ với sự khẩn thiết
đó bạn mới có thể đạt tới trung tâm bản thể mình, và tại trung tâm bản thể mình
bạn là phật. Nhận ra điều này là tạo ra chỗ đúng cho mọi loại biến đổi trong cuộc
sống của bạn. Để kinh nghiệm này chìm vào mọi thớ thịt của con người bạn. Phật
chỉ có một phẩm chất, và phẩm chất đó là chứng kiến.
Phật được tạo nên từ
việc chứng kiến, từ việc quan sát. Quan sát, và trong chính việc quan sát của bạn,
phật tính của bạn thành sâu sắc.
Tối nay, khoảng khắc
này bạn là người may mắn nhất trên trái đất, bởi vì là phật là đỉnh Everest
Himalaya của tâm thức. Thế thì bạn không phải theo bất kì kỉ luật nào, bất kì đạo
đức nào. Tất cả mọi cái tốt đều tới theo sau bạn như cái bóng. Vẫn còn là nhân
chứng cả ngày. Bất kì điều gì bạn làm, làm nó với đầy nhận biết và với sự duyên
dáng biểu lộ rằng bạn đã nhận ra phật trong cốt lõi sâu nhất của bản thể mình.
Để làm điều đó rõ ràng hơn,
Nivedano...
(tiếng trống)
Quan sát, là nhân chứng.
Bạn không là thân thể,
bạn không là tâm trí; bạn đơn giản là việc chứng kiến, và việc chứng kiến này
là phật. Mùa xuân đã tới và cây anh đào đã nở hoa thành nghìn đoá hoa. Bạn thu
lấy thật nhiều hoa của việc chứng kiến...
thuyết phục phật tới
từ những bí mật ẩn kín của cuộc sống bạn vào chu vi, vào cuộc sống thường ngày
của bạn.
Ông ấy bao giờ cũng tới,
chỉ cần việc thuyết phục đúng, và chỉ cho ông ấy sự xứng đáng của bạn bằng việc
chứng kiến. Thu lấy thật nhiều khoảnh khắc thảnh thơi này, của việc buông bỏ
này, trước khi Nivedano gọi bạn lại.
Khoảnh khắc này Thính
phòng Phật không còn là việc tụ tập của mười nghìn chư phật. Nó đã trở thành
chiếc hồ của tâm thức mênh mông không gợn sóng nào. Bạn là cá trong đại dương.
Đừng hỏi đại dương ở đâu.
Nivedano...
(tiếng trống)
Quay lại, và mang phật
của bạn theo mình. Im lặng và duyên dáng, ngồi vài khoảnh khắc chỉ để nhớ lại
nơi bạn đã ở, con đường vàng nào bạn đã theo, trung tâm của bạn giống gì. Im lặng,
cái đẹp, phúc lạc - bạn phải lan toả nó lên chu vi của mình trong mọi hành động,
trong mọi cử chỉ, trong mọi lời, trong mọi im lặng. Bạn phải vẫn còn là phật
trong bất kì tình huống nào. Ở cùng với tôi, bạn có được cơ hội không có sẵn ở
bất kì đâu trên trái đất.
Nó sẽ thành có sẵn ở
nhiều, nhiều chỗ. Những ngày vàng đó đã qua. Nỗ lực của tôi là để cho bạn
thoáng nhìn về những ngày vàng đó khi hàng nghìn người ở những chỗ khác nhau
đang cố gắng đạt tới tâm thức tối thượng, tới tính bất tử, tới cái vĩnh hằng.
Không đạt tới trung
tâm của mình bạn là cây anh đào không bao giờ tìm thấy mùa xuân của mình. Khoảnh
khắc bạn đạt tới trung tâm của mình bạn cho phép mùa xuân tới với bạn.
Toàn thể cuộc sống của
bạn trở thành điệu vũ, bài thơ, bài ca.
Được chứ, Maneesha?
Vâng, thưa Thầy kính
yêu.
Xem Tiếp Chương 7 – Quay Về Mục Lục
Đọc Miễn Phí Sách Thiền - Download Sách Thiền PDF
Nghe Miễn Phí Sách Nói Thiền Hoặc Download ê
0 Đánh giá