Chương 12. Vui sướng bên ngoài bất kì kinh nghiệm nào

Coi nó là dễ (Tập 1) - Osho

Bài nói về Thiền

Chương 12. Vui sướng bên ngoài bất kì kinh nghiệm nào

Câu hỏi thứ nhất

Mặc dầu bài giảng của thầy là hoàn toàn nghiêm chỉnh và sâu sắc hôm qua, đã có cảm giác buồn cười kì lạ và tiếng cười nảy sinh trong tôi. Đâu đó sâu bên trong, đã có cảm giác khôi hài như dòng chảy ngầm tinh tế. Nước mắt thường lăn xuống! Những khoảnh khắc này của sáng tỏ và sáng suốt có cho sinh thành ra cảm giác khôi hài không? Và nước mắt là gì?

Vâng, Chinmaya, sáng tỏ bao giờ cũng mang tới cảm giác khôi hài. Người ta bắt đầu cười, không vào người khác mà vào bản thân mình. Cười vào toàn thể cái lố bịch của trò chơi bản ngã, vào toàn thể sự ngu xuẩn của tâm trí con người. Và khi có tiếng cười, nước mắt không còn xa xôi nữa; chúng là các mặt của một năng lượng. Chúng không đối lập đối xứng, chúng là phần bù nhau.

Bất kì khi nào có tiếng cười sâu, nhất định có nước mắt đi theo nó. Và bất kì khi nào có nước mắt sâu, tiếng cười sẽ sớm tới thôi. Chúng đi cùng nhau, chúng là bộ phận của một bầu khí hậu, khí hậu của sáng tỏ, chiều sâu, sáng suốt.

Bạn có thể ngạc nhiên mà biết rằng người tinh thần phân liệt không thể cười được - và người không thể cười được có cái gì đó của tính tinh thần phân liệt trong người đó, bị ốm về tinh thần. Người tinh thần phân liệt bắt đầu cười chỉ khi họ thoát ra khỏi tính tinh thần phân liệt của họ. Người ta đã quan sát rằng nhà phân tâm có thể kết thúc trị liệu một khi người đó thấy người tinh thần phân liệt cười. Đây là sự kiện có tầm quan trọng lớn.

Vậy nên nhiều cái gọi là thánh nhân thực sự bị tinh thần phân liệt - họ không thể cười được. Và nếu bạn không thể cười được, làm sao bạn có thể khóc được? làm sao bạn có thể kêu than được? Cả hai trở thành không thể được. Khi tiếng cười và việc học là không thể được, trái tim bạn hoàn toàn bị đóng lại. Bạn không có xúc động nào, bạn bắt đầu sống chỉ trong cái đầu. Toàn thể thực tại của bạn chỉ gồm các ý nghĩ. Ý nghĩ là khô khan - chúng không thể đem tới tiếng cười được, chúng không thể đem tới nước mắt được. Nước mắt và tiếng cười tới từ trái tim. Và sáng tỏ không phải là của tâm trí, sáng tỏ là của trái tim. Lẫn lộn là của tâm trí.

Cho nên, Chinmaya, nó đã là một kinh nghiệm tốt. Chứng tinh thần phân liệt của bạn đang biến mất; tôi có thể kết thúc việc trị liệu. Cười nhiều hơn đi, lại trở thành đứa trẻ lần nữa. Nghiêm chỉnh là bệnh của bạn: bỏ nghiêm chỉnh đi.

Và đừng bao giờ bị lẫn lộn giữa nghiêm chỉnh và chân thành - nghiêm chỉnh không phải là chân thành.

Chân thành không cần nghiêm chỉnh; chân thành có thể có tiếng cười, có thể kêu than, có thể khóc. Nghiêm chỉnh là giai đoạn bị phong toả của tâm trí, giai đoạn mà bạn không thể tuôn chảy được, giai đoạn của sự tù đọng không tuôn chảy. Người nghiêm chỉnh là người ốm.

Tôn giáo đã từng bị phá huỷ bởi người nghiêm chỉnh. Và có một điều về người nghiêm chỉnh mà bạn phải được nhắc nhở lặp đi lặp lại: người nghiêm chỉnh rất thạo nói, vì họ sống trong cái đầu. Họ là người chặt chẻ logic. Họ có thể diễn đạt giỏi. Và vì họ không có trái tim, vì họ không thể cảm được, họ rất có tính thẩm quyền. Con người của việc cảm không thể có tính thẩm quyền được - làm sao từ bi có thể có tính thẩm quyền được?

Và con người của việc cảm bao giờ cũng ngần ngại; người đó không thể làm ra các phát biểu giáo điều. Con người của việc cảm thì thào, thuyết phục. Con người của việc cảm không thể thuyết phục được, người đó tới một cách gián tiếp, như làn gió thoảng tinh tế. Nhưng người nghiêm chỉnh, người sống trong cái đầu, người tinh thần phân liệt, người đó nói, nói ra lời, có tính logic, hợp lí, nói to, mang tính thẩm quyền. Và vì những phẩm chất này, người đó bắt đầu thu thập được người đi theo.

Mọi nhà lãnh đạo chính trị đều bị tinh thần phân liệt. Đám đông đi theo họ vì các phát biểu giáo điều của họ; các phát biểu giáo điều của họ thuyết phục mọi người. Mọi người rất mơ hồ, không chắc chắn, bất an ninh - họ cần ai đó làm cho họ cảm thấy an ninh. Người đó có thể là người ngu, người đó có thể chỉ giống như một Adolf Hitler...

Chính một điều phân vân lớn cho những người cân nhắc về các vấn đề con người là làm sao Adolf Hitler - một người tầm thường, có chỉ số IQ thấp - lại có thể thuyết phục được một nước như nước Đức, một nước trí thức, một nước thông minh, một nước của các giáo sư, triết gia, nhà tư tưởng. Làm sao có thể có chuyện người ngốc này, Adolf Hitler, có thể thuyết phục được mọi người? Và một giống nòi thông minh thế!

Với tôi, nó không phải là vấn đề chút nào. Tôi có thể thấy thấu suốt làm sao nó đã xảy ra. Adolf Hitler mang tính giáo điều. Bất kì cái gì ông ấy nói, ông ấy nói nó một cách tuyệt đối. Chỉ người ngu mới có thể mang tính giáo điều.

Lão Tử do dự. Lão Tử nói: Ta bước đi như người bước trong mùa đông lạnh vào dòng suối lạnh. Mọi người đều chắc chắn trừ ta. Ta không chắc chắn, ta do dự. Ta không thể tuyên bố tri thức được, vì mọi thứ huyền bí thế.

Bây giờ, Lão Tử sẽ không đi thuyết phục mọi người. Nếu bạn do dự, không ai sẽ đi theo bạn. Mọi người đều trong lẫn lộn sâu. Mọi người cần ai đó hét to vào tai họ - to tới mức họ bị thuyết phục: "Người này phải là thực, người này phải biết về mọi thứ. Làm sao người này có thể hét to thế? Làm sao người này có thể tranh cãi to thế? Chỉ chân lí mới có thể to thế." Họ sai lầm.

Và những người giáo điều này liên tục lặp lại. Adolf Hitler liên tục lặp lại cùng chủ đề. Dần dần, dần dần, khi mọi cái không thực được lặp đi lặp lại nó bắt đầu có vẻ như chân lí. Và mọi người cần ai đó để dựa vào. Họ không chắc chắn, họ cần ai đó tuyệt đối chắc chắn.

Chính trị bị chi phối bởi những người tinh thần phân liệt. Tôn giáo cũng bị chi phối bởi những người tinh thần phân liệt. Vì những người này rất rất giỏi nói, thuyết phục, họ lãnh đạo quần chúng, tôn giáo được lập ra, nhà thờ được lập ra, các tổ chức được làm ra.

Jesus không thể xoay xở để dẫn dắt nhiều người được - bạn có biết không? Điều đã được ước lượng là ông ấy có số người đi theo không quá năm trăm người. Và khi ông ấy bị đóng đinh, hàng nghìn người đã tụ tập để chế nhạo ông ấy. Ông ấy đã chỉ có mười hai đệ tử thân cận, chỉ mười hai - con người có phẩm chất của Jesus! Cái gì đã xảy ra? Ông ấy đã không thuyết phục sao?

Ông ấy không thuyết phục theo cách mọi người cần. Ông ấy nói mọi thứ theo cách huyền bí - theo ngụ ngôn, theo biểu dụ, theo thơ ca. Ông ấy không logic, ông ấy hoàn toàn phi logic. Ông ấy mơ hồ. Ông ấy chỉ dẫn, trỏ tới, nhưng ông ấy không có tính khẳng định.

Ki tô giáo không được sinh ra cùng Christ, nó được sinh ra cùng thánh Paul - người phải đã là một người tinh thần phân liệt, chắc chắn. Đầu tiên ông ta chống lại Christ - tên ông ta là Saul - và ông ta chống lại tới mức ông ta muốn phá huỷ mọi người Ki tô giáo và mọi người đi theo. Ông ta đã đi tới các vùng quê nơi những người theo Jesus đã dần dần tụ tập lại, dần dần trở nên dũng cảm, dần dần bắt đầu dạy mọi người, lan toả thông điệp này - ông ta đã đi tới đó để tranh cãi, để thảo luận, để đánh bại.

Và trên đường cái gì đó đã xảy ra. Ông ta đã bị sở hữu bởi linh hồn của Christ - đó là cách câu chuyện diễn ra. Ông ta ngã lăn trên đường, bụi đất đầy mồm. Ông ta không thể tin được điều đó! Ông ta đã nhìn thấy Jesus. Ông ta hỏi xin tha thứ, ông ta trở nên được cải tâm - từ Saul ông ta trở thành Paul. Và ông ta đã là người sáng lập ra Ki tô giáo.

Bây giờ, cái gì thực tế đã xảy ra theo thuật ngữ tâm lí học? Người này phải đã có nhân cách chia chẻ, ông ta phải đã là một người tinh thần phân liệt. Không ai đã xuất hiện - không Christ nào đã xuất hiện. Nhưng ông ta đã chống lại Christ nhiều thế - đó là một phần của tâm trí ông ta điều làm việc chống lại - và ông ta đã hoàn toàn vô nhận biết về phần khác. Khi ông ta đi sâu vào trong phần chống lại Christ, con lắc đung đưa từ cực đoan này sang cực đoan khác. Đó là cách nó bao giờ cũng xảy ra.

Ông ta đang đi để khuynh đảo người Ki tô giáo - số nhỏ người đó, những người đã nói về Jesus và nhớ những điều cũ, và người này và cái đẹp của người này. Và nỗi khổ mà ông ấy đã trải qua vì họ, và thông điệp mà ông ấy đã trao cho họ - dần dần lời này lan rộng ra. Và ông ta đã đi để khuynh đảo những người này. Và ông ta có khả năng tranh cãi giỏi. Những người theo Jesus sẽ không có khả năng thuyết phục được ông ta; ông ta sẽ thuyết phục được họ. Họ là những người giản dị, người hồn nhiên - nông dân và ngư dân và thợ mộc - không được giáo dục mấy.

Nhưng khi bạn đi tới cực đoan này, thế thì con lắc đung đưa theo cách riêng của nó. Nó đã đung đưa, nó chuyển sang cực đoạn kia. Phần kia của bản thể ông ta nắm quyền sở hữu ông ta. Đó là điều thực tế đã xảy ra. Ông ta có mơ, linh ảnh - không có Christ, nhưng ông ta đã thấy Christ. Và ông ta bị thuyết phục và ông ta đã cải tâm. Và người tinh thần phân liệt này đã tạo ra toàn thể Ki tô giáo. Ông ta đã đi để khuynh đảo người Ki tô giáo: ông ta đã cải tâm toàn thế giới sang Ki tô giáo. Ông ta đã tạo ra nhà thờ.

Nó bao giờ cũng là vậy. Bất kì khi nào một tôn giáo được sinh ra, sớm hay muộn những người tinh thần phân liệt sẽ bắt giữ lấy nó. Họ là những người lãnh đạo lớn; họ thuyết phục mọi người. Tác động của họ là lớn, khẩu hiệu của họ cải tâm mọi người. Họ có tiếng nói to, logic; họ thu thập bằng chứng, họ tranh cãi.

Vì những người này, không tôn giáo nào còn là thuần khiết được lâu. Người thực sự tôn giáo là những người không nói giỏi, người là hồn nhiên. Những người đơn giản, có tính thiền, đáng yêu - họ không thể thuyết phục được bất kì ai. Họ đơn giản sống tôn giáo. Nhưng họ không thể tạo ra tôn giáo lớn được; đế chế tôn giáo lớn họ không thể tạo ra được.

Điều tốt là khôi hài đang nảy sinh trong Chinmaya. Cho phép nó đi, đừng nghiền nát nó. Giúp nó tới, để nó lên bề mặt. Khôi hài sẽ nối các phần bị chia chẻ của bạn, khôi hài sẽ dán các mảnh mẩu của bạn vào trong một toàn thể. Bạn đã không quan sát điều đó sao? Khi bạn có tiếng cười từ tim, đột nhiên mọi mảnh mẩu biến mất và bạn trở thành một. Khi bạn cười, linh hồn bạn và thân thể bạn là một - chúng cười cùng nhau. Khi bạn nghĩ, thân thể và linh hồn bạn là tách rời. Khi bạn khóc, thân thể và linh hồn bạn là một; chúng vận hành trong hài hoà.

Bao giờ cũng nhớ: mọi điều đó là tốt, vì cái tốt làm cho bạn thành một toàn thể. Cười, khóc, múa, hát - tất cả những điều đó làm cho bạn thành một mảnh, trong đó bạn vận hành như một hài hoà, không tách rời. Suy nghĩ có thể diễn ra trong đầu, và thân thể có thể liên tục làm cả nghìn lẻ một thứ; bạn có thể liên tục ăn, và tâm trí có thể liên tục nghĩ. Đây là chia chẻ. Bạn bước trên đường: thân thể đang bước đi và bạn đang nghĩ. Không nghĩ tới con đường, không nghĩ tới cây bao quanh nó, không nghĩ tới mặt trời, không nghĩ tới những người đi ngang qua, nhưng suy nghĩ về các thứ khác, về thế giới khác.

Nhưng cười đi, và nếu việc cười là thực sự sâu, nếu nó không chỉ là việc cười rởm, chỉ trên môi, đột nhiên bạn cảm thấy thân thể bạn và linh hồn bạn đang vận hành cùng nhau. Nó không chỉ trong thân thể, nó đi sâu nhất vào trong cốt lõi của bạn. Nó nảy sinh từ chính bản thể bạn và lan toả hướng ra chu vi. Bạn là một trong tiếng cười.

Hay trong khóc, hay trong múa, hay trong hát! Bất kì cái gì làm cho bạn cảm thấy người ta là tốt, đều có tính thiền, đều có tính cầu nguyện.

Câu hỏi thứ hai

Chủ định của nhóm trị liệu có phải là để mang những người tham dự tới cái ngã tự nhiên của họ không? Nếu là vậy, nó chẳng phải là nỗ lực để là phi tự nhiên một cách tự nhiên đó sao? Nếu không là vậy, khác biệt bản chất giữ tự nhiên và phi tự nhiên là gì?

Chủ định của nhóm trị liệu không phải là đem những người tham dự tới cái ngã tự nhiên của họ - không chút nào. Chủ định của nhóm trị liệu là để mang bạn tới điểm mà bạn có thể thấy được cái phi tự nhiên của bạn. Không ai có thể mang bạn tới cái ta tự nhiên của bạn được; không thể có phương pháp, không kĩ thuật, không thiết bị, cái có thể mang bạn tới cái ngã tự nhiên của bạn - vì mọi điều bạn sẽ làm sẽ làm cho bạn ngày càng phi tự nhiên hơn.

Thế thì chủ định của nhóm trị liệu là gì? Nó đơn giản làm cho bạn nhận biết về các hình mẫu phi tự nhiên mà bạn đã tiến hoá trong bản thể bạn. Nó đơn giản giúp cho bạn thấy những cái phi tự nhiên của cuộc sống của bạn, vậy thôi. Thấy nó, nó bắt đầu tan tác đi. Thấy nó là triệt tiêu nó, vì một khi bạn đã thấy cái gì đó là phi tự nhiên trong bản thể bạn, bạn không thể còn lại trong nó lâu thêm nữa được. Và thấy cái gì đó là phi tự nhiên, bạn cũng cảm thấy cái là tự nhiên - nhưng cái đó là gián tiếp, cái đó là mơ hồ, cái đó không rõ ràng. Cái là rõ ràng là cái này, cái bạn đã thấy rằng cái gì đó là phi tự nhiên trong bạn. Thấy cái phi tự nhiên bạn có thể cảm thấy cái tự nhiên. Thấy cái phi tự nhiên, bạn không thể hỗ trợ cho nó thêm nữa. Nó tồn tại vì việc hỗ trợ của bạn - không cái gì có thể tồn tại mà không có hỗ trợ của bạn. Hợp tác của bạn là được cần.

Nếu bạn hợp tác cái gì đó tồn tại. Chắc chắn cái phi tự nhiên không thể tồn tại mà không có hợp tác của bạn. Nó sẽ lấy năng lượng từ đâu? Cái tự nhiên có thể tồn tại mà không có hợp tác của bạn, nhưng cái phi tự nhiên không thể tồn tại được. Cái phi tự nhiên cần hỗ trợ thường xuyên, nó cần chăm nom thường xuyên, nó cần kiểm soát thường xuyên. Một khi bạn đã thấy rằng điều này là phi tự nhiên, nắm giữ của bạn trở nên chùng lỏng ra. Nắm tay của bạn mở ra theo cách riêng của nó.

Nhóm không phải là phương cách để mở nắm tay của bạn. Nó chỉ để giúp bạn thấy rằng điều bạn đang làm là phi tự nhiên. Trong chính việc thấy đó, là biến đổi. Bạn hỏi:

Chủ định của nhóm trị liệu có phải là để mang những người tham dự tới cái ngã tự nhiên của họ không?

Không, đó không phải là chủ định. Chủ định đơn giản là làm cho bạn nhận biết về bạn ở đâu, bạn đã làm gì cho cái ngã của bạn - bạn đã từng làm điều hại gì một cách liên tục và bạn vẫn đang làm. Bạn đang tạo ra những vết thương nào trong bản thể bạn. Trên từng vết thương là chữ kí của bạn - đó là chủ định của nhóm, để làm cho bạn tỉnh táo về chữ kí của bạn. Rằng nó được bạn kí, rằng không ai khác đã từng làm điều đó. Rằng mọi xiềng xích mà bạn có quanh bản thân bạn đều do bạn tạo ra. Rằng nhà tù bạn sống trong đó là công trình riêng của bạn. Không ai đang làm nó cho bạn.

Thấy điều đó, rằng "Mình đang tạo ra nhà tù riêng của mình," bạn có thể tiếp tục tạo ra nó được bao lâu nữa? Nếu bạn muốn sống trong nhà tù, đó là chuyện khác - nhưng không ai đã bao giờ muốn sống trong nhà tù. Mọi người sống vì họ nghĩ, "Người khác đang tạo ra nhà tù này, chúng tôi có thể làm được gì?" Họ bao giờ cũng liên tục đổ trách nhiệm lên ai đó khác. Suốt nhiều thời đại, họ đã tìm ra các phương cách mới và khác biệt, nhưng chủ định vẫn còn như cũ: đổ trách nhiệm lên ai đó khác.

Và bạn sẽ ngạc nhiên về con người đã từng cố gắng tìm ra những cái cớ gì. Trong thời cổ đại, con người thường nghĩ, "Đây là cách Thượng đế đã làm ra chúng ta, cho nên trách nhiệm là của Thượng đế - chúng ta có thể làm được gì? Chúng ta chỉ là các sinh linh, và chúng ta là cách ngài đã làm ra chúng ta. Chúng ta phải sống cái khổ này. Điều này được định mệnh sẵn."

Điều đó là thủ đoạn thôi. Bạn đang làm nhẹ bản thân bạn khỏi mọi trách nhiệm. Nhưng điều xảy ra là khi một thủ đoạn đã có tác dụng lâu nó trở thành sự sáo rỗng. Nó không còn tác dụng nữa; mọi người phát chán với nó. Họ bắt đầu tìm các ý tưởng mới, nhưng chủ định vẫn còn như cũ.

Marx nói chính xã hội, cấu trúc kinh tế của xã hội - việc bóc lột, kẻ bóc lột, bọn đế quốc, bọn tư bản, chúng đang làm điều hại, chúng là lí do. Lần nữa bạn được làm nhẹ khỏi trách nhiệm. Cho nên bạn có thể làm được gì? Sự nô lệ bị áp đặt lên bạn, bạn đã bị làm cho khổ. Chừng nào cách mạng còn chưa tới, không cái gì sẽ xảy ra. Cho nên bạn có thể trì hoãn.

Và cách mạng không bao giờ tới; nó vẫn chưa xảy ra. Không ở Nga, không ở Trung Quốc - không ở đâu cả. Cách mạng không bao giờ tới; đó chỉ là việc trì hoãn. Con người khổ ở Nga cũng như con người ở bất kì chỗ nào khác, ngập trong bãi lầy tâm trí như ở bất kì chỗ nào khác. Ghen tị ở Nga cũng nhiều như bất kì chỗ nào khác. Giận là như nhau, bạo hành là như nhau, không cái gì đã thay đổi.

Freud nói nó là vì việc giáo dục. Trong thời thơ ấu của mình, bạn đã từng được nuôi lớn sai - bạn có thể làm được gì? Điều đó đã xảy ra rồi; giờ không có cách nào hoàn tác lại nó. Nhiều nhất, bạn có thể chấp nhận nó và sống nó. Hay bạn có thể liên tục tranh đấu một cách không cần thiết - nhưng không có hi vọng.

Freud là một trong những người bi quan nhất đã từng có. Ông ấy nói không có hi vọng nào cho con người, vì trong thời thơ ấu hình mẫu được lắng đọng - được lắng đọng mãi mãi. Thế rồi bạn liên tục lặp lại hình mẫu này. Trách nhiệm lại bị ném đi. Cho nên mẹ bạn chịu trách nhiệm. Và người mẹ nghĩ cô ấy có thể làm được gì? - mẹ riêng của cô ấy chịu trách nhiệm... vân vân và vân vân.

Đây toàn là các phương cách, nhưng chủ định là như nhau - các phương cách khác nhau cho cùng một chủ định. Chủ định là gì? Nhận trách nhiệm lên vai của bạn.

Nhóm trị liệu là để làm cho bạn nhận biết rằng cả Thượng đế không chịu trách nhiệm lẫn xã hội không chịu trách nhiệm lẫn bố mẹ không chịu trách nhiệm. Nếu có bất kì ai chịu trách nhiệm đó là bạn? Quá trình nhóm là việc gõ búa của sự kiện đơn giản này - rằng chính bạn là người chịu trách nhiệm. Và việc gõ búa này có ý nghĩa lớn. Vì một khi bạn hiểu rằng "Đây là tôi, bản thân tôi đang làm sai cho bản thân tôi," thế thì các cánh cửa mở ra. Thế thì có hi vọng. Thế thì cái gì đó là có thể.

Cách mạng là có thể qua trách nhiệm, trách nhiệm cá nhân. Bạn có thể chuyển hoá; bạn có thể bỏ các hình mẫu cũ đó. Chúng không phải là số phận của bạn. Nhưng nếu bạn chấp nhận chúng là số phận của bạn, chúng trở thành số phận của bạn. Tất cả chỉ là vấn đề liệu bạn có hỗ trợ chúng hay không.

Và tôi không nói rằng các hình mẫu đã không làm cái gì đó cho bạn, nhớ lấy. Và tôi không nói rằng xã hội đã không làm cái gì cho bạn - tôi cũng không nói điều đó. Xã hội đã làm nhiều, bố mẹ đã làm nhiều, giáo dục và tu sĩ, họ đã làm nhiều. Nhưng, dầu vậy, chìa khoá tối thượng ở trong tay bạn. Bạn có thể bỏ nó, bạn có thể bỏ toàn thể việc ước định. Bất kì cái gì họ đã làm, bạn có thể xoá nó đi - vì tâm thức của bạn ở cốt lõi sâu nhất bao giờ cũng còn tự do. Đó là chủ định của nhóm trị liệu, để đem chân lí này về nhà: rằng bạn chịu trách nhiệm. 'Trách nhiệm' là từ quan trọng nhất trong quá trình trị liệu nhóm. Không ai muốn nhận trách nhiệm, vì điều đó làm tổn thương. Chỉ thấy ra vấn đề, "Mình là nguyên nhân cho khổ của mình," gây tổn thương rất nhiều. Nếu ai đó khác là nguyên nhân, người ta có thể chấp nhận điều đó, người ta bất lực. Nhưng nếu người ta là nguyên nhân cho khổ của mình, điều đó gây tổn thương. Điều đó đi ngược lại bản ngã, nó đi ngược lại lòng tự hào.

Đó là lí do tại sao trị liệu nhóm là quá trình khó khăn, gian nan. Bạn muốn thoát ra - từ đương đầu, từ đạo, từ trị liệu nguyên thuỷ, bạn muốn thoát ra. Tại sao bạn muốn thoát ra? Vì bạn bao giờ cũng tin rằng bạn là đúng hoàn hảo, bạn là tốt hoàn hảo - người khác đã làm hại bạn.

Bây giờ toàn thể sự việc phải bị thay đổi; bạn phải để mọi thứ lộn ngược lại. Không ai làm bất kì hại gì cho bạn. Và nếu họ làm bất kì hại gì, đó là qua hợp tác của bạn. Cho nên chung cuộc bạn chịu trách nhiệm, bạn đã chọn nó. Bạn nói, "Chồng tôi đang làm hại tôi " - nhưng bạn đã chọn ông chồng này, thực ra, chỉ như vậy thì anh ta mới có thể làm hại bạn được. Bạn muốn được làm hại và đó là lí do tại sao bạn đã chọn chồng này, vợ này.

Quan sát mọi người liên tục thay đổi vợ của họ. Bạn sẽ ngạc nhiên - họ tìm thấy cùng kiểu đàn bà lặp đi lặp lại. Tìm cùng kiểu đàn bà là việc khó chứ, nhưng họ tìm ra đấy. Và trong vòng sáu tháng họ lại phàn nàn. Và lời phàn nàn là đích xác như nhau.

Tôi đã nghe nói về một người đàn ông đã lấy vợ tám lần, và anh ta xoay xở lặp đi lặp lại tìm ra cùng kiểu đàn bà. Thấy ra vấn đề đi: vấn đề là ở chỗ anh ta có một loại tâm trí nào đó, việc ước định nào đó. Trong ước định đó, chỉ kiểu đàn bà nào đó mới hấp dẫn anh ta. Tóc hoe hay da ngăm đen - kiểu đàn bà nào đó hấp dẫn anh ta. Mũi dài, mắt đen, hay cái gì đó. Anh ta bao giờ cũng bị hấp dẫn bởi loại đàn bà nào đó. Và thế rồi người đàn bà đó làm cùng điều. Và thế rồi anh ta phân vân - và anh ta nghĩ anh ta đã đổi người đàn bà này.

Bạn thay đổi người đàn bà, nhưng bạn đã không thay đổi tâm trí bạn! Cho nên chọn lựa của bạn vẫn còn là cái cũ, vì người chọn là người cũ. Điều đó sẽ không giúp gì; bạn sẽ trong cùng cái bẫy. Mầu của bẫy có thể thay đổi, thớ của bẫy có thể thay đổi, nhưng bẫy có đó và bạn sẽ bị mắc bẫy lặp đi lặp lại. Và cùng khổ sẽ nảy sinh.

Trị liệu nhóm là quá trình lớn của việc hiểu "Mình đã làm gì cho bản thân mình!" Và nếu bạn vẫn đi sâu hơn... nơi không trị liệu nhóm nào đã đi, ngay cả trị liệu nguyên thuỷ cũng không tới. Nhưng Phật đã đi sâu hơn. Ông ấy nói: Nếu ông đã chọn loại bố mẹ nào đó, điều đó nữa là chọn lựa của ông.

Thấy vấn đề đi. Hàng triệu người ngu đang làm tình khi bạn lơ lửng đi lấy việc sinh. Nhưng bạn vẫn đã chọn một đôi nào đó - tại sao? Bạn phải có ý tưởng nào đó; nó là chọn lựa của bạn. Và thế rồi bạn nói, "Bố mẹ tôi đã làm hại tôi." Ngay chỗ đầu tiên, tại sao bạn đã chọn họ? Thế rồi vợ bạn, chồng bạn... và bạn nghĩ họ đã làm hại sao? Thế rồi xã hội - ai đã tạo ra xã hội này? Bạn đã tạo ra xã hội này đấy. Nó không tới từ trời xanh đâu.

Người ăn xin trên đường đã không xuất hiện đột ngột từ trời xanh. Chúng ta đã tạo ra người đó. Nếu bạn muốn trở nên giầu, ai đó phải trở thành kẻ ăn xin. Và thấy kẻ ăn xin bạn cảm thấy rất thương hại. Bạn đang cố lừa ai vậy? Và bạn vẫn mang ý tưởng về việc trở nên giầu. Nếu bạn muốn trở nên giầu, ai đó sẽ trở thành kẻ ăn xin. Nếu bạn muốn trở thành ai đó, thế thì ai đó sẽ không có khả năng đạt tới danh vọng, tên tuổi đó. Nó là thế giới cạnh tranh. Bạn không muốn chiến tranh, nhưng bạn bạo hành - trong mọi thứ bạn đều bạo hành. Và bạn kết án chiến tranh.

Và bạn có thấy những người theo chủ nghĩa hoà bình và đám diễu hành của họ không. Họ có vẻ bạo hành làm sao! Khẩu hiệu của họ chống chiến tranh, họ hô vang chống chiến tranh - và sớm hay muộn đám diễu hành biến thành phá rối trật tự. Và họ đốt xe hơi và đập phá văn phòng và đốt xe bus và tầu hoả và tấn công cảnh sát - và họ đã đi để phản đối chống chiến tranh!

Bây giờ cái gì đang xảy ra? Những người này là những người bạo hành; chiến tranh chỉ là cái cớ. Việc phản đối của họ không là gì ngoài cách diễn đạt bạo hành của họ. Họ không quan tâm tới chiến tranh, họ dùng nó như cái cớ.

Xã hội này được tạo ra bởi bạn. Và thế rồi bạn nói rằng xã hội chịu trách nhiệm.

Không ai chịu trách nhiệm ngoại trừ bạn. Đây là một trong những chân lí khó nhất để chấp nhận. Nhưng một khi bạn chấp nhận nó, nó mang tới tự do lớn lao, nó tạo ra không gian lớn lao. Vì với điều này, khả năng khác lập tức mở ra: "Nếu mình chịu trách nhiệm thì mình có thể thay đổi. Nếu mình không chịu trách nhiệm, làm sao mình có thể thay đổi được? nếu mình đang làm nó cho bản thân mình, thế thì nó gây tổn thương nhưng nó cũng mang tới khả năng mới - rằng mình có thể dừng việc làm hại bản thân mình, mình có thể dừng việc bị khổ." Quá trình nhóm không phải để làm cho bạn tự nhiên; nó là để làm cho bạn nhận biết về cái phi tự nhiên của bạn, về cái rởm của bạn.

Chủ định của nhóm trị liệu có phải là để mang những người tham dự tới cái ngã tự nhiên của họ không?

Không, không chút nào. Chủ định là chỉ để làm cho họ nhận biết về cái ngã phi tự nhiên. Và thế thì bản thân tự nhiên tới theo cách riêng của nó. Không ai có thể mang nó tới được - khi cái phi tự nhiên biến mất, cái tự nhiên được tìm thấy. Tự nhiên bao giờ cũng có đó, ẩn dưới rác rưởi. Phi tự nhiên mất đi, bạn là tự nhiên. Bạn không trở thành tự nhiên; bạn bao giờ cũng là tự nhiên. Làm sao người ta có thể trở thành tự nhiên được? Mọi việc trở thành sẽ dẫn bạn vào trong phi tự nhiên.

Nếu là vậy, nó chẳng phải là nỗ lực để là phi tự nhiên một cách tự nhiên đó sao?

Vâng, nỗ lực là tự nhiên bao giờ cũng là phi tự nhiên. Nhưng hiểu cái phi tự nhiên không phải là nỗ lực để là tự nhiên, nó là việc hiểu đơn giản. Thấy rằng bạn đã cố vắt dầu ra từ cát, khi bạn đã thấy cái vô tích sự của nó bạn bỏ toàn thể dự án. Thấy rằng bạn đã cố gắng đi qua tường và làm bị thương đầu, thấy nó, bạn dừng việc đi qua tường. Bạn bắt đầu tìm cửa. Vâng, đích xác giống điều đó

Nếu không là vậy, khác biệt bản chất giữ tự nhiên và phi tự nhiên là gì?

Tự nhiên là cái mà bạn đã được trao cho như món quà - món quà từ cái toàn thể. Phi tự nhiên là cái bạn đã tạo ra - bằng các giáo lí, kinh sách, tính cách, đạo đức. Cái phi tự nhiên là cái mà bạn đã áp đặt lên cái tự nhiên, cái được cho. Cái tự nhiên là từ Thượng đế, cái phi tự nhiên là từ bản thân bạn. Bỏ đi mọi cái bạn đã áp đặt lên bản thân bạn, và Thượng đế sẽ bùng ra trong cả nghìn việc nở hoa trong bản thể bạn.

Ai đó hỏi Jesus, "Thông điệp nền tảng của ông là gì?" Và ông ấy nói, "Hỏi gà và cá và hoa đi."

Ông ấy ngụ ý gì với "Hỏi gà và cá và hoa đi?" Ông ấy nói: Hỏi tự nhiên đi!

Thông điệp của tôi là: Cho phép tự nhiên chiếm quyền sở hữu bạn; đừng cố tạo ra bất kì tính cách nào. Mọi tính cách đều sai. Là vô tính cách đi. Đừng tạo ra bất kì loại nhân cách nào; mọi nhân cách đều là giả. Đừng là nhân cách.

Thế thì, dần dần, bạn sẽ thấy cái gì đó nảy sinh từ cốt lõi sâu nhất của bản thể bạn. Cái đó là tự nhiên. Hương thơm của nó là lớn lao. Nó là tốt; nó không bao giờ xấu. Và nó không được trau dồi, không chút nào. Do đó nó không có căng thẳng trong nó, không lo âu; bạn không cần duy trì nó.

Chân lí không cần được duy trì. Chỉ phi chân lí mới phải được quản lí, được duy trì, cần nhiều chăm nom và bảo trì. Và dầu vậy chúng là không thực và chúng không bao giờ trở thành chân lí. Và chỉ chân lí mới giải thoát.

Trị liệu sẵn có ở đây không để làm cho bạn thành tự nhiên. Không ai có thể làm cho bạn thành tự nhiên được - Thượng đế đã làm điều đó. Vấn đề là không học cách là cái tự nhiên: vấn đề là cách dỡ bỏ cái phi tự nhiên.

Câu hỏi thứ ba

Làm sao là toàn bộ? Làm sao cho mọi thứ?

Vidya, người ta có thể là toàn bộ chỉ khi người ta không hiện hữu. Chỉ trống rỗng mới có thể là toàn bộ. Nếu bạn hiện hữu, bạn không thể là toàn bộ được. Chính sự hiện diện của bạn sẽ là việc quấy rối tính toàn bộ của bạn, chính sự hiện diện của bạn sẽ tiếp tục can nhiễu vào tính toàn bộ của bạn.

Đó là lí do tại sao Phật nói: Trở thành tính không. Cứ nhìn sâu vào trong bản thân bạn và để mây của bản ngã tản mác đi. Để có bầu trời trống rỗng... trong bầu trời trống rỗng đó không có phân chia. Mây phân chia. Khi không có mây, bầu trời không bị phân chia, là một. Ý nghĩ phân chia. Khi không có ý nghĩ trong bạn, có tính toàn bộ. Và nhớ, ngay cả ý nghĩ về tính toàn bộ sẽ là yếu tố phân chia. Bây giờ bạn hỏi:

Làm sao là toàn bộ.

Đây là một ý tưởng. Lắng nghe tôi, thấy đi thấy lại sự vĩ đại của tính toàn bộ, tham lam nảy sinh trong bạn: Làm sao là toàn bộ? Nhưng bạn đã bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Làm sao bạn có thể hỏi câu hỏi như vậy được? Tính toàn bộ không phải là cái gì đó mà bạn phải là. Nếu bạn làm cái gì đó, bạn sẽ vẫn còn là bộ phận. Việc làm không bao giờ có thể là toàn bộ, chỉ vô làm mới có thể là toàn bộ. Khi bạn là người vô làm, khi không có người nào làm bất kì cái gì, có tính toàn bộ.

Tính toàn bộ là việc thiếu vắng của mọi việc làm, mọi suy nghĩ, mọi cái phân chia. Tính toàn bộ là im lặng, im lặng hoàn toàn.

Đừng hỏi: Làm sao là toàn bộ? Chỉ hỏi: làm sao thấy tại sao tôi không là toàn bộ?

Nhớ lấy, đó là lí do tại sao con đường của Phật được biết tới là qua negativa, qua phủ định. Nó không nói về những thứ khẳng định, nó đơn giản nói về cái phủ định.

Đừng hỏi làm sao là tự nhiên. Chỉ hỏi làm sao không là phi tự nhiên. Đừng hỏi làm sao là toàn bộ. Chỉ hỏi làm sao không là không toàn bộ, phi toàn bộ. Chỉ nhìn thấy mới là vấn đề. Đôi khi bạn là toàn bộ - chỉ nhìn vào những khoảnh khắc đó xem cái gì xảy ra.

Làm tình, đôi khi điều đó xảy ra, bạn là toàn bộ. Tính toàn bộ đó được gọi là cực thích. Tâm trí dừng lại trong một khoảnh khắc. Sự điên cuồng của yêu, cái điên của hai năng lượng gặp gỡ, hội nhập - tâm trí bị vượt qua, bị siêu việt. Tâm trí bị đẩy sang bên; tâm trí không còn được cần tới trong không gian đó. Mọi ý nghĩ biến mất, thời gian dừng lại, và đột nhiên bạn là toàn bộ.

Đó là lí do tại sao mọi người hiện hữu nhiều thế trong sống với yêu - mặc cho mọi thánh nhân. Họ không bận tâm về thánh nhân. Mọi người liên tục yêu - họ nói đãi bôi với thánh nhân nhưng họ liên tục sống và yêu; họ không theo các thánh nhân. Họ biết rằng họ chỉ có một khoảnh khắc của cực lạc, và đó là yêu.

Nếu bạn đã đi tới Khajuraho bạn phải đã thấy cách diễn đạt cực lạc trên mặt các hình maithun - những người yêu trong cực lạc sâu sắc. Ngay cả đá cũng đã trở thành cực lạc. Những bức tượng đá đó, điêu khắc đó, có tính thơ ca lớn lao, có sự mềm mại lớn lao. Những người sáng tạo đó phải đã có kinh nghiệm mênh mông. Biến đá thành cực lạc yêu là nghệ thuật lớn lao. Tôi đã thấy nhiều thứ, nhưng không cái gì so sánh được với Khajuraho. Khajuraho vẫn còn là kì quan vĩ đại nhất trên trái đất: biến đá thành cực lạc. Các bộ mặt chỉ ra cái gì đó của siêu việt; thời gian đã dừng lại. Không có ý nghĩ trong đầu; mọi phân chia đã biến mất.

Những khoảnh khắc này là khoảnh khắc linh thiêng, vì chúng tới từ cái toàn thể.

Bạn hỏi tôi: Làm sao là toàn bộ?

Cứ nhìn vào một số khoảnh khắc khi bạn là toàn bộ, cứ nhìn vào mùi vị của tính toàn bộ. Lắng nghe âm nhạc đôi khi điều đó xảy ra. Hay xem mặt trời lặn. Hay lắng nghe tôi. Nếu bạn ở sâu trong yêu với tôi, nó xảy ra; nó xảy ra lặp đi lặp lại mọi ngày. Tôi có thể thấy trên mặt bạn cùng cách diễn đạt như có trên các bức tượng Khajuraho. Bạn biến mất; cái gì đó dừng lại sâu bên dưới trong bạn. Không có chuyển động, mọi thứ là im lặng hoàn toàn - và bạn là toàn bộ.

Tôi cho bạn mùi vị của tính toàn bộ mọi ngày. Và Vidya, bạn hỏi tôi: Làm sao là toàn bộ? Cứ cho phép những khoảnh khắc này ngày càng nhiều hơn đi; đừng bỏ lỡ một cơ hội nào. Nhìn cây, nhìn sâu sắc tới mức bạn biến mất trong cái nhìn. Lắng nghe chim, quên bản thân bạn hoàn toàn. Vân vân và vân vân...

Mọi khoảnh khắc đều có khả năng là toàn bộ. Bất kì cái gì bạn đang làm, được cuốn hút vào trong nó hoàn toàn tới mức tâm trí không nghĩ cái gì, chỉ có đó, chỉ là sự hiện diện. Và tính toàn bộ sẽ tới ngày càng nhiều hơn. Và mùi vị của tính toàn bộ sẽ làm cho bạn ngày càng có khả năng là toàn bộ.

Và thử xem khi nào bạn không toàn bộ. Đó là những khoảnh khắc phải bị bỏ đi dần dần. Khi bạn không toàn bộ, bất kì khi nào bạn ở trong cái đầu - suy nghĩ, đăm chiêu, tính toán, tinh ranh, láu lỉnh - bạn không toàn bộ. Dần dần, trượt ra khỏi những khoảnh khắc đó. Nó chỉ là thói quen cũ; thói quen khó chết. Nhưng chúng chết chắc chắn - nếu người ta kiên trì, chúng chết.

Tôi đã nghe nói về một người có vợ chết. Và anh ta ngồi muộn, rất muộn trong quán rượu. Và ai đó hỏi, "Tại sao ông liên tục ngồi muộn thế? Vì ông thường bảo tôi rằng đó là vì vợ ông mà ông mới ngồi ở quán rượu lâu thế. Nhưng giờ vợ chết rồi!"

Người này đột nhiên đứng dậy. Anh ta nói, "Cám ơn ông! Tôi đã quên hoàn toàn - chỉ là thói quen cũ!"

Mới vài tháng trước, chuyện xảy ra: bộ trưởng quốc phòng Ấn Độ, Jagjivan Ram, đã nói ở đâu đó miền nam. Trong một giờ ông ấy đã chỉ trích đảng Quốc đại và Indira Gandhi. Bản thân ông ấy đã ở trong đảng Quốc Đại cả đời rồi; ông ấy đã là bộ trưởng quốc phòng trong chính phủ của Indira nữa. Thế rồi ông ấy đổi đảng, trở thành một phần của đảng Janata. Trong một giờ ông ấy đã nói chống lại đảng Quốc Đại, và đến cuối ông ấy yêu cầu khán giả: "Xin bỏ phiếu cho Quốc Đại."

Chỉ là thói quen cũ - phải đã từng làm trong năm mươi năm: "Bỏ phiếu cho Quốc Đại!"

Thói quen khó chết. Là không toàn bộ chính là một thói quen. Và đôi khi, mặc cho bạn, tính toàn bộ vẫn xảy ra. Cho nên chỉ quan sát những khoảnh khắc đó - khi nó xuất hiện, cách nó xuất hiện. Biết các bí mật nào đó từ những khoảnh khắc đó và đi vào trong những khoảnh khắc đó ngày càng nhiều hơn. Và xem khi nào nó không xảy ra - thoát ra khỏi những khoảnh khắc đó, trượt ra. Nó không phải là khoa học, nó là mẹo. Nó là nghệ thuật rất rất tinh tế. Bạn hỏi:

Làm sao là toàn bộ? Làm sao cho mọi thứ?

Nó không phải là vấn đề cho mọi thứ. Ngược lại, nó là vấn đề nhận ra sự kiện rằng bạn không có gì. Ý tưởng này về làm sao cho mọi thứ lại là có tính bản ngã. Bạn có gì để cho? Bạn là kẻ ăn xin - mọi người đều vậy. Bạn chẳng có gì để cho. Và bạn hỏi:

Làm sao cho mọi thứ?

Chính ý tưởng về cho là vô nghĩa. Khi bạn có cái gì đó để cho, tự nó cho, tự nó chia sẻ. Khi bạn hạnh phúc, hạnh phúc lan toả. Khi bạn phúc lạc, nó tràn ngập. Người ta không bao giờ hỏi "Làm sao cho?" Người ta đơn giản cho! Người ta không thể làm khác được. Trạng thái đó tìm ra cách diễn đạt riêng của nó và chia sẻ. Khi bạn có bài ca, tự nó hát lên - không phải là bạn phải hỏi "Làm sao hát nó?" Nó buột ra trong hớn hở, trong reo hò lớn của niềm vui. Tiếng reo hò có thể là vô lời, có thể vô nghĩa, nhưng điều đó không phải là vấn đề.

Nghĩa của 'hallelujah' là gì? Không có nghĩa trong nó. Nó không phải là từ chút nào, nó chỉ là tiếng hò reo của vui vẻ. Bạn đang nói rằng bạn có cái gì đó mà không thể được nói ra. Bạn đang nói cái gì đó mà chưa bao giờ được nói và không thể được nói.

Nhưng khi nó có đó nó xảy ra. Khi mưa tới và chúng trĩu hạt mưa chúng không hỏi, "Làm sao tôi có thể cho mọi thứ?" Chúng đơn giản bắt đầu cho - chúng bắt đầu trút nước xuống. Khi hoa nở ra nó không hỏi, "Làm sao tôi có thể chia sẻ hương thơm của tôi?" Thực ra, hoa có thể làm được gì? Không có vấn đề về làm. Hương thơm đã trên đường rồi, trên cánh rồi. Nó đã bắt đầu chuyển động!

Khi bạn có, việc chia sẻ xảy ra. Khi bạn không có, chỉ thế thì những câu hỏi này mới nảy sinh: "Làm sao cho? Làm sao chia sẻ?"

Mọi tối, mọi người tới hỏi tôi: "Làm sao chia sẻ?" Và vấn đề của tôi là ở chỗ tôi không thấy cái gì mà họ sẽ chia sẻ! Chẳng có gì. Khi bạn không có cái gì, câu hỏi này nảy sinh: "Làm sao chia sẻ?" Câu hỏi này giữ cho bạn hài lòng rằng bạn có cái gì đó để chia sẻ nhưng bạn không biết làm sao chia sẻ. Điều này giữ cho bạn vô nhận biết về sự kiện rằng bạn không có gì để chia sẻ - vì khi bạn có, nó tự phát xảy ra. Bạn không thể cưỡng lại nó được, nó phải được đem cho. Không có cách nào tránh nó, điều đó là không thể tránh được. Cho nên điều đầu tiên, bạn hỏi:

Làm sao là toàn bộ?

Không hiện hữu là toàn bộ.

Thứ hai, bạn hỏi:

Làm sao cho mọi thứ?

Biết rằng bạn không có gì đi. Và đợi... và đợi trong im lặng, trong kiên nhẫn. Cái gì đó sẽ bắt đầu chảy ra từ bản thể bạn. Nó sẽ lấy đi của bạn cái vô nhận biết. Nó sẽ là điều ngạc nhiên lớn - rằng bạn đã bắt đầu chia sẻ!

Và điều khó khăn nhất trên thế giới này là thấy rằng bạn không có gì cả - điều khó khăn nhất, vì nó cho cảm giác tệ tới mức bạn là trống rỗng, rằng bạn là kẻ ăn xin. Mọi người liên tục giả vờ rằng họ có...

Mới đêm hôm nọ, mẹ của Big Prem tới gặp tôi. Cô ấy đã ở đây trong nhiều tháng. Bây giờ, trong vòng hai hay ba tuần cô ấy sẽ ra đi, cho nên cô ấy tới gặp tôi lần đầu tiên. Trong nhiều tháng thế cô ấy đã ở đây, nhưng tránh tôi. Bảo vệ bản thân cô ấy, phòng thủ - nghe tôi, vậy mà không nghe tôi. Nhìn tôi, vậy mà với mắt nhắm. Hiện hữu ở đây với người của tôi, nhưng giữ tách rời.

Đêm hôm qua cô ấy đã ở đó để gặp tôi, và tôi đã đề nghị cô ấy trở thành sannyasin - bây giờ đó là lúc. Và cô ấy nói, "Tôi không thể trở thành được, vì tôi là người Cơ đốc giáo La mã. Và tôi tin vào Thượng đế, còn thầy chống lại các niềm tin, và tôi không thể bỏ niềm tin của tôi được. Và Thượng đế đã rất tốt với tôi.

Chính ý tưởng về trở thành sannyasin đã làm cho cô ấy rối loạn sâu sắc. Cô ấy lập tức trở nên phòng thủ. Đó là lí do tại sao tôi đã đề nghị - để đem toàn thể cơ chế phòng thủ của cô ấy lên bề mặt.

Bây giờ cô ấy nói, "Tôi tin vào Thượng đế, và tôi không thể bỏ được niềm tin này." Tôi hỏi cô ấy, "Bạn có tin vào niềm tin của bạn nhiều hơn bạn muốn biết Thượng đế không? Thượng đế không rất ý nghĩa lắm đâu, dường như vậy. Niềm tin của bạn vào Thượng đế là có ý nghĩa nhiều hơn. Tôi đang nói với bạn rằng nếu bạn bỏ niềm tin của bạn, bạn sẽ có khả năng thấy Thượng đế!"

Nhưng cô ấy nói, "Không. Tôi không thể bỏ được niềm tin của tôi. Làm sao tôi có thể bỏ được niềm tin của tôi? Tại sao tôi phải bỏ niềm tin của tôi? Thượng đế đã rất tốt với tôi."

Cứ dường như Thượng đế đã không tốt với mọi người khác. Thượng đế đơn giản là tốt! Đó là nghĩa của từ 'Thượng đế': tốt vô điều kiện. Không phải là điều đó chỉ tốt khi bạn tin vào Thượng đế. Thế thì đó sẽ là loại Thượng đế gì vậy? Nếu bạn tin, ngài là tốt; nếu bạn không tin, ngài là xấu. Nếu bạn tin, ngài mang ân huệ tới cho bạn; nếu bạn không tin, ngài đem tai ương tới cho bạn.

Josephine nghĩ rằng Thượng đế đã là tốt vì cô ấy tin. Thượng đế đơn giản là tốt! - tin hay không tin không tạo ra khác biệt. Mặt trời chiếu lên cả người hữu thần và người vô thần. Khi trăng lên nó chia sẻ niềm vui của nó cho mọi người - cộng sản và tư bản. Không có phân biệt. Thượng đế là tốt! Nhưng mọi người liên tục nghĩ theo cách này.

Thực sự cô ấy đang nói, "Nếu tôi bỏ niềm tin của tôi thế thì tôi sợ Thượng đế sẽ không tốt." Đây là loại tin cậy gì vậy? Và cô ấy nói, "Tôi không thể bỏ được niềm tin của tôi."

Và tôi nói với cô ấy, "Tay bạn trống rỗng - tôi thấy tay bạn trống rỗng. Bạn không có gì trong tay." Nhưng cô ấy không nghe.

Thượng đế là không quan trọng với cô ấy - niềm tin của cô ấy mới quan trọng. Và niềm tin là gì? Chỉ che giấu dốt nát của bạn, giả vờ rằng bạn biết. Rất khó biết rằng bạn không biết. Rất khó thấy rằng bạn không có gì, rằng tay bạn trống rỗng. Đây là dũng cảm mà tôi đang cố tạo ra trong bạn - để thấy rằng bạn không có gì cả, rằng tay bạn là trống rỗng, rằng bạn là trống rỗng, rằng không có người nào bên trong, rằng mọi niềm tin chỉ là thủ đoạn để tạo ra cảm giác rằng bạn có cái gì đó.

Khi người ta trở nên trần trụi, khoả thân và trống rỗng hoàn toàn thế, và mọi thứ biến mất và mọi thứ bị bỏ đi khỏi tay, thế thì thay đổi triệt để, lớn lao tới. Người ta được biến đổi. Trong sự trống rỗng của bạn, một ngày nào đó bạn trở nên đầy tràn. Và từ cái trống rỗng, sự đầy tràn được sinh ra. Và việc chia sẻ là không tránh khỏi; không ai có thể dừng được nó, không có người nào dừng nó.

Câu hỏi thứ tư

Thầy nói rằng thầy muốn tâm xã mới là tách rời khỏi phần còn lại của thế giới. Điều tôi thấy là ở chỗ đạo tràng là bãi chợ. Xin thầy bình luận.

Samvedana, tâm xã phải tách rời với phần còn lại của thế giới - điều đó không có nghĩa là nó phải không là bãi chợ. Điều đó không có nghĩa là nó phải là thế giới khác nào đó. Nó sẽ là thế giới này, với phẩm chất khác cho nó. Nó sẽ là bãi chợ có thiền và yêu trong nó.

Tôi không chống lại bãi chợ. Tôi không chống lại cõi trần, tôi ủng hộ tất cả cho nó. Nhưng cõi trần có thể có phẩm chất tràn ngập của điều linh thiêng. Tôi không chống lại điều bình thường; cái bình thường, được sống đúng, trở thành phi thường.

Tâm xã của tôi sẽ không là tu viện. Vâng, nó sẽ là bãi chợ - với khác biệt. Nó sẽ không là tu viện và nó sẽ không là bãi chợ thường. Nó sẽ là cái gì đó siêu việt lên trên cả hai và ngụ ý cả hai. Nó phải giống điều đó, vì con người là thân thể và linh hồn cùng nhau. Thân thể cần bãi chợ, linh hồn cần tu viện.

Mãi cho tới giờ, tu viện đã tồn tại chống lại bãi chợ - linh hồn chống lại thân thể. Và bãi chợ đã tồn tại chống lại tu viện - thân thể chống lại linh hồn. Tôi không muốn phân chia bạn. Tôi muốn tạo ra những cá nhân ở đây, không phải là các nhân cách chia chẻ, phân chia. Tôi chấp nhận tất cả; thế giới là đẹp. Tu viện phải trở thành bãi chợ, bãi chợ phải trở thành tu viện.

Nó sẽ tách rời khỏi thế giới này - không phải bởi vì tôi chống lại thế giới, nhưng bởi vì ngay bây giờ thế giới này sẽ không cho phép làn sóng mới nảy sinh. Nó sẽ nghiền nát làn sóng mới. Làn sóng mới phải được bảo vệ. Tâm xã sẽ là nơi nuôi dưỡng. Một khi các sannyasin của tôi trở nên đủ mạnh, thế thì sẽ không có vấn đề gì. Họ có thể di chuyển trong thế giới, họ có thể đi vào trong thế giới và hiện hữu trong thế giới. Nhưng chỉ khi họ đã trở thành cây mạnh. Nếu họ là thảo mộc rất mềm, chỉ nhú lên, họ sẽ bị thế giới nghiền nát.

Tâm xã sẽ là nơi nuôi dưỡng. Và tâm xã cũng sẽ là bãi chợ, vì mọi nhu cầu của bạn phải được đáp ứng. Tôi không chống lại các nhu cầu của bạn. Tôi không chống lại bất kì cái gì. Tôi không phủ định cuộc sống. Cách tiếp cận của tôi hướng tới cuộc sống không phải là cách tiếp cận khổ hạnh. Tâm xã của tôi sẽ tạo ra những người cùng nhau - chư phật và các Epicuruses, cả hai cùng nhau - người tận hưởng cuộc sống, và tận hưởng Thượng đế nữa, và không tạo ra bất kì phân chia nào.

Khi thiền được xả ra, bãi chợ trở thành ngôi đền. Và bạn có thể thấy nó đang xảy ra ở đây nữa. Những người đang làm việc ở đây, công việc của họ là việc tôn thờ của họ.

Josephine đã nói với tôi về con gái cô ấy, Big Prem - cô ấy không thể tin được rằng con gái làm việc mười giờ mọi ngày, gõ máy, gõ máy, gõ máy... không ngày nghỉ! Và dầu vậy cô con gái dường như rất hạnh phúc. Cô ấy không thể tin được vào mắt mình; cô ấy đã quan sát con gái mình trong nhiều tháng.

Có vẻ như với bạn con gái bạn đang gõ máy mười giờ. Trên bề mặt nó là vậy; sâu bên dưới cái gì đó khác đang xảy ra. Nó là chuyện tình với tôi. Đó là lời tôi mà cô ấy đang gõ. Nó là việc tôn thờ, nó là lời cầu nguyện của cô ấy, nó là thành tâm của cô ấy.

Và nếu bạn yêu công việc của bạn, không có vấn đề về ngày nghỉ nào. Mọi ngày đều là ngày nghỉ, mỗi khoảnh khắc đều là thiêng liêng.

Tâm xã của tôi sẽ là của thế giới này, và vậy mà là lối mở cho thế giới khác. Nó phải được bắt rễ trong đất - thực ra chỉ khi cái gì đó được bắt rễ trong đất nó mới có thể lớn lên trên trời. Cây, để vươn cao lên trời, để thì thào với gió, để nhảy múa với mặt trời, để có đối thoại với các vì sao, trước hết cần đi sâu xuống trong đất, phải lan toả rễ của nó tới các tầng đất sâu nhất.

Bạn không nói với cây, "Mày mâu thuẫn bỏ xừ: mày muốn vươn cao trên trời, thế thì sao mày lan toả rễ vào trong đất? Đây là mâu thuẫn." Vâng, nó là mâu thuẫn khi có liên quan tới logic. Nhưng cuộc sống không là logic. Cây sẽ cười vào logic của bạn và sẽ gọi bạn là ngu - vì nếu không có rễ ăn sâu trong đất, sẽ không có cành trên trời. Cây có thể lay động chỉ theo tỉ lệ, theo cùng tỉ lệ - khi nó đi sâu, nó lên cao. Chiều sâu đem tới chiều cao, theo cùng tỉ lệ. Nó bao giờ cũng được cân bằng.

Bãi chợ là đất. Tâm xã của tôi sẽ là bãi chợ. Nó sẽ được bắt rễ trong đất, nó sẽ có rễ sâu trong đất. Và dầu vậy nó sẽ nhảy múa với gió, hát với mặt trời... nó sẽ vươn lên cao hơn trong Thượng đế.

Nơi Thượng đế và thế giới gặp gỡ, tồn tại tôn giáo thực.

Cho nên, Samvedana, bạn phải có ý tưởng kết án nào đó về bãi chợ. Bãi chợ phải không bị bỏ đi mà phải được biến đổi. Không cái gì phải bị bỏ đi, mọi thứ phải được biến đổi. Bất kì cái gì được trao cho bạn đều được trao với chủ định; nó có thể được dùng. Cùng thứ có thể trở thành phân bón và có thể tạo ra hương thơm lớn trong hoa hồng. Và nếu bạn không thể làm được điều đó và bạn liên tục thu thập phân bón trong nhà bạn, nó sẽ bốc mùi. Và nó là cùng phân bón đó. Nó bốc mùi nếu bạn thu thập nó. Nến bạn rải nó vào đất, nó đem tới cả nghìn hoa hồng, và hương thơm đó, cái không của thế giới này, cái tươi mát mà không của thế giới này. Từng và mọi thứ đều phải được biến đổi. Tâm xã của tôi phải mang tính phép thần.

Câu hỏi thứ năm

Rene Descartes nói, "Cogito, ergo sum - Tôi nghĩ, do đó tôi hiện hữu." Có phát biểu khác mà giờ lan khắp phương Tây: "Coito, ergo sum - Tôi yêu, do đó tôi hiện hữu," hay, "Tôi giao hợp, do đó tôi hiện hữu." Khác biệt là gì giữa hai phát biểu này?

Thứ nhất, cả hai đều sai. Vì tôi nghĩ, do đó tôi hiện hữu là đặt mọi thứ lộn ngược. Hiện hữu của bạn là đầu tiên; suy nghĩ của bạn nảy sinh về sau. Suy nghĩ của bạn không thể trở thành bằng chứng cho hiện hữu của bạn được. Hiện hữu đi trước, hiện hữu là thứ nhất; suy nghĩ là về sau.

Và Descartes không nhận biết, ông ấy không nhận biết về cách tiếp cận phương Đông chút nào - rằng một khoảnh khắc tới khi suy nghĩ có thể bị bỏ đi, và dầu vậy bạn vẫn hiện hữu. Đó là điều xảy ra trong thiền: việc suy nghĩ không còn nữa, nhưng bạn hiện hữu. Cho nên suy nghĩ là tuỳ tiện, không bản chất. Nó là không bản chất cho “tôi hiện hữu."

Ông ấy nói: "Cogito, ergo sum - tôi nghĩ, do đó tôi hiện hữu." Không: "Tôi hiện hữu, do đó tôi nghĩ." Nhưng đó chỉ là một chiều. "Tôi hiện hữu, do đó tôi cảm" - đó là chiều khác. "Tôi hiện hữu, do đó tôi yêu"... nhưng mọi thứ đều đứng sau “hiện hữu." Sự tồn tại thuần khiết đó, tính hiện hữu đó, đứng trước tất cả.

Cho nên cả hai phát biểu đều là sai, không đúng. Nhưng nếu bạn phải chọn giữa hai điều này, thế thì điều thứ hai là tốt hơn nhiều. Điều thứ nhất là "Cogito, ergo sum - tôi nghĩ, do đó tôi hiện hữu." Điều thứ hai là "Coito, ergo sum - tôi giao hợp, do đó tôi hiện hữu." Điều thứ hai là tốt hơn nhiều so với điều thứ nhất. Vì suy nghĩ là của cái đầu - rất manh mún. Giao hợp là toàn bộ hơn, cực thích hơn.

Phát biểu thứ hai có thể được chấp nhận bởi toàn thể triết lí của Mật tông. Phát biểu thứ nhất là bình thường, phát biểu thứ hai là phi thường. Nhưng người ta phải nhớ rằng hiện hữu đi trước tất cả. Bạn ở chỗ bắt đầu, và bạn sẽ ở chỗ cuối. Và tất cả mọi thứ khác đều ở giữa; như mơ, mọi thứ tới và đi. Tôi đã nghe:

Một dân làng, một ông già, đang ngồi ở hàng rào quan sát giao thông diễn ra. Nhiều xe chạy qua, và xe tải và xe bus, và ông ấy thích thú. Một người lái xe dừng lại, nhìn ông già này, rất già - phải đã tám mươi hay hơn - đang tận hưởng bản thân mình nhiều thế khi ngồi ở hàng rào. Và ông ta hỏi, "Có chuyện gì vậy, ông già? Ông có vẻ hài lòng thế. Tôi không thể ngồi ở hàng rào được quá vài phút; tôi sẽ trở nên bất ổn thế. Và ông có vẻ hài lòng thế và im lặng thế. Tôi bao giờ cũng phải đi - từ chỗ này sang chỗ khác, từ thị trấn này sang thị trấn khác. Duy nhất điều đó giữ cho tôi hài lòng. Tôi là lữ khách, kẻ lang thang bẩm sinh. Ông là chính cái đối lập."

Ông già cười và ông ấy nói, "Con trai ơi, chả có mấy khác biệt đâu. Anh đi vào trong xe thấy hàng rào trôi qua. Tôi ngồi ở hàng rào thấy xe đi qua. Không có mấy khác biệt. Nó tất cả là như nhau."

Lúc đầu tôi hiện hữu, lúc cuối tôi hiện hữu. Ở giữa, cả nghìn lẻ một thứ xảy ra - điều Thiền nhân gọi là “mười nghìn thứ” xảy ra. Nhưng nó tất cả là như nhau. Khổ và sướng, cực lạ, kích động và phiền não, đau đớn và vui thú - chỉ mơ trên đường. Cội nguồn vẫn còn không bị ô uế. Và trở về cội nguồn là toàn thể quá trình đi tới chân lí.

Câu hỏi thứ sáu

Không cái gì mà làm, không đâu mà đi. Thầy nói điều đó rõ ràng thế. Lời thầy rơi xuống như thác đổ trong như pha lê lên đầu tôi. Một số lời vẫn còn nhảy múa trong tim tôi. Vậy mà tôi tự hỏi. Chúng ta đang làm gì ở đây?

Prageeta, tôi cũng tự hỏi - vì chúng ta không thực sự làm bất kì cái gì ở đây. Đó là điều chúng ta đang làm: chúng ta học cách ở trong trạng thái không làm - vô vi.

Và câu hỏi cuối cùng

Chỗ nào đó tôi chưa bao giờ du hành tới, một cách vui sướng bên ngoài bất kì kinh nghiệm nào, mắt thầy có im lặng của chúng: trong cử chỉ mong manh nhất là những điều bao quanh tôi, hay điều tôi không thể nào chạm tới được vì chúng quá gần.

Cái nhìn lướt qua của thầy sẽ dễ dàng mở tôi ra mặc dầu tôi đã đóng bản thân mình như các ngón tay, thầy bao giờ cũng mở cánh hoa bằng việc mở cánh hoa bản thân tôi như mùa xuân mở (chạm khéo léo, huyền bí) hoa hồng đầu tiên của nó.

Hay nếu ước muốn của thầy để kết thúc tôi, tôi và cuộc đời tôi sẽ kết thúc rất đẹp, đột nhiên, như khi tim của hoa này tưởng tượng tuyết rơi mọi nơi một cách cẩn thận;

Không cái gì mà chúng tôi định cảm nhận trong thế giới này là tương đương với quyền năng của sự mong manh mãnh liệt của thầy: kết cấu của nó thúc ép tôi với mầu sắc của các vùng đem lại chết và mãi mãi trong từng việc thở (tôi không biết nó là gì về thầy mà đóng và mở; chỉ cái gì đó trong tôi hiểu tiếng nói này của đôi mắt của thầy là sâu hơn mọi hoa hồng) không người nào, thậm chí không cả mưa, có bàn tay nhỏ thế.

E. E. Cummings

Cám ơn, Katya.

Xem tiếp Chương 13 - Quay về Mục lục